Χρυσάφι 3

Σάββατο 2 Φλεβάρη. Για να αντικατασταθεί ένα νόμισμα τόσο κεντρικό στις διεθνείς συναλλαγές όσο το δολάριο από άλλα, θα πρέπει αυτά τα «άλλα» να είναι «πειστικά». Να κρίνονται δηλαδή (ειδικά απ’ τους εμπόρους μεγάλης κλίμακας) σαν αξίοπιστα: όχι μεγάλες διακυμάνσεις (στις ισοτιμίες τους με άλλα νομίσματα), με «γερές» κεντρικές τράπεζες (δηλαδή καπιταλισμούς) στην πλάτη τους.

Ειδικά σε ότι αφορά το πρώτο έρχεται το χρυσάφι να ξαναπαίξει τον ρόλο του «back up» που είχε γενικά ως την «μεγάλη κρίση» της δεκαετίας του 1930· και ειδικά, ως τις αρχές των ‘70s, σε σχέση με την «διεθνή αξία» του δολαρίου. Αν και δεν μπορούμε να μιλάμε ακόμα για επαναφορά του «κανόνα του χρυσού» (: η αξία / τιμή του χ ή του ψ νομίσματος προσδιορίζεται απ’ τα αποθέματα σε χρυσάφι που έχει η κεντρική τράπεζα που το εκδίδει) είναι ορατές όλες οι προετοιμασίες, ακόμα και για μια τέτοια «επιστροφή». Μια σειρά κράτη (απ’ αυτά που είναι στόχος του «νομισματικού πολέμου» της Ουάσιγκτον) αλλάζουν την σύνθεση των τραπεζικών αποθεμάτων τους, άλλα δυναμικά και γρήγορα (: ρωσία) και άλλα με πιο αργό τέμπο (: κίνα). «Πουλάνε» αμερικανικά ομόλογα (το back up τους σε δολάριο) και αυξάνουν αντίστοιχα τις ποσότητες χρυσού. Είτε αγοράζοντάς τον (οπότε οι ποσότητες καταγράφονται) είτε από δικά τους εθνικά ορυχεία (οπότε οι ποσότητες αγνοούνται / εικάζονται).

Κατ’ αυτόν τον τρόπο δημιουργούν ένα εναλλακτικό back up για την «διεθνή αξία / τιμή» των δικών τους (εθνικών) νομισμάτων, in case of emergency. Για την περίπτωση, δηλαδή, που το δολάριο θα υποτιμηθεί έντονα. Και υπάρχουν σοβαροί λόγοι για να συμβεί κάτι τέτοιο μεσοπρόθεσμα. Για να το πούμε πιο σωστά: αυτός είναι ο μεσοπρόθεσμος στόχος των «ανταρτών του δολαρίου»! Περιορίζοντας («ροκανίζοντας») σταθερά τον διεθνή κύκλο κυκλοφορίας του αμερικανικού νομίσματος, αφενός να περιορίσουν τα μέσω-νομισματικής-κυκλοφορίας κέρδη του αμερικανικού καπιταλισμού· αφετέρου να απαξιώσουν (πάντα σχετικά) την «αξία» του, που οφείλεται κυρίως στη διεθνή κυκλοφορία του. Αν αυτή η «αξία» αρχίσει να μειώνεται, τότε το αμερικανικό δημόσιο χρέος θα «εκραγεί» – κτυπώντας κατάκαρδα όλο το σύστημα της (παρακμάζουσας) αμερικανικής ισχύος.

Αυτή η «ξανα-στροφή» στο χρυσάφι σαν εναλλακτική «άγκυρα αξίας» για νομίσματα που αμφισβητούν την δολαριακή ηγεμονία είναι μια συστηματική και καθόλου θεαματική διαδικασία. Δεν κάνει θόρυβο, δεν λερώνει, δεν γίνεται viral… Είναι όμως σταθερή. Και σ’ αυτήν συμμετέχουν «διακριτικά» εδώ και κάποια χρόνια κι άλλα κράτη: το γερμανικό και το ιαπωνικό…

Moderate rebels reloaded

Παρασκευή 1 Φλεβάρη.  Αυτά δεν είναι απλά σοβαρά. Είναι τραγικά σοβαρά, μιας και αυτοί κι αυτές που θα τα πληρώσουν δεν θα είναι οι χρυσοκάνθαροι των 12 και των 15 χιλιάδων ευρώ μισθό το μήνα (οι ευρωβουλευτές) αλλά οι φτωχοδιάβολοι στο όνομα των οποίων κλάνουν τα «χρυσά κολλάρα».

Η μεθόδευση για την «αλλαγή καθεστώτος» στη βενεζουέλα βρωμάει όλο και περισσότερο τις αμερικανικές εμπειρίες (ή, πιο σωστά, τις ψοφιοκουναβικά ερμηνευμένες εμπειρίες) απ’ το σχέδιο για τη «νέα μέση Ανατολή» – και την αποτυχία του. Αυτό το σχέδιο που προσπάθησε να αξιοποιήσει τον κανιβαλισμό του καθεστώτος Άσαντ στη συρία· και τα πήγαινε πολύ καλά μέχρι να σκάσει ο ρωσικός στρατός.

Υπάρχουν κάποιες διαφορές, μάλλον μικρές αλλά ενδιαφέρουσες. Στη μέση Ανατολή το κόλπο (του επιθυμητού μετασχηματισμού με όρους εξουσίας) ξεκίνησε απ’ την «βάση», απ’ τους ένοπλους ουαχαβίτες. Εδώ ξεκινάει απ’ το «κεφάλι», με την ανακήρυξη ενός καραγκιόζη σαν προέδρου. Εκεί ο isis άρχισε να αναγνωρίζεται (αλλά δεν πρόλαβε..) αφού πρώτα είχε εγκαθιδρύσει πραγματική εξουσία στο έδαφος. Εδώ ο Guaido δεν έχει καμία εδαφική έδραση, και προσπαθεί – με τα λεφτά και τις εγγυήσεις της Ουάσιγκτον, των συμμάχων και των ομοϊδεατών της – να εξαγοράσει τμήματα του στρατού (ενδεχομένως και των δικαστικών). Δηλαδή ψωνίζει απ’ την υπάρχουσα εξουσία. Εκεί ο άξονας μπορούσε να παριστάνει ότι παρακολουθεί από μακριά, ενισχύοντας με κάθε μέσο υπόγεια. Εδώ το ψοφιοκουναβιστάν έχει βγει στη σέντρα με το καλημέρα: έχει φτιάξει, μάλιστα, και πρόπλασμα της «μελλοντικής κυβέρνησης» στο Καράκας, από αμερικάνους βουλευτές και γερουσιαστές! Εκεί η Ουάσιγκτον παρίστανε ότι «πολεμάει την τρομοκρατία» όσο λιγότερο γινόταν. Εδώ προβάλλει ότι είναι έτοιμη να στείλει 5.000 πεζοναύτες, σαν πρώτη δόση, μπορεί και μεθαύριο (που λέει ο λόγος…)

Μερικοί, ειρωνικά ή όχι, μιλούν για τους «moderate rebels» που στα χαρτιά έχει σχεδιάσει η Ουάσιγκτον, αλλά ψάχνει τώρα να τους φτιάξει και με υλικό τρόπο στο Καράκας. Οι πρώτες μονάδες του free syrian army ήταν αληθινοί λιποτάκτες του συριακού στρατού, που είχαν όλους τους λόγους του κόσμου να πάρουν τα τουφέκια τους και να στραφούν εναντίον ενός καθεστώτος που βομβάρδιζε τις πόλεις τους. (Στη συνέχεια τους «σκούπισαν» διάφορες υπηρεσίες…) Εδώ οι τσατσορούφιανοι της Ουάσιγκτον μοιράζουν σαν τέτοιοι προκηρύξεις γεμάτες υποσχέσεις στους στρατώνες, μπας και λιποτακτήσουν κάποιοι φαντάροι και λοχίες, ώστε να δημιουργηθεί ο «free venezouela army». Και το κάνουν τόσο φόρα μόστρα ώστε δύο υποθέσεις μπορεί να κάνει κάποιος. Είτε ότι βρίσκονται σε απελπισία, είτε ότι είναι τόσο σίγουροι για την επιτυχία τους ώστε αδιαφορούν αν τους βλέπει το σύμπαν.

Για τους πληβείους της βενεζουέλα ισχύει εκείνο που έλεγαν επί δεκαετίες οι πληβείοι του μεξικό: τόσο κοντά στην αμερική, τόσο μακρυά απ’ τον θεό. Απ’ την στιγμή που αυτή η γωνιά του πλανήτη μπήκε επίσημα στον 4ο παγκόσμιο πόλεμο (κι αυτό ήταν, το ξαναλέμε, επιλογή και του καθεστώτος Μαδούρο..) η μόνη ελπίδα σε ένα αναίμακτο Χ είναι οι ελιγμοί που θα κάνει το «μπλοκ του Καράκας». Στο οποίο περιλαμβάνονται οι γνωστοί «ύποπτοι» απ’ το μπλοκ της Αστάνα, φανεροί και κρυφοί (τι σύμπτωση!) αλλά και κάποια λατινοαμερικανικά κράτη.

Όμως, σε αντίθεση με το συριακό δευτερεύον πεδίο μάχης, αυτό εδώ είναι πολύ κοντά στην αμερική – και δεν υπάρχει θεόςΑν το ψοφιοκουναβιστάν κερδίσει τελικά, θα έχει κρατήσει την «πίσω αυλή» του. Αν, όμως, χάσει, θα έχει χάσει σχεδόν τα πάντα…

(φωτογραφία: Υπάρχει και μια κωμική διάσταση σ’ όλα αυτά. Το αγγλικό καθεστωτικό περιοδικό economist μπήκε κι αυτό στη «διεθνή λεγεώνα» του Guaido… Στα social media κάποιοι ήταν υπέρ, και κάποιοι κατά. Ένας απ’ τους κατά, ονόματι «Jay Gannon», έγραψε:

Βρισκόμαστε αμυνόμενοι απέναντι σ’ ένα παράνομο πραξικόπημα. Αναλαμβάνοντας τις ευθύνες μου δηλώνω εκδότης του Economist. Ποιοί είναι μαζί μου;

Όταν κάποιος του απάντησε ότι «ο Guaido αναγνωρίστηκε από δημοκρατίες», απάντησε: Ή θα δείξετε σεβασμό στο νέο εκδότη του Economist, ή θα εξαφανιστείτε χάρη στη βοήθεια των φίλων μας στη cia! Και κάποιος άλλος πρόσθεσε: οι ηπα θα πρέπει να επιβάλλουν κυρώσεις στον τωρινό εκδότη του Economist μέχρις ότου ο Jay Gannon αναγνωριστεί σαν ο μόνος εκδότης.

Σ’ αυτό το αστείο εκφράζεται διαγώνια ένα ιστορικό τέλος. Που, όπως έχει συμβεί κι άλλες φορές, συνειδητοποιείται ευρύτερα όταν είναι αργά πια…)

Τεχνητή νοημοσύνη – για αδέσποτα…

Πέμπτη 31 Γενάρη. Ποιός, άραγε, θα τους σταματήσει, ειδικά όταν κτυπούν σε τόσο ευαίσθητα σημεία; Ο Wan Xi, μηχανικός υπολογιστών στην κινεζική μηχανή αναζήτησης Baidu (το κινεζικό google…) έφτιαξε το πρώτο καταφύγιο αδέσποτων γατιών με χρήση “τεχνητής νοημοσύνης”. Το καταφύγιο είναι εξοπλισμένο με αισθητήρες θερμοκρασίας (για να την κρατάει πάντα στην φιλική τιμή των 27 βαθμών) αλλά και υγρασίας, ανιχνευτές αναγνώρισης του είδους της γάτας (ξεχωρίζει ανάμεσα σε 174 διαφορετικά είδη – σίγουρα πολύ περισσότερα απ’ όσα μπορεί να ξεχωρίσει ο μέσος γατόφιλος!), αυτόματη τροφοδοσία σε φαγητό και νερό… Αλλά και ανίχνευση ασθενειών οπτικά παρατηρήσιμων (π.χ. διάφορα δερματικά, παράσιτα, όγκοι, κλπ), ανίχνευση στείρωσης, και άλλα.

Το artificial intelligence γατο-καταφύγιο (ένα καθημερινό περιβάλλον internet of things σε διάδραση με τους ζωντανούς οργανισμούς στο εσωτερικό του…) ενημερώνει στα smart phones τους διασυνδεδεμένους ζωόφιλους σε μια ακτίνα γύρω απ’ το πρώτο, πειραματικό καταφύγιο, έτσι ώστε αφενός να τροφοδοτούν τα δοχεία τροφής και νερού, και αφετέρου να παρέχουν έξτρα φροντίδα σε πιθανόν άρρωστα ζώα. Λείπει κάτι από το πάντρεμα της ζωοφιλικής φροντίδας και της 4ης βιομηχανικής επανάστασης; Αν ναι, σύντομα θα καλυφθεί το κενό, μην ανησυχείτε!

Τα στοιχεία (ναι, υπάρχουν τέτοια) δείχνουν ότι απ’ τις 40.000 αδέσποτες γάτες στην κίνα (μόνο τόσες;) ένας ποσοστό πεθαίνει τον χειμώνα απ’ τον συνδυασμό κρύου, ασθενειών, πείνας και δίψας. Πέρα, ωστόσο, απ’ το τι θα προσφέρουν πρακτικά τα AI γατο-καταφύγια του Wan Xi, μοστράρουν εκείνη την ευαισθησία (εντός ή εκτός εισαγωγικών) που μπορεί να κάνει διάσημη την κινεζική τεχνολογική πρωτοπορία – εκεί που κανείς δεν θα το περίμενε.

Θυμάστε τα κινεζικά t-shirts που έμοιαζαν μιας χρήσης; Θυμάστε τα κινεζικά σίδερα που έσκαγαν (όπως έλεγε η φήμη); Ε, ξεχάστε τα… Το “made in PRC” γίνεται ήδη “made in china”, δηλαδή ΑΑ! Ο σοσιαλισμός με κινεζικά χαρακτηριστικά (όπως λέει και ξαναλέει ο Xi) σημαίνει, μεταξύ άλλων: αδέσποτα όλου του κόσμου τακτοποιηθείτε στα “έξυπνα” καταφύγιά μας!

Πως θα τα καταφέρει ο στρατηγός ψόφιο κουνάβι στην αντι-κινεζική εκστρατεία;

Είναι εύκολος ο δρόμος ως το Καράκας;

Τρίτη 29 Γενάρη. Στους όχι και τόσο παλιούς (μοντέρνους) καιρούς του πρωτοκοσμικού ιμπεριαλισμού, αν μια “μεγάλη δύναμη” δούλευε για την κατάρρευση κάποιου ενοχλητικού καθεστώτος, θα φώναζε (μέσω των δημαγωγών της) ξανά και ξανά “δημοκρατία”, “ελευθερία”, “δημοκρατία”, “ελευθερία”…

Οι μεταμοντέρνοι καιροί, δηλαδή η ωρίμανση του θεάματος (ειδικά στον πυρήνα του κυνισμού του) έχει απαλλάξει τα αφεντικά απ’ το να μονολογούν “ιδεώδη” ευρύτερης αξίας. Το ψοφιοκουναβιστάν όχι μόνο δεν κρύβει αλλά μάλλον επιδεικνύει ότι την καθεστωτική αλλαγή στη βενεζουέλα την θέλει για να βάλει χέρι στα πετρέλαια. Το είχε πει το ψόφιο κουνάβι αυτοπροσώπως στην προεκλογική εκστρατεία του. Και για να μην σκεπάσει τους πραγματικούς στόχους η αμνησία, το επαναλαμβάνουν χτες και προχτές οι σωματοφύλακες και οι παρατρεχάμενοι. Διότι (λένε) αυτός ο παλιο Μαδούρο (εντάξει, δεν λένε “παλιο”) υπογράψει συμβόλαια πώλησης πετρελαίου με εχθρούς μας. Με το Πεκίνο δηλαδή. Ή, με τα χθεσινά λόγια του σύμβουλου εθνικής ασφάλειας Bolton:

…Θα κάνει μεγάλη διαφορά για τις ηπα από οικονομική άποψη αν μπορούσαμε να πετύχουμε οι αμερικανικές πετρελαϊκές εταιρείες να επενδύσουν και να ελέγξουν τις πετρελαϊκές δυνατότητες της βενεζουέλα… Ο Μαδούρο φέρνει στη βενεζουέλα κράτη με αντίθετα συμφέροντα απ’ τα δικά μας…

Η ωμότητα μπορεί να απαλλάξει τους ιστορικούς του μέλλοντος απ’ τον κόπο να σκάβουν για να βρουν τις αληθινές αιτίες των αποφάσεων και των επιλογών. Απ’ την άλλη μεριά, αν ο ενδοκαπιταλιστικός ανταγωνισμός μοιάζει τόσο “διαφανής” ως προς μερικές απ’ τις αιτίες του, γίνεται πιο “σκοτεινός” σε ότι αφορά τις τακτικές του. Αν η Ουάσιγκτον λέει “θέλω τα πετρέλαια της βενεζουέλας και θα κάνω ότι μπορώ για να τα πάρω”, οι αντίπαλοι της Ουάσιγκτον πως θα μεθοδεύσουν το “σιγά μην…”;

Η ωμότητα στη διακήρυξη κάποιων στόχων θα μπορούσε να συμπαρασύρει την σκέψη στην ιδέα ότι, τελικά, ο ενδοκαπιταλιστικός ανταγωνισμός είναι “απλός” στην εξέλιξή του. Αλλά όχι, δεν είναι…

Όχι. Μια παρακμή δρόμος είναι

Τρίτη 29 Γενάρη. Θα μπορούσε κανείς να πει ότι η ενιαία γραμμή αντιπαράθεσης (του 4ου παγκόσμιου) Μεσόγειος – Ειρηνικός μάκρυνε τόσο ώστε να περάσει τον Ατλαντικό και να φτάσει στην Καραϊβική… Το γεγονός ότι όχι μόνο η Μόσχα ή το Πεκίνο αλλά η Άγκυρα και η Τεχεράνη (του μπλοκ της Αστάνα…) έχουν λόγο για το τι συμβαίνει στο Καράκας κάνει, πράγματι, τον καπιταλιστικό πλανήτη να δείχνει όλο και μικρότερος.

Σε μια διαφορετική ανάγνωση, το γεγονός ότι ο εθνικός σύμβουλος αμερικανικής ασφάλειας εμφανίζεται επιδεικτικά να κάνει τράμπα το αφγανιστάν με τη βενεζουέλα, θα μεταφραζόταν σε ραγδαία υποχώρηση: αν η Ουάσιγκτον “ανταλλάσσει” την “άμυνά” της στα υψίπεδα του ινδοκούς με την “άμυνά” της μερικές εκατοντάδες μίλια νότια της Φλόριντα, αυτό σημαίνει ότι αναδιπλώνεται.

Ισχύει; Κατά την (περιθωριακή) άποψη μας όχι ακριβώς. Εκείνο που ισχύει είναι ότι στην όξυνση του 4ου παγκόσμιου πολέμου ανοίγουν διαρκώς νέα “επιμέρους” μέτωπα. Η γραμμή Μεσόγειος – Ειρηνικός είναι ένα μακρύ μέτωπο, όπου αθροίζονται τουλάχιστον τρία επιμέρους (η μέση Ανατολή plus ιράν, η κεντρική Ασία, η κορεατική χερσόνησος plus νότια θάλασσα της κίνας). Η υποσαχάρια Αφρική είναι μια ακόμα αλυσίδα επιμέρους μετώπων. Η Αρκτική είναι οπωσδήποτε ένα σύνθετο πεδίο μάχης. Και, πια, προστίθεται και το βόρειο μέρος της λατινικής αμερικής.

Παράδοξο ή όχι η μπολτόνια συσχέτιση του αφγανιστάν με την βενεζουέλα δεν πρέπει να διαβαστεί κυριολεκτικά. Είναι, μάλλον, η αντεστραμμένη προβολή της (αμερικανικής) αναγνώρισης του πολλαπλασιασμού των μετώπων· σε συνδυασμό με την ψοφιοκουναβική (ψευτό)υπόσχεση της μείωσης της εξαγωγής στρατιωτικής δράσης στον πλανήτη. Ένα είδος δήλωσης «μην ανησυχείτε, δεν θα αυξήσουμε κι άλλο τα έξοδα του υπ.αμ. – απλά θα φέρουμε κοντύτερα στον στρατό μας»…. (Καλά…)

Θα μπορούσε να θεωρηθεί σαν γκάφα, αφού κάτι που αφορά το εσωτερικό (εκλογικό) κοινό των ηπα προβάλλεται επί τούτου σαν διεθνούς ενδιαφέροντος. Γιατί θα ήταν εύκολο να ρωτήσει κανείς, μετά, τον ψυχοπαθή σύμβουλο: καλά, όταν φύγετε απ’ το αφγανιστάν, τι περιμένετε ότι θα κάνουν οι «αναθεωρητές» Μόσχα και Πεκίνο; Τι περιμένετε ότι θα κάνει η Ισλαμαμπάντ, η Τεχεράνη, η Άγκυρα;

Τι θα απαντούσε; Δεν ξέρουμε. Δεν τον έχει ρωτήσει ακόμα κάποιος…

Πάνω στο στρωμένο χαλί

Παρασκευή 25 Γενάρη. Όταν η Ουάσιγκτον, υπό το ψόφιο κουνάβι, άρχισε να επιβάλει διάφορες “κυρώσεις” σε βάρος του καθεστώτος του Καράκας, ο καπιταλισμός στη βενεζουέλα, η κοινωνική κατάσταση (ειδικά των πληβείων) και η αποτελεσματική ηγεμονία αυτού του κράματος σοσιαλδημοκρατίας και πατερναλισμού που ονομάστηκε “τσαβισμός” ήταν ήδη σε σοβαρή κρίση. Και σίγουρα δεν είχε σχέση με την κατάσταση μια δεκαετία πριν. Ο Μαδούρο και τα επιτελεία του αποδείχθηκαν ανίκανοι να αντιμετωπίσουν γενναία τις αιτίες· κατέφυγαν σε αποτυχημένες νομισματικές ταχυδακτυλουργίες, θεωρώντας ότι η διαχείριση των συμπτωμάτων της δομικής κρίσης (η υποτίμηση του νομίσματος) θα μπορούσε να λύσει το πρόβλημα. Επιπλέον, αισθανόμενοι τον απ’ έξω κίνδυνο, κατέφυγαν σε “εξοπλιστικά προγράμματα”, αγορά όπλων κυρίως απ’ την ρωσία… Παρότι τόσο η Μόσχα όσο και το Πεκίνο είχαν κάνει διάφορα δάνεια προς το Καράκας (το Πεκίνο έναντι πετρελαίου), η γεωγραφική θέση της βενεζουέλας ήταν που ενδιέφερε – στον εντεινόμενο 4ο παγκόσμιο πόλεμο.

Το γεγονός ότι στα μέσα Δεκέμβρη του 2018 προσγειώθηκαν στο αεροδρόμιο του Καράκας δύο ρωσικά “στρατηγικά βομβαρδιστικά” tu-160, (και ένα πολιτικό ρωσικό αεροπλάνο με καμμιά 100αριά ρώσους αξιωματικούς), καθώς και οι φήμες για την δημιουργία ρωσικής στρατιωτικής βάσης στο έδαφος της βενεζουέλας, μπορεί να έδωσε στο καθεστώς Μαδούρο μια κάποια “ασφάλεια”. Απ’ την άλλη μεριά (είναι λογικό ότι) επιτάχυνε τις κινήσεις της Ουάσιγκτον και των συμμάχων της…

Προφανώς δεν διευκόλυνε την άσχημη κατάσταση (του καπιταλισμού στη βενεζουέλα) το γεγονός ότι και η Τεχεράνη ανακοίνωσε την πρόθεσή της να στείλει επίσκεψη εκεί κάποιο καταδρομικό της…

Το καθεστώς Μαδούρο, έχοντας απ’ τη μια μεριά μια εσωτερική κρίση (πρώτα και κύρια κοινωνική/οικονομική) που δεν μπόρεσε ή δεν θέλησε να αντιμετωπίσει, και απ’ την άλλη τις απειλές του ψοφιοκουναβιστάν και των συμμάχων του, φαίνεται ότι αποφάσισε να εντάξει ανοικτά το κράτος στο ευρασιατικό μπλοκ – μέσα στον οξυνόμενο ενδοκαπιταλιστικό ανταγωνισμό. Είναι μια επιλογή σωτηρίας; Ή μια επιλογή αυτοκτονίας;

Αυτό το καθεστώς εξακολουθεί να έχει μαζική πληβειακή υποστηρίξη, αλλά έχει χάσει ένα όχι ασήμαντο μέρος της σε σχέση μ’ αυτήν που είχε ο Τσάβες στις καλές εποχές: γιατι όταν πεθαίνεις από πείνα… Τελικά, όποια κι αν αποδειχθεί η απάντηση στην ερώτηση “σωτηρία ή αυτοκτονία μέσω της φυγής προς τον 4ο παγκόσμιο;”, θα την πληρώσουν αυτοί ακριβώς οι πληβείοι της βενεζουέλας…

(φωτογραφία: Συγκέντρωση μαδουρίστας χτες).

Δυστυχώς τα χειρότερα

Πέμπτη 24 Γενάρη. Σ’ ένα ακόμα βήμα – με – αρβύλες στην όξυνση του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού, εν προκειμένω στη λατινική Αμερική, χτες ο Juan Guaido (επικεφαλής της αντικυβερνητικής πλειοψηφίας στη βουλή της βενεζουέλας) «ορκίστηκε πρόεδρος της χώρας», μπροστά σε μια ογκώδη συγκέντρωση οπαδών του. Τους οποίους κάλεσε σε «μάχη».

Ο Maduro παραμένει μεν πρόεδρος κι αυτός – αλλά δεν αναγνωρίζεται απ’ την Ουάσιγκτον (όπως και απ’ τον «οργανισμό αμερικανικών κρατών»…) Εννοείται πως, σαν έτοιμο και ενημερωμένο απο καιρό (!!!), το ψοφιοκουναβιστάν αναγνώρισε ήδη τον Guaido…  Ακολούθησαν, σαν πολυβόλο και χωρίς δεύτερη σκέψη, η αναγνώριση του καναδά, της βραζιλίας, της παραγουάης, της κολομβίας, της αργεντινής, του περού, του εκουαδόρ, της κόστα ρίκα και της χιλής. Αλλά και του Donald Tusk, ως προέδρου του ευρωπαϊκού συμβουλίου· και της Federica Mogherini, ως “επιτρόπου εξωτερικών” της ε.ε….

Μετά απ’ τα λάθη και τις αποτυχίες του ο Maduro βρίσκεται τώρα μπροστά στο χειρότερο: το σοβαρό ενδεχόμενο ενός κανονικού εμφυλίου. Στην απέναντι μεριά του θα βρίσκονται τα περισσότερα κράτη της αμερικανικής ηπείρου.

Ακόμα κι αν ελέγχει τον στρατό (ή το μεγαλύτερο μέρος του), αυτή τη φορά η εσωτερική καταστολή δεν θα αποδόσει. Στον σχεδιασμό περιλαμβάνεται η εισβολή (στη βενεζουέλα) στρατού απ’ την κολομβία (με αμερικανική υποστήριξη, ασφαλώς!!! – ίσως και άλλων λατινοαμερικανικών καθεστώτων) με σκοπό την «αποκατάσταση της δημοκρατίας»…

Πριν 12 μέρες, το Σάββατο 12 Γενάρη, γράφαμε μεταξύ άλλων: … Η λατινική αμερική εξελίσσεται πολύ γρήγορα σε ένα ακόμα πεδίο αναμετρήσεων του 4ου παγκόσμιου πολέμου, καθώς δεν είναι «εκτός» ούτε η Μόσχα ούτε το Πεκίνο….

Μια μέρα μετά, την Κυριακή 13 Γενάρη, σημειώναμε:…Υπάρχει, όμως, και άλλη πιθανή εξήγηση για την «χρησιμότητα» ενός τέτοιου τείχους. Έχει σχέση με το τι ετοιμάζει το αμερικανικό βαθύ κράτος (ή κάποια φραξιά του…) για την λατινική αμερική. Υπάρχει η άποψη πως ετοιμάζει έναν πόλεμο «φιλικών» κρατών εναντίον της βενεζουέλας. Ακόμα κι έτσι να μην είναι ωστόσο, η κοινωνική / οικονομική καταστροφή που έχουν προκαλέσει ή/και θα προκαλέσουν αφενός αποτυχημένοι «σοσιαλισμοί» τύπου Maduro και αφετέρου μισοκαλυμένες χούντες τύπου Bolsonaro θα ξεσπιτώσουν πολλές χιλιάδες πληβείων. Που θα αναζητήσουν καταφύγιο (που αλλού;) και μια κάπως καλύτερη «τύχη» στις ηπα.

Επιβεβαιωθήκαμε (που να μην!). Θα το επαναλάβουμε λοιπόν: τα τραγικά λάθη και οι παραλείψεις του Maduro και του καθεστώτος του έγιναν το λάδι στα γρανάζια της «μεσανατολικοποίησης» της λατινικής Αμερικής. (Είναι και η κούβα στο λογαριασμό…) Προς όφελος… πεντακάθαρα ποιών… Προηγήθηκε η εκλογή του φασίστα Bolsonaro στη βραζιλία: τα βαριά βήματα εκείνου που ερχόταν ακούγονταν όλο και πιο δυνατά…

Απ’ την αδύναμη εργατική μας θέση δεν θα εξισώσουμε τις ευθύνες· ούτε θα τις αγνοήσουμε όμως.

Δυστυχώς τα χειρότερα έρχονται και σ’ αυτήν την περιοχή του πλανήτη…

(φωτογραφία πάνω: ο Guaido.

μέση: Ο Maduro χτες, μετά την αυτοανακήρυξη του Guaido σε «πρόεδρο», στο μπαλκόνι του Miraflores Palace. “Δεν θα πάω πουθενά” διακήρυξε…

τρεις κάτω φωτογραφίες: Οι οδομαχίες στο Caracas είναι χθεσινές. Κι άλλες φορές το καθεστώς Maduro βρέθηκε μπροστά σε τέτοιες εξεγέρσεις· και τις αντιμετώπισε δια της βίας. Αυτή τη φορά, όμως, τα πράγματα μας φαίνονται διαφορετικά. Η «δυαρχία» στη βελεζουέλα είναι υπερ-διεθνοποιημένο προϊόν· και οι κοντινότεροι ισχυροί φίλοι του Maduro – τουρκία, ρωσία, κίνα – είναι πολύ μακρυά για να τον βοηθήσουν άμεσα… )

Ο πόλεμος των chips

Σάββατο 19 Γενάρη. Προσπαθώντας (μάλλον με απόγνωση) να φρενάρει την τεχνολογική απογείωση του κινεζικού καπιταλισμού το αμερικανικό γκουβέρνο κάνει αυτό που η Ιστορία θα ονομάσει: έκαναν σμπαράλια τα πόδια τους πυροβολώντας τα. Έχει το ενδιαφέρον του: οι υποτιθέμενοι masters of capital universe του 20ου αιώνα δεν έχουν καταλάβει, τελικά, τι είναι ο καπιταλισμός!

Ένα απ’ τα ευαίσθητα σημεία της κινεζικής 4ης βιομηχανικής επανάστασης είναι ότι στηρίζεται (ή μήπως πρέπει να λέμε «στηριζόταν»;) σε μεγάλο βαθμό σε εισαγωγές μικροτσίπ από αμερικανικές εταιρείες. Παρότι η κίνα αποτελεί το 40% της παγκόσμιας αγοράς μικροτσίπ (απ’ την άποψη του κύκλου εργασιών του είδους) μόνο το 10% των αναγκών της καλύπτεται από κινεζική παραγωγή.

Έχοντας επίγνωση αυτής της «αχίλλειας πτέρνας» ο Xi ανήγγειλε τον περασμένο Νοέμβρη ένα (κρατικά επιδοτούμενο) πρόγραμμα για να γίνει ο κινεζικός καπιταλισμός κατά 40% αυτάρκης σε μικροτσίπ το 2020 και κατά 70% το 2025, όταν (με βάση το σχέδιο “made in china 2025”) «ο πλανήτης θα γίνει κόκκινος» (κινεζικός). Πως θα μπορούσε το κινεζικό κράτος να κάνει κάτι διαφορετικό; Ήδη η Ουάσιγκτον είχε δείξει τα δόντια της, όταν το υπουργείο εμπορίου απαγόρευσε στις αμερικανικές εταιρείες να προμηθεύουν με ηλεκτρονικά εξαρτήματα τηλεπικοινωνιών την κινεζική τηλεπικοινωνιακή ZTE. (Τελικά η απόφαση άλλαξε βάζοντας ένα γερό πρόστιμο στην ZTE).

Ωστόσο το ζήτημα δεν είναι, απλά, ποσοτικό. Είναι σε μεγάλο βαθμό ποιοτικό. Οι 5G τεχνολογίες επικοινωνιών, που είναι το καπιταλιστικό μέλλον (στο οποίο το Πεκίνο έχει πάρει ήδη την πρωτοκαθεδρία) σε ότι αφορά το internet of things, το cloud, κλπ, απαιτεί επεξεργαστές 5G. Προσπαθώντας η Ουάσιγκτον να «κόψει τα πόδια» της κινεζικής πρωτοπορείας απλά την αναγκάζει να επιταχύνει τόσο τις έρευνές της όσο και την παραγωγή σ’ αυτούς τους «ημιαγωγούς του μέλλοντος». (Την στιγμή που το Πεκίνο βρίσκεται μπροστά ήδη στις εφαρμογές της κβαντικής τεχνολογίας…)

Έτσι υπάρχουν+ τις τελευταίες εβδομάδες δύο παράλληλες και αντίρροπες εξελίξεις. Στην Ουάσιγκτον μια διακομματική επιτροπή βουλευτών προωθεί ένα νόμο καθολικής απαγόρευσης εξαγωγών αμερικανικών μικροτσιπς στην κίνα – για λόγους (έτσι λένε) «εθνικής ασφάλειας». Ταυτόχρονα όμως «τερατώδεις» (απ’ την άποψη των οικονομικών μεγεθών) κινεζικές επιχειρήσεις σαν την Baidu, την Alibaba και την Huawei έχουν αναγγείλει απ’ το περασμένο φθινόπωρο πολύ μεγάλα προγράμματα έρευνας / ανάπτυξης στον τομέα των ημιαγωγών 5G. Σε συνεργασία με ασιατικές εταιρείες – π.χ. την Samsung… Και ήδη έχουν αρχίσει να ανακοινώνουν τα αποτελέσματα.

Μοιάζει με αγώνα ανάμεσα σε μια ομάδα παικτών που προσπαθούν να συγκρατήσουν τους «Messi της 4ης βιομηχανικής επανάστασης» τραβώντας τους απ’ την φανέλα, κάνοντάς τους τάκλιν, και ό,τι άλλο μπορούν – και μια ομάδα από “Messi” που… Έχετε υπόψη σας μια παλιότερη φάση του ισπανικού πρωταθλήματος, όπου ένας αμυντικός αρπάζει την φανέλα του οριτζινάλ Messi για να τον ρίξει, κι αντί να γίνει αυτό ο Messi τον σέρνει πίσω του καθώς μπαίνει στην αντίπαλη μεγάλη περιοχή;

Ε, δεν έχει «που…»!! Ακόμα κι αν η Ουάσιγκτον πετύχει να λείψουν ηλεκτρονικά εξαρτήματα απ’ τον κινεζικό cutting edge καπιταλισμό, το μπλοκάρισμα θα είναι μικρής διάρκειας. Ίσως μάλιστα οι απελπισμένοι αμερικάνοι νομοθέτες ανακαλύψουν ότι χρονολογίες του είδους «2020» και «2025» ήταν τρόπος του λέγειν.

Ο πραγματικός καπιταλιστικός χρόνος των (κινεζικών) καινοτομιών που προσπαθούν να καθυστερήσουν είναι πολύ πιο γρήγορος…

(φωτογραφία: Οι αμυντικοί είναι της Levante, από προχτεσινό ματς κυπέλλου)

Η τεχνολογική διάσταση

Σάββατο 19 Γενάρη. Παρότι δεν είναι ασυνήθιστο σε κράτη να απαγορεύουν την εξαγωγή τεχνολογιών που θεωρούν “στρατηγικής σημασίας” για την ισχύ τους, θα πρέπει να έχει κανείς πλήρη συναίσθηση για το είδος των τεχνικών που είναι σήμερα στον πάγκο του διακρατικού ανταγωνισμού.

Τον καιρό της 2ης βιομηχανικής επανάστασης για παράδειγμα, όπου το ατσάλι και η κατασκευή του ήταν τεχνολογία αιχμής, το να “αντιγράψει” ή να “κλέψει” κανείς το γερμανικό know how θα μπορούσε να είναι άχρηστο (πέρα από δύσκολο). Αφού δεν θα μπορούσε να έχει την ποιότητα σιδήρου και άνθρακα της Ρουρ. Ο γερμανικός καπιταλισμός υπήρξε (και ως ένα βαθμό παραμένει) πρωτοπόρος στις εργαλειομηχανές όχι επειδή ήταν αδύνατο να ξεβιδώσει κανείς και να αντιγράψει τα εξαρτήματα που έφτιαχνε· αλλά επειδή κατείχε Α ποιότητας πρώτες ύλες.

Στην digital καπιταλιστική φάση δεν ισχύουν ούτε οι ίδιες δυσκολίες ούτε η ανάλογη «αποδοτικότητα» στην «προστασία» τεχνολογιών αιχμής. Η απόδειξη δεν είναι καινούργια. Και δεν είναι ο κινέζικος αλλά ο πακιστανικός, ο βορειοκορεατικός και ο ιρανικός καπιταλισμός που την ανεμίζουν: ανέπτυξαν σε μεγάλο βαθμό εκ των «ενόντων» το πυρηνικό know how τους και καμία διεθνής απαγόρευση δεν τους εμπόδισε. Μπορεί να τους καθυστέρησε· αλλά τελικά πέτυχαν. Σε τέτοιο βαθμό ώστε να θεωρούνται (απ’ την Ουάσιγκτον) «απειλή». Υπάρχει κι άλλο παράδειγμα: τα γενόσημα φάρμακα. Καμμία φαρμακοβιομηχανία δεν χαρίζει τις λεπτομέρειες της χημικής σύστασης των φαρμάκων της· αυτό, ωστόσο, δεν εμποδίσει τους χημικούς hackers να τα αντιγράφουν.

Μ’ αυτή την έννοια, είτε μιλάει κανείς για «κλοπή τεχνολογιών», είτε μιλάει για «παράνομη αντιγραφή», πέρα απ’ το καθαρά εμπορικό ζήτημα της κερδοφορίας που μπορεί να εξασφαλίζει ένα «τεχνολογικό μυστικό» («πνευματική ιδιοκτησία» γαρ…), μιλάει πρωτόγονα. Είναι η κυκλοφορία των know how που εξασφαλίζει την καπιταλιστική υγεία· όχι η απαγόρευσή της. Η οποία, επιπλέον, μπορεί να είναι αναποτελεσματική…

Το δράμα του αμερικανικού καπιταλισμού (και όχι μόνο) το έχουμε ξανασημειώσει: αφού, για κάποιες δεκαετίες, ήταν «καβάλα στο κύμα» της τεχνολογικής αναδιάρθρωσης (με ότι αυτό σήμαινε για την παγκόσμια ηγεμονία του), διαπιστώνει εδώ και κάτι χρόνια ότι στον ένα τομέα μετά τον άλλον το κύμα τον σκεπάζει. Όμως τι θα μπορούσε να περιμένει κανείς από έναν καπιταλισμό που έχει σα «βάση ανθρώπινου κεφαλαίου» (όπως άρεσει να λένε οι νεοφιλελεύθεροι) 1,3 δισεκατομύρια μυαλά, αν όχι το να βρει τους τρόπους όχι απλά να καβαλήσει το κύμα αλλά να το φτιάξει κιόλας; Να μείνει μια φανατικά αγροτική επικράτεια που παράγει και τρώει ρύζι;

Πριν 170 χρόνια, στα μέσα του 19ου αιώνα, η τότε υπερδύναμη (η αγγλική αυτοκρατορία) έστησε έναν πόλεμο κατά της κινέζικης αυτοκρατορίας, που είχε μείνει πίσω τεχνολογικά, προκειμένου να την αναγκάσει να πειθαρχήσει στα αγγλικά καπιταλιστικά συμφέροντα. Ονομάστηκε «πόλεμος του οπίου», και είναι μέρος της σύγχρονης κινεζικής ιστορίας.

Σήμερα διάφοροι «ειδικοί αναλυτές» υποστηρίζουν ότι τα 300 τελευταία χρόνια της ιστορίας στον πλανήτη, που έχουν υπάρξει οι αιώνες της πλανητικής ηγεμονίας της «δύσης», ήταν στην πραγματικότητα μια εξαίρεση· και ότι η κίνα ήταν επί αιώνες πριν μακράν το πλουσιότερο, το τεχνολογικά πιο αναπτυγμένο και το πιο «δυνατό» (στρατιωτικά) κράτος στη γη. Η «πτώση» του άρχισε όταν, από υπερβολική αυτοπεποίθηση (η ιδεολογία παίζει πάντα ρόλο!) δεν υιοθέτησε την 1η βιομηχανική επανάσταση…

Τώρα, που αυτό το διάλειμα τελειώνει, πιστεύουν τα αμερικανικά αφεντικά ότι μπορούν να ρεφάρουν μ’ έναν ακόμα «πόλεμο του οπίου»;

Καπιταλισμός που καλπάζει

Κυριακή 13 Γενάρη. Ήταν θέμα “ευγενούς άμιλλας” και πρεστίζ. Αλλά (το θεωρούμε σίγουρο) είναι πολλοί στον πλανήτη που θα προτιμούσαν να μην είχε συμβεί και αυτό! Ποιο;

Προς τα τέλη του 2011 η διοίκηση των κινεζικών πυρηνικών εγκαταστάσεων ηλεκτρισμού στο Taishan πήρε την απόφαση ότι ο υπο κατασκευή πυρηνικός σταθμός «3ης γενιάς» θα ήταν ο πρώτος που θα εγκαινιαζόταν παγκόσμια. Αυτοί οι αντιδραστήρες EPR (European Pressurized Reactor) είναι έμπνευση της γαλλικής Framatome. Στον βασικό τους σχεδιασμό περιλαμβάνουν αναβαθμισμένα συστήματα και κατασκευές ασφαλείας, ώστε οι αντιδραστήρες να μην κινδυνεύουν από σεισμούς· ακόμα και απο πτώση αεροπλάνου.

Είχε ξεκινήσει ήδη προ πολλού η κατασκευή αντιδραστήρων EPR: στη φινλανδία το 2005 και στη γαλλία το 2007. Η κατασκευή στο Taishan ξεκίνησε το 2009· τέσσερα και δύο χρόνια μετά τους προηγούμενους. Η απόφαση να τελειώσει πρώτος ήταν ριψοκίνδυνη. Οποιοδήποτε τεχνικό πρόβλημα εμφανιζόταν θα έπρεπε να το λύσουν εκ του μηδενός· και σ’ ένα εντελώς καινούργιο τύπο αντιδραστήρα και σχετικών κατασκευών τα τεχνικά προβλήματα θα ήταν πολλά. Δεν θα μπορούσαν να μάθουν από την εμπειρία άλλων. Κι αυτό θα σήμαινε έξτρα καθυστερήσεις, και έξτρα κόστη.

Αλλά είναι ο κινεζικός καπιταλισμός… Το είπαν και το έκαναν. Η δοκιμαστική λειτουργία έγινε στα μέσα Δεκέμβρη. Και τώρα είναι έτοιμος για κανονική λειτουργία. Πρώτος, σε σχέση με τους άλλους δύο. Που θα αξιοποιήσουν, αν τους χρειαστεί, το κινεζικό know how στην κατασκευή και στην επίλυση προβλημάτων.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τόσο ο καπιταλισμός γενικά όσο και τα πυρηνικά εργοστάσια ειδικά είναι ανάθεμα. Με αυτά σαν δεδομένα η υπόθεση του Taishan 1 είναι ένα είδος γενικής αλληγορίας του δυναμισμού του κινεζικού κράτους / κεφάλαιου: «ακόμα κι αν αργήσαμε να ξεκινήσουμε θα σας προσπεράσουμε στην επόμενη στροφή»…

Είναι χαρμόσυνα νέα αυτά για τις «παλιές δυνάμεις»;