Πετρέλαιο και πόλεμος 1

Τρίτη 14 Μάη. Υπάρχουν αρκετοί που υποστηρίζουν με σιγουριά ότι «δεν συμφέρει τις ηπα ένας πόλεμος με το ιράν», γιατί θα γίνουν στόχος (και) οι υδρογονάνθρακες της αραβικής χερσονήσου, με καταλυτικές συνέπειες για τον παγκόσμιο καπιταλισμό. Απ’ την σιγουριά τους εξαιρούνται οι «σωματοφύλακες» του ψόφιου κουναβιού, κάτι Pompeo, κάτι Βolton και σία – ως εάν οι ενδοκαπιταλιστικές συγκρούσεις να αρχίζουν και να τελειώνουν σε φασιστόμουτρα…

Πρέπει να θυμίσουμε μερικά πράγματα· κάποια έχουν συμβεί ήδη και κάποια συμβαίνουν τώρα. Μετά την «καταιγίδα της ερήμου» το 1991 και τις «κυρώσεις» που επιβλήθηκαν στο καθεστώς Χουσεΐν, ο μεγάλος πετρελαϊκός τομέας του ιράκ τέθηκε, ουσιαστικά, εκτός αγοράς. Βαθμιαία, τα επόμενα χρόνια των ‘90ς, αντίπαλοι αυτού του made by usa ενεργειακού αποκλεισμού των ιρακινών πετρελαίων αναδύθηκαν η Μόσχα, το Παρίσι… αλλά και, αυτό είναι σημαντικό, οι ίδιες οι αμερικανικές πετρελαϊκές / εμπορικές εταιρείες. Κανείς δεν εξήγησε το γιατί η Ουάσιγκτον, είτε με κυβέρνηση συντηρητικών είτε με κυβέρνηση δημοκρατικών, αποφάσισε να «θάψει» ουσιαστικά το ιρακινό πετρέλαιο, ακόμα και κόντρα στα συμφέροντα των αμερικανικών εταιρειών…

Αντιμέτωπο μ’ αυτήν την από μέσα κι απ’ έξω πίεση το αμερικανικό καθεστώς, υπό τους συντηρητικούς του Μπους του Β, οργάνωσε την προβοκάτσια της 11ης Σεπτέμβρη το 2001 – και ο πρώτος στόχος ήταν πάλι το ιράκ. Ελλείψει άμεσα διαθέσιμης νομιμοποίησης μιας τέτοιας «αντιτρομοκρατικής τιμωρίας» του καθεστώτος Χουσεΐν, η εισβολή στο ιράκ καθυστέρησε περίπου 1,5 χρόνο – έγινε την άνοιξη του 2003 (μεσολάβησε η εισβολή στο αφγανιστάν). Στη διάρκεια εκείνης της εισβολής στη Μεσοποταμία πάμπολλα ιρακινά πετρελαιοπήγαδα πυρπολήθηκαν – οι φωτιές έκαιγαν για μήνες…

Κανείς δεν εξήγησε ούτε το 2003 το γιατί η Ουάσιγκτον ήθελε να κρατήσει στο ελάχιστο της παραγωγικής τους δυνατότητας τα ιρακινά κοιτάσματα… Κι ακόμα χειρότερο: κανείς δεν εξήγησε γιατί ΤΟΤΕ (το 2003 και το 2004) σχεδίαζε εισβολή και στο ιράν, πράγμα που θα έβγαζε εκτός αγοράς και τα ιρανικά κοιτάσματα. Η εισβολή δεν έγινε τότε επειδή ο αμερικανικός στρατός «βούλιαξε» στην κατοχή του ιράκ… Είχε ανακοινωθεί όμως.

Αργότερα, το 2011, Λονδίνο, Παρίσι και Ουάσιγκτον αποφάσισαν να τελειώσουν με το καθεστώς Καντάφι. Σχεδιασμένο εξ αρχής ή όχι το αποτέλεσμα ήταν να βγουν εκτός επίσημης, νόμιμης αγοράς και τα λιβυκά κοιτάσματα. Κανείς δεν πρόσεξε αυτή την συσχέτιση: ότι στόχος διάφορων ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων, πραγματοποιημένων ή υπο σχεδιασμό, απ’ το 1991 ως και το 2011, ήταν η διεθνής πετρελαϊκή παραγωγή. Δεν την πρόσεξε ούτε καν όταν ο αμερικανικός καπιταλισμός έβαλε μπροστά μια μεγάλη εκστρατεία για να γίνει «ενεργειακά αυτάρκης» με το παλιό μοντέλο, εκμεταλλευόμενος την εντελώς αντι-οικολογική εξόρυξη του σχιστολιθικού πετρελαίου / φυσικού αερίου.

Και, φυσικά, ούτε όταν (πρόσφατα) μπήκαν στο στόχαστρο τα κοιτάσματα της βενεζουέλα διαβάσαμε κάπου μια σοβαρή ανάλυση για τα πραγματικά γεγονότα και όχι για τις φαντασιώσεις διαφόρων. Μονότονα, απ’ το 1991 ως το 2019, οι περισσότεροι «ειδικοί» (;) επαναλαμβάνουν το ίδιο: ότι οι αμερικάνοι θέλουν «να πάρουν» αυτά τα πετρέλαια… Όχι ότι θέλουν να τα «θάψουν» και να κάτσουν από πάνω, για σιγουριά…

Μπορεί (το Sarajevo και) η ασταμάτητη μηχανή να είναι παγκόσμια εξαίρεση υποστηρίζοντας – ήδη απ’ το 2003 – ότι το αμερικανικό κράτος, ενόψει των αλλαγών στο καπιταλιστικό ενεργειακό υπόδειγμα, θέλει να μειώσει δραστικά την παγκόσμια «παραγωγή πετρελαίου» – και να ελέγχει, άμεσα ή έμμεσα, όση κυκλοφορία (εμπόριο) πετρελαίου και φυσικού αερίου απομείνει, για όσο….

Είμαστε δυστυχώς παράξενοι: υποστηρίζουμε ότι οι καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις συνεπάγονται και μεγάλης κλίμακας καταστροφές «κεφαλαίων» (συμπεριλαμβανομένων και ανθρώπων…). Την ηλεκτροκίνηση των ι.χ. την έχετε υπόψη σας; Τμήμα της ενεργειακής αναδιάρθρωσης είναι. Λέτε να μην έχει συνέπειες στη ζήτηση πετρελαίου;

Δεν είναι ευχάριστο, αλλά είναι ιστορικά αποδεδειγμένο: οι καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις εμφανίζονται σαν τεχνολογική εποποιία. Και κάπου στο δρόμο τους ανοίγουν μαζικά νεκροταφεία.

Πετρέλαιο και πόλεμος 2

Τρίτη 14 Μάη. Αν οι «αιρετικές» απόψεις μας ισχύουν, τότε ένας διευρυμένος πόλεμος στη μέση Ανατολή, που θα συμπεριλαμβάνει την διά της βίας και της καταστροφής δραστική μείωση της εκμετάλλευσης πετρελαίου και φυσικού αερίου απο εκεί (από ιράν, κατάρ – αλλά ακόμα και απ’ την σαουδική αραβία και τα πέριξ..) μπορεί μεν να μην είναι προεξοφλημένος· δεν θα έπρεπε όμως, καθόλου, να αποκλειστεί. Το αντίθετο. Μην παραξενέψει κανέναν ότι ο τοξικός είναι σύμμαχος της Ουάσιγκτον· και ο Χουσεΐν τέτοιος ήταν, αλλά δεν γλύτωσε… Πολύ περισσότερο που μετά την ρωσική επέμβαση στη συρία το 2015 και την δημιουργία του μπλοκ της Αστάνα (συμπεριλαμβανόμενου του Κατάρ) μεγάλο μέρος της συγκεκριμένης περιφερειακής εξόρυξης και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων έχει πέρασει στον άμεσο ή έμμεσο έλεγχο της Μόσχας. Ενός απ’ τους αντιπάλους της Ουάσιγκτον. Με μεγάλο πελάτη το Πεκίνο…

Κάποιοι θα επιμείνουν: «ποιός» θα προχωρήσει σ’ έναν τέτοιο πόλεμο; Η αναζήτηση των συγκεκριμένων προσώπων της εξουσίας που θα «χρεωθούν» την μία ή την άλλη απόφαση, κι ακόμα χειρότερα η ψυχογραφία τους, είναι ολέθριος ιστορικισμός. Η συμβατική (και συμβιβασμένη) σκέψη δεν μπορεί να καταλάβει τίποτα άλλο εκτός από μια «ηρωϊκή» ιστορία· την ιστορία, δηλαδή, που γράφεται από «πρόσωπα», πάνω σε άλογα, με ματωμένα σπαθιά, είτε έτσι είτε αλλιώς. Η τέλεια μικροαστική συνταγή αποβλάκωσης.

Υπάρχει όμως και μια εντελώς διαφορετική εννόηση της ιστορίας: ιστορικο-διαλεκτική. Σ’ αυτήν δεν αναζητεί κανείς τα «μοιραία» πρόσωπα και τα βίτσια τους. Αντίθετα ερευνά προσεκτικά και συστηματικά τις απρόσωπες καπιταλιστικές τάσεις, τις ατσάλινες απαιτήσεις της «καπιταλιστικής ανάπτυξης», που θα υπηρετηθούν απ’ τα «μοιραία πρόσωπα» – την «μοίρα» τους (καθόλου τέτοια) θα την μάθουν εκ των υστέρων. Συχνά χωρίς να καταλαβαίνουν καν περί τίνος πρόκειται.

Ανάμεσα στα πλεονεκτήματα της ιστορικής διαλεκτικής (μια τέχνη δύσκολη και απαιτητική) είναι κι αυτό. Ότι αποφεύγοντας να εγκλωβιστεί κανείς στις προσωπογραφίες / αγιογραφίες της εξουσίας, απ’ την μια δεν αφήνει έξω απ’ τον ορίζοντά της τις «ιδιαιτερότητες» καθεμιάς απ’ αυτές τις βιτρίνες· απ’ την άλλη εντοπίζει το πως συμβάλλουν (ή πως ταιριάζουν) στη «γενικότητα» της καπιταλιστικής (ακόμα και ασυνείδητης) αποστολής τους.

Ναι, είναι εύκολο να πούμε ότι κάποιος ασήμαντος ονόματι Bolton ή κάποιος άλλος ασήμαντος ονόματι Pompeo θέλουν έναν κάποιο πόλεμο εναντίον του ιράν, με ότι αυτό θα σημαίνει… Το δύσκολο είναι να καταλάβουμε γιατί αυτοί, ή οι επόμενοι, ή οι μεθεπόμενοι, είναι απλά τα ενεργούμενα των καπιταλιστικών αναγκαιοτήτων – εν προκειμένω της αλλαγής ενεργειακού παραδείγματος, με ό,τι αυτή η αλλαγή σημαίνει για την παγκόσμια κυριαρχία.

Σαν ενεργούμενα μπορούν κάλιστα, με περισσευάμενο ιδεολογικό μίσος (ή περισσευάμενη συμμαχία με το φασιστικό ισραηλινό καθεστώς…), να κάνουν (αν κάνουν…) κάτι ριψοκίνδυνο που θα μπορούσε να καταλήξει και στην τελική ήττα των ηπα. Για την Ιστορία (και για την καπιταλιστική ιστορία ειδικά) ο «φονταμενταλισμός» τους, οι φαντασιώσεις τους και η κατάληξή τους είναι αδιάφορα. Υλικό για αγιογράφους ή/και βλάσφημους…

Οι ενεργειακές καπιταλιστικές αναγκαιότητες ήταν πάνω στον πάγκο και στον 2ο παγκόσμιο πόλεμο. Όταν ο κινητήρας εσωτερικής καύσης είχε αρχίσει να αναδεικνύεται σαν το παγκόσμιο ενεργειακό πρότυπο. Ήταν, ίσως, οι πιο βασικές για τη ναζιστική προώθηση σε βάρος της ε.σ.σ.δ., για το σχέδιο μιας ενοποιημένης ευρώπης, για τον ιαπωνικό ιμπεριαλισμό – και για την πρωτεύουσα σημασία που είχε για τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό ο έλεγχος των ενεργειακών αποθεμάτων της ανατολικής ασίας. Κάποιοι ιμπεριαλισμοί ηττήθηκαν, κάποιοι ιμπεριαλισμοί κέρδισαν τότε. Ο καπιταλισμός, όμως, προχώρησε… Και θα προχωρούσε όποιος κι αν νικούσε.

Έτσι συμβαίνει ως τώρα – πάνω από τάφους.

Η Ιστορία δεν κοιτάει την δική σου την μελαγχολία

Τρίτη 14 Μάη. Ανάλογα είναι αυτά που ισχύουν στον «εμπορικό πόλεμο» που η Ουάσιγκτον έχει κηρύξει στο Πεκίνο. Ο ιστορικιστής (και προσωπολάτρης με την ευρεία έννοια) νομίζει ότι αυτόν τον πόλεμο τον κάνει ο μεσίτης Trump· και πως αν στη θέση του ήταν άλλος δεν θα έκανε τα ίδια. Ο ιστορικός υλιστής ξέρει όμως ότι το ψόφιο κουνάβι είναι ένας καραγκιόζης που επιλέχτηκε «απρόσωπα» – το να το τονίσουμε δεν φτάνει, κάποια στιγμή πρέπει να το εξηγήσουμε – για να υπηρετήσει τον αμερικανικό προστατευτισμό. Να υπηρετήσει, δηλαδή, την απελπισία εκείνου του (“καθυστερημένου”) αμερικανικού «εθνικού κεφάλαιου» (και των κοινωνικών συμμαχιών του) που στα ‘90s θεώρησε ότι ο πλανήτης του ανήκει. Μόνο για να ανακαλύψει δεν του ανήκει η καπιταλιστική Ιστορία.

Πως θα «διαπραγματευόταν», κι ακόμα χειρότερα, πως θα επέβαλε μια συμμορία 10 ένοπλων τα συμφέροντά της σε μια συμμορία 40 ένοπλων; Ο πληθυσμός (δηλαδή η καπιταλιστική παραγωγική βάση) της κίνας είναι υπερτετραπλάσια εκείνης των ηπα. Η αμερικανική ελπίδα ήταν αυτή η καπιταλιστική παραγωγική βάση να μείνει υπανάπτυκτη· περίπου σαν εκείνη της ινδίας. Απ’ την στιγμή που αναπτύχθηκε (και μάλιστα: θυελλωδώς τα τελευταία 10 χρόνια) η μόνη ισχύς που έχει απομείνει στη μικρή συμμορία είναι τα όπλα της, αν προλάβει τα χρησιμοποιήσει έγκαιρα κι αν ξέρει καλύτερο σημάδι. Δεν έχει τίποτα άλλο, κι ούτε πρόκειται να αποκτήσει πια κάτι άλλο. Αν οι 10 αμερικάνοι ένοπλοι έχουν αμφιβολίες, ας ξαναδιαβάσουν το ευαγγέλιό τους: τα πονήματα της σχολής του Σικάγο για το «ανθρώπινο κεφάλαιο».

Δεν είναι θέμα ψόφιου κουναβιού, όπως δεν είναι θέμα του κινέζου αυτοκράτορα. Το μέγιστο που θα μπορούσε να πέφτει στις αρμοδιότητές τους (κι αυτό με πολλά “αν”) είναι η ταχύτητα και το σημείο της σύγκρουσης· όχι η σύγκρουση η ίδια! Δεν υπάρχει, επί της ουσίας, ζήτημα “διαπραγμάτευσης” – και δεν υπάρχει ισορροπία να επιτευχθεί πριν η σύγκρουση ολοκληρωθεί. Οι “συμφωνίες ειρήνης” υπογράφονται πάνω σε ερείπια.

Θα την ξεκινήσει την τελική σύγκρουση ο πιο αδύναμος όσο νομίζει ότι είναι ακόμα δυνατότερος; Θα την οξύνουν οι ηπα; Η Ιστορία αυτό δείχνει. Ο Σουν Τσου έγραψε κάπου ότι δυνατός είναι εκείνος που νικάει χωρίς πόλεμο – δεν ήταν όμως άγγλος προτεστάντης έποικος της “νέας γης” που εξαπλώθηκε σκοτώνοντας τους ιθαγενείς. Ο προτεστάντης άποικος έμαθε την ισχύ του ρεβόλβερ· την εξέλιξε ατιμώρητα στο Ναγκασάκι και στη Χιροσίμα, και δεν έχει άλλο μοντέλο. Μόνο που δεν είναι πια, εδώ και καιρό, ο αμερικανικός καπιταλισμός ο ισχυρός στον πλανήτη: ο κινεζικός έχει καβαλήσει όλα τα τεχνολογικά κύματα· κι ακόμα είναι νήπιο…

Ας το επαναλάβουμε: θα κοροϊδεύουμε από εδώ το ψόφιο κουνάβι και τους συμμάχους του· θα κοροϊδεύουμε τους παρακμιακούς που κουβαλάνε αρχαία μεγαλεία. Ωστόσο για τον καπιταλισμό πρόκειται. Ενώ η ειρωνεία είναι το μέτρο της ανεπιθύμητης πολιτικής αδυναμίας μας, η ανάλυση δείχνει σαφώς την τάση: είμαστε όλοι αιχμάλωτοι και νεκροί με αναστολή της καπιταλιστικής διαλεκτικής – όσο δεν τολμάμε να στραφούμε αποφασιστικά εναντίον της.

Ναι, είναι ζόρικη αυτή η εναντίωση, ειδικά αν είναι συνολική, 101%. Όμως αυτά τα θεσπέσια και υπερπολύτιμα Εγώ που πρότεινε ο νεοφιλελευθερισμός και υιοθετήθηκαν μαζικά στην Δύση δεν είναι καν και καν κόκκοι άμμου… Ανάμεσα στο ζόρι μιας δύσκολης εναντίωσης και στο ζόρι του ανεμοσκορπίσματος, θέλει δεν θέλει ο καθένας και η καθεμιά, θα πάρει μια σύσκολη απόφαση…

Όσο το γρηγορότερο, τόσο το καλύτερο.

Αναμέτρηση χωρίς αύριο;

Δευτέρα 13 Μάη. Μετά τα χαμόγελα και τις «εποικοδομητικές συζητήσεις» της περασμένης Πέμπτης και Παρασκευής, ήρθε το Σαββατοκύριακο. Ο Liu He (υπουργός παρά τω πρωθυπουργώ της κίνας), ο ίδιος Liu He που πήγε ως την Ουάσιγκτον παρά την ψοφιοκουναβική «επικήρυξη» (δηλαδή τους νέους δασμούς), ξεκαθάρισε αυτά που οι έλληνες γουστάρουν να αποκαλούν «κόκκινες γραμμές» στην οικονομική σύγκρουση Πεκίνου Ουάσιγκτον:

Πρώτον, καμία συμφωνία δεν πρόκειται να υπογραφτεί αν δεν περιλαμβάνει την ακύρωση όλων των δασμών που έχουν επιβληθεί τα τελευταία χρόνια (εκείνων της Ουάσιγκτον και των αντι-μέτρων του Πεκίνου).

Δεύτερον, καμία συμφωνία δεν πρόκειται να υπογραφτεί αν δεν περιλαμβάνει σαφείς ποσοτικούς προσδιορισμούς για τις κινεζικές εισαγωγές στις ηπα.

Και τρίτον, το κείμενο της συμφωνίας θα πρέπει να είναι «ισορροπημένο» και να σέβεται την «αξιοπρέπεια» και των δύο πλευρών.

Σ’ αυτά τα τρία σημεία το Πεκίνο, το ξεκαθαρίζει, δεν πρόκειται να υποχωρήσει. Τι σημαίνει αυτό για το ψοφιοκουναβιστάν;

Το τρίτο σημείο δεν μπορεί να σχολιαστεί (από εμάς) επειδή είναι μάλλον σαφές ότι η έννοια της «κρατικής αξιοπρέπειας» διαφέρει πολύ, ειδικά αυτήν την περίοδο, ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και το Πεκίνο. Αρκεί να διαβάσει κανείς πως εκφράζει αυτήν την «αμερικανική οικονομική αξιοπρέπεια» το ψόφιο κουνάβι, στο τιτίβισμά του με το οποίο απάντησε στο Σαββατιάτικο ξεκαθάρισμα του Πεκίνου.

Το πρώτο σημείο, όμως, είναι σαφές. Όπως κάνει και απέναντι στην Πγιονγκγιάνγκ, έτσι και απέναντι στο Πεκίνο η ψοφιοκουναβική τακτική είναι «να το κουβεντιάσουμε, να συμφωνήσουμε, αλλά οι «τιμωρίες» θα συνεχίσουν να ισχύουν, για την περίπτωση που δεν μείνουμε ευχαριστημένοι απ’ την στάση σας – μετά την όποια συμφωνία»….

Κι αυτό έχει να κάνει με το δεύτερο σημείο. Η Ουάσιγκτον θέλει μια συμφωνία στην οποία το Πεκίνο θα δεσμευτεί να εισάγει οπωσδήποτε συγκεκριμένες πόσοτητες αμερικανικών εμπορευμάτων (σαν κατώτατο όριο), χωρίς ανάλογη δική της δέσμευση…

Θα πρέπει να βγάλει ο καθένας απ’ το μυαλό του την ιδέα ότι η κινεζική εξουσία ανήκει στην γνωστή κατηγορία «λέω – και ξελέω»! Απ’ την στιγμή που ανακοίνωσε επίσημα τα τρία ζητήματα στα οποία δεν πρόκειται να υποχωρήσει, αυτό θα κάνει.

Απ’ την άλλη μεριά, χάρη στον μόνιμο λουμπενισμό του ψόφιου κουναβιού, το να καμαρώνει ότι «η κίνα έφαγε πολύ ξύλο στην πρόσφατη διαπραγμάτευση» δεν προοιωνίζεται τίποτα άλλο εκτός από ακόμα περισσότερο «ξύλο»…. Και όπου βγει (;;;)

Εν τω μεταξύ αυτή τη βδομάδα το ψόφιο κουνάβι θα ανακοινώσει αν θα επιβάλει δασμούς και στις εισαγωγές ευρωπαϊκών αυτοκινήτων…

Άλλο πανηγύρι εκεί…

(φωτογραφία. «Αψύς»; «Τραχύς»; Σίγουρα μέσα στη μόδα! Και οπωσδήποτε: αμερικάνος (πρόεδρος). Να τα βλέπουν τα «αμερικανάκια» όλου του ντουνιά και να γουστάρουν….)

Μαριονέτα ψάχνει για σκοινιά

Δευτέρα 13 Μάη. Ο τετράκις αποτυχημένος «μεταβατικός πρόεδρος» Guaido (αποτυχημένος αλλά αναγνωρισμένος, ε;) δείχνει να έχει περιπέσει σε μια κοινή, ανθρώπινη κατάσταση: μανιοκατάθλιψη.

Σύμφωνα με δική του προχθεσινή ανακοίνωση «έδωσα οδηγίες στον πρεσβευτή μου στις ηπα Carlos Vecchio (ά λα και πρεσβεία ο μεταβατικός!!!) να συναντηθεί αμέσως με την διοίκηση της southern command και τον ναύαρχό της, για να δημιουργηθεί απευθείας σχέση». Αυτά τα είπε ο μαριονέτας μπροστά στους οπαδούς του – πράγμα που κάνει το αίσχος του ακόμα πιο επαίσχυντο.

Αλλά γιατί ο «μεταβατικός» (και αναγνωρισμένος διεθνώς, ε; τι λέει, για παράδειγμα, ο κυρ Macron επ’ αυτού;) προσπαθεί να παραστήσει ότι είναι ο αληθινός διοικητής της αμερικανικής southern command, και πως όπου νάναι θα την διατάξει να «απελευθερώσει» την βενεζουέλα; Ο ίδιος λέει ότι κάτι τέτοιο είναι «φυσικό», αφού θα πρόκειται για «συνεργασία» και όχι για «εισβολή». Α, τότε εντάξει!

Μωραίνει ο κύριος… Ο Guaido μάλλον νοιώθει ότι τον εγκαταλείπουν οι ως τώρα σύμμαχοί του στην Ουάσιγκτον, πολιτικοί και πράκτορες, και ψάχνει μήπως βρει παρηγοριά στην αγκαλιά καραβανάδων. Αν δεν μπορεί να ψήσει τον στρατό της βενεζουέλας, μήπως τα καταφέρει καλύτερα με τον αμερικανικό; Poor boy: η μόνη υπηρεσία που μπορεί να προσφέρει πια στα αφεντικά του είναι να στείλουν κάποιους killers να του φυτέψουν μια σφαίρα στο κεφάλι· και μετά να πουν ότι τον έφαγε ο Μαδούρο…

Τόσο χάλια…

(φωτογραφία: Στο χθεσινό ρεπορτάζ της γερμανικής καθεστωτικής dw ο μαριονέτας αναφέρεται σαν “αυτοανακηρυγμένος”… “Αυτό”; Μόνος του δηλαδή; Πάνε να καταργήσουν το ψοφιοκουναβιστάν σαν επίσημο “ανακηρυχτή” εκεί στο Βερολίνο;)

Θεωρία και πράξη

Δευτέρα 13 Μάη. Αν, πάντως, ο Guaido μείνει ζωντανός μπορεί να το ρίξει στο διάβασμα. Η αμερικανική διοίκηση «ειδικών επιχειρήσεων» διαθέτει πανεπιστήμιο (αλλοίμονο!) και εξέδωσε πολύ πρόσφατα μια 250σέλιδη ιστορική μελέτη με τίτλο «υποστήριξη στην αντίσταση: στρατηγικός σκοπός και αποτελεσματικότητα». Το πόνημα μελετάει 47 περιπτώσεις εμπλοκής των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών (και των συμμάχων τους) σε ανατροπές σε διάφορα κράτη, από το 1941 ως το 2003. Εννοείται πως κατά το «πανεπιστήμιο ειδικών επιχειρήσεων» αυτές οι σχεδόν 50 περιπτώσεις είχαν «απελευθερωτικό» στόχο, και οι περισσότερες ήταν πετυχημένες…

Όχι, το καλό πανεπιστήμιο «ειδικών αποστολών» δεν σκοπεύει καμμία έκδοση για τις επιτυχίες της επιχείρησης «stay behind» στην ευρώπη (μόνο;) – ούτε για την εξέλιξή της σε «stay in front» απ’ τις αρχές του 21ου αιώνα και μετά!…

Αλλά η βιβλιογραφική έλλειψη συγχωρείται. Μην πέσουν μαζεμένα όλα. Ας διαβαστεί πρώτα το “support to resistance…” για τα masters του πανεπιστημίου, και βλέπουμε μετά τι θα χρειαστεί για τα διδακτορικά.

Οι Guaido και σία ας δοκιμάσουν πανεπιστημιακή καριέρα… Μερικές φορές πιάνει σαν διέξοδος.

Δεν είναι Περλ Χάρμπορ… Αλλά….

Δευτέρα 13 Μάη. Στην αρχή η πετροχούντα των εμιράτων το αρνήθηκε μετά βδελυγμίας. Μετά, όμως, το παραδέχτηκε: 4 (ή, κατ’ άλλους 5) τάνκερ, αρόδου κοντά στα στενά του Ορμούζ (αντικείμενο ιδιαίτερου αμερικανικού ενδιαφέροντος, με “100.000 τόνους διπλωματίας”…) και σε νερά των εμιράτων, έξω απ’ το λιμάνι Fujairah, «κτυπήθηκαν από ενέργεια σαμποτάζ»… Το περί «σαμποτάζ» είναι η εκδοχή της πετροχούντας του Αμπού Ντάμπι – η έκρηξη όμως (ή οι εκρήξεις) ήταν πραγματικές.

Πριν λίγες ημέρες εκρήξεις είχαν γίνει και στο σαουδαραβικό λιμάνι Yanbu. Σε καμμία απ’ τις δύο περιπτώσεις δεν αναφέρθηκαν νεκροί. Η ετυμηγορία περί «σαμποτάζ» ίσως έχει μια κάποια (προβοκατόρικη) αξία, ειδικά όταν προέρχεται από καθεστώτα που κάνουν κομμάτια τυχόν διαφωνούντες (τύπου Khashoggi) και μετά, όταν ερωτηθούν, απαντούν «δεν ξέρουμε, κάπου πήγε…»

Πόσο χρειάζεται να κατηγορηθούν οι «τρομοκράτες» των ιρανών «φρουρών της επανάστασης» (για το «σαμποτάζ») δεν ξέρουμε. Ξέρουμε όμως ότι δεν είναι απαραίτητα πάντα «Πέρλ Χάρμπορ».

Μερικές φορές είναι αρκετός κι ένας «κόλπος του Τονκίν»…

Η πανούκλα του εθνικισμού 1

Κυριακή 12 Μάη. Και του ιμπεριαλισμού· είναι δίδυμοι. Στα μέρη μας εκδηλώνεται μια ορισμένη «νευρικότητα» (με καταγγελίες και λοιπά) για την εμφάνιση του τουρκικού γεωτρύπανου νότια της τουρκίας, σε περιοχή που η Λευκωσία και η Αθήνα έχουν βαφτίσει αυθαίρετα «κυπριακή αοζ». Η αλήθεια είναι (για να είμαστε σωστοί) πως αυτή η νευρικότητα / οι καταγγελίες είναι μάλλον χαμηλών τόνων. Και πάντως καθόλου του είδους «να πάει ο στόλος μας να βυθίσει το παλιοΦατίχ» (το γεωτρύπανο)!! Ωστόσο με πλήρη εθνική ενότητα ο μύθος της «τουρκικής επιθετικότητας» συντηρείται, μαζί με όλα τα κοσμητικά για τον Ερντογάν…

Έγκαιρα είχαμε διατυπώσει την άποψη ότι το ελληνικό σχέδιο περικύκλωσης της ανατολικής Μεσογείου, δηλαδή ουσιαστικά του αποκλεισμού της Άγκυρας απ’ την αοζ που δικαιούται, απέτυχε. Αμερικανοποιήθηκε μεν το σχέδιο, αλλά με εντελώς διαφορετικούς στόχους και προσανατολισμούς. Βασικό στοιχείο του ελληνικού σχεδιασμού ήταν η ακύρωση οποιασδήποτε «λύσης για το Κυπριακό», κάτι που τελευταία φορά έγινε στην ελβετία, στα τέλη του 2016 και στο πρώτο μισό του 2017, όταν η ελληνική «εθνική γραμμή» μαξιμάριζε ξετσίπωτα…

Πέρασε όμως ο καιρός. Με τα τωρινά δεδομένα το ελληνικό καθεστώς είναι υποχρεωμένο να γίνει πιο ρεαλιστικό στον αντιτουρκισμό του: ακόμα κι αν η Ουάσιγκτον δημιουργεί προβλήματα στο τουρκικό καθεστώς, έχει στόχο να το τραβήξει στα νερά της, κι όχι να το ισοπεδώσει (αφού, άλλωστε, απέτυχε το πραξικόπημα του 2016…). Αλλά ο ελληνικός ρεαλισμός φτάνει μόνο ως τους χαμηλούς τόνους των «καταγγελιών», την μετακίνηση του διακόπτη της επίσημης «δικαιολογημένης εθνικής οργής» απ’ το 10 στο 5. Παραπέρα δεν έχει.

Έχει όμως παραπέρα στη Λευκωσία! Εκεί όσοι / όσες δεν είναι φασίστες ξέρουν πολύ καλά ότι οι τουρκικές κινήσεις είναι απόλυτα προβλέψιμες, στα όρια του «φυσιολογικού». Και ότι είναι το αποτέλεσμα της «εθνικά υπερήφανης» τακτικής τορπιλισμού που ακολούθησε το δίδυμο Κοτζιά – Αναστασιάδη στην πιο πρόσφατη προσπάθεια «επίλυσης του κυπριακού»· και της ιμπεριαλιστικής συμμαχίας Αθήνας – Λευκωσίας – Τελ Αβίβ – Καΐρου, υπό την υψηλή (στρατιωτική) εποπτεία της Ουάσιγκτον.

Μέσα στην ίδια εθνική φαντασίωση σέρνεται ακόμα το φάντασμα του east med· κυρίως όμως γίνονται διαρκώς στρατιωτικές ασκήσεις…

Ένα χθεσινό άρθρο της νοτιοκυπριακής εφημερίδας «πολίτης» ξεκινάει έτσι:

Θα ήταν χρήσιμο κάποιοι πολιτικοί αρχηγοί και υψηλόβαθμα στελέχη κομμάτων να βρουν το θάρρος να μιλήσουν ανοικτά στον κόσμο για όσα πραγματικά πιστεύουν για τη δυνατότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας να υλοποιήσει μέχρι τέλους τους βασικούς πυλώνες του ενεργειακού της σχεδιασμού, ανεξάρτητα από την επίτευξη λύσης του Κυπριακού. Άκουσα διά ζώσης πολιτικό αρχηγό να λέει «off the record», πριν 2-3 μήνες, όταν συζητούσε η Βουλή το νομοσχέδιο για το Ταμείο Υδρογονανθράκων και την ανάγκη ή όχι να διασφαλιστεί ένα ποσοστό από τα πιθανά έσοδα για τις ανάγκες των Τουρκοκυπρίων, πως αυτό που θα ψήφιζαν οι βουλευτές για τα μελλοντικά έσοδα μικρή σημασία θα είχε, αφού «χωρίς λύση του Κυπριακού ούτε ένα βαρέλι δεν θα μπορέσουμε να πουλήσουμε».

Δημοσίως βέβαια, ο συγκεκριμένος πολιτικός αρχηγός και οι πλείστοι από τους υπόλοιπους, αλλά και η κυβέρνηση, δεν χάνουν ευκαιρία να διατρανώνουν ότι οι γεωτρήσεις μας θα συνεχιστούν γιατί είναι κυριαρχικό μας δικαίωμα και οι διαπραγματεύσεις για την πώληση του επιβεβαιωμένου μας κοιτάσματος θα προχωρήσουν μέχρι τέλους και παράλληλα θα διαπραγματευόμαστε και για το Κυπριακό…

Κοροϊδεύουν δηλαδή…

Η πανούκλα του εθνικισμού 2

Κυριακή 12 Μάη. Ένα προχθεσινό άρθρο της ίδιας εφημερίδας, για το ίδιο θέμα (με τίτλο «τα επίχειρα μιας ακαταλόγιστης πολιτικής») πήγαινε έτσι:

Απευθύνομαι στους σκεπτόμενους πολίτες που μπορούν να δουν κριτικά μια δεύτερη ανάγνωση της πειρατικής ενέργειας της Τουρκίας με το γεωτρύπανο ΦΑΤΙΧ.

Ασφαλώς και είναι, από κάθε άποψη, πειρατική η τουρκική ενέργεια. Προβλέψιμη όμως στην εκτίμηση όσων παρακολουθούν το Κυπριακό. Αν πράγματι έτσι ήταν, τι έκανε ο υπεύθυνος ηγέτης της Κύπρου για να την αποτρέψει; Είχε τις δυνατότητες; Είχε επιλογές; Κι αν ναι ποιες ήταν;

Για όποιον γνωρίζει τα γεγονότα των τριών τελευταίων χρόνων το ένα και μοναδικό συμπέρασμα μιας κριτικής αποτίμησης είναι πως, ναι, είχε επιλογές. Είχε τη δυνατότητα επίτευξης μιας βιώσιμης λύσης του Κυπριακού (ουσιωδώς καλύτερης από το Σχέδιο Ανάν) που θα μετάβαλλε τις σχέσεις της Κύπρου με την Τουρκία σε σχέσεις φιλίας και συνεργασίας. Αντίθετα από τα στερεότυπα περί τουρκικής αδιαλλαξίας, τα γεγονότα δακτυλοδεικτούν τον Κύπριο ηγέτη ως τον άνθρωπο που ματαίωσε τη λύση στο Κραν Μοντανά.

Ας το πούμε ευθέως. Η Τουρκία του Ερντογάν, για λόγους που δεν υπάρχει εδώ χώρος να αναφερθούν, αποδέχθηκε το Πλαίσιο Γκουτέρες και ειδικά τις πρόνοιες που την αφορούσαν, ήτοι,

– την κατάργηση της Συνθήκης Εγγυήσεων του 1960 και την αντικατάστασή της με Μηχανισμό των ΗΕ για Ασφάλεια και εφαρμογή της λύσης, στον οποίο Μηχανισμό θα μετείχαν οι Εγγυήτριες Δυνάμεις αλλά μόνο σε συμβουλευτικό ρόλο και, οπωσδήποτε, χωρίς δικαίωμα μονομερούς επέμβασης,

– την απόσυρση όλων των κατοχικών στρατευμάτων (σε χρονοδιάγραμμα δύο περίπου χρόνων)

– την παραμονή μόνο των προβλεπόμενων από τη Συνθήκη Συμμαχίας του 1960 αγημάτων ΕΛΔΥΚ-ΤΟΥΡΔΥΚ (950-650 αντίστοιχα) με επανεξέταση σε 12 χρόνια (πρόνοια που θα μπορούσε άμεσα, σε επίπεδο Πρωθυπουργών, να μετατραπεί σε ρήτρα οριστικής αποχώρησης σε 12 ή 15 χρόνια).

Με την κατάρρευση της διάσκεψης ως εξ αυτής της στάσης, ο Πρόεδρος μπήκε πλέον σε μια λογική αντιπαράθεσης με την Τουρκία καθώς και με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί.

Αντί άμεσης αποδοχής της πρότασης Ακιντζί για υπογραφή του Πλαισίου Γκουτέρες ως στρατηγικής συμφωνίας (Απρίλης 2018), πυροδότησε την ένταση με τις αιτιάσεις για δήθεν άλλο Πλαίσιο. Τις ίδιες αιτιάσεις, χωρίς να πείθει κανένα, επανέφερε κατά τις επαφές με την Ειδική Απεσταλμένη του ΓΓ, ώστε να μην προχωρήσει η προσπάθεια επανέναρξης μιας αποτελεσματικής διαδικασίας επίλυσης του προβλήματος. Υπαναχώρησε σε συμφωνημένα ζητήματα για διακυβέρνηση, επένδυσε στη λογική και τη ρητορική της έντασης με την Τουρκία στη λεγόμενη «πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική με άξονα το Ισραήλ του Νετανιάχου, αγνοώντας προβλέψιμους κινδύνους. Αυτή τη στιγμή η Κύπρος πληρώνει τα επίχειρα της ακαταλόγιστης πολιτικής Αναστασιάδη.

Στην ουσία πειρατική δεν είναι η τουρκική κίνηση. Πειρατικός είναι ο ελληνικός ιμπεριαλισμός και το νοτιοκυπριακό συνεταιράκι του. Και η cool τωρινή στάση («ψυχραιμία παιδιά») μπορεί μεν να σημαίνει ότι προς το παρόν (τα αφεντικά καταλαβαίνουν πως) έχει ηττηθεί, αλλά αφού η ήττα της πειρατείας που επιχειρήθηκε στην ανατολική Μεσόγειο δεν ομολογείται από κανέναν καθαρά, κρατιέται ανοικτό το ενδεχόμενο «μήπως μελλοντικά ξαναλλάξουν τα πράγματα»…

Μήπως γυρίσει το πράγμα…

Η πανούκλα του εθνικισμού 3

Κυριακή 12 Μάη. Για παράδειγμα η καθεστωτική / φιλοκυβερνητική ελληνική ιστοσελίδα tvxs δίνει χτες το περίγραμμα του γιατί «ψυχραιμία παιδιά» (ο τονισμός στο πρωτότυπο):

«Ο Ερντογάν προσπαθεί, πολύ απλά, να μετατρέψει τις δικές του γεωπολιτικές διεκδικήσεις σε δικοινοτικά ζητήματα. Να τα βάλει, μέσω των τουρκοκυπρίων και του Ακιντζί, σε τραπέζι διαπραγμάτευσης ως ισότιμος εταίρος με την ελληνοκυπριακή πλευρά», λέει χαρακτηριστικά ο ίδιος διπλωμάτης.

Πρόκειται για μια τακτική που, εάν περνούσε, θα οδηγούσε ντε φάκτο σε υποχωρήσεις τόσο την Λευκωσία όσο και την Αθήνα. Και θα είχε προφανή επίπτωση και σε οποιαδήποτε νέα προσπάθεια επίλυσης του κυπριακού, με την Τουρκία να εμφανίζεται πλέον ως «συνιδιοκτήτης» και επί ίσοις όροις συνέταιρος στον φυσικό πλούτο της Κύπρου μέσω των τουρκοκυπρίων.

Με αυτά τα δεδομένα, το πόσο μακριά θα τραβήξει το σχοινί ο Ερντογάν βρίσκεται σε απόλυτη συνάρτηση με το μέχρι που θα φθάσει η αναμέτρηση της Αγκυρας με την Δύση, και κυρίως με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Τόσο στην Αθήνα, όσο και στην Λευκωσία, τα σενάριο μιας πλήρους ρήξης εκεί, δεν είναι το ιδανικό. Και βάσει αυτής της παραδοχής, διπλωματικοί παράγοντες και από τις δύο πλευρές τονίζουν ότι η τρέχουσα συγκυρία απαιτεί υψηλή ψυχραιμία και λεπτούς χειρισμούς, ώστε να μην δοθεί η παραμικρή δυνατότητα και το παραμικρό άλλοθι στην Αγκυρα για «επιθετικούς αντιπερισπασμούς».

Τα γνωστά εθνικιστικά στερεότυπα: ο Ερντογάν που «τραβάει το σκοινί», ο «φυσικός πλούτος της κύπρου» (που φτάνει ως τον «φυσικό πλούτο της ελλάδας», δηλαδή όπου γουστάρουν τα αφεντικά των δύο κρατών), και ο «κίνδυνος συνιδιοκτησίας» – σε ό,τι, ιδανικά, πρέπει να μείνει ελληνική / ελληνοκυπριακή λεία…

Μ’ αυτές τις ιμπεριαλιστικές φαντασιώσεις το ελληνικό κράτος / παρακράτος / κεφάλαιο (με πρωτοπόρους τους εφοπλιστές) έκτισε την συμμαχία του με τα δύο φασιστικά καθεστώτα της περιοχής, στο Κάιρο και στο Τελ Αβίβ, γινόμενο συνεργός και συνεταίρος στη σφαγή των εργατών εδώ κι εκεί. Και έπεσε στα πόδια της Ουάσιγκτον παρακαλώντας να της δώσει βάσεις και βασούλες, μπας και… Μέχρι που η Ουάσιγκτον ήρθε πράγματι, πάνοπλη – αλλά για τους δικούς της λόγους.

Τώρα πια, μ’ αυτές τις ιμπεριαλιστικές φαντασιώσεις, τα ντόπια αφεντικά μας σέρνουν άβουλους και μοιραίους σε πόλεμο…

Αύριο; Σε έξι μήνες; Σε ένα χρόνο; Σε δύο; Δεν ξέρουμε… Όμως οι μικρόνοες (και είναι δυστυχώς η συντριπτική πλειοψηφία των “πανέξυπνων” υπηκόων) καλύτερα να μην κάνουν ξόρκια και προσευχές. Εκτός αν σκοπεύουν να ζήσουν για λίγο ακόμα… οπότε δεν τους αφορά το τι θα γίνει ούτε «σε έξι μήνες» ούτε «σε δύο χρόνια»…