Υδρογονάνθρακες

Τετάρτη 4 Δεκέμβρη. Ενόσω ο αμερικανικός στρατός φυλάει τα πετρελαιοπήγαδα στη συριακή ανατολική πλευρά του Ευφράτη, έτσι ώστε να μπορούν οι «σύμμαχοί» του ypg να κάνουν το λαθρεμπόριό τους (αντί να πληρώνονται απ’ την Ουάσιγκτον…) το Πεκίνο κλείνει συμφωνίες για την εκμετάλλευση κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου ακριβώς δίπλα: αυτή τη φορά στο ιράκ.

Η τελευταία ανακοίνωση αφορά ένα deal για την αναβάθμιση των εγκαταστάσεων άντλησης αερίου απ’ το πετρελαϊκό κοίτασμα της δυτικής Qurna-1, 50 χιλιόμετρα βορειοδυτικά απ’ τις κύριες πετρελαϊκές εγκαταστάσεις στη Βασόρα. Προς το παρόν το φυσικό αέριο εκεί είναι «παράπλευρη απώλεια» της άντλησης του πετρελαίου· η κινεζική CPECC θα το διορθώσει αυτό. Και, επιπλέον, θα αναλάβει την επιπλέον εκμετάλλευση του κοιτάσματος.

Πριν λίγους μήνες μια άλλη κινεζική πετρελαϊκή έκλεισε συμβόλαιο με την Βαγδάτη για την εκμετάλλευση ενός πετρελαϊκού κοιτάσματος στο Majnoon, ενός απ’ τα μεγαλύτερα στον κόσμο. Και στα δύο συμβόλαια υπάρχει όρος για έκπτωση 30% αν ο κινεζικός καπιταλισμός αγοράσει μέρος της παραγωγής· όπως ισχύει και για το τεράστιο ιρανικό κοίτασμα φυσικού αερίου South Pars…

Δεν τελειώνει η εποχή του πετρελαίου; Ναι – τελειώνει σε διάφορες χρήσεις του. Ακριβώς γι’ αυτό τόσο η Ουάσιγκτον, όσο και η Μόσχα με το Πεκίνο απ’ την δική τους μεριά, προσπαθούν να ελέγξουν άμεσα ή έμμεσα όσα περισσότερα κοιτάσματα (πετρελαίου και φυσικού αερίου) μπορούν. Όχι μόνο για τις ανάγκες των δικών τους βιομηχανιών και στρατών, που θα αργήσουν να εγκαταλείψουν τους υδρογονάνθρακες. Αλλά και για τις ανάγκες των συμμάχων τους. Και για τον έλεγχο της τιμής…

Εκείνο που δεν ανακοινώθηκε, λοιπόν, σε σχέση με τα δύο συμβόλαια του Πεκίνου στο ιράκ, είναι αν τις εγκαταστάσεις θα τις φυλάει κινέζικος στρατός· όπως στο ιρανικό South Pars. Όμως γιατί όχι;

Δεν θα έχει την πλάκα του να φυλάει ο αμερικανικός στρατός τα συριακά κοιτάσματα στην Deir ez Zor και να βρεθεί στην πλάτη του ο κινεζικός που φυλάει κάποια άλλα εκεί κοντά, στο ιράκ; Εκτός των άλλων, αφού οι πιο σκληροί πυρήνες των διαδηλωτών εκεί την πέφτουν σε προξενεία της Τεχεράνης, πολύ θέλουν να αρχίσουν να την πέφτουν και σε επιχειρήσεις του Πεκίνου; Σ’ αυτή τη φάση προσπαθούν να εμποδίσουν την εξόρυξη και τις εξαγωγές πετρελαίου απ’ την Βασόρα – όχι για οικολογικούς λόγους… Πουθενά, πουθενά, πουθενά, δεν στοχοποιείται η αμερικανική ημικατοχή… Μήπως είναι αόρατη;

(Οι δολοφονημένοι διαδηλωτές στο ιράκ έχουν φτάσει τους 400, και πολλές χιλιάδες είναι οι τραυματισμένοι απ’ τις 25 Οκτώβρη και μετά. Αυτό είναι εισαγωγή σ’ έναν καινούργιο – και χαοτικό – εμφύλιο…)

Η μεγάλη παράκαμψη 1

Κυριακή 1 Δεκέμβρη. Έγινε. Ούτε εντελώς ξαφνικά, ούτε εντελώς αναμενόμενα. Προχτές (Παρασκευή) έξι ευρωπαϊκά κράτη (εκ των οποίων τα τέσσερα και μέλη του νατο) ανακοίνωσαν ότι προσχωρούν στην χρήση του INSTEX (Instrument in Support of Trade Exchanges) – του μηχανισμού που έχουν φτιάξει Παρίσι, Λονδίνο και Βερολίνο για να παρακάμπτουν τις αμερικανικές κυρώσεις στα εμπορικά τους νταραβέρια με την Τεχεράνη. Βέλγιο, δανία, φινλανδία, ολλανδία, νορβηγία και σουηδία ανακοίνωσαν ότι …βρισκόμαστε στη διαδικασία να γίνουμε μέτοχοι του INSTEX, διαμορφώνοντας τις εθνικές μας νομοθεσίες…

Ας θυμίσουμε πρώτα περί τίνος πρόκειται. Ο τρόπος που η Ουάσιγκτον μπορεί να ελέγχει τις διεθνείς οικονομικές συναλλαγές (π.χ. τις εμπορικές) , που πάνω του στήνει τις «τιμωρίες» σε όσους δεν υπακούουν στις διαταγές της («κυρώσεις»), είναι το διεθνές σύστημα εκκαθάρισης συναλλαγών SWIFT. Ο Α αγοράζει απ’ τον Β εμπορεύματα Χ αξίας· ο Β αγοράζει απ’ τον Γ εμπορεύματα Ψ αξίας· ο Γ αγοράζει απ’ τον Α εμπορεύματα Ζ αξίας. Στο βαθμό που αυτές οι συναλλαγές γίνονται διατραπεζικά το SWIFT τις καταγράφει διαρκώς, τις ταξινομεί, καταγράφοντας και τις πληρωμές. Από εκεί (μέσω των εκπροσώπων της) η Ουάσιγκτον μαθαίνει τις παγκόσμιες δοσοληψίες. Και έτσι μπορεί να βάζει τιμωρίες.

Σε σχέση με τις κυρώσεις στην Τεχεράνη μετά την αποχώρηση του ψοφιοκουναβιστάν απ’ την 5 + 1 συμφωνία για τα ιρανικά πυρηνικά, τα ευρωπαϊκά κράτη που την είχαν συνυπογράψει δήλωσαν ότι παραμένουν δεσμευμένα σαν αυτήν. Έγιναν έτσι στόχος των αμερικανικών κυρώσεων, αν συνέχιζαν να έχουν δουλειές με τον ιρανικό καπιταλισμό· με εισαγωγές υδρογονανθράκων, αλλά και πολύ περισσότερα.

Η παράκαμψη των τιμωριών απαιτούσε την παράκαμψη του SWIFT. Έτσι, μετά κόπων και βασάνων, φτιάχτηκε το INSTEX (μπήκε επίσημα σε λειτουργία τον περασμένο Ιούλη), που επιτρέπει στα μέλη του να έχουν δοσοληψίες με το ιράν είτε χωρίς να μετακινούν χρηματικά ποσά, είτε χρησιμοποιώντας άλλα νομίσματα εκτός δολαρίου, με «πλάγιο» τρόπο.

Σ’ αυτόν τον μηχανιμό προσχώρησαν προχτές τα 6 κράτη. Και ο αμερικάνος πρεσβευτής στο Βερολίνο Richard Grenell, γνωστό φασιστόμουτρο, ξανα-έβγαλε αφρούς:

… Την ώρα που το ιρανικό καθεστώς σκοτώνει τον ιρανικό λαό και κλείνει το ίντερνετ εσείς κάνετε αυτό;…

Πράγματι, το timing μπορεί να μην είναι τυχαίο. Μπορεί, όμως, να είναι άσχετο με το τι γίνεται στο ιράν. Ποιός θα απέκλειε ότι έχει σχέση με άλλες αμερικανικές κινήσεις, όπως για παράδειγμα τις αναμενόμενες «κυρώσεις» στις ευρωπαϊκές εταιρείες που συμμετέχουν στον nord stream 2;

Η Τεχεράνη, πάντως, χάρηκε. Ελπίζουμε ότι η συμμετοχή των 6 κρατών σ’ αυτόν τον οικονομικό μηχανισμό θα του δώσει καινούργια ενεργητικότητα, και θα τον κάνει περισσότερο επιχειρησιακό δήλωσε ο ιρανός υφ.υπ.εξ. Abbas Araqchi.

Δεν θα υπάρξει άμεσο αποτέλεσμα για την Τεχεράνη. Αλλά και να υπάρξει δεν θα το μάθουμε – έτσι είναι αυτά…

Η μεγάλη παράκαμψη 2

Κυριακή 1 Δεκέμβρη. Ένας απ’ τους τρόπους που δουλεύει το INSTEX είναι με «τεφτέρια». Το ιράν εισάγει μεγάλες ποσότητες φαρμάκων απ’ την ευρώπη, και μπορεί να εξάγει εκεί πετρέλαιο ή άλλα είδη. Κανείς δεν θα πληρώνει. Θα υπάρχει μια ενιαία κοστολόγηση σε ευρώ, και ο κάθε αγοραστής θα είναι «σημειωμένος» για τα χρέη που έχει στους κάθε φορά πωλητές. Τα ποσά θα συμψηφίζονται αμοιβαία τακτικά, έτσι ώστε χωρίς μετακίνηση χρήματος να προχωρούν κανονικά οι εμπορευματικές συναλλαγές.

Είναι αυτός ένας μηχανισμός που η αποκλειστική του χρησιμότητα είναι η προφύλαξη του εμπορίου ανάμεσα σε ευρωπαϊκά κράτη και την Τεχεράνη απ’ το αμερικανικό χρηματοπιστωτικό πανοπτικό; Όχι βέβαια. Αυτός είναι μηχανισμός γενικότερης χρήσης στο διεθνές εμπόριο! Και δεν έχει στόχο να αχρηστέψει μόνο το αμερικανικό «βλέμμα». Αλλά και – αυτό κυρίως – το αμερικανικό νόμισμα, χωρίς οι αρμόδιοι αμερικανικοί μηχανισμοί να μπορούν να καταλάβουν (δηλαδή: να μετρήσουν) τι συμβαίνει· ούτε από ποιούς, ούτε πότε… Θα τολμούσαμε να πούμε: αν το αμερικανοελεγχόμενο SWIFT είναι ως τώρα το μέσο της διεθνούς εμπορικής «νομιμότητας», τότε το INSTEX (και κάθε παρόμοιο) είναι «μηχανισμός παρανομίας».

Αν η Ουάσιγκτον (και όχι μόνο… υπάρχει και το Τελ Αβίβ, μην ξεχνιόμαστε) έχει έναν ιρανικό λόγο να λυσσάει που η παράκαμψη του INSTEX αποκτάει σταδιακά υπόσταση και λειτουργικότητα, έχει πολύ περισσότερους λόγους για να λυσσάει άσχετα με το ιράν. Αν μπουν σ’ αυτόν τον μηχανισμό και η Μόσχα και το Πεκίνο, όπως έχουν κατά καιρούς δηλώσει οι πολιτικές τους βιτρίνες; Όσο περισσότερα κράτη μπαίνουν, τόσο πιο λειτουργικό γίνεται το σύστημα… Κι αν τα ευρωπαϊκά κράτη (δηλαδή οι ευρωπαϊκές εταιρείες) μπουν και στο αντίστοιχο κινεζικό σύστημα; Αν, δηλαδή, διαμορφωθούν διάφορα «ταμπλώ» εκκαθαρίσεων στις διεθνείς εμπορικές συναλλαγές, χωρίς χρήση δολαρίου, και χωρίς να μπορεί να πάρει έστω μυρωδιά η Ουάσιγκτον; Πού πάμε έτσι κύριοι;;;

Απ’ την στιγμή που η Ουάσιγκτον έκανε το δολάριο όπλο, οι αντίπαλοί της (καπιταλιστικά κράτη περιωπής) δεν θα μπορούσαν να περιμένουν πότε, αν και πως θα το χρησιμοποιήσει εναντίον τους. Διάφορες τακτικές αποδολαριοποίησης βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη· κατ’ αρχήν μέσω διμερών κρατικών συμφωνιών να συναλλάσσονται μεταξύ τους στα εθνικά τους νομίσματα.

Αλλά αν προσθέσει κανείς 50 ή 100 τέτοιες διακρατικές συμφωνίες δεν αποκαθιστά τις ευκολίες του διεθνούς εμπορίου που προσέφερε η χρήση του δολαρίου σαν «αξιόπιστου ενδιάμεσου» στις ισοτιμίες και στις τιμές. Το ότι το Α κράτος έχει μια τέτοια συμφωνία με το Β και μια άλλη, χωριστά, με το Γ, δεν σημαίνει ότι το Α και το Γ έχουν ανάλογη. Συνεπώς δεν μπορούν να γίνουν συμψηφισμοί στην τριάδα· μόνο ένας μ’ έναν.

Μηχανισμοί τύπου INSTEX έρχονται να καλύψουν αυτό το κενό: με τιμολογήσεις σε δύο, τρία, το πολύ τέσσερα νομίσματα διεθνούς χρήσης εκτός του δολαρίου (και πάντα με την εναλλακτική μετακίνησης απ’ το ένα στο άλλο) και με την δυνατότητα να γίνονται συμψηφισμοί μεταξύ όλων των μελών του ή μεταφορές χρήματος από τράπεζα σε τράπεζα εκτός δολαρίου και εκτός SWIFT, αυτοί οι μηχανισμοί είναι, από πολιτική άποψη (όχι τεχνική), το ανάλογο του μη τραπεζικού blockchain στη διεθνή κυκλοφορία του χρήματος.

Ιράκ

Παρασκευή 29 Νοέμβρη. Θα μπορούσαν οι διαδηλωτές στο ιράκ να έχουν όλα τα δίκια του κόσμου ενάντια στο πολιτικό καθεστώς. Πώς όμως τους έχει διαφύγει ότι το ιράκ είναι σε «ημικατοχή» απ’ τον αμερικανικό στρατό; Πώς τους έχει διαφύγει ότι υπάρχει πολύς και μεγάλος εχθρός τους στην «πράσινη ζώνη» και στην αμερικανική πρεσβεία / βάση, πολύς περισσότερος απ’ το ιρανικό προξενείο στη Najaf; Πώς τους έχει διαφύγει ότι ήταν ο αμερικανικός στρατός που έκανε εισβολή το 2003, και ότι σκότωνε και σακάτευε για χρόνια – κι όχι ο ιρανικός; Πώς τους έχει διαφύγει ότι ο «εμφύλιος» μεταξύ ιρακινών σιιτών και ιρακινών σουνιτών (που υποδαύλισε η Ουάσιγκτον και οι σύμμαχοί της, στο πλευρό πληρωμένων σουνιτών οπλαρχηγών) είχε χιλιάδες δολοφονημένους αμάχους;

Αποκλείεται να υπάρχει μαζική αμνησία στην ιρακινή κοινωνία, σε οποιοδήποτε τμήμα της. Η Τεχεράνη έχει, πράγματι, σημαντική επιρροή στο ιράκ· αλλά δεν ήταν αυτή που το κατέστρεψε. Αν αναγορεύεται σαν ο κύριος, ο βασικός εχθρός, κι αν απ’ την άλλη μεριά η αμερικανική ημικατοχή μένει στο απυρόβλητο, κάτι βρωμάει. Αν δεν είναι απ’ τα βασικά αιτήματα των διαδηλωτών η άμεση αποχώρηση των αμερικάνων πεζοναυτών, κι αν δεν επιτίθενται εναντίον των αμερικανικών βάσεων, όπου κι αν βρίσκονται αυτές, κάτι πολύ βρώμικο συμβαίνει.

Πολύ βρώμικο αλλά καθόλου πρωτότυπο…

Ιράν

Τετάρτη 27 Νοέμβρη. Δεν χρειάζεται να πάρει η ασταμάτητη μηχανή σαν δεδομένους του (δυτικούς – προφανώς «αντικειμενικότατους»!…) υπολογισμούς για τουλάχιστον 100 νεκρούς διαδηλωτές στο ιράν. Φτάνουν και περισσεύουν οι (έως «σχολαστικές») ανακοινώσεις του ίδιου του ιρανικού καθεστώτος, που δεν αναφέρονται σε νεκρούς, και είναι αναμενόμενα υποεκτιμημένες. Σύμφωνα μ’ αυτές «87.000 διαμαρτυρόμενοι και rioters» έχουν συμμετάσχει σε διαδηλώσεις διαμαρτυρίας (ένας αριθμός πολύ μικρός για μια κοινωνία πάνω από 80 εκατομμυρίων ψυχών με μια τέτοια αφορμή όπως η μεγάλη και ξαφνική αύξηση της τιμής της βενζίνης) απ’ την περασμένη Παρασκευή και μετά, με το μεγαλύτερο μέρος τους να μην εμπλέκεται σε «παράνομες πράξεις». Αλλά αυτές οι αναγνωρισμένες «παράνομες πράξεις» είναι δυσανάλογα πολλές για τόσο μικρό αριθμό γενικά «ειρηνικών διαδηλωτών»: 100 τράπεζες και 57 μεγάλα καταστήματα πυρπολήθηκαν ή λεηλατήθηκαν σε μόλις μια επαρχία (πιθανότατα την Shiraz) λέει η επίσημη ανακοίνωση.

Απ’ αυτές τις παραδοχές της Τεχεράνης μπορεί κανείς να συμπεράνει πως και οι αντικαθεστωτικές διαδηλώσεις / συγκεντρώσεις είναι αισθητά μεγαλύτερες και η καταστολή τους ιδιαίτερα βίαιη – σύμφωνες με τις «παραδόσεις» του καθεστώτος. Που σημαίνει και δολοφονίες διαδηλωτών και συλλήψεις – πολύ περισσότερες απ’ τις 1.000 (συλλήψεις) που έχουν ανακοινωθεί επίσημα. Όταν, δε, στην καταστολή συμμετέχουν και οι διαβόητοι παρακρατικοί Basij (που είναι ικανοί για τα χειρότερα) δεν πρέπει να έχει κανείς αμφιβολίες.

Φυσικά το καθεστώς έχει κινητοποιήσει τους υποστηρικτές του, που κάνουν επίσης μεγάλες διαδηλώσεις (ή αντι-διαδηλώσεις). Αλλά τέτοιες πολωτικές παρελάσεις «κουκουλώνουν» – δεν λύνουν. Ειδικά σε μια κοινωνία που το 55%, μπορεί και το 60% του πληθυσμού είναι κάτω από 30 χρονών, και σε μεγάλο βαθμό «μορφωμένο»… Αυτό σημαίνει «παραγωγικό δυναμισμό» από καπιταλιστική άποψη, που συγκρούεται όμως με ένα ισχυρά πολιτικά προσοδικό καθεστώς, όπως θα ήταν οποιοδήποτε τέτοιο που επί 40 χρόνια έχει επιβάλει μια μπετονένια ακινησία, εξασφαλίζοντας (προφανώς) τους πιο εκλεκτούς απ’ τους «νομιμόφρονες» οπαδούς του, χωρίς όμως τις ελευθερίες (και κάποιους παράδες) της κατανάλωσης για όλους, που εκτονώνουν τις εντάσεις, σύμφωνα με το κινεζικό μοντέλο. Αυτό που διεθνώς ονομάζεται «διαφθορά» και πρακτικά σημαίνει μεταφορά του πλούτου από κάτω προς τα πάνω έξω και επιπλέον απ’ τα κανάλια εκμετάλλευσης της εργασίας, είναι χαρακτηριστικό και του ιράν…

Οι γεωπολιτικές / στρατιωτικές επιτυχίες του ιρανικού καθεστώτος δεν μεταφράζονται σε αξιόλογη βελτίωση της καθημερινότητας των υποτελών, ούτε καν συμβολικά. Όπως συμβαίνει παντού στον καπιταλισμό, το ζητούμενο είναι «ελπίδα για το μέλλον». Οι offshore καθεστωτικές επιτυχίες είναι λογικό να τους είναι αδιάφορες: οι άνεργοι δεν πρόκειται να καταταχτούν σαν εθελοντές στο συριακό πεδίο μάχης. Εν τέλει, ίσως ακόμα περισσότερο απ’ το ποιος έχει «δίκιο» και ποιος «άδικο», το κομβικό χαρακτηριστικό τέτοιων καθεστώτων είναι η ακαμψία τους· και η ανικανότητά τους να «ενσωματώσουν» ένα μέρος τουλάχιστον της όποιας κοινωνικής κίνησης. Τα ψίχουλα είναι κρατικός πατερναλισμός, κι αυτό δεν είναι υποχρεωτικά «ευχάριστο»! Με δυο λόγια: η ιρανική κοινωνία δεν είναι καθόλου υπανάπτυκτη καπιταλιστικά· ασφυκτιά όμως μέσα στη θεσμική «παγωμάρα» τεσσάρων δεκαετιών.

Έχουν τα δίκια τους οι ειρηνικοί διαδηλωτές λένε και ξαναλένε διάφοροι καθεστωτικοί αξιωματούχοι, ελπίζοντας ότι θα χωριστεί «η ήρα απ’ το σιτάρι». Ναι, αλλά οι «ειρηνικοί» δεν το βρήκαν το δίκιο τους… Γιατί, λοιπόν, να μην θεωρήσουν ότι γίνονται περίγελως των αρχών και γιατί να μην θυμώσουν παραπάνω γινόμενοι «ανειρήνευτοι»;

Σε τέτοιες συνθήκες, ακόμα και λίγα λίτρα (ακριβής) βενζίνης βάζουν μεγάλες φωτιές.

Το υγρό που καίει 2

Τρίτη 19 Νοέμβρη. Ο Ebrahim Raeisi αποκλείεται να διαβάζει την ασταμάτητη μηχανή. Είναι ιρανός και, κυρίως, ο αρχιδικαστής του καθεστώτος. Να όμως τι δήλωσε χτες:

… Θα έπρεπε να έχουν δοθεί εξηγήσεις τόσο στην κοινή γνώμη όσο και στην ελίτ για το απαραίτητο σχέδιο για την διαχείριση της κατανάλωσης καυσίμων… Το σχέδιο επιβλήθηκε απότομα, και η ανησυχία του κόσμου οφείλεται στο ότι η κοινή γνώμη δεν είχε προετοιμαστεί έγκαιρα…

Α, τότε εντάξει! Τι μένει; Να πείσει και τους ομόβαθμούς του σε άλλα καθεστωτικά πόστα…

Το υγρό που καίει

Δευτέρα 18 Νοέμβρη. Ως την περασμένη Παρασκευή όσοι έχουν ι.χ. ή δίκυκλο στο ιράν μπορούσαν να βάζουν ως και 400 λίτρα βενζίνης τον μήνα με φτηνή τιμή λίτρου 0,21 ευρώ (με βάση την επίσημη ισοτιμία ευρώ προς ιρανικό ριάλ: 1 προς 46.530, χτες).

Σε μια πετρελαιοπαραγωγό χώρα σαν το ιράν είναι λογικό τα καύσιμα να είναι πάμφηνα. Ωστόσο η συγκεκριμμένη τιμή δεν ήταν ακριβώς «τιμή κόστους». Ήταν τμήμα της επιδοματικής πολιτικής του ιρανικού καθεστώτος.

Απ’ την περασμένη Παρασκευή έγινε αύξηση· μεγάλη και απότομη. Η ποσότητα επιχορηγούμενης χαμηλής τιμής έπεσε απ’ τα 400 λίτρα στα 60 για τα ι.χ. (30 για τα υβριδικά) – και η τιμή ανέβηκε απ’ τα 0,21 στα 0,32 ευρώ το λίτρο. Για τα ταξί τα φτηνά καύσιμα είναι 400 λίτρα τον μήνα· για τα δίκυκλα (άπειρα στο ιράν!!!) 25 λίτρα· ενώ υπάρχουν ανάλογα όρια για τα φορτηγά. Απ’ αυτά τα όρια και πάνω η τιμή εκτινάσσεται: 0,64 (ευρώ το λίτρο).

Αν οι τιμές φαίνονται χαμηλές (και για τα ευρωπαϊκά δεδομένα είναι!) πρέπει να ληφθεί υπόψη κι αυτό: ο ελάχιστος μηνιαίος μισθός, μετά από αύξηση 36,5% που δόθηκε με κρατική απόφαση, είναι μόλις 33,7 ευρώ (πάντα με βάση την επίσημη ισοτιμία). Το τονίζουμε: ο ελάχιστος, ο κατώτατος. Είναι ποσό που δεν φτάνει καν και καν για την κάλυψη των βασικών αναγκών μιας μικρής οικογένειας. (Αυτό σημαίνει εκτεταμένη έξτρα μαύρη δουλειά.. συν, φυσικά, τα διάφορα κρατικά επιδόματα: στέγης, τέκνων, κλπ)

Το αποτέλεσμα αυτών των μεγάλων και απότομων αυξήσεων; Μια εξέγερση, περιορισμένη προς το παρόν σε επαρχιακές πόλεις, με μεγαλύτερες ανάμεσά τους την Ahvaz, την Shiraz και την Mashhad.

Είναι καιρός για τέτοια σε ένα κράτος με πληθωρισμό 35% τον περασμένο μήνα; Το καθεστώς δικαιολογεί τις αυξήσεις λέγοντας ότι μαζεύει λεφτά για την επιδοματική ενίσχυση των φτωχών. Υπάρχει τέτοια επιδοματική πολιτική στο ιράν· αλλά πόσο πειστικό είναι ότι καταπολεμάει κανείς την φτώχια … μεγαλώνοντάς την;;

Για την ασταμάτητη μηχανή ένα (βασικό) μέρος της εξήγησης μπορεί να προέρχεται απ’ αλλού: απ’ την πρόσφατη ένταξη του ιρανικού καπιταλισμού στην «ευρασιατική ένωση». Όπως συμβαίνει σε κάθε κρατικό μπλοκ που καταργεί τους δασμούς στο εμπόριο μεταξύ των μελών του, έτσι και στη «ευρασιατική ένωση» πρέπει σταδιακά να καταργηθούν (στα κράτη μέλη) οι «εσωτερικές επιδοτήσεις» σε διάφορα βασικά είδη. Στο Ερεβάν της αρμενίας (επίσης μέλος της «ευρασιατικής ένωσης») η βενζίνη πάει 0,83 ευρώ το λίτρο… Αν το εμπόριο καυσίμων μεταξύ ιράν και αρμενίας πρόκειται να γίνεται χωρίς δασμούς, η κρατική επιδότηση που κρατούσε την ιρανική τιμή στα 0,21 θα πρέπει να καταργηθεί… Τα 0,64 ευρώ το λίτρο για πάνω απ’ τις απόλυτα αναγκαίες ποσότητες στο ιράν, πράγματι εμποδίζει την μεταφορά φτηνής βενζίνης στην αρμενία…

Ωστόσο το καθεστώς δεν θέλει να ενημερώσει τους υπηκόους του… Αντίθετα ο αρχιτράγος Khamenei βγήκε για να καταγγείλει τους χούλιγκανς, τους αντεπαναστάτες και τους πράκτορες των εχθρών… Ασφαλώς υπάρχουν και τέτοιοι· ωστόσο δεν ήταν δική τους η απόφαση για τις αυξήσεις στα καύσιμα που (ήταν βέβαιο) θα προκαλούσε οργισμένη αντίδραση σε μια καπιταλιστική κοινωνία με το ¼ της να ζει κάτω απ’ το επίσημο όριο φτώχιας· και με μια νεολαία που θα ήθελε να ανέβει κοινωνικά, παίρνει τα πτυχία της … αλλά δεν χωράει εδώ και καιρό στη μέση της πυραμίδας της ταξικής διαστρωμάτωσης (όπως συμβαίνει σε πολλά άλλα μέρη του καπιταλιστικού κόσμου) – δεν μπορεί όμως και να αναζητήσει την τύχη της αλλού αφού το “αλλού” έχει φράχτες και frontex…

Ο διαρκής εμπορικός πόλεμος της Ουάσιγκτον κατά της Τεχεράνης έχει προκαλέσει πράγματι οικονομική ασφυξία σε διάφορα κοινωνικά στρώματα· αυτός είναι άλλωστε ο στόχος του. Εφόσον η ένταξη του ιρανικού καπιταλισμού στην «ευρασιατική ένωση» είναι επιλογή διεξόδου απ’ την ασφυξία, δεν θα ήταν χαμένος κόπος να ενημερωθούν οι υποτελείς για ορισμένες «λεπτομέρειες» που τους αφορούν. Αν όχι από εντιμότητα σίγουρα από πρόνοια: οι εξηγήσεις και όχι οι «καταγγελίες» απ’ την μεριά της όποιας εξουσίας είναι που κόβουν την «χαρά του λύκου» (που στην αναμπουμπούλα …)

Με «καταγγελίες» απλά παίζει κανείς με την φωτιά· σε μια εποχή διεθνών πυρομανών…

 

Αυτό πως ερμηνεύεται;

Κυριακή 10 Νοέμβρη. Ναι, είναι «κίτρινα γιλέκα»… Ναι, κρατάνε την γαλλική σημαία… Ναι, το πανό είναι αντικαπιταλιστικό… Στην ανακοίνωση που διάβασαν οι συγκεντρωμένοι υπήρχε η αναμενόμενη κατηγορηματικότητα: Ο καπιταλισμός καταπιέζει σκληρά τα κίτρινα γιλέκα και κάθε ομάδα που είναι εναντίον του… Φαίνεται «κλασσικό»… Μόνο που δεν είναι απ’ τη γαλλία!

Από πού τότε; Απ’ την Τεχεράνη! Ναι: μια ομάδα ιρανών φοιτητών συγκεντρώθηκε χτες έξω απ’ την γαλλική πρεσβεία, για συμπαράσταση στην επέτειο ενός χρόνου των γαλλικών «κίτρινων γιλέκων»…

«Αντικαπιταλιστικά» τα «κίτρινα γιλέκα»; Και στο ιράν; Εκεί δεν υπάρχει καπιταλισμός;

Να το πούμε ή είναι κοινότοπο;: Έχει χαζέψει ο κόσμος…

Ναυτικά περίπολα

Σάββατο 9 Νοέμβρη. Με όχι σπουδαία σοδειά «προθύμων» αλλά με την αποφασιστικότητα των γενναίων που παλεύουν για το καλό της ανθρωπότητας, ξεκίνησαν χτες τις περιπολίες τους στο Περσικό οι «ναυάρχοι» της αμερικανοδιοικούμενης «international maritime security construct». Αποστολή τους; Η “προστασία” των τάνκερ (απ’ τους μοχθηρούς ιρανούς).

Εκτός απ’ την Ουάσιγκτον, συμμετέχουν στο σχέδιο μείζονες ναυτικές δυνάμεις της περιοχής: το μπαχρέιν (είναι η έδρα του 5ου αμερικανικού στόλου…), η σαουδική αραβία, και τα εμιράτα…. Έχουν να το τραγουδούν οι ωκεανοί το ναυτικό μεγαλείο τους!.. Απ’ την καπιταλιστική super league συμμετέχει το Λονδίνο και η Καμπέρα – αλλοίμονο, είναι η μοίρα της «αγγλόσφαιρας» να δαμάζει τα κύματα του πλανήτη…

Και, εσχάτως, μπήκε στο team και η αλβανία!

Όχι χωρίς έκπληξη η ασταμάτητη μηχανή μαθαίνει έτσι ότι τα Τίρανα όχι μόνο διαθέτουν πολεμικό στόλο, αλλά έχουν και περίσσευμα για overseas επιχειρήσεις! Εύγε! (Στην πραγματικότητα τα Τίρανα διαθέτουν ίσα ίσα μια χούφτα περιπολικά του λιμενικού…) Ποιός άνεμος έσπρωξε, λοιπόν, τον ανύπαρκτο πολεμικό στόλο των Τιράνων σ’ αυτή την μακρινή maritime security;

Δεν ξέρουμε. Αν, όμως, τα έξοδα αυτής της επιχείρησης τα πληρώνουν οι πετροχουντικοί που συμμετέχουν (όπως μας φαίνεται λογικό), τότε τα Τίρανα μπορεί να ήταν η πιο φτηνή περίπτωση μεταγραφής για να συμπληρωθεί «εφτάδα» – έξι καπεταναίοι να είναι στον υγρό στίβο και ένας (κωπηλάτης) για «αλλαγή», αν χρειαστεί…

Η κακόβουλη Τεχεράνη έχει άλλη εξήγηση. Στην αλβανική επικράτεια υπάρχει (λέει) ένα στρατόπεδο φιλοξενίας κάμποσων εκατοντάδων μελών μιας αντικαθεστωτικής οργάνωσης, που ως το 2014 βρίσκονταν στο ιράκ, αλλά ύστερα τους μετέφερε ο αμερικανικός στρατός στην αλβανία (γιατί; πάλι για φτηνή λύση ακούγεται…) για να μην πάθουν κανά κακό. Φαίνεται πως το ψοφιοκουναβιστάν (και οι σύμμαχοί του, τύπου Τελ Αβίβ) θεωρούν αυτούς τους αντικαθεστωτικούς «εξελίξιμη πρώτη ύλη» για πιθανές μελλοντικές «επιχειρήσεις» εντός ιράν. Κρέας – δηλαδή…

Και πάλι: αν όχι για τα λεφτά, γιατί τα Τίρανα να θέλουν (έστω συμβολικά) καουμποϋλίκια στον Περσικό; Μήπως κάνουν κατασκοπεία για λογαριασμό της φίλης και συμμάχου Άγκυρας;

Why not? Για ξαναδείτε με άλλο μάτι τους “πρόθυμους”… Δεν χρειάζονται μια κάποια επιτήρηση λέτε;

Μπλοκ της Αστάνα

Τετάρτη 30 Οκτώβρη. Lavrov, Cavusoglu, Zarif: η «μικτή» των υπ.εξ. του μπλοκ της Αστάνα συναντήθηκε χτες στη Γενεύη. Για μεταξύ τους κουβέντες, αλλά και επαφές με τον ειδικό απεσταλμένο του οηε για την συρία Geir Pedersen. Αφορμή η έναρξη των συναντήσεων της επιτροπής για το συριακό σύνταγμα.

Κρατάμε μια δήλωση του Lavrov – για την αμερικανική πειρατεία στα συριακά πετροκοιτάσματα:

…Η δήλωση ότι ο αμερικανικός στρατός είναι απαραίτητος για την προστασία του πετρελαϊκού πλούτου της συρίας είναι αλαζονική. Είναι σαν οι ηπα να προστατεύουν την συρία απ’ τον εαυτό της… Πρόκειται για παράνομη εκμετάλλευση των φυσικών πόρων ενός κυρίαρχου κράτους. Επιμένουμε σ’ αυτό. Οι αμερικάνοι εταίροι μας είναι ενήμεροι για την θέση μας, την οποία πρόκειται να υπερασπιστούμε….

Από μόνη της αυτή η (σταθερή έως μονότονη) επανάληψη της θέσης του μπλοκ της Αστάνα (και όχι απλά της Μόσχας) για τα συριακά πετρέλαια μπορεί να μην λέει κάτι ιδιαίτερο. Αλλά η ρωσική «εξωτερική (ιμπεριαλιστική) πολιτική» το έχει σαν μέθοδο: όταν απ’ τα λόγια προχωράει στα έργα, βάζει το δάκτυλο στον κρόταφο θυμίζοντας ότι «το είχαμε πει». Σας είχαμε προειδοποιήσει – και μας γράψατε.

Αν, τώρα, σε διαφοροποίηση με το ζήτημα της βόρειας συρίας (όπου βγήκε μπροστά η Άγκυρα…) είναι η Μόσχα που κάνει ξανά και ξανά τις σχετικές δηλώσεις, αυτό οφείλεται στο ότι (έτσι εκτιμάμε) αυτή θα κάνει την «βρώμικη δουλειά» αν και όποτε. Φτιάχνει κλίμα – κατά συνέπεια.

(Στην ίδια συνέντευξη τύπου μετά τις επαφές, από Γενεύη μεριά, ο ιρανός υπ.εξ. Zarif είχε χιουμοριστική διάθεση: Επιτέλους, ο πρόεδρος Τραμπ είναι ειλικρινής ως προς τι δουλειά κάνουν οι ηπα στη συρία… είπε.

Ο.Κ., σωστό. Αλλά ποιός θα γελάσει;)