Tag: ιράν

Συρία

Παρασκευή 18 Αυγούστου. Στο συριακό πεδίο μάχης ο isis χάνει ραγδαία εδάφη στην αραιοκατοικημένη κεντρική συρία, στα ανατολικά της Χομς. Αλλά η περιοχή της οποίας ο έλεγχος τείνει να αποκτήσει μεγάλη σημασία είναι η Idlib και τα περίξ της. Εκεί που το καθεστώς Άσαντ «αποθήκευε» τους αντικαθεστωτικούς που ηττημένοι συμφωνούσαν να εγκαταλείψουν τις θέσεις τους, ελπίζοντας ότι θα φαγωθούν μεταξύ τους.

Ε, απ’ αυτόν τον «εσωτερικό πόλεμο» που πράγματι ξέσπασε πριν μήνες κερδισμένοι βγήκαν οι proxies του Ριάντ (και του Τελ Αβίβ). Ηττήθηκαν, αντίθετα, οι proxies της Άγκυρας, που από καιρό έχουν πάψει (με διακριτικό τρόπο) να είναι αντι-Άσαντ.

Αυτό ενοχλεί ιδιαίτερα την Άγκυρα, αλλά και την Τεχεράνη και την Δαμασκό. Θεωρητικά θα μπορούσε ο τουρκικός στρατός να εισβάλει σ’ αυτή τη ζώνη, καταλαμβάνοντας πριν και μια ζώνη απ’ τον κουρδικό θύλακα της Afrin. Αλλά (υποθέτουμε) δεν είναι αυτό που θα ήθελε να κάνει η Άγκυρα: θα έχει πολλές απώλειες σ’ αυτόν τον έμμεσο αλλά κρίσιμο πόλεμο με τους αντιπροσώπους της σαουδικής αραβίας και του ισραήλ.

Είναι απίθανο ο συριακός στρατός και οι σύμμαχοί του να ασχοληθούν με το Idlib τους επόμενους μήνες – έχουν μπροστά τους πολύ σημαντικότερο έργο: την απελευθέρωση της Deir ez-Zor. Είναι πιθανό λοιπόν (αν και όχι εύκολο ή/και γρήγορο) ότι η τετραπλή συμμαχία (Μόσχα – Άγκυρα – Τεχεράνη – Δαμασκός) θα δοκιμάσει να ξαναφτιάξει αξιόμαχους proxies μέσα σ’ αυτή τη ζώνη.

Αν τέτοια είναι η επιλογή (και οι διαρκείς στρατιωτικές συζητήσεις μεταξύ Άγκυρας, Τεχεράνης, Μόσχας θα το δείξουν) θα χρειαστούν σίγουρα κάποιοι μήνες…

Λόγια σοφών ανδρών· και άλλα…

Πέμπτη 17 Αυγούστου. Η επικινδυνότητα οφείλεται στη θέση του· αλλά η ιλαρότητα είναι του χαρακτήρα του. Κι όταν του ξεφεύγει γίνεται stand up comedian!

Ο Kim Jong Un της βόρειας κορέας πήρε μια πολύ σοφή και πολύ λογική απόφαση. Η εναλλακτική θα ήταν μαζί καταστροφική και απαράδεκτη.

Αυτό τιτίβισε το ψόφιο κουνάβι. Ανακουφισμένο. Το συμπεραίνουμε απ’ τον τόνο του «πολύ σοφή και πολύ λογική». Θα μπορούσε να πει «αν μπορούσε ας έκανε κι αλλιώς». Αλλά όχι. Ο παρανοϊκός της Πγιονγκγιάνγκ είναι, φορές φορές, «πολύ σοφός και πολύ λογικός». Γι’ αυτόν, πάντως, οι γιάνκηδες παραμένουν ηλίθιοι.

Πίσω απ’ αυτά έχει απλωθεί ένα σοβαρό ζήτημα, που δεν είναι άγνωστο. Θα θυμάστε (θυμάστε;) ίσως ότι το 2003 ο αμερικανικός στρατός μπούκαρε συμπούρμπουλος στο ιράκ επειδή …. «ο Χουσεΐν έχει όπλα μαζικής καταστροφής». Ο δικτάτορας του ιράκ δεν είχε τέτοια, και η Ουάσιγκτον το ήξερε. Χρησιμοποίησε όμως την κατασκευασμένη δικαιολογία των όπλων «μαζικής καταστροφής» (πυρηνικών, χημικών, βιολογικών) για να προχωρήσει το σχέδιο καταστροφής της μέσης Ανατολής. Τότε η βόρεια κορέα (μαζί με τη συρία και λιβύη) είχαν τοποθετηθεί στον «άξονα του κακού», και είχαν αναγγελθεί σαν οι επόμενοι στόχοι στρατιωτικού συνετισμού. Για το καλό της ανθρωπότητας.

Πέρασαν 14 χρόνια. Όποιο κράτος/καθεστώς ΔΕΝ είχε πυρηνικά όπλα υπέστη τις «συνέπειες του νόμου». Και το ιράκ, και η συρία, και η λιβύη. Όχι, όμως η βόρεια κορέα. Γιατί; Επειδή το καθεστώς της Πγιονγκγιάνγκ έχει πυρηνικά όπλα! Έχει, επίσης, και κάτι πυραύλους, που μπορεί να φτάνουν ή να μη φτάνουν στο L.A., φτάνουν όμως στις αμερικανικές βάσεις στην ιαπωνία και λίγο πιο κεί.

Συμπεραίνει κανείς ότι το βορειοκορεατικό καθεστώς την έχει γλυτώσει επειδή διαθέτει τα όπλα που δεν έπρεπε. Δεν είναι μόνο αυτός ο λόγος. Έχει και συμμάχους. Ωστόσο, μετά από 16 χρόνια «προληπτικού πολέμου» είναι αδύνατο να μην επιβεβαιώσει κανείς το συμπέρασμα που είχαν βγάλει οι ιρανοί το 2003: δεν μπορείς να κοντράρεις τους αμερικάνους αν δεν έχεις πυρηνικά.

Ναι, αυτό το είχε σχολιάσει ιρανός αξιωματούχος το 2003· λίγο μετά την εισβολή των ηπα στο ιράκ. 14 χρόνια μετά η Ουάσιγκτον έχει στη μπούκα την Τεχεράνη (για χάρη του Τελ Αβίβ και του Ριάντ), αμφισβητώντας την 5+1 συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του ιράν, ψάχνοντας τρόπους να ξαναβάλει στο στόχαστρο το ιρανικό καθεστώς.

Και η απλή ερώτησή μας είναι αυτή: αν ανήκατε σ’ αυτό το καθεστώς δεν θα κάνατε οτιδήποτε για να αποκτήσετε πυρηνικά όπλα; Ακόμα και να αγοράσετε έτοιμα απ’ την βόρεια κορέα – σε περίπτωση που πρέπει να αποφύγετε τις εντόπιες δοκιμές; Ε;

Γιατί, πράγματι, οι σύμμαχοι σας μόνοι τους ίσως να μην μπορούν να σας βγάλουν απ’ τη μέγγενη. Και η πρόσφατη ιστορία δείχνει ότι όποιος είχε μόνο συμβατικό οπλοστάσιο βρέθηκε απέναντι στους αμερικάνους, τελικά, με τα χέρια σηκωμένα ψηλά…

(Αυτό επιβεβαιώνεται τώρα στην ανατολική ασία. Όποια συνέχεια κι αν υπάρξει…)

Συναντήσεις πολλών αστέρων

Πέμπτη 17 Αυγούστου. Ο αρχηγός του ιρανικού επιτελείου Mohammad Bagheri βρίσκεται από προχτές σε επίσκεψη και επαφές στην Άγκυρα. Η επίσκεψη του συγκεκριμένου αρχικαραβανά σχολιάζεται σαν «ασυνήθιστη» (μπορεί και να είναι). Και της αποδίδονται, σαν περιεχόμενο συζητήσεων, τα πάντα: απ’ την κατάσταση στη συρία και τις όποιες διαφωνίες Άγκυρας / Τεχεράνης εκεί, μέχρι…

Γίνεται ένα βασικό λάθος. Μάλλον από πρόθεση παρά από άγνοια. Ο αρχηγός του στρατού στο ιράν, αν και τυπικά έχει την ίδια θέση με τον αντίστοιχο τούρκο και οποιονδήποτε άλλο παρόμοιο, στην πράξη αντιπροσωπεύει κάτι λιγότερο. Το πολύ καλά εκπαιδευμένο, πολύ καλά εξοπλισμένο και έμπειρο στρατιωτικό σώμα στο ιράν δεν είναι ο στρατός (των εφέδρων) αλλά οι «φρουροί της επανάστασης». Που έχουν χωριστή διοίκηση, κλπ. Το γιατί συμβαίνει αυτό δεν είναι του παρόντος να εξηγήσουμε· συμβαίνει όμως. Στο συριακό πεδίο μάχης δεν συμμετέχει ο ιρανικός στρατός αλλά οι φρουροί της επανάστασης. Αυτοί μετράνε απώλειες (ακόμα και υψηλόβαθμων αξιωματικών) αλλά και εμπειρίες και νίκες. Συνεπώς, αν η Άγκυρα θέλει να κουβεντιάσει με την Τεχεράνη οτιδήποτε σχετικό με την συρία σε στρατιωτικό επίπεδο, θα το κάνει μ’ αυτούς· και όχι με τον regular ιρανικό στρατό.

Εκείνο που πιθανότατα μπορεί και πρέπει να συζητήσει το τουρκικό καθεστώς (και) με τον regular ιρανικό στρατό είναι το κουρδικό αντάρτικο. Όχι γενικά: ειδικά το κουρδικό αντάρτικο που Ουάσιγκτον, Τελ Αβίβ και Ριάντ «σπρώχνουν» κατά του ιράν, απ’ τα βουνά του ανατολικού ιρακινού κουρδιστάν.

Εδώ και μερικές εβδομάδες, περιοδικά, η τουρκική αεροπορία και το ιρανικό πυροβολικό κτυπούν ορεινές θέσεις αυτών των ενόπλων, μέσα στο βόρειο ιράκ, στην περιοχή που τυπικά ελέγχεται απ’ τους πεσμεγκρά. To είχαμε πιθανολογήσει έγκαιρα, και φαίνεται πως ισχύει: η «αναβίωση» αυτού του «εθνικοαπελευθερωτικού» στα βορειοδυτικά του ιράν είναι ένα απ’ τα μέσα που θα χρησιμοποιηθούν εναντίον της Τεχεράνης, μετά τις επιτυχίες της στο συριακό πεδίο μάχης.

Ο συντονισμός σ’ αυτές τις επιχειρήσεις, το μέλλον τους, και το ευρύτερο «πολιτικό περιβάλλον» (οι κούρδοι του ιράκ έχουν αναγγείλει δημοψήφισμα δημιουργίας ανεξάρτητου κράτους για τις 25 Σεπτέμβρη…) θα μπορούσε να είναι όντως αντικείμενο συζήτησης του Bagheri τόσο με τον Erdogan όσο και με τον τούρκο αρχιστράτηγο Hulusi Akar. Στο βαθμό που, απ’ την μεριά της Τεχεράνης, την υπόθεση έχει αναλάβει κατ’ αρχήν (και) ο regular στρατός – κάτι πρέπει να κάνει κι αυτός!

Την σοβαρότητα της υπόθεσης δείχνει και η απόφαση της Άγκυρας να κτίσει τείχος σε ένα μέρος των συνόρων της με την Τεχεράνη. Προφανώς το θέμα δεν αφορά μετανάστες απ’ το αφγανιστάν και το πακιστάν, αλλά τα πέρα δώθε κούρδων ενόπλων μεταξύ ιράν και τουρκίας.

Είμαστε βέβαιοι ότι θα ακολουθήσουν κι άλλες συναντήσεις γι’ αυτό το θέμα…

Υδρογονάνθρακες

Πέμπτη 10 Αυγούστου. Όταν η Ουάσιγκτον σκίζει τις πλεξούδες της υπέρ της “απεξάρτησης” της ευρώπης απ’ το ρωσικό φυσικό αέριο (χτεσινό σχόλιο) δεν εννοεί να φτάνει στην γηραιά ήπειρο ιρανικό γκάζι. Συνεπώς η τριμερής συμφωνία που υπογράφτηκε προχτές ανάμεσα στην ιρανική πετρο-επενδυτική Ghadir, την ρωσική Zarubezhneft και την τουρκική Unit International για την έρευνα και την εκμετάλλευση ιρανικών κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου, δεν είναι απ’ αυτές που χαροποιούν το αμερικανικό καθεστώς. (Να θυμήσουμε ότι αυτές οι υδρογονανθρακικές συμφωνίες αφορούν, προοπτικά, τα «τελευταία – τελευταία»…)

Δεν θα το χαροποιούν ούτε οι συμφωνίες που υπέγραψαν (χωριστά) πριν λίγες ημέρες η γαλλική renault και η ιαπωνική mitsubishi για δημιουργία εργοστασίων παραγωγής αυτοκινήτων στο ιράν· η δεύτερη θα φτιάχνει το υβριδικό outlander suv. Τέτοια deal, είτε είναι ενεργειακά είτε βιομηχανικά, μετατρέπουν σε χαρτοπετσέτες τις βαρύγδουπες «κυρώσεις» που επιβάλει η Ουάσιγκτον στο ιρανικό καθεστώς. Και θα έχουν διάφορες επιπλοκές για τις σχέσεις της όχι με την Τεχεράνη αλλά με την ε.ε. και την ιαπωνία.

(φωτογραφία: ο κύριος αριστέρα είναι ο Thierry Bolloré, της renault. Οι άλλοι δύο είναι ο Mansour Moazami – στο κέντρο – και ο Morshed Solouk. Ιρανοί. Η ευτυχής στιγμή των υπογραφών είναι στις 7 Αυγούστου, και προβλέπει την παραγωγή 150.000 αυτοκινήτων το χρόνο, απ’ το 2018: ο καπιταλισμός με όρεξη, και χωρίς την άδεια των αμερικάνων…

Για ένα τέτοιο deal στην ελλάδα ξέρουμε μερικούς που θα φόραγαν γραβάτες και στ’ αυτιά… Παρ’ολα αυτά ο Moazami (και άλλοι τρεις πίσω του) είναι “σκέτος” και άνετος…)

Ενδοκαπιταλιστικός ανταγωνισμός

Πέμπτη 10 Αυγούστου. Το άσχημο είναι ότι ο αμερικανικός καπιταλισμός δεν μπορεί να φρενάρει τους ανταγωνιστές του με «ήπια και ειρηνικά» μέσα. Γι’ αυτό και δεν είναι καθόλου έξω απ’ τον ορίζοντά του η βία, το «μέσο» στο οποίο θεωρεί ότι έχει σαφή υπεροχή: αν θες να κάνεις τις επενδύσεις των ανταγωνιστών σου ασύμφορες (γι’ αυτούς), αν το σχέδιο είναι america first (και δεν θα μπορούσε να είναι άλλο!) τι κάνεις στο τέλος; Σπέρνεις φωτιά…

Δεν είναι κάτι καινούργιο. Στα τέλη των ‘90s και ακόμα εντονότερα τον πρώτο χρόνο των ‘00s, Μόσχα, Παρίσι (κι από πίσω η υπόλοιπη τότε ε.ε.) πυροβολούσαν συστηματικά τις «κυρώσεις» που είχε επιβάλλει η Ουάσιγκτον (μέσω οηε είναι η αλήθεια) στο καθεστώς του Σαντάμ Χουσεΐν, απαιτώντας την οριστική άρση τους. Για ανθρωπιστικούς λόγους. Παράλληλα οι εταιρείες τους ετοιμάζονταν για πετρελαϊκές δουλειές στο ιράκ.

Για να αντιμετωπίσει η Ουάσιγκτον αυτήν την αντιπαλότητα, για να κρατήσει την θέση της στον καπιταλιστικό πλανήτη «πάνω», για να κρατήσει για κάποια χρόνια τα ιρακινά πετρέλαια «κάτω» (στα κοιτάσματά τους) και τους ανταγωνιστές της «έξω», έπρεπε να μπει «μέσα». Να κάνει εισβολή στο ιράκ. Έπρεπε να σπείρει φωτιά. Και το έκανε.

Μερικά βασικά δεδομένα δεν είναι ίδια τώρα. Ο αμερικανικός στρατός έχει εξαπλωθεί σε διάφορα ενεργά πεδία μάχης: ιράκ, συρία, αφγανιστάν, διάφορα σημεία της αφρικής… Το “πάνω” είναι υπό αμφισβήτηση· ή σκέτη κοροϊδία. Και φυσικά το ιράν (και ο στρατός του) δεν είναι ιράκ… Συνεπώς μια απόβαση / εισβολή θα πρέπει να θεωρείται αδύνατη. Ωστόσο ο αμερικανικός μονόδρομος της βίας είναι περισσότερο από ποτέ τέτοιος: μονόδρομος. Αργά ή γρήγορα θα εκδηλωθεί.

Θα μπορούσε, λοιπόν, κάποιου είδους «περιορισμένης διάρκειας ελεγχόμενη επίθεση από μακρυά» (πύραυλοι, βομβαρδισμοί) στη βόρεια κορέα να είναι, ταυτόχρονα, ένα απειλητικό παράδειγμα προς το ιράν και τους οικονομικούς του συνεταίρους: μην μας «γράφεται» γιατί τα κάνουμε λαμπόγυαλο όποτε θέλουμε…

(Έναν συλλογισμό, δυσοίωνο είναι η αλήθεια, διατυπώνουμε… Χωρίς συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα… Όχι κάποια τεκμηριωμένη πρόβλεψη… Στο κάτω κάτω οι πιο φονικές καπιταλιστικές / κρατικές διαδικασίες δεν δίνουν ραντεβού με τους αντιπάλους τους!)

Τεχεράνη – Ουάσιγκτον – Τελ Αβίβ

Τετάρτη 9 Αυγούστου. Αν η “τριπλή συμμαχία” μεταξύ ηπα, ισραήλ και σαουδικής αραβίας θεωρεί ότι δεν έχει πολλά να περιμένει απ’ τους proxies της στη συρία, εκτός φυσικά απ’ τους ypg, μήπως θα μπορούσε να σκεφτεί να χρησιμοποιήσει αυτούς τους αξιόπιστους proxies εναντίον του ιράν; Συρία και ιράν δεν έχουν κοινά σύνορα, αλλά τέτοια υπάρχουν μεταξύ ιράκ και ιράν. Εκεί έδρασε πριν χρόνια μια κουρδική αυτονομιστική οργάνωση (KDPI), αλλά οι «φρουροί της επανάστασης» την κατέστειλαν σκληρά.

Έγινε μια προσπάθεια «ανάστασης» της οργάνωσης πριν λίγα χρόνια, υποστηριζόμενη απ’ την μοσάντ· χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία. Μήπως τώρα οι δυνατότητες είναι καλύτερες; Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις για τέτοιο σχεδιασμό… Απ’ την άλλη μεριά η διοίκηση του ιρακινού κουρδιστάν (που θα πρέπει να κάνει τα στραβά μάτια σε στρατόπεδα και εκπαίδευση του KDPI) ίσως να μην έχει τέτοιο συμφέρον.

Όμως ο πόλεμος που συνεχίζεται έχει διάφορες μορφές. Το να αποκτήσει το ιράν ένα σοβαρό “πρόβλημα τρομοκρατίας”, και όχι μόνο απ’ τον isis, θα χαροποιούσε την “τριπλή συμμαχία”. Ίσως γι’ αυτό η Άγκυρα κτίζει τείχος στα σύνορά της με την Τεχεράνη: για να εμποδίσει τα ανεξέλεγκτα μπες – βγες…

Θα δείξει…

Ιράν

Δευτέρα 7 Αυγούστου. Δεκαεννιά πρόεδροι, αντιπρόεδροι και πρωθυπουργοί, καθώς και δεκαοκτώ πρόεδροι κοινοβουλίων. Ανάμεσά τους η υπ.εξ. της ε.ε. Federica Mogherni, o Dmitry Rogozin (απ’ τον στενό κύκλο του Putin), και ο κινέζος υπουργός υποδομών He Lifeng – αλλά και μια υψηλόβαθμη αντιπροσωπεία απ’ την παλαιστινιακή Hamas, καθώς και ένας υπουργός απ’ το κατάρ. (Για την παρουσία της Χεζμπ’ αλλάχ δεν χρειάζεται ιδιαίτερη μνεία…).

Μπορεί αυτό το συμμάζεμα να ήταν συμβολικό, αλλά ακόμα κι έτσι δεν αντιστοιχεί σε εκείνο που η Ουάσιγκτον και οι πολύ στενοί της σύμμαχοι (Τελ Αβίβ, Ριάντ) χαρακτηρίζουν «μήτρα της παγκόσμιας τρομοκρατίας» – έτσι δεν είναι; Ο λόγος για την ορκωμοσία του προέδρου του ιράν Rouhani. Είναι προφανές ότι το ιρανικό καθεστώς διεθνοποίησε μια εσωτερική πολιτική του διαδικασία για να κάνει άσεμνη χειρονομία προς εκείνους που έχουν ανανεώσει τις προσπάθειές τους να το αποκλείσουν απ’ την διεθνή σκηνή, παρουσιάζοντάς το σαν “κράτος – τρομοκράτη”. Είναι εξίσου προφανές ότι όλοι όσοι αποδέχτηκαν τις προσκλήσεις έκαναν την ίδια χειρονομία προς την ίδια μεριά.

Ο παγκόσμιος ηγεμονικός ρόλος των ηπα έχει στραπατσαριστεί, αυτό είναι βέβαιο. Το ίδιο βέβαιο είναι ότι το αμερικανικό καθεστώς, άσχετα με το ποιος παριστάνει τον πρόεδρο στην Ουάσιγκτον, βρίσκεται μπροστά σε μια εξέλιξη που δεν έχει ξαναζήσει στην ιστορία του: το να αμφισβητείται πρακτικά η ηγεμονία του όχι από ένα “αντίπαλο μπλοκ”. Χωρίς, δηλαδή, να υπάρχει κι ένα “φιλικό μπλοκ” (έστω: “υποτελές”).

Ο πολυπαραγοντικός χαρακτήρας αυτής της αμφισβήτησης και η ρευστότητα που χαρακτηρίζει αυτήν την περίοδο του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού δεν είναι φιλολογικά γεγονότα! Και μας φαίνεται λογικό πως μεγαλύτερες υποκειμενικές δυσκολίες απ’ όλους τους σοβαρούς “παίκτες” (άσχετα από μέγεθος) αντιμετωπίζουν εκείνοι οι καθεστωτικοί που δεν έχουν (ιστορικό) παρελθόν σοβαρής ήττας, απωλειών, καθίζησης στον διεθνή καταμερισμό. Όχι “προσωπικό” παρελθόν· “εθνικό”.

Αυτές οι υποκειμενικές δυσκολίες έως αδυναμίες εκδηλώνονται, φυσικά, (και) “πολιτικά” – με την έννοια της έκφρασης των κεντρικών εξουσιών. Να ένα μέρος της εξήγησης για την αλλοπρόσαλλη επιφάνεια της τωρινής αμερικανικής “εξωτερικής πολιτικής”, που δεν κρύβει μεν την επιθυμία και την πρόθεση να αναστηλωθεί το “αμερικανικό μεγαλείο” (στο ύψος που βρισκόταν πριν 20 μόνο χρόνια!) αλλά δεν βρίσκει (τουλάχιστον ακόμα) και τον βολικότερο τρόπο για να επιχειρήσει αυτήν την αναστήλωση· με προοπτική αιώνα!

America first? Εύκολο να το λες… Αλλά ύστερα έρχονται χαμπέρια ακόμα και απ’ την Τεχεράνη…

Ιράν

Κυριακή 6 Αυγούστου. Η Ουάσιγκτον ψάχνει κόλπα για να πάρει πίσω την υπογραφή της, πριν 2 χρόνια, στην 5+1 συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης. Και πάλι το ένα μάτι είναι στραμμένο στην ευρώπη: οι ακόμα περισσότερες οικονομικές και εμπορικές κυρώσεις που θέλουν να επιβάλουν οι αμερικάνοι, (θα) έχουν στόχο τις δουλειές των ευρωπαϊκών εταιρειών με το ιράν. Είναι το ίδιο μοντέλο με τις κυρώσεις κατά της ρωσίας: ο ευρωπαϊκός καπιταλισμός αντιμετωπίζεται απ’ τα αμερικανικά αφεντικά σαν «παράπλευρη απώλεια»… Χτες, ωστόσο, υψηλόβαθμοι εκπρόσωποι της ε.ε., της γαλλίας και της γερμανίας, ήταν παρόντες στην τελετή ορκωμοσίας του Rouhani.

Η πιο πρόσφατη ιδέα είναι να απαιτήσει η Ουάσιγκτον ελέγχους και στις στρατιωτικές εγκαταστάσεις της Τεχεράνης, πέρα απ’ τις πυρηνικές. Λόγω της υποψίας (λένε) ότι εκεί μπορεί να γίνονται απαγορευμένες έρευνες. Η Τεχεράνη, προφανώς, θα αρνηθεί. Και τότε η Ουάσιγκτον θα φωνάξει θυμωμένη: «νάτο, νάτο, σας το λέγαμε, κάτι κρύβουν εκεί»…

Θα πιάσει ένα τέτοιο κόλπο; Είναι λογικό ότι οι υπόλοιποι που έχουν υπογράψει την προπέρσινη συμφωνία δεν θα συμφωνήσουν. Έχει, όμως, σημασία για τον αμερικανικό (και τον ισραηλινό) ιμπεριαλισμό;

Θα φανεί…

Near east

Τετάρτη 2 Αυγούστου. Τηρουμένων των ιστορικών και γεωπολιτικών αναλογιών, η επίσκεψη του Muqtada al-Sadr στην Jeddah, την περασμένη Κυριακή, και η συνάντησή του με τον «θα σας γ…σω όλους» αντιβασιλιά του Ριάντ Mohammed bin Salman (αυτόν με το πρόβλημα στη μύτη…) θα μπορούσε να θεωρηθεί κάτι ανάλογο με επίσκεψη κάποιου πολωνού στρατηγού στο Λονδίνο, και την συνάντησή του με την βασίλισσα της αγγλίας, το 1985!

Το πιθανότερο είναι να μην ξέρετε ποιος είναι ο Muqtada al-Sadr. Πρόκειται ίσως για τον ισχυρότερο σιίτη ηγέτη στο ιράκ, πρώην επικεφαλής του «στρατού του Μαχντί», που για χρόνια, στην αρχή της αμερικανικής κατοχής, προκάλεσε πολλά και σοβαρά προβλήματα στους κατοχικούς και στους συνεργάτες τους. Στην Βαγδάτη υπάρχει μια μεγάλη περιοχή (φτωχογειτονιές) που λέγεται (στα αγγλικά) Sadr City, προς τιμήν του πατέρα του, που ήταν ιμάμης ευρύτατης αποδοχής. Ο ίδιος ο Muqtada, αφού πρώτα, επί κάποια χρόνια μετά το 2003, αρίστευσε σαν πολέμαρχος κατά των συνεργατών των αμερικάνων, μετακόμισε στο ιράν, στην Κόμ, όπου σπούδασε, και έγινε ιμάμης. Από τότε, επιστρέφοντας στη Βαγδάτη, άφησε στην άκρη τα πολιτικά (: στρατιωτικά) καθήκοντά του, και ανέλαβε αποκλειστικά την ιδεολογική καθοδήγηση των οπαδών του. Ή έτσι φαίνεται…

Τι ήθελε, λοιπόν, ο Muqtada al-Sadr, που είναι εγγυημένα “φίλος της Τεχεράνης”, στη λυκοφωλιά του Salman; Μήπως μετέφερε κάποιο συμβιβαστικό μήνυμα απ’ το ιράν; Κάποιοι υποστηρίζουν ότι υπάρχει εσωτερική φαγούρα στους ιρακινούς σιΐτες, και πως ο al-Sadr ψάχνει στηρίγματα στους (ακροδεξιούς και πορωμένους) ουαχαβίτες του Ριάντ. Αν και είναι αλήθεια ότι ο al-Sadr δεν είναι θρησκευτικά σεχταριστής (και ποτέ δεν ήταν, το αντίθετο) το να τον θεωρεί κανείς τόσο χαζό ώστε να περιμένει την “φιλία” των κοκάκηδων του σαουδαραβικού παλατιού (και των πολεμόκαβλων του Τελ Αβίβ…) θα ήταν σα να λέει ότι έχει αποβλακωθεί εντελώς.

Η δική μας εκτίμηση είναι ότι όχι, δεν πρόκειται περί αυτού. Ο φραξιονισμός στους σιΐτες του ιράκ είναι πιθανός – πολιτικός προσοδισμός (εντονότερος μετά την “απελευθέρωση” της Μοσούλης) λέγεται. Αλλά κανείς δεν έχει χάσει το μυαλό του. Η επίσκεψη του al-Sadr στην φωλιά των εχθρών του μοιάζει μάλλον με την σκηνή απ’ τον Νονο 1, όπου ένας απ’ τους ανθρώπους του Κορλεόνε εμφανίζεται στην αντίπαλη μαφία σα “δυσαρεστημένος”. Στην ταινία δεν το τρώνε. Στην μεσανατολική πραγματικότητα, και με στριμωγμένους στα σκοινιά τους σαουδάραβες και τους λίγους υποτακτικούς τους, δεν αποκλείεται να το φάνε. Ή να το μισο-φάνε.

Ο al-Sadr θα μπορούσε να τους «πείσει για την δυσαρέσκειά του» απέναντι στην Τεχεράνη, αφού αυτοί οι πρίγκηπες και λοιποί υπό ξεπεσμό είναι μόνιμα σε «κατάσταση» να πιαστούν από οτιδήποτε. Οι ιρανοί φρουροί της επανάστασης έχουν εκπαιδεύσει στο ιράκ μια πολιτοφυλακή ονόματι Al-Hashd Al-Shaabi, κάποιων χιλιάδων μελών (οι εκτιμήσεις είναι τόσο ασαφείς που δεν έχει νόημα να αναφέρουμε αριθμούς), αρκετοί απ’ τους οποίους ήταν βασικοί στην πολιορκία και την κατάληψη της Μοσούλης, στις μάχες τετράγωνο – τετράγωνο. Είναι, δηλαδή, μπαρουτοκαπνισμένοι. Κάποιοι λένε ότι είναι μια νέα Χεζμπ’ αλλάχ, στο ιράκ αυτή τη φορά. Δεν αποκλείεται.

Κατά την άποψη μας τέτοιος αριθμός πειθαρχημένων και ιδεολογικά σταθερών πεζικάριων δεν θα μπορούσε να βρεθεί στο ιράκ έξω απ’ τον (παλιό;) “στρατό του Μαχντί”. Αλλά ο al-Sadr μπορεί, ίσως, να το παίξει ότι η Al-Hashd Al-Shaabi τον “ξεπερνάει” και τον “περιθωριοποιεί”. Με τέτοια παραμυθάκια μπορεί να πεισθούν οι Salman: η διορατικότητά τους είναι «υψηλού επιπέδου», και αποδεικνύεται απ’ τον καυγά που έχουν ξεκινήσει με την Ντόχα.

(Η Τεχεράνη κυκλοφοράει μια διαφορετική εκδοχή, την οποία μπορούμε μεν να παρουσιάσουμε αλλά δεν έχουμε διασταυρώσει. Ότι ο al-Sadr πήγε στην Jeddah καλεσμένος του Salman που προσπαθεί, με ιρακινή μεσολάβηση προς τους Houthis, να σταματήσει τον πόλεμο που χάνει, στην υεμένη. Χμμμ… Παραείναι βολική εκδοχή – βολική για το ιρανικό καθεστώς… Θα δείξει.)

Αν αναρωτηθείτε «και τι μας νοιάζουν εμάς αυτά;» δεν θα κάνουμε τον κόπο να σας πείσουμε. Απλά ο al-Sadr και ο «στρατός του Μαχντί», πριν καμιά δεκαετία, απείλησαν να τινάξουν στον αέρα τον αμερικανικό σχεδιασμό στο ιράκ (με τις εξαιρετικά διακριτικές πλάτες της Τεχεράνης και την βοήθεια, τότε, των ιρανών φρουρών της επανάστασης) – περισσότερα δεν μπορούμε να πούμε εδώ. Το εξώφυλλο του αμερικανικού καθεστωτικού newsweek στις 4 Δεκέμβρη του 2006 (φωτογραφία επάνω) δεν ήταν τυχαίο.

(δεύτερη φωτο: μια επίσης αναγνώριση του ρόλου του al-Sadr «τότε», από αντικαθεστωτική μεριά αυτή τη φορά…

τρίτη φωτό: απ’ την προχτεσινή επίσκεψη. Εκατό χρονών η αλεπού, εκατοένα τα αλεπόπουλα…)

Κυρώσεις 1

Σάββατο 29 Ιούλη. Τα «οικονομικά μέτρα» (ποινές, πρόστιμα, απαγορεύσεις, απειλές κλπ) είναι μια μορφή πολέμου. Δεν είμαστε καθόλου βέβαιοι ότι υπήρξαν ποτέ, απ’ το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα και μετά, αποτελεσματικά σε σχέση με τους στόχους που έμπαιναν επίσημα. Πότε πότε οι εμπνευστές τους υποστηρίζουν ότι τέτοιου είδους «κυρώσεις» δεν είναι το κυρίως όπλο αλλά ο πυροκροτητής: θα δημιουργήσουν (έτσι πάει η λογική) με τον καιρό σοβαρά εσωτερικά οικονομικά / κοινωνικά προβλήματα, προκαλώντας μια εξέγερση εναντίον της εξουσίας που οι «κυρώσεις» έχουν στόχο· αντικαθιστώντας την, τελικά, με μια πιο «φιλική», «δεκτική», «υπάκουη», κλπ. Αυτό ήταν υποτίθεται το μοντέλο των κυρώσεων κατά του ιρανικού καθεστώτος. Δεν έπιασαν, αυτό είναι απόλυτα βέβαιο. Κι αφού δεν έπιασαν όταν το ιρανικό καθεστώς ήταν στριμωγμένο (το 2003, το 2004 ή το 2005) θα πιάσουν ακόμα λιγότερο τώρα πια. Το ίδιο ισχύει και με τις «κυρώσεις» κατά της ρωσίας. Δεν πέτυχαν κάτι, ούτε πρόκειται να πετύχουν. Γιατί, τότε, το αμερικανικό καθεστώς συνεχίζει να χρησιμοποιεί αυτό το «μέσο»;

Έχει γίνει μια ουσιαστική μετατόπιση των πραγματικών στόχων των αμερικανικών κυρώσεων, ενόσω οι φαινομενικά εμφανίζονται κατατονικά, παρανοϊκά, οι ίδιοι. Αυτό φάνηκε καθαρά απ’ την διεθνή συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του ιράν, τον Ιούλη του 2015, και ύστερα. Εφόσον τα 5 + 1 πρωτοκοσμικά κράτη αναγνώρισαν ότι η Τεχεράνη έχει θέσει το πυρηνικό της πρόγραμμα σε πλήρη διεθνή έλεγχο, το παραμύθι με τις κυρώσεις έπρεπε να τελειώσει. Αυτό ήλπιζαν, τουλάχιστον, τα ευρωπαϊκά κράτη. Αμ δε!!! Βρίσκοντας άλλες δικαιολογίες και προφάσεις η Ουάσιγκτον συνέχισε και εμπλούτισε τις κυρώσεις κατά της Τεχεράνης, απειλώντας αυτήν την φορά με βαριές «ποινές» και τα ευρωπαϊκά καπιταλιστικά μαγαζιά που θα τολμούσαν να αποκαταστήσουν τις οικονομικές σχέσεις τους με το ιρανικό καθεστώς. Απειλώντας κυρίως τις ευρωπαϊκές τράπεζες: δεν μπορούν να εξομαλύνουν τις σχέσεις τους με τις ιρανικές (π.χ. στην μεταφορά χρημάτων) γιατί αν το κάνουν το αμερικανικό κράτος θα τις «κάψει» με πρόστιμα. Με βάση το γεγονός ότι δουλεύουν και στις ηπα, οπότε το αμερικανικό καθεστώς θεωρεί ότι πρέπει να υπακοούν την αμερικανική νομοθεσία. Δηλαδή τις κυρώσεις… Πιο συγκεκριμένα:

…όποια ευρωπαϊκή τράπεζα ή επιχείρηση αγνοήσει τις αμερικανικές απαγορεύσεις κατά του ιράν, ειδικά στον τομέα του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, κινδυνεύει να φάει πρόστιμα δισεκατομυρίων δολαρίων, να μπει στα μικροσκόπια «πλήθους υπηρεσιών», τα στελέχη της θα γίνουν στόχοι απαγορεύσεων εισόδου στις ηπα, να υποστούν ηλεκτρονικές επιθέσεις, να χάσουν άλλες δουλειές στις ηπα ή αλλού, να χάσουν την φήμη τους, να δουν τις μετοχές τους να καταβαρθρώνονται…

Μπορεί να σας φαίνεται ασύλληπτο, ειδικά εφόσον δεν φαίνεται να υπάρχει δημόσια κατακραυγή στην ευρώπη· αλλά αυτό ακριβώς συμβαίνει. Υπάρχουν μάλιστα περιπτώσεις που τις «προειδοποιήσεις προς συνετισμό» εναντίον ευρωπαϊκών επιχειρήσεων τις μεταφέρουν όχι κάποιοι αμερικάνοι υπουργοί αλλά μεγαλοστελέχη των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών…
Για να μην υπάρχει αμφιβολία περί τίνος πρόκειται..

Αυτά γίνονταν πριν τις τελευταίες αναβαθμισμένες κυρώσεις. Που τραβάνε την πραγματική στόχευση (και την πραγματική ανάγκη) του αμερικανικού καπιταλισμού / ιμπεριαλισμού στον «λογικό δρόμο» τους: ακόμα εντονότερος οικονομικός / εμπορικός πόλεμος…