Tag: ιράν

PayMon

Τετάρτη 6 Φλεβάρη. Το κατά πόσον τέτοιες τεχνικές λύσεις έχουν μεγάλο πολιτικό βάθος θα το μάθουμε. Έχει όμως ενδιαφέρον, και σχετίζεται με κάποια πράγματα που γράφαμε το περασμένο Σάββατο. Τέσσερεις ιρανικές τράπεζες έφτιαξαν ένα «κρυπτονόμισμα» (ονόματι PayMon) με «κάλυψη» χρυσό – που σημαίνει με «σταθερή τιμή». Και μ’ αυτό «παραμάσχαλα» βρίσκονται σε διαπραγμάτευση για πληρωμές συναλλαγών με θεσμούς διάφορων κρατών που στηρίζουν την συμφωνία 5+1: ελβετία, νότια αφρική, γαλλία, αγγλία, γερμανία, ρωσία και αυστρία.

Τέτοια ψηφιακά νομίσματα, διάδοχοι και μιμητές του bidcoin υπάρχουν πια πολλές εκατοντάδες. Εκείνα, όμως, που δημιουργούνται από κράτη με «κάλυψη» και σταθεροποίηση της διεθνούς ισοτιμίας τους με χρυσό, δεν έχουν σχέση με την αρχική ιδέα της τεχνολογικά μεσολαβημένης «αξιοπιστίας» των κρυπτονομισμάτων μέσω blockchain· αν και η ίδια τεχνολογία μπορεί να αξιοποιηθεί μια χαρά για την “εκκαθάριση των συναλλαγών”. Είναι, μάλλον, μια τυπική στον πυρήνα της εκδοχή επιστροφής στον κανόνα του χρυσού – σε ψηφιακή έκδοση. Όμως αυτή, ακριβώς, η ψηφιακή έκδοση είναι που επιτρέπει την παράκαμψη των αμερικανοκρατούμενων ροών των εμπορικών συναλλαγών και πληρωμών, μέσω είτε του swift είτε της fed. Ας πούμε σχηματικά ότι το PayMon θα κάνει «αόρατες» τις συναλλαγές που η Ουάσιγκτον έχει κηρύξει εκτός νόμου.

Δεν είναι, πάντως, μια τελική κατάσταση. Ήδη οι πιο φανατικοί βουλευτές και γερουσιαστές στις ηπα έχουν προτείνει προς ψήφιση νόμους για κυρώσεις εναντίον όσων προσφέρουν χρηματοδότηση, υπηρεσίες ή «τεχνολογική βοήθεια για την ανάπτυξη ψηφιακού νομίσματος απ’ το ιράν»…

Μοιάζει σαν μάταιη λύσσα. Αργά ή γρήγορα η Ουάσιγκτον θα πρέπει να υπερασπίσει την ισχύ του ιμπεριαλισμού της μ’ εκείνο τον τρόπο που πάντα «ξεκαθάριζε τους λογαριασμούς»…

Χρυσάφι 2

Σάββατο 2 Φλεβάρη. Την ίδια περίοδο που το καθεστώς Μαδούρο (με μεγάλα κοιτάσματα χρυσού μεν αλλά με οικοκαταστροφική την μεγάλης κλίμακας γενική βιομηχανική εκμετάλλευσή του) προσπαθεί να εξάγει χρυσάφι, το συγκεκριμένο πολύτιμο μέταλλο βρίσκεται μισο-ορατά μισο-αόρατα στο κέντρο ενός παγκόσμιου κύκλου αναδιάρθρωσης: στο κέντρο της διαδικασίας «αποδολλαριοποίησης» του παγκόσμιου εμπορίου.

Μετά την μονομερή (απ’ την Ουάσιγκτον) ακύρωση της σταθερής ιστοτιμίας δολαρίου / χρυσού στις αρχές της δεκαετίας του ’70 (μια παραλλαγή του άλλοτε γενικής εφαρμογής «κανόνα του χρυσού») το δολάριο συνέχισε μεν να είναι το βασικό νόμισμα διεθνούς χρήσης, τόσο στην τιμολόγηση των εμπορευμάτων (κατ’ αρχήν του πετρελαίου…) όσο και σαν αποθεματικό νόμισμα για τις κεντρικές τράπεζες· διευθυνόμενο όμως αποκλειστικά απ’ την αμερικανική κεντρική τράπεζα. Ήταν ένα είδος παγκόσμιας νομισματικής κυριαρχίας, που απέφερε τόσο οικονομικά όσο και γεωπολιτικά οφέλη στον αμερικανικό καπιταλισμό, αλλά γινόταν γενικά αποδεκτό επειδή ήταν βολικό στις διεθνείς συναλλαγές.

«Αποδεκτή» η δολαριακή ηγεμονία, αλλά πάντα υπό όρους… Η κατασκευή του ευρώ και η ανάδυση του (κινεζικου) γουάν σα νομισμάτων διεθνούς χρήσης (δίπλα στο ιαπωνικό γιέν και στο ελβετικό φράγκο) άρχισε να σχετικοποιεί το εύρος αυτής της ηγεμονίας· χωρίς να φτάνει μέχρι πριν λίγα χρόνια στο σημείο της «μετωπικής» νομισματικής αντιπαράθεσης.

Αυτή η δυναμική ισορροπία άρχισε να αλλάζει γρήγορα τα δύο τελευταία χρόνια, όταν το ψοφιοκουναβιστάν αποφάσισε να χρησιμοποιεί το δολάριο (και το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα στο βαθμό που στηρίζεται στο δολάριο) σαν το προτελευταίο όπλο για την διατήρηση της επιρροής του – πριν τα κανόνια: κυρώσεις, κυρώσεις, κυρώσεις. Κυρώσεις στη Μόσχα, κυρώσεις στην Πγιονγκγιάνγκ· κυρώσεις στο Πεκίνο· στην Τεχεράνη· στην Άγκυρα· απειλές κυρώσεων στην ε.ε. γενικά (ή στη γερμανία ειδικά)…

Το δολάριο (όπως και κάθε άλλο νόμισμα διεθνούς χρήσης) ήταν έτσι κι αλλιώς μηχανισμός ιμπεριαλιστικής εκμετάλλευσης μέσα απ’ τους μηχανισμούς των τιμών και των ισοτιμιών. Αλλά ήταν ένας (αν μπορεί να ειπωθεί έτσι) «ειρηνικός» ιμπεριαλισμός. Οι κυρώσεις, που στον σχεδιασμό και στην εφαρμογή τους έχουν στόχο να γονατίσουν τα καθεστώτα που η Ουάσιγκτον θεωρεί εχθρικά, ήταν μια κλιμάκωση: ο δολαριακός ιμπεριαλισμός άρχισε να βγάζει τα γάντια του…

Πως αντιμετωπίζεται αυτή η (νομισματική) όξυνση του 4ου παγκόσμιου; Τυπικά η απάντηση είναι εύκολη: με τον περιορισμό ή και την εγκατάλειψη του δολαρίου σαν “διεθνούς μέσου συναλλαγών” και σαν “διεθνούς μέτρου της τιμής” βασικών εμπορευμάτων. Το σχήμα αυτό ακούγεται απλό, αλλά δεν είναι εύκολο. Ειδικά στα πρώτα του στάδια…

Χρυσάφι 4

Σάββατο 2 Φλεβάρη. Τοποθετώντας το βενεζουελάνικο χρυσάφι (όχι μόνο τους λίγους τόνους που είναι η καβάτζα του καθεστώτος Μαδούρο αλλά τα μεγάλα «όχι αξιοποιημένα» κοιτάσματα) μέσα στη γενική, παγκόσμια αναδιάρθρωση των συσχετισμών νομισματικής δύναμης, μπορούμε να διατυπώσουμε μια «αιρετική» θέση. Όπως έχουν κάνει οι ηπα απ’ το 2003 (με ή χωρίς συμμάχους) σε ότι αφορά μεγάλα κοιτάσματα πετρελαίου (ιράκ, λιβύη) έτσι και με τα βενεζουελάνικα μεγάλα κοιτάσματα χρυσού, το αμερικανικό κράτος / κεφάλαιο επιδιώκει να τα κρατήσει έξω ή στα όρια της παγκόσμιας αγοράς. Είτε σαν μελλοντική δική του «εφεδρεία», είτε σαν «εκτός νόμου» (αλλά «εντός δύναμης») τροφοδοσία επιλεγμένων συμμάχων… Εννοείται πως το ίδιο ακριβώς ισχύει και τα «μεγαλύτερα στον κόσμο» (αν και ακριβά στην εξόρυξη) πετρελαϊκά αποθέματα του Καράκας…

Αυτή είναι μια θέση (σε ότι αφορά και αφορούσε από τότε το πετρέλαιο) που είχαμε διατυπώσει ήδη απ’ το 2003 (στο χάρτινο Sarajevo), ενάντια σ’ όλη την παγκόσμια και ντόπια αντιαμερικανική σοφία, που έλεγε μονότονα ότι οι αμερικάνοι εισβάλλουν στο ιράκ για να του πάρουν τα πετρέλαια. Είχαμε υποστηρίξει μοναχικά και σκανδαλωδώς τότε (όπως υποστηρίζουμε και τώρα) πως αν η Ουάσιγκτον ήθελε τα ιρακινά πετρέλαια τότε (ή τα βενεζουελάνικα τώρα) απλά θα τα αγόραζε. Ήθελε (γράφαμε) το ανάποδο: να κρατήσει την ιρακινή πετρελαϊκή παραγωγή έξω (ή στα όρια) της παγκόσμιας αγοράς. Όπως έκανε απ’ το 1991 ως το 2003 με τις «κυρώσεις» – αλλά δεν μπορούσε πια να συνεχίσει. Να τα κρατήσει εκτός αγοράς είτε για να μην πέσουν σημαντικά οι τιμές (κάτι που θα έκανε αδύνατη την εκμετάλλευση του αμερικανικού σχιστολιθικού πετρελαίου, που είναι ακριβή), είτε σαν πολεμικά αποθέματα – για λογαριασμό της.

Αποδείχθηκε ότι είχαμε δίκιο: οι αμερικανικές πετρελαϊκές δεν πήραν τα ιρακινά πετροπήγαδα απ’ το 2004 και μετά· αντίθετα, πρώτα η κατοχή και ο αντικατοχικός αγώνας και στη συνέχεια ο μεθοδευμένος «εμφύλιος» σουνιτών – σιιτών κράτησε την ιρακινή παραγωγή χαμηλά, σε τεχνολογικά πρωτόγονες συνθήκες. Ίσια ίσια για να συμπληρώνουν ο isis και οι ypg (στη συρία) τα έσοδά τους.

Στο ίδιο στόχαστρο βρίσκεται (απ’ την αμερικανική σκοπιά) και η Τεχεράνη· για τους ίδιους λόγους… Έχει μπει και το Καράκας, plus το χρυσάφι…

Moderate rebels reloaded

Παρασκευή 1 Φλεβάρη.  Αυτά δεν είναι απλά σοβαρά. Είναι τραγικά σοβαρά, μιας και αυτοί κι αυτές που θα τα πληρώσουν δεν θα είναι οι χρυσοκάνθαροι των 12 και των 15 χιλιάδων ευρώ μισθό το μήνα (οι ευρωβουλευτές) αλλά οι φτωχοδιάβολοι στο όνομα των οποίων κλάνουν τα «χρυσά κολλάρα».

Η μεθόδευση για την «αλλαγή καθεστώτος» στη βενεζουέλα βρωμάει όλο και περισσότερο τις αμερικανικές εμπειρίες (ή, πιο σωστά, τις ψοφιοκουναβικά ερμηνευμένες εμπειρίες) απ’ το σχέδιο για τη «νέα μέση Ανατολή» – και την αποτυχία του. Αυτό το σχέδιο που προσπάθησε να αξιοποιήσει τον κανιβαλισμό του καθεστώτος Άσαντ στη συρία· και τα πήγαινε πολύ καλά μέχρι να σκάσει ο ρωσικός στρατός.

Υπάρχουν κάποιες διαφορές, μάλλον μικρές αλλά ενδιαφέρουσες. Στη μέση Ανατολή το κόλπο (του επιθυμητού μετασχηματισμού με όρους εξουσίας) ξεκίνησε απ’ την «βάση», απ’ τους ένοπλους ουαχαβίτες. Εδώ ξεκινάει απ’ το «κεφάλι», με την ανακήρυξη ενός καραγκιόζη σαν προέδρου. Εκεί ο isis άρχισε να αναγνωρίζεται (αλλά δεν πρόλαβε..) αφού πρώτα είχε εγκαθιδρύσει πραγματική εξουσία στο έδαφος. Εδώ ο Guaido δεν έχει καμία εδαφική έδραση, και προσπαθεί – με τα λεφτά και τις εγγυήσεις της Ουάσιγκτον, των συμμάχων και των ομοϊδεατών της – να εξαγοράσει τμήματα του στρατού (ενδεχομένως και των δικαστικών). Δηλαδή ψωνίζει απ’ την υπάρχουσα εξουσία. Εκεί ο άξονας μπορούσε να παριστάνει ότι παρακολουθεί από μακριά, ενισχύοντας με κάθε μέσο υπόγεια. Εδώ το ψοφιοκουναβιστάν έχει βγει στη σέντρα με το καλημέρα: έχει φτιάξει, μάλιστα, και πρόπλασμα της «μελλοντικής κυβέρνησης» στο Καράκας, από αμερικάνους βουλευτές και γερουσιαστές! Εκεί η Ουάσιγκτον παρίστανε ότι «πολεμάει την τρομοκρατία» όσο λιγότερο γινόταν. Εδώ προβάλλει ότι είναι έτοιμη να στείλει 5.000 πεζοναύτες, σαν πρώτη δόση, μπορεί και μεθαύριο (που λέει ο λόγος…)

Μερικοί, ειρωνικά ή όχι, μιλούν για τους «moderate rebels» που στα χαρτιά έχει σχεδιάσει η Ουάσιγκτον, αλλά ψάχνει τώρα να τους φτιάξει και με υλικό τρόπο στο Καράκας. Οι πρώτες μονάδες του free syrian army ήταν αληθινοί λιποτάκτες του συριακού στρατού, που είχαν όλους τους λόγους του κόσμου να πάρουν τα τουφέκια τους και να στραφούν εναντίον ενός καθεστώτος που βομβάρδιζε τις πόλεις τους. (Στη συνέχεια τους «σκούπισαν» διάφορες υπηρεσίες…) Εδώ οι τσατσορούφιανοι της Ουάσιγκτον μοιράζουν σαν τέτοιοι προκηρύξεις γεμάτες υποσχέσεις στους στρατώνες, μπας και λιποτακτήσουν κάποιοι φαντάροι και λοχίες, ώστε να δημιουργηθεί ο «free venezouela army». Και το κάνουν τόσο φόρα μόστρα ώστε δύο υποθέσεις μπορεί να κάνει κάποιος. Είτε ότι βρίσκονται σε απελπισία, είτε ότι είναι τόσο σίγουροι για την επιτυχία τους ώστε αδιαφορούν αν τους βλέπει το σύμπαν.

Για τους πληβείους της βενεζουέλα ισχύει εκείνο που έλεγαν επί δεκαετίες οι πληβείοι του μεξικό: τόσο κοντά στην αμερική, τόσο μακρυά απ’ τον θεό. Απ’ την στιγμή που αυτή η γωνιά του πλανήτη μπήκε επίσημα στον 4ο παγκόσμιο πόλεμο (κι αυτό ήταν, το ξαναλέμε, επιλογή και του καθεστώτος Μαδούρο..) η μόνη ελπίδα σε ένα αναίμακτο Χ είναι οι ελιγμοί που θα κάνει το «μπλοκ του Καράκας». Στο οποίο περιλαμβάνονται οι γνωστοί «ύποπτοι» απ’ το μπλοκ της Αστάνα, φανεροί και κρυφοί (τι σύμπτωση!) αλλά και κάποια λατινοαμερικανικά κράτη.

Όμως, σε αντίθεση με το συριακό δευτερεύον πεδίο μάχης, αυτό εδώ είναι πολύ κοντά στην αμερική – και δεν υπάρχει θεός… Αν το ψοφιοκουναβιστάν κερδίσει τελικά, θα έχει κρατήσει την «πίσω αυλή» του. Αν, όμως, χάσει, θα έχει χάσει σχεδόν τα πάντα…

(φωτογραφία: Υπάρχει και μια κωμική διάσταση σ’ όλα αυτά. Το αγγλικό καθεστωτικό περιοδικό economist μπήκε κι αυτό στη «διεθνή λεγεώνα» του Guaido… Στα social media κάποιοι ήταν υπέρ, και κάποιοι κατά. Ένας απ’ τους κατά, ονόματι «Jay Gannon», έγραψε:

Βρισκόμαστε αμυνόμενοι απέναντι σ’ ένα παράνομο πραξικόπημα. Αναλαμβάνοντας τις ευθύνες μου δηλώνω εκδότης του Economist. Ποιοί είναι μαζί μου;

Όταν κάποιος του απάντησε ότι «ο Guaido αναγνωρίστηκε από δημοκρατίες», απάντησε: Ή θα δείξετε σεβασμό στο νέο εκδότη του Economist, ή θα εξαφανιστείτε χάρη στη βοήθεια των φίλων μας στη cia! Και κάποιος άλλος πρόσθεσε: οι ηπα θα πρέπει να επιβάλλουν κυρώσεις στον τωρινό εκδότη του Economist μέχρις ότου ο Jay Gannon αναγνωριστεί σαν ο μόνος εκδότης.

Σ’ αυτό το αστείο εκφράζεται διαγώνια ένα ιστορικό τέλος. Που, όπως έχει συμβεί κι άλλες φορές, συνειδητοποιείται ευρύτερα όταν είναι αργά πια…)

Δουλειές υπάρχουν

Τετάρτη 30 Γενάρη. Όταν ο “σκληρός σκύλος” Bolton (τον παρατσουκλιάζουμε έτσι σε διάκριση απ’ τον “τρελό σκύλο” πρώην υπ.εξ. Mattis) δεν κάνει φτηνά κόλπα διαφήμισης του «ερχόμαστε» (σε βάρος του καθεστώτος Maduro), ασχολείται με τον άλλο αμερικανικό στόχο: την Τεχεράνη.

Πριν 10 μέρες η αμερικανική αντιπροσωπεία στην «υπηρεσία ατομικής ενέργειας» του οηε (είναι οι ανιχνευτές / ελεγκτές ύπαρξης πυρηνικών όπλων, που πάντως δεν πλησιάζουν τις ισραηλινές εγκαταστάσεις…) κάλεσε 70 διπλωμάτες από πολλά κράτη, που εργάζονται στην υπηρεσία, στα κεντρικά της στη Βιέννη, για να τους παρουσιάσουν … τον Bolton. Και τις «ακλόνητες αποδείξεις» του ότι η Τεχεράνη κοροϊδεύει την υπηρεσία (ΙΑΕΑ) και ότι συνεχίζει κρυφά το πυρηνικό της πρόγραμμα. Οι «ακλόνητες αποδείξεις» ήταν η επεξεργασία που είχαν κάνει δύο μιλιταριστικά αμερικανικά think tanks σε «στοιχεία» που είχε αποκαλύψει πριν κάτι καιρούς ο Netanyahou… Στρωτό παιχνίδι με κεφαλίες…

Έπεισε ο κυρ σκληρός σκύλος το κοινό του; Καθόλου. Για δύο λόγους. Πρώτον, επειδή οι επαγγελματίες της ΙΑΕΑ δεν γουστάρουν να αμφισβητείται η δουλειά τους (στους ελέγχους) έτσι, στο πόδι. Και δεύτερον επειδή η Ουάσιγκτον έχει βαρύ ποινικό μητρώο, και μάλιστα διπλό. Για την ανεδαφική και δόλια αμφισβήτηση της ΙΑΕΑ πριν την εισβολή στο ιράκ· και επειδή η Ουάσιγκτον (με τους συμμάχους της) προσπαθεί να χρησιμοποιήσει τους διεθνείς οργανισμούς σα στολή ευκαιρίας.

Η αποτυχία του σκληρού σκύλου δεν θα πρέπει να εννοηθεί, πάντως, σα «νίκη του διεθνούς δικαίου». Μάλλον μια ακόμη (και όχι ιδιαίτερα ηχηρή) στιγμή του ξεπεράσματός του είναι – του ξεπεράσματος με τα κριτήρια του παρελθόντος. Αφού η Ουάσιγκτον δεν βρίσκει την κάλυψη που επιδιώκει, θα το πάει αλλιώς.

Δεν πρόκειται να κλάψει την μοίρα της. Για την δική μας; Άλλο θέμα…

Όχι. Μια παρακμή δρόμος είναι

Τρίτη 29 Γενάρη. Θα μπορούσε κανείς να πει ότι η ενιαία γραμμή αντιπαράθεσης (του 4ου παγκόσμιου) Μεσόγειος – Ειρηνικός μάκρυνε τόσο ώστε να περάσει τον Ατλαντικό και να φτάσει στην Καραϊβική… Το γεγονός ότι όχι μόνο η Μόσχα ή το Πεκίνο αλλά η Άγκυρα και η Τεχεράνη (του μπλοκ της Αστάνα…) έχουν λόγο για το τι συμβαίνει στο Καράκας κάνει, πράγματι, τον καπιταλιστικό πλανήτη να δείχνει όλο και μικρότερος.

Σε μια διαφορετική ανάγνωση, το γεγονός ότι ο εθνικός σύμβουλος αμερικανικής ασφάλειας εμφανίζεται επιδεικτικά να κάνει τράμπα το αφγανιστάν με τη βενεζουέλα, θα μεταφραζόταν σε ραγδαία υποχώρηση: αν η Ουάσιγκτον “ανταλλάσσει” την “άμυνά” της στα υψίπεδα του ινδοκούς με την “άμυνά” της μερικές εκατοντάδες μίλια νότια της Φλόριντα, αυτό σημαίνει ότι αναδιπλώνεται.

Ισχύει; Κατά την (περιθωριακή) άποψη μας όχι ακριβώς. Εκείνο που ισχύει είναι ότι στην όξυνση του 4ου παγκόσμιου πολέμου ανοίγουν διαρκώς νέα “επιμέρους” μέτωπα. Η γραμμή Μεσόγειος – Ειρηνικός είναι ένα μακρύ μέτωπο, όπου αθροίζονται τουλάχιστον τρία επιμέρους (η μέση Ανατολή plus ιράν, η κεντρική Ασία, η κορεατική χερσόνησος plus νότια θάλασσα της κίνας). Η υποσαχάρια Αφρική είναι μια ακόμα αλυσίδα επιμέρους μετώπων. Η Αρκτική είναι οπωσδήποτε ένα σύνθετο πεδίο μάχης. Και, πια, προστίθεται και το βόρειο μέρος της λατινικής αμερικής.

Παράδοξο ή όχι η μπολτόνια συσχέτιση του αφγανιστάν με την βενεζουέλα δεν πρέπει να διαβαστεί κυριολεκτικά. Είναι, μάλλον, η αντεστραμμένη προβολή της (αμερικανικής) αναγνώρισης του πολλαπλασιασμού των μετώπων· σε συνδυασμό με την ψοφιοκουναβική (ψευτό)υπόσχεση της μείωσης της εξαγωγής στρατιωτικής δράσης στον πλανήτη. Ένα είδος δήλωσης «μην ανησυχείτε, δεν θα αυξήσουμε κι άλλο τα έξοδα του υπ.αμ. – απλά θα φέρουμε κοντύτερα στον στρατό μας»…. (Καλά…)

Θα μπορούσε να θεωρηθεί σαν γκάφα, αφού κάτι που αφορά το εσωτερικό (εκλογικό) κοινό των ηπα προβάλλεται επί τούτου σαν διεθνούς ενδιαφέροντος. Γιατί θα ήταν εύκολο να ρωτήσει κανείς, μετά, τον ψυχοπαθή σύμβουλο: καλά, όταν φύγετε απ’ το αφγανιστάν, τι περιμένετε ότι θα κάνουν οι «αναθεωρητές» Μόσχα και Πεκίνο; Τι περιμένετε ότι θα κάνει η Ισλαμαμπάντ, η Τεχεράνη, η Άγκυρα;

Τι θα απαντούσε; Δεν ξέρουμε. Δεν τον έχει ρωτήσει ακόμα κάποιος…

Οι πρόθυμοι: next generation?

Δευτέρα 21 Γενάρη. Ψάχνοντας να βρει συμμάχους για τον έλεγχο της μέσης Ανατολής ο απ’ το ψοφιοκουναβιστάν ορμώμενος Pompeo έχει σχεδιάσει μια «σύνοδο» για τις 13 και 14 Φλεβάρη – στην πολωνία. Ναι, η ακροδεξιά πολωνική κυβέρνηση είναι πιστός σύμμαχος, και εμφανίζεται σαν συνδιοργανωτής της «συνόδου», που, κατά τις επίσημες εξηγήσεις θα εστιάζει στην σταθερότητα και στην ειρήνη, στην ελευθερία και στην ασφάλεια της περιοχής, στον εξτρεμισμό και στον πυραυλικό αφοπλισμό… Για να το πούμε απλά: θα εστιάζει στην αντιμετώπιση της Τεχεράνης (και, παρεπιπτόντως, του άλλου «ταραξία», της Μόσχας).

Είναι φανερό ότι η πρόσκληση πρόθυμων ευρωπαϊκών πολιτικών βιτρινών (που δεν είναι, δα, και οι «ειδικοί» για τη μέση Ανατολή) είναι επανάληψη της τακτικής Bush Β και Rumsfeld το 2003, παραμονές της εισβολής στο ιράκ: να ανανεωθεί το κομμάτιασμα του project europe, μεταξύ «παλιάς» (και παρακμιακής) ευρώπης, ήτοι γερμανίας, γαλλίας και άλλων που τότε δεν ήθελαν εισβολή στο ιράκ και τώρα δεν θέλουν καθόλου καυγάδες με το ιράν – και «νέας» (και ανθηρής) που είναι τα κράτη του πρώην «ανατολικού μπλοκ».

Ελλείψει «κοινής εξωτερικής πολιτικής» οι ευρωπαϊστές το βλέπουν το έργο. Η κυρά Federica Mogherini, που έχει αυτή την καλοπληρωμένη μεν αλλά και γελοία δουλειά του «επίτροπου εξωτερικής πολιτικής της ε.ε.», δήλωσε ήδη ότι έχει άλλες δουλειές και δεν θα πάει στη σύνοδο. Θα πάνε, όμως, υπουργοί από «πρόθυμα» ευρω-καθεστώτα. Υποθέτουμε τα βαλτικά έχουν πιάσει ήδη θέση.

Είναι η αμερικανική ρελάνς στην άρνηση γερμανίας, γαλλίας και αγγλίας να συμφωνήσουν με την εγκατάλειψη της συμφωνίας 5+1 για το πυρηνικό πρόγραμμα του ιράν. Υπάρχει τρόπος το Βερολίνο ή/και το Παρίσι να δεσμεύσουν τους «πρόθυμους» κάνοντάς τους λιγότερο τέτοιους;

Δύσκολο μοιάζει.

Μέση Ανατολή

Δευτέρα 14 Γενάρη. Αρχίζει να γίνεται σαφές ότι η μισο-αποχώρηση του αμερικανικού στρατού απ’ την βόρεια και βορειοανατολική συρία σημαίνει (για την Ουάσιγκτον) ενίσχυση των βάσεών της στο (βόρειο και δυτικό) ιράκ. Πέρα από τους καραβανάδες και τον Pompeo η fast επίσκεψη του ψόφιου κουναβιού σε αμερικανική βάση (στην al-Asad), στο δυτικό ιράκ, σημαίνει ότι (εκτός απ’ την γερμανία) και το ιράκ θεωρείται απ’ την Ουάσιγκτον κατεχόμενη χώρα: το ψόφιο κουνάβι δεν πήγε στην Βαγδάτη, ούτε συνάντησε κάποιον ιρακινό αξιωματούχο. Πέταξε πάνω απ’ τον μισό πλανήτη για να πάει στην βάση του, για τρεισίμισυ ώρες. Δήλωσε ότι «δεν έχω σχέδια να πάρω τον στρατό απ’ το ιράκ. Αντίθετα, θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε το ιράκ σαν βάση αν χρειαστεί να κάνουμε κάτι στη συρία». Τελεία και παύλα.

Εδώ, όμως, οι επιπλοκές θα είναι ακόμα σοβαρότερες απ’ αυτές στη συρία. Πρώτον, οι αμερικανικές βάσεις στο ιράκ είναι υπό νατοϊκή «ομπρέλλα». Πράγμα που σημαίνει (θεωρητικά κατ’ αρχήν) ότι αν άλλα κράτη – μέλη (π.χ. το Βερολίνο…) αρχίζουν να βάζουν ζητήματα mission accomplished και “τι δουλειά έχουμε εκεί;” θα υπάρξει ένας κάποιος θόρυβος. Δεύτερον, και σημαντικότερο, το ιράκ έχει κυβέρνηση: μια συμμαχία κομμάτων που θέλουν να ξεκουμπιστούν οι αμερικάνοι. Πως, άραγε, σκοπεύει η Ουάσιγκτον να “πείσει” αυτήν την κυβέρνηση να αλλάξει γνώμη;

Τρίτο και σημαντικότερο. Το 2003, όταν η Ουάσιγκτον σχεδίαζε την εισβολή στο ιράκ, η Άγκυρα (υπό τον νέο τότε πρωθ. Erdogan) απαγόρευσε στον αμερικανικό στρατό να ανοίξει δεύτερο μέτωπο, απ’ τα τουρκο-ιρακινά σύνορα. Η Άγκυρα δεν θέλει αμερικανικές βάσεις στο ιράκ, και σίγουρα όχι κοντά στα σύνορά της· η Τεχεράνη επίσης· η Δαμασκός εννοείται· και η Μόσχα, φυσικά. Το μπλοκ της Αστάνα δηλαδή, το οποίο έχει προσεγγίσει και η Βαγδάτη.

Δυσκολευόμαστε σαν ασταμάτητη μηχανή και σαν άνθρωποι να καταλάβουμε αν το αμερικανικό κράτος / παρακράτος σχεδιάζει πράγματι οτιδήποτε σ’ αυτό το δευτερεύον πεδίο μάχης ή αυτοσχεδιάζει κυριολεκτικά, προκειμένου να μην δυσαρεστήσει τους συμμάχους του στον άξονα (Τελ Αβίβ και Ριάντ) αδιαφορώντας για το αύριο.

Ας μην σχολιάσει πάντως κανείς ότι το δεύτερο «αποκλείεται». Καθόλου δεν αποκλείεται!

(φωτογραφία: Τον έχουν φάει οι έγνοιες. Έχει ρέψει…)

Μέση Ανατολή 2

Σάββατο 12 Γενάρη. Το κατά πόσον έχουν πεισθεί ποιοι και πόσο γι’ αυτήν την “αραβική στρατιά” που υπό την διεύθυνση του Τελ Αβίβ και της Ουάσιγκτον θα πολεμήσει κατά του ιράν (και όχι μόνο) είναι ένα μεγάλο ερώτημα. Ειδικά το αν έχει πεισθεί η αιγυπτιακή χούντα να “μπλέξει” είναι ένα εξίσου μεγάλο ερώτημα. Όλη αυτή η μεθόδευση φαίνεται να χάνει από πολλές μεριές. Το σταθερό της σημείο είναι βέβαια γνωστό: ο τοξικός, και ο μέντορας του στο Ντουμπάι.

Μήπως είναι καιρός να ξαναβγεί στην επιφάνεια των ημερών η δολοφονία του Khashoggi;

(φωτογραφία: Η καθεστωτική washington post τον θυμήθηκε πάντως. Παραπέμποντας σε «ανώνυμες» αμερικανικές και σαουδαραβικές πηγές, υποστήριξε ότι ο επικεφαλής του τάγματος θανάτου που κομμάτιασε τον Khashoggi, ο Saud al-Qahtani, εξακολουθεί να είναι σύμβουλος εμπιστοσύνης του ταξικού.

Και γιατί όχι;)

Μέση Ανατολή

Πέμπτη 10 Γενάρη. Αν ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός έσπερνε στη μέση Ανατολή (όπως και αλλού στον πλανήτη) στρατό και τώρα σπέρνει ένοπλη σύγχιση, πάλι ιμπεριαλισμός είναι. Σε αναζήτηση κατευθύνσεων – έστω, σ’ ένα δευτερεύον πεδίο του 4ου παγκόσμιου.

Ο αρχισύμβουλος εθνικής ασφάλειας των ηπα Bolton πήγε στην Άγκυρα για να απαιτήσει διαβεβαιώσεις ότι «δεν θα σφαγούν οι κούρδοι»… Και έφυγε με την απαίτηση του τουρκικού καθεστώτος «πείτε μας σε ποιούς και πότε θα παραδώσετε τις 16 βάσεις που έχετε στη βόρεια και βορειοανατολική συρία». Μία πιθανή (αν και όχι η μοναδική) συνέχεια θα είναι η επιτροφή στο κουτάκι 1: η Άγκυρα να απειλεί “αντιτρομοκρατική” εισβολή στη βόρεια συρία, και τα λοιπά…

(Το τουρκικό καθεστώς είχε κι άλλες «εχθροφρονήσεις» για την Ουάσιγκτον. Όπως οι χθεσινές δηλώσεις του Cavusoglou: …Συνεχίζουμε να μιλάμε με την ρωσία και το ιράν για την εξέλιξη της αμερικανικής αποχώρησης, για να προλάβουμε την δημιουργία άλλων προβλημάτων. Το λέω αυτό για τις ηπα και άλλα κράτη: είτε τους αρέσει είτε όχι το ιράν είναι ένας παράγοντας στη συρία. Οπότε συνεχίζουμε να δουλεύουμε με τους υπάρχοντες παράγοντες…

Τα «άλλα κράτη» είναι γνωστά: ισραήλ, σαουδική αραβία, ενωμενα αραβικά εμιράτα…)

Φαίνεται πάντως ότι ένα μέρος (άγνωστο ποσοστό) του αμερικανικού στρατού στη συρία όντως φεύγει. Οι σχετικές πληροφορίες έρχονται απ’ το ιράκ όπου εγκαθίστανται οι πεζοναύτες, σε νέες βάσεις στα δυτικά, κοντά στα ιρακινο-συριακά σύνορα. Οπωσδήποτε (λένε αυτές οι πληροφορίες) στην επαρχία Anbar.

Αυτό φαίνεται λογικό – για την Ουάσιγκτον και τον ιμπεριαλισμό της. Στο κάτω κάτω το ψόφιο κουνάβι δεν είπε ποτέ ότι θα πάρει τον στρατό του απ’ το ιράκ (πράγμα που μπορεί να αναγκαστεί να κάνει στο μέλλον…) Το πρόβλημα έγκειται στο ότι η αμερικανική στρατιωτική αναδίπλωση γίνεται μέσα σ’ ένα “σύννεφο” παράλληλων ενεργειών (όπως, για παράδειγμα, η “εκστρατεία” του Bolton στην Άγκυρα) που λειτουργούν σαν θόρυβος.

Προφανώς κανένας απ’ το μπλοκ της Αστάνα (ούτε το καθεστώς της Βαγδάτης) δεν ονειρεύεται την απλή μετακίνηση του αμερικανικού στρατού λίγα χιλιόμετρα προς τα εδώ ή προς τα εκεί, πάντα μέσα στην «εύφορη ημισέληνο». Και η πιο μεσοπρόθεσμη σύγχιση έγκειται ακριβώς σ’ αυτό το ζήτημα: πως διαχειρίζεται, τελικά, η Ουάσιγκτον την ήττα της στους σχεδιασμούς της για την μέση Ανατολή; Και μαζί: πως διαχειρίζεται την ίδια ήττα το Τελ Αβίβ; Έχουν μεσομακροπρόθεσμο σχέδιο ή αυτοσχεδιάζουν;

Μπορεί να μην αναφέρεται, αλλά υπάρχει ένα σοβαρός καπιταλιστικός κλάδος που έχει κάθε σοβαρό λόγο να ξέρει: η πετρελαϊκή βιομηχανία….