Tag: ισπανία

Κυριακή 22 Οκτώβρη. Θα το επαναλάβουμε: απ’ την ημέρα εκείνη (1η Οκτώβρη) που το ισπανικό καθεστώς έχασε διεθνώς το “δίκιο” του ξυλοφορτώνοντας ειρηνικούς, απλούς ψηφοφόρους, ο Puigdemont (και με άλλον τρόπο το ακροαριστερό cup) δεν έχουν πάψει να βοηθούν τον Rajoy. Ανικανότητα; Πολιτική μυωπία; Κάτι άλλο; Δεν ξέρουμε.

Το πρώτο «χρήσιμο λάθος» υπέρ του Rajoy ήταν το γεγονός ότι οι πολιτικές βιτρίνες της καταλανικής κρατικής ανεξαρτησίας θεώρησαν (και το διακήρυξαν με κάθε τρόπο) ότι το δημοψήφισμα, έτσι όπως έγινε / δεν έγινε, ήταν ο.κ.· και το αποτέλεσμά του, άρα, πολιτικά δεκτό και ισχυρό. Κατ’ αυτόν τον τρόπο α) έδειξαν απεριόριστη ασέβεια σε όλους εκείνους κι εκείνες που δεν πήγαν να ψηφίσουν λόγω της μπατσοκρατίας (ενδεχομένως υποστηρικτές του «όχι»)· β) σχετικοποίησαν απεριόριστα την ρητορική τους περί «δημοκρατίας»: προφανώς ΔΕΝ υπάρχει τίποτα δημοκρατικό όταν η guarda civil βουτάει κάλπες, δέρνει κόσμο, και έτσι ένας ικανός αριθμός ανθρώπων μπορεί να πει με όλο του το δίκιο ότι θα ψήφιζε μεν, αλλά δεν το έκανε για να μην τις φάει. Δεν γίνεται όμως να έχει κανείς και την πίτα ολόκληρη και τον σκύλο χορτάτο: και το δημοψήφισμα «εντάξει», και η πρακτική και βίαιη απαγόρευσή του για εκατομμύρια ψηφόφορους για χίλιες κατάρες…· γ) παράδοξο ή όχι, μ’ αυτόν τον τρόπο συμπεριφέρονταν σα να βρίσκονταν ήδη στην «παρανομία». Γιατί μόνο ένας οργανισμός που είναι ήδη απαγορευμένος θα ιεραρχούσε σαν πρώτο σε σημασία την συμμετοχή στο δημοψήφισμα (παρά τη βία) 2,5 εκατομυρίων, και όχι την απαγόρευση της συμμετοχής σε άλλους τόσους! Μόνο ένα «παράνομο κόμμα» θα υπερασπιζόταν τους «δικούς του» που κατάφεραν να ψηφίσουν και όχι όλους τους υπόλοιπους που έκαναν πίσω! Έτσι όμως δ) έδωσαν την ευκαιρία στο καθεστώς Rajoy να αναδιπλωθεί ως προς την χρήση της αστυνομίας, και τον χρόνο να ξεχαστούν διεθνώς τα όσα έγιναν / διέταξε εκείνη την Κυριακή. Μ’ άλλα λόγια άφησαν τον «σκύλο» να φύγει με όλη του την άνεση απ’ την γωνία όπου είχε στριμωχτεί.

Σα συνέπεια του πρώτου ήρθε το δεύτερο χρήσιμο λάθος, και πάλι υπέρ της Μαδρίτης: μια «ανακήρυξη της ανεξαρτησίας» ένα βήμα μπροστά ένα πίσω, στο όνομα των «διαπραγματεύσεων», δηλαδή της καλής θέλησης των ισπανών δεξιών και των συμμάχων τους. Εκεί που θα έπρεπε η Βαρκελώνη να κόψει κάθε κουβέντα απέναντι στο ισπανικό καθεστώς απαιτώντας την απολογία και την συγγνώμη του Rajoy για την αστυνομική βία της 1ης Οκτώβρη (αλλιώς την παραίτησή του) βρέθηκε στη θέση (ας μας επιτραπεί η διασκευή της έκφρασης) και δαρμένοι και ζήτουλες. Ελπίζοντας, προφανώς, ότι το ισπανικό καθεστώς θα φάει το «ναι μεν αλλά» της ανακήρυξης της ανεξαρτησίας και θα δείξει «καλωσύνη». Μα αν υπήρχε τέτοιο ενδεχόμενο, «καλωσύνης μετά το ξυλοφόρτωμα», γιατί να θέλουν οι καταλανοί το δικό τους κράτος;

Το τρίτο χρήσιμο λάθος, που γίνεται καθ’ όλη τη διάρκεια του Οκτώβρη, είναι η επίκληση στην «ευρώπη» και στην «μεσολάβησή» της. Δεν υπάρχει ευρωπαϊκή κεντρική πολιτική βιτρίνα που να έχει αφήσει τέτοιο περιθώριο (εδώ κοτζάμ γίγαντας ονόματι Alex και κάνει τον ψόφιο κοριό…) Κυρίως, όμως, στην πολιτική σαν τεχνική της εξουσίας τέτοια πράγματα όπως η μεσολάβηση της ε.ε. μεταξύ Μαδρίτης και Βαρκελώνης (με τρόπο που θα βόλευε την δεύτερη) θα μπορούσαν να έρθουν μόνο σαν αποτέλεσμα διαδοχικών στραβοπατημάτων του Rajoy· που θα τα έκανε (είμαστε σίγουροι ότι θα τα έκανε: οι φασίστες κάθε διαβάθμισης είναι ηλίθιοι…) μόνο κάτω απ’ την πίεση μιας έξυπνης τακτικής εκ μέρους των καταλανών εθνικιστών. (Τώρα, μετά από τόσα χρήσιμα λάθη, μπορεί να πει και καμιά ευρωπαϊκή βιτρίνα εκτός ισπανίας καμιά “καλή κουβέντα” για την Βαρκελώνη – προσχηματική φυσικά…)

Έχουμε γράψει ήδη, ενδεικτικά, τι θα μπορούσε να είναι το ανάποδο απ’ αυτό που έχουν κάνει ως τώρα οι καταλανοί εθνικιστές. Α) Μετά την απόδοση τιμών σε όσους ψήφισαν την 1^η Οκτώβρη η εκ μέρους τους αναγνώριση ότι μια βίαια απαγορευμένη διαδικασία και ένα μονόμπαντο αποτέλεσμα δεν είναι «ελεύθερη δημοκρατική έκφραση» και άρα μια σταθερή βάση για άμεσα βήματα ανακήρυξης της ανεξαρτησίας… Αυτό θα ήταν σεβασμός απέναντι και στους υπόλοιπους μισούς καταλανούς, κι ας είναι κατά της ανεξαρτησίας – και δεν θα τους έβγαζε “εκτός διαδικασίας”, όπως έχει γίνει τώρα.  Β) Η κήρυξη εκλογών άμεσα στην καταλωνία ώστε να (ξανα)εκφραστούν, να ανανεωθούν δηλαδή κοινοβουλευτικά οι συσχετισμοί υπέρ ή κατά της απόσχισης… Γ) Η δέσμευση ότι αν αυτές οι εκλογές έδιναν πλειοψηφία στα εθνικιστικά κόμματα τότε αυτό (και όχι το πελεκημένο δημοψήφισμα από μόνο του) θα συνιστά κανονική και νόμιμη εξουσιοδότηση για την κήρυξη της ανεξαρτησίας· σε χρόνο και με τρόπο που αυτή θα είναι ρεαλιστική – χωρίς άλλη «προσφυγή σε ψήφο». Η μόνη τέτοια προσφυγή θα γινόταν απαραίτητη μόνο αν μετά από σοβαρές υποχωρήσεις της Μαδρίτης διαμορφωνόταν κάποια αξιόλογη εναλλακτική συνύπαρξης μέσα στο ισπανικό κράτος.

Θα έβαζε μπροστά το άρθρο 155 το ισπανικό καθεστώς για να απαγορεύσει τις εκλογές; Θα έκανε, δηλαδή, για δεύτερη φορά, και σε πολύ μεγαλύτερη έκταση και ένταση εκείνο που έκανε την 1^η Οκτώβρη; Ίσως… δεν μπορούμε να το αποκλείσουμε… Σε κάθε περίπτωση θα έπρεπε οι καταλανικές πολιτικές βιτρίνες να έχουν έτοιμη μια αξιόπιστη απάντηση και για ένα τέτοιο ενδεχόμενο· δεν θα καταθέσουμε ιδέες γιατί το ζήτημα είναι, πια, θεωρητικό… Άσε που δεν είναι τέτοια η δουλειά μας.

Ας το ξαναπούμε όμως: καθόλου δεν θεωρούμε τον Rajoy και τα επιτελεία του ικανούς στην τακτική. Το αντίθετο. Αν ήταν στοιχειωδώς ικανοί δεν θα έκαναν το λάθος να στείλουν τους μπάτσους τους την 1^η Οκτώβρη. Είναι βουτηγμένοι στα σκατά του ισπανικού βαθέος κράτους, σκατά που έχουν ξεχυλίσει· και έχουν το μυαλό τους κυρίως στην κοινοβουλευτική τους επιβίωση. Θα ήταν αρκετό, λοιπόν, να μην δείχνει η καταλανική πλευρά τέτοιον ασυγχώρητο ερασιτεχνισμό· εκτός αν πρόκειται για τίποτα άλλο…

Κυριακή 22 Οκτώβρη. Οπότε; Ανάμεσα στα δύο “βλέποντας και κάνοντας” εκείνο της Μαδρίτης έχει το πάνω χέρι. Γιατί έχει πάρει την πρωτοβουλία των κινήσεων, και γιατί έχει μαζί του τους κρατικούς (και παρακρατικούς) μηχανισμούς. Χρησιμοποιεί το “είσαστε παράνομοι / εφαρμόζουμε το νόμο” επειδή η καταλανική πλευρά έχασε την ευκαιρία να απονομιμοποιήσει την ισπανική (και οπωσδήποτε την δεξιά της, επιδιώκοντας ακόμα και ένα ρήγμα αυτο-επιβίωσης στο ισπανικό καθεστώς) με πολιτικό τρόπο και μέσα. Τι θα έχανε, άραγε, αν έχοντας αυτή (η καταλανική πλευρά) την πρωτοβουλία των κινήσεων και το πάνω χέρι για ένα ικανό διάστημα έβγαζε στον αφρό, σαν εναλλακτική της ανακήρυξης της ανεξαρτησίας (όχι τις γενικά και αόριστα “διαπραγματεύσεις” αλλά) την απαίτηση για αλλαγή του ισπανικού συντάγματος έτσι ώστε να ισχύσει η συμφωνία που είχε γίνει μεταξύ Μαδρίτης και Βαρκελώνης το 2006;

Τι θα έχανε; Και τι ελπίζει να κερδίσει τώρα που είναι διαρκώς στην άμυνα πισωπατώντας; Τώρα που σπρώχνεται να υπερασπιστεί όχι “το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος” αλλά αυτά που ίσχυαν πριν απ’ αυτό;

Παρασκευή 20 Οκτώβρη. Το καθεστώς του Rajoy θεωρεί ότι η Βαρκελώνη έχει κηρύξει ανεξαρτησία και, κατά συνέπεια θα αρχίσει την εφαρμογή του άρθρου 155 σε βάρος της… Το καθεστώς του Puigdemont απαντάει ότι αν υπάρξει τέτοια εφαρμογή θα κηρύξει την ανεξαρτησία… Πώς λέγεται αυτό; Διαγωνισμός πολιτικής επιβίωσης με βασικό κανόνα: ο θάνατός σου η ζωή μου.

Όμως ο Puigdemont και αυτό που αντιπροσωπεύει (τουλάχιστον στη δεξιά εκδοχή του) μας φαίνεται αληθινά στριμωγμένος. Μετά από όσα έγιναν πριν και στη διάρκεια του δημοψηφίσματος της 1^ης Οκτώβρη, έχει φτάσει να χρησιμοποιεί την «ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της Καταλωνίας» σαν αντίποινο στην εφαρμογή του άρθρου 155!!

Απ’ την άποψη της πολιτικής σαν τεχνικής της εξουσίας έχασε πολύ γρήγορα (στον δικό μας προλεταριακό τρόπο σκέψης) το «πλεονέκτημα έδρας», δηλαδή το πλεονέκτημα που είχε η καταστολή του δημοψηφίσματος. Το βράδυ της 1^ης Οκτώβρη υποσχόταν ότι θα ανακηρύξει την ανεξαρτησία την επόμενη ημέρα· ενώ αυτό ήταν το τελευταίο που έπρεπε να κάνει!!! (Τελικά δεν το έκανε ούτε μετά από 8 ημέρες: άφησε χρόνο στο καθεστώς του Rajoy να ανασυνταχτεί).

Ακόμα κι αν, από συναισθηματική άποψη, ήθελε να κηρύξει το αποτέλεσμα του ρημαγμένου απ’ την guarda civil δημοψηφίσματος σαν αυθεντικό, από πολιτική άποψη δεν έπρεπε να το κάνει! Γιατί κάνοντάς το παρέγραψε το γεγονός ότι το μισοφασιστικό καθεστώς της Μαδρίτης προσπάθησε να εμποδίσει (και σε ένα βαθμό τα κατάφερε) μια διαδικασία «έκφρασης της λαϊκής θέλησης». Είναι σα να θέλεις να περπατήσεις 100 μέτρα και κάποιος να σου βάζει συνέχεια τρικλοποδιές. Καταφέρνεις να φτάσεις στο τέρμα μπουσουλώντας, και λες «έφτασα, είμαι ήρωας». Όμως έτσι εκείνος που σε εμπόδισε ξεχνιέται γρήγορα, και απλά ψάχνει να βρει το επόμενο κόλπο του…

Αντί, λοιπόν, να κηρύξει το δημοψήφισμα ως γενόμενο, έπρεπε (μπορούσε) να ανεβάσει το επίπεδο της αντιπαράθεσης προκηρύσσοντας πρόωρες εκλογές στην Καταλωνία. Αν όχι την Δευτέρα 2, σίγουρα την Τρίτη 3 Οκτώβρη. Αυτή θα ήταν η βασική του ελπίδα ότι το μπλοκ των οπαδών της ανεξαρτησίας θα πάρουν την πλειοψηφία στο καταλανικό κοινοβούλιο (τώρα είναι κυβέρνηση μειοψηφίας), απαντώντας έτσι μπροστά στα μάτια της διεθνούς κοινής γνώμης στην επίθεση κατά του δημοψηφίσματος. Κυρίως, όμως, θα ήταν το σήκωμα του γαντιού απέναντι στη Μαδρίτη: Τώρα τι θα κάνετε; Θα εμποδίζετε και τις εκλογές; Εννοείται ότι σε μια τέτοια περίπτωση θα αξιοποιούσε (το μπλοκ της ανεξαρτητοποίησης) και όλο το συναισθηματικό φορτίο της καταστολής της 1^ης Οκτώβρη. Και θα είχε μια πιο αυθεντική απόδειξη υπέρ της “ανεξαρτησίας”, χωρίς να βιάζεται καθόλου να την κηρύξει. Με άλλα λόγια: θα είχε όλα τα χαρτιά στα χέρια του.

Αντί γι’ αυτό ο Puigdemont και οι συνεταίροι του προτίμησαν μια μεσοβέζικη στάση, 8 ημέρες μετά: ναι μεν κηρύσσουμε την ανεξαρτησία, αλλά δεν την κηρύσσουμε κιόλας, ελπίζοντας σε διαπραγματεύσεις… Ξενέρωσε έτσι τους οπαδούς του, έχοντας αφήσει άφθονο χρόνο στο ισπανικό καθεστώς…

Ούτε η θέση του Rajoy είναι εύκολη· είναι, όμως, ευκολότερη. Όπως ο Puigdemont κατέληξε στο «ναι μεν ανεξαρτησία αλλά…» έτσι και η Μαδρίτη μπορεί αύριο να αποφασίσει «ναι στο 155 αλλά…». Η διαφορά είναι ότι τα προβλεπόμενα απ’ αυτό το άρθρο δεν χρειάζονται να εφαρμοστούν αμέσως και όλα (σε αντίθεση με την «ανεξαρτησία»). Μπορούν να εφαρμοστούν λίγα λίγα, επιλεκτικά, σε βάθος χρόνου, κατά βούληση και κατ’ επιλογή. Το “αλλά…” θα είναι ένα είδος μαρτύριου της σταγόνας απέναντι στον κυβερνητικό συνασπισμό του Puigdemont… Που τι όπλα θα έχει; Την “ανακήρυξη της ανεξαρτησίας αν…”; Ή τις προώρες εκλογές, για τις οποίες έχει χάσει πια το πλεονέκτημα της επιθετικής πολιτικής κίνησης και, αν τις κάνει, θα είναι στριμωγμένος στην μικρή περιοχή;

(φωτογραφίες: αυτές οι δύο είναι τραβηγμένες με διαφορά λίγων λεπτών, την Τρίτη 10 Οκτώβρη, έξω απ’ το καταλανικό κοινοβούλιο. Η πρώτη είναι όταν ο Puigdemont κηρύσσει την ανεξαρτησία, και η δεύτερη αμέσως μετά όταν την “παγώνει”.

Μπορεί να μην είναι το καλύτερο να κρίνει κανείς από δύο στιγμιότυπα, όμως από αρκετές απόψεις η εναλλαγή στις εκφράσεις είναι σα να ετοιμάζεται (στην πρώτη) ο Messi να βάλει το τελευταίο γκολ κατά της Παρί Σαιντ Ζερμαίν, το γκολ της πρόκρισης στο 90φεύγα· και (η δεύτερη) μόλις να το έχει χάσει.

Θέλουμε να πούμε: οι οπαδοί της καταλανικής ανεξαρτησίας δεν φαίνεται να έχουν άλλη μέθοδο απ’ το να βρεθεί ένας σωστός «ηγέτης» να την κηρύξει… Σαν κάτι άλλους, ανατολικότερα, που έψαχναν έναν σωστό «ηγέτη» να τους βγάλει απ’ την «έρημο της ε.ε.», οδηγώντας τους στην γη της επαγγελίας του εθνικού νομίσματος…)

Τρίτη 17 Οκτώβρη. Ο καταλανός πρόεδρος Carles Puigdemont απάντησε χτες στο τελεσίγραφο του Rajoy, επαναλαμβάνοντας την απόφαση του καταλανικού κοινοβουλίου πριν μια βδομάδα. «Ναι μεν, αλλά…. να κουβεντιάσουμε»… Οι «καθυστερήσεις» είναι βέβαια μια τακτική· αλλά δεν φαίνεται ότι θα αντέξει για πολύ.

Γιατί το ισπανικό καθεστώς έχει εναλλακτικές (ή συμπληρωματικές) της εφαρμογής του περιβόητου άρθρου 155 (διάλυση του καταλανικού κοινοβουλίου, ανάληψη της διοίκησης απ’ τη Μαδρίτη και καινούργιες εκλογές), η οποία μπορεί να έχει περισσότερες ανεπιθύμητες παρενέργειες από «λύσεις». Όσο ο Puigdemont παίζει καθυστερήσεις η Μαδρίτη πριονίζει την αντοχή της καταλανικής κυβέρνησης (και την υπομονή των καταλανών εθνικιστών) απαγγέλοντας κατηγορίες πότε στον ένα και πότε στον άλλο απ’ τους επώνυμους υποστηρικτές της ανεξαρτησίας. Με λίγο πολύ fake κατηγορίες· αλλά τι κληρονόμος του φρανκισμού θα ήταν αν δεν το έκανε;

Μ’ άλλα λόγια, μπορεί να παίζεται το έργο «φοβάται ο Γιάννης το θεριό και το θεριό τον Γιάννη», αλλά ο περισσότερο στριμωγμένος αυτή τη στιγμή είναι, κατά τη γνώμη μας, ο Puigdemont και η κυβέρνησή του. Θα προτιμούσαμε να δούμε πρώτον τον Rajoy να πέφτει· αλλά δεν βρίσκουμε τι μπορεί να κάνει ο καταλανός πρόεδρος για να μείνει όρθιος για καιρό…

(Απ’ την άλλη μεριά ποιοί είμαστε για να ξέρουμε από υψηλή πολιτική; Σωστά…)

Πέμπτη 12 Οκτώβρη. Γράφαμε μόλις προχτές:

…Τώρα το ισπανικό καθεστώς έχει μια επιλογή που του την προσέφερε ο Puigdemont: να απαντήσει «ναι στις διαπραγματεύσεις αλλά όχι για την ανεξαρτησία, είναι παράνομη· πάρτε πίσω την ανακήρυξή της». Μπορεί ακόμα να βάλει να χρονικό όριο· κάτι σαν τελεσίγραφο δηλαδή. Κάτι τέτοιο δεν θα στριμώχνει τον Rajoy και ό,τι αντιπροσωπεύει· θα στριμώξει αυτήν την «ναι μεν αλλά» χθεσινή απόφαση. Και θα την στριμώξει επειδή εκείνοι που την πήραν, δεξιοί και αριστεροί, ξέρουν ότι ένα πολύ μεγάλο μέρος το καταλανών, ίσως το μισό, ίσως και περισσότερο, δεν είναι υπέρ της ανεξαρτησίας….

Αυτό που λέγαμε έγινε, ακριβώς, μια μέρα μετά. Χτες. Ο Rajoy, με όλη του την άνεση, έδωσε 5 (+3) ημέρες διορία στον Puigdemont, είτε να δηλώσει ότι ΔΕΝ έχει κηρύξει την ανεξαρτησία της Καταλωνίας· είτε, αν επιμένει ότι την κήρυξε, να την πάρει πίσω (οι +3 ημέρες bonus…). Αυτά υπό την απειλή της εφαρμογής του άρθρου 155 του ισπανικού συντάγματος, που επιτρέπει στην κεντρική κυβέρνηση να καταργήσει τις αρμοδιότητες της όποιας περιφερειακής (εν προκειμένω της καταλανικής) αναλαμβάνοντας απευθείας την διοίκηση. Ουσιαστικά αυτό σημαίνει κατάργηση του καταλανικού κοινοβουλίου…

Ο Puigdemont απάντησε: «είναι συμβολική η ανακήρυξη». Συμβολική; Κοροϊδεύει; Τι είναι η Καταλωνία; Η κατεχόμενη Παλαιστίνη;

Πέμπτη 12 Οκτώβρη. Και να τώρα πως εκδηλώνεται εκείνο που γράφαμε χτες για τον καιροσκοπισμό των πολιτικών βιτρινών (και) στην ισπανία. Ενώ ο Rajoy θα μπορούσε να απολαύσει το «πάνω χέρι» που του προσέφερε ο καιροσκοπισμός του Puigdemont, νοιώθοντας (αλλοίμονο!) προκαταβολικά νικητής ανακοίνωσε, σε συνεννόηση με τους σοσιαλδημοκράτες (που στηρίζουν σιωπηλά την κυβέρνησή του…), την αλλαγή του ισπανικού συντάγματος, έτσι ώστε να περιοριστούν οι αρμοδιότητες των περιφερειακών κυβερνήσεων. Σαν να λέμε «πάμε πίσω» ακόμα και ως προς τα δεδομένα.

Λαμπρή ιδέα, την πιο κατάλληλη στιγμή!! Μ’ αυτόν τον τρόπο το ισπανικό βαθύ κράτος σπρώχνει σε συναγερμό όχι μόνο τους οπαδούς της ανεξαρτησίας της Καταλωνίας (αυτονόητο) δίνοντάς τους ξανά μια καλή αιτιολόγηση με, κυρίως, εσωτερική απεύθυνση· αλλά κι εκείνους που ήταν εναντίον, όμως σε καμία περίπτωση υπέρ της συρρίκνωσης των ρυθμίσεων που ήδη ισχύουν!!!

Μαζί μ’ αυτούς ποιούς ακόμα βάζει στην μπρίζα ο τελειωμένος Rajoy; Τους βάσκους! Που έχουν ένα κλίκ παραπάνω αυτονομία απ’ τους καταλανούς. Τιιιιί;; Θα πάρει πίσω αυτά που έχουν;

Τι κάνουν, λοιπόν, αυτές οι πολιτικές βιτρίνες; Να πούμε τη γνώμη μας. Αν παρατηρούσε κάποιος τις ελληνικές πολιτικές βιτρίνες εδώ και κάτι χρόνια από απόσταση, θα έλεγε: μα καλά, είναι εντελώς μαλάκες; Το ίδιο ακριβώς δικαιούται να πει κανείς κοιτώντας τις ισπανικές (και καταλωνικές) πολιτικές βιτρίνες. Με μια κρίσιμη διόρθωση. Δεν είναι «μαλάκες», κανείς σ’ αυτά τα πόστα δεν είναι «μαλάκας», αν και η αυτοϊκανοποίηση είναι βασικό στοιχείο του εξουσιαστικού τους «ήθους». Είναι βιτρίνες ενός καπιταλιστικού μοντέλου που έχει την τάση να γίνει (ή είναι ήδη) συμμορίτικο, γκαγκστερικό. Και, κατά συνέπεια, μπορεί ακόμα και να παρανοεί όταν μεθάει… Για οποιονδήποτε λόγο.

Γιατί (και) ο ισπανικός καπιταλισμός βρίσκεται σ’ ένα σταυροδρόμι. Σε μεγάλο μέρος του μαφιόζικος, στο υπόλοιπό του παρακολουθεί λαχανιασμένος την Αλλαγή Παραδείγματος. Θα κρατήσει τις «δημοκρατικές» πολιτικές / εξουσιαστικές δομές του προηγούμενου παραδείγματος ενώ πέρασε πολλές δεκαετίες σαν καθαρός φασισμός; Θα τις υπονομεύσει; Και τι θα βάλει στη θέση τους;

Δύσκολες ερωτήσεις…

Πέμπτη 12 Οκτώβρη. Υποθέτουμε ότι για σχεδόν τους πάντες είναι δύσκολο έως αδύνατο να εισάγουν στις όποιες αναλύσεις τους, με συνεκτικό τρόπο, τον εξουσιαστικό ανορθολογισμό σαν βασικό στοιχείο της πολιτικής πραγματικότητας, ειδικά σε μεταβατικές περιόδους. Υπάρχει, πράγματι, ένα μεθοδολογικό ζήτημα για το πως μπορεί κανείς να συμπεριλάβει με ακριβή, λογικό και δημιουργικό τρόπο σε μια αντι-καπιταλιστική και αντι-κρατική ανάλυση / κριτική «μη γραμμικές» πολιτικές και ιδεολογικές συμπεριφορές. Αυτό που είναι (ή φαίνεται σαν) «παλαβό». Δυστυχώς η ιδέα του κυρ Κάρολου για «βάση» και «εποικοδόμημα» δεν βοηθάει καθόλου: στο ρετιρέ του «εποικοδομήματος» ντρογκάρονται, στον αποκάτω όροφο σφάζονται και στο ισόγειο έχουν πέσει ανάσκελα και σκοτώνονται μεταξύ τους. Αυτά δεν μπορούν να εξηγηθούν γραμμικά απ’ την ανάλυση της «βάσης». Ο Μάρξ έκανε στον καιρό του μια τίμια και εύστοχη προσπάθεια· αλλά του έλειπαν αρκετές γνώσεις πάνω στο πως και γιατί άτομα, ομάδες, πλήθη και κοινωνίες, αφεντικά, βιτρίνες και υπήκοοι, εκδηλώνουν τις συμπεριφορές και τις πρακτικές τους συχνά όχι ορθολογικά.

Δεν είναι άλυτο αυτό το ζήτημα. Καθόλου. Αλλά δεν θα πούμε ποια είναι η λύση! Για διάφορους λόγους, αλλά οπωσδήποτε γι’ αυτόν: θα έπρεπε να κάνουμε σεμινάρια μεγάλης διάρκειας (χρόνων…) για να γίνει σαφές το πως απαντιέται ένα τέτοιο παράδοξο πρόβλημα της ανάλυσης· και για το πως η μέθοδος της αναλυτικής συν-εκτίμησης του ανορθολογισμού τόσο των αφεντικών όσο και των υποτελών στον καπιταλισμό, του συνυπολογισμού τους μαζί με το πιο γραμμικό ξεδίπλωμα των συμφερόντων, υλικών ή και συμβολικών, συναισθηματικών, κλπ, επιβεβαιώνεται και εξελίσσεται πρακτικά, ίσως και χωρίς τέλος. Πάντως, για να έχετε μια κάποια τάξη μεγέθους, είναι κάτι πάνω στο οποίο δουλεύουμε σιωπηλά αλλά συστηματικά εδώ και πάνω από 20 χρόνια· κι ακόμα μαθαίνουμε.

Κι ας μην πει κανείς ότι η επίκληση του ανορθολογισμού είναι το καταφύγιο της αδύναμης κριτικής! Αν μελετήσει κανείς προσεκτικά την ιστορία, και ειδικά τις κρίσιμες «λεπτομέρειες» που παραλείπονται στις αφηγήσεις μεγάλης κλίμακας, θα καταλάβει: ο καπιταλισμός κερδίζει, αλλά όχι αναγκαστικά χάρη στην ευφυία, στη νηφαλιότητα και στην ψυχραιμία των υπηρετών του…

Τετάρτη 11 Οκτώβρη. Έχουμε την εντύπωση ότι ο δεξιός καταλανός πρόεδρος Puigdemont κινείται πατώντας σε μπανανόφλουδες. Απ’ την μια έκανε κάτι σαν ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της Καταλωνίας· μόνο για ζητήσει αμέσως μετά το πάγωμά της, με σκοπό τις διαπραγματεύσεις με την Μαδρίτη. Λογικά μιλώντας, είτε διαπραγματεύεται κάποιος στη θέση του τις πρακτικές διαδικασίες για την ανεξαρτητοποίηση (δεν προκύπτει να είναι τέτοια η περίπτωση εφόσον ζήτησε το «πάγωμα», ωστόσο το ισπανικό βαθύ κράτος μπορεί να το βλέπει έτσι, οπότε να αποκλείει τις διαπραγματεύσεις), είτε διαπραγματεύεται κάτι άλλο…. Τι όμως; Μπορούμε να το υποθέσουμε – δεν το είπε όμως.

Δύο παράλληλα σύμπαντα; Η δήλωση του υπέγραψε το κόμμα του και το ακροαριστερό cup (δεν ξέρουμε αν υπήρξε κι άλλος που υπέγραψε), λέει:

… Σήμερα η Καταλωνία ανακτά την πλήρη κυριαρχία της… Καλούμε όλα τα κράτη και τους διεθνείς οργανισμούς να αναγνωρίσουν την δημοκρατία της Καταλωνίας σαν ανεξάρτητο και κυρίαρχο κράτος. Καλούμε την καταλανική κυβέρνηση να πάρει όλα τα αναγκαία μέσα για να κάνει πιθανή (to make possible είναι η φράση στα αγγλικά, δεν ξέρουμε όμως αν είναι ακριβής…) και πλήρως λειτουργική αυτήν την διακήρυξη της ανεξαρτησίας και τα μέτρα που περιλαμβάνονται στον μεταβατικό νόμο που θεμελειώνει την δημοκρατία…

Αν πάρει κανείς αυτή τη δήλωση τοις μετρητοίς τότε το «πάγωμα υπέρ διαπραγματεύσεων» είναι περιττό – αν απευθύνεται στη Μαδρίτη. Απο εκείνη τη μεριά τα πράγματα είναι ξεκαθαρισμένα: το δημοψήφισμα ήταν παράνομο, η ανεξαρτησία είναι αντισυνταγματική· υπάρχει και το άρθρο 155…

Αν, πάλι, σκοπός είναι διαπραγματεύσεις υπέρ μεγαλύτερης αυτονομίας της Καταλωνίας, τι είναι αυτή η δήλωση της (υπό αναστολή) ανεξαρτησίας; Απειλή του είδους «αν δεν… τότε εμείς»; Αντίβαρο στην πιθανότητα ενεργοποίησης απ’ την Μαδρίτη του άρθρου 155; Ένα χαρτί που θα ξεχαστεί;

Σε κάθε περίπτωση υπάρχει τυπική και ουσιαστική διαφορά ανάμεσα στο να αναβάλει κανείς την κήρυξη της ανεξαρτησίας και στο να αναβάλει την εφαρμογή της. Ο Puigdemont μοιάζει να κάνει το δεύτερο, που στη συγκεκριμένη περίπτωση, λαμβάνοντας υπ’ όψη και τους πραγματικούς συσχετισμούς στην Καταλωνία (και όχι το αδύναμο πολιτικά αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος) τείνει να είναι άχρηστο: αφήνει την Μαδρίτη να κάνει την δική της ερμηνεία, χωρίς να κινδυνεύει να κατηγορηθεί ότι μεροληπτεί. Κι έτσι διευκολύνεται (το ισπανικό βαθύ κράτος) να βγει απ’ το όποιο στρίμωγμα μετά απ’ το ξύλο που έριξε στις 1 Οκτώβρη.

Υπάρχει κάποιο ποτήρι; Είναι μισογεμάτο ή μισοάδειο; Μήπως οι καιροσκοπισμοί (πολιτικών βιτρινών που αγαπούν τις θέσεις τους τόσο στην Μαδρίτη όσο και στην Βαρκελώνη) προσπαθούν να παράξουν γεγονότα; Ή μήπως ο Puigdemont προσπαθεί να συγκρατήσει την υποστηρίξη του cup (φανατικά υπέρ της άμεσης ανεξαρτησίας…) αφού διαφορετικά χάνει την καρέκλα του;

Τετάρτη 11 Οκτώβρη. Τώρα το ισπανικό καθεστώς έχει μια επιλογή που του την προσέφερε ο Puigdemont: να απαντήσει «ναι στις διαπραγματεύσεις αλλά όχι με θέμα την ανεξαρτησία, είναι παράνομη· πάρτε πίσω την ανακήρυξή της». Μπορεί ακόμα να βάλει να χρονικό όριο· κάτι σαν τελεσίγραφο δηλαδή. Κάτι τέτοιο δεν θα στριμώχνει τον Rajoy και ό,τι αντιπροσωπεύει· θα στριμώξει αυτήν την «ναι μεν αλλά» χθεσινή απόφαση. Και θα την στριμώξει επειδή εκείνοι που την πήραν, δεξιοί και αριστεροί, ξέρουν ότι ένα πολύ μεγάλο μέρος το καταλανών, ίσως το μισό, ίσως και περισσότερο, δεν είναι υπέρ της ανεξαρτησίας.

Έχουμε την εντύπωση ότι ο δεξιός Puigdemont βιάστηκε να ανακηρύξει κάτι που δεν μπορεί να εφαρμόσει· ενώ είχε την πολύ χρησιμότερη επιλογή να αναβάλει την ανακήρυξη. Το να χρησιμοποιούν οι καταλανοί εθνικιστές το παράδειγμα της κροατικής ανεξαρτησίας είναι επίσης λάθος: τότε υπήρχε το γερμανικό κράτος που αναγνώρισε σχεδόν αμέσως τo καθεστώς του Ζάγκρεμπ, προσφέροντάς του την πολύτιμη διεθνή κάλυψη. Τώρα;

Τώρα υπάρχει ένα κάρο μπροστά από ένα άλογο… Και το ισπανικό βαθύ κράτος δεν θα χάσει την ευκαιρία…

Πέμπτη 5 Οκτώβρη. Επειδή αυτό που κάποτε λεγόταν μνήμη εξατμίζεται (εκτός αν αφορά την «μνήμη των μηχανών»…), αφού αυτοσυγκρατηθήκαμε μερικές ημέρες περιμένοντας μήπως γίνει κάπου η σχετική αναφορά (σιγά μην γινόταν!) οφείλουμε να το θυμίσουμε: η επίθεση στην Καταλωνία, με ιδιαίτερη έμφαση στην Βαρκελώνη, ήταν η δεύτερη μέσα σε 2 μήνες, και όχι η πρώτη…

Ποια ήταν η πρώτη; Η σφαγή στην Ράμπλα, τον περασμένο Αύγουστο. Φυσικά «την ευθύνη ανέλαβε ο isis», αλλά θα πρέπει να το ξέρετε ήδη, και να έχετε ξεφορτωθεί οριστικά τα “μάγεια” των κρατών και των παρακρατών: «ανέλαβε την ευθύνη» και για την σφαγή στο Las Vegas… Μπορεί και για τους τυφώνες…

Για να μην επαναλάβουμε πράγματα που έχουμε γράψει, μπορείτε εύκολα να τα αναζητήσετε ηλεκτρονικά. Ειδικά όμως σας παραπέμπουμε στο σχόλιο εθνική ενότητα της 19^ης Αυγούστου. Καλό θα ήταν να κάνετε τον κόπο. Όχι μόνο για ένα φρεσκάρισμα της μνήμης. Αλλά και για την όξυνση της κριτικής κατανόησης της πραγματικότητας…

Δώστε ιδιαίτερη σημασία στο ισπανοκαθεστωτικό «είμαστε εδώ μέσω της αστυνομίας μας»…. Τότε… Και τώρα…