Τα υπερτροφικά Εγώ 1

Τρίτη 5 Μάρτη. Αν διαβάσατε τα αποσπάσματα απ’ την κινεζική λαϊκή ημερησία που δημοσιεύσαμε το περασμένο Σάββατο θα καταλάβατε ποιο είναι το δίπολο πολιτικής εξουσίας που παρουσιάζει η καθεστωτική εφημερίδα. Απ’ την μια μεριά ο “σοφός ηγεμόνας” (εν προκειμένω το κράτος / κόμμα) που φροντίζει σχεδιασμένα και αποτελεσματικά για το καλό του λαού· το κινεζικό μοντέλο. Απ’ την άλλη η δημοκρατία των υπετροφικών Εγώ που θεωρούν ότι έχουν άποψη για τα πάντα· ή, οπωσδήποτε, για οτιδήποτε κληθούν να “απαντήσουν” μέσω ψήφου· το δυτικό μοντέλο…

Το ότι ένα καθεστωτικό «μέσο» υπερασπίζεται το καπιταλιστικό καθεστώς που του αναλογεί δεν είναι περίεργο. Το γεγονός, όμως, ότι είναι εύκολο να περιγελάσει την δημοκρατία των ψηφοφόρων, το απαύγασμα δηλαδή της ιστορικής καπιταλιστικής ολιγαρχίας που ονομάστηκε «δημοκρατία», είναι διαφορετικής τάξης ζήτημα. Επειδή μπορεί (ένα κινεζικό «μέσο») να υποδείξει πράγματι την παρακμή. Και μάλιστα στους ναούς αυτής της «δημοκρατίας»: το αγγλικό και το αμερικανικό πολιτικό σύστημα.

Δεν είναι μυστικό ότι οι ηπα και η αγγλία υπήρξαν πρωτοπόροι του νεοφιλελευθερισμού, απ’ τα τέλη της δεκαετίας του ’70 – αρχές του ’80. Όχι απλά και μόνο σαν «οικονομική διαχείριση» των προβλημάτων που είχαν προκαλέσει οι εργατικές αρνήσεις λίγο νωρίτερα. Αλλά και σαν ιδεολογία γενικής χρήσης. Οι ύμνοι στο άτομο και στην ατομικότητα έγιναν στον ύψιστο πολιτικά βαθμό απ’ το στόμα της Θάτσερ, νωρίς νωρίς στην πρώτη της πρωθυπουργία: δεν υπάρχει κοινωνία, υπάρχουν μόνον άτομα είπε θριαμβολογώντας…. Οι “γιάπηδες” ήταν το πρώτο ανθρωπολογικό είδος που ο Θατσερισμός έκανε πετυχημένη εξαγωγή στα ’80s και στα ’90s…

Ο «τουρμπο – ατομικισμός» υπήρξε ο κινητήρας και η νομιμοποίηση του νεοφιλελευθερισμού, και απ’ τις αρχές της δεκαετίας του ’90 το μόνο «ιερό» στο οποίο θα άξιζε να προσφέρει ο καθένας θυσίες (των άλλων κατά προτίμηση…) – ένα ιερό με παγκόσμια ακτινοβολία. Η ένταση και η έκταση στις οποίες τα μυθοποιημένα Εγώ και τα «ατομικά συμφέροντα» κάθε είδους έγιναν η κυρίαρχη νόρμα διέφεραν φυσικά ανάλογα με την ιστορία κάθε κοινωνικού σχηματισμού. Ως το 2008 – 2009 πάντως, μέσα από διαδοχικές «κρίσεις» και «ανακάμψεις», καπιταλισμός και νεοφιλελευθερισμός έμοιαζαν οι δύο όψεις του ενός, μοναδικού και παγκόσμιας αξίας νομίσματος.

Στην πράξη βέβαια η μορφή κράτος όχι μόνο δεν εξαφανίστηκε απ’ τις δυτικού τύπου «δημοκρατίες», αλλά ακόμα και στον «αναρχοφιλελευθερισμό» των ηπα κράτησε τα στρατηγικά του καθήκοντα. Δημόσιας τάξης σε μεγάλο βαθμό (το δόγμα της «μηδενικής ανοχής» έχει αμερικανική καταγωγή…), αλλά και διεξαγωγής «προληπτικών» πολέμων…

Οι εξελίξεις στην κορυφή της πολιτικής εξουσίας (και η διακριτική ανανέωση της σύμφυσης ανάμεσα σε κράτη, αφεντικά «εθνικούς πρωταθλητές» και μήντια) φαινόταν ικανή να προχωράει παράλληλα με το μαζικό νεοφιλελεύθερο ντοπάρισμα των Εγώ. Η πραγματική κρίση άρχισε να εκτυλίσσεται υπόγεια, σαν «αύξηση της δυσπιστίας» ή «κρίση εμπιστοσύνης» (της κοινωνικής βάσης απέναντι στις εξουσιαστικές κορυφές) όταν, στην πρώτη δεκαετία του ’00, η ιδέα πως κάθε επόμενη γενιά υπετροφικών Εγώ θα ανεβαίνει ψηλότερα (κοινωνικά, οικονομικά, συμβολικά) απ’ την προηγούμενη (τους γονείς) άρχισε να σκοτεινιάζει διεθνώς: δεν υπήρχε, πια, χώρος για όλους…

Θυμάστε την «γενιά των 700 ευρώ»; Δεν ήταν ελληνική αποκλειστικότητα…

Τα υπερτροφικά Εγώ 2

Τρίτη 5 Μάρτη. Οι επικλήσεις προς την μορφή κράτος να “λύσει το πρόβλημα της ανεργίας των νέων” (νέων πτυχιούχων και πολυπτυχιούχων, άρα με εξαιρετικές ατομικές φιλοδοξίες) άρχισε να ξαναγίνεται κοινοτοπία, σε μια θεαματική μεν αλλά απαρατήρητη στροφή 180 μοιρών: ήταν αυτό ακριβώς το κράτος που λίγο νωρίτερα, στα ‘90s, είχε δοξαστεί επειδή δεν θα ανακατευόταν στρατηγικά στην «αγορά εργασίας»· και περιοριζόταν μόνο στο να μην ξαναγίνουν οι εργατικές οργανώσεις (τα συνδικάτα δηλαδή) «καρτέλ» κρατώντας ψηλά μισθούς και μεροκάματα, εμποδίζοντας έτσι (όπως έλεγε το manual…) τα αφεντικά να κάνουν τις «νέες επενδύσεις» τους … που θα περιόριζαν την ανεργία…

Υπερτροφικά και φιλόδοξα Εγώ, έτοιμα να αλληλοκατασπαραχτούν στην «αγορά εργασίας» και, κυρίως, να «φάνε» τους πιο αδύναμους· αλλά και αναζήτηση εκ νέου ενός κάποιου (ασαφούς) κρατικού πατερναλισμού… Αυτός ο συνδυασμός εκδηλώθηκε «πολιτικά / ιδεολογικά»: μια σταδιακή και σταθερή στροφή προς τα «δεξιά», όχι στην «ορθόδοξη» νεοφιλελεύθερη εκδοχή της αλλά σε μια επιμειξία της με κάποιον α λα καρτ (;) κρατισμό. Αυτό το κράμα, με τη νοσταλγία του κρατισμού, αποτέλειωσε το θόλωμα του βούρκου της πάλαι ποτέ κρατικίστικης αριστέρας· με αποτέλεσμα οπαδοί και ψηφοφόροι να πηδούν εύκολα και χαριτωμένα απ’ τη μια μεριά στην άλλη…

Κι ενώ ο δυτικός καπιταλισμός υποχρεώνεται να περιορίσει τα «μερίσματα» που μπορεί να μοιράζει στους υποτελείς επειδή υποχωρεί η παγκόσμια ηγεμονία του / λεηλασία του πλανήτη, ο δυναμικά και, κυρίως, θεαματικά, αστραπιαία και ηγεμονικά ανερχόμενος κινεζικός καπιταλισμός εμφανίζεται σαν αντι-παράδειγμα. Όχι ιδεολογικά (όπως ο καταναλωτικός ασκητικός του σοβιετικού, γραφειοκρατικού καπιταλισμού) αλλά πραγματιστικά: ανερχόμενα επίπεδα κατανάλωσης plus κόμμα – κράτος.

Είναι ένα αντι-παράδειγμα που δεν απέχει τόσο πολύ όσο φαίνεται απ’ την τρέχουσα κατάσταση των «αγωνιών» της δύσης· έχει, όμως, ακόμα διαφορές ιστορικού χαρακτήρα με κάποιο βάρος. Το κινεζικό μίγμα επιδεικνύει φανερά και με αυτοπεποίθηση τον συγκεντρωτισμό της πολιτικής (και οικονομικής) εξουσίας που στην δύση κρύβεται πίσω … απ’ τα «likes» των ψηφοφοριών – και της δημαγωγίας. Απ’ την άλλη όχι απλά αναγνωρίζει αλλά αξιοποιεί δυναμικά την «δημοκρατία της κατανάλωσης» – το πεδίο δηλαδή που τα υπετροφικά Εγώ των υποτελών μπορούν να αναζητούν την ικανοποίησή τους.

Το πλεονέκτημα του κινεζικού κρατικού / καπιταλιστικού μοντέλου είναι ότι εφαρμόζεται και λειτουργεί σε (εκτεταμένες) περιοχές του κόσμου που δεν έχουν ιστορική παράδοση «φιλελευθερισμού» με την δυτική έννοια: είναι γνωστό ότι ο δυτικός ιμπεριαλισμός έκανε ότι μπορούσε επί αιώνες για να κρατήσει την όποια «δημοκρατία» σαν αποκλειστικά δικό του προνόμιο. Και τα κατάφερε.

Απ’ την μεριά τους όμως τώρα αρκετά απ’ τα δυτικά αφεντικά και ένα ικανό μέρος των δυτικών υπηκόων έχουν αρχίσει να «ζηλεύουν» (ομολογημένα ή ανομολόγητα μικρή σημασία έχει) αυτήν την δυναμική, αποτελεσματική καπιταλιστική απολυταρχία που έρχεται απ’ την Ανατολή… Και δεν μπορούν να διανοηθούν ότι η δική τους “δημοκρατία” (ολιγαρχία στην πράξη) μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν φράγμα…

Διαστημικές φιλοδοξίες 1

Δευτέρα 4 Μάρτη. Θα μπορούσε να θεωρηθεί γελοίο ή απλά «επιστημονική φαντασία». Αλλά όχι… Εκτός απ’ τους βυθούς των θαλασσών (που έχουν εποικιστεί μέσω της διεθνούς νομοθεσίας περί «ζωνών αποκλειστικής εκμετάλλευσης» / αοζ, αλλά έχουν πολύ περισσότερα να δώσουν, στο βαθμό που δημιουργηθούν οι κατάλληλες τεχνικές)· πέρα απ’ την αρκτική και την ανταρκτική που έχουν μπει ήδη (ειδικά η αρκτική) στο ρεπερτόριο της «μοιρασιάς» και των συγκρούσεων γι’ αυτήν, τι άλλο θα μπορούσε να είναι «νέες ήπειροι» με την υλική έννοια του όρου, για καπιταλιστική αξιοποίηση; Ποιες «νέες ήπειροι» εκεί ψηλά περιμένουν τους κατακτητές τους και, κατά συνέπεια, θα γίνουν αιτίες αναμετρήσεων;

Το διάστημα – φυσικά! Ωστόσο η λέξη «διάστημα» είναι ασαφής, χωρίς συγκεκριμένη μορφή, γεμάτη πολύ μακρινούς ήλιους. Όχι! Για την καπιταλιστική αξιοποίηση υπάρχουν πάντα συγκεκριμένη στόχοι μέσα σ’ αυτό το αχανές κενό. Και πρώτη πρώτη αυτή η κοντινή πέτρα: η σελήνη. Δεν είναι βέβαια κάτι για αύριο. Αλλά τα «αύριο» στις καπιταλιστικές διαδικασίες δεν είναι τόσο μακρινής διάρκειας όσο νομίζουμε συνήθως. Να πως έχουν τα πράγματα.

Νωρίς νωρίς, μόλις το 1966 (πριν μισό αιώνα και κάτι) η συνέλευση του οηε εξέδωσε ένα ψήφισμα / απόφαση, που απαγορεύει την ιδιοκτησία ουράνιων σωμάτων από οποιονδήποτε… Κράτος, εταιρεία, ιδιώτη… Πρόωρο (θα λέγατε) – και παρήγορο… αν προσφέρουν παρηγοριά αποφάσεις κρατών που μπορεί εύκολα να αλλάξουν…

Το 2015 (μόλις πριν 3 – 4 χρόνια) ο τότε αμερικάνος πρόεδρος Obama υπέγραψε νόμο (που είχε ψηφιστεί πριν από γερουσία και βουλή στις ηπα) που αναγνωρίζει την ιδιωτική κυριότητα σε πρώτες ύλες που έχουν εξαχθεί από ουράνια σώματα. Θεωρήθηκε «επαναστατικός νόμος» (κι αν χάνετε την μία καπιταλιστική επανάσταση μετά την άλλη εδώ είμαστε για να σας παρηγορήσουμε!)· και, σαν νόμος, «η μεγαλύτερη αναγνώριση δικαιωμάτων ιδιοκτησίας στην ιστορία». (Δεν νοιώσατε μια μικρή ανατριχίλα τώρα;)

Μέχρι την επόμενη: γιατί ο νόμος αυτός σέβεται ακόμα την οηέδικη απόφαση του ’66, και ΔΕΝ αναγνωρίζει (αμερικανική) κυριότητα ή αποκλειστικότητα ή ιδιοκτησία επί οποιουδήποτε ουράνιου σώματος. Αναγνωρίζει όμως αυτό: αν καταφέρετε ω yankies και πάτε «ως εκεί» (όπου το «εκεί» είναι το φεγγάρι ή κομήτες ή αστεροειδείς ή οτιδήποτε άλλο) το οποίο «εκεί» παραμένει εκτός ιδιοκτησίας (σας)· κι αν καταφέρετε να σκάψετε και να φορτώσετε τα υλικά για να μεταφερθούν πίσω (στην γήινη επιχειρήσή σας), τότε είστε ιδιοκτήτες των υλικών. Σε απλά εληνικά: δεν σας ανήκει το έδαφος· σαν ανήκουν όμως όσα πάρετε από «εκεί».

Συνεπώς, για τους αμερικάνους υπηκόους, δύο ζητήματα απομένουν: πρώτον να «πάνε εκεί» (π.χ. στη σελήνη), να σκάψουν, και να φέρουν πίσω το «πράμα»· ή, πιο σωστά, να στείλουν στη σελήνη ρομποτικά οχήματα / εκσκαφείς και διαστημικά (ρομποτικά ή μη) φορτηγά, που να κάνουν τις μεταφορές· και, δεύτερον, στο «εκεί» που θα διαλέξουν να μην υπάρχουν άλλοι, οπότε θα αρχίσουν τα κλωτσομπουνίδια· ρομποτικά ή μη… Διότι τότε, αφού πέσουν αρκετά και δυνατά τέτοια (όχι μόνο «εκεί» αλλά και «εδώ»…) κάποια στιγμή εκείνη η ωραία οηέδικη απόφαση του ’66 θα τελειώσει: θα «συμφωνηθούν» σύνορα – και «εκεί».

(Φυσικά στο Πεκίνο χαμογελούν ειρωνικά με τις αμερικανικές φιλοδοξίες για εξορύξεις στη σελήνη: “εδώ δεν καταφέρανε να φτιάξουν ένα αξιοπρεπές δίκτυο γρήγορων τραίνων· τα ορυχεία στον ουρανό τους έλειπαν”… θα λένε στο πολιτμπιρό…)

Διαστημικές φιλοδοξίες 2

Δευτέρα 4 Μάρτη. Πιθανότατα να συνεχίζετε να τα θεωρείτε όλα αυτά fiction. Έστω. Μπορείτε όμως, σαν «άσκηση σκέψης» έστω, να βάλετε στο ίδιο περίγραμμα τα εξής:

Α) Την σαφώς δύσκολη τεχνικά προσεδάφιση κινεζικού ρομποτικού διαστημικού οχήματος plus στη «σκοτεινή» πλευρά του φεγγαριού (για να το πούμε διαφορετικά: στο μισό φεγγάρι το Πεκίνο έχει ήδη ένα τεχνικό προβάδισμα, είτε πρόκειται για εξορύξεις είτε πρόκειται για σχολικές εκδρομές…)

Β) Την «εμμονή» του γνωστού κυρίου Elon Musk στο ιδιωτικά χρηματοδοτούμενο «διαστημικό πρόγραμμα» Space X. Κάποιοι μπίζνεμεν δεν ξεπλένουν απλά χρήμα. Κινούνται στρατηγικά. Βάζουν τον «ιδιωτικό τομέα» μπροστά απ’ τα κρατικά προγράμματα της αμερικανικής nasa – επειδή «εκεί» «από εκεί») έχει εξασφαλιστεί η ιδιωτική ιδιοκτησία…

Γ) Ο ευρωπαϊκός οργανισμός διαστήματος (esa) ανακοίνωσε πριν ένα μήνα «επιστημονικό πρόγραμμα» ερευνών και εφαρμογών ώστε να αρχίσουν εξορύξεις στη σελήνη το 2025 (μια χρονιά που, το ευχόμαστε, είναι μέσα στο προσδόκιμο της ζωής σας). Το ευρωπαϊκό, διαστημικό, σεληνιακό 2025 (που σαν χρονολογία έχει γίνει διάσημο απ’ το «made in china 2025»…) μπορεί να μην ευδοκιμήσει με την ακρίβεια που υπονοεί. Η πρόθεση, πάντως, δείχνει την τάση.

Το «πολύτιμο» πέτρωμα προς μεταφορά και αξιοποίηση λέγεται γερόλιθος – (και τα αστειάκια περισσεύουν, ε;…). Ο γερόλιθος είναι ένα στρώμα χώματος, σκόνης, βότσαλων και μικρών πετρών που σκεπάζει την επιφάνεια της σελήνης, σε πάχος έως και 4 μέτρα. Στο οποίο (οι γήινοι) έχουν εντοπίσει όχι χρυσάφι ή διαμάντια (όπως τότε, στις «μεγάλες κατακτήσεις»…) αλλά μεγάλες συγκεντρώσεις του ισότοπου ήλιον-3. Το ήλιον-3 παρουσιάζεται σαν το άγιο δισκοπότηρο της μελλοντικής παραγωγής ενέργειας: το απόλυτο (καθαρό) υλικό για πυρηνικές σχάσεις.

Να σας προσγειώσουμε; Με ήλιον-3 ή χωρίς το φεγγάρι μια χαρά δείχνει για εγκαταστάσεις ρομποτικών βάσεων πυραύλων. Μην βάλετε, λοιπόν, το χέρι σας στη φωτιά ότι θα πεθάνετε σε βαθιά γεράματα και το φεγγάρι θα είναι ακόμα αυτό που ξέρετε…

Απλά, όπως μερικά απολιθώματα προσπαθούν να κουκουλώσουν τους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς τους πίσω από «κοινά καλά» (όπως το φυσικό αέριο…) έτσι και οι προπορευόμενοι «οραματιστές» κουκουλώνουν ανάλογους μεγασχεδιασμούς με εξωτικά «κοινά καλά»: με σκόνη από γερόλιθο.

Απομένει (για όχι απεριόριστο χρόνο!) να φανεί ποιοι γήινοι παραμυθιάζονται με τι – με ότι σημαίνει αυτό.

(φωτογραφία: Αυτή θρυλική πρώτη πατημασιά ανθρώπου στην επιφάνεια της σελήνης έγινε πάνω στον γερόλιθο. Θα μπορούσε να είναι και οικοδομικό υλικό εκεί· εδώ, όμως, δεν λείπουν τέτοια…)

Ο κρυφός πόλεμος στη Σαχάρα

Επαναφέρουμε αυτό το ντοκυμαντέρ (του al Jazeera), που είχαμε αναρτήσει στο παρελθόν, αυτή τη φορά υποτιτλισμένο. (Ευχαριστούμε Ευ.!) Στην άγνωστη αλλά κοντινή αφρική γίνεται ένα μέρος του 4ου παγκόσμιου πολέμου. Και δεν θα ήταν άχρηστο να ξέρετε τουλάχιστον τα βασικά, πριν μάθετε για κάποια «ελληνική συμμετοχή» σε κάποια «ειρηνευτική αποστολή» εκεί, μιας και στους πολέμους όλοι χωράνε.

Το ντοκυμαντέρ δεν πρέπει να ειδωθεί σαν η απόλυτη αλήθεια (πως θα ήταν δυνατόν;) αλλά μάλλον σε μια πρώτη προσέγγιση σ’ αυτά που συμβαίνουν εκεί. Θυμηθείτε μόνο αυτό: «Ελέγχω πρώτες ύλες» σημαίνει (για ένα κράτος) είτε ότι τις εκμεταλλεύονται οι επιχειρήσεις μου για λογαριασμό τους· είτε ότι εμποδίζουν άλλους (τους ανταγωνιστές) να κάνουν κάτι ανάλογο…

(Απ’ την Δευτέρα το video αυτό θα υπάρχει στο vid(e)oc…)

5G

Σάββατο 2 Μάρτη. Τέλειωσε χτες στη Βαρκελώνη το 4ημέρο «παγκόσμιο συνέδριο κινητής τηλεφωνίας» (MWC 2019). Ήταν μια ακόμα εκδήλωση εκείνου που ο Κοριά είχε χαρακτηρίσει ένοπλη παρέλαση (του κεφάλαιου) σχολιάζοντας τις μεγάλες βιομηχανικές εκθέσεις που έγιναν στο Crystal Palace του Λονδίνου (αλλά και σε αρκετές ακόμα ευρωπαϊκές πρωτεύουσες) το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα.

Ένα απ’ τα ενδιαφέροντα: οι τρεις μεγαλύτερες εταιρείες 5G δικτύων παγκόσμια, αυτή τη στιγμή, είναι η κινεζική Huawei (μακράν πρώτη), η σουηδική Ericsson και η φινλανδική Nokia – ακολουθεί η νοτιοκορεατική Samsung. Η αμερικανική Qualcomm βρίσκεται (ομολογημένα) κάπου πίσω, στο βάθος…

Οι ταχύτητες και η “χωρητικότητα” που υπόσχονται οι κατασκευαστές των δικτύων 5G είναι εντυπωσιακές. Και είναι χάρη σ’ αυτές τις ταχύτητες και αυτήν την “χωριτικότητα” που έχει γίνει εφικτό το χρυσό καπιταλιστικό κόλπο της αρχής της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, το internet of things.

Δύο στιγμιότυπα απ’ την MWC 2019. Πάνω, το εντελώς αυτόματο (drone) αεροταξί που πρόκειται να μπει σε χρήση απ’ το κατάρ (ενδεχομένως και άλλες πετροχούντες της αραβικής χερσονήσου) μέσα στο 2019. Η κινεζική Ehang με το μοντέλο της 184 φαίνεται να βρίσκεται πολύ μακριά μπροστά απ’ τους ανταγωνιστές της. Τα δίκτυα 5G είναι αναγκαία και ικανά για την δημιουργία των urban «πύργων ελέγχου» που χρειάζονται τόσο για την κατ’ αρχήν περιορισμένη χρήση των drone αεροταξί, όσο και για την πολύ συντομότερη απ’ όσο πολλοί πιστεύουν γενίκευση των ι.χ. ιπτάμεων drones.

Κάτω, ένα στέλεχος της ιαπωνικής nec παρουσιάζει τους προσανατολισμούς της εταιρείας (που είναι, έτσι κι αλλιώς, γενικότεροι) στην εποχή των 5G δικτύων. Η οθόνη πίσω της πάνω αριστέρα γράφει με καθαρά, μεγάλα γράμματα, data monetization.

Που σημαίνει «η χρηματοποίηση των data»…

Μαθήματα (πολιτικής οικονομίας)

Σάββατο 2 Μάρτη. Ο τίτλος είναι: το χάος στη Δύση δείχνει ότι η δημοκρατία έχει περισσότερα από ένα αρώματα. Είναι χθεσινό άρθρο γνώμης απ’ την κινεζική καθεστωτική λαϊκή ημερησία· στην ηλεκτρονική της έκδοση. Κρατείστε μερικά αποσπάσματα· μπορεί και να σας χρειαστούν στο μέλλον:

Μια λαϊκή ιδέα στη Δύση είναι ότι ο κόσμος θα ήταν πολύ καλύτερος αν όλες οι χώρες έμοιαζαν και δρούσαν περισσότερο σαν τον Δυτικό κόσμο. Πράγματι, η Δύση απήλαυσε μεγάλο πλούτο και ανάπτυξη επί χρόνια. Αλλά η αυξανόμενη αστάθεια του Δυτικού κόσμου έχει προκαλέσει αμφιβολίες για το δυτικό στύλ δημοκρατικής διακυβέρνησης.

Το Brexit, για παράδειγμα, συμπυκνώνει τους κινδύνους και τα λάθη αυτού του τύπου δημοκρατίας. Τον Ιούνιο του 2016 ο λαός του Η.Β. ψήφισε να φύγει απ’ την Ευρωπαϊκή Ένωση, και τουλάχιστον με τα τωρινά δεδομένα, αυτό πρέπει να γίνει ως τις 29 Μαρτίου, με ή χωρίς να υπάρχει σχέδιο. Το ανορθολογικό άλμα στο άγνωστο και το χάος που ακολούθησε έχει δημιουργήσει μια προβληματική κατάσταση στη χώρα, όπως και σε άλλα μέρη του κόσμου, προκαλώντας σοβαρά ερωτήματα για την αποτελεσματικότητα και τη νομιμότητα της δημοκρατίας αγγλικού τύπου.

Το αν θα μείνει μια χώρα στην Ε.Ε. ή θα φύγει είναι ένα σύνθετο ζήτημα, που απαιτεί προσεκτική μελέτη και ορθολογικές αποφάσεις, από ανθρώπους που έχουν τις γνώσεις και είναι καλά πληροφορημένοι. Είναι ανορθολογικό το να βγάζεις απλά τον κόσμο στο δρόμο για μια ψήφο σ’ ένα τόσο σημαντικό ζήτημα όπως το Brexit. Για παράδειγμα, λίγες μέρες μετά το δημοψήφισμα εκείνο, ένα σχόλιο στο site του περιοδικού TIME έγραφε ότι το δημοψήφισμα δεν ήταν θρίαμβος της δημοκρατίας αλλά ένα δύσμορφο λαϊκίστικο φιάσκο.

… Εν τω μεταξύ μια άλλη ιστορία εξελίσσεται στην Ασία. Κατά την διάρκεια του «κλεισίματος» της αμερικανικής κυβέρνησης, που κράτησε παραπάνω από ένα μήνα σπάζοντας το ιστορικό ρεκόρ, και η Κίνα επίσης έγραψε ιστορία – προσεληνώνοντας το διαστημόπλοιο Chang-4 στη σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού. Όπως σχολίασε ένας αμερικάνος γερουσιαστής στη διάρκεια του «κλεισίματος», η κίνα τετραπλασίασε το αεπ της απ’ το 2001, ενώ οι ηπα δεν είναι ικανές καν και καν να κρατήσουν ανοικτή την δημόσια διοίκηση. Αποκάλεσε την κατάσταση στις ηπα «γελοία».

Σίγουρα η δημοκρατία Δυτικού τύπου δεν είναι «το τέλος της ιστορίας» όπως κάποιοι πρόβλεψαν και ήλπιζαν. Αυτό δεν σημαίνει ότι το Δυτικό σύστημα έχει αποτύχει ή ότι το Κινεζικό σύστημα είναι ανώτερο απ’ αυτό. Αλλά είναι δίκαιο να πούμε ότι το σύστημα της Κίνας ταιριάζει καλά στη χώρα και πετυχαίνει τα καλύτερα αποτελέσματα για τον Κινεζικό λαό.

Για παράδειγμα, η Κίνα έχει κατασκευάσει το μεγαλύτερο και υψηλής ποιότητας δίκτυο γρήγορων τραίνων στον πλανήτη. Είναι αντικείμενο ζήλειας για πολλούς στον κόσμο, ακόμα και για πολλούς αμερικάνους, συμπεριλαμβανόμενου του πρώην προέδρου Barack Obama που, σχεδόν πριν 10 χρόνια, παρουσίασε ένα σχέδιο για ένα εθνικό δίκτυο επιβατικών τραίνων υψηλών ταχυτήτων, το οποίο οραματίστηκε ότι θα μετασχημάτιζε τις μετακινήσεις στην Αμερική. Αυτό το σχέδιο, όπως πολλά άλλα, αποδείχθηκε ένα Αμερικάνικο Όνειρο που δεν έγινε ποτέ πραγματικότητα. Μόλις πρόσφατα στην Καλιφόρνια, ο νέος κυβερνήτης της πολιτείας, ακύρωσε την κατασκευή μιας γραμμής υψηλών ταχυτήτων που θα συνέδεε το Λος Άντζελες με το Σαν Φραντσίσκο – ένα σχέδιο που ήθελε ο προηγούμενος κυβερνήτης Jerry Brown, αλλά δεν κατάφερε να υλοποιήσει παρότι έμεινε στο πόστο για 4 θητείες.

… Μία απ’ τις βασικές διαφορές του αμερικανικού συστήματος με το κινεζικό, είναι ότι το κινεζικό έχει στο κέντρο του τον λαό ενώ το αμερικανικό τις ψήφους. Σε σχέση, για παράδειγμα, με την «κρίση ασφαλείας και ανθρωπισμού» στα νότια σύνορα της χώρας, ο κόσμος ρωτάει «που είναι η κρίση;». Κι εκεί βρίσκεται το δίλημμα: οι αποφάσεις, όπως αυτή του Trump για κήρυξη έκτακτης κατάστασης εθνικής ανάγκης, γίνονται για την συγκέντρωση ψήφων. Το Δυτικό μοντέλο υποτιμάει τους ανθρώπους κάνοντάς τους πηγή ψήφων, μετατρέποντας ουσιαστικά την δημοκρατία σε ένα παιχνίδι likes….

Θα μπορούσε ακόμα και να δικαιολογήσει κάποιος το κινεζικό καθεστώς που σηκώνει (κομψά και διακριτικά) το μεσαίο του δάκτυλο προς την μεριά του Λονδίνου και της Ουάσιγκτον. Ειδικά απ’ τον αγγλικό ιμπεριαλισμό έχει υποστεί πολλά. Ωστόσο συγκρατείστε αυτό: όταν ένα απολυταρχικό (καπιταλιστικό) πολιτικό σύστημα μπορεί να αποδείξει όχι απλά ότι καταφέρνει να μιμείται την υποτιθέμενα «δημοκρατική» (και στην πράξη ολιγαρχική) «δυτική υπεροχή» (από άποψη μεγεθών, τεχνολογικών ικανοτήτων, κλπ) από κάποια απόσταση αλλά καταφέρνει να την ξεπεράσει, πολύ γρήγορα και με μεγάλη ταχύτητα, τότε μπορεί να γίνει πρότυπο – όχι στην «ανατολή», αλλά στη «δύση»…

Η «τάση» αυτή (στη «δύση») είναι ήδη ορατή στα δικά μας μάτια· και «απ’ τα πάνω» και «απ’ τα κάτω»… Γι΄αυτό αρχίζουμε πλέον να μιλάμε δημόσια για νεοκρατισμό· επιφυλασσόμενοι να μιλήσουμε στο μέλλον πιο αναλυτικά.

(Μάταιο βέβαια κι αυτό μας το έργο… )

(φωτογραφία: Αξιοποιώντας τα 5G δίκτυα που κινεζικές εταιρείες κατασκευάζουν και εγκαθιστούν, το κινεζικό καθεστώς κτίζει καινούργιες πόλεις, εκ του μηδενός, για τις οποίες ο χαρακτηρισμός «smart» έχει αρχίσει να παλιώνει, αφού ο σχεδιασμός τώρα είναι για “super smart” cities. Το πλεονέκτημα που έχει ένας καπιταλισμός τέτοιου μεγέθους διευθυνόμενος από το μοντέλο κράτος – κόμμα (το οποίο στην ιστορία της δύσης ονομάζεται «ολοκληρωτισμός»…) είναι ότι διέτρεξε την 3η βιομηχανική επανάσταση και έχει μπει με ορμή στην 4η βάσει ενιαίου, κεντρικού σχεδιασμού. Ενώ οι καινοτομίες προέρχονται συχνά από πειραματισμούς των «απο κάτω» – αυτό για το οποίο παινεύονταν στις αρχές των ‘90s οι δυτικές δημοκρατίες – η αξιοποίηση και η κεφαλαιοποίησή τους είτε διευθύνεται είτε οργανώνεται και υποστηρίζεται απ’ το κράτος. Στη βάση ετήσιων, πενταετών και δεκαετών πλάνων…)

Όχι νόμπελ…

Παρασκευή 1 Μάρτη. Το δεύτερο ραντεβού του Kim του λεβέντη με τον Trump τον απατεώνα (σύμφωνα με τον δικηγόρο του…) δεν έβγαλε υπογραφές στο ίδιο χαρτί. Κατά το ψόφιο κουνάβι φταίνε οι «υψηλές απαιτήσεις» του βορειοκορεατικού καθεστώτος: ζήτησε την κατάργηση όλων των κυρώσεων εναντίον του με αντάλλαγμα την διάλυση μιας κεντρικής μονάδας παραγωγής υλικού για πυρηνικά όπλα… (Χωρίς κάτι που να μοιάζει με «συμφωνία ειρήνης» στην κορεατική χερσόνησο, ο π.ε.τ. μπορεί να ελπίζει!)

H επίσημη άποψη της Πγιονγκγιάνγκ είναι σημαντικά διαφορετική· και λογικά η σωστή. Ο βορειοκορεάτης υπ.εξ. Ri Yong Ho, σε συνέντευξη τύπου χτες, την ώρα που το ψόφιο κουνάβι πετούσε προς την «υπέροχη Ουάσιγκτον» (ήταν μαύρη νύχτα στο Hanoi), υποστηρίξε ότι: με αντάλλαγμα την διάλυση των εγκαταστάσεων στο Yongbyon ο Kim ζήτησε μερική άρση των κυρώσεων. Όχι συνολική. Προφανώς υπέδειξε και ποιες θέλει να καταργηθούν.

Θεωρούμε κατά συνέπεια αρκετά πιθανό πως ήταν ο Pompeo που συμβούλεψε το ψόφιο κουνάβι να απορρίψει την πρόταση του Kim. Κάνοντας την εκτίμηση (σωστή ή λάθος θα φανεί…) ότι οι συνεχιζόμενες κυρώσεις κατά της Πγιονγκγιάνγκ θα αποδώσουν περισσότερους “καρπούς” μελλοντικά… Μπορεί (ο Pompeo) να έπεισε το ψόφιο κουνάβι ότι σύντομα θα λυγίσει τον Kim, οπότε το νόμπελ ειρήνης δεν θα το χάσει…

Απ’ την άλλη μεριά, εκτός απ’ τους εσωτερικούς λόγους (καθόλου ασήμαντους) το βορειοκορεατικό καθεστώς, σαν μέλος του μπλοκ του Βλαδιβοστόκ, δεν έχει κανένα λόγο να χαρίσει στο ψόφιο κουνάβι το φωτοστέφανο του “ειρηνοποιού” στην ανατολική ασία χωρίς ουσιαστικό όφελος για το ίδιο… Την ώρα που το ψοφιοκουναβιστάν οξύνει τον καυγά κατά της Τεχεράνης (αν και είχε υπογράψει μια συμφωνία μαζί της…), έχει ανοίξει καινούργιο με το Καράκας· και προσπαθεί να εμποδίσει την τεχνολογική κυριαρχία του Πεκίνου: ναι, τέτοιους καιρούς δεν δίνεις πόντους ειρήνης σε καυγατζήδες.

Θα κάνει, τελικά, στάση στο Πεκίνο το τραίνο του Kim στο γυρισμό. Και δεν θα είναι για τσιγάρο… Άλλωστε μισοεπίσημα το κινεζικό καθεστώς αμφισβήτησε ήδη τις διαπραγματευτικές τακτικές της Ουάσιγκτον στο θέμα «βόρεια κορέα», ζητώντας την να κάνει σοβαρές συζητήσεις…

(Εν τω μεταξύ το ψόφιο κουνάβι γυρίζει σπίτι για να βράσει στο ζουμί του…)

(φωτογραφία: Κέφια!)

Ποιος μπορεί να παίξει με το μπλοκ του Βλαδιβοστόκ;

Δευτέρα 25 Φλεβάρη. Δυο μέρες μόνο πριν το δεύτερο ραντεβού τους, αυτή τη φορά στην πρωτεύουσα του βιετνάμ, και ενώ ο “little rocket man” Kim ταξιδεύει ήδη προς το Hanoi σιδηροδρομικά (μόνο 4.000 χιλιόμετρα η μία διαδρομή, σχεδόν τρία μερόνυχτα ταξίδι…), το τι ακριβώς σκοπεύει να κάνει το ψόφιο κουνάβι (και πίσω απ’ αυτό οι σωματοφύλακες του αμερικανικού ιμπεριαλισμού) κινείται στη σφαίρα των εικασιών.

Σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωση του ψοφιοκουναβιστάν, η Ουάσιγκτον θέλει να προτείνει στην Πγιονγκγιάνγκ ένα ωραίο πακέτο μαστιγίων – και – καρότων (όπου τα δεύτερα είναι «αμερικανικές επενδύσεις» στη βόρεια κορέα…) προκειμένου να εξασφαλίσει μια συμφωνία με συγκεκριμένα βήματα αποπυρηνικοποίησης. Ο αξιωματούχος επί της σχετικής προπαγάνδας δεν άφησε να εννοηθεί ότι θα πρόκειται για μια «βήμα βήμα» διαδικασία, αλλά μάλλον ένα πακέτο take it – or leave it.

Άλλοι, πιο ρεαλιστές, εκτιμούν πως ακόμα κι αν είναι έτσι, το ψόφιο κουνάβι θα επιδιώξει στο Hanoi ένα «πρώτο βήμα», που θα είναι το επίσημο μορατόριουμ πυραυλικών και πυρηνικών δοκιμών· κάτι που το καθεστώς Kim κάνει ήδη εδώ και ένα χρόνο…

Η ασταμάτητη μηχανή έχει την εντύπωση ότι ο συγκερασμός των ατομικών φιλοδοξιών του ψόφιου κουναβιού και την μεσομακροπρόθεσμης τακτικής της αμερικανικής ηγεμονίας στην ανατολική ασία ίσως βρίσκεται σε κάτι που θα μπορεί να πουληθεί διεθνώς σαν «προκαταβολή εν όψει…» – προκαταβολή εκ μέρους του βορειοκορεατικού καθεστώς. Αυτό είναι απαραίτητο για να δικαιολογήσει την ψοφιοκουναβική υποψηφιότητα για το νόμπελ ειρήνης· χωρίς, όμως, να υπονοεί έστω και στο ελάχιστο ότι η Ουάσιγκτον θα συμβιβαστεί με την μη «πλήρη αποπυρηνικοποίηση» της βόρειας κορέας. Το τι θα μπορούσε να είναι το αμερικανικό αντάλλαγμα γι’ αυτήν την προκαταβολή δεν το ξέρουμε. Όμως η άρση ορισμένων κυρώσεων (για την οποία πιέζει ο νοτιοκορεάτης Moon) είναι απ’ αυτά τα «μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης» που οποιαδήποτε στιγμή μπορούν να ακυρωθούν. Θέλουμε να πούμε: δεν στοιχίζουν τίποτα από γεωπολιτική άποψη.

Θα ξέρουμε σε λίγες ημέρες. Ωστόσο δύσκολα θα διαφωνούσε κανείς στο ότι σ’ αυτήν την φάση η Ουάσιγκτον δοκιμάζει τακτικούς ελιγμούς στην ανατολική ασία· κι όχι, βέβαια, ανοικτή υποχώρηση. Απ’ την άλλη μεριά το μπλοκ του Βλαδιβοστόκ δεν συγκροτείται από ανήλικους…

Παρά την όποια ταλαιπωρία, το ταξίδι με το τραίνο του Kim δικαιολογεί κι αυτό: στην επιστροφή του απ’ το Hanoi να κάνει και μια στάση στο Πεκίνο. Να πει δυο (ενημερωτικές) κουβέντες με τον σύντροφο Xi Jinping, πίνοντας ένα νερό στο σταθμό…

Κρίση ειλικρίνειας

Παρασκευή 22 Φλεβάρη. Θέλω την 5G, ακόμα και την 6G τεχνολογία στις ηπα το γρηγορότερο δυνατόν. Είναι πολύ πιο δυνατή, γρήγορη και έξυπνη σε σχέση τα τωρινά στάνταρ. Οι αμερικανικές επιχειρήσεις πρέπει να επιταχύνουν τις προσπάθειές τους, αλλιώς θα μείνουν πίσω. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να μείνουμε πίσω σε κάτι τόσο σημαντικό για το μέλλον.

Θέλω οι ηπα να νικήσουν μέσω ανταγωνισμού, όχι μπλοκάροντας τις τωρινές πιο αναπτυγμένες τεχνολογίες. Πρέπει να είμαστε πάντα οι ηγέτες σε ότι κάνουμε, ειδικά όταν πρόκειται για τον συναρπαστικό κόσμο της τεχνολογίας!

Το ψόφιο κουνάβι τιτίβισε. Για να αναγνωρίσει αυτό που οι πάντες έχουν καταλάβει: ότι η επίθεση στην κινεζική Huawei δεν οφείλεται στην κατασκοπεία αλλά στην τεχνολογική υστέρηση των αμερικανικών εταιρειών στον τομέα των 5G επικοινωνιών.

Αλλά τι χρειάζεται η ψοφιοκουναβική παρότρυνση; Κάθε αφεντικό που σέβεται τον εαυτό του κάνει ό,τι μπορεί για να γίνει «ηγέτης» στον τομέα του. Αυτό ισχύει και για την Verizon… Αν έχει μείνει πίσω, δεν φταίει ότι το ψόφιο κουνάβι άργησε να σπρώξει!

Συνεπώς είναι ένα ζήτημα το πότε η Verizon (ή οποιαδήποτε άλλη αμερικανική εταιρεία) θα φτάσει στο τωρινό know how των κινέζων ανταγωνιστών της – ακόμα και βάζοντάς τους πολιτικές τρικλοποδιές… Και είναι ένα δεύτερο ερώτημα το που θα βρίσκονται τότε αυτοί οι ανταγωνιστές… Στις 6G; Στις 7G;

Ο παλιοκαπιταλισμός! Δεν σφυράει (ανύπαρκτα) οφσάιντ!…