Ο μεγάλος εχθρός…

Δευτέρα 29 Ιούλη. Με κάτι λιγότερο από 900 δολάρια, απ’ τα μέσα Αυγούστου και μετά, οι ενδιαφερόμενοι ανά τον πλανήτη θα μπορούν να αποκτήσουν το πρώτο (παγκόσμια) κινητό 5G. Της «τρομοκράτισσας» Huawei (“Mate 20X”) με εφταπύρηνο επεξεργαστή. Και, σύντομα, με το λειτουργικό της εταιρείας (“Hongmeng OS”) – το οποίο διαφημίζεται ήδη σαν ιδανικό για επικοινωνία με διάφορες συσκευές (ανεξάρτητα απ’ τον κατασκευαστή) στην όλο και πιο κοντινή προοπτική του οικιακού internet of things.

Επίσης, ο κινέζικος καπιταλισμός συνεχίζει και θα συνεχίσει να εισάγει ιρανικό πετρέλαιο, κατά βούληση – κι ας το απαγορεύει η Ουάσιγκτον….

(φωτογραφία: Μια φορά κι έναν καιρό τέτοιες ήταν οι φωτογραφίες απ’ τις ανακοινώσεις της apple. Τώρα;)

Το βόρειο πέρασμα

Σάββατο 27 Ιούλη. Όσα γίνονται, όσα υπονοούνται και όσα θα γίνουν στο μέλλον στην ανατολική ασία, ειδικά στην «ακτίνα δράσης» του μπλοκ του Βλαδιβοστόκ, σχετίζονται και με τις θαλάσσιες μεταφορές. Αυτό πρέπει να λαμβάνεται υπόψη, εφόσον το παρακμιακό ψοφιοκουναβιστάν εξακολουθεί να ελέγχει (ή να προσπαθεί να ελέγξει) τις διαδρομές του θαλάσσιου εμπορίου σ’ όλο τον πλανήτη. Βασικό μέρος αυτού του ελέγχου είναι, άλλωστε, η πρόσφατα ανακοινωμένη «στρατηγική Ινδικού – Ειρηνικού»…

Την ίδια ώρα που ο αμερικανικός «αεροναυτικός» ιμπεριαλισμός ή/και αμφισβήτησή του παράγουν εντάσεις σε διάφορα σημεία των γνωστών θαλάσσιων δρόμων μεταξύ ασίας, ευρώπης και αφρικής (στενά του Ορμούζ, κόλπος του Άντεν, στενά της Μάλακκα…) ένας καινούργιος θαλάσσιος δρόμος έχει ανοίξει, έξω από οποιονδήποτε αμερικανικό έλεγχο. Το βόρειο πέρασμα που διευκολύνεται απ’ την μερική τήξη των πάγων στην ευρύτερη περιοχή.

Ο χάρτης πάνω δείχνει με μπλε χρώμα μια κλασσική διαδρομή απ’ την ανατολική ασία προς την ευρώπη (ως το στρατηγικής σημασίας ρωσικό λιμάνι του Murmansk) και με κόκκινο το βόρειο πέρασμα. Στον κάτω πίνακα φαίνεται η διαφορά σε χιλιόμετρα και μέρες ταξιδιού για μια εμπορική διαδρομή απ’ την Shanghai, ή το λιμάνι του Busan στη νότια κορέα ή/και την Yokohama ως το ρωσικό Murmansk και το νορβητικό Kirkenes.

Πρακτικά αυτή η σύνδεση των κινεζικών λιμανιών με την βόρεια ευρώπη έχει να διαχειριστεί μόνο δύο «εύφλεκτα» σημεία: την περιοχή ανάμεσα στην κορεατική χερσόνησο και την ιαπωνία (όπου βρίσκονται οι αμφισβητούμενες νησίδες Dokdo… δες χθεσινή αναφορά…) και την περιοχή των κουρίλων (όπου η ιαπωνία αμφισβητεί την ρωσική κυριότητα). Απο εκεί και μετά, κι ως τα νορβηγικά λιμάνια, η διαδρομή είναι ασφαλής: σε ρωσικά νερά…

Μπορεί λοιπόν οποιοσδήποτε ενδιαφέρεται για τις ενδοκαπιταλιστικές αντιθέσεις και την όξυνσή τους, να «βάλει πάνω στον χάρτη» τα εξής:

Πρώτον, την γεωπολιτική σημασία του μπλοκ του Βλαδιβοστόκ και, πιο ειδικά, τους λόγους για τους οποίους η Σεούλ θα είχε συμφέρον μεσοπρόθεσμα να «απαλλαγεί» απ’ την αμερικανική στρατιωτική «συμμαχία»…

Δεύτερον, τους λόγους για τους οποίους το ιαπωνικό καθεστώς θα μπορούσε στο κοντινό μέλλον να αναθεωρήσει (ή να μετριάσει) την «έντονη» σχέση του με το ψοφιοκουναβιστάν· ή να μην το κάνει…

Τρίτον, την στρατηγική σημασία που έχουν οι χερσαίοι δρόμοι του μεταξιού, που το Πεκίνο χρηματοδοτεί και κατασκευάζει σε μεγάλο μέρος της ευρασίας: άλλοτε συνδέοντας και άλλοτε παρακάμπτοντας λιμάνια στην (ακόμα) αμερικανοκρατούμενη ζώνη «ινδικός / ειρηνικός»…

Οι χάρτες, σαν τέτοιοι, δεν δίνουν καμία απάντηση στο ερώτημα «και τι θα γίνει;»… Μορφοποιούν όμως, δίνουν υλική υπόσταση, στις ενδοκαπιταλιστικές συγκρούσεις. Αυτή η περιστρεφόμενη πέτρα που λέγεται «γη» είναι πεπερασμένη. Και οι καυγάδες για έλεγχο και επιρροή είναι εντελώς located…

Μπλοκ του Βλαδιβοστόκ (with a little help from my friends…)

Παρασκευή 26 Ιούλη. Να ένα περιστατικό που θα μπορούσε να είναι «μικρό μάθημα» για το πως μερικά γεγονότα μπορεί να έχουν το αντίθετο νόημα απ’ αυτό που φαίνεται.

Στις 23 Ιούλη, μια μέρα μετά την άφιξη του Bolton στη Σεούλ, στη διάρκεια κοινών σινο-ρωσικών στρατιωτικών ασκήσεων, 2 ρωσικά και 2 κινεζικά στρατηγικά βομβαρδιστικά κατηγορήθηκαν (απ’ την Σεούλ) ότι παραβίασαν τον νοτιοκορεατικό εναέριο χώρο. Απ’ την μεριά της η Μόσχα αρνήθηκε ότι έγινε παραβίαση και κατηγόρησε την νοτιοκορεατική αεροπορία για «αντιεπαγγλεματισμό», εφόσον ρίχτηκαν προειδοποιητικές βολές προς τα πολεμικά της….

Για να φανεί τι έγινε πραγματικά, είναι απαραίτητη η γνώση του επίμαχου σημείου όπου έγινε: πάνω απ’ το νησάκι Dokdo, του οποίου την νοτιοκορεατική κυριότητα αμφισβητεί το Τόκιο. Για να το πούμε διαφορετικά: πάνω από νοτιοκορεατικές νησίδες που το Τόκιο θεωρεί δικές τους, σε μια περίοδο οξυμένων αντιπαραθέσεων μεταξύ νοτιοκρεοατικού και ιαπωνικού καπιταλισμού, ρωσικά και κινεζικά πολεμικά ήρθαν σε «αντιπαράθεση» με νοτιοκορεατικά… Σε πρώτη ανάγνωση: Μόσχα και Πεκίνο τσακώνονται με την Σεούλ την ώρα που η Σεούλ τσακώνεται με το Τόκιο… Βγάζει νόημα;

Η πρώτη ρωσική αντίδραση ήταν να ζητήσει συγγνώμη για το περιστατικό, μέσω του στρατιωτικού ακολούθου στην ρωσική πρεσβεία στη Σεούλ, θεωρώντας το συνέπεια δυσλειτουργίας κάποιων συστημάτων στα πολεμικά. Αυτό είπε… Λίγο μετά όμως η αντίδραση της Μόσχας ήταν το ανάποδο: αρνήθηκε τις νοτιοκορεατικές κατηγορίες, και απάντησε με δικές της περί «αντιεπαγγελματισμού», κλπ. Χτες αντιπρόσωποι των δύο κράτων θα κουβέντιαζαν από κοντά για το θέμα…

Είναι παράξενη η αλλαγή γραμμής απ’ την μεριά της Μόσχας… Εκτός αν η δεύτερη (και πιο επίσημη) αντίδρασή της ήταν η αναβαθμισμένη εκδοχή της πρώτης! Μοιάζει σπαζοκεφαλιά;

Προσέξτε: Ενώ Σεούλ και Μόσχα «τσακώνονται» για το αν έγινε ή δεν έγινε παραβίαση πάνω απ’ το Dokdo, λείπει εντελώς (και πανηγυρικά) ο διεκδικητής τους. Το Τόκιο. Με δυο λόγια Σεούλ και Μόσχα συμφωνούν ότι τα Dokdo είναι νοτιοκορεατικά. Εντάξει – αλλά γιατί αυτό έχει σημασία;

Την 1η Ιούνη (πριν σχεδόν 2 μήνες) η Ουάσιγκτον δημοσιοποίησε την «στρατηγική της για τον ινδικό – ειρηνικό». Στη περιοχή της νότιας θάλασσας της κίνας το ψοφιοκουναβιστάν ποντάρει πάνω στην τριγωνική συμμαχία Σεούλ – Τόκιο – Ουάσιγκτον. Πεκίνο και Μόσχα θα έπρεπε να αντιδράσουν με κάποιον κατ’ αρχήν πειστικό τρόπο. Παραβιάζοντας (πράγματι) το νοτιοκορεατικό εναέριο χώρο σε μια περιοχή που διεκδικεί το Τόκιο έκαναν μια φιλική κίνηση προς την Σεούλ. Απ’ την μια βρήκαν μια αφορμή για να επιβεβαιώσουν «στρατιωτικά» η Μόσχα και το Πεκίνο στη Σεούλ την κυριότητά της αφήνοντας το Τόκιο απ’ έξω· απ’ την άλλη επέδειξαν (προς όφελος του Πεκίνου) ότι την περιοχή δεν μπορεί να την ελέγξει ο αμερικανικός στρατός· με τα ως τώρα δεδομένα σίγουρα όχι…

Ενώ είναι σαφές ότι Σεούλ και Τόκιο νοιώθουν μάλλον σαν αντίπαλοι / ανταγωνιστές παρά σαν σύμμαχοι, το «επεισόδιο στο Dokdo» έδωσε την ευκαιρία σε Μόσχα και Πεκίνο να δηλώσουν «παρών» με τρόπο που ωφελεί την Σεούλ… Δεν είναι ενδιαφέρον σαν «μάθημα» για τον σύγχρονο μεταμοντέρνο καπιταλιστικό κόσμο;

(Πριν κάτι χρόνια ένα τουρκικό πολεμικό έριξε ένα ρωσικό πάνω απ’ τα σύνορα συρίας – τουρκίας. Οι πάντες, κυριολεκτικά οι πάντες, ειδικοί και ανειδίκευτοι, στο ελλαδιστάν και διεθνώς, προέβλεπαν «σύγκρουση» μεταξύ Άγκυρας και Μόσχας. Μόνο του το Sarajevo (απελπιστικά μόνο του) υποστήριζε δημόσια ότι η κατάρριψη ήταν «φιλική» και ότι θα επιτάχυνε το ξεδίπλωμα της τουρκο-ρωσικής συμμαχίας στη μέση Ανατολή. Μετά από λίγους μήνες αποδείχθηκε ότι είχαμε απόλυτο δίκιο: το μπλοκ της Αστάνα αναδύθηκε σαν ο αποφασιστικός παράγοντας στο συριακό πεδίο μάχης…

Τώρα δεν χρειάστηκε κατάρριψη… Άλλωστε το μπλοκ του Βλαδιβοστόκ υπάρχει ήδη· ακόμα κι αν δεν ακούγεται κάτι εντυπωσιακό για την Πγιονγκγιάνγκ… Ωστόσο η mainsteam σοφία είναι «ένταση στη σχέσεις Μόσχας – Σεούλ»…)

Νοτιοανατολική ασία

Τρίτη 23 Ιούλη. Περίμετρος είπαμε χτες; Ας κάνουμε αυτήν την υπόθεση εργασίας, ότι περί αυτού πρόκειται.

Η Ουάσιγκτον εμφανίζεται εκνευρισμένη αφού το Πεκίνο, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο καταφέρνει να τραβήξει προς τη μεριά του διάφορα κράτη της νοτιοανατολικής ασίας τα οποία το ψοφιοκουναβιστάν θεωρούσε συμμάχους του. Μετά το βιετνάμ, που σταδιακά ανακαλύπτει μεγαλύτερη κοινότητα συμφερόντων με τον κινεζικό καπιταλισμό παρά με τον αμερικάνικο, η καμπότζη προσφέρει γη (και θάλασσα) σε κινεζικές κατασκευαστικές, για κάτι που όλα δείχνουν ότι θα είναι ένα σετ λιμανιού / αεροδρομίου για διπλή χρήση. Πολιτική αλλά και (εν δυνάμει) στρατιωτική.

Η Dara Sakor είναι ένα φιλόδοξο «επενδυτικό σχέδιο» σχεδόν 4 δις δολαρίων με διάρκεια 99 χρόνων που χρηματοδοτείται απ’ το Πεκίνο. Περιλαμβάνει την κατασκευή και εκμετάλλευση διεθνούς αεροδρομίου, λιμανιού για μεγάλα πλοία, βιομηχανικού πάρκου, και ενός συμπλέγματος ακριβού τουρισμού με ξενοδοχεία, σταθμούς παραγωγής ηλεκτρισμού, εγκαταστάσεις καθαρισμού του νερού και νοσοκομείο. Δεν υπάρχει πουθενά φανερή μνεία σε κινεζικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις· αλλά η Ουάσιγκτον βλέπει να χάνει επιρροή και στην καμπότζη οπότε ανησυχεί για τα χειρότερα.

Γιατί, όμως, να μην έρθει η στιγμή του «μαζέψτε τα» για το ψοφιοκουναβιστάν; Έχουν πάθει αμνησία οι βιετναμέζοι, οι καμποτζιανοί και οι υπήκοοι του λάος για το τι πέρασαν κάτω απ’ τα αμερικανικά B 52 στα ‘70s;

Όχι βέβαια.

Ινδοκούς 1

Δευτέρα 22 Ιούλη. Είναι ένας πόλεμος που, μετά από σχεδόν 18 χρόνια (o πιο μακρύς ως τώρα στην αμερικανική ιστορία…), μπορεί να κερδηθεί; Όχι. Είναι ένας πόλεμος που χάνεται· σε αργή κίνηση, αλλά χάνεται. Συνεπώς, μετά απ’ την δολοφονία περισσότερων από 80.000 αμάχων (με μετριοπαθείς υπολογισμούς) και την βίαιη μετανάστευση πολλών εκατοντάδων χιλιάδων αφγανών (το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος τους παραμένει στο ιράν και στο πακιστάν), η Ουάσιγκτον ίσως σκέφτεται («ίσως» λέμε…) μια κάποια «περήφανη αποχώρηση». Οι διπλωματικές κινήσεις δείχνουν προς τα εκεί· αλλά η ασταμάτητη μηχανή δεν βάζει το χέρι της στη φωτιά: και απ’ το συριακό πεδίο μάχης θα έφευγε ο αμερικανικός στρατός, και μάλιστα «σύντομα» – αλλά είναι ακόμα εκεί.

Στις 11 και 12 Ιούλη έγινε μια τετραμερής συνάντηση στο Πεκίνο, υπέρ της «ειρήνης στο αφγανιστάν». Αντιπρόσωποι της Μόσχας, του Πεκίνου, της Ουάσιγκτον και της Ισλαμαμπάντ εξέδωσαν κοινή ανακοίνωση γεμάτη καλές προθέσεις. Αυτό το ραντεβού μπορεί να θεωρηθεί συμπληρωματικό των χωριστών διαπραγματεύσεων που κάνει το ψοφιοκουναβιστάν με τους ταλιμπάν (ή και επίσημη αφγανική κυβέρνηση με τους ταλιμπάν) στην Ντόχα, και των συζητήσεων της Μόσχας και πάλι με τους ταλιμπάν. Οι άμεσοι νικητές στο αφγανικό πεδίο μάχης του 4ου παγκόσμιου είναι αυτοί.

Μπορεί, στ’ αλήθεια να φύγει η Ουάσιγκτον απ’ τα υψίπεδα; Μπορεί να φύγει χωρίς να αναγνωρίσει την ήττα της; Το κλειδί των απαντήσεων βρίσκεται σε μια άλλη απάντηση. Γιατί εισέβαλλε το 2001 ο αμερικανικός στρατός στο αφγανιστάν; Όχι επειδή οι ταλιμπάν ήταν υπεύθυνοι για την 11η Σεπτέμβρη του 2001! Μέχρι πριν λίγους μήνες ήταν επίσημοι συνομιλητές των αμερικανικών πετρελαϊκών (και των πολιτικών εκπροσώπων τους) για project αγωγών στο αφγανικό έδαφος… Όχι επειδή ο μπιν Λάντεν ήταν υπεύθυνος για την 11η/9ου – πολλοί ήξεραν τότε, και περισσότεροι ξέρουν σήμερα ότι η επίθεση ήταν δουλειά των σαουδαραβικών, των ισραηλινών και των αμερικανικών υπηρεσιών.

Γιατί, λοιπόν, εισέβαλλε ο αμερικανικός στρατός στο αφγανιστάν; Η πιο απλή απάντηση είναι «επειδή κάτι έπρεπε να κάνει η Ουάσιγκτον για να δείξει την πυγμή της, και το αφγανιστάν ήταν η εύκολη λύση». Αλλά αυτό δεν ισχύει. Για να γίνει το αφγανιστάν «εύκολη λύση» έπρεπε να απειληθεί το πακιστάν ότι θα γυρίσει στη λίθινη εποχή αν δεν συνεργαστεί με την Ουάσιγκτον. Ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός αποφάσισε να κηρύξει τον προληπτικό πόλεμο κατά της τρομοκρατίας το 2001 (με πρώτο αλλά όχι και μοναδικό στόχο τα υψίπεδα του ινδοκούς) όχι εναντίον των ορεινών χωριών των αφγανών βοσκών και αγροτών… Αλλά εναντίον της Μόσχας (όπου μόλις είχε αναλάβει τον έλεγχο η «πατριωτική» φράξια της KGB μέσω Πούτιν) – και, προληπτικά, εναντίον του Πεκίνου. Η εισβολή στο αφγανιστάν ταίριαζε τόσο καλά στους φόβους του Brzezinski για την θανάσιμη απειλή της δημιουργίας ενός ευρασιατικού μπλοκ! ‘Ετσι ώστε ακόμα κι αν στο Ινδοκούς ζούσαν μόνο αγρίμια, και πάλι η Ουάσιγκτον θα τα κατηγορούσε για την 11η/9ου!

Αρκεί να μπορούσε να στήσει εκεί τις βάσεις της.

Ινδοκούς 2

Δευτέρα 22 Ιούλη. Η μόνη (ανομολόγητη) αιτία που μπορεί να οδηγεί το ψοφιοκουναβιστάν στη σκέψη αποχώρησής του είναι ότι αυτό το εχθρικό μπλοκ έχει, πια, δημιουργηθεί. Και δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με στρατό παρκαρισμένο στου διάολου τον κώλο, όταν ακόμα και η μεταφορά σαπουνιών και σαμπουάν για την καθημερινή περιποίηση του στρατεύματος εξαρτιέται από όχι-βεβαιωμένα-φιλικά κράτη· όπως το πακιστάν.

Μετά από 18 χρόνια υπάρχουν νικητές στο αφγανιστάν· πολύ πιο σημαντικοί απ’ τους ταλιμπάν. Το Πεκίνο, η Ισλαμαμπάντ – και η Μόσχα. Εκείνος ο αμερικανικός «προληπτικός πόλεμος κατά της τρομοκρατίας» που είχε στόχο αφενός να μπει ο u.s. army σφήνα στο μαλακό υπογάστριο της όποιας πιθανότητας για ευρασιατικό μπλοκ και, αφετέρου, να καταστρέψει τα καθεστώτα «του άξονα του κακού» (συρία, ιράν, βόρεια κορέα) είτε απέτυχε πανηγυρικά είτε έχει καθηλωθεί. Η Ισλαμαμπάντ κάνει τα δικά της κουμάντα, και οι οικονομικές της ελπίδες βρίσκονται σε μεγάλο βαθμό στους κινέζικους «δρόμους του μεταξιού». Η Άγκυρα, που θεωρούνταν δεδομένη, δεν είναι πια. Το στρατηγικό τρίγωνο Πεκίνου – Μόσχας – Τεχεράνης εξελίσσεται διαρκώς· δυσάρεστα νέα για το ψοφιοκουναβιστάν και τους συμμάχους του.

Με δυο λόγια. Αν («αν»: a big if…) η Ουάσιγκτον φύγει απ’ το αφγανιστάν θα είναι μόνο επειδή είναι αναγκασμένη να αναδιατάξει τις μεραρχίες της στην περίμετρο του ευρασιατικού μπλοκ· και πάντως χωρίς «σφήνες» και «προκεχωρημένα φυλάκια» εκεί που στριφογυρίζουν κάτι περίεργες «ειδικές δυνάμεις» των ταλιμπάν, ολοφάνερα εξοπλισμένες, ντυμένες και εκπαιδευμένες από στρατηγικούς εχθρούς του ψοφιοκουναβιστάν.

Τέτοια περίμετρος είναι η ανατολική ευρώπη· είναι η Μεσόγειος, με έμφαση στο ανατολικό της τμήμα· είναι η αραβική χερσόνησος και ο ινδικός ωκεανός· είναι η θάλασσα της κίνας· το κυβερνοδιάστημα· και άλλα που μπορεί να μας διαφεύγουν.

Γουστάρετε;

Η άλλη όψη

Σάββατο 13 Ιούλη. Η απόφαση του ψοφιοκουναβιστάν να πουλήσει όπλα στην ταϊβάν (παλιό όνομα: εθνικιστική κίνα…) αξίας 2,2 δισ. δολαρίων είναι συνεπής και με το εμπορικό πνεύμα του ψόφιου κουναβιού, και με την επιθετικότητα (χαμηλής έντασης…) της Ουάσιγκτον κατά του Πεκίνου. Πρακτικά τα τανκς και οι φορητοί αντιαεροπορικοί πύραυλοι stinger (αυτά έχει το καλάθι) δεν αλλάζουν σε τίποτα τους συσχετισμούς στρατιωτικής δύναμης μεταξύ Πεκίνου και Ταϊπέι. Όπως εύστοχα έχει ειπωθεί στο παρελθόν, το Πεκίνο δεν θα χρειαστεί καν να κάνει πόλεμο για να κατακτήσει την ταϊβάν. Αρκεί να καλέσει όσους υπηκόους του χωράνε στην ακτογραμμή απέναντι απ’ το νησί να κτυπήσουν τα πόδια τους στη θάλασσα: το κύμα που θα σηκωθεί («τσουνάμι») θα είναι αρκετό…

Παρόλα αυτά στους μιλιταριστικούς καιρούς μας υπάρχουν πολιτικές βιτρίνες (όπως η σκληρά εθνικίστρια Tsai Ing-wen, πρόεδρος στην Ταϊπέι) που πιστεύουν ότι πληρώνοντας τις αμερικανικές πολεμικές βιομηχανίες η Ουάσιγκτον θα στείλει τους πεζοναύτες της να σκοτωθούν κατά χιλιάδες για πάρτη τους· αν και όποτε χρειαστεί…

Το ενδιαφέρον είναι η απρόβλεπτη αντίδραση του Πεκίνου σ’ αυτό το deal. Δεν περιορίστηκε σε φραστικές καταδίκες αλλά ανακοίνωσε …. τι; Ότι θα επιβάλει κυρώσεις σε όσες αμερικανικές εταιρείες εμπλέκονται σ’ αυτό!

Δεν είναι γνωστό ακόμα το πως θα «τιμωρήσει» οικονομικά το Πεκίνο ένα μεγάλο αριθμό πολεμικών εταιρειών των ηπα, μεταξύ των οποίων την general dynamics (κατασκευαστή του τανκ abrams) και την raytheon (κατασκευαστή του stinger). Αλλά υπάρχει κάτι πέρα απ’ αυτό: ως τώρα το Πεκίνο απαντούσε με δασμούς στους αμερικανικούς τέτοιους, και τα οικονομικά μέσα που χρησιμοποιούσε φανερά έμεναν εκεί. Τώρα ανοίγει το επόμενο κεφάλαιο, τις «κυρώσεις».

Σε κάποια επόμενη φάση θα πετάνε άραγε με καταπέλτες σκατά ο ένας στον άλλον;

Μπα…

(φωτογραφία: Απ’ την Βουδαπέστη ο κινέζος υπ.εξ. Wang Yi προειδοποίησε χτες την Ουάσιγκτον ότι παίζει με τη φωτιά πουλώντας όπλα στην Ταϊπέι. Συνεπώς χρειάζεται νερό· πολύ νερό· ένα μεγάαααααλο κύμα…)

Τρίπλες 3…

Τετάρτη 10 Ιούλη. Ο ελληνικός μεγαλοϊδεατισμός / ιμπεριαλισμός αναπτύχθηκε και εδραιώθηκε όχι απλά σαν ιδεολογία αλλά και σαν πολιτική τεχνολογία απόσπασης γεωπολιτικών προσόδων (όχι πάντα με επιτυχία…) εδώ και πάνω από 1,5 αιώνα, σε μια ιστορική περίοδο δηλαδή που όλες οι μείζονες ενδοκαπιταλιστικές διακρατικές συγκρούσεις γίνονταν είτε στην “γηραιά ήπειρο” είτε στην κοντινή της περίμετρο (συμπεριλαμβανόμενης της Μεσογείου και της μέσης Ανατολής). Σ’ αυτήν την περίοδο όπου υπήρχαν περισσότερα του ενός «ταμπλώ», τα αφεντικά του ελληνικού κράτους μπορούσαν να διαπραγματεύονται την «απόδοση» αυτής της άκρης της βαλκανικής χερσονήσου που είναι η επικράτειά τους σε κανονικό παζάρι.

Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία του ελληνικού κράτους (αλλά και ολόκληρης της «δύσης»…) που ο ενδοκαπιταλιστικός ανταγωνισμός έχει τον έναν πόλο του όχι στην (εν τέλει «ευρωπαϊκή») Μόσχα, όπως έγινε στη διάρκεια του 3ου παγκόσμιου, αλλά σ’ έναν τρίγωνο / τετράγωνο του οποίου η βασική κορυφή βρίσκεται τόσο μακριά όσο το Πεκίνο. Δεν υπάρχει καμμία «παράδοση» (στο ελλαδιστάν σίγουρα όχι!), καμμία «σχολή» ιμπεριαλιστικής σκέψης και μεθόδευσης για το πως ανεβαίνουν οι προσδοκώμενες γεωπολιτικές πρόσοδοι του ελληνικού οικοπέδου όταν η «χοντρή» αντίθεση είναι, σχηματικά, ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και στο Πεκίνο!

Ακόμα και οι εκπρόσωποι του νο 1 εθνικού κεφάλαιου (οι εφοπλιστές), πάγια προσανατολισμένοι στην προστατευτική συμμαχία τους με μια «μεγάλη ναυτική δύναμη» (πρώτα το Λονδίνο και μετά την Ουάσιγκτον), δεν φαίνονται ικανοί να απαντήσουν με βεβαιότητα για μια γκάμα ζητημάτων που προκύπτουν στην εξέλιξη του 4ου παγκοσμίου πολέμου. Για παράδειγμα: έκαναν ό,τι μπορούσαν για να εγκατασταθεί η cosco στον Πειραιά (για διάφορους λόγους, που δεν είναι όλοι γνωστοί – κάποια άλλη στιγμή επ’ αυτού). Ωστόσο η γραμμή θαλάσσιας μεταφοράς που φτάνει ως την ανατολική Μεσόγειο περνάει απ’ την Ερυθρά θάλασσα και τον κόλπο του Άντεν… Κι αν οι σύμμαχοι αμερικάνοι ζόριζαν ή έκοβαν αυτή τη γραμμή σε κάποια φάση όξυνσης του αμερικανο-σινικού ανταγωνισμού; Θα ήταν κάτι τέτοιο υπέρ ή κατά των συμφερόντων τους;

Η ερώτηση είναι ενδεικτική. Ενδεικτική του γιατί διάφοροι «πατριώτες» υπηρέτες του ντόπιου ιμπεριαλισμού έχουν τις ανησυχίες τους είτε για τα χειροπιαστά ανταλλάγματα της αμερικανικής συμμαχίας είτε για τις «εναλλακτικές» του – αν υποθέσουμε ότι υπάρχουν τέτοιες. Με σταθερά μειούμενο τον ρόλο του πετρελαίου σαν «στρατηγικής πρώτης ύλης», με την Ουάσιγκτον σε ιμπεριαλιστική παρακμή (ίσως ακόμα πιο επιθετική απ’ την “ακμή” της…) και με ένα παγκόσμιο οικονομικό ιμπεριαλιστικό σχεδιασμό εκ μέρους του Πεκίνου και των συμμάχων του για την «ευρασία» που είναι σε ικανό βαθμό χερσαίος, το ελληνικό μοντέλο απόσπασης γεωπολιτικών προσόδων που στα σχεδόν 190 χρόνια ύπαρξης του ελληνικού κράτους στηρίχτηκε στις θαλάσσιες μεταφορές ζορίζεται διπλά. Όχι μόνο απ’ την εμφανή γεωπολιτικο-προσοδική «άνοδο» του «αιώνιου εχθρού» αλλά και σαν μοντέλο αυτό καθαυτό.

Γι’ αυτό λέμε keep in touch… Κι όχι μόνο αντι-πληροφοριακά…

Τεχεράνη 1

Τρίτη 9 Ιούλη. Την ίδια μέρα που η δημοκρατία γιόρταζε στο ελλαδιστάν, τέλειωνε η προθεσμία δύο μηνών που είχε δώσει η Τεχεράνη στα ευρωπαϊκά κράτη που έχουν υπογράψει την 5+1 συμφωνία για το πυρηνικό του πρόγραμμα – JCPOA (γαλλία, γερμανία, αγγλία) για να κάνουν κάτι πρακτικό και αξιόπιστο που να υπερφαλαγγίζει τις αμερικανικές “κυρώσεις”. Το ιρανικό καθεστώς ανακοίνωσε χτες ότι “δεν είδε φως” – και ότι κατά συνέπεια θα αυξήσει το επίπεδο εμπλουτισμού ουρανίου. Απ’ το 3,67% (το όριο της συμφωνίας του 2015) στο 4%, με προοπτική, σε δεύτερη φάση, το 5%.

Ενώ μ’ αυτά τα επίπεδα εμπλουτισμού η Τεχεράνη απέχει πολύ απ’ το σημείο που το ουράνιό της θα μπορούσε να έχει στρατιωτική χρήση (90%), τυπικά “παραβιάζει την συμφωνία”. Συμβολικά; Ναι – αλλά την παραβιάζει. Δεν θα αυξήσει τον αριθμό των φυγοκεντρητών (το όριο της JCPOA είναι οι 5.060) ούτε την τεχνολογία που επιτρέπεται να χρησιμοποιεί – αλλά τυπικά υπάρχει παραβίαση. Είναι αυτό ένα “μέτρο πίεσης” της Τεχεράνης προς το Λονδίνο, το Παρίσι και το Βερολίνο να “πείσουν” τις εταιρείες τους να αγοράζουν ιρανικό πετρέλαιο (παρακάπτωντας το αμερικανοκρατούμενο swift και τις υπόλοιπες απειλές); Έτσι μοιάζει… Αλλά…

Αν και σαν κράτη οι ευρωπαίοι συνεταίροι της συμφωνίας 5+1 εμφανίζονται (τουλάχιστον στα λόγια) διατεθειμένοι να μην σεβαστούν τις αμερικανικές τιμωρίες, δεν συμβαίνει το ίδιο για τις (ιδιωτικές) καπιταλιστικές επιχειρήσεις τους: προφανώς οι ιδιοκτήτες τους είτε φοβούνται μην χάσουν αμερικανικές δουλειές, είτε δεν έχουν εμπιστοσύνη στην «προστασία» που θα μπορούσαν να έχουν απ’ τα κράτη τους απέναντι στην αμερικανική οργή.

Προφανώς το ιρανικό καθεστώς δεν είναι ανόητο ώστε να μην καταλαβαίνει την όποια διαφορά ανάμεσα σε κρατικές και επιχειρηματικές αποφάσεις στον δυτικό καπιταλισμό. Επιπλέον, όταν το Λονδίνο προχωράει στην κατάσχεση ιρανικού τάνκερ, και μάλιστα τόσο μακριά (ή τόσο κοντά…) από την επικράτεια της αυτού μεγαλειότητας, στο Γιβραλτάρ (δείχνοντας έτσι ότι παρά τις «αντιρρήσεις» του για την αμερικανική πολιτική τελικά την εφαρμόζει), είναι απίθανο να «συγκινηθεί» με τον εμπλουτισμό του ιρανικού ουρανίου στο 4% ή στο 5%. Το Παρίσι και το Βερολίνο, με τα επιπλέον μέτωπα που έχουν με την Ουάσιγκτον (αλλά και τις επιμέρους συγκλίσεις, ειδικά το πρώτο) κάνουν επίσης τους δικούς τους λογαριασμούς.

Η πραγματική (και πρακτική) υποστήριξη στην Τεχεράνη έρχεται απ’ την Μόσχα και το Πεκίνο. Απέναντι σ’ αυτούς τους συμμάχους το ιρανικό καθεστώς δεν μπορεί να παρατραβήξει το σκοινί του εμπλουτισμού· θα τους δυσκολέψει, απ’ την στιγμή που δεν υποστηρίζουν ανοικτά τον πυρηνικό εξοπλισμό της. Ο «πολύς εμπλουτισμός» (δηλαδή μια παραβίαση της συμφωνίας 5+1 απ’ την Τεχεράνη που θα ξεπεράσει το συμβολισμό) δεν είναι «παραγωγικός».

 

Τεχεράνη 2

Τρίτη 9 Ιούλη. Βρισκόμαστε λοιπόν ακόμα στο τετράγωνο νούμερο 1. Το φιλεύσπλαχνο ψόφιο κουνάβι φρέναρε την πυραυλική επίθεση στο ιράν (μετά την κατάρριψη του αμερικανικού drone) κυρίως επειδή η στρατιωτική πτέρυγα του αμερικανικού καθεστώτος έχει αντιρρήσεις με την πολεμοκάπηλη κάψα των «σωματοφυλάκων» (Pompeo, Bolton και cia): ξέρει τι σημαίνουν αμερικανικά πτώματα… Αλλά δεν θα έπρεπε να αποκλειστεί μια κλιμάκωση των προβοκατσιών κατά του ιράν απ’ αυτή την «πολιτική» φράξια του αμερικανικού βαθέος κράτους, που δουλεύει συστηματικά σε συνεργασία με το Τελ Αβίβ, το Ριάντ και τα εμιράτα.

Μιας και η πρώτη προτεραιότητα του ιρανικού καθεστώτος είναι να αποφύγει έναν πόλεμο, είναι η ολοκλήρωση της οργανικής συμμαχίας του με την Μόσχα και το Πεκίνο που θα λειτουργήσει πράγματι αποτρεπτικά· και όχι το γεγονός ότι το ψόφιο κουνάβι νοιώθει πολύ βολικότερα με τον οικονομικό πόλεμο παρά με τον στρατιωτικό. Ούτε η πιθανότητα κάποιο ευρωπαϊκό κράτος να τα «σπάσει» ανοικτά με την Ουάσιγκτον.

Το «παράδειγμα» της βόρειας κορέας είναι διδακτικό· παρότι οι γεωγραφικοί παράγοντες (το γεγονός δηλαδή ότι η Πγιονγκγιάνγκ έχει σύνορα και με την Μόσχα και με το Πεκίνο) κάνουν, πράγματι, διαφορά. Η νούμερο 1 προτεραιότητα του μπλοκ του Βλαδιβοστόκ ήταν (και σωστά) να βραχυκυκλώσει τον αμερικανικό μιλιταρισμό. Πέτυχε ως τώρα. Στο βήμα νούμερο 2, δηλαδή στην άρση κάποιων απ’ τις αμερικανικές κυρώσεις, δεν τα έχει καταφέρει – προσπαθεί να τις σπάσει υπόγεια και ανεπίσημα.

Για όσον καιρό ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός ανεμίζει την πιθανότητα πολέμου κατά του ιράν, η Τεχεράνη θα έχει δυσκολίες να αντιμετωπίσει κάπως αποτελεσματικά τις σε βάρος της «οικονομικές τιμωρίες», είτε πάνω είτε κάτω απ’ το τραπέζι. Ο ίδιος πολεμοκάπηλος Pompeo (ο special plus one του ελληνο-κυπρο-ισραηλινού άξονα, για να μην ξεχνιόμαστε…) αφού δεν κατάφερε ακόμα τον βομβαρδισμό του ιράν, πρόλαβε και βγήκε χτες για να απειλήσει με «ακόμα μεγαλύτερη απομόνωση και κυρώσεις» με αφορμή την αύξηση του εμπλουτισμού… Πράγμα που δείχνει την πραγματική ενότητα των δύο μορφών πολέμου (οικονομικός, στρατιωτικός) όπως αυτή έχει ωριμάσει στα αμερικανικά σκατοκέφαλα, κατ’ αρχήν σε σχέση με την Τεχεράνη.

Στο κάτω κάτω το ιράν έχει σύνορα με την ρωσία (στην Κασπία) – ενώ μεταξύ ιράν και κίνας μεσολαβεί το αφγανιστάν: ένα γεωγραφικό σημείο όπου πράγματι πονάει (και στρατιωτικά) η Ουάσιγκτον…