Μόσχα – Τεχεράνη

Παρασκευή 2 Μάρτη. Σε μια επίδειξη του εύλογου γεγονότος ότι “στο παρα 5 μετράμε δυνάμεις”, η Μόσχα έβαλε βέτο σε μια απόφαση του συμβουλίου ασφαλείας του οηε (προωθούμενη απ’ το Λονδίνο, την Ουάσιγκτον και το Παρίσι) που είχε στόχο να καταδικάσει την Τεχεράνη για προμήθεια όπλων και πυραύλων στους υεμενίτες Houthis. Η ρωσική επιλογή ήταν «φορσέ»: προφανώς, μέσα απ’ την χρεώση της Τεχεράνης για ενίσχυση των υεμενιτών ανταρτών, η Ουάσιγκτον σκόπευε να ανοίξει ένα επιπλέον παράθυρο για τις κυρώσεις που (μονομερώς) σκοπεύει να επιβάλει στο ιρανικό καθεστώς την άνοιξη. Όσο για το Παρίσι και το Λονδίνο; Δεν θέλουν να τα σπάσουν (και δεν θα τα σπάσουν) με την Τεχεράνη την άνοιξη· θέλουν όμως να κρατήσουν και τις δουλειές τους με το καθεστώς του τοξικού πρίγκηπα στο Ριάντ (ο οποίος, δια του πατρός του βασιλιά, by the way, καθαίρεσε πρόσφατα όλους τους στρατηγούς του – ποιος ξέρει τι φοβάται;).

Ούτε η επίδειξη των ρωσικών super high tech όπλων, ούτε η κάλυψη της Τεχεράνης πρέπει να εννοηθούν σαν «μεμονωμένες» κινήσεις. Κι ενώ το γεγονός ότι εξακολουθεί να υπάρχει «συμβούλιο ασφαλείας του οηε» είναι αναχρονισμός (πλην, ωστόσο, τέτοιου είδους διεθνείς θεσμοί εξαφανίζονται όχι την πρώτη αλλά προς τις τελευταίες ημέρες ενός παγκόσμιου πολέμου…), οι ουσιαστικές συμμαχίες και αντιπαλότητες διαμορφώνονται έξω από τέτοιου είδους τυπικά υπολείμματα του 3ου παγκόσμιου (ψυχρού) πολέμου.

Ιράν

Πέμπτη 1 Μάρτη. Μαζί με το κόλπο “παγκόσμιος πόλεμος κατά της τρομοκρατίας”, που επέτρεψε στον αμερικανικό στρατό να στρατοπεδεύει άμεσα ή έμμεσα (μέσω proxies) σε πολλά κράτη μετά το 2001 και μετά, οδεύει προς το τέλος του κι ένα ακόμα u.s.a. κόλπο: η “επιβολή κυρώσεων”.

Αυτό το τελευταίο βασιζόταν στην ηγεμονική παγκόσμια κυκλοφορία (και χρήση στις διεθνείς εμπορικές συναλλαγές) του δολαρίου. Αλλά οι καιροί αλλάζουν… Το ένα μετά το άλλο, κράτη πρώτης γραμμής, “αποχωρίζονται” το δολάριο και ό,τι αυτό συνεπάγεται (την έκθεση στις αμερικανικές “κυρώσεις”, αλλά και την άντληση διεθνούς υπεραξίας μέσω νομίσματος απ’ τις ηπα). Άλλα καπιταλιστικά κράτη προωθούν διεθνείς εμπορικές σχέσεις στα εθνικά τους νομίσματα (ρωσία, κίνα…) Κι άλλα απλά παρακάμπτουν την Ουάσιγκτον, χρησιμοποιώντας το δικό τους διεθνές νόμισμα. Το ευρώ, προκειμένου για ευρωπαϊκά κράτη, που κάνουν μπίζνες με την δακτυλοδεικτούμενη απ’ την Ουάσιγκτον (και το Τελ Αβίβ και το Ριάντ) Τεχεράνη.

Ο ιρανικός καπιταλισμός έχει πολύ μεγάλο δυναμικό “ανάπτυξης” σε διάφορους τομείς. Την προηγούμενη εβδομάδα, ο επικεφαλής της γαλλικής κρατικής “δημόσιας επενδυτικής τράπεζας” Nicolas Dufurcq, ανακοινώνοντας ότι υπάρχει μια ανοικτή γραμμή πιστώσεων 1,5 δισ. ευρώ για συμβόλαια μεταξύ γαλλικών εταιρειών και του ιράν, σχολίασε ειρωνικά, σε σχέση με τις υπάρχουσες και τις μελλοντικές κυρώσεις κατά της Τεχεράνης:

Πρόκειται για μια εντελώς ανεξάρτητη ροή χρήματος. Δεν υπάρχει ούτε ένα δολάριο σ’ αυτήν… ούτε ένας που να έχει αμερικανικό διαβατήριο.

Δεν είναι μόνο το Παρίσι. Το Βερολίνο, οι Βρυξέλες (σαν πρωτεύουσα του βελγίου), η Βιέννη και η Ρώμη κινούνται με τον ίδιο τρόπο. Πρόσφατα Ρώμη και Τεχεράνη υπέγραψαν μια συμφωνία δανειοδότητης ιταλικών επιχειρήσεων που θα κάνουν επενδύσεις στο ιράν με μια πιστωτική καβάτζα ύψους 5 δισ. ευρώ. Η ινδία, ένας υποτίθεται “στρατηγικός σύμμαχος” της Ουάσιγκτον στην προσπάθειά της να κρατήσει τον έλεγχο στον “ινδικό – ειρηνικό”, κάνει το ίδιο: επιτρέπει στις ινδικές επιχειρήσεις να κάνουν δουλειές στο ιράν χρησιμοποιώντας την ρουπία.

Θεωρητικά η Ουάσιγκτον έχει ένα έσχατο “οικονομικό” όπλο: να αρχίσει να επιβάλλει κυρώσεις σε οποιαδήποτε εταιρεία (άσχετα από εθνικότητα) κάνει μπίζνες με την Τεχεράνη (άσχετα από νόμισμα) εμποδίζοντάς την να κάνει δουλειές στις ηπα. Όμως αυτό θα ήταν απλά όξυνση του οικονομικού / εμπορικού πολέμου, και αυτοκτονία· αφού θα ξεκινούσαν ανάλογα αντίμετρα.

Στην Ουάσιγκτον βλέπουν ότι με αυξανόμενη ταχύτητα η “αμερικανική μπογιά” ξεφτίζει παγκόσμια. Και, προφανώς, δεν χαίρονται καθόλου…

Ως την ερχόμενη άνοιξη

Παρασκευή 23 Φλεβάρη. Στα μέσα του ερχόμενου Μάη το ψόφιο κουνάβι θα πρέπει να πραγματοποιήσει (ή όχι…) τις απειλές του του περασμένου Γενάρη κατά της Τεχεράνης: θα πρέπει να αποσυρθεί οριστικά απ’ την 5 + 1 συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα επιβάλλοντας καινούργιες (και “πλούσιες”) κυρώσεις· ή να ξανα – ματαδώσει μια ακόμα παράταση, “τελευταία ευκαιρία” για τα υπόλοιπα μέλη της συμφωνίας να συνταχτούν με την αμερικανική τακτική. Αυτό το τελευταίο είναι το λιγότερο πιθανό, αφού θα γελοιοποιούσε εντελώς την Ουάσιγκτον.

Μια “διαρροή” των αμερικανικών προετοιμασιών που δημοσιοποίησε το reuters δείχνει ότι η Ουάσιγκτον προσπαθεί να εκβιάσει το Λονδίνο, το Παρίσι και το Βερολίνο επί του θέματος. Με τα τωρινά δεδομένα δεν φαίνεται ελπίδα επιτυχίας του εκβιασμού· απομένουν ωστόσο 3 σχεδόν μήνες ακόμα…

Δεν θα αποκλείαμε το να είναι τα μέσα Μάη μια στιγμή «ορόσημο» τόσο για την Μόσχα όσο και για την Τεχεράνη και την Άγκυρα (το «μπλοκ της Αστάνα») σε ότι αφορά τις εξελίξεις στο συριακό πεδίο μάχης. Εν όψει της αυξημένης πιθανότητας (έως βεβαιότητας) ότι η Ουάσιγκτον θα προσπαθήσει απ’ τον Μάη και μετά να κινητοποιήσει κατά της Τεχεράνης «λιτούς και δεμένους» (δηλαδή τον εξής έναν: το Τελ Αβίβ) θα μας φαινόταν λογικό στο συριακό πεδίο μάχης να έχουν μορφοποιηθεί με στέρεο τρόπο οι καλύτερες κατά το δυνατόν αντιαμερικανικές συνθήκες.

Κάτι αντίστοιχο, απ’ την άποψη των χρονοδιαγραμμάτων, θα μπορούσε να αφορά και την κορεατική χερσόνησο… Αλλά για εκεί προσεχώς (απ’ την ασταμάτητη μηχανή).

Συρία 3: ελληνική εξωτερική πολιτική

Τετάρτη 21 Φλεβάρη. Το ελληνικό καθεστώς βολεύεται να φαντασιώνει ότι “ο τουρκικός στρατός θα φάει χώμα απ’ τον συριακό” – και οποιαδήποτε άλλη παράνοια μπορεί να κατεβάσει! Ότι «διαλύεται», «όπου νάναι διαλύεται» (η τουρκία), και τα λοιπά. Ειδικά οι ροζ διαχειριστές μεγαλοϋπάλληλοι τραβάνε το δικό τους ιδεολογικό ζόρι. Δεν είναι δυνατόν να έχεις μεγαλώσει πολιτικά με άφθονο «αμερικάνοι φονιάδες των λαών» και ύστερα αφενός να συμμαχείς μαζί τους και με κάθε άλλο κατακάθι της περιοχής, αφετέρου δε «ο αιώνιος εχθρός» να απειλεί και στρατιωτικά τις ηπα (έστω κιαν πρόκειται για βερμπαλισμούς…) και συ να εύχεσαι … να νικήσουν οι αμερικάνοι! Παράνοια στο τετράγωνο!

Δεν θα έπρεπε να περιμένει κανείς τίποτα καλύτερο από μια εθνική κουλτούρα που σα σημαία της έχει την αυτοϊκανοποίηση (: μαλακία!). Όσες / όσοι όμως δεν θέλουν να ανήκουν σ’ αυτήν δεν θα πρέπει να ξεχνούν αυτό: η πολιτική γεωμετρία του σε εξέλιξη 4ου παγκόσμιου είναι σύνθετη, πυκνή, δυναμική· και πάντως δεν είναι κομμένη και ραμμένη στα μέτρα των ονείρων, των φαντασιώσεων και των κόμπλεξ ανωτερότητας των ελλήνων.

Το «μπλοκ της Αστάνα», δηλαδή η συμμαχία Μόσχας, Άγκυρας, Τεχεράνης και Δαμασκού (και στο βάθος Πεκίνου…) έχει ακόμα πιο πλατειά έδραση. Περιλαμβάνει την Χεζμπ’ αλλάχ (άρα τον λίβανο), την Χαμάς (άρα το μεγαλύτερο μέρος της παλαιστίνης), το κατάρ. Εκεί που τελειώνει το συγκεκριμένο μπλοκ, αρχίζει ένα παρόμοιο, με κέντρο περιστροφής το αφγανιστάν (με την συμμετοχή του πακιστάν, και διάφορων άλλων κεντροασιατικών –σταν). Κι εκεί που τελειώνει αυτό αρχίζει το «μπλοκ του Βλαδιβοστόκ» με κέντρο περιστροφής την κορεατική χερσόνησο.

Σ’ όλη αυτή τη μακριά γραμμή αντιπαράθεσης, απ’ τη Μεσόγειο μέχρι τη θάλασσα της κίνας, τα κουκιά είναι μετρημένα. Και για όποιον θέλει κάτι πιο κοντινό, στη μέση Ανατολή, είναι εύκολο για εμάς να διαπιστώσουμε τις επιμέρους εθνοκρατικές στοχεύσεις, ιμπεριαλιστικές ή όχι. Όμως η συνδετική «ουσία» αυτών των συμμαχιών είναι τόσο ισχυρή (στη μέση Ανατολή ο αμερικανικός και ο ισραηλινός ιμπεριαλισμός, στην ανατολική ασία ο αμερικανικός και ο ιαπωνικός) ώστε μόνο ηλίθιοι (ή έλληνες, πράγμα που είναι το ίδιο) θα περίμεναν ότι κάποιες απ’ τις εθνοκρατικές στοχεύσεις που συγκροτούν το «μπλοκ της Αστάνα» θα κάνουν το λάθος να συγκρουστούν μεταξύ τους ανοίγοντας πόρτες και παράθυρα στην Ουάσιγκτον και στο Τελ Αβίβ! Σα να λέμε: ότι θα είναι τόσο ανόητοι, μετά από τόσα χρόνια, ώστε η Άγκυρα και η Δαμασκός θα βγάλουν τα ματάκια τους με τα χεράκια τους!

Φυσικά για τις φαντασιώσεις της ελληνικής εθνικοϊμπεριαλιστικής ψύχωσης υπάρχει αιτία: η συμμαχία της με την χούντα του Καΐρου, το κράτος απαρτχάιντ του Τελ Αβίβ και την αμερικανική ιμπεριαλιστική παρακμή. Φτάνει και περισσεύει η ελπίδα «περικύκλωσης της Μεσογείου» για να βλέπουν τα ελληνικά κρανία «πουλάκια» (κάθε φορά που τρώνε μια γερή κατακέφαλα…)

Μέση ανατολή

Κυριακή 11 Φλεβάρη. Με δεδομένο ότι η ισραηλινή αεροπορία είναι (κατά το Τελ Αβίβ) το “ακαταμάχητο υπερόπλο” του (στην περιοχή φυσικά, και μακρυά απ’ το ιράν…) η κατάρριψη (η πρώτη που αναγνωρίζεται επίσημα απ’ το ισραηλινό καθεστώς, και κατά πάσα πιθανότητα η πρώτη που συμβαίνει) ενός f-16 είναι κυρίως πλήγμα στο γόητρο και το πρεστίζ του ισραηλινού μιλιταρισμού· κι όχι κάτι χειρότερο.

Κάτι τέτοιο, όμως, ισχύει γι’ αυτό. Το πρώτο f-16. Κι όλα εξαρτώνται απ’ το πως κτυπήθηκε. Γιατί το ισραηλινό καθεστώς είναι σίγουρο πως ξέρει όλα όσα χρειάζεται για την αντιαεροπορική άμυνα του συριακού, και θεωρεί (θεωρούσε ως χτες) ότι δεν είναι επικίνδυνη.

Μήπως έχει αλλάξει κάτι και του διέφυγε; Μήπως έχουν γίνει τίποτα βελτιώσεις σ’ αυτό που «δεν» ήταν, οπότε τώρα μπορεί και να είναι; Δεν θα μαθευτεί εύκολα· εκτός αν υπάρξει και δεύτερη και τρίτη κατάρριψη… Πάντως η Χεζμπ’ αλλάχ αυτό υποστηρίζει, πανηγυρίζοντας: Οι σημερινές εξελίξεις [η κατάρριψη του f-16] δείχνουν ότι οι παλιές εξισώσεις τέλειωσαν οριστικά – αρχίζει μια καινούργια στρατηγική φάση… δήλωσε χτες το βράδυ. Ξέρουν κάτι στο λίβανο; Ή παίρνουν τις ευχές τους για πραγματικότητα;

Υποψιαζόμαστε ότι μπορεί να υπάρχουν τίποτα «γατόνια» μηχανικοί που ειδικεύονται στο να μετατρέπουν όπλα που είναι για τα παλιατζίδικα σε αποτελεσματικά και γεμάτα δυσάρεστες εκπλήξεις. Μπορεί αυτή να είναι η περίπτωση τώρα, όπως μπορεί η κατάρριψη να έγινε τυχαία. Αν, όμως, ισχύει το πρώτο, τότε οι πολεμοχαρείς του Τελ ΑΒίβ θα έχουν ένα πρόβλημα ακόμα. Το προηγούμενο ήταν ότι ένα σούπερ ντούπερ f-35 τους κτυπήθηκε από συριακό πύραυλο πριν λίγο καιρό (παρότι είναι «αόρατο») – δεν έπεσε μεν, αλλά «χάλασε». Τώρα το f-16 έπεσε.

Συνεχίζεις μ’ αυτές τις συνθήκες; Κι αν πέσουν κι άλλα;

(Μωρέ υγεία να υπάρχει! Και τα παλιοσίδερα ξαναφτιάχνονται…)

Τα προβλήματα στις πόλεις…

Δευτέρα 5 Φλεβάρη. Ο καπιταλιστικός πλανήτης έχει πολύ σοβαρότερα και επείγοντα ζητήματα μπροστά του απ’ τα ελληνικά κόμπλεξ και τα α λα “Μίκης” βαθιά γεράματα της κουτοπονηριάς του ελληνικού ιμπεριαλισμού.

Για παράδειγμα: η Ουάσιγκτον ανακοίνωσε μόλις τον εκσυγχρονισμό και την επέκταση του πυρηνικού της οπλοστασίου. Καθόλου “καλά νέα”, αν και αναμενόμενα καθώς ο ενδοκαπιταλιστικός ανταγωνισμός οξύνεται σταθερά. Τεχεράνη, Πεκίνο, Μόσχα αλλά και Βερολίνο κατηγόρησαν διαδοχικά την ψοφιοκουναβική κυβέρνηση… Αν όλη η ιστορία ήταν ένα blame game τότε θα το είχαν κερδίσει πριν καν οι αντίστοιχες πολιτικές περσόνες ανοίξουν το στόμα τους.

Είναι, όμως, πλέον αυτό; Η «αναζήτηση των υπευθύνων» ή, ακόμα, και η κατασκευή τους; Όχι. Καθώς οι διεθνείς διακρατικές εντάσεις αυξάνονται και οι πυρήνες των αντίπαλων μπλοκ σχηματοποιούνται, είτε λύνει κανείς διαφορές εδώ κι εκεί, ή τις κρατάει ανοικτές ελπίζοντας ότι το κακοφόρμισμά τους θα τον ευνοήσει. “Κάποτε”. Αν θέλει το δεύτερο, αμολάει και τους καννίβαλους που έχει στη δούλεψή του, σαν “λαϊκή υποστήριξη”: “κάποτε” μπορεί να χρειαστεί να σκοτώσουν και να σκοτωθούν· κι όσοι επιζήσουν να το μετανοιώσουν.

Αλλά αυτό μετά το “κάποτε”….

Οι σύμμαχοι

Τετάρτη 31 Γενάρη. Θυμίζει την πιθανή αξία του σχεδίου για «περικύκλωση της Μεσογείου» – έτσι δεν είναι; Δεν μπορούμε να επιβεβαιώσουμε αλλά ούτε να αποκλείσουμε εκείνο που γράφει σε άλλο σημείο του ρεπορτάζ της η Jerusalem Post. Ότι δηλαδή:

…. Όπως έγινε με τις αεροπορικές επιθέσεις κατά της συρίας, όπου υπήρξε μια συνεννόηση ώστε να μην υπάρξει εμπλοκή με τους ρώσους, το αντίστοιχο θα πρέπει να συμφωνηθεί για το πολεμικό ναυτικό…

Το να ζητάει το Τελ Αβίβ την διακριτική ανοχή της Μόσχας για περιπτώσεις επιθέσεων σε ναυτικές θέσεις της συρίας (κατ’ αρχήν) και του λιβάνου (αργότερα…) θα μπορούσε να είναι ένα βιαστικό αίτημα του Τελ Αβίβ (δεν ξέρουμε την κατάληξη). Αλλά ο ισραηλινός μιλιταρισμός / ρατσισμός και οι εκπρόσωποί του δεν είναι αφελείς. Μια τέτοια ρωσική «ανοχή» μόνο σαν προσωρινή, μεταβατική φάση θα μπορούσε να εννοηθεί – αν, όντως, είναι ζητούμενη, κι αν δοθεί. Μόνο με μια άλλη, «συμπαγή» συμμαχία, μπορεί να ελπίζει το Τελ Αβίβ ότι θα ελέγξει την «μοίρα» των πλατφορμών εξόρυξης φυσικού αερίου, τις σχετικές μπίζνες, την γεωπολιτική τους – και όχι μόνο.

Οπότε επιστρέφουμε στα μέρη μας. Στο απεριόριστο γλύψιμο του ισραηλινού προέδρου Rivlin στον ελληνικό ρατσισμό / εθνικισμό / ρατσισμό, μέσω μεγΑλέκου. Και στο πραγματικό νόημα της δήθεν επετειακής επίσκεψής του με αφορμή την μνήμη του Ολοκαυτώματος: υπήρχαν τουλάχιστον άλλοι τρεις ευρωπαϊκοί προορισμοί που σχετίζονται με το Ολοκαύτωμα: η Βαρσοβία (το πολωνικό καθεστώς προσπαθεί να ξεφορτωθεί την ιστορική πολωνική συμμετοχή / συνενοχή στα στρατόπεδα συγκέντρωσης και τα κρεματόρια), το Βερολίνο (για προφανείς λόγους) και η Βιέννη (επίσης για προφανείς λόγους).

Την επίσκεψη και την κολακεία προς τον ελληνικό ιμπεριαλισμό, έστω κι αν είναι στα down του, ας μας επιτρέψετε, δεν την θεωρούμε συμπτωματική. Αλλά μέρος της ενίσχυσης (και προς το εντόπιο πόπολο) της «ελληνοϊσραηλινής στρατιωτικής φιλίας». Δηλαδή της «περικύκλωσης της ανατολικής Μεσογείου» – υποχρεωτικά στο πλάι του αμερικανικού 6ου στόλου, αλλά και στο «πόδι» του, αν η Ουάσιγκτον χρειαστεί να μετακινήσει την συγκεκριμένη αρμάδα της νοτιότερα ή ανατολικότερα.

Για να το πούμε αλλιώς. Μετά την τουρκική εισβολή στον ypgκρατούμενο θύλακα της Afrin, το Τελ Αβίβ φοβάται ότι δεν μπορεί πια, ούτε μέσω proxies, να ανασχέσει την συμμαχία Μόσχας – Τεχεράνης – Άγκυρας – Βαγδάτης – Δαμασκού – Βηρυττού (και Πεκίνου στο βάθος)… Δεν μπορεί να το πετύχει χερσαία. Οπότε προετοιμάζεται και για πόλεμο στη θάλασσα και στα παράλια. Τα συριακά και τα λιβανέζικα. (Δίπλα απ’ τις ρωσικές βάσεις…) Είναι, μεν, αναγκαστική οπισθοχώρηση· αλλά δεν παύει να είναι πολεμική. (Και ο isis δεν διαθέτει ναυτικό…)

Πολεμική με «θέμα εθνικής υπεράσπισης» την αοζ του. Με δεδομένο ότι κρατάει σοβαρές διαφορές θαλάσσιας οριοθέτησης της δικής του αοζ με εκείνη του λιβάνου (οπότε: Χεζμπ’ αλλάχ…). με δεδομένο ότι «τρώει» την αοζ του όποιου «παλαιστινιακού κράτους» (οπότε: όποιος υποστηρίζει τους παλαιστίνιους δεν είναι απλά «εχθρός» – είναι «φασίστας» (!!!!) – το λένε και το ξαναλένε και στα ελληνικά οι υπηρεσίες…)· με δεδομένο, τέλος, ότι η Άγκυρα δεν έχει εκδηλώσει ακόμα ανοικτά τον σχεδιασμό της για την δική της αοζ στην ανατολική Μεσόγειο… Με δεδομένο, τέλος, πως ούτε ο ρωσικός ούτε ο κινεζικός ιμπεριαλισμός είναι αδιάφοροι για την περιοχή, έστω κι αν – μέχρι τώρα – δεν έχουν κάνει κάτι εντυπωσιακό.

Αν υπάρχουν στο Τελ Αβίβ τέτοιες φαγούρες (και γιατί να μην υπάρχουν;) στέλνει το ισραηλινό κράτος στη Μόσχα μεν τον «εκπρόσωπο του εκτελεστικού», μπας και κανονίσει τίποτα· και στέλνει στην Αθήνα τον πρόεδρο, να ανάψει καπνογόνα για τον μεγΑλέκο. Μωρέ και για τον Δία θα άναβε – αν εξυπηρετούσε.

Όσο για τους ντόπιους «εχθρούς του ελληνικού κράτους»; Ε… Τα είπαμε… Τους έχει βγει η γλώσσα να τρέχουν όσο πιο αργά γίνεται, αλλά ευτυχώς έχουν αναλάβει μια δουλειά που την θεωρούν εύκολη: να ελεεινολογούν όσους υποστηρίζουν τον αντιαποικιακό και αντιρατσιστικό αγώνα των παλαιστινίων, από καθαρά – εννοείται! – «αντιφασιστική» και «αντιρατσιστική» και «αντιπολεμική» και «επαναστατική» οπτική γωνία…

It’s a dirty job but someone gotta do it – που τραγουδούσαν και οι Faith No More το 1987, εναντίον των πρωτοκοσμικών “ανθρωπιστών” τότε… Αφιερωμένο εξαιρετικά και μεσοβδόμαδα…:

Συρία

Τετάρτη 31 Γενάρη. Υπάρχει αίμα, πένθος· υπάρχουν και καταστροφές. Υπάρχουν τανκς, πυροβολικό και αεροπορικοί βομβαρδισμοί. Υπάρχει επίθεση και άμυνα. Θέσεις οχυρές και θέσεις προς κατάληψη. Αλλά, ίσως, το κυριότερο χαρακτηριστικό της τουρκικής (+ friends) εισβολής στον ypgκρατούμενο θύλακα της Afrin δεν είναι η στρατιωτική αναμέτρηση.

Απ’ την άποψη των μεγεθών η Άγκυρα έχει κινητοποιήσει ελάχιστο μέρος του στρατού της σ’ αυτήν την επιχείρηση· που, κατά τα άλλα, σύμφωνα με τις δηλώσεις των τουρκικών πολιτικών αφεντικών, είναι «ζωής και θανάτου». Τρεις ή τέσσερεις φορές παραπάνω τουρκικός στρατός (και πάλι μικρό μέρος του) και ο θύλακας θα είχε ήδη καταληφθεί. Ή σχεδόν.

Αλλά η τακτική της Άγκυρας είναι πιο σύνθετη· και στη συνθετότητά της βρίσκει όχι απλά την ανοχή αλλά και την συμφωνία της Μόσχας, της Δαμασκού και της Τεχεράνης. Το θέμα δεν είναι απλά να ηττηθούν οι ypg στην Afrin· αλλά να ηττηθούν με τέτοιο τρόπο ώστε να ενταθούν οι υπαρκτές φυγόκεντρες τάσεις, πολιτικές και ιδεολογικές, μέσα στον συρο-κουρδικό πληθυσμό. Σα να λέμε: το θέμα δεν είναι να γίνουν οι ypg «ήρωες». Αλλά το αντίθετο: να κατηγορηθεί, να γίνει υπόλογο το pkk, για την συμμαχική υποδούλωσή του στην Ουάσιγκτον.

Σ’ αυτήν την δεύτερη περίπτωση ένας blitz war απ’ την μεριά του τουρκικού στρατού, ακόμα κι αν ήταν εφικτός (και θεωρητικά είναι) θα πετύχαινε στρατιωτικά – αλλά θα έχανε τον πολιτικό στόχο του. Το μπλοκ της Αστάνα θέλει οπωσδήποτε κουρδικές οργανώσεις έξω και κόντρα στους κούρδους βασσάλους της Ουάσιγκτον, του Τελ Αβίβ και του Ριάντ. Για επικοινωνιακούς αλλά και (κυρίως) στρατιωτικούς λόγους. Και τους θέλει όχι στην Afrin, αλλά στην κυρίως ypgκρατούμενη ζώνη, στη βορειοανατολική συρία. Θέλει, επίσης, να αυτομολήσουν κάποιοι άραβες σύμμαχοι των ypg και της Ουάσιγκτον, εκτιμώντας ότι δεν είναι ασφαλές το καταφύγιο που έχουν επιλέξει.

Γιατί εκεί είναι η κόντρα. Ανατολικά του Ευφράτη. Κι αν έχει εξασφαλίσει κάτι η Άγκυρα απ’ την Μόσχα (και πιο σιωπηρά απ’ την Τεχεράνη και την Δαμασκό) εκτιμάμε ότι δεν είναι η «άδεια» να εισβάλλει στην Afrin. Γι’ αυτό αρκεί ένα ξερό «ναι». Αλλά ο (κοινός) σχεδιασμός του να κινηθεί εκεί με τέτοιο τρόπο ώστε να οξύνει τις ενδοκουρδικές αντιθέσεις.

Άλλωστε, λίγοι ρώσοι «σύμβουλοι» έχουν απομείνει στον ypgκρατούμενο θύλακα… Όχι για στρατιωτικούς λόγους. Αλλά για να έχουν μια πιο άμεση εποπτεία των εσωτερικών διεργασιών…

Αν, τώρα, υπάρχει και «κρέας» σ’ αυτήν την ιστορία, δεν είναι του Α παγκόσμιου πολέμου και των χαρακωμάτων. Θέλουμε να πούμε: καλό είναι να έχει ο καθένας το νου του.

(φωτογραφία: ο «ειδικός απεσταλμένος του οηε για τη συρία» Staffan de Mistura κάνει δηλώσεις χτες στο κλείσιμο του διήμερου «συνεδρίου εθνικής συμφιλιώσης στη συρία» που έγινε στο ρωσικό Sochi, υπό την αιγίδα όχι μόνο της Μόσχας αλλά συνολικά του «μπλοκ της Αστάνα». Σύμφωνα με την απόφαση του «συνεδρίου» δημιουργήθηκε μια 150μελής επιτροπή, με συμμετοχή τόσο εκπροσώπων του καθεστώτος Άσαντ όσο και όσων αντιπολιτευόμενων ήταν παρόντες στο Sochi, για την δημιουργία νέου συριακού συντάγματος.

Το κύριο σημείο αδυναμίας αυτής της διαδικασίας είναι το (αντιπροσωπευτικό) εύρος της κουρδικής συμμετοχής. Με δεδομένο ότι η σύμμαχοι της Ουάσιγκτον δεν έχουν θέση, το μπλοκ της Αστάνα θέλει την ενίσχυση – όσο θα κουβεντιάζεται το μελλοντικό σύνταγμα… – της κουρδικής αντίθεσης στην αμερικανική κατοχή στη βόρεια και ανατολική ασία.

Και θα την εκβιάσει αυτήν την ενίσχυση.)

“Αντιτρομοκρατία” τέλος; Περίπου…

Σάββατο 20 Γενάρη. Έχουμε γράψει με διάφορες αφορμές επ’ αυτού. Μια πρόσφατη ήταν σε ένα σχόλιο για μια αμερικανική κοινοβουλευτική απόφαση, στις 4 του περασμένου Ιούλη (το τζίνι και το μπουκάλι):

Βλέπουμε… την σταδιακή υποχώρηση (αν και όχι εξαφάνιση: στη νοτιοανατολική ασία “φτιάχνεται ψωμί”…) του πολέμου εναντίον «μη κρατικών πρωταγωνιστών», κοινώς «αντιτρομοκρατία», (που, σερβίροντας τις στρατιωτικές εκστρατείες σαν υπερ-αστυνομικές επιχειρήσεις δημόσιας τάξης, επέτρεπε την παράκαμψη του αμερικανικού «νομοθετικού»…) και την εξίσου σταδιακή μετατόπιση σε εξελισσόμενους ή πιθανούς πολέμους εναντίον (μεταξύ) κρατών… Όπου πράγματι χρειάζεται μια ευρύτερη συναίνεση των «εκπροσώπων του έθνους» και όχι η παράκαμψή τους.

Θα φανεί…

Φαινόταν ήδη… Απλά ήρθε και ο «τρελός σκύλος», ο αμερικάνος υπ.αμ. Jim Mattis, να το επιβεβαιώσει, παρουσιάζοντας χτες την εθνική στρατηγική άμυνας των ηπα, για το 2018 (και “μέχρι την τελική νίκη”…). Ο διακρατικός στρατηγικός ανταγωνισμός και όχι η τρομοκρατία είναι τώρα η βασική μέριμνα της εθνικής ασφάλειας των ηπα ξεκαθάρισε… Μ’ αυτά ακριβώς τα λόγια.

Είναι εύκολο να βρείτε την 14σελίδων επίσημη περίληψη του νέου αμερικανικού δόγματος. Τέσσερα κράτη αναφέρονται ρητά σαν «απειλή»: Κίνα, ρωσία, βόρεια κορέα, ιράν. Στην 4η σελίδα (της περίληψης) όπου παρουσιάζονται οι «στόχοι», η δεύτερη παράγραφος είναι κατατοπιστική μέσα στη συντομία της:

Οι μακροπρόθεσμοι στρατηγικοί ανταγωνισμοί με την Κίνα και την Ρωσία είναι οι κύριες προτεραιότητες του Υπουργείου [«άμυνας»…] και απαιτούν αυξημένες και έντονες επενδύσεις, εξαιτίας του μεγέθους των απειλών που συνιστούν για την ασφάλεια και την ευημερία των ηπα σήμερα, και την δυναμική αύξησης αυτών των απειλών στο μέλλον. Παράλληλα, το Υπουργείο θα εντατικοποιήσει τις προσπάθειές του να αποτρέψει και να αντιμετωπίσει τα κακοποιά καθεστώτα (rogue regimes) όπως η Βόρεια Κορέα και το Ιράν, να νικήσει τις τρομοκρατικές απειλές προς τις Ηπα, και να σταθεροποιήσει τα κέρδη μας στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν, ενόσω θα κινείται προς μια προσέγγιση με μεγαλύτερο βάρος στην εξασφάλιση πηγών χρηματοδότησης.

Στο αμέσως επόμενο κεφάλαιο («στρατηγική προσέγγιση»), η έκθεση ξεκαθαρίζει:

Περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο κράτος, η Αμερική μπορεί να επεκτείνει τον χώρο ανταγωνισμού, παίρνοντας την πρωτοβουλία για να προκαλέσει τους ανταγωνιστές μας εκεί που εμείς έχουμε πλεονεκτήματα και αυτοί είναι αδύναμοι. Μια πιο φονική ισχύς [αμερικανική], οι ισχυρές συμμαχίες και συνεταιρισμοί, η αμερικανική τεχνολογική καινοτομία και μια κουλτούρα αποτελεσματικότητας θα δημιουργήσουν την αποφασιστική και σταθερή στρατιωτική υπεροχή των Ηπα

Να είμαστε στρατηγικά προβλέψιμοι αλλά επιχειρησιακά απρόβλεπτοι: η απώθηση ή η κατανίκηση των μακροπρόθεσμα στρατηγικών ανταγωνιστών είναι μια δομικά διαφορετική πρόκληση σε σχέση με τους περιφερειακούς αντιπάλους που ήταν ο στόχος στις στρατηγικές του παρελθόντος. Η δύναμή μας και οι αναβαθμισμένες ενέργειές μας μαζί με τους συμμάχους μας θα επιδεικνύουν την προσήλωσή μας στην αποτροπή των εναντίον μας επιθέσεων, αλλά το ξεδίπλωμα της δύναμής μας, οι στρατιωτικές θέσεις μας και οι επιχειρήσεις μας θα πρέπει να εισάγουν την αβεβαιότητα στους αντιπάλους που λαμβάνουν τις αποφάσεις. Με τους συμμάχους και τους εταίρους μας, θα προκαλούμε τους ανταγωνιστές μας αναγκάζοντάς τους να κινηθούν σε θέσεις που δεν τους βολεύουν, προκαλώντας σύγχιση στις προσπάθειές τους, αποτρέποντας τις επιλογές τους ενόσω θα επεκτείνουμε τις δικές μας, και αναγκάζοντάς τους να αντιμετωπίσουν την σύγκρουση μαζί μας κάτω από συνθήκες δυσμενείς γι’ αυτούς.

(φωτογραφία: ο «τρελός σκύλος» στην χθεσινή παρουσίαση του νέου πολεμικού δόγματος. Σφίγγει τις γροθιές του, για να δώσει έμφαση…)

Ιράν

Τρίτη 16 Γενάρη. Απαντώντας στην “τελευταία ευκαιρία” που έδωσε η Ουάσιγκτον μέσω ψόφιου κουναβιού σ’ αυτούς που έχουν υπογράψει την συμφωνία 5 + 1 για το πυρηνικό πρόγραμμα του ιράν, ο ρώσος υπ.εξ. Sergei Lavrov δεν άφησε περιθώρια:

Δεν πρόκειται να υποστηρίζουμε αυτό που προσπαθούν να κάνουν οι ηπα, δηλαδή να αλλάξουν το κείμενο της συφωνίας προσθέτοντας πράγματα που είναι εντελώς απαράδεκτα για το ιράν δήλωσε σε δημοσιογράφους.

Δεν είναι παράξενη η ρωσική άποψη. Αξίζει όμως να σημειώσουμε μια σύνδεση που έκανε ο Lavrov, με ευθεία γραμμή: το ιράν δέχτηκε να αναστείλει το πυρηνικό του πρόγραμμα με αντάλλαγμα την άρση των εναντίον του κυρώσεων, αλλά οι ηπα επιμένουν σ’ αυτές. Πως θα πεισθεί η βόρεια κορέα να σταματήσει το δικό της πυρηνικό πρόγραμμα όταν βλέπουν αυτήν την τακτική;

Δεν θα πεισθεί. Απλό δεν είναι; Αυτό που υπενθύμισε ο ρώσος υπ.εξ., με πλάγιο και διπλωματικό τρόπο, είναι ότι η Ουάσιγκτον δεν έχει πια θέση σε οποιαδήποτε συζήτηση για το πυρηνικό μέλλον της βόρειας κορέας.

Σαφές; Ελπίζουμε ναι.