Tag: ιράν

Μέση Ανατολή

Δευτέρα 6 Νοέμβρη. Προσπαθώντας να στερέωσει τον θρόνο του ο «πρίγκηπας» Mohammed Bin Salman μοιάζει να ανοίγει σχεδόν όλα τα χαρτιά του μαζί, έχοντας ένα εξάσφαιρο στο τραπέζι· που μπορεί όμως να εκπυρσοκροτήσει. Το Σάββατο το μεσημέρι “απέλυσε” τον πρωθυπουργό του λιβάνου. Σε ένα “σκηνικό” (κυριολεκτικά) που ούτε η μαφία δεν θα καταδεχόταν να γίνει γνωστό, ο Saad Hariri ταξίδεψε στο Ριάντ επειγόντως, στις 4 Νοέμβρη, αφού την προηγούμενη ημέρα, στις 3 Νοέμβρη, είχε συναντηθεί στη Βηρυττό (ερχόμενος και πάλι απ’ το Ριάντ) με τον Ali Akbar Velayati, υψηλόβαθμο σύμβουλο του ιρανού αρχιπαπά Khameini, με σκοπό να τον πείσει να σταματήσει να υποστηρίζει (η Τεχεράνη) τους Houthi στην υεμένη. Ο Hariri απέτυχε στην αποστολή που του είχε αναθέσει ο Salman (και τι άλλο θα γινόταν;) και παρότι πρωθ. του λιβάνου ανακλήθηκε στη σαουδική αραβία, και το Σάββατο το μεσημέρι ανακοίνωσε την παραίτησή του απ’ το Ριάντ, από σαουδαραβικό κανάλι. (Δεν είναι σίγουρο αν τον σημάδευαν όπλα… Είπε, πάντως, ότι η ζωή του κινδυνεύει… εννοώντας στην Βηρυττό…). Παραιτήθηκε διαμαρτυρόμενος, όπως δήλωσε, εναντίον της Τεχεράνης, που ανακατεύεται στα εσωτερικά του λιβάνου.

Οι αντάρτες της υεμένης (εναντίον των οποίων έχουν εκστρατεύσει οι μισθοφόροι που λέγονται «στρατός της σαουδικής αραβίας» ρημάζοντας την χώρα) είχαν ένα σχόλιο να κάνουν: έριξαν το βράδυ έναν τουλάχιστον βαλλιστικό πύραυλο στο αεροδρόμιο του Ριάντ· κάτι που γίνεται πρώτη φορά αυτά τα χρόνια του πολέμου. Κάτι που, επίσης, δείχνει ότι τα σαουδαραβικά παλάτια δεν στέκονται καλά στη θέση τους. (Το καθεστώς υποστηρίζει ότι κατέρριψε τον πύραυλο, αλλά αυτό δεν είναι καθόλου βέβαιο…). Επιπλέον, οι Houthi έριξαν ένα ελικόπτερο κοντά στα σύνορα υεμένης – σαουδικής αραβίας, μέσα στο οποίο ήταν ένας κυβερνήτης πρίγκηπας και διάφοροι άλλοι αξιωματούχοι του Ριάντ.

Προφανώς χεσμένος ο Salman υπέγραψε αργά τη νύχτα του Σαββάτου προς την Κυριακή την σύλληψη διάφορων πριγκήπων απ’ την μεγάλη βασιλική οικογένεια των Σαούντ, καθώς και κάμποσων υψηλόβαθμων αξιωματούχων, υπουργών και βαθύπλουτων. Οι συλλήψεις και φυλακίσεις παρουσιάστηκαν την Κυριακή σαν «εκστρατεία κατά της διαφθοράς» – πολύ συγκινητικό, πράγματι.

Οι καλοθελητές θα προβάλλουν αυτές τις εξελίξεις σαν επιβεβαιώση της «σταθερότητας» και των «μεταρρυθμίσεων» που φέρνει ο Salman. Ο βασικότερος καλοθελητής είναι το Τελ Αβίβ, που προσβλέπει στον 32χρονο (με το θέμα στη μύτη…) σαν τσάτσο του στη χερσόνησο. Ωστόσο δεν φαίνεται κάτι άλλο εκτός από σπασμωδικές κινήσεις, που αναβλύζουν απ’ τον φόβο. Κι ενώ διάφοροι διεθνείς έμμισθοι δημαγωγοί αναρωτιούνται για την «σταθερότητα» στο λίβανο μετά την απόλυση του Hariri (επειδή, προφανώς, τους βολεύει ένας «εμφύλιος» στο λίβανο), εκείνο που τρίζει όλο και πιο δυνατά είναι η σαουδαραβική πετροχούντα.

Ιράκ – συρία: τέλος και αρχή…

Σάββατο 4 Νοέμβρη. Ο ιρακινός στρατός και οι pmu ανακατέλαβαν την συνοριακή, δίπλα στον Ευφράτη, πόλη al Qa’im. Και απ’ αυτή τη θέση, στα συρο-ιρακινά σύνορα, βρίσκονται μόνο 5 χιλιόμετρα νότια της συριακής συνοριακής πόλης Abu Kamal.

Ο συριακός στρατός ‘n’ friends απ’ τη μεριά του τέλειωσε με την πλήρη ανακατάληψη (δηλαδή σχεδόν ισοπέδωση) της Deir ez-Zor και συγκλίνει «με πλήρεις δυνάμεις» από βόρεια (περίπου 60 χιλ.) και δυτικά (περίπου το ίδιο, 60 χιλ.) προς την Abu Kamal. Εν τω μεταξύ η ρωσική αεροπορία και οι ρωσικοί κρουζ από υποβρύχιο στη Μεσόγειο βομβαρδίζουν μέσα και γύρω απ’ την Abu Kamal «προετοιμάζοντας το έδαφος».

Αν δεν προχωρήσουν οι ypg (που βρίσκονται πιο κοντά σ’ αυτό το κρίσιμο σημείο, απ’ τα ανατολικά του Ευφράτη, περίπου στα 40 χιλ.) η Abu Kamal θα ανακαταληφθεί σε λίγες ημέρες. Αν, πάλι, κινηθούν οι ypg ο ιρακινός στρατός και οι pmu πιθανόν να περάσουν τα σύνορα· θα φτάσουν έτσι πρώτοι στα περίχωρα της πόλης.

Αυτό είναι το επίδικο της επόμενης εβδομάδας. Είναι, επίσης, ό,τι έχει απομείνει απ’ το «χαλιφάτο του isis» στη μέση Ανατολή σαν αμερικανο-ισραηλινο-σαουδαραβικό σχέδιο. Στο τέλος αυτής της χρονιάς ή στις αρχές της επόμενης αυτό το σχέδιο θα έχει τελειώσει και τυπικά· ουσιαστικά έχει λήξει εδώ και πολλούς μήνες.

Συνεπώς όσοι / όσες ασχολούνται με τα έργα και τις ημέρες του αμερικανικού ιμπεριαλισμού (η Αθήνα είναι σύμμαχός του, μην το ξεχνάτε…), θα πρέπει να λογαριάσουν σοβαρά: πέρα απ’ τον αν, που και μέχρι πότε το αμερικανικό πεντάγωνο θα κρατήσει βάσεις στο ιράκ και στη συρία, έχει απέναντί του νικήτρια (σ’ αυτό το δευτερεύον πεδίο μάχης) εκείνη την στρατιωτική και όχι μόνο συμμαχία της οποίας την δημιουργία προσπάθησε για πολύ καιρό να εμποδίσει.

Το επόμενο δευτερεύον πεδίο μάχης που η ίδια συμμαχία (υποθέτουμε με πιο φανερή συμμετοχή και του Πεκίνου) θα προσπαθήσει να κλείσει σε βάρος της Ουάσιγκτον λέγεται αφγανιστάν…

(φωτογραφίες: πάνω, η επικράτεια του isis το φθινόπωρο του 2015· κάτω η ίδια στα τέλη του 2017)

Ιστορία (;) 2…

Σάββατο 4 Νοέμβρη. Το αφγανιστάν παρέμενε εκεί, στη θέση του, στην κεντρική ασία, χωρίς να απασχολεί πια ούτε την cia ούτε το αμερικανικό καθεστώς. Μέχρις ότου ο σκληρός «ιστορικός» πυρήνας των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών ανακατέλαβε την εξουσία στη Μόσχα (: Πούτιν), εκπαραθυρώνοντας τον Γιέλτσιν και τους εκλεκτούς του – στα τέλη των ‘90s. Αυτό οι ειδικοί του αμερικανικού ιμπεριαλισμού το εξέλαβαν (μάλλον σωστά) σαν την αφετηρία μιας πιθανής ανασυγκρότησης της ρωσίας. Και άρα σαν επερχόμενη απειλή.

Ο «αμερικανικός 21ος αιώνας» ξεκίνησε απ’ το γεωγραφικό σημείο που είχε τελειώσει ο «αμερικανικός 20ος» έχοντας πυροδοτήσει την διάλυση της ε.σ.σ.δ.: το αφγανιστάν. Η 11η Σεπτέμβρη «χρεώθηκε» στην «αλ Κάιντα» και στον μπιν Λάντεν, αυτός ήταν στο αφγανιστάν, άρα… Ο έλεγχος της κεντρικής ασίας είχε χαθεί το ’89 για την Μόσχα· όμως το 2001 έπρεπε να κερδηθεί «αυτοπροσώπως» απ’ την Ουάσιγκτον. Καλού κακού… Προληπτικά…

Κι έτσι έγινε. Εύκολα. Ύστερα έπρεπε να κατακτηθεί «αυτοπροσώπως» και η μέση Ανατολή. Όχι μόνο το ιράκ αλλά και η συρία με το ιράν. Το σχέδιο κόλλησε έως βραχυκύλωσε στο ιράκ· η Τεχεράνη έβαλε το χέρι της στο βραχυκύκλωμα, ίσως και η Μόσχα. Αλλά σιγά σιγά «ξανάπιασαν δουλειά» οι ειδικοί, για ένα καινούργιο σχέδιο: αυτό που δεν μπορούσε πια να κάνει ο αμερικανικός στρατός «αυτοπροσώπως» θα το επιχειρούσε μια καινούργια, αναβαθμισμένη «τρομοκρατική» επιχείρηση, ο isis. Ο οποίος, σε αντίθεση με την «αλ Κάιντα», θα καταλάμβανε εδάφη και θα δημιουργούσε κράτος – στη συρία και στο ιράκ κατ’ αρχήν.

Αυτό το σχέδιο θα πετύχαινε (χάρη και στην δήθεν «αντιτρομοκρατική εκστρατεία» εναντίον του απ’ τις ηπα και τους συμμάχους τους!…)· ως τα μέσα του 2015 τα πράγματα πήγαιναν καλά… Το χάλασε ένας απ’ τους ανταγωνιστές: η «ανεβασμένη» Μόσχα. Και στην αρχή κρυφά κι ύστερα φανερά ένας «παρίας» που ήταν στο στόχαστρο: η απελευθερωμένη απ’ την διεθνή δυτική απομόνωση (χάρη στην 5+1 συμφωνία για το πυρηνικό της πρόγραμμα) Τεχεράνη.

Ακόμα κι αν κρατήσει βάσεις στην περιοχή η Ουάσιγκτον έχει ηττηθεί σε σχέση μ’ αυτό που σκόπευε. Ακολουθώντας την ανάποδη τροχιά από γεωγραφική άποψη, οι αντίπαλοί της έχουν προετοιμάσει υπέρ τους το έδαφος και στα υψίπεδα του ινδοκούς: σε μια «θεαματική» στροφή οι ταλιμπάν τώρα εξοπλίζονται απ’ την Μόσχα· στηρίζονται διακριτικά και απ’ το Πεκίνο.

Βάσεις στο αφγανιστάν διαθέτει ακόμα ο αμερικανικός στρατός. Αλλά την κεντρική ασία δεν την κατέχει πια… Και οι πραγματικοί συσχετισμοί είναι πολύ χειρότεροι, σε βάρος της Ουάσιγκτον, από ότι πριν 16 χρόνια, όταν ξεκινούσε τον «μακρύ και προληπτικό» 4ο παγκόσμιο πόλεμο…

Μέση ανατολή

Τετάρτη 1 Νοέμβρη. Όποιος κερδίσει σ’ έναν πόλεμο έχει ένα κάποιο «πάνω χέρι», έτσι δεν είναι; Στο τέλος ενός ακόμα γύρου διαπρατεύσεων στην Άστανα χτες και προχτές (ο 7ος), οι «τρεις σωματοφύλακες» (Μόσχα, Τεχεράνη, Άγκυρα) ανακοίνωσαν επίσημα την ρωσική πρωτοβουλία για μια συνάντηση (που επρόκειτο να γίνει σε ρωσική βάση στη συρία αλλά τελικά θα γίνει στο Sochi) στις 18 Νοέμβρη, που ονομάζεται “συνέδριο για τον συριακό εθνικό διάλογο”. Σ’ αυτό το “συνέδριο” έχουν προσκληθεί 33 κόμματα και οργανώσεις (αρκετές απ’ αυτές ήταν ή λένε ότι εξακολουθούν να είναι αντι-Ασαντ)· ανάμεσά τους και το πολιτικό σκέλος των ypg. Βασικό θέμα του «συνεδρίου» θα είναι η δημιουργία ενός καινούργιου συντάγματος στη συρία…

Τι περιμένουν η Τεχεράνη, η Άγκυρα και, κυρίως, η Μόσχα απ’ αυτό το ραντεβού; Προφανώς τίποτα σπουδαίο, όχι ακόμα τουλάχιστον. Αλλά η «διαδικασία της Αστάνα» επιβεβαιώνει τακτικά και χωρίς σφαίρες και βόμβες, πολιτισμένα δηλαδή, τους συσχετισμούς στο συριακό πεδίο μάχης· ουσιαστικά επισημοποιεί το ξεδόντιασμα των αντι-Άσαντ, με τρόπο, όμως, που να μην σημαίνει «απόλυτη συντριβή». Δεν είναι μια διαδικασία που έχει ανάψει όλα τα πράσινα φανάρια για τον Άσαντ και το καθεστώς του· κι αυτό όχι μόνο επειδή συμμετέχει η Άγκυρα σαν «προστάτης των σουνιτών» της συρίας. Αλλά και επειδή ούτε η Μόσχα (πιθανολογούμε: ούτε η Τεχεράνη) θα ήθελαν επιστροφή στην προ του 2011 κατάσταση. Επειδή η απολυταρχία του Άσαντ ήταν που γέννησε, σε πρώτο χρόνο, τις συνθήκες που επέτρεψαν στην Ουάσιγκτον, στο Τελ Αβίβ, στο Ριάντ (και μέχρι το 2015 στην Άγκυρα) να επιταχύνουν την διάλυση της συριακής επικράτειας.

Συνεπώς οι «τρεις σωματοφύλακες» μπορούν να εγγυηθούν την πολιτική επιβίωση του Άσαντ και των δικών του, δεν θέλουν όμως να ξανακρατήσει τα κλειδιά της συρίας όπως πριν. Το έχει καταλάβει και ο ίδιος: κάποιου είδους ομοσπονδιοποίηση (με την εγγύηση των «σωματοφυλάκων» για χρόνια), που θα δίνει αυτοδιοικητικές ελευθερίες στις διάφορες θρησκευτικές φράξιες της συριακής κοινωνίας (με όρους εδάφους;) είναι το αντάλλαγμα που πρέπει να δώσει ο Άσαντ στους αντι-καθεστωτικούς αν πρόκειται η συρία να ξαναγίνει στοιχειωδώς ενιαίο κράτος.

Το «μπλοκ της Αστάνα» έχει σαφώς την πρωτοβουλία των κινήσεων· τι θα γίνει όμως με τις ypg και τις αμερικανικές βάσεις στα εδάφη τους; Αυτό είναι φλέγον, αλλά (κατά την γνώμη μας) δεν πρόκειται να απαντηθεί ούτε στο «συνέδριο» στο Sochi, ούτε στον επόμενο γύρο στην Αστάνα, τον ερχόμενο Δεκέμβρη. Δεν είναι καθόλου απλό να «ξεριζωθούν» οι αμερικάνοι άπαξ και φυτευτούν κάπου. Όμως το ενιαίο συρο-ιρακινό πεδίο μάχης είναι δευτερεύον· ορισμένα πράγματα σ’ αυτό ίσως κριθούν απ’ την εξέλιξη σε άλλα πεδία…

Έτσι κι αλλιώς υπάρχει μια εκκρεμότητα: ποιοι θα είναι που θα καταλάβουν την Abu Kamal.

Ιράκ

Παρασκευή 27 Οκτώβρη. Την προηγούμενη εβδομάδα ο αμερικάνος υπ.εξ. Tillerson, απ’ το Ριάντ, περίπου «διέταξε» την αποχώρηση των «ιρανών» απ’ το ιράκ. Δεν ξέρουμε αν το πίστευε, αν το ευχόταν ή αν, μόνο, ήθελε να δημιουργήσει μια παρακαταθήκη για μελλοντική αμερικανική δράση στην περιοχή. Μαζί με την περίπου «διαταγή» ο Tillerson διαβεβαίωσε ότι η χούντα του Ριάντ θα βοηθήσει (θα πληρώσει) την ανοικοδόμηση του ιράκ… Πίστευε, στ’ αλήθεια, ότι τα πετροδόλαρα θα αγοράσουν την υπακοή της Βαγδάτης;

Ότι και να πίστευε, εκτός απ’ την άμεση απάντηση που πήρε ενώ βρισκόταν ακόμα στο Ριάντ, πήρε και πιο «χοντρές» δόσεις όταν, στη συνέχεια, πέταξε στη Βαγδάτη, για να επιβεβαιώσει από κοντά την αμερικανική επιρροή… Ο ιρακινός πρόεδρος Abadi του το επανέλαβε από κοντά: οι pmu είναι τμήμα των ιρακινών θεσμών… και είναι η ελπίδα της χώρας και της περιοχής.

Αργότερα την ίδια ημέρα, συνεντευξιαζόμενος με αμερικανικά media, ο Abadi έγινε πιο καυστικός. Θέλουμε να κάνουμε δουλειές μαζί σας… Αλλά, παρακαλώ, μην κουβαλάτε τα προβλήματά σας στο ιράκ. Πηγαίνετέ τα οπουδήποτε αλλού… Ύστερα πρότεινε την αποχώρηση του αμερικανικού στρατού απ’ το ιράκ. Ειδικά τόνισε ότι η αμερικανική αεροπορία δεν χρειάζεται πια…

Η Ουάσιγκτον, το Τελ Αβίβ και το Ριάντ προσπαθούν να πιαστούν απ’ τα μαλλιά τους. Την περασμένη Τετάρτη διάφορα στελέχη του αμερικανικού κογκρέσσου έβγαλαν ανακοίνωση για το πως «πρέπει» να είναι το μέλλον του ιράκ:

… Καλωσορίζουμε τις σημερινές ειδήσεις ότι οι κούρδοι προτείνουν την αναστολή του αποτελέσματος του πρόσφατου δημοψηφίσματός τους με αντάλλαγμα κατάπαυση του πυρός και διαπραγματεύσεις με την κεντρική κυβέρνηση. Η Βαγδάτη θα πρέπει να αποδεχθεί αυτή την προσφορά και να ξεκινήσουν περιεκτικές διαπραγματεύσεις που να αντιμετωπίζουν τα μακροπρόθεσμα κουρδικά συμφέροντα σχετικά με την αυτονομία, το μερίδιό τους απ’ τον εθνικό προϋπολογισμό και τα αποθέματα πετρελαίου. Επιπλέον, είναι σημαντικό για την ιρακινή κυβέρνηση να πάρει υπόψη της την ανησυχία του υπ.εξ. Tillerson για τον ρόλο και τις δραστηριότητες των σιιτικών πολιτοφυλακών που υποστηρίζονται απ’ το ιράν. Ανησυχούμε πολύ για την εμπλοκή του ιράν στις τελευταίες επιχειρήσεις [εννοούν: την δράση του ιρακινού στρατού και των pmu στα βόρεια του ιράκ, κοντά στο τριεθνικό σύνορο με την συρία και την τουρκία]. Αυτές οι δυνάμεις είναι υπεύθυνες για τρομερές πράξεις, συμπεριλαμβανόμενου του θανάτου αμερικάνων. Δεν έχουν καμία θέση σε ένα ειρηνικό, ενωμένο και σταθερό ιράκ.

H Βαγδάτη δεν υπάκουσε! Δεν αποδέχτηκε την προσφορά του “παγώματος των αποτελεσμάτων του δημοψηφίσματος”, και απαιτεί την ακύρωσή τους (παρακολουθεί τον Rajoy; γιατί όχι;). Εν τω μεταξύ κοιτάει τη δουλειά της: τα ιρακινο-τουρκικά σύνορα και την χωρίς κουρδικές (και αμερικανικές…) παρεμβολές διέλευση του αγωγού Kirkuk – Ceyhan.  Κι ύστερα το δήλωσε: όταν τελειώσει ο πόλεμος οι pmu θα ενσωματωθούν στο ιρακινό στρατό. Όσο για το αμερικανικό «ενδιαφέρον» για τους κούρδους του ιράκ , ο ιρακινός αντιπρόεδρος Nouri al-Maliki το ξεκαθάρισε στον αμερικάνο πρεσβευτή στη Βαγδάτη Douglas Sliman: δεν θα επιστρέψουμε την δημιουργία ενός δεύτερου ισραήλ στο βόρειο ιράκ. Κάτι περισσότερο από σαφές…

Η Δαμασκός και οι σύμμαχοί της δεν είναι σε θέση να πουν το ίδιο. Ακόμα. Απ’ την άλλη μεριά η χούντα του Ριάντ, ελπίζει να γίνει ένα ακόμα μεγαλύτερο αμερικανικό στρατόπεδο. Η καθεστωτική σαουδαραβική εφημερίδα Ashard al-Awsat έγραψε (την προηγούμεη εβδομάδα, της επίσκεψης του Tillerson) ότι η Ουάσιγκτον σκοπεύει να αυξήσει την στρατιωτική παρουσία της στη μέση Ανατολή, με ειδικό σκοπό να αντιμετωπίσει το ιράν. Το ρεπορτάζ είχε δήλωση του στρατηγού Joseph Votel, αρχηγού της «κεντρικής διοίκησης» του αμερικανικού στρατού:

… Οι ηπα θέλουν να βοηθήσουν τα αραβικά κράτη να αντιμετωπίσουν τις ιρανικές απειλές. Το Πεντάγωνο δουλεύει γι’ αυτόν τον σκοπό και για να εξασφαλίσει την πετυχημένη εφαρμογή του. Αυτό περιλαμβάνει την εγκατάστση μεραρχιών του αμερικανικού στρατού στην περιοχή, με ειδικό σχεδιασμό για την παροχή συμβουλών και υποστήριξης…

Θα γίνει έτσι; Κάτι θα σκαρφιστεί το επιτελείο το ψόφιου κουναβιού έναντι των υποστηρικτών του, που άλλα έφαγαν πριν τις εκλογές. Όμως δεν θα έχει να αντιμετωπίσει μόνο το ιράν ο αμερικανικός στρατός στη μέση Ανατολή. Και, για μια ακόμη φορά, το τέλος ενός γύρου μαχών (του σε εξέλιξη 4ου παγκόσμιου) προοιωνίζεται την έναρξη του επόμενου…

Συρία

Παρασκευή 27 Οκτώβρη. Αυτό που σκοπεύει να αντιμετωπίσει ο άξονας Ουάσιγκτον – Τελ αβίβ – Ριάντ βρίσκεται, δυστυχώς, κοντά. Στο χώρο και στο χρόνο. Βρίσκεται στις όχθες του Ευφράτη, στην ροή του κοντά στα συρο-ιρακινά σύνορα.

Οι ypg, που απροκάλυπτα και χωρίς καμία συστολή δρουν σαν πεζικό των ηπα, προχωρούν στην ανατολική μεριά, κατακτώντας εδάφη και πετρελαιοπήγαδα απ’ τον isis, χωρίς να χρειάζονται μάχες. Απλά γίνεται αλλαγή φρουράς: με τις ypg στη θέση του isis, η Ουάσιγκτον μπορεί πια να βγει απ’ την «σκιά» του υποτιθέμενου «πολέμου κατά της τρομοκρατίας»… Ο Ryan Dillan, εκπρόσωπος της «αντι-isis» αμερικανικής εκστρατείας στη συρία, έδωσε την εξής απόλυτη κάλυψη σ’ αυτό το ypg πεζικό:

Είμαστε έτοιμοι να υπερασπίζουμε τους συμμάχους μας αν δεχτούν επίθεση, είτε πρόκειται για ενόπλους του isis είτε οποιονδήποτε άλλο. Σίγουρα δεν θα θέλαμε να γίνει αυτό και θα συνεχίσουμε τις προσπάθειες αποκλιμάκωσης με τους ρώσους εταίρους μας…

Αυτός ο “οποιοσδήποτε άλλος” (απέναντι στον οποίο το αμερικανικό πεντάγωνο είναι διατεθειμένο να προστατέψει τις ypg) είναι ο συριακός στρατός and friends, που κινείται (με πολύ μεγαλύτερη δυσκολία, εκεί γίνονται κανονικές μάχες κατά του isis) στη δυτική όχθη του Ευφράτη.

Το 25% της συριακής επικράτειας που έχουν καταλάβει οι ypg και ο αμερικανικός στρατός είναι εκείνο που σκοπεύει να «υπερασπιστεί» ο δεύτερος, μιας οι πρώτοι δεν μπορούν ούτε κατά διάνοια. Το επίδικο είναι πολύ χοντρό: πρόκειται για το ¼ της συρίας…

Ο υπουργός πληροφοριών του Άσαντ Mohammad Ramiz Turjuman δήλωσε στις αρχές της βδομάδας ότι «δεν πρόκειται να θεωρήσουμε απελευθερωμένη οποιαδήποτε συριακή πόλη πριν μπει σ’ αυτήν ο συριακός στρατός και υψώσει την συριακή σημαία». Ένας άλλος εκπρόσωπος του καθεστώτος το πήγε πιο πέρα, και πιο κοντά στον κόμπο: θα πολεμήσουμε εναντίον οποιουδήποτε στέκεται στον δρόμο του συριακού στρατού και των συμμάχων του, που αγωνίζονται για την ανακατάληψη των περιοχών της συρίας.

Και οι δυο πλευρές έχουν έναν «… οποιοδήποτε..» Αν το ζήτημα επρόκειτο να λυθεί σε τοπικό επίπεδο, τότε τα δεδομένα είναι εύκολα: οι ypg κρατάνε μεγάλα τμήματα της συριακής επικράτειας για να τα επιστρέψουν στο καθεστώς Άσαντ με αντάλλαγμα μια αυξημένη διοικητική αυτοδιοίκηση· και μερδικό «από τον εθνικό προϋπολογισμό και τα πετρέλαια» (που πάντως, στη συρία, δεν είναι σπουδαία…)

Όμως ο κρίσμος παράγοντας είναι ο αμερικανικός στρατός, που έχει καταλάβει μαζί με τις ypg το 25% της συρίας (δεν υπάρχει τυπική σύγκριση με την παρουσία του ρωσικού και του ιρανικού, γιατί αυτοί προσκλήθηκαν απ’ την μοναδική διεθνώς αναγνωρισμένη εξουσία στη Δαμασκό). Έχει στήσει βάσεις στον συριακό βορρά, και πιθανολογούμε ισχυρά ότι σκοπεύει να στήσει κι άλλην, κοντά στα σύνορα συρίας / ιράκ, σε απόσταση βολής απ’ τον Ευφράτη, αφού εκεί βρίσκεται ο δρόμος που συνδέει την Βαγδάτη με την Δαμασκό· δηλαδή το ιράν με τη Μεσόγειο.

Οι αντίπαλοι «οποιοιδήποτε» είναι απ’ την μια μεριά η Ουάσιγκτον και το Τελ Αβίβ και απ’ την άλλη η Μόσχα, η Τεχεράνη και η Άγκυρα. Θα μπορούσαν να «συνεννοηθούν»; Ναι. Όμως η λογική του πολέμου είναι αμείλικτη, ειδικά όταν πρόκειται για έναν πόλεμο στον οποίο έχει ματώσει η μία μόνο μεριά, αυτή του μπλοκ της Αστάνα: αν δεν ανακτήσει με στρατιωτικό, δηλαδή μη αμφισβητήσιμο τρόπο εδάφη που τώρα έχει καταλάβει ο αμερικανικός στρατός και το ypg πεζικό του, τότε θα πρέπει να διαπραγματευτεί με την Ουάσιγκτον σαν «ίσος προς ίσον».

Δεν πρόκειται για ζήτημα ηθικής ή δικαιοσύνης. Πρόκειται για ζήτημα συσχετισμών. Η Μόσχα, η Τεχεράνη (και σε μεταγενέστερη στιγμή η Άγκυρα) βρίσκονται στο συριακό πεδίο μάχης για να εμποδίσουν τους αμερικανικούς και ισραηλινούς σχεδιασμούς· όχι για να τους νομιμοποιήσουν την τελευταία στιγμή. Διαπραγμάτευση σαν «ίσος προς ίσον» σημαίνει νομιμοποίηση.

Θα το δεχτούν;

(φωτογραφία: οι ypg – και η διοίκησή τους…)

Εύκολη απάντηση

Τετάρτη 25 Οκτώβρη. Μπορεί ο αμερικάνος υπ.εξ. Tillerson να θέλει να φύγουν οι «ιρανοί» απ’ το ιράκ «τώρα που τελειώνει ο πόλεμος κατά του isis», αλλά το «κοίτα τα μούτρα σου» είναι εύκολο.

Προς τον αμερικάνο υπουργό εξωτερικών: ο στρατός σας πρέπει να ετοιμάζεται τώρα να φύγει απ’ την πατρίδα μας, το ιράκ, αμέσως και χωρίς καθυστερήσεις, εφόσον η δικαιολογία της αντιμετώπισης του isis τελείωσε. Τάδε έφη ένας απ’ τους διοικητές των pmu, ο Qais al-Khaz’ali.

Οι «population mobilization units» (στα αγγλικά) ή Hashd al-Sha’adi (στα αραβικά) που ενοχλούν την Ουάσιγκτον αλλά και το Τελ Αβίβ και το Ριάντ, δημιουργήθηκαν από 40 περίπου μικρότερες ένοπλες οργανώσεις, αλλά η κυρίως ιρακινή / σιιτική σύνθεσή τους (τα 2/3) οφείλεται στον παλιότερο «στρατό του Mahdi». Γύρω στις 25.000 με 30.000 απ’ τα συνολικά 100.000 ντουφέκια του είναι ιρακινοί σουνίτες, κούρδοι yazidis, και ιρακινοί χριστιανοί. Θεωρούμε πιθανό ότι κάποιοι διοικητές (ή «σύμβουλοι διοικητών») είναι ιρανοί «φρουροί της επανάστασης».

Έχουμε, πάντως, την απορία: αν τους επόμενους μήνες ο isis περιοριστεί σε ασήμαντες εκτάσεις του ιράκ, τι δικαιολογία θα βρει η Ουάσιγκτον (είτε υπό το ψόφιο κουνάβι είτε με κάποιον αντικαταστάτη του) για να συνεχίσει να κρατάει στρατό εκεί;

Συρία, ιράκ 1

Τρίτη 24 Οκτώβρη. Με τον isis να διατηρεί τον έλεγχο μιας διαρκώς συρρικνούμενης περιοχής απ’ τις δυο μεριές των συρο-ιρακινών συνόρων, τα δύο επιμέρους πεδία μάχης του 4ου παγκόσμιου, της συρίας και του ιράκ έχουν ενοποιηθεί. Ένας βασικός παράγοντας ενοποίησης είναι ο ρόλος που παίζουν οι σιΐτες ένοπλοι. Στο μεν ιράκ, σαν pmu, υπό την καθοδήγηση των ιρανών «φρουρών της επανάστασης», ίσως και με την συμμετοχή τους – δίπλα στον τακτικό ιρακινό στρατό. Στην δε συρία, σαν Χεζμπ’ αλλάχ αλλά και μισθοφόρων (της Τεχεράνης) απ’ το αφγανιστάν, το πακιστάν, το ιράκ. Και πάλι όχι μόνο με υψηλόβαθμη καθοδήγηση των «φρουρών», αλλά και συμμετοχή ιρανών στις κατώτερες βαθμίδες.

Παρότι τεχνικά υπάρχει ακόμα «πρόβλημα isis», πολιτικοστρατιωτικά η προσοχή του μπλοκ της Αστάνα έχει αρχίσει να στρέφεται προς την μεριά των κούρδων και στις δύο επικράτειες: έχουν εμφανιστεί σα σύμμαχοι της Ουάσιγκτον και του Τελ Αβίβ, οι μόνοι τέτοιοι που κατέχουν αξιόλογες εκτάσεις εδάφους. Συνεπώς το βασικό και αρχικό ερώτημα είναι το σε ποιο βαθμό θα συνεχίσουν να δρουν σαν ατζέντηδες του αμερικανο-ισραηλινο-σαουδαραβικού άξονα.

Υπάρχουν δύο αναμφισβήτητα γεγονότα που κανείς δεν μπορεί να τα αμφισβητήσει, είτε του αρέσουν είτε όχι. Το πρώτο γεγονός είναι ότι το μπλοκ της Αστάνα (με την προσθήκη της Βαγδάτης) είναι που νίκησε τον isis, και τον νίκησε ματώνοντας. Δεν έριχνε μόνο βόμβες από χιλιόμετρα ψηλά· Μόσχα, Τεχεράνη, Δαμασκός και Χεζμπ’ αλλάχ έχουν χάσει, και χάνουν ακόμα, όχι μόνο φτηνούς πεζικάριους αλλά και υψηλόβαθμους καραβανάδες. Απ’ την μεριά του ο isis δεν έχει δυνατότητες να ανασυνταχτεί, να αναδιοργανωθεί και να αντιστρέψει την ήττα του, ακόμα κι αν δεχόταν υπόγεια βοήθεια απ’ τους συμμάχους του. Η στρατιωτική νίκη μεγαλώνει σε καθοριστικό βαθμό και το πολιτικό βάρος των μελών του μπλοκ της Αστάνα· μικραίνοντας, αντίστοιχα, το πολιτικό βάρος της Ουάσιγκτον και του Τελ Αβίβ: ότι κατακτιέται στο χώμα δεν χάνεται με πόζες και απειλές του αέρα…

Το δεύτερο γεγονός είναι ότι ο αμερικανο-ισραηλινός άξονας το μόνο που θα μπορούσε να προσφέρει στον κουρδικό εθνικισμό (κι αυτό έκανε αυτά τα χρόνια) είναι στρατιωτική βοήθεια και επιμελητεία· τίποτα διαφορετικό. Στο βαθμό που στο κοντινό μέλλον θα ίσχυε μια, έστω «ψυχρή», ειρήνη ανάμεσα στο μπλοκ της Αστάνα και στις κουρδοκρατούμενες ζώνες, στο βαθμό δηλαδή που ο μισο-καπιταλισμός / μισο-φεουδαρχία αυτών των ζωνών θα έβγαινε απ’ την «πολεμική παραγωγικότητα», οι κούρδοι θα ανακάλυπταν πως ούτε η Ουάσιγκτον ούτε το Τελ Αβίβ μπορούν να βοηθήσουν ιδιαίτερα: το εμπόριο, ακόμα και σαν λαθρεμπόριο, γίνεται και θα γίνεται μέσα απ’ το έδαφος της τουρκίας, της Ασαντοκρατούμενης συρίας, της επικράτειας της Βαγδάτης και εκείνης του ιράν· όχι μέσω της Αριζόνα ή της Χάιφα… Με απλά λόγια: οι κουρδικές περιοχές είναι «κυκλωμένες» απ’ τα μέλη του μπλοκ της Αστάνα, κι αυτό δεν μπορεί να το αλλάξει κανείς.

Συρία, ιράκ 3

Τρίτη 24 Οκτώβρη. Στις αρχές Νοέμβρη, σε στρατιωτικό αεροδρόμιο κοντά στη Δαμασκό που είναι ήδη (και) ρωσική αεροπορική βάση, πρόκειται να γίνει μια μεγάλη συνάντηση: η Μόσχα έχει καλέσει όλους τους εμπλεκόμενους στο συριακό πεδίο μάχης, συμπεριλαμβανόμενων των ένοπλων αντι-Άσαντ οργανώσεων (πλην των αμερικάνων και των isis / al nusra…) – εννοείται ότι θα είναι εκεί και το υπόλοιπο μπλοκ της Αστάνα. Το θέμα της συνάντησης / διαπραγμάτευσης είναι το post-war μέλλον της συρίας. Που σημαίνει ότι εκεί θα επισφραγιστούν συμφωνίες που ήδη έχουν δουλευτεί, και θα επισημοποιηθούν πολιτικά οι συσχετισμοί δύναμης ενόψει των εκκρεμοτήτων που πιθανά απομείνουν. Έχει συμβολική και όχι μόνο σημασία ότι αυτό το ραντεβού γίνεται έξω απ’ τις όποιες «πρωτοβουλίες του οηε»: είναι μια καθαρή δήλωση για το ποιοι είναι που κάνουν κουμάντο τώρα στην ευρύτερη περιοχή.

Σε κάθε περίπτωση η post-isis περίοδος στην εδαφική ζώνη απ’ την ανατολική Μεσόγειο ως το μπαλουχιστάν έχει πολύ περισσότερη Μόσχα ever απ’ την δεκαετία του ’90 και μετά· και έναν άξονα Ουάσιγκτον – Τελ Αβίβ – Ριάντ που έχει χάσει και δείχνει να ψάχνεται. Το ενδεχόμενο μιας επίθεσης του ισραήλ στο λίβανο (στη Χεζμπ’ αλλάχ) ή μιας ακόμα πιο τυχοδιωκτικής (με την τεχνική υποστηρίξη της Ουάσιγκτον) εναντίον του ιράν δεν μπορεί να αποκλειστεί: οι συσχετισμοί, στρατιωτικοί και (γεω)πολιτικοί που έχουν διαμορφωθεί απ’ τον «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας» στη μέση Ανατολή δεν είναι καθόλου εκείνοι που είχαν φανταστεί και επεδίωκαν οι εφευρέτες του. Κι αν για τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό αυτό ήταν ένα δευτερεύον μέτωπο του 4ου παγκόσμιου (το βασικό βρίσκεται στην ανατολική ασία και στον Ειρηνικό) για το Τελ Αβίβ ήταν και παραμένει το κύριο.

Δεν θα πρέπει να θεωρηθεί συμπτωματικό ότι, μετά από χρόνια «πάγου», η παλαιστινιακή Χαμάς «φίλησε χεράκι» στην Τεχεράνη, μέσω μιας πολυμελούς αντιπροσωπείας της που πήγε στο ιράν, και έκανε πολλές επαφές στα τέλη της προηγούμενης εβδομάδας και στις αρχές της τωρινής. Άλλες παλαιστινιακές οργανώσεις είχαν στείλει ένοπλους στο πλευρό του Άσαντ και των συμμάχων του, όχι η Χαμάς (όχι, σίγουρα, με τρόπο που να καταγράφτηκε). Η προσέγγιση της Χαμάς με την Τεχεράνη (προφανώς και για λόγους χρηματοδότησης), την ώρα που υποτίθεται ότι βρίσκεται σε εξέλιξη μια (ακόμα) προσπάθεια «συμφιλίωσης» με την καθεστωτική έως βρώμικη Φατάχ, ενισχύει τους πονοκέφαλους και τον θυμό του Τελ Αβίβ· και των δικτατοριών της αραβικής χερσονήσου που, περίπου, έχουν επικηρύξει το ιράν και όποιον σχετίζεται μαζί του (όπως το Κατάρ).

Παρά τα οικονομικά αδιέξοδα που αντιμετωπίζει η (σουνιτική…) Χαμάς λόγω του αποκλεισμού της λωρίδας της Γάζας και παρά τα ζόρια που θα αντιμετωπίσει εξαιτίας αυτής της φιλοϊρανικής στροφής της, πράττει σωστά με βάση τους συσχετισμούς στην ευρύτερη περιοχή όπως έχουν διαμορφωθεί.

Αν χρειαζόταν μια ακόμα επιβεβαίωση, έρχεται απ’ το πιο αδύνατο σημείο της ανατολικής Μεσογείου: την Γάζα…

Ιράκ

Δευτέρα 23 Οκτώβρη. Ουάσιγκτον και Τελ Αβίβ φαίνεται ότι έχουν “στραβώσει” με τις εξελίξεις στο ιρακινό πεδίο μάχης. Με το ότι ο ιρακινός στρατός και οι pmu έχουν ανακαταλάβει εδάφη που κατείχαν οι πεσμεργκά στο βόρειο και δυτικό ιράκ, πρώτα το Κιρκούκ και τις τελευταίες ημέρες τις περιοχές σχεδόν μέχρι τα τουρκο-ιρακινά σύνορα (όπου θα φτάσουν σύντομα)… Κατά πάσα πιθανότητα σε συνεννόηση με τους κούρδους πολέμαρχους· μάχες ουσιαστικές δεν γίνονται…

Για παράδειγμα ο αμερικάνος υπ.εξ. Rex Tillerson («Περιστέρι»; Ναι, με πυρηνικά…) ευρισκόμενος σήμερα στο Ριάντ (δεν ξεκολλάνε απο κει, ούτε τα «γεράκια» ούτε τα «περιστέρια») απαίτησε:

… Ειδικά οι ιρανικές πολιτοφυλακές που βρίσκονται στο ιράκ, τώρα που τελειώνει ο πόλεμος κατά του isis, πρέπει να γυρίσουν σπίτια τους…

Το ενοχλητικό είναι προφανές: οι pmu. Αυτές δεν ελέχονται απ’ την Ουάσιγκτον. Ελέγχονται σε μεγάλο βαθμό απ’ την Τεχεράνη, που τις εκπαίδευσε και τις εξόπλισε. Είναι όμως «ιρανοί»; Δύσκολο να το υποστηρίζει κάποιος για πάνω από 100.000 ενόπλους, έτσι δεν είναι;

Αλλά το υποστηρίζει! Πράγμα που σημαίνει ότι προς στιγμήν η Ουάσιγκτον έχει χάσει λίγο την μπάλα στο ιρακινό πεδίο μάχης…