Οι φίλοι στα δύσκολα φαίνονται!

Σάββατο 3 – Κυριακή 4 Οκτώβρη. Αγαπητέ φίλε Ντόναλντ. Σου γράφω αυτές τις λίγες λέξεις για να σου συμπαρασταθώ. Μαθαίνω ότι έχεις κάποια προβλήματα με την υγεία σου. Εμείς οι κομμουνιστές δεν πιστεύουμε σε θεό αλλά επειδή εσείς χριστιανοί καπιταλιστές πιστεύετε (ή έτσι λέτε) σου εύχομαι ο μεγαλοδύναμός σας να σε έχει γερό. Θέλω να ξέρεις ότι η σκέψη του κομμουνιστικού κόμματος βόρειας κορέας είναι μαζί σου.

Ευελπιστώντας ότι θα μπορέσουμε να ξανασυναντηθούμε το γρηγορότερο την επόμενη τετραετία σου,

Ειλικρινά δικός σου, γενικός γραμματέας Kim Jong Un.

Το ότι η ασταμάτητη μηχανή υπέκλεψε για χατήρι σας το μήνυμα της Πγιονγκγιάνγκ στο αμερικανικό άσπρο σπίτι είναι το λιγότερο. Το ότι υπάρχουν ακόμα ηγέτες με αισθήματα που εύχονται “περαστικά” στο ψόφιο κουνάβι, αυτό είναι το σημαντικότερο!

Είθε όταν συνέλθει (απ’ την χλωρίνη…) να βάλει και ένα σφυροδρέπανο στο πέτο του, ως τις εκλογές…

Nagorno Karabakh

Παρασκευή 2 Οκτώβρη. Γράφαμε τις προηγούμενες ημέρες… και τα πράγματα είναι έτσι όπως τα περιγράφαμε. Για την ακρίβεια είναι κάπως χειρότερα.

Στις 29 Σεπτέμβρη (δεύτερη ημέρα των συγκρούσεων στον θύλακα) ο ιρανός πρόεδρος Hassan Rouhani προσέφερε (τηλεφωνικά) τις καλές του υπηρεσίες στον πρωθυπουργό της αρμενίας Nikol Pashinyan, ώστε μαζί με την Άγκυρα και την Μόσχα (το μπλοκ της Αστάνα…) να βοηθήσουν Yerevan και Baku να λύσουν τις διαφορές τους. Ο αρμένιος πρωθ. ευγενικά δέχτηκε ότι “οι εντάσεις και οι συγκρούσεις στην περιοχή αφορούν όλες τις χώρες γύρω” και εξίσου ευγενικά απέφυγε οποιαδήποτε δέσμευση.

Η Τεχεράνη διατηρεί καλές σχέσεις με την Yerevan παρότι ο Pashinyan απ’ το 2018 έχει τοποθετήσει το αρμενικό κράτος στο κλαμπ των φίλων του ψοφιοκουναβιστάν. “Παρότι;” Δηλαδή “ό,τι και να γίνει;” Όχι ακριβώς. Η πρόσφατη (21/9) απόφαση του Pashinyan να ανοίξει πρεσβεία στο ισραήλ (στο Τελ Αβίβ) σημαίνει ότι αν δεν έχει εγκατασταθεί ήδη σύντομα θα εγκατασταθεί στην Yerevan κλιμάκιο της mossad· αφού, ανταποδίδοντας, θα ανοίξει και το Τελ Αβίβ πρεσβεία στην αρμενία. Είναι η δεύτερη τέτοια απόβαση (η πρώτη είναι στo Tbilisi της γεωργίας). Και δεν θα κάνει κανέναν χαρούμενο· οπωσδήποτε όχι την Τεχεράνη και την Άγκυρα.

Δεν είναι καθόλου καλή περίοδος για «αθωώτητες» στις διεθνείς διακρατικές σχέσεις· και σίγουρα οι κινήσεις τουPashinyan, απ’ τις επιθέσεις στα βόρεια του αζερμπαϊτζάν τον Ιούλη και μετά, δεν γίνονται ως «αθώες». Κι αυτό σημαίνει ότι το «μπλοκ της Αστάνα» στο σύνολό του, από διαφορετικές αφετηρίες και με διαφορετική ένταση ίσως, θέλει να υποδείξει στο αρμενικό κράτος πως βρίσκεται «σε λάθος δρόμο». Και πως δεν έχει συμμάχους τόσο κοντά (ή τόσο αποφασισμένους) να το βοηθήσουν αν βρεθεί στα δύσκολα (όπως τώρα).

Είναι η ίδια περίοδος κατά την οποία ο εμπλουτισμός των βασάλων του άξονα (γενικά) και του απαρτχάιντ Τελ Αβίβ (ειδικά) με διάφορες πετροχούντες της αραβικής χερσονήσου δίνει στην συμμαχία της Άγκυρας και της Τεχεράνης μια δυνατότητα: σαν οι σημαντικότεροι (κρατικοί) εκπρόσωποι του σουνιτισμού και του σιιτισμού μπορούν, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, να γίνουν ο «πολικός αστέρας» όλων των ανταγωνιστικών μουσουλμανικών ρευμάτων στις αραβικές κοινωνίες.

Απ’ την άλλη μεριά, αφού οι «στρατηγιστές» του άξονα επιδιώκουν ένα είδος περικύκλωσης (και η αρμενική επικράτεια θα μπορούσε να γίνει ένας κρίκος δίπλα στην γεωργιανή), αφού δηλαδή ο Pashinyan και όσοι εκπροσωπεί δείχνει έφεση προς τον τυχοδιωκτισμό, το Baku δρα σαν ξυπνητήρι του μπλοκ της Αστάνα στο αυτί του αρμένιου πρωθυπουργού.

Από στρατιωτική άποψη ο αζέρικος στρατός έχει καταλάβει μικρές μόνο περιοχές του Nagorno Karabakh. Αλλά από κάθε άποψη τα μεγέθη των δύο στρατών (αρμενικού και αζέρικου) είναι δυσανάλογα υπέρ του δεύτερου. Κάποια στιγμή (καλύτερα νωρίτερα παρά αργότερα, σκοτώνεται κόσμος…) ο Pashinyan θα αναγκαστεί να ζητήσει την βοήθεια της ανεγκέφαλης αλεπούς / Putin – με τους όρους του τελευταίου…

Κι έτσι η πένσα θα κλείσει και σ’ αυτήν την περιοχή… (Εννοείται ότι Putin και Erdogan έχουν ήδη συζητήσει τηλεφωνικά τουλάχιστον μια φορά για το θέμα…)

The dissident

Παρασκευή 2 Οκτώβρη. Σήμερα συμπληρώνονται 2 χρόνια απ’ την δολοφονία (και τον κανιβαλισμό) του σαουδάραβα δημοσιογράφου Jamal Khashoggi, στο κτήριο του σαουδαραβικού προξενείου στην Istanbul. Ο τοξικός του Ριάντ (και ο μέντοράς του στο Abu Dabi) την έχουν γλυτώσει ως τώρα, κι ίσως νομίζουν ότι την γλύτωσαν για πάντα.

Όχι ο τοξικός του Ριάντ, ειδικά αυτός! Κατ’ αρχήν επειδή οι φίλοι του (στο Τελ Αβίβ, στην Ουάσιγκτον, στην Αθήνα, και οπουδήποτε αλλού) δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι θα (μπορούν να) τον προστατεύουν για πάντα. Δεύτερον, επειδή οι άμεσοι εχθροί του (Άγκυρα, Τεχεράνη, διάφορες αραβικές οργανώσεις) συνεχίζουν να υπάρχουν. Τρίτον, επειδή στο υεμενίτικο πεδίο μάχης ηττάται (σταθερά), κι αυτό θα έχει κόστος. Και τέταρτον επειδή σε πόστα σαν το δικό του είναι σχετικά εύκολο να βρεθούν αντικαταστάτες με λιγότερο βρώμικα χέρια.

Σε δυο μέρες, την Κυριακή 4 Οκτώβρη, στο διεθνές κινηματογραφικό φεστιβάλ της Ζυρίχης πρόκειται να προβληθεί η ταινία / ντοκυμαντέρ (του Bryan Fogel) Τhe Dissident. (Στις ηπα και την τουρκία η προβολή θα αρχίσει τον ερχόμενο Δεκέμβρη…) Είναι σαφές ότι η (κινηματογραφική) δραματοποίηση ενός τέτοιου γεγονότος θα μυήσει το ευρύτερο πρωτοκοσμικό κοινό στην «κουλτούρα» της πετροχούντας του Ριάντ – και δεν πρόκειται να υπάρξει μια άλλη ταινία σαν αντίδοτο, με τίτλο (ας πούμε) «ο αίρων τας αμαρτίας του κόσμου», που να παρουσιάσει τον τοξικό σαν αθώο θύμα σκευωρίας.

Επιπλέον σήμερα θα ανακοινωθεί επίσημα στις ηπα η δημιουργία μιας οργάνωσης ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της οποίας η ιδέα θα αποδοθεί στον Khashoggi. Λέγεται “democracy for the arab world now” (DAWN) και ανάλογα με τους χρηματοδότες της (υποψιαζόμαστε ότι θα είναι πολλοί και καλοί, ας πούμε απ’ την Ντόχα…) έχει πολύ μεγάλα και καλά περιθώρια δράσης μέσα στα διάφορα κυκλώματα τόσο των πρωτοκοσμικών εξουσιών όσο και των πρωτοκοσμικών μήντια. (Ακόμα και η χούντα του Καΐρου θα νοιώσει την «πίεση»…)

Τέτοια μέσα ανήκουν στο ρεπερτόριο εκείνου που λέγεται “soft power”. Ο τοξικός δεν είναι συνηθισμένος σε τέτοια πράγματα, όπως και σε οτιδήποτε που δεν μπορεί να αγοράσει (ή να κομματιάσει). Ο Khashoggi θα γίνει ένα «φάντασμα» που θα πλανιέται για μεγάλο διάστημα πάνω απ’ τα παλάτιά του· με δυνατή καθοδήγηση…

Που σημαίνει: δεν έχουν παραγραφτεί ακόμα τα εγκλήματά του…

Παρακμή α λα αμερικέν (1)

Πέμπτη 1 Οκτώβρη. Αν το θέαμα της λεκτικής αναμέτρησης του ψόφιου κουναβιού και του νυσταλέου Jo ήταν οικτρό, τουλάχιστον θα πρέπει να αναγνωριστεί αυτό: ακόμα κι ένα παρακμιακό κράτος (και σε μεγάλο βαθμό κοινωνία) έχει δικαίωμα να έχει τις πολιτικές βιτρίνες που του αναλογούν. Σε αντίθεση με ό,τι ξέρουμε στα μέρη μας και οι δύο υποψήφιοι ένοικοι του άσπρου σπιτιού πέρασαν από διαδοχικές εκλογές και την (ας την πούμε έτσι) «έγκριση» της βάσης των κομμάτων τους – πριν φτάσουν να επιδείξουν τις ικανότητές τους για κάποιο θεωρείο του Muppet Show.

Προαναγγέλονται (με βεβαιότητα) φοβερά και τρομερά πράγματα, ειδικά απ’ τη νύχτα των εκλογών (3 Νοέμβρη) και μετά. Σύμφωνα με το σενάριο, οι μεν οπαδοί του ψόφιου κουναβιού θα πάνε κανονικά στα εκλογικά τμήματα (επειδή είναι ατρόμητοι με τον covid 19) ενώ οι οπαδοί του νυσταλέου Jo (εκτός της αριστερής πτέρυγας που είναι αμφίβολο αν θα ασχοληθεί με την περίπτωσή του), επειδή φοβούνται τον τσαχπίνη, να ψηφίσουν μέσω ταχυδρομείου («επιστολική ψήφος»). Ποτέ πριν ένας ασήμαντος ιός δεν έκρινε την εξέλιξη της παρακμής μιας πυρηνικής άλλοτε υπερδύναμης!

Αν έτσι γίνουν τα πράγματα, τότε με βάση την καταμέτρηση των ψήφων απ’ τα εκλογικά τμήματα, κάποια στιγμή τα χαράματα της 4ης Νοέμβρη, θα προηγείται το ψόφιο κουνάβι – που θα αυτοανακηρυχτεί νικητής. Θα απομένει όμως η καταμέτρηση μερικών εκατομυρίων επιστολικών ψήφων, που θα κρατήσει μέρες. Το ψόφιο κουνάβι και το επιτελείο του αμφισβητούν από τώρα αυτές τις ψήφους, υποστηρίζοντας ότι οι αντίπαλοί τους θα κάνουν μεγάλης έκτασης νοθεία. Αυτό σημαίνει ότι απ’ την Τετάρτη 4η Νοέμβρη θα αρχίσει μια συγκρουσιακή διαδικασία αμοιβαίων αμφισβητήσεων και διαδικαστικών επικλήσεων (σαν φοιτητικές εκλογές στη νομική στα ‘80s ένα πράμα…), που θα περιλαμβάνει ενδιάμεσα διάφορα θεσμικά που δεν είναι σίγουρο ότι καταλαβαίνουμε (συν το ξαναμέτρημα των επιστολικών ψήφων), μαζικές συγκεντρώσεις και αντισυγκεντρώσεις, και στο τέλος μια απόφαση του «ανώτατου δικαστηρίου» που θα αποφανθεί για τον νικητή. Γι’ αυτό άλλωστε το ψόφιο κουνάβι θέλει (και πιθανότατα θα έχει) την πλειοψηφία αυτού του δικαστηρίου με τη μεριά του.

Αλλά απ’ την μεριά του ο νυσταλέος Jo φαίνεται ότι σκοπεύει να προσθέσει άλλες δύο χωριστές πολιτείες με δημοκρατικό προφίλ στις συνιστώσες των ηπα (την Washington D.C. και το puerto rico) αν εκλεγεί πρόεδρος και επίσης να προσθέσει 4 ακόμα θέσεις στο «ανώτατο δικαστήριο» ώστε ο συσχετισμός 6 – 3 υπέρ των συντηρητικών (και του ψόφιου κουναβιού) να γίνει 7 – 6 (υπέρ των δημοκρατικών). Κάτι ανάλογο είχε επιχειρήσει και ο Roosevelt το 1937, αλλά απέτυχε. Θεωρείται ανάθεμα επειδή από τότε τα νομοθετικά σώματα αποφάσισαν ότι ο αριθμός αυτών των ανώτατων δικαστών δεν μπορεί να αλλάξει – επειδή έτσι κατασκευάστηκε, κι αν αρχίσουν οι αλλαγές στον αριθμό τότε θα γίνονται συνέχεια τέτοιες ανάλογα με το ποιος ελέγχει το κογκρέσσο (οι δικαστές είναι ισόβιοι, συνεπώς η μόνη δυνατότητα να αλλάξουν οι συσχετισμοί εκεί είναι προστίθενται διαρκώς θέσεις). Επιπλέον οι δημοκρατικοί κουβαλάνε στις καμπούρες τους την αποκάλυψη του «transition integrity project» που είναι ένα καινοφανές σχέδιο για την περίπτωση εκλογικής ήττας (επ’ αυτού μελλοντικά, αν χρειαστεί).

Δεν ξέρουμε, δεν μπορούμε να ξέρουμε… Λέγεται ότι αυτόν τον καιρό (εδώ και λίγους μήνες) όλο και περισσότεροι αμερικάνοι αγοράζουν όπλα. Υποθέτουμε πως, αν χρειαστεί (αν δηλαδή τα οικιακά οπλοστάσια βγουν στους δρόμους), ο αμερικανικός στρατός μπορεί να εμφανιστεί επί σκηνής σαν ο εγγυητής της «κοινωνικής ειρήνης» – εννοούμε: με κάποιου είδους ημι-πραξικόπημα αφού το πολιτικό προσωπικό θα παίζει ξύλο.

Εκείνο που δεν λέγεται ωστόσο είναι το ποια είναι η τόσο κεντρική (και τόσο πολωμένη) διακύβευση για το αμερικάνικο σύστημα, στα τέλη του 2020. Σε άλλους καιρούς, με λιγότερο θέαμα και μεγαλύτερη ικανότητα κριτικής σκέψης, κάποιοι θα έδειχναν τα διαφορετικά πολιτικά προγράμματα εσωτερικής εφαρμογής. Ας πούμε «νεοφιλελεύθεροι» εναντίον «σοσιαλιστών». Δεν είναι αυτή η περίπτωση! Ούτε το ψόφιο κουνάβι είναι «νεοφιλελεύθερο» (το αντίθετο) ούτε ο νυσταλέος Jo είναι «σοσιαλιστής» (!!!). Αν υποθέσουμε ότι έχουν προγράμματα (συζητήσιμο…) οι διαφορές τους δεν είναι αβυσσαλέες. Υπάρχει σε ορισμένα ζητήματα ιδεολογική αντίθεση (π.χ. για τους μετανάστες ή για τις εκτρώσεις), αλλά αυτές ούτε καινούργιες είναι, ούτε θα δικαιολογούσαν μια κεντρική, «θεσμική» (ακόμα και «συνταγματική») κρίση / κατάρρευση. Και σίγουρα δεν είναι κάποιες άλλες κεντρικές προγραμματικές πολιτικές διαφορές που ανεμίζουν στις κομματικές τους συγκεντρώσεις. Οι «δημοκρατικοί» έχουν ενισχυθεί απ’ τους «νεοσυντηρητικούς» της εποχής Bush· ενώ δεν αποκλείεται τμήματα των σχετικά εξασφαλισμένων μεταναστών να ψηφίσουν το ψόφιο κουνάβι. Για τους ίδιους πάνω κάτω λόγους που το έκαναν και το 2016…

Παρακμή α λα αμερικέν (2)

Πέμπτη 1 Οκτώβρη. Ποιό είναι, λοιπόν, το κρίσιμο πεδίο αυτής της σύγκρουσης; Κατά την ταπεινή μας άποψη είναι η διαχείριση αυτής καθ’ αυτής της παρακμής της αμερικανικής ηγεμονίας στον πλανήτη – παρότι αυτό δεν λέγεται με το όνομά του. Το ψόφιο κουνάβι φαίνεται πως ανάμεσα στα υπόλοιπα αντιπροσωπεύει εκείνα τα κοινωνικά υποκείμενα (και εκείνα τα τμήματα του αμερικανικού κεφάλαιου, ας πούμε τους επιχειρηματίες του σχιστολιθικού πετρελαίου ή της αγροτικής βιομηχανίας) που ζορίζονται άμεσα (και θα κτυπηθούν περισσότερο) απ’ την παγκόσμια καπιταλιστική αναδιάρθρωση. Είναι αυτοί που υποστηρίζουν τον μερκαντιλισμό του ψόφιου κουναβιού, παρότι επί της ουσίας αυτός τους δίνει εικονικές προοπτικές επιβίωσης, αφού είναι συνώνυμος της σοβαρής συρρίκνωσης της αμερικανικής επιρροής. Είναι η ίδια φαντασίωση (και πάνω κάτω τα ίδια κοινωνικά υποκείμενα) του brexit: μένουμε μόνοι μας και μεγαλουργούμε – όπως παλιά! Μαζί με τον μερκαντιλισμό και σαν μέρος του έχουν την φαντασίωση της “σωτήριας αναδίπλωσης” της αμερικανικής στρατιωτικής ηγεμονίας.

Αξίζει να θυμηθούμε επ’ αυτού το γιατί (ίσως…) η ρητορική του ψόφιου κουναβιού “θα φέρω τον στρατό μας πίσω από διάφορα μέτωπα” (την οποία δεν μπορεί ωστόσο να πραγματοποιήσει…) θα μπορούσε να έχει πρακτικό νόημα για ένα τμήμα του αμερικανικού πληθυσμού – και σίγουρα όχι εξαιτίας πολιτικού, ανταγωνιστικού αντιμιλιταρισμού! Είναι γνωστό ότι πολλές χιλιάδες κατατάσσονται (εθελοντικά) στον αμερικανικό στρατό επειδή διαφορετικά δεν μπορούν να πληρώσουν για τις σπουδές τους. Σκεφτείτε τώρα: πώς μπορεί να λειτουργεί στη σκέψη ενός τέτοιου εθελοντή (και, ενδεχομένως, της οικογένειάς του) το γεγονός ότι απ’ την μια μεριά διακινδυνεύει να γυρίσει σε φέρετρο (ή να αυτοκτονήσει από ψυχολογικά προβλήματα μετά την αποστράτευση) για να πάρει αργότερα ένα ή και περισσότερα “χαρτιά”, και απ’ την άλλη αυτά τα “χαρτιά” γίνονται όλο και πιο άχρηστα στην αναδιαρθρούμενη αγορά της διανοητικής εργασίας; Γιατί η ιδέα “ο στρατός μας πίσω” να μην θεωρείται, με διάφορους τρόπους, σαν απαλλαγή έστω απ’ τον κίνδυνο του θανάτου;

Απ’ την άλλη μεριά ο νυσταλέος Jo φαίνεται να αντιπροσωπεύει τα πιο επιθετικά τμήματα του αμερικανικού κεφάλαιου, εκείνα με το πιο «κοσμοπολίτικο» παρελθόν, παρότι αυτά είναι που νοιώθουν με τον τρόπο τους όχι την απειλή της αναδιάρθρωσης (την προώθησαν…) αλλά την καυτή ανάσα του κινεζικού καπιταλισμού καθώς η αναδιάρθρωση προχωράει. Μια σειρά αμερικανικές εταιρείες υψηλής τεχνολογίας, που έχουν ήδη «παγκόσμια αγορά», έχουν λόγους να πιστεύουν (ή να ελπίζουν) ότι θα την κρατήσουν – αρκεί να μην πέσουν θύματα του «εμπορικού πολέμου». Η εστίαση του ψόφιου κουναβιού στις 5G τεχνολογίες και στην πρωτοπορεία της Huawei απ’ τις αγωνίες αυτών των τμημάτων του αμερικανικού κεφάλαιου προήλθε, αν και δεν είναι βέβαιο ότι η τακτική του θα τις εξυπηρετήσει μέχρι τέλους. Απ’ την άλλη μεριά καταλαβαίνουν πως ίσως στο κοντινό μέλλον να δυσκολευτούν να ανταγωνιστούν τις ασιατικές όμοιές τους με όρους καινοτομίας. Το ότι καλοβλέπουν απ’ την μια μεριά την ακόμα μεγαλύτερη «ανάπτυξη» του αμερικανικού στρατοβιομηχανικού συμπλέγματος (που έχει γίνει και επί ψόφιου κουναβιού) και απ’ την άλλη την χρήση του κατά της κίνας (που δύσκολα θα ενέπνεε έναν real estater) δεν θα πρέπει να θεωρείται παράξενο…

Κανένα απ’ αυτά τα δύο αυτά υποσύνολα στην σχηματική αυτή διάταξη δεν έχει απάντηση και σχέδιο για το πως θα διασωθεί η αμερικανική ηγεμονία στον πλανήτη, όπως για παράδειγμα ο διεθνής κύκλος κυκλοφορίας του δολαρίου ή η τεχνολογική υπεροχή της άλλοτε θρυλικής silicon valley (που τείνει να ξεχαστεί σαν το κάστρο των τεχνολογικών καινοτομιών!). Όμως η μετακόμιση ικανού μέρους των πολεμοκάπηλων «νεοσυντηρητικών» στη μεριά του νυσταλέου Jo υποδεικνύει ότι εκείνο το μέρος του αμερικανικού κεφάλαιου που εκπροσωπεί είναι ίσως περισσότερο αποφασισμένο “να τραβήξει την σκανδάλη” διεθνώς· σε σχέση με τους κοκκινόσβερκους οπαδούς του ψόφιου κουναβιού που θα προτιμούσαν να την τραβήξουν στο εσωτερικό, εναντίον του antifa ή του black life matters.

Θα πρέπει να προσθέσουμε πάντως ότι η δομή του αμερικανικού συστήματος εξουσίας είναι τόσο μεγάλο βαθμό «λομπίστικη» και «κυκλωματική» (μέσα και έξω απ’ το νόμο), ώστε το σχήμα των δυο υποσυνόλων που παρουσιάζουμε θα πρέπει να θεωρηθεί κατ’ αρχήν αφαιρετικό – «σχήμα εργασίας».

Σε κάθε περίπτωση διατυπώνουμε (όχι αυθαίρετες) υποθέσεις για κάτι που επιφανειακά μεν φαίνεται μακρινό, ουσιαστικά όμως είναι πολύ κοντινό. Ο Πομπηίας έκανε την θριαμβευτική του περατζάδα απ’ τα μέρη μας, και η Ουάσιγκτον δείχνει να είναι η τελευταία ελπίδα του ελληνικού ιμπεριαλισμού στις τρέχουσες συνθήκες…

Παρακμή α λα αμερικέν (3)

Πέμπτη 1 Οκτώβρη. Για την περιβόητη “υγιεινομική κρίση” υπήρξε έγκαιρα, πριν συμβεί, θεωρητική ανάλυση έως πρόβλεψη – αλλοίμονο στα αδαή Εγώ που ξύπνησαν μέσα στον εφιάλτη και τον αγάπησαν! Αλλά δεν υπάρχει κάποιο manual της «αυτοκρατορικής παρακμής» για τις καπιταλιστικές συνθήκες του 21ου αιώνα, το οποίο να μπορεί να συμβουλευτεί όποιος θέλει να την μετριάσει… Κατά καιρούς διάφοροι, φιλότιμα αλλά ανιστόρητα, προσπάθησαν να παραλληλίσουν την παρακμή της αμερικανικής «μόνης υπερδύναμης» με την παρακμή της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας (;;;!!!) – ή να την συγκρίνουν με την παρακμή της αγγλικής αυτοκρατορίας, ένα αιώνα πριν.

Ατυχείς απόπειρες, για πάμπολλους λόγους, αλλά και – επιμένουμε – για έναν ακόμα, ασυνήθιστο στην καπιταλιστική εποχή. Το αμερικανικό κράτος / κεφάλαιο «αναπτύχθηκε» γραμμικά / ανοδικά τον τελευταίο 1,5 αιώνα (απ’ το τέλος του εμφυλίου και μετά) με συγκεκριμένες «σταθερές» που έγιναν αναπόσπαστο τμήμα της ιδεολογίας των λευκών προτεσταντών υπηκόων του. Πρώτον, η «ανάπτυξη» γινόταν πάντα μ’ ένα όπλο στο χέρι: είναι η αμερικανική μυθολογία των συνόρων και των ορίων που διαρκώς μετακινούνται καθώς οι ένοπλοι (έποικοι ή στρατός) προχωρούν, η μυθολογία του “let’s go west”. Δεύτερον, η βεβαιότητα ότι η αμερικανική επικράτεια είναι ένα ασφαλές «νησί» το οποίο δεν μπορούν να φτάσουν οι όποιοι εχθροί. Σ’ όλες τις επεκτάσεις με το όπλο στο χέρι αφενός ο αμερικανικός στρατός εξαπλωνόταν όλο και περισσότερο στον πλανήτη, διαμορφώνοντας πραγματικά ή εικονικά σύνορα του imperium «κάπου μακριά», αφετέρου παρότι η τεχνολογία των διηπειρωτικών πυραύλων κατέστρεψε ουσιαστικά την ασφάλεια του «νησιού» που προστατεύεται από δύο ωκεανούς, έμεινε πάντα ένα απευκταίο, ένα μακρινό ενδεχόμενο.

Παρότι ο αμερικανικός στρατός έχασε νωρίς τον θρύλο του «αήττητου» (αρχίζοντας απ’ το βιετνάμ…) ποτέ το αμερικανικό κράτος και η κοινωνία του δεν βίωσε και δεν αναμετρήθηκε με την πραγματικότητα μιας ήττας τέτοιας που να συνεπάγεται σοβαρή, ζόρικη και μεγάλης διάρκειας συρρίκνωση της ηγεμονίας τους και των πλεονεκτημάτων της. Όλοι οι ευρωπαϊκοί ιμπεριαλισμοί (και στην ασία ο ιαπωνικός) έχουν ζήσει τέτοιες μεγάλες περιόδους, και έμαθαν να δρουν σαν ηττημένα κράτη / κεφάλαια στη σκιά των παλιών μεγαλείων. Ο αμερικανικός προτεσταντισμός δεν το έμαθε ποτέ· δεν ξέρει καν πως είναι κάτι τέτοιο, τι συμβιβασμούς και παραδοχές πρέπει να γίνουν και πως… Δεν έχει από πουθενά, από κανένα πανεπιστήμιο και κανένα think tank κάποιο κρατικό στελεχικό προσωπικό που να έχει θεσμική μνήμη τέτοιας κατάστασης. Απλά τέτοια μνήμη δεν υπάρχει. Όλοι τώρα νοιώθουν νευρικά και άβολα – αλλά όχι όλοι με τον ίδιο τρόπο, όχι όλοι κατασκευάζοντας τους ίδιους «αποδιοπομπαίους τράγους»…

Κι αυτό είναι ένα απ’ τα χαρακτηριστικά της τρέχουσας παρακμής: οι επίσημοι διαχειριστές της αδυνατούν να αναπτύξουν οποιοδήποτε εναλλακτικό σχέδιο συντεταγμένης αναδίπλωσης. Μιλούν πάντα για την αμερικανική υπεροχή. Το ψόφιο κουνάβι με το «make america great again» (που φτάνει στην παράνοια ότι αυτή η μεγαλοσύνη επιτεύχθηκε κιόλας!) και η συμμαχία νεοσυντηρητικών – δεξιών δημοκρατικών με το υπονοούμενο ότι ο στρατός «μπορεί ακόμα».

«Κανονικά» ένα συλλογικό σώμα που βρίσκεται μπροστά σε κάτι πρωτοφανές με βάση τις (ιστορικές) εμπειρίες του είναι αναμενόμενο ότι θα αντιδράσει ανορθολογικά. Αλλά στον καπιταλισμό «ορθολογισμός» και «παράνοια» της εξουσίας είναι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος! Κατά συνέπεια η αμερικανική παρακμή κινείται σ’ εκείνη την ομιχλώδη περιοχή του «διάφορα είναι πιθανά».

Τίποτα δεν θα είναι «ειρηνικό»…

Πατριώτες ο στόλος! (1)

Τετάρτη 30 Σεπτέμβρη. Ήταν μια ευχάριστη διασκέδαση: να πετάς αμερικάνους πεζοναύτες στη θάλασσα! Μια φορά κι έναν καιρό (στα ‘70s και στα early ‘80s) η διασκέδαση της νεολαίας (και της όχι και τόσο νεολαίας) των Χανίων ήταν να φερμάρουν τους μεθυσμένους ή ξεμέθυστους αμερικάνους πεζοναύτες (απ’ τα πλοία στη Σούδα, που στην άδειά τους κατέληγαν – πού αλλού; – στο παλιό λιμάνι για ξύδια και γυναίκες…) και με ικανή κλωτσοπατινάδα να τους θυμίζουν ότι είναι ανεπιθύμητοι. «Φονιάδες των λαών» – και στο νερό!

Ο καιρός πέρασε, τα αρχικά ελάχιστα μαγαζιά των Χανίων πολλαπλασιάστηκαν εκθετικά, η τουριστική βιομηχανία δίδαξε «το δίκιο του πελάτη», και οι u.s. army seals έγιναν οι καλύτεροι πελάτες. Εν τω μεταξύ η διοίκησή τους καθιέρωσε φροντιστήρια «καλής συμπεριφοράς»· κι αν παραφερθούν (πράγμα όχι σπάνιο) υπόκεινται όχι στην ελληνική αλλά στην αμερικανική στρατιωτική «δικαιοσύνη». Αυτό το αποικιακό καθετώς λέγεται «ετεροδικία» – και εξασφαλίζει σχεδόν ατιμωρησία για τις «παρεκτροπές» τους.

Any way ο 6ος στόλος έχει γίνει προ πολλού στα μέρη μας «προστάτης των λαών». Εντελώς συμπτωματικά η αποδοχή της «προστασίας» έγινε την περίοδο της αυξανόμενης έντασης του παγκόσμιου ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού και της μετατροπής της βόρειας αφρικής, της ανατολικής Μεσογείου και της ευρύτερης μέσης Ανατολής σε αλληλένδετα πεδία του 4ου παγκόσμιου πολέμου.

Εν τω μεταξύ το γλείψιμο θεωρείται τέχνη (όχι καλή, αλλά τέχνη) και το εθνικό γλείψιμο θεωρείται αρετή, εξωτερική πολιτική, και «συμβολή στη σταθερότητα της ευρύτερης περιοχής». Ο Πομπηίας είναι ένα απ’ τα χριστιανοφασιστόμουτρα του αμερικανικού γκουβέρνου, διετέλεσε για ένα φεγγάρι και διευθυντής της cia (τον σπρώχνουν συγκεκριμένοι αμερικάνοι βιομήχανοι…), είναι σταθερός υποστηρικτής μιας επίθεσης στο ιράν, και πολλά άλλα «σταθεροποιητικά» α λα αμερικέν. Αλλά είναι επίσης ένας υπουργός εξωτερικών με κοντινή ημερομηνία λήξης. Ακόμα κι αν το ψόφιο κουνάβι ξανακάτσει στο άσπρο σπίτι (…θα είναι ενδιαφέρον να παρακολουθήσει κανείς από μακριά αυτές τις «ροντέο» εκλογές) δεν είναι σίγουρο ότι ο Πομπηίας θα κρατήσει την καρέκλα του.

Συνεπώς η «υποδοχή» του, δηλαδή το απεριόριστο γλείψιμο στον αμερικανικό στρατό, δεν ήταν αναπόφευκτα. Είναι επιλογές των εκπροσώπων του ελληνικού καπιταλισμού (σίγουρα του νο 1 εθνικού κεφάλαιου) και ιμπεριαλισμού. Οπότε υπάρχει και μια χρήσιμη πλευρά στην «επίσκεψη»: μαθαίνουμε!

(φωτογραφία: Αφίσα του περασμένου Δεκέμβρη.)

Πατριώτες ο στόλος! (2)

Τετάρτη 30 Σεπτέμβρη. Το πρώτο που μάθαμε είναι εκείνο που δεν αναφέρθηκε ούτε σαν τέταρτη υποσημείωση. Παρότι ο Πομπηίας (ευρισκόμενος στη Σαλονίκη) έδειξε το αμερικανικό «ενδιαφέρον για ενεργειακά project για το καλό της ευρώπης» (και όλοι ξέρουν την καλωσύνη αυτού του ενδιαφέροντος…) εκείνος ο χιλιοτραγουδισμένος east med, ο σωλήνας που θα έκανε την ανατολική Μεσόγειο «ελληνική λίμνη», δεν αναφέρθηκε ούτε καν σαν αναστεναγμός! Αιωνία η μνήμη του! Αυτό σημαίνει ότι με βαθιά πίκρα το ελλαδιστάν αναγνωρίζει πια (έμμεσα) όχι την ιμπεριαλιστική ματαιοδοξία του, αλλά πως είτε με διαπραγματεύσεις είτε με «επακουμβήσεις» ΔΕΝ μπορεί να τα βγάλει πέρα με το τουρκικό καθεστώς στην ανατολική Μεσόγειο· και ούτε το ψοφιοκουναβιστάν πρόκειται να βάλει πλάτη. Η αναγνώριση είναι ιδιαίτερα χαρακτηριστική, ακόμα και στη σιωπή της: ο Πομπηίας είχε βαφτιστεί στις αρχές του 2019 ο plus one του ημιάξονα Αθήνας – Λευκωσίας – Τελ Αβίβ, ο “εγγυητής” (και) του συγκεκριμένου σωλήνα…. (Αλλά ύστερα τα καμαρωτά παγώνια μάδησαν…)

Το δεύτερο που μάθαμε είναι η σπουδαιότητα (και το εθνικό καμάρι) για τον ελλιμενισμό ενός αμερικανικού ελικοπτεροφόρου στη Σούδα. Οι επαγγελματίες δημαγωγοί (όλοι αυτοί που πληρώνονται απ’ τα μυστικά κονδύλια του υπ.εξ….) μόνο που δεν κατουρήθηκαν απ’ την χαρά τους περιγράφοντας το πόσο σημαντικό γεγονός είναι αυτό… αφήνοντας να εννοηθεί (τι άλλο;) ότι φορτώνοντας την αμερικανο-νατοϊκή (βασικά αμερικανική) βάση η Ουάσιγκτον γρυλίζει προς την μεριά της Άγκυρας. Μόνο που το USS Hershel “Woody” Williams ανήκει στην “αμερικανική διοίκηση αφρικής”, στην africom· που σημαίνει πως «απασχολείται» νότια και όχι ανατολικά της Κρήτης. Κι αυτή η απασχόληση (μιλώντας γενικά) έχει στόχους πολύ ευρύτερους απ’ αυτούς που αντέχουν οι ώμοι των πολιτικών βιτρινών / λακέδων του ελλαδιστάν.

Το τρίτο που μάθαμε είναι ότι μπορεί μεν να υπάρχει πια κάτι σαν «οικογενειακή παράδοση» του οίκου των Μητσοτάκηδων να ταΐζει έναν βασιλιά ή έναν μεγαλοαυλικό απ’ το αμερικανικό παλάτι, αλλά ο υιός είναι πολύ πιο ανιστόρητος και άσχετος απ’ τον πατέρα. Ο τελευταίος έκανε μεν τραπέζι στον Bush πατέρα το καλοκαίρι του 1991 (κι ενώ η «καταιγίδα της ερήμου» κατά του ιράκ είχε ολοκληρωθεί μάλλον βιαστικά…) αλλά ο πραγματικός φίλος του λεγόταν Helmut Kohl… Προφανώς με τα θρυλικά ντολμαδάκια επεδίωκε να εξισορροπήσει τις εντυπώσεις σε μια περίοδο ραγδαίων αλλαγών στην ευρώπη και στη μέση Ανατολή.

Αντίθετα ο υιός, τραπεζώνοντας το ζεύγος Πομπηία στο σπίτι του, επιδεικνύει μέσω των (και με αφροδισιακή φήμη…) μπουμπουριστών χοχλιών (ας μας επιτραπεί) μια “ανανεωμένη συζυγική σχέση”… Είναι κάτι που εκείνος ο θυελλώδης αλλά σύντομος “έρωτας”, ο βασιλιάς γαλλίας και πάσης ευρώπης Macron, θα λάβει υποχρεωτικά υπόψη του. Πράγμα που δεν θα παραλείψει να δείξει (ο βασιλιάς) την ερχόμενη Πέμπτη / Παρασκευή, στη σύνοδο κορυφής της ε.ε., όπου κατά τα φαινόμενα θα συμφωνήσει να μην επιβληθούν κυρώσεις στην τουρκία… (Δεν ήταν αυτές οι κυρώσεις ο ελληνικός διακαής πόθος μέχρι προχτές;)

Μην πείτε το κοινότοπο «δεν υπάρχουν φιλίες και έρωτες, υπάρχουν μόνο συμφέροντα»! Κάπου εδώ το έχετε διαβάσει: ο βασιλιάς Macron (έχουμε γράψει παραπάνω από μια φορά) θα (πρέπει να) ψάξει να βρει ένα σημείο ισορροπίας με τους τούρκους ισλαμοδημοκράτες, οι οποίοι βρίσκονται πια όχι μόνο μπροστά του (στη συρία και στη λιβύη) αλλά και «μέσα» του (στο μάλι). Και το ελλαδιστάν θα ακολουθήσει πιστά τα συμφέροντα του νο 1 εθνικού κεφάλαιου, των εφοπλιστών· έστω κι αν στις γραμμές τους υπάρχει κάποια βουβή αβεβαιότητα…

(φωτογραφία: Θα μπορούσε να είναι σκηνή απ’ τον Νονό 1, αλλά όχι: είναι μια χαρούμενη παρέα ηλικιωμένων αρχόντων στις αρχές των ’90s. Οι περισσότεροι / ες έχουν εγκαταλείψει τον μάταιο τούτο κόσμο, η φήμη τους όμως ζει.)

Πατριώτες ο στόλος! (3)

Τετάρτη 30 Σεπτέμβρη. Τα πιο σοβαρά ζητήματα τώρα. Τα οποία δεν δημιουργήθηκαν απ’ τα πήγαινε έλα του Πομπηία μεταξύ Λευκωσίας και Αθήνας· απλά τονίζονται και (εκ)δηλώνονται.

Ευρισκόμενος, λοιπόν, στη Σαλονίκη ο Πομπηίας έκανε διάφορες αντι-ρωσικές δηλώσεις. Τόσο σχετικά με την «ενεργειακή απελευθέρωση της ευρώπης» όσο και για την «χριστιανική απελευθέρωσή της» – εδώ δίνει ρόλο στον αρχιαρχιτράγο του πατριαρχείου. Δεν χρειάζονταν σ’ εμάς, αλλά το ότι αυτές οι δηλώσεις «κάπου χάθηκαν στη μετάφραση» απ’ τα ελληνικά πατριωτικά μήντια, δείχνει ότι το ρημαδογκουβέρνο ΔΕΝ θέλει να αποκαλυφθεί, ούτε κατά λάθος, ότι η «καλύτερη ever συμμαχική σχέση με τις ηπα» για την οποία κοκορεύεται είναι, απλά, η επιλογή της συμμετοχής του ελληνικού κράτους / κεφάλαιου / παρακράτους στον 4ο παγκόσμιο πόλεμο. (Η ρωσική πρεσβεία στην Αθήνα όμως τις άκουσε τις δηλώσεις…)

Θεωρούμε πιθανό ότι τα αφεντικά του αμερικανικού ιμπεριαλισμού, ευρισκόμενα σε μια «στριμωγμένη» (αν και όχι οριστικά ηττημένη) θέση στη μέση Ανατολή, κατασκευάζουν μια «δεύτερη γραμμή ανάσχεσης» του ευρασιατικού project, χοντρικά στη μπλε ζώνη που βάλαμε στον χάρτη επάνω. Τα αφεντικά της εντόπιας γεωπολιτικής προσόδου πανηγυρίζουν που η επικράτεια του ελλαδιστάν «αποκτάει βάρος» στον 4ο παγκόσμιο πόλεμο, καθώς τοποθετείται, αργά αλλά σταθερά, στην «πρώτη γραμμή» του μετώπου σ’ αυτή τη μεριά του πλανήτη. Μάλιστα ονειρεύονται ότι το αμερικανικό πεντάγωνο θα αποσύρει «δυνάμεις» απ’ την (στην τουρκία ευρισκόμενη και τυπικά νατοϊκή) αεροπορική βάση του Incirlik και θα τις φέρει στην ελληνική επικράτεια…

(Μια τέτοια αμερικανική κίνηση θα είναι ανεπίσημη παραδοχή ήττας στη μέση Ανατολή – πράγμα που σημαίνει ότι τέτοια μετακόμιση θα γίνει με μεγάλο ζόρι (και στεναχώρια). Επίσημα ο αμερικανικός μιλιταρισμός αρνείται τέτοιο σχεδιασμό, αλλά η πραγματικότητα μπορεί μελλοντικά να τον επιταχύνει. Ενδιάμεσα η σημαντική βελτίωση των υποδομών τόσο στη Σούδα όσο και αλλού θα επιτρέπει το “δίπορτο”, το οποίο έτσι κι αλλιώς αξιοποιεί εδώ και κάτι χρόνια.)

Αν η πιο πάνω άποψή μας είναι βάσιμη, τότε φαίνεται καθαρά το γιατί Μόσχα και Άγκυρα φρόντισαν να αποκτήσουν έγκαιρα στρατιωτικά ερείσματα στο κέντρο της Μεσογείου, στη λιβυκή επικράτεια.

Το επόμενο ζήτημα είναι το τι σκοπεύουν (και τι μπορούν) να κάνουν οι ευρωπαϊκοί ιμπεριαλισμοί σε σχέση τόσο με το ευρασιατικό project όσο και με τους αμερικανικούς σχεδιασμούς σ’ όλη αυτήν περιοχή (μέση Ανατολή, κεντρική και ανατολική Μεσόγειος, βόρεια αφρική). Ο βασιλιάς Macron, με το παρορμητικό, «νεανικό» και κυρίως γαλλικό ιμπεριαλιστικό «πάθος» του, εμφανίστηκε για μια σύντομη μονάδα ιστορικού χρόνου σαν υποψήφιο αφεντικό· προσπαθεί να ξαναφυτευτεί στον λίβανο άλλωστε. Και σαν «ο καινούργιος μάγκας» θεώρησε σκόπιμο να εκδηλώσει έχθρα απέναντι στην Άγκυρα. Το Βερολίνο, η Ρώμη, η Μαδρίτη και το Λονδίνο (άντε και η Βαλέτα) έχουν διαφορετική προσέγγιση, που είναι μακράν ρεαλιστικότερη απ’ αυτή του βασιλιά Macron: για τον έναν ή τον άλλο λόγο χρειάζονται την Άγκυρα μάλλον και όχι το «αβύθιστο αεροπλανοφόρο» ελλαδιστάν, το οποίο άλλωστε μόνο σε κάποια μικρά (συμφεροντολογικά) διαλείματα προσπαθεί να παραστήσει το «ευρωπαϊκό».

Απ’ την μεριά τους διάφοροι «ανατολικοί» είναι τόσο αντι-ρώσοι ώστε προτιμούν να βουλιάξουν το Βερολίνο παρά να συμβιβαστούν με την γεωγραφική θέση και την ιστορία τους (η Βαρσοβία είναι το ιδανικό παράδειγμα εδώ και 2 αιώνες του “αλλού βρίσκομαι κι αλλού νομίζω ότι”…) Απ’ αυτήν άποψη δηλωμένοι σύμμαχοι του αμερικανικού ιμπεριαλιστικού σχεδιασμού ως την Βαλτική (και, κατά συνέπεια, αναγκαστικά και του ελληνικού) είναι οι 4 του Visegrad και τα 3 βαλτικά κράτη – που ποτέ όμως δεν είδαν έστω με ελάχιστη συμπάθεια την παρακλητική παλάμη στο τεντωμένο χέρι του “έλληνα ζητιάνου”.

Nagorno Karabakh

Δευτέρα 28 Σεπτέμβρη. Σα να μην έφταναν οι πολεμικές αναμετρήσεις στην ευρύτερη μέση Ανατολή, μια «παγωμένη», ανάμεσα στο αζέρικο και στο αρμένικο κράτος, ξεκίνησε προχτές. Έχει όλα τα δεδομένα να είναι κανονικός πόλεμος – για κάποιο διάστημα.

Πριν πούμε δυο κουβέντες παραπάνω, μην έχετε αγωνία για το ποιος θα κερδίσει και ποιος θα χάσει. Ο μεγάλος ανιχνευτής ηττημένων, ο ρημαδοΓου(αϊ)δοΝικόλας, επικοινώνησε με το Yerevan (πρωτεύουσα της αρμενίας) για να εκδηλώσει την ελληνική υποστήριξη, κι αυτό είναι αρκετό. Είναι άνθρωπος με ένστικτο, και ως τώρα έχει αποδειχθεί αλάνθαστος: Guaido, Haftar, ο Sisi αντέχει ακόμα. Αλλά: η αρμενία θα χάσει τον θύλακα του nagorno karabakh.

Πρόκειται για μια περιοχή μέσα στο έδαφος του αζερμπαϊτζάν, που διεθνώς αναγνωρίζεται σαν επικράτειά του, αλλά έχει αποσχισθεί «άτυπα» απ’ το 1994 και διοικείται ανεξάρτητα. Ο πληθυσμός είναι κατά πλειοψηφία ορθόδοξοι χριστιανοί αρμενικής καταγωγής (οι αζέροι είναι κατά πλειοψηφία μουσουλμάνοι), και στις δεκαετίες της σοβιετικής ένωσης το nagorno karabakh είχε ένα αυτοδιοίκητο καθεστώς μέσα στην σοβιετική δημοκρατία του αζερμπαϊτζάν. (Ήταν μια απ’ τις διοικητικές ακροβασίες του Στάλιν…) Εκεί βρίσκεται η αφετηρία της σύγκρουσης για την κυριότητα της περιοχής απ’ τα τέλη του 1989 και μετά, χωρίς σοβιετική ένωση πια, με την δημιουργία νέων κρατών: ανήκει το nagorno στην αρμενία (όπως θα ήθελε η πλειοψηφία των κατοίκων του θύλακα) ή στο αζερμπαϊτζάν οπότε πρόκειται για αρμενική μειονότητα, με όλα τα δικαιώματα μεν αλλά πολίτες του Baku;

Υπάρχουν – και παίζουν ρόλο – τόσο οι γείτονες όσο και οι «μακρινοί φίλοι». Στους πολέμους που έγιναν μεταξύ 1989 και 1994 η Yerevan, σαν ορθόδοξη χριστιανική, είχε την υποστηρίξη της Μόσχας· ενώ το Baku της Άγκυρας. Στα ‘90s η («κεμαλική») Άγκυρα είχε εκδηλώσει έναν επιθετικό ιμπεριαλισμό προς μουσουλμανικές (ή/και τουρκόφωνες) πρώην σοβιετικές περιοχές στον Καύκασο, και παρότι δεν έγινε ανοικτή αναμέτρηση με την Μόσχα, είναι γνωστή (στους παλιούς…) η κάθε είδους βοήθεια που προσέφερε, για παράδειγμα, στους τσετσένους αυτονομιστές αντάρτες. Συνεπώς η υποστηρίξη προς το Baku δεν ήταν απρόβλεπτη. Αλλά τα ‘90s ήταν ακόμα η εποχή των ηπα σαν μόνης υπερδύναμης. Συνεπώς το 1994 επιτεύχθηκε υπό την «ειρηνική» αιγίδα της, μέσω οηε, μια εκεχειρία που προέβλεπε ένα είδος ημι-ανεξαρτησίας για τον θύλακα μέχρις ότου (κάπου στο μέλλον…) αποφασιστεί το οριστικό του καθεστώς. Από τότε, ευκαιριακές «ανταλλαγές πυρών» μεταξύ του αζερικού στρατού και του αρμενικού που βρισκόταν «άτυπα» στον θύλακα δεν έλειψαν. Αλλά τέλειωναν πριν αγριέψουν. Η τελευταία τέτοια ήταν το 2016.

Όμως τώρα τα δεδομένα και οι συσχετισμοί έχουν αλλάξει. Το Yerevan έχει μια σε γενικές γραμμές «φιλοαμερικανική» κυβέρνηση, κάτι που δεν ενθουσιάζει καθόλου την Μόσχα – για να το πούμε όσο ήπια γίνεται. Το Baku έχει πάντα την υποστηρίξη της Άγκυρας (και έμμεσα της Τεχεράνης). Χρειάζεται να θυμίσουμε ότι Άγκυρα, Μόσχα και Τεχεράνη είναι (μαζί με την Δαμασκό) το «μπλοκ της Αστάνα»; Η υποστηρίξη του τουρκικού καθεστώτος φτάνει ως το σημείο αποστολής βετεράνων μισθοφόρων σύριων (αντικαθεστωτικών) ενόπλων στο Baku, αλλά και πολεμικού υλικού, συμβούλων, κλπ. Απ’ την μεριά της η Yerevan είναι μακριά απ’ την Ουάσιγκτον· κι όσο για την Μόσχα, που είναι κοντύτερα, είναι ένας δύσπιστος πια γείτονας, που θα απαιτούσε σοβαρές εγγυήσεις· και δεν έχει λόγο να αρνηθεί ότι το nagorno karabakh είναι αζέρικο έδαφος.

Και τα δύο κράτη κήρυξαν στρατιωτικό νόμο (όχι για τον covid 19!) και γενική επιστράτευση. Ως αργά το βράδυ Κυριακής προς Δευτέρα, και παρά τις αμοιβαίες διακηρύξεις (και video… έτσι γίνονται τώρα οι πόλεμοι…) για επιτυχίες και καταστροφές στον αντίπαλο, φαίνεται ότι ο αζέρικος στρατός είχε καταλάβει περιοχές του θύλακα, κόβωντας τις γραμμές ανεφοδιασμού του αρμενικού στρατού εκεί. Αν το Yerevan αρχίσει να ηττάται στον θύλακα ίσως (ίσως λέμε) μπει στο πειρασμό να επεκτείνει το πόλεμο και στα αζερο-αρμενικά σύνορα – πράγμα που μάλλον δεν θα ήταν έξυπνο.

Το ψοφιοκουναβιστάν και ο οηε, σαν γνήσια παρακμιακοί οργανισμοί, πρόλαβαν να καταδικάσουν την βία (και απ’ τις δύο πλευρές), ζήτησαν κατάπαυση του πυρός (και απ’ τις δύο πλευρές), και διαπραγματεύσεις (και απ’ τις δύο πλευρές). Αλλά όπως παντού στους καιρούς μας εκείνο που μετράει είναι «οι αρβύλες στο χώμα». Και όλα δείχνουν ότι το Baku, με την βοήθεια κάποιων συμμάχων και την διακριτική ουδετερότητα άλλων «έχει» την κατάληψη του θύλακα.

Αφού έκανε και το μοιραίο τηλεφώνημα ο ρημαδοΓουα(αϊ)δοΝικόλας πάει να πει ότι μίλησε η πλούσια διορατικότητά του…

(Γιατί έχουμε την υποψία πως διάφοροι που στοιχίζονται σε χρόνο dt στο πλευρό του ελληνικού κράτους παριστάνοντας τους “επαναστάτες” πότε εδώ και πότε εκεί θα τρέξουν τώρα να ξαναμοιραστούν την αγωνία του ρημαδοΓου(αϊ)δοΝικόλα, κινούμενοι από γνήσιο “πατριωτικό” και ανομολόγητα ελληνο-ορθόδοξο αντιτουρκισμό;

Είμαστε παλιάνθρωποι, είναι ολοφάνερο!!)