Tag: κίνα

Παλιά – και καινούργια 2

Σάββατο 18 Γενάρη. Πριν λίγες ημέρες, στις 9 του Γενάρη, όταν το ψόφιο κουνάβι καμάρωνε μετά τις ιρανικές πυραυλικές επιθέσεις σε αμερικανικές βάσεις στο ιράκ ότι «σιγά, δεν έγινε τίποτα…», είπε κάτι που είναι μεν γνωστό, δεν σημειώθηκε όμως ούτε αξιολογήθηκε η «θέση» του μέσα σε ένα λίγο – πολύ πολεμικό ανακοινωθέν. Το ψόφιο κουνάβι θύμισε ότι «τώρα δεν έχουμε ανάγκη το πετρέλαιο της μέσης Ανατολής, αφού έχουμε γίνει ο μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου στον κόσμο». Πράγματι: το 2019 οι ηπα «έβγαζαν» 15 μύρια βαρέλια την ημέρα, η σαουδική αραβία (δεύτερη) 12 μύρια, η ρωσία σχεδόν 11 μύρια, και ακολουθούσαν το ιράκ (με 4,5 μύρια) και το ιράν (με σχεδόν 4 μύρια). Ανάλογη ήταν η κατάσταση στην παραγωγή φυσικού αερίου: πρώτες οι ηπα, δεύτερη η ρωσία, τρίτο το ιράν, τέταρτο το κατάρ και πέμπτος ο καναδάς. (Βέβαια η αμερικανική παραγωγή είναι στο μεγαλύτερο μέρος της περιβαλλοντικά καταστροφική: fracking…)

Στην πράξη οι ηπα δεν είναι εντελώς αυτάρκεις σε υδρογονάνθρακες. Είναι αναγκασμένες να εισάγουν ορισμένες ποσότητες πετρελαίου, λόγω ποιοτικής κατωτερότητας κάποιων δικών της κοιτασμάτων (που απαιτούν πολύ ακριβότερα διυλιστήρια). Σε γενικές γραμμές ωστόσο, προς το παρόν, ο κομπασμός του ψόφιου κουναβιού έχει υλική βάση. Τι σημαίνει όμως πρακτικά; Όχι ένα αλλά τουλάχιστον δύο σοβαρά πράγματα.

Πρώτον, όντας σχεδόν αυτάρκεις σε υδρογονάνθρακες οι ηπα μπορούν να αντιμετωπίζουν την μέση Ανατολή και όχι μόνο (είτε συνολικά είτε ανά περιοχή και κράτος) σαν κάτι διαφορετικό απ’ ότι πριν 20 ή 30 χρόνια: σαν προμηθευτές των εχθρών τους (της κίνας ή/και της ε.ε.). Αυτό, με τη σειρά του, σημαίνει ότι μπορούν να καταστρέφουν αυτά τα κράτη, και πάλι κατά βούληση, εφόσον έτσι πρόβλημα (ενεργειακό) θα έχουν οι αντίπαλοί τους και όχι οι ίδιες. Αυτό ισχύει για το ιράκ και το ιράν, θεωρητικά ισχύει και για την σαουδική αραβία, τα εμιράτα και το κατάρ (ως προς το φυσικό αέριο), όπως ισχύει για την λιβύη, την βενεζουέλα, και τα αφρικανικά κοιτάσματα. Η εναλλακτική (ή και το συμπλήρωμα) της καταστροφής υδρογονανθράκων που προορίζονται για τους αντιπάλους είναι ο έλεγχός τους απ’ τον αμερικανικό στρατό… Η πειρατεία δηλαδή.

Δεύτερον, η Ουάσιγκτον μπορεί να ελπίζει ότι θα συντηρήσει το μοντέλο του «πετροδόλαρου» (της διεθνούς τιμολόγησης των υδρογονανθράκων με δολάρια) κυρίως αν επιβάλλει τις πωλήσεις της δικής της παραγωγής· ή της παραγωγής πολύ στενών (και αυστηρά ελεγχόμενων) συμμάχων. Αυτό συμβαίνει ήδη, σαν πόλεμος, με τις τιμωρίες και τις «κυρώσεις» που επιβάλλει η Ουάσιγκτον στα ευρωπαϊκά κράτη για την αγορά ρωσικού φυσικού αερίου (το οποίο θα τιμολογείται σε ευρώ / ρούβλια)· αλλά και με την αμερικανική προτίμηση σε ανατολικομεσογειακά κοιτάσματα, αν αυτά είναι ισραηλινά, ελληνικά ή/και νοτιοκυπριακά (αν και όποτε βρεθούν).

Με δυο λόγια: γίνεται ήδη πόλεμος, που δεν είναι ο τυπικός εμπορικός (“πάρε από μένα, είμαι καλύτερος”) αλλά αφορά τους παγκόσμιους συσχετισμούς δύναμης γύρω απ’ την αμερικανική ιμπεριαλιστική παρακμή.

Η συμφωνία σαν ταπείνωση

Παρασκευή 17 Γενάρη. Το ψόφιο κουνάβι (θορυβημένο απ’ το γεγονός ότι οι οικονομικές τιμωρίες κατά του κινεζικού καπιταλισμού είχαν χειρότερες συνέπειες στον αμερικανικό) μπορεί να κοκορεύεται ότι κατάφερε να υπάρξει μια «συμφωνία πρώτης φάσης» με το Πεκίνο. Που φρενάρει τον εμπορικό του πόλεμο (ενώ ανομολόγητα έχει αποτύχει στους στόχους του…).

Το Πεκίνο πράγματι υπέγραψε αυτήν την «α φάση». Αλλά η εκδίκησή του (ή το «μήνυμα» για χάρη των επικοινωνιολόγων) εμφανίστηκε και στην τελετή της υπογραφής. Φυσιολογικά θα έπρεπε να είναι μεταξύ τυπικά ισότιμων βιτρινών. Απ’ την μια μεριά το ψόφιο κουνάβι, απ’ την άλλη ο αυτοκράτορας Xi…

Αμ δε! Απ’ τη μεριά του Πεκίνου την συμφωνία υπέγραψε ο Liu He. Eίναι μεν αντιπρόεδρος της κίνας, αλλά είναι ο 4ος στην κατάταξη αντιπρόεδρος, με βάση τις αρμοδιότητές του. (Προηγούνται κατά σειράν o Han Zheng, η Sun Chunlan, και ο Hu Chunhua). Ας πούμε ότι είναι κάτι σαν «υπερυπουργός εμπορίου».

Οι σημειολόγοι της εξουσίας δεν παρέλειψαν να εντοπίσουν αυτήν την ασυμμετρία. Η συμφωνία υπογράφτηκε στο «ανατολικό δωμάτιο» του άσπρου σπιτιού, στο οποίο έχουν υπογραφτεί ελάχιστες και πολύ σημαντικές διεθνείς συμφωνίες. Τον Δεκέμβρη του 1987 ανάμεσα στον Reagan και στον Gorbachev η συνθήκη για τους βαλιστικούς πυραύλους μέσου βεληνεκούς – που μετά από τις μαχητικές και μαζικές κινηματικές δράσεις στη δυτική ευρώπη (ειδικά στη γερμανία και στην αγγλία), απάλλασε την ήπειρο απ’ την απειλή πυρηνικής αναμέτρησης. Ή, τον Ιούνιο του 1990, ανάμεσα στον Gorbachev και τον Bush τον Α, οι 5 συμφωνίες για την καταστροφή των χημικών όπλων μεταξύ ηπα και εσσδ.

Απέτυχε τόσο πολύ το σχέδιο των οικονομικών τιμωριών (σίγουρα κατά της κίνας) ώστε το ψόφιο κουνάβι, φανφαρονίζοντας ασύστολα, αναγκάστηκε να δώσει την μέγιστη επισημότητα σε μια συμφωνία στην οποία στη μια μεριά καθόταν αυτός και στην άλλη απλά ένας τεταρτοκλασσάτος «υπερυπουργός». Ο αυτοκράτορας Xi δεν μπορούσε να κάνει καλύτερη «τιμή» στο ψόφιο κουνάβι: τα αμερικανικά οικονομικά ζόρια που οδήγησαν στην υπογραφή της συμφωνίας είναι της αρμοδιότητας κινέζου «υπερυπουργού» – όχι αυτοκράτορα.

Το μέτρο της αποτυχίας του αμερικάνικου «οικονομικού πολέμου» υπολογίστηκε στο αμέρικα. Η κεντρική τράπεζα (fed) σε πρόσφατη εκτίμησή της λογάριασε ότι μετά από 30 μήνες εμπορικού πολέμου κατά της κίνας με τιμωρίες και δασμούς, το μεν κινέζικο αεπ έχασε 0,25%, ενώ το αμερικανικό 0,30%… Αλλά ενώ το κινεζικό -0,25% απορροφήθηκε ομαλά, το αμερικανικό -0,30% κτύπησε συγκεκριμένους τομείς και κλάδους. Για παράδειγμα οι αγροτοβιομηχανικές χρεωκοπίες στις ηπα αυξήθηκαν κατά 25% αυτούς τους 30 μήνες, σα συνέπεια της δραστικής μείωσης των κινεζικών εισαγωγών σόγιας και μπιζελιών.

Μ’ αυτά τα δεδομένα η σκηνοθεσία της συμφωνίας (σαν μέρος της συμφωνίας της ίδιας) για τα διπλωματικά πρωτόκολλα σήμαινε γλύψιμο. Γλύψιμο μερικές κλάσεις ανώτερο (αλλά στην ίδια κατηγορία) με το να υποδέχεται κοτζάμ ρημαδοΚούλης τον … «τζενεράλ»….

Η αποτροπή

Πέμπτη 16 Γενάρη. Μπορεί να είναι οι φαντασιώσεις του που τις εκλαμβάνει κι αυτός και η αγέλη του σαν πραγματικότητα. Μπορεί όμως να είναι πράγματι ένα βασικό βήμα μετάβασης του αμερικανικού ιμπεριαλισμού στη στρατιωτική αντιμετώπιση των ανταγωνιστών του και της όλο πιο καθαρής και πετυχημένης αμφισβήτησης της αμερικανικής ηγεμονίας. Σε κάθε περίπτωση πρόκειται για τον Πομπηία: υπ.εξ. του ψοφιοκουναβιστάν και καρδιακός φίλος της Αθήνας, τόσο του προηγούμενου όσο και του τωρινού γκουβέρνου· σίγουρα ως τώρα.

Προχτές ο Πομπηίας έδωσε διάλεξη στο πανεπιστήμιο του Stanford με τίτλο: «Η αποκατάσταση της αποτροπής: το παράδειγμα του ιράν». Και μόνο η αναφορά στο ιράν σαν «παράδειγμα» θα μπορούσε να προϊδεάζει για το γεγονός πως ότι κι αν καταλαβαίνει το ψόφιο κουνάβι για τον κόσμο, οι ανασυγκροτημένοι «σωματοφύλακες» (η «γραμμή Pence») αντιμετωπίζουν πράγματι το ιρανικό καθεστώς σαν το πιο «αδύναμο κρίκο» στην αλυσίδα των αντιπάλων τους. Εξ ου και το «παράδειγμα του ιράν»… Να τι είπε, λοιπόν, μεταξύ άλλων ο Πομπηίας, αναγνωρίζοντας έμμεσα επί τη ευκαιρία ότι η δολοφονία του Soleimani δεν είχε σχέση με «τις επιθέσεις που ετοίμαζε» (δήθεν…):

Ο πρόεδρος Trump και όσοι από εμάς βρισκόμαστε στην ομάδα του για την εθνική ασφάλεια ξανα-καθιερώνουμε την αποτροπή, την πραγματική αποτροπή, εναντίον της ισλαμικής δημοκρατίας του ιράν… Ο αντίπαλός σου πρέπει να καταλάβει όχι μόνο ότι έχεις την ικανότητα να του προκαλέσεις κόστος αλλά ότι στην πραγματικότητα το επιδιώκεις… Η σημασία της αποτροπής δεν περιορίζεται στο ιράν. Σε όλες τις περιπτώσεις πρέπει να αποτρέπουμε τους εχθρούς υπερασπιζόμενοι την ελευθερία. Αυτό είναι στο σύνολό του το ζήτημα της δουλειάς του προέδρου Trump να γίνει ο στρατός μας περισσότερο δυνατός από ποτέ…

Πράγματι η δολοφονία του Soleimani ήταν μόνο ένα παράδειγμα. Ο Πομπηίας ανάφερε σαν άλλα την αποχώρηση της Ουάσιγκτον από διάφορες συμφωνίες με την Μόσχα για τον έλεγχο όπλων· τον εξοπλισμό της (φασιστικής) ουκρανίας με αναβαθμισμένα όπλα· και τα στρατιωτικά γυμνάσια του αμερικανικού ναυτικού στη νότια θάλασσα της κίνας. Μοιάζουν σα όχι η πιο επικίνδυνη «ποικιλία» μέσων… Αλλά:

«Αποτροπή» στην ιμπεριαλιστική ορολογία είναι ένας ευφημισμός του «μη πλήρους πολέμου». Του «πολέμου στο παρατσάκ». Περιλαμβάνει διάφορα «μέτρα»: από τιμωρίες οικονομικού είδους μέχρι προβοκάτσιες και πόλεμο μέσω εργολάβων. Ωστόσο – κι εκεί το ιράν είναι όντως παράδειγμα – καθώς αυτές οι τακτικές οργανώνονται κατά δόσεις και στάδια, κάθε επόμενη πιο επιθετική μερίδα αποτελεί έμμεση αλλά σαφή παραδοχή της αποτυχίας της προηγούμενης «αποτροπής».

Σε σχέση με το ιράν η αποτυχία των οικονομικών τιμωριών σήμαινε κλιμάκωση (της «αποτροπής»…): μαφιόζικη δολοφονία (του Soleimani). Έτσι εξελίσσεται η «αποτροπή», ανεβαίνοντας σκαλοπάτι σκαλοπάτι την σκάλα της όξυνσης της διακρατικής βίας. Απέτυχε και αυτή η «δόση αποτροπής» (έχει αρχίσει να φαίνεται αυτό στο ιράκ), παρότι έφτασε στο κατώφλι του ανοικού, all out πολέμου: αν αυτός δεν ξεκίνησε, αυτό οφείλεται στην Τεχεράνη και στους συμμάχους της και όχι στην «αποτελεσματικότητα» του Pompeo, του Pence και της αγέλης τους.

Προς το παρόν φαίνεται ότι οι πολεμοκάπηλοι της Ουάσιγκτον ονομάζουν «αποτροπή» την αλυσίδα των αποτυχιών τους· επειδή φαντάζονται ότι περισσότερο – απ’ – το – ίδιο δεν μπορεί, κάποια στιγμή θα πετύχει…

Η σιωπή του χρυσού

Σάββατο 11 Γενάρη. Δεν είναι καταστροφολογικό σενάριο. Απλά συμβαίνει, χωρίς φασαρία. Εκτός απ’ την σταθερή αύξηση της αγοράς χρυσού από διάφορες κεντρικές τράπεζες (με αυτές της Μόσχας, του Πεκίνου και της Άγκυρας στην πρώτη γραμμή – και σκεφτείτε ό,τι θέλετε για την «σύμπτωση»…), μια άλλη διάσταση είναι ο επαναπατρισμός των αποθεμάτων σε χρυσάφι από διάφορες κεντρικές τράπεζες. Για λόγους που ξεφεύγουν απ’ αυτό εδώ το σχόλιο, διάφορα κράτη είχαν ή/και έχουν ένα καλό μέρος των αποθεμάτων τους σε χρυσό εκτός συνόρων. Η τάση, πλέον, είναι αντίστροφη. Μέσα στο 2019 η κεντρική τράπεζα της γερμανίας πήρε πίσω 583 τόνους (αξίας 31 δις. δολαρίων) απ’ τα υπόγεια των κεντρικών τραπεζών της γαλλίας και των ηπα. Η Άγκυρα επαναπάτρισε 220 τόνους απ’ την αμερικανική fed. Η ολλανδία πήρε πίσω 122 τόνους. Η πολωνία 100 τόνους χρυσού απ’ την αγγλική κεντρική τράπεζα. Ουγγαρία και ρουμανία μεθοδεύουν το ίδιο. Σε γενικές γραμμές αυτή η τάση έχει δυο πλευρές: απ’ την μία «επιστροφή στην πατρίδα», απ’ την άλλη απομάκρυνση απ’ τα θησαυροφυλάκια της Ουάσιγκτον και του Λονδίνου. Προφύλαξη αυτό το τελευταίο όχι χωρίς αιτία: το Λονδίνο αρνήθηκε (παράνομα και τσαμπουκαλίδικα) το περασμένο καλοκαίρι να επιστρέψει την μεταφορά χρυσού ιδιοκτησίας της βενεζουέλα πίσω στο Καράκας… Αύριο ή μεθαύριο μπορεί να κάνει το ίδιο εναντίον άλλων… Συνεπώς…

Το χρυσάφι, ωστόσο, δεν είναι κάτι που τρώγεται. Ο επαναπαστρισμός (όπως και η αύξηση των κεντροτραπεζικών / κρατικών αγορών) δεν είναι οχύρωση έναντι πιθανότητας λιμού. Ούτε είναι φάρμακο το χρυσάφι, για να υποθέσει κανείς ότι πρόκειται για εκδήλωση φυσιολογικής κρατικής πρόνοιας για το ενδεχόμενο κάποιας επιδημίας. Τότε;

Είναι προφανές: πολλά κράτη περιμένουν (αν δεν τον επιτείνουν κιόλας…) έναν καινούργιο σπασμό της συνεχιζόμενης παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης που θα έχει στο κέντρο της τα βασικά νομίσματα. Και, ειδικά, το δολάριο.

Αν δεν προεξοφλούνταν ότι το δολάριο (και τα άλλα βασικά νομίσματα) θα πέσουν σε μια δίνη ανεξέλεγκτης (;) ανταγωνιστικής υποτίμησης, τότε οι κεντρικές τράπεζες θα αποθήκευαν δολάρια· όχι χρυσάφι. Είναι γνωστό ωστόσο η Μόσχα έχει αδειάσει σχεδόν εντελώς τα αποθέματά της σε δολάρια (με την μορφή ομολόγων του αμερικανικού κράτους), ενώ η Άγκυρα και το Πεκίνο κάνουν το ίδιο, με πιο αργούς και διακριτικούς ρυθμούς. Θα το έλεγε κανείς «φαύλο κύκλο» αν δεν ήταν, απλά, άλλη μια μορφή του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού: ενόσω το αμερικανικό δημόσιο χρέος αυξάνεται διαρκώς, το αγοράζουν λιγότεροι και, αντί γι’ αυτό, αγοράζουν χρυσάφι· ή θέλουν να κοιμούνται (αν)ήσυχοι πάνω στις ποσότητες που σε άλλες εποχές είχαν αποθηκεύσει κάπου μακριά.

Η χρησιμότητα, λοιπόν, του χρυσού σαν αποθέματος κεντρικών τραπεζών βρίσκεται στο ότι μπορεί να γίνει η «άγκυρα» της ανταλλακτικής αξίας του νομίσματος, έτσι ώστε αυτό ούτε να υποτιμάται ούτε να υπερτιμάται κατά βούληση, απ’ τις «δυνάμεις της αγοράς». (Κάποτε αυτός ήταν ο κανόνας, που λεγόταν «κανόνας του χρυσού»…)

Αφού η εύλογη παλιότερη απαίτηση διάφορων ανερχόμενων καπιταλιστικών «δυνάμεων» (για παράδειγμα της κίνας) για την σταθεροποίηση των ισοτιμιών μεταξύ των βασικών νομισμάτων διεθνούς χρήσης χωρίς χρυσή άγκυρα απορρίφθηκε (βασικά απ’ την Ουάσιγκτον), για χάρη του οφέλους που είχε το δολάριο απ’ τις κυμαινόμενες ισοτιμίες μέσα στον οξυνόμενο ανταγωνισμό, φαίνεται πως τώρα δημιουργούνται οχυρά απέναντι στην πιθανολογούμενη «φυσιολογική έκρηξη» του νομισματικού πολέμου.

Μιλώντας κάπως γενικά: η μορφή κράτος και η καπιταλιστική κρίση / αναδιάρθρωση δεν είναι ζητήματα για τα οποία θα έπρεπε να σωπαίνει η κριτική. Η δική της σιωπή δεν είναι χρυσός…

Οι δρόμοι του μεταξιού

Σάββατο 11 Γενάρη. Αν δει κανείς τον κόσμο και τους χάρτες του από Πεκίνο μεριά, η μέση Ανατολή δεν είναι «μέση Ανατολή». Είναι μέση Δύση. Δεν υπάρχει για το Πεκίνο, επίσης, περσικός κόλπος. Υπάρχει κόλπος του ιράν. Τέλος, ας το τονίσουμε, δεν υπάρχει πια σύγκρουση Ουάσιγκτον – Τεχεράνης. Υπάρχει αμερικανική προσπάθεια να ελεγθούν οι πετρελαϊκές πηγές του κινεζικού καπιταλισμού· και οι δρόμοι του μεταξιού προς την ευρώπη: ο κόλπος του ιράν είναι συνέχεια του ινδικού ωκεανού, και η ιρανική επικράτεια (μαζί με τα κράτη της κεντρικής ασίας) είναι περάσματα, υποδομές, επενδύσεις, εργασία.

Στον τρόπο που (από δυτική πρωτοκοσμική συνήθεια…) «χαρτογραφείται» η μέση Ανατολή και οι προσπάθειες του ψοφιοκουναβιστάν, το Πεκίνο είναι ανύπαρκτο. Αυτό, προς στιγμήν, μπορεί να βολεύει το κινεζικό καθεστώς: δεν χρειάζεται να τραβάει την προσοχή, και σίγουρα όχι την προσοχή της δυτικής δημαγωγίας. Αλλά το σχέδιο για τεράστιες επενδύσεις (σε γουάν…) στο ιράν, αυτό το πλάνο των 400 δισεκατομυρίων (δολαρίων) εξακολουθεί να ισχύει.

Όπως και οι 5.000 κινέζοι στρατιώτες που, σαν «security», θα προστατεύουν αυτές τις επενδύσεις – είναι μέρος του σχεδίου… Συνεπώς απ’ την σκοπιά του Πεκίνου ο κίνδυνος δεν βρίσκεται στη δολοφονία ενός ή δυο ιρανών στρατηγών. Αλλά στο ότι η Ουάσιγκτον ψάχνει να βρει τον τρόπο, την ευκαιρία και το «ανεκτό κόστος» για να κάνει ίσιωμα τις υπάρχουσες ιρανικές υποδομές. Και θα το κάνει ακόμα πιο έντονα αυτό το ψάξιμο όσο περνάει ο καιρός.

Δεν είναι μόνο το ένστικτο αυτοσυντήρησης του ιρανικού καθεστώτος που το συμβουλεύει να συγκρατιέται όσο γίνεται στις αμερικανικές προβοκάτσιες (οι πρόσφατες δολοφονίες ήταν ακριβώς αυτό) και να δρα όσο πιο υπόγεια και έμμεσα μπορεί. Είναι και τα συμφέροντα του κινεζικού καπιταλισμού που συμβουλεύουν το ίδιο.

Κάποια στιγμή, όχι στο αόριστο μέλλον, με κάποιον τρόπο, τόσο το Πεκίνο όσο και η Μόσχα θα πρέπει να εξασφαλίσουν ότι οι αμερικανικές βλέψεις, κινήσεις και προβοκάτσιες σ’ όλο αυτό το μέτωπο Μεσόγειος – Ινδοκούς θα έχουν τόσο μεγάλο κόστος ώστε θα ισοδυναμούν με κανονικό και πλήρη παγκόσμιο πόλεμο. Η ασταμάτητη μηχανή εκτιμά ότι η δολοφονία του Soleimani (άσχετα μ’ αυτόν τον ίδιο, την θέση και τα έργα του) έχει κτυπήσει έναν κάποιο σοβαρό συναγερμό στα αφεντικά του ευρασιατικού project.

Μένει να καταλάβουμε την δική τους απάντηση. Που δεν θα έχει πυραύλους και ρουκέτες.
(φωτογραφία: Θα ήταν πολύ καλό αν γινόταν τώρα… Δυστυχώς η διαδήλωση αυτή έγινε τον Μάρτη του 2012. Πριν σχεδόν 8 χρόνια. Ο καιρός περνάει – και οι κακούργοι προωθούνται…)

Yankees go home (when ?)

Δευτέρα 6 Γενάρη. Δεν φτιάχτηκαν γι’ αυτό. Ωστόσο τα social media προσθέτουν μια επικάλυψη φάρσας τον εντεινόμενο 4ο παγκόσμιο πόλεμο. Αυτό, φυσικά, χάρη στο ψόφιο κουνάβι. Λέει, για παράδειγμα, η Τεχεράνη ότι έχει 35 αμερικανικούς στόχους στο πιάτο. Και κελαηδάει απαντώντας το ψόφιο κουνάβι «εμείς έχουμε 52» – λες και μετράει πόντους πάνω στην τσόχα. Κάποιος απ’ τους σφουγγοκωλάριούς του κοίταξε στο google έναν χάρτη του ιράν, και του είπε «έχουμε και μνημεία στο στόχαστρο», ίσως την πλατεία Naqsh-e Jahan στο Isfahan για παράδειγμα… Οπότε το ψόφιο κουνάβι, κελαηδο-τραυλίζοντας στα σπαστά αμερικανο-ψοφιοκουναβικά του, έβαλε κι αυτά στην 52άδα του. Όμως όσο γελοίες κι αν είναι οι πολιτικές βιτρίνες, οι πόλεμοι έχουν τους δικούς όρους.

Για παράδειγμα όλοι ξέρουν ότι η μόνη δύναμη που διαθέτει ο αμερικανικό στρατός (στην περιοχή, και όχι μόνο) είναι απ’ τον αέρα. Αεροπλάνα ή/και πύραυλοι. Προφανώς κανένας ιρανός δεν θα σημάδευε αμερικανικά μνημεία (υπάρχουν άφθονα ιμπεριαλιστικά μνημεία των ηπα την περιοχή)· θα προσπαθούσε αντίθετα να μειώσει τις από αέρα δυνατότητες του ψοφιοκουναβιστάν: αεροδρόμια, βάσεις εκτόξευσης πυραύλων, αεροπλανοφόρα – κι αν υπάρχουν υποβρύχια. Ίσως ακόμα σημαντικότερο είναι αυτό: να κοπούν οι γραμμές ανεφοδιασμού.

Όπως κάθε ιμπεριαλιστική στρατιωτική υπερπέκταση στην ιστορία έτσι και η αμερικανική (στη μέση Ανατολή) έχει σίγουρα ένα τουλάχιστον εξαιρετικά αδύναμο σημείο. Τις (χερσαίες ή ενάριες) γραμμές ανεφοδιασμού. Οι πεζοναύτες δεν τρώνε «ότι νάναι», δεν πλένονται με «ότι νάναι» – για να μη μιλήσουμε για τα πυρομαχικά τους.

Εκεί αποκτάει σημασία η κατ’ αρχήν απόφαση του ιρακινού κοινοβουλίου για να διωχτεί ο αμερικανικός στρατός απ’ την ιρακινή επικράτεια. Η αλήθεια είναι ότι δεν πρόκειται για απόφαση που βγάζει φωτιές: εξουσιοδοτεί τον πρωθ. να πει στους yankees να ξεκουμπιστούν, αφήνοντας ανοικτό το σε πόσο καιρό θα το κάνουν. Επιπλέον έχει ένα παραθυράκι για παραμονή ενός (μικρού) αριθμού ως «εκπαιδευτών»… Ίσως για να υπάρχουν στόχοι…

Η εκτίμηση της ασταμάτητης μηχανής είναι ότι με τέτοιο «διακριτικό» τρόπο η Ουάσιγκτον έχει αρκετό περιθώριο να τρενάρει, να κάνει ελιγμούς, να αποφύγει την άμεση αποχώρηση. Και, αργότερα («βλέποντας και κάνοντας») να την αποκλείσει.

Συνεπώς πέφτει βάρος στον ιρακινό στρατό, ειδικά στις pmu: να αποκλείουν ή να παρενοχλούν συστηματικά τον δρόμο (ή τους δρόμους) ανεφοδιασμού των αμερικανικών βάσεων στη συρία και στο ιράκ – και τις βάσεις τις ίδιες. Με στρατιωτικά μέσα.

Θα πρόκειται για πόλεμο τριβής, αναμφίβολα. Αλλά ίσως χρειάζεται χρόνος, ειδικά αν πρόκειται κινεζικός στρατός να αναλάβει την «περιφρούρηση των επενδύσεων» του Πεκίνου στην ιρανική επικράτεια. Αυτό θα είναι ικανή ασπίδα στους λεονταρισμούς του ψόφιου κουναβιού και στους «52 στόχους» του. Κάτι τέτοιο θα κάνει δηλητηριώδη την παραμονή του αμερικανικού στρατού στο ιράκ (και, άρα, και στη συρία) αφού η «γραμμή Pence» δεν στοχεύει σε (και δεν βολεύεται καθόλου με) έναν πόλεμο κατοχής του ιράκ. Τον έχει ξανακάνει, και τον έχασε…

Είναι υπερβολικό ένα τέτοιο ενδεχόμενο; Θα φανεί. Να θυμίσουμε ωστόσο ότι πολύ πρόσφατα Μόσχα και Πεκίνο έκαναν ναυτικές ασκήσεις με την Τεχεράνη, στον κόλπο του ομάν. Η ουσιαστική τους συμμετοχή ήταν μικρή, αλλά ας μην ξεγελαστεί κανείς: δεν πήγαν εκεί για να αφήσουν την περιοχή στα όπλα του ψόφιου κουναβιού…

Να θυμίσουμε κι αυτό, που σε πολλούς δεν αρέσει: ο 4ος παγκόσμιος πόλεμος δεν ξεκίνησε προχτές! Έχει ξεκινήσει εδώ και χρόνια. Αυτό που έγινε με την δολοφονία του Soleimani, του Abu Mahdi al-Muhandis και των υπόλοιπων, είναι ότι η Ουάσιγκτον τον “όξυνε”. Ανέβασε την ένταση… Θεωρεί ότι το ιράν είναι ο αδύναμος κρίκος του ευρασιατικού project, και προσπαθεί να τον κάνει σκόνη. Αυτό, όμως, αφορά πια και τους υπόλοιπους κρίκους της αλυσίδας…

Gwadar port

Δευτέρα 6 Γενάρη. Εκτός απ’ τους σφουγγοκωλάριους είναι κι άλλοι που ασχολούνται με χάρτες και την (πολιτική) γεωγραφία του καπιταλισμού. Αν θέλετε, λοιπόν, μια απόδειξη του γιατί τόσο το Πεκίνο όσο και η Μόσχα δεν πρόκειται να αφήσουν τον «αδύναμο κρίκο» να σπάσει (το αντίθετο: η συμμαχία τους μαζί του επιλέχτηκε σε συνθήκες «κακοκαιρίας»…) και γιατί βρέθηκαν να κάνουν κοινές ασκήσεις με το ναυτικό των ιρανών «φρουρών της επανάστασης», ιδού: το λιμάνι Gwadar.

Τα πακιστανο-ιρανικά σύνορα βρίσκονται μόλις 120 χιλιόμετρα στα δυτικά του. Θεωρείται το «διαμάντι» της σινο-πακιστανικής συμμαχίας, καθώς είναι η άκρη του «πακιστανικού διαδρόμου» των δρόμων του μεταξιού. Χρηματοδοτήθηκε και κατασκευάστηκε απ’ το Πεκίνο, και εγκαινιάστηκε το περασμένο καλοκαίρι. Λειτουργεί δηλαδή. Δεν είναι «σχέδιο»…

Αν αυτά δεν σας λένε κάτι, τα επόμενα θα σας πουν. Πριν την κατασκευή του Gwadar, τα κινεζικά εμπορεύματα που προορίζονται για την αφρική και την ευρώπη (και η ανάποδη διαδρομή) έπρεπε να πλεύσουν κάνοντας τον γύρο της νοτιοανατολικής ασίας, για να περάσουν απ’ τα στενά της Malacca, και να συνεχίσουν προς τα δυτικά, στον ινδικό ωκεανό, κλπ. Είναι μια εντελώς θαλάσσια διαδρομή που θα μπορούσαν κάποιοι ανταγωνιστές (υπάρχουν και τέτοιοι;) να την χαλάσουν κάπου… Μετά την κατασκευή του Gwadar τα ίδια εμπορεύματα μεταφέρονται χερσαία απ’ τη νότια κίνα μέσω πακιστάν για να φορτωθούν εκεί· «στα μούτρα» του κόλπου του ομάν. Αυτό είναι τεράστιο κέρδος και σε χρόνο (μεταφοράς), και σε κόστη· και, φυσικά, σε προφύλαξη απέναντι στους ανταγωνιστές (αν υπάρχουν τέτοιοι… Πάντως οι έλληνες εφοπλιστές σίγουρα θυμώνουν με τέτοια κόλπα… Χάνουν σημαντικό «μεταφορικό έργο»… ).

Επειδή, δε, ο κινεζικός καπιταλισμός είναι large, δεν έφτιαξε μόνο αυτό το στρατηγικής σημασίας λιμάνι στην Gwadar. Έφτιαξε σχολεία, νοσοκομεία, εγκαταστάσεις αφαλάτωσης, νέα ηλεκτρικά δίκτυα (πριν η Gwadar ήταν ψαροχώρι…)· ενώ έχει ξεκινήσει την κατασκευή διάφορων υποδομών (από εργοστάσια συναρμολόγησης μέχρι …) σ’ όλο τον «διάδρομο», στην πακιστανική επικράτεια, από βορρά προς νότο. Θα φτιάξει, φυσικά, και μια δεκάδα «ειδικές οικονομικές ζώνες» – αν αυτό σας λέει κάτι για την εκμετάλλευση της εργασίας…

Για ποιον λόγο, λοιπόν, το Πεκίνο θα άφηνε την «τύχη» αυτού του giga-project στις ορέξεις των αμερικάνων και των συμμάχων τους; Για ποιον λόγο θα έκανε τόσα έξοδα για να τους παρακάμψει στη νοτιοανατολική ασία; Μόνο για να τους ξαναβρεί μπροστά του, μερακλωμένους μάλιστα, να πολιορκούν το ιράν;

 

Η αβάσταχτη βαρύτητα του κεφάλαιου

Δευτέρα 6 Γενάρη. Αν το ψόφιο κουνάβι και η «γραμμή» του έπασχε ασυγχώρητα από οικονομισμό, η «γραμμή Pence» πάσχει από τυφλό μιλιταρισμό. Όπως όλα τα χριστιανο-καθάρματα στην ιστορία του far west, έτσι και τύποι σαν τον Pence έχουν θρησκευτική πίστη στην ανωτερότητα και την φονικότητα των όπλων τους.

Είναι βέβαιο, απ’ αυτήν την άποψη, ότι σ’ έναν πόλεμο μεταξύ Ουάσιγκτον και Τεχεράνης, όπου η πρώτη θα βομβάρδιζε για την «χαρά του βομβαρδισμού» και της καταστροφής, ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός δεν θα χαλιόταν ακόμα κι αν είχε 20 ή 30 χιλιάδες νεκρούς (αρκεί να είχε εξασφαλίσει την αποδοχή των «ιδεωδών του πολέμου» στα μετόπισθεν – πράγμα καθόλου σίγουρο…)

Αλλά η Τεχεράνη έχει πάψει προ πολλού να είναι μόνη της – και το εννοεί. Η δουλειά του Soleimani και του επιτελείου του ήταν «να καθαρίσει» τον χερσαίο δρόμο ως την Μεσόγειο (δηλαδή να διώξει τους αμερικάνους και τους κάθε είδους λακέδες τους) όχι μόνο για λογαριασμό του ιρανικού καπιταλισμού αλλά και του κινέζικου, και του ρώσικου. (Ως γνωστόν στο τέλος αυτής της χερσαίας διαδρομής υπάρχουν δύο ρωσικές βάσεις, που περιμένουν. Απο κει και μετά υπάρχουν θαλάσσιες διαδρομές, στη Μεσόγειο. Αφού το ελλαδιστάν αποφάσισε ότι τα συμφέροντα του νο 1 εθνικού του κεφάλαιου είναι με την Ουάσιγκτον, το ξεκαθάρισμα στο ανατολικό τμήμα της Μεσογείου το ανέλαβε η Άγκυρα…)

Το θέμα είναι ότι για την Ουάσιγκτον ο μιλιταρισμός δεν είναι μία ανάμεσα σε άλλες επιλογές. Είναι η μοναδική της επιλογή. Έτσι έγινε «υπερδύναμη», έτσι υπερεπεκτάθηκε, έτσι συγκρότησε τις «εθνικές σχολές σκέψης» και τα διάφορα think tank της. Ακόμα και την παγκόσμια κυκλοφορία του δολαρίου με τα όπλα την επέβαλε και την υποστηρίξε.

Τώρα λοιπόν, σκότωσε αυτούς που σκότωσε, ελπίζοντας πως χάρη στο μιλιταρισμό της θα κάνει σκόνη το ιράν. Είναι πέρα από κάθε αμφιβολία ότι πλησιάζει εκείνη η στιγμή που θα πρέπει να αναθέσει σ’ αυτόν τον μιλιταρισμό να κάνει σκόνη τους πραγματικούς αμφισβητίες· αν μπορεί. Το ενοποιημένο (πια) πεδίο μάχης «ανατολική Μεσόγειος – Ινδοκούς» έχει γίνει ναρκοπέδιο όμως· με ή χωρίς Soleimani…

2020

Παρασκευή 3 Γενάρη. Στη Σαγκάη. Το πρωτοχρονιάτικο θέαμα («πρωτοχρονιά» με το δυτικό, ημερολόγιο – όχι με το κινέζικο…) ήταν χαριτωμένο.

Με μια διαφορά: αυτά τα εκατοντάδες drones που κάνουν αυτούς τους άψογους σχηματισμούς δεν φτιάχνονται για να επιδεικνύονται σε γιορτές και επετείους. Τα σμήνη drones είναι οπλικά συστήματα, προγραμματισμένα με “τεχνητή νοημοσύνη” (δηλαδή με δυνατότητες διαρκούς “συνεννόησης”) που θεωρούνται μάλιστα τα πιο επίφοβα (μετά τις ατομικές βόμβες) εξαιτίας της συμπληρωματικότητας που έχουν στην «δράση» τους, της ακρίβειας στα κτυπήματά τους, και του πολύ χαμηλού κόστους στην παραγωγή τους.

Θαυμάστε τα στο video πιο κάτω, προς το παρόν· κάποια όχι μακρινή στιγμή στο μέλλον κάποιοι θα τα φοβηθούν…

(φωτογραφία πάνω: Σμήνος. Δεν αναβοσβήνει, δεν πυροβολάει, άρα πρόκειται για ψαροπούλια.

φωτογραφία: Birds. Απ’ το θρίλερ του Hitchcock, του 1963. Άγρια και επιθετικά πετούμενα… Μήπως ήταν drones;)

 

 

Βαθιά δυσαρέσκεια

Σάββατο 28 Δεκέμβρη. …Αυτές οι στρατιωτικές ασκήσεις πρέπει να απασχολήσουν όλα τα κράτη που ενδιαφέρονται για την εξασφάλιση της ελευθερίας ναυσιπλοΐας στην περιοχή… το ιράν πρέπει να σκεφτεί δυο φορές τι σημαίνει να συμμετέχει σ’ αυτές…

Χωρίς την δεύτερη φράση, θα μπορούσε η δήλωση – αμερικανική φυσικά – να αφορά τη νότια θάλασσα της κίνας. Αλλά η δεύτερη δείχνει μια κάποια σύγχιση: το ιράν είναι ο οικοδεσπότης!

Δεν είναι παράλογο που η Ουάσιγκτον (και οι σύμμαχοί της) δεν έχουν χαρεί καθόλου με τα ιρανο-ρωσο-κινεζικά αεροναυτικά στρατιωτικά γυμνάσια (που ξεκίνησαν χτες) στα στενά του Ορμούζ και στα πέριξ. Κατά τους καθεστωτικούς financial times:

Η ρωσία, η κίνα και το ιράν ξεκίνησαν τις πρώτες κοινές ναυτικές ασκήσεις στον κόλπο του ομάν την Παρασκευή, σε μια ευθεία πρόκληση της αμερικανικής επιρροής στη μέση Ανατολή. Η κίνηση αντανακλά την αυξανόμενη συνεργασία ανάμεσα στους δύο βασικούς αντιπάλους των ηπα και την ισλαμική δημοκρατία, που βρίσκεται σε καθεστώς κυρώσεων απ’ την Ουάσιγκτον…

Σίγουρα είναι πρόκληση, σίγουρα είναι και ευθεία… Αλλά δεν συμβαίνει δα και στην Καραϊβική! Από κάποιες απόψεις δείχνει μια διάθεση «οικειοποίησης» της περιοχής, και όχι μόνο. Ειδικά επειδή το ψοφιοκουναβιστάν, με την «νηοπομπή των προθύμων», προσπαθεί να κατοχυρωθεί σαν ο μπάτσος των στενών. Ε, σ’ έναν “πολυπολικό” κόσμο οι ενδιαφερόμενοι για προστασία είναι πολλοί. Και δεν χωράνε…

Εκεί που θα ανάψουν όλα τα λαμπάκια στην Ουάσιγκτον (και όχι μόνο, ξέρουμε και κάποιους εδώ που είναι στην μπρίζα) είναι όταν τέτοιες ασκήσεις γίνουν στα ανοικτά της συρίας….

Μην το αποκλείετε.