Tag: κίνα

Τεχνητός ήλιος

Κυριακή 18 Νοέμβρη. Γι’ αυτό έχουν αρχίσει να θεωρούνται «θανάσιμος κίνδυνος». Επειδή δείχνουν να «ξεφεύγουν» σε διάφορους τεχνολογικούς τομείς αιχμής.

Μετά τα «τεχνητά φεγγάρια» κινέζοι τεχνοεπιστήμονες προωθούν την δοκιμαστική κατασκευή ενός «τεχνητού ήλιου»! Όχι, δεν θα ξυπνήσουμε κάποιο πρωΐ και θα υπάρχουν δύο ή τρεις ήλιοι, με κινεζικό trademark και κόκκινη σημαία στην άκρη! Πρόκειται για αντιδραστήρες πλάσματος μέσω των οποίων η κινέζικη τεχνοεπιστήμη επιχειρεί να αντιγράψει τις υπατομικές συγκρούσεις που γίνονται στον ήλιο, παράγοντας την ενέργεια που εκπέμπει σ’ όλο το σύστημα. Με πολλές μορφές και όχι μόνο φωτός. Σε αντίθεση με την πυρηνική σχάση (που είναι το φυσικό φαινόμενο στη βάση του οποίου δουλεύουν οι γνωστοί πυρηνικοί αντιδραστήρες) ο συγκεκριμένος «τεχνητός ήλιος» δουλεύει με σύντηξη (ιόντων υδρογόνου).

Αυτός ο τεχνητός προσομοιωτής ήλιου έχει καταφέρει να παράξει θερμοκρασία 100 εκατομυρίων βαθμών Κελσίου (και η ασταμάτητη μηχανή αναρωτιέται πως στην ευχή μετριούνται τέτοιες θερμοκρασίες), ένα μέγεθος έξι ή εφτά φορές μεγαλύτερο απ’ την εκτιμώμενη θερμοκρασία στον πυρήνα του ήλιου, που υπολογίζεται σε 15 εκατομμύρια βαθμούς Κελσίου.

Ποια υλικά αντέχουν τέτοιες θερμοκρασίες; Δεν ξέρουμε. Οι ίδιοι οι κινέζοι τεχνοεπιστήμονες δήλωσαν ότι πέτυχαν αυτήν την ενεργειακή κορύφωση μόνο για 10 δευτερόλεπτα. Πάντως η έρευνά τους γίνεται για καλό σκοπό: παραγωγή φτηνής και καθαρής ενέργειας, για όλο το λαό… Και είναι προπομπός μιας ακόμα μεγαλύτερης εγκατάστασης που πρόκειται να φτιαχτεί, με χρηματοδότηση από 35 κράτη (συμπεριλαμβανόμενης της κίνας) στη γαλλία.

Όχι για ηλιοθεραπεία, όχι. Δεν κάνει για τέτοια δουλειά ο «τεχνητός ήλιος»!

Γι’ αυτήν σολάριουμ, όπως τώρα…

Κόκκινοι, αληθινά

Σάββατο 17 Νοέμβρη. Ο Xi, στα συνέδρια του κόμματός του, με φόντο τεράστια σφυροδρέπανα, δεν χάνει την ευκαιρία να διακηρύσσει ότι ο «κινεζικός σοσιαλισμός» είναι η πρακτική απάντηση στα δεινά και τις ανισότητες του καπιταλισμού· και ότι η επέκτασή του εκτός συνόρων θα φέρει (αργά ή γρήγορα) την παγκόσμια αρμονία.

Στην Ουάσιγκτον δεν του δίνουν σημασία, και ως τώρα δεν έχουν κτυπήσει τις καμπάνες της καινούργιας «κόκκινης απειλής». Στα κινέζικα πανεπιστήμια όμως; Ακόμα και σαν «στατιστικό ατύχημα» αν το δει κανείς, υπάρχουν κάμποσοι / κάμποσες εκεί που διαβάζουν Μαρξ (και όχι μόνο) και βλέπουν τις ολοφάνερες διαφορές της εργατικής δημοκρατίας με το κινεζικό καθεστώς. Είναι λογικό, λοιπόν, σε ένα μονοκομματικό κράτος που αυτοαποκαλείται «σοσιαλιστικό», οι φοιτητικοί πυρήνες υπέρ των εργατικών δικαιωμάτων και αγώνων να είναι … «εχθροί του σοσιαλισμού»….

Υπάρχουν φήμες (πιθανότατα καθόλου αβάσιμες) ότι μόλις τέτοιοι πυρήνες εμφανιστούν δημόσια τα μέλη τους εξαφανίζονται – σε κάποια μπουντρούμια. Ο έλεγχος του καθεστώτος στα μήντια δυσκολεύει την διακρίβωση της αλήθειας· όμως δεν έχουμε κανένα λόγο να πιστεύουμε ότι α) δεν υπάρχουν τέτοιες ομάδες, και ότι β) οι κινέζοι ασφαλίτες τους κτυπούν φιλικά στην πλάτη λέγοντάς τους «εμπρός σύντροφοι!»

Απ’ την άλλη μεριά είναι διάφοροι στη δύση (και μην σπάσετε το κεφάλι σας για τα πραγματικά τους κίνητρα…) που ξαναψάχνουν παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην κίνα· ένα καλό plus στον οξυνόμενο πόλεμο Ουάσιγκτον – Πεκίνου. Αλλά να υπερασπιστούν μαρξιστές, ριζοσπάστες φοιτητές;

Μπορεί να το δούμε κι αυτό: το ψόφιο κουνάβι να σκίζει την φράτζα του για πάρτη τους. Ή, ακόμα πιο γενναιόδωρα, η Ουάσιγκτον να εύχεται μια εξέγερση της κινεζικής εργατικής τάξης…

Προς το παρόν, και ώσπου να γίνει αυτό, προτιμητέοι δείχνουν οι μουσουλμάνοι της επαρχίας Xingjang: αυτοί ήταν απ’ την αρχή “επιλέξιμοι” (και μέσω isis) για προφανείς λόγους.

Γονατείστε, αλλιώς…

Πέμπτη 15 Νοέμβρη. Μπορεί το ψόφιο κουνάβι να είναι, στην ουσία, ένα διάσημο παπαγαλάκι με το οποίο μπορεί κανείς να γελάει. Υπάρχουν ωστόσο άλλοι στο αμερικανικό γκουβέρνο, που δεν τιτιβίζουν. Γρυλίζουν – και αυτό έχει πιο δηλωτική αξία.

Ένας απ’ αυτούς είναι ο original ακροδεξιός αμερικάνος αντιπρόεδρος Mike Pence (ας συνυπολογιστεί ότι δεν είναι κάποιος που το ψόφιο κουνάβι μπορεί να απολύσει…). Εν πτήσει προς την Σιγκαπούρη χτες (για επαφές με διάφορες νοτιοασιατικές πολιτικές βιτρίνες, με θεματολογία «ασφάλειας, εμπορίου και επενδύσεων») ο Pence ξεκαθάρισε ότι αν το Πεκίνο δεν συμμορφωθεί θα έχει να αντιμετωπίσει έναν «ολοκληρωτικό ψυχρό πόλεμο», απ’ την Ουάσιγκτον και τους συμμάχους της.

Το να μιλάνε για «ψυχρό πόλεμο» διάφοροι επαγγελματίες (ή μη) δημαγωγοί είναι ένα· το να μιλάει για το ίδιο ένας αμερικάνος αντιπρόεδρος είναι πολύ σοβαρότερο. Σε τι, λοιπόν, πρέπει να συμμορφωθεί ο κινέζικος καπιταλισμός;

Το ζήτημα των εμπορικών σχέσεων με τον αμερικανικό καπιταλισμό, με κέντρο βάρους το σχέδιο “made in china 2025», είναι μόνο το ένα απ’ τα τρία μέτωπα που έχουν ανοίξει. Το δεύτερο είναι η στρατιωτική ανάπτυξη του Πεκίνου (προφανώς και η στρατηγική συμμαχία με την Μόσχα), και εκεί το κέντρο βάρους είναι η νότια θάλασσα της κίνας (με «βοήθειες» από ταϊβάν). Υπάρχει και ένα ακόμα: οι «δρόμοι του μεταξιού»· ή, ειπωμένο διαφορετικά, η ραγδαία επέκταση της κινεζικής οικονομικής επιρροής στην ασία, στην αφρική και στη νότια αμερική μέσω μεγάλων έργων υποδομής.

Ποια είναι τα όπλα που έχει στην διάθεσή της άμεσα η Ουάσιγκτον προκειμένου να αναγκάσει το Πεκίνο να γονατίσει; Οι δασμοί και οι λοιπές οικονομικές «κυρώσεις», «τιμωρίες» κλπ. Κατά τον ιπτάμενο Pence χτες:

… Πιστεύουμε πραγματικά ότι βρισκόμαστε σε ισχυρή θέση σε κάθε περίπτωση. Έχουμε επιβάλει τις κυρώσεις ύψους 250 δισεκατομυρίων ως τώρα· μπορούμε να τις διπλασιάσουμε… Και δεν νομίζω ότι θα ικανοποιηθούμε με υποσχέσεις. Επιδιώκουμε αποτελέσματα. Θέλουμε μια αλλαγή συμπεριφοράς…

Μπορεί να καταλάβει κανείς ότι ο (οικονομικός προς το παρόν) πόλεμος που έχει κηρύξει η Ουάσιγκτον στην Τεχεράνη (με παρόμοιες «πολλαπλές» απαιτήσεις…) είναι ένα χοντροκομμένο αστείο μπροστά σ’ αυτόν που έχει κηρύξει στο Πεκίνο. Αν, όμως, δεν είναι σε θέση να γονατίσει τον ιρανικό καπιταλισμό με τέτοια μέσα (πράγμα βέβαιο), πως νομίζει ότι θα πετύχει εναντίον του κινεζικού;

Υπάρχει κανάς Θουκυδίδης στα πέριξ;

Πέμπτη 15 Νοέμβρη. Είναι γεγονός ότι η πλανητική ηγεμονία των ηπα (στο σύντομο διάστημα των ‘90s, όταν ανακηρύχτηκε σαν “η μόνη υπερδύναμη του πλανήτη”…) έχει στριμωχτεί σοβαρά. Και, με την πλάτη στα σκοινιά, η Ουάσιγκτον θέλει να «πιστεύει πραγματικά…» οτιδήποτε την κάνει να νοιώθει πιο δυνατή.

Υπάρχει, όμως, ένας βασικός παράγοντας στις ενδοκαπιταλιστικές / διακρατικές αντιθέσεις και εντάσεις, που παίζει μεγάλο ρόλο στις τακτικές, στις στρατηγικές και στα «πραγματικά πιστεύω…» της κάθε πλευράς. Θα τον λέγαμε υποκειμενικό. Δεν αναφερόμαστε στην προσωπικότητα του όποιου ψόφιου κουναβιού ή του όποιου Pence. Αναφερόμαστε στον γενικό ιστορικό υποκειμενισμό των υποτελών και των αρχόντων κάθε κράτους / κεφάλαιου, όπως αυτός διαμορφώνεται μέσα στην ιστορία.

Η ιστορία των ηπα είναι ιστορία διαρκούς επέκτασης (της ισχύος της). Απ’ τον εποχή του “let’s go west”… Απ’ τον 19ο αιώνα και σ’ όλον τον 20ο (δηλαδή επί αρκετές γενιές) το αμερικανικό imperium απλωνόταν: νίκησε σε 3 παγκόσμιους πολέμους, κι αυτό είναι πολύ σημαντικό στο πως «γράφει» στην όποια συλλογική «εθνική συνείδηση» η ιδέα της «ακαταμάχητης ισχύος». Προφανώς η επανάληψη διαμορφώνει μεταφυσική πίστη…

Ο αμερικανικός ηγεμονισμός δεν έχει στριμωχτεί ποτέ πραγματικά. Ούτε καν στη διάρκεια του 3ου παγκόσμιου (του λεγόμενου «ψυχρού») πολέμου, τον οποίο ο πολεμοκάπηλος Pence νομίζει ότι μπορεί να επαναλάβει. Γιατί όταν η Ουάσιγκτον, μαζί με το Λονδίνο, ξεκίνησε εκείνον τον 3ο παγκόσμιο (αμέσως μετά το τέλος του 2ου…) η εδαφική επικράτεια / επιρροή του αντίπαλου «ανατολικού μπλοκ», του οποίου τα «σύνορα» ο ακροδεξιός Τσώρτσιλ ονόμασε «σιδηρούν παραπέτασμα», ήταν ήδη διαμορφωμένη· σίγουρα σε ότι αφορούσε το βόρειο (καπιταλιστικό) ημισφαίριο.

Υπήρχαν, φυσικά, «θερμές» (θερμότατες!!!) περιφερειακές αναμετρήσεις μεταξύ των δυο μπλοκ στο «νότο», στην ασία, στην αφρική και στη λατινική αμερική. Ωστόσο, παρά τις πολεμοκάπηλες ρητορικές, ούτε η ήττα στο βιετνάμ (και στην υπόλοιπη νοτιοανατολική ασία), ούτε η επαναστατημένη κούβα έθεταν υπαρξιακά ζητήματα για τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό. Αυτό που θα μπορούσε να του θέσει τέτοια ζητήματα ήταν ένας κανονικός και πλήρης πόλεμος με την εσσδ· και πάλι μόνο λόγω των διηπειρωτικών πυραύλων που θα έφερναν τον πυρηνικό όλεθρο εντός ηπα. Κατά τα άλλα η ευρώπη θα πλήρωνε το μάρμαρο…

Τώρα, όμως, τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά. Κατ’ αρχήν είναι πολύ πιο ρευστά τα «σύνορα», εφόσον άλλωστε δεν υπάρχουν οριστικά διαμορφωμένα μπλοκ. Κατά δεύτερον η ευρώπη (ή διάφορα κράτη σ’ αυτήν) δεν είναι καθόλου «δεδομένη» για τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό. Τρίτο και σημαντικότερο: ο τρόπος που επεκτείνεται και ηγεμονεύει ο κινέζικος καπιταλισμός είναι «η αγορά», το ιερό και όσιο της άλλοτε αμερικανικής (οικονομικής και γεωπολιτικής) κυριαρχίας!

Αυτό είναι, πράγματι, πρωτάκουστο!!! Απ’ την Μόσχα, επί εσσδ, η Ουάσιγκτον μπορεί να κινδύνευε από πυραύλους με πυρηνικές κεφαλές· με κανέναν τρόπο, όμως, δεν κινδύνευε απ’ την επέκταση ενός «υπό κομμουνιστικό έλεγχο» πανομοιότυπου καπιταλιστικού «συστήματος αιμοδοσίας», όπως είναι το εμπόρευμα και η αγορά!!! Μ’ άλλα λόγια δεν κινδύνευε η υλική βάση της αμερικανικής (και συνολικά της «δυτικής») υπεροχής. Αντίθετα: μπορούσε να υπάρχει η σιγουριά ότι το «δυτικό σύστημα» είναι ανώτερο από κάθε άποψη και ότι, κατά συνέπεια, δεν μπορεί παρά να νικήσει· εκτός απ’ την περίπτωση ολικής καταστροφής της ζωής στον πλανήτη.

Τώρα τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά. Ο κινεζικός καπιταλισμός / ιμπεριαλισμός μπορεί να κρατάει κόκκινες σημαίες με σφυροδρέπανα, αλλά δεν κτυπάει εξάγωντας «την ανατροπή του καπιταλισμού». Κτυπάει εξάγοντας καπιταλισμό, εμπορεύματα, και μάλιστα όλο και πιο ανώτερης ποιότητας – και σε καλύτερες τιμές!!!

O tempora o mores!!!

Όχι…

Πέμπτη 15 Νοέμβρη. Πρόκειται, λοιπόν, για δύο «πράγματα» που συμβαίνουν ταυτόχρονα. Πρώτον, ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός / καπιταλισμός / μιλιταρισμός αμφισβητείται στην πράξη και στριμώχνεται. Δεύτερον, δεν στριμώχνεται με ένα τρόπο όμοιο με κάτι άλλο του παρελθόντος (έτσι ώστε να υπάρχει κάτι σαν manual στη συλλογική αμερικανική μνήμη υποτελών και αρχόντων…) αλλά μ’ έναν ολωσδιόλου διαφορετικό και, κυρίως, ριζικό τρόπο: στην καρδιά της καπιταλιστικής πραγματοποίησης της υπεραξίας, στο εμπόρευμα (επιπλέον και εξίσου σημαντικό: και στο νόμισμα…).

Είναι δυνατόν ένα κρατικο-καπιταλιστικό σύμπλεγμα που ποτέ ως τώρα δεν είχε στριμωχτεί-μέσω-της-παρακμής του να αντιδράσει «ορθολογικά» σ’ αυτήν την πρωτόγνωρη κατάσταση; Ειπωμένο διαφορετικά: ένα τέτοιο σύμπλεγμα έχει τις «εφεδρείες», σαν ιδεολογία, σαν στελέχη διοίκησης, σαν ιστορική εμπειρία, σαν «εναλλακτικές» (ακόμα και σαν «ψυχραιμία», σαν ψυχοδιανοητικές σταθερές) να παράξει μια ορθολογικά συντεταγμένη στάση που, είτε θα αντιστρέψει την παρακμή/στρίμωγμα είτε, στην χειρότερη περίπτωση, θα ελέγξει και θα περιορίσει τις συνέπειές της; (Κάποιος θα μπορούσε να το διατυπώσει και ως εξής: είναι δυνατόν οι ηπα να διαπραγματευτούν την δεύτερη ή την τρίτη θέση στον πλανήτη γη;)

Η εκτίμηση της ασταμάτητης μηχανής είναι πως όχι, κάτι τέτοιο είναι εξαιρετικά απίθανο (στα όρια του αδύνατου)!! Ειδικά για τον αμερικανισμό: είναι (από ιστορική άποψη) πολύ πρόσφατος και πολύ ρηχός σα know how ηγεμονίας. Είναι και μονοκόμματος: κανόνια, αρβύλες – και γαυγίσματα. Δεν ξέρει τι σημαίνει να ήσουν κάποτε βασιλιάς και να γίνεσαι νομάρχης. Και δεν πρόκειται να ακούσει τις συμβουλές του Λονδίνου – που ξέρει…

Απόδειξη είναι όχι αυτά που απειλεί ο Pence το Πεκίνο, αλλά το γεγονός πως η Ουάσιγκτον έχει κηρύξει, πρακτικά, τον (οικονομικό ως τώρα) πόλεμό της απέναντι στους πάντες!!! Απ’ τη μια μεριά αυτό είναι ένας αταβίστικος αυτοματισμός: όσοι αμφισβητούν την καπιταλιστική / εμπορευματική της υπεροχή είναι εχθροί!!! Απ’ την άλλη είναι «αυτοκτονία σε αργή κίνηση»: αν πραγματικοί «πιστοί» σύμμαχοι είναι το Τελ Αβίβ, το Τελ Αβίβ, το Τελ Αβίβ, ο τοξικός, ο τοξικός, ο τοξικός, και η Αθήνα με την Λευκωσία (υπερδυνάμεις!!!), τότε… Που ακούστηκε ότι αν μαζευτούν οι παρακμιακοί και οι ξεπερασμένοι απ’ την ιστορία θα επιβληθούν;

Είναι χαρακτηριστικό της σπασμωδικότητας της Ουάσιγκτον όχι το τι «πιστεύει πραγματικά…» κατά του Πεκίνου αλλά το τι «πιστεύει πραγματικά…» κατά ευρωπαϊκών κρατών, όπως η γερμανία ή η γαλλία. Τα οποία μπορεί να μην είναι «υπολογίσιμοι αντίπαλοι» στρατιωτικά, είναι όμως οικονομικά / εμπορευματικά· ειδικά το πρώτο. Τι κάνει, λοιπόν, η Ουάσιγκτον; Απειλές, προσβολές, τιμωρίες, είτε με την μορφή δασμών («θάνατος στα ευρωπαϊκά αυτοκίνητα»!!) είτε με την μορφή κυρώσεων («θάνατος στο ρωσικό αέριο»!).

Συμβαίνει το εξής: καθώς ο αμερικανικός καπιταλισμός χάνει έδαφος στην παγκόσμια αγορά, (χάνει, σα να λέμε, την υλική, καπιταλιστική βάση της ηγεμονίας του) προσπαθεί να βγάλει στην παρανομία μεγάλα τμήματα αυτής της παγκόσμιας αγοράς!!! Απίστευτο – αλλά αληθινό!!! Παράλογο και ανιστόρητο – αναμενόμενο, όμως, από μια «αυτοκρατορία» λίγων μόνο δεκαετιών, που δεν τα πάει καθόλου καλά με την ιστορία…

Ακόμα κι αν μόνο αυτό ήταν η διαφορά της τωρινής ιστορικής φάσης από εκείνη ανάμεσα στο 1945 και το 1990 (3ος παγκόσμιος…), η διαφορά δηλαδή ότι τότε η αναμέτρηση πουλιόταν σαν ιδεολογική («ελευθερία εναντίον κομμουνιστικού ολοκληρωτισμού») ενώ τώρα είναι καθαρά και ξάστερα αγοραία, είναι τόσο καίρια αυτή η διαφορά, τόσο δομική, τόσο καθοριστική, ώστε μόνο φασίστες σαν τον Pence, οπαδοί της ιδέας ότι η μορφή κράτος μπορεί να πάει κόντρα στις καπιταλιστικές λειτουργίες, μόνο τέτοιοι ξεπεσμένοι χριστιανοφασίστες θα «πίστευαν πραγματικά…» ότι μπορούν να γυρίσουν στο παρελθόν, στα γνωστά και πεπατημένα, και ότι οι ηπα μπορούν να ρεφάρουν κατά της κίνας επαναλαμβάνοντας την τακτική τους εναντίον της εσσδ… (Αφού το έκαναν μια φορά μπορούν να το ξανακάνουν.. ε;)

Ωστόσο το ότι είναι φασίστας και εκτός πραγματικότητας ο Pence δεν τον κάνει λιγότερο «αντιπροσωπευτικό» για το τι κάνει η Ουάσιγκτον. Κι αυτό που κάνει το αμερικανικό κράτος / παρακράτος είναι το μοναδικό που ξέρει να κάνει: αν οι Ινδιάνοι τολμούσαν να νικήσουν σε κάποια μάχη τους λευκούς αποίκους της «νέας γης», η τύχη τους ήταν προδιαγεγραμμένη: θα καιγόταν όλη η περιοχή τους, με κάθε μέσο.

Γι’ αυτό έκαιγαν τα δάση στην ελλάδα εναντίον του δημοκρατικού στρατού, και ύστερα στο βιετνάμ εναντίον των βιετκόνγκ: επειδή αν φτιάχνεις βόμβες όλα λύνονται με βομβαρδισμούς… Επειδή αν μεγαλουργείς σα σφυρί όλοι οι αντίπαλοί σου είναι πρόκες.

Αμ δε!!!

Κυκλοφορία

Πέμπτη 15 Νοέμβρη. Η Ουάσιγκτον φαίνεται να πιστεύει ότι ελέγχοντας μια εσωτερική αγορά 350 εκατομυρίων ανθρώπων μπορεί να γονατίσει το Πεκίνο που έχει εσωτερική αγορά 1,3 δισ. Οι εφευρέτες της ιδέας περί “ανθρώπινου κεφάλαιου” και της σημασίας του για την καπιταλιστική ανάπτυξη ξέμειναν από βεβαιότητες μόλις είδαν αυτό το “ανθρώπινο κεφάλαιο” να είναι σχιστομάτικο!!! Οι αμερικανικές κυρώσεις και οι δασμοί προκαλούν πράγματι προβλήματα τις κινεζικές εξαγωγές προς τις ηπα· όμως αυτό δεν θα έπρεπε να λογαριάζεται ούτε καν σαν τακτική νίκη της Ουάσιγκτον… Πολύ λιγότερο σαν στρατηγικός μοχλός για να πειθαρχήσει τον κινεζικό καπιταλισμό. (Το ότι με τέτοιο τρόπο, συν κάτι χρηματιστηριακά κόλπα με το γιεν, ανέσχεσε η Ουάσιγκτον στις αρχές των ’90s τον ιαπωνικό καπιταλισμό δεν σημαίνει ότι το κόλπο θα επαναληφθεί πετυχημένα! Στο κάτω κάτω εκεί, στην ιαπωνική επικράτεια, υπήρχαν και υπάρχουν κάτι τεράστιες αμερικανικές βάσεις… Στην κινέζικη όχι!)

Μία απ’ τις απαντήσεις σ’ αυτά τα αμερικανικά κόλπα έρχεται με την αντικατάσταση του δολαρίου, μετά από διακρατικές συμφωνίες (ή την δημιουργία ενός ισχυρού χρηματιστηρίου σε γουάν…) στις παγκόσμιες εμπορικές συναλλαγές. Μπορεί, ακόμα, ο όγκος των διεθνών συναλλαγών που αποχωρεί απ’ το δολάριο να είναι σχετικά μικρός. Δεν θα πρέπει όμως να λαθέψει κανείς για τα βασικά χαρακτηριστικά αυτής της ενέργειας “ασύμμετρου πολέμου”.

Η έκταση και η ένταση της διεθνούς χρήσης ενός εθνικού νομίσματος αποφέρει (στο μητρικό κράτος / κεφάλαιο) ένα σταθερό ποσοστό υπεξαίρεσης της διεθνώς αποσπώμενης υπεραξίας. Το νόμισμα είναι γενικό μέτρο της αξίας, συνεπώς ένα νόμισμα διεθνούς χρήσης μεταφέρει ένα ποσοστό αυτής της αξίας (: υπεραξίας καθώς πραγματοποιείται, καθώς γίνεται εμπόρευμα) στην κεντρική τράπεζα (και στο κράτος / κεφάλαιο) που ελέγχει την “παραγωγή” αυτού του νομίσματος. Πρόκειται για τυπική καπιταλιστική διαδικασία, που την γνωρίζουν πολύ καλά στο Λονδίνο, από τότε που η στερλίνα ήταν το νο 1 νόμισμα (μέτρο της αξίας) παγκόσμιας χρήσης· απ’ την εποχή, δηλαδή, της αυτοκρατορίας – που – ποτέ – δεν – έδυε – ο – ήλιος. Παλιά μεγαλεία…

Το πριόνισμα του διεθνούς κύκλου κυκλοφορίας του δολαρίου η Ουάσιγκτον προσπαθεί να το εμποδίσει απαγορεύοντας διεθνείς συναλλαγές! Κάτι ανάλογο με την απαγόρευση της διεθνούς αγοράς! Μάταιο!! Όχι επειδή οι αντίπαλοί της είναι δόλιοι… Αλλά επειδή είναι υποχρεωμένοι να είναι τέτοιοι για το καλό του καπιταλισμού τους· και του καπιταλισμού γενικά. Απέναντι στην πανικόβλητη παρακμιακή άλλοτε μόνη υπερδύναμη, οι ανταγωνιστές της είναι υποχρεωμένοι να παρακάμπτουν τις απαγορεύσεις της (π.χ. στο swift…) καταστρέφοντας τις απεγνωσμένες προσπάθειες της Ουάσιγκτον να προφυλάξει τον καπιταλισμό της δρώντας…. μισοφεουδαρχικά!

Οπότε ιδού το οξύμωρο: το «κομμουνιστικό κόμμα κίνας», ακριβώς επειδή ηγείται μιας θυελλώδους καπιταλιστικής ανάπτυξης με όρους και αγοράς, είναι σημαιοφόρος του ελεύθερου παγκόσμιου εμπορίου (έστω και σε εισαγωγικά), δηλαδή ένα de facto καπιταλιστικό μοτέρ πρώτης κλάσης… την ίδια περίοδο που το αμερικανικό κράτος συστρέφεται σαν άρνηση του ιστορικού εαυτού του, και γίνεται μερκαντιλιστικό· δηλαδή αντιδραστικό.

Που μπορούν να οδηγήσουν όλα αυτά; Κάποιοι, ανατρέχοντας στον Θουκυδίδη, υποστηρίζουν ότι υπ’ αυτές τις συνθήκες όπου, από στρατιωτική άποψη, φοβάται ο Γιάννης το θεριό και το θεριό τον Γιάννη, δημιουργείται το έδαφος για στιγμιαία λάθη, ολισθήματα, απρόσεκτους χειρισμούς, ή και για προβοκάτσιες (ακόμα και από τρίτους) που θα σπρώξουν κάποια απ’ τις αντίπαλες πλευρές σε πολεμική δράση, αναγκάζοντας και τις υπόλοιπες να ακολουθήσουν. Σε έναν πόλεμο «που κανείς τους δεν ήθελε».

Αυτή (κρίνει η ασταμάτητη μηχανή) είναι μια φαινομενολογική προσέγγιση. Θεωρητικά και τον Τρωϊκό πόλεμο θα μπορούσε να ισχυριστεί ο Αγαμέμνονας ότι δεν τον ήθελε· τον ανάγκασε ο Μενέλαος· που τον ανάγκασε ο πόνος του (και ο εγωϊσμός του) για την φυγή της Ωραίας Ελένης… Εν τέλει, όπως το έθεσε ο Σαββουπολάμστελ στους «Αχαρνείς» του, ο πόλεμος εκείνος έγινε για τρεις πουτάνες! (: τις τρεις θεές, την Αθηνά, την Ήρα και την Αφροδίτη, εκ των οποίων η μία, η Αφροδίτη, έδωσε σαν βραβείο στον Πάρι το χρυσό μήλο, του οποίου η τοις μετρητοίς εξαργύρωση ήταν η Ωραία Ελένη…).

Για την μυθολογία αυτά είναι καλά, έως και καταπραϋντικά. Στην καπιταλιστική πραγματικότητα ωστόσο, το ζήτημα της (εμπόλεμης) «ξαναμοιρασιάς» του κόσμου (ακόμα κι αν, πια, αυτός ο «κόσμος» δεν περιορίζεται στον πλανήτη γη αλλά περιλαμβάνει και το ηλιακό σύστημα…) είναι πολύ παλιό για να υποστηρίζεται ότι «κανείς δεν το ήθελε»! Ένας (παγκόσμιος πόλεμος), δεύτερος, τρίτος… : ε, το «έγινε κατά λάθος, ποτέ ξανά!» είναι χάπι απεριορίστης βλακείας.

Συνεπώς, για να γίνουμε «Κασσάνδρες», το θέμα (ήδη απ’ τις αρχές των 90s…) δεν ήταν και δεν είναι το «αν» του 4ου. Είναι το «πως» και «πότε» της κορύφωσής του…

(Θα έλεγε κανείς ότι το ζητούμενο είναι επίσης το «πως» και «πότε» της αντίστασης σ’ αυτόν… Αλλά σήμερα η ασταμάτητη μηχανή δεν έχει όρεξη να γίνει γραφική. Άλλη μέρα…)

Μαζέψτε τα!!!

Τρίτη 13 Νοέμβρη. Το βήμα της Ουάσιγκτον είναι λεκτικό. Αλλά μόνο προς το παρόν: ο «τρελός σκύλος» υπ.αμ. Mattis απαίτησε απ’ τον κινέζο υπ.αμ. στρατηγό Wei Fenghe να αποσύρει το Πεκίνο όλες τις πυραυλικές συστοιχίες του απ’ τα νησιά Spratly….

Το Πεκίνο έχει εγκαταστήσει πράγματι (και) εκεί πυραύλους επιφανείας (εναντίον πλοίων) και εδάφους – αέρος. Και όντως, τα Spratly islands είναι μια συστάδα νησίδων που θα μπορούσαν να διεκδικηθούν απ’ την Μανίλα (αν και ο Duterte έχει παγώσει το θέμα).

Αλλά το Πεκίνο δεν πρόκειται να πειθαρχήσει…. Το σύστημα μικρομεσαίων στρατιωτικών βάσεων που έχει διασπείρει σε αρκετές φυσικές ή τεχνητές νησίδες σ’ όλη τη θάλασσα της νότιας κίνας είναι βασικό στοιχείο της εξάπλωσής της στην περιοχή· και της αποτροπής οποιασδήποτε απονενοημένης ενέργειας της ταϊβάν (με αμερικανικές στρατιωτικές πλάτες). Η απάντησή του ήταν αναμενόμενη: πρώτα να σταματήσετε εσείς να στέλνετε τα πολεμικά πλοία και αεροπλάνα σας στην περιοχή μας…

Ωστόσο το γεγονός ότι το ψοφιοκουναβιστάν πρώτη φορά θέτει ζήτημα τέτοιου «αφοπλισμού» είναι σαφής ένδειξη ότι η Ουάσιγκτον σκοπεύει να ανοίξει, και μάλιστα σύντομα, «θέμα» (που θα σηκώνει και «στρατιωτική ένταση»).

Απ’ τον εμπορικό πόλεμο στον άλλον…1

Κυριακή 11 Νοέμβρη. Φίλοι της ασταμάτητης μηχανής ρωτούν αν έχουμε κάποια εκτίμηση για το πως μια ενδοκαπιταλιστική σύγκρουση που, ως τώρα, φαίνεται να γίνεται κυρίως με «οικονομικά μέσα» (κυρώσεις, τιμωρίες, κλπ) μπορεί να κλιμακωθεί σε κανονικό πόλεμο.

Προφανώς δεν μπορούμε να κάνουμε τέτοια τεχνική πρόβλεψη! Θα πρέπει ωστόσο να λάβει κανείς στα σοβαρά υπόψη του το γεγονός ότι απ’ τις αρχές του 21ου αιώνα οι πόλεμοι έχουν ξεκινήσει είτε με την επιστράτευση προβοκατσιών, είτε με πλαστά «κατηγορητήρια». (Στην πραγματικότητα αυτό είναι «αναβίωση» παλιότερων παρόμοιων πρακτικών…)

Στην πρώτη κατηγορία, των προβοκατσιών, ανήκουν τόσο η περιβόητη 11η Σεπτέμβρη του 2001 (σα νομιμοποίηση της εκστρατείας και της κατοχής κατ’ αρχήν του αφγανιστάν) όσο και οι μυστηριώδεις εκρήξεις σε πολυκατοικίες στη ρωσία (ολοφάνερα δουλειά των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών) που νομιμοποίησαν τον παροξυσμό της καταστροφής της τσετσενίας απ’ τον ρωσικό στρατό. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν, επίσης, σχεδόν το σύνολο των «σφαγών στο ψαχνό» σε ευρωπαϊκό έδαφος που αποδόθηκαν στους μυστηριώδεις «τρομοκράτες» (είτε κάτω απ’ τον τίτλο “αλ Κάιντα” είτε “isis”).

Στην δεύτερη κατηγορία, των πλαστών «κατηγορητηρίων» ανήκουν τα φανταστικά «πυρηνικά, χημικά και βιολογικά όπλα» του Χουσεΐν (ώστε να δικαιολογηθεί η εκστρατεία και η κατοχή του ιράκ) αλλά και οι κατηγορίες (ειδικά οι πρόσφατες) κατά του καθεστώτος Άσαντ, για «χρήση χημικών όπλων». Στην ίδια κατηγορία περιλαμβάνεται και το κατηγορητήριο κατά της Τεχεράνης ότι προωθεί παγκόσμια την «τρομοκρατία».

Η λειτουργικότητα είτε των προβοκατσιών είτε των κατασκευασμένων «κατηγορητηρίων / αποδείξεων» έχει αποδειχθεί όταν πρόκειται να επιχειρηθεί η στρατιωτική κλιμάκωση: είτε επειδή πετυχαίνει έναν ισχυρό συγκινησιακό εκβιασμό είτε επειδή κατασκευάζει ένα πλαστό επιχείρημα «διεθνούς δικαιοσύνης», της οποίας η υπεράσπιση απαιτεί πόλεμο.

Ενώ, λοιπόν, δεν μπορούμε να κάνουμε ούτε συγκεκριμένη πρόβλεψη γι’ αυτό το ζήτημα ούτε εκτίμηση timing, μπορούμε να υποστηρίξουμε με σχετική βεβαιότητα πως τέτοιες μέθοδοι που έχουν «δουλέψει πετυχημένα» ως τώρα, θα ξαναχρησιμοποιηθούν, μπορεί σε ακόμα πιο «ανώτερο στάδιο». Ειδικά οι προβοκάτσιες επιτρέπουν (“νομιμοποιούν”) μια απότομη και βίαιη “αλλαγή φάσης”, για την οποία δεν χρειάζεται προειδοποίηση, αλλά μόνο εκ των υστέρων και εν θερμώ διαχείριση.

Απ’ τον εμπορικό πόλεμο στον άλλον…2

Κυριακή 11 Νοέμβρη. Εν τω μεταξύ δεν θα πρέπει να διαφεύγει της προσοχής κανενός ότι ενώ η Ουάσιγκτον είναι (πασίγνωστα) ιμπεριαλιστική, το Πεκίνο υστερεί μόνο κατά το ότι ο ιμπεριαλισμός του δεν φτάνει (ακόμα τουλάχιστον) στην καραϊβική.

Οι κινεζικές αξιώσεις κυριότητας πάνω στη θάλασσα της νότιας κίνας (πάνω χάρτης) θα μπορούσαν να θεωρηθούν (επιεικώς) εξοργιστικές! Είναι, πάντως, αυτές οι αξιώσεις που προσφέρουν άλλοθι στην Ουάσιγκτον (εσχάτως και στο Λονδίνο) να εμφανίζεται σαν ο «εγγυητής της ελευθερίας στη θάλασσα» (της νότιας κίνας) επιδιώκοντας να εξασφαλίσει την συμμαχία τόσο του βιετνάμ όσο και των φιλιππίνων.

Προς το παρόν η Μανίλα έχει βγει στην άκρη. Το βιετνάμ παίζεται. Αλλά η Ουάσιγκτον δεν θα κάτσει να χάσει – αυτό είναι σίγουρο…

Μερικοί δρόμοι οδηγούν στη Μόσχα 1

Σάββατο 10 Νοέμβρη. Οι γενειοφόροι στη φωτογραφία δεν είναι hipsters. Είναι το χειρότερο είδος ανθρώπων στον κόσμο – ή, αυτό έλεγε η δυτική προπαγάνδα μέχρι χτες (ίσως και ως μεθαύριο). Είναι αφγανοί ταλιμπάν…

Μιας και ο ρώσος υπ.εξ. δεν φαίνεται να προωθεί το σχέδιο «χωρισμού του κράτους απ’ την εκκλησία», άλλο ήταν το θέμα – μιας συνάντησης όπου εκτός απ’ το ρωσικό κράτος και το πολιτικό τμήμα των ταλιμπάν συμμετείχαν υψηλόβαθμοι εκπρόσωποι των εξής ακόμα κρατών: κίνα, πακιστάν, ιράν, ινδία, ουζμπεκιστάν, κιργιζιστάν, τατζικιστάν, καζακστάν, τουρκμενιστάν… Οπότε, επειδή μπορεί να διαβάζετε διαγώνια, ας το τονίσουμε κατ’ αρχήν σαν βασικό: οι ταλιμπάν είναι επίσημα και διεθνώς αναγνωρισμένος πολιτικός οργανισμός…

Η σύσκεψη όλων αυτών έγινε χτες, στη Μόσχα. Για το μέλλον «της ειρήνης» στο αφγανιστάν… Η επίσημη αφγανική κυβέρνηση (που ακόμα προσπαθεί να στηριχτεί στην Ουάσιγκτον) αρνήθηκε να στείλει επίσημη αντιπροσωπεία· πήγε όμως στη Μόσχα αντιπροσωπεία του «συμβουλίου για την ειρήνη» (στο αφγανιστάν) όπου υπάρχουν και κάποιοι κυβερνητικοί από Καμπούλ μεριά. Η Ουάσιγκτον, επίσης, δεν συμμετείχε επίσημα· ένας υπάλληλος της πρεσβείας της στη Μόσχα (ένας απ’ την cia δηλαδή) ήταν, απλά, «παρατηρητής». Για να το πούμε ωμά: αφού, έτσι κι αλλιώς, η Ουάσιγκτον θα κατασκόπευε αυτή τη συνάντηση, ε, ας είχε και έναν κανονικό «παρατηρητή»…

Τι έχουμε εδώ, λοιπόν; Μετά το μπλοκ της Αστάνα και το μπλοκ του Βλαδιβοστόκ έχουμε, ας το πούμε έτσι, το μπλοκ του Ινδοκούς. Με την ίδια βασική σύνθεση (το Πεκίνο λείπει επίσημα απ’ το μπλοκ της Αστάνα όπως ανάλογα η Άγκυρα λείπει επίσημα απ’ το μπλοκ του Ινδοκούς και του Βλαδιβοστόκ…), με έξτρα συμμετοχές όπου και όσο χρειάζονται.

Είναι γεγονός ότι και η Ουάσιγκτον κουβεντιάζει με το πολιτικό τμήμα των ταλιμπάν – κρυφά, ανεπίσημα, στη Ντόχα. Θα έλεγε κανείς ότι «περίπου τους αναγνωρίζει» (την ίδια στιγμή που τους βομβαρδίζει). Αλλά υπάρχουν ουσιαστικές διαφορές με το χθεσινό ραντεβού. Πρώτον, χτες, οι ταλιμπάν δεν ήταν «κρυμμένοι» – μιλούσαν φανερά και καθαρά με εκπροσώπους κρατών… Δεύτερον, οι ανεπίσημες συζητήσεις με την Ουάσιγκτον δεν οδηγούν πουθενά αφού οι ταλιμπάν απαιτούν χρονοδιάγραμμα πλήρους αποχώρησης του αμερικανικού στρατού και των βάσεών του απ’ το αφγανιστάν· αντίθετα χθες στη Μόσχα αυτό θεωρούνταν λίγο πολύ αυτονόητο… Τρίτο και τελευταίο: κανένας απ’ τους χθεσινούς συνομιλητές των ταλιμπάν δεν τους βομβαρδίζει· αντίθετα κάποιοι (ποιοί; έλα ντε!) τους εξοπλίζουν και τους εκπαιδεύουν. Οπότε η συνάντηση ήταν φιλική.

(φωτογραφίες. Κατ’ αρχήν καλή θα ήταν μια κάποια εξοικείωση· η ισλαμοφοβία είναι χειρότερη από άλλες –φοβίες…. Μετά η υπενθύμιση: οι ταλιμπάν ΔΕΝ είναι ουαχαβιστές, isis, σαουδική αραβία και τα λοιπά. Είναι όμως συντηρητικοί· δεν χωράει αμφιβολία. Ωστόσο, μαζί με τον θρησκευτικό συντηρητισμό τους – που ωστόσο δεν έχει σχέση μ’ αυτά που λέγονταν στη δύση όταν έπρεπε να δικαιολογηθεί η αμερικανική εκστρατεία / κατάκτηση του αφγανιστάν – οι ταλιμπάν είναι κυρίως πολιτική δύναμη.

Συνεπώς αυτές οι φωτογραφίες δεν είναι από «διαθρησκευτικό διάλογο»… Είναι από ανοικτά διαμορφούμενες συμμαχίες πάνω στη μεγάλη γραμμή αντιπαράθεσης ανατολική Μεσόγειος – Ειρηνικός, του 4ου παγκόσμιου πολέμου.

Τελευταίο αλλά όχι ασήμαντο: οι ταλιμπάν φέρονται να ελέγχουν ήδη το 45% έως 50% της αφγανικής επικράτειας…