Tag: εργασία

Φωσφοριζέ μικροαστισμός 1

Δευτέρα 17 Δεκέμβρη. Η έρευνά μας (με φιλικές βοήθειες) για τα “κίτρινα γιλέκα” α λα γαλλικά επιβεβαίωσε την αρχική μας εκτίμηση περί μικροαστικού θεάματος.

Ένα βασικό αποδεικτικό στοιχείο βρίσκεται σε μια άλλη κινητοποίηση, που ενέπλεκε “φορτηγά”, έγινε πριν ένα χρόνο (το φθινόπωρο του 2017 – φωτογραφίες) – και, φυσικά, ούτε μυθοποιήθηκε, ούτε καν αξιώθηκε της διεθνούς παλαιο-νεομηντιακής προσοχής που “αγκάλιασε” τα “κίτρινα γιλέκα”. Δεν την θυμάται κανείς: ήταν οι απεργίες, και διάφορες ενέργειες κυκλοφοριακού σαμποτάζ των μισθωτών οδηγών φορτηγών κλπ… (Δηλαδή των εργατών που απασχολούν και τα μικροαφεντικά των μεταφορών που θύμωσαν φέτος…) Πέρα απ’ τις απεργίες, μια απ’ τις μορφές δράσης τους ήταν να οδηγούν αργά, προκαλώντας μποτιλιαρίσματα… Μια άλλη ήταν ο αποκλεισμός (με τα φορτηγά) υπουργείων…

Εκείνες οι εργατικές απεργίες και δράσεις στρέφονταν κατά της νέας αντιεργατικής νομοθεσίας του Macron (κάθε 2 έως 3 χρόνια τα γαλλικά αφεντικά κρίνουν ότι πρέπει να κάνουν άλλη μια εκστρατεία υποτίμησης της εργασίας…). Το ενδιαφέρον, και η συσχέτιση με την μικροαστική υποκειμενικότητα των «κίτρινων γιλέκων», ήταν πως εκείνος ο νόμος εξυπηρετούσε κατηγορηματικά των συμφέροντα (και) των «μικρομεσαίων» αφεντικών των μεταφορών! Για παράδειγμα τους έδινε (τους δίνει) το «δικαίωμα» να μην δεσμεύονται απ’ τις γενικές (κλαδικές) συμβάσεις εργασίας, αλλά να διαπραγματεύονται τους μισθούς και τις υπερωρίες των οδηγών «ένας προς έναν», με ό,τι σημαίνει αυτό. Ή τους διευκολύνει (όπως, άλλωστε, όλες τις «μικρομεσαίες» επιχειρήσεις) να κάνουν απολύσεις, και μειώνει τις αποζημιώσεις που πρέπει να δίνουν· ενώ μειώνει τα κριτήρια για άδικη και καταχρηστική απόλυση.

Μ’ άλλα λόγια ο σοσιαλφιλελεύθερος Macron δεν έχει υπάρξει καθόλου «άδικος» ή «σκληρός» κατά της μάζας των γαλλικών μικρών αφεντικών· είτε στις μεταφορές, είτε οπουδήποτε αλλού – όπως θέλει η δημαγωγική συστημική παραπληροφόρηση. Σε καμία περίπτωση όταν πρόκειται για την υποτίμηση της εργασίας!

Η αποτελεσματικότητα των “τρομοκρατών”

Παρασκευή 14 Δεκέμβρη. Θα σας γυρίσουμε πίσω στο χρόνο. Όχι πολύ. Μόνο 2,5 χρόνια. Στη “δημοκρατική γαλλία”.

Πρόεδρος ο σοσιαλδημοκράτης Francois Hollande. Σκοπεύει να αλλάξει την εργατική νομοθεσία, προς όφελος των γαλλικών αφεντικών. Ο νόμος θα μείνει στην ιστορία σαν «νόμος El Khomri», απ’ το όνομα της υπουργού εργασίας που ανέλαβε την διαμόρφωσή του (Myriam El Khomri).

Οι δρόμοι όχι μόνο του Παρισιού αλλά όλων των γαλλικών πόλεμων δονούνται απ’ τις διαρκείς επίμονες διαδηλώσεις εναντίον του «νόμου El Khomri». Τα καθεστωτικά συνδικάτα (γνωστά για την βοήθεια που πάντα δίνουν, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, στον γαλλικό καπιταλισμό…) καλούν αναγκαστικά απεργίες· αλλά στις διαδηλώσεις συμμετέχουν μαζικά και φοιτητές / τριες. Απ’ αυτούς / ες δημιουργείται το πρωτότυπο μεν αλλά αμήχανο φαινόμενο που θα ονομαστεί «nuit debout»…

Η συνηθισμένη «κρατικοπρονοιακή» αντιμετώπιση της αντίθεσης δεν φαίνεται να αποδίδει, καθώς οι μήνες παιρνούν και οι διαδηλώσεις δεν μειώνονται· αντίθετα, η επικείμενη ψήφιση του νόμου προκαλεί «ρήγμα» στις τάξεις των σοσιαλδημοκρατών βουλευτών…

Τότε, κι ενώ φαίνεται ότι η θεσμική υποτίμηση της εργασίας έχει ανοίξει σοβαρή «πληγή» όχι μόνο στο κοινωνικό πλέγμα της γαλλίας αλλά και στην «πολιτική» σταθερότητα του συστήματος, το βράδυ της 14ης Ιούλη, λες και είχε ραντεβού με την ιστορία, εμφανίζεται στη σκηνή ο «απο μηχανής θεός». Στην παραλιακή λεωφόρο της Nice, στη διάρκεια της εθικής εορτής για την «πτώση της Βαστίλης», ένας γαλλο-τυνήσιος, ο Mohamed Lahouaiej-Bouhlel, καταφέρνει (πανεύκολα) να αποφύγει οποιονδήποτε αστυνομικό έλεγχο (υπάρχει, υποτίθεται, ισχυρή φύλαξη της περιοχής) και οδηγεί ένα φορτηγό 20 τόνων πάνω στο πλήθος που κάνει βόλτες στην παραλία. Θα δολοφονηθούν, μ’ αυτόν τον τρόπο, 86 άνθρωποι· και θα τραυματιστούν ακόμα 458.

«Το γαλλικό έθνος θρηνεί»… Η «κατάσταση έκτακτης ανάγκης» (που είχε κηρυχτεί μετά τις επιθέσεις στο Παρίσι το Νοέμβρη του 2015) θα ανανεωθεί. Οι διαδηλώσεις (κατά του «νόμου El Khomri»…) θα γίνονται πια με τόσο ασφυκτικά μέτρα ασφαλείας και τόσους ελέγχους και μπάτσους, που θα είναι ουσιαστικά μισο-παράνομες…

Ο νόμος, που ήταν υπό αμφισβήτηση για μήνες, θα εγκριθεί απ’ το κοινοβούλιο μέσα σε 3 βδομάδες· στις 9 Αυγούστου…

Slavery law

Τρίτη 11 Δεκέμβρη. Την ίδια ημέρα που η πρωτοκοσμική δημαγωγική προσοχή ήταν στραμμένη στο Παρίσι, το περασμένο Σάββατο, σε μια άλλη ευρωπαϊκή πρωτεύουσα γινόταν μια μεγάλη εργατική διαδήλωση, με συμμετοχή και φοιτητών. Ενάντια σ’ αυτό που σωστά ονομάζουν: νομοθέτηση της σκλαβιάς.

Η κυβέρνηση του φασίστα Orban πρόκειται να περάσει τις επόμενες ημέρες ένα νόμο που αυξάνει το “περιθώριο υπερωριών” που ένα αφεντικό μπορεί να απαιτήσει απ’ τους εργάτες του απ’ τις 250 ώρες τον χρόνο στις 400. Αυτό σημαίνει χοντρικά ένα έξτρα 8ωρο την εβδομάδα. Ή δουλειά 6 ημέρων κάθε βδομάδα… Επιπλέον, για ακόμα μεγαλύτερη ελευθερία των αφεντικών, ο υπολογισμός αυτής της απαίτησης (των 400 ωρών δουλειά παραπάνω τον χρόνο) θα γίνεται σε 3ετή βάση, και όχι ετήσια. Πράγμα που σημαίνει τα αφεντικά στην ουγγαρία θα μπορούν να ζητήσουν 1600 ώρες υπερωρία … μέσα σε κάθε τριετία. Όποτε τα βολεύει…

Είναι το δεύτερο κράτος (μετά το αυστριακό) υπό ακροδεξιά / φασιστική διακυβέρνηση που αναδεικνύει την χρησιμότητα των δήθεν “αντισυστημικών” φασιστών για το κεφάλαιο: δουλειά μέχρι τελικής πτώσης… Για το καλό της πατρίδας – και των “εαυτών σας”. Διαφωνείτε;

Η περίπτωση του ουγγρικού φασιστοκράτους είναι αποκαλυπτική. Στην ουγγρική επικράτεια έχουν στήσει εργοστάσια οι γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες, επωφελούμενες από (τι άλλο;) τους σχετικά (με την γερμανία) χαμηλούς μισθούς. Η Audi και η Daimler (που φτιάχνει τις mercedes) έχουν δημιουργήσει τις χαμηλού κόστους εργασιακές αποικίες τους εδώ.

Έχει δημιουργηθεί όμως ένα ζήτημα. Με πληθυσμό περίπου σαν τον ελληνικό (9,8 μύρια το 2016) το ουγγρικό κράτος / κεφάλαιο «αιμορραγεί» απ’ την άποψη των διαθέσιμων εργατικών χεριών αφού μεγάλο μέρος της ουγγρικής νεολαίας φεύγει για δουλειά με καλύτερους μισθούς αλλού στην ευρώπη. Υπολογίζεται ότι 600.000 ούγγροι νεολαίοι έχουν μεταναστεύσει για δουλειά τα τελευταία χρόνια.

Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα μια ανεργία στο 3,7% που είναι, σχεδόν, ο ορισμός της πλήρους απασχόλησης ενός πληθυσμού. Οι οικονομολόγοι του συστήματος λένε πως όταν δημιουργούνται συνθήκες πλήρους απασχόλησης οι μισθοί ανεβαίνουν. Και πράγματι αυτό θα ήταν το αναμενόμενο να συμβεί αφού, για παράδειγμα, μια ακόμα μεγάλη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία, η bmw, ετοιμάζεται να φτιάξει εργοστάσιο στην ουγγαρία – το ανακοίνωσε τον περασμένο Ιούλη. Πρόκειται για «επένδυση» 1 δις ευρώ… Αλλά η bmw έχει ένα προβληματάκι: είναι δύσκολο να βρει τους 1000 ούγγρους εργάτες που χρειάζεται!

Αυξημένη ζήτηση + περιορισμένη προσφορά εργασίας: να γιατί, σύμφωνα με τη νεοφιλελεύθερη ορθοδοξία και τους λατρεμένους «νόμους της αγοράς», θα έπρεπε να ανέβουν οι εργατικοί μισθοί… Εκεί είναι που εμφανίζεται η χρησιμότητα του φασιστικού κράτους (του Orban εν προκειμένω): για να εμποδιστεί “ο νόμος της αγοράς” (είπαμε, αλλά όχι και να μας κάτσουν στον σβέρκο οι παλιοεργάτες!), για να εμποδιστεί δηλαδή η αύξηση των μισθών (με εβδομαδιαίο 40ωρο), το κράτος αυξάνει εντατικά τον πραγματικό χρόνο εργασίας! Οι εκπρόσωποι της ουγγρικής φασιστοκυβέρνησης έχουν, μάλιστα, απεριόριστο θράσος: «Για εσάς το κάνουμε…» απάντησαν στους θυμωμένους εργάτες που διαδήλωναν προχτές. «Για να αυξήσετε το εισόδημά σας, δουλεύοντας περισσότερο….»

Εργατικός ανταγωνισμός…

Τρίτη 11 Δεκέμβρη. Όταν η συνέλευση του 30/900 πρότεινε, στα τέλη του 2010, σαν εργατικό στόχο / ανταγωνιστικό προσανατολισμό την απαίτηση 30ωρου και 900 ευρώ σαν «καθαρό» βασικό μισθό, αντιμετώπισε τις ειρωνείες διάφορων (κατά την γνώμη τους) «επαναστατικών κύκλων». Που εκείνη την εποχή ήταν πολλοί και γεμάτη αυτοπεποίθηση (μέχρι που ψήφισαν συ.ριζ.α….)

Και τα επόμενα χρόνια της δράσης της η συνέλευση του 30/900 συνάντησε αδιαφορία, εχθρότητα, ακόμα και ελάχιστα συγκεκαλυμένη υπονόμευση. Το σκάνδαλο του 30/900 έγινε ακόμα μεγαλύτερο όταν τόλμησαμε ανοικτά και δημόσια να εξηγήσουμε το γιατί αυτός ο εργατικός στόχος / ανταγωνιστικός προσανατολισμός, πέρα απ’ τα υπόλοιπα, είναι και αντιφασιστικός. Ήταν (και παραμένει) τόσο ρηχός και μικροαστικός ο αντιφασισμός (και) στα μέρη μας, ώστε τον εκμεταλλεύονται διάφοροι απατεώνες, τζιτζιφιόγκοι και αποπλανητές ανηλίκων… Σιγά, λοιπόν, μην καταλάβαινε κανείς την σημασία των θέσεων του 30/900…

Ούτε και τώρα θα γίνει σαφής, ακόμα και με έναν, δύο, ή πενήντα Orban. Γιατί εξακολουθεί να παίζει στον βούρκο η μικροαστική μόδα των ‘90s και το δόγμα δεν υπάρχει εργατική τάξη, δεν υπάρχουν εργάτες… (Εκτός απ’ αυτούς που κορδώνονται selfie, κάνοντας PR). Αν δεν υπάρχουν, τότε δύο είναι οι συνέπειες. Πρώτον, ότι οι φασιστοκυβερνήτες (και τα βοθρολύματα παντού) είναι πολύ μαλάκες, αφού ασχολούνται με την ακόμα πιο βίαιη και συστηματική υποτίμηση / υποδούλωση ενός ανύπαρκτου (κοινωνικού) υποκειμένου… Και δεύτερον, αφού εργατική τάξη δεν υπάρχει, κανείς δεν θα αντιδράσει στις φασιστομεθοδεύσεις αυτού (και κάθε παρόμοιου) είδους.

Έλα, όμως, που τα αφεντικά και οι λακέδες τους δεν είναι ηλίθιοι! Έλα που αυτοί ξέρουν καλά όχι μόνο ότι υπάρχει εργατική τάξη, αλλά και πόσο πολύτιμοι σύμμαχοι είναι όσοι υποστηρίζουν (για χάρη της όποιας ιδεολογικής τους χρεωκοπίας) ότι είναι ανύπαρκτη! Έλα που τα αφεντικά και οι λακέδες τους ξέρουν ότι η σύγχρονη εργατική τάξη παράγει τον πλούτο, και ότι τους συμφέρει πολύ να την βάλουν να δουλεύει ακόμα περισσότερο, κρατώντας για πάρτη τους το μονοπώλιο του ορισμού του χρόνου εργασίας, αλλού με υποχρεωτικές (ή επιβεβλημένες λόγω χαμηλών μισθών) υπερωρίες, και αλλού με σπάσιμο των ωραρίων σε part time δόσεις έτσι ώστε να αγοράζουν «καθαρό χρόνο εργασίας», χωρίς κενά, καθισιό, ανεκμετάλλευτα μισάωρα ή ώρες!

Ναι, το μάθαμε σα συνέλευση του 30/900: η μικροαστική βλακεία είναι ακαταμάχητη. Αλλά είχαμε και έχουμε απόλυτα δίκιο. Δεν το αποδεικνύει κανένα «κίτρινο γιλέκο»! Το υποδεικνύουν οι κάπως μουδιασμένοι μεν αλλά υπαρκτοί εργατικοί αγώνες, γι’ αυτά τα «τετριμένα και κοινότοπα», τους μισθούς και τις σχέσεις εργασίας, ενάντια σε διάφορες νομοθεσίες «δουλέψτε μαλάκες, τα αφεντικά έχουν έξοδα και εξοπλίζονται» και στη γαλλία, και στην ουγγαρία, και στις ηπα, και αλλού.

Και ναι, τέτοιοι εργατικοί αγώνες, που κουβαλάνε πολλές αβεβαιότητες, αναστολές, και οργανωτική σκουριά, όταν θίγουν το κέντρο της εκμετάλλευσης / πειθάρχησης, έχουν αντιφασιστικό περιεχόμενο. Όχι μόνο επειδή μπορούν να ενώσουν ξανά την τάξη μας, άσχετα από φυλή, φύλο, εθνικότητα ή θρησκεία. Όχι μόνο επειδή σπάνε την διάλυση των τόσο δημοφιλών αλλά και χειραγωγικών «πολιτικών των ταυτοτήτων». Αλλά επειδή, επιπλέον, κτυπάνε εκεί που πονάει αυτή η διάταξη των αφεντικών και των λακέδων τους: την διαταξική ενότητα, το μπλέντερ που χωράνε και οι μικροαστοί, και τα «μικροαφεντικά», και η «φτωχομεσαία αγροτιά» (!!!), και οι «ελευθεροί επαγγελματίες».

Το μπλέντερ που μόνο εμάς, τους σύγχρονους εργάτες και εργάτριες, αλέθει…

Slavery methods 1

Τρίτη 11 Δεκέμβρη. Ακριβώς επειδή τα ζητήματα του «βασικού μισθού» και του «χρόνου εργασίας» είναι κομβικά για την συγκρότηση ή την διάλυση της εργατικής ανταγωνιστικής υποκειμενικότητας· και ακριβώς επειδή το θέωρημα «εργατική τάξη δεν υπάρχει» έχει πολλά «δια ταύτα», η δέσμευση του σοσιαλφιλελεύθερου Macron στο χθεσινό του διάγγελμα για αύξηση (κατά 100 ευρώ τον μήνα) του βασικού μισθού απ’ το 2019, έχει στον πυρήνα της αυτό που συμβαίνει ήδη και στα μέρη μας, απ’ τους φαιορόζ. Εκείνο που έδειξε δημόσια και έγκαιρα το «συμβούλιο για την εργατική αυτονομία» στις 21 του περασμένου Μάρτη: τον κρατικό πατερναλισμό στον 21ο αιώνα. (Εκδήλωση με θέμα: «βασικό εγγυημένο εισόδημα» vs μειώση του βασικού χρόνου εργασίας: μπορεί η σύγχρονη εργατική τάξη να αντιμετωπίσει τους σωτήρες της;)

Τι θα κάνει το γαλλικό κράτος / κεφάλαιο σύμφωνα με το χθεσινό διάγγελμα του Macron; Θα δώσει αυτή την αύξηση των 100 ευρώ τον μήνα στον βασικό μισθό· όχι όμως σαν έξοδο των αφεντικών, αλλά σαν κρατική παροχή. Ανάλογα, το ελληνικό κράτος / κεφάλαιο, σκοπεύει μεν να καταργήσει απ’ τη μια μεριά τον λεγόμενο «υποκατώτατο μισθό» (για τους «υποκατώτατους νέους και νέες εργάτες και εργάτριες) αλλά ταυτόχρονα να μην επιβαρύνει τα μικρομεσαία ή και μεγάλα αφεντικά (άρα να τον διατηρήσει…) «επιδοτώντας» τις ασφαλιστικές εισφορές των «κάτω των 25» αρχικά κατά 50% και το 2020 100%…

Το καπιταλιστικό κράτος, όχι μόνο στην καθαρή φασιστική του μορφή (αυστρία, ουγγαρία…) αλλά και στην σοσιαλφιλελεύθερη ή και στην ορντοφιλελεύθερη (γαλλία, ελλάδα…) παρεμβάλεται στη μισθωτή σχέση, ειδικά στην εκτεταμένη βάση της υποτιθέμενης «ανειδίκευτης» εκμετάλλευσης, σαν «πατέρας», που «συμπληρώνει το εισόδημα» με «παροχές» του ενός ή του άλλου είδους.

Η κρατική παρεμβολή στη μισθωτή σχέση πατάει πάνω στην αλλοτριωμένη και αλλοτριωτική ιδέα «όλα λεφτά είναι». Όμως δεν πρόκειται για μηδενικά. Πρόκειται για διακριτές κοινωνικές σχέσεις (εκμετάλλευσης και εξουσίας) κωδικοποιημένες, «μεταφρασμένες» στο γενικό ισοδύναμο της ανταλλακτικής αξίας, δηλαδή σε χρήμα. Το χρήμα είναι το ίδιο σε κάθε περίπτωση. Το 50ευρω, είτε δουλέψεις 15 ώρες για να το βγάλεις είτε το βρεις στο δρόμο, 50ευρω είναι. Οι σχέσεις που βρίσκονται πίσω του όχι.

Συνεπώς, όταν το γαλλικό κράτος «επιδοτεί» με 100 ευρώ τον μήνα την δήθεν «ανειδίκευτη» εργασία, ή όταν το ελληνικό κράτος «επιδοτεί» την ασφάλιση του εργασιακού ηλικιακού ρατσισμού για να τον κάνει περισσότερο αθέατο, παρεμβάλλονται προληπτικά και «παιδαγωγικά» στον ταξικό ανταγωνισμό, για να αφαιρέσουν (αν όχι τωρινή, ενδεχόμενη μελλοντική) «εργατική πίεση» απ’ τα αφεντικά… Και να προσθέσουν σ’ αυτήν την «ανύπαρκτη» εργατική τάξη την πίεση της άμεσης (χρηματικής) παρουσίας / μεσολάβησης ενός μηχανισμού που δεν είναι ο «φυσικός» εργοδότης (άρα και ένας σαφής, απτός εμπειρικά ταξικός αντίπαλος) αλλά το «εθνικό» κόμμα του συνόλου των αφεντικών και των κοινωνικών συμμάχων τους. «Κύριος», επίσης, της κρατικής βίας…

Ο «καλός πατέρας / κράτος» μπορεί να χαρτζιλικώνει περισσότερο ή λιγότερο ανάλογα με τα «εθνικά επιχειρήματα» που θα σκαρφίζεται κάθε φορά. Κι αυτό σημαίνει ότι θα αγοράζει «γενική πειθαρχία», γενική συναίνεση, σ’ όλο το «εθνικό» κοινωνικό εργοστάσιο· ή θα οργανώνει τις πατερναλιστικές εξαιρέσεις (μπορεί και χρηματικές τιμωρίες…) με βάση κάποιο μεταφυσικό «γενικό καλό».

Της πατρίδας…

Slavery methods 2

Τρίτη 11 Δεκέμβρη. Ενώ οι εγκάθετοι (ή οι πολλοί περισσότεροι ηλίθιοι, θύματα των εντυπώσεων) συνεχίζουν να κουβεντιάζουν για τα «κίτρινα γιλέκα», για το «yesterday party», ο Macron προχώρησε στην άμεση εξαργύρωση του κατά κεφαλήν 100άρικου που θα δώσει απ’ τον επόμενο μήνα, κηρύσσοντας «κατάσταση έκτακτης οικονομικής και κοινωνικής ανάγκης». Ο πολεμικός χαρακτήρας αυτής της διακήρυξης δεν θα πρέπει να υποτιμηθεί, ακόμα κι αν το περιεχόμενο είναι ασαφές προς το παρόν.

Πρώτον, επειδή «κατάσταση έκτακτης οικονομικής και κοινωνικής ανάγκης» και, μάλιστα, «καθ’ άπασαν την επικράτειαν», δεν μπορεί να κηρύξει κανένα μεμονωμένο αφεντικό. Μόνο το κόμμα της γενικής εκπροσώπησης των αφεντικών, το κράτος δηλαδή, μπορεί να το κάνει. Και δεύτερον, αυτή η «γενική κατάσταση οικονομικής και κοινωνικής έκτακτης ανάγκης» ταιριάζει σαν γάντι στις ανάγκες αναδιάρθρωσης του γαλλικού κεφάλαιου! Τα εξηγούσαμε περιληπτικά το προηγούμενο Σάββατο.

Γράψαμε για το μεγαΘέαμα της εθνικής ενότητας μέσω δημόσιας τάξης. Τώρα, χτες, ο Macron δήλωσε την προέκτασή της, σαν «έκτακτη ανάγκη». Ναι, το γαλλικό κράτος / κεφάλαιο (αλλά και το αγγλικό, και το αμερικανικό, και το ισραηλινό, και κάμποσα ακόμα «εθνικά κεφάλαια») βρίσκεται σε τέτοια κατάσταση, εξαιτίας της 4ης βιομηχανικής επαναστάσης που ήδη ξεδιπλωνέται παγκόσμια, και του εντεινόμενου ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού.

Μην μας θυμίσει κανείς ότι «το κεφάλαιο δεν έχει πατρίδα»… Το ξέρουμε! Το κεφάλαιο σαν σχέση εκμετάλλευσης είναι πράγματι global. Όμως τα συγκεκριμένα κάθε φορά αφεντικά, όταν στριμώχνονται, κι όταν έχουν «έκτακτη ανάγκη» για «έκτακτη πειθαρχία» των εργατών, σηκώνουν τις εθνικές σημαίες τους, για να τυλίξουν αυτές τις «εθνικές» εργατικές τάξεις· για να τις επιστρατεύσουν με τον έναν ή τον άλλο τρόπο. (Κι ας είναι «ανύπαρκτες» – τα αφεντικά ξέρουν! Μια πρόσφατη και γαλλική μορφή παραδειγματικής επίδειξης της ανυπαρξίας τους λέγεται «κίτρινα γιλέκα»: ο χρωματισμός αγανακτισμένος μικροαστισμός σα γεννήτρια εντυπώσεων… )

Η πολιτική απόσταση ανάμεσα στους κάθε είδους Macron και τους κάθε είδους Orban απ’ την άποψη των μεθόδων τους είναι υπαρκτή μεν, αλλά όχι τόσο μεγάλη όσο φαίνεται. Υπάρχει ένας κοινός πυρήνας. Ότι τα αφεντικά, ενόψει της όξυνσης του μεταξύ τους ανταγωνισμού, απαιτούν (και θα απαιτήσουν…) θυσίες. Δεν πρέπει όμως να λέγεται τόσο ωμά όσο συμβαίνει πραγματικά. Πρέπει να λέγεται κάπως σαν «η πατρίδα χρειάζεται θυσίες». Έναντι κάποιων ανταμοιβών, αντιπαροχών, επιβραβεύσεων… αλλοίμονο. Κι αυτό χρειάζεται σαν «υποκείμενο» το καπιταλιστικό κράτος· και σαν ιδεολογία / λειτουργία τον πατερναλισμό του.

Α λα 21ος αιώνας…

Ο μικροαστισμός πάνω απ’ όλα!

Κυριακή 28 Οκτώβρη. Υπάρχει κάτι ακόμα. Θα το πούμε, το έχουμε ξαναπεί και ξαναπεί, δεν θα ιδρώσει κανενός το αυτί, αλλά ως εκεί μπορούμε. (Ευτυχώς η συνείδηση δεν διατίθεται σε χάπια ή ενέσεις!)

Όταν στις αρχές των ‘90s ύστερα από μια πολιτικο/οικονομική καταστροφή απίστευτη ως τότε χιλιάδες βαλκάνιοι, κυρίως αλλά όχι μόνο αλβανοί, μετανάστες / μετανάστριες έφτασαν στον «ελληνικό παράδεισο» για να συναντήσουν την κόλαση, επιμέναμε ότι επρόκειτο για εργάτες / εργάτριες (: βίαια προλεταριοποιημένους πληθυσμούς) και πως η «μεταχείρισή» τους ήταν προμήνυμα κινδύνου και για την δική μας «τύχη». Της εντόπιας εργατικής τάξης…

Ποια ήταν εκείνη η «μεταχείριση»; Η μαζική υποτίμηση. Σκατά λεφτά, που συχνά δεν δίνονταν καν, κι αντί για πληρωμή το αφεντικό φώναζε την αστυνομία να δέσει τους «λαθραίους». Ή σεξουαλικά κάτεργα…

Τα ξεφτιλισμένα (σε σχέση με τα ελληνικά) μεροκάματα εκείνοι και εκείνες του «πρώτου κύματος» μαζικής μετανάστευσης εργασίας στην ελλάδα, μπορούσαν ίσως να τα αντέξουν. Εκείνο που δεν μπορούσαν να σηκώσουν ήταν το να δουλεύουν και να μην πληρώνονται: η κοινωνική αναπαραγωγή τους δεν γινόταν με έξοδα τρίτων αλλά μόνο μέσα απ’ τη δουλειά τους. Συνεπώς, ακόμα και σαν «παράνομοι», εκείνοι οι εργάτες έκαναν πολλά και διάφορα ενάντια στο να τους τρώνε τα λεφτά. Από απεργίες (και απεργίες πείνας) μέχρι εξαιρετικές πράξεις σαμποτάζ…

Το ότι λέγαμε από τότε πως οι μετανάστες εργάτες μας προειδοποιούν για την «τύχη» της εργατικής τάξης πολύ πιο γενικά ήταν χειρότερο απ’ το να δείχνουμε τον κώλο μας σε τσάι κυριών! Στα ‘90s, παρότι είχε ήδη αρχίσει η υποτίμηση και των ντόπιων, ακριβώς σαν «ντόπιοι» είμασταν «πολύ ψηλότερα» απ’ τους «φουκαράδες»… Ωραίοι – και μοιραίοι…

Τα χρόνια πέρασαν… Και ήδη απ’ τα ‘00s, πριν καν το 2010, είχε αρχίσει να απλώνεται η «δωρεάν εργασία» – στους ντόπιους / ντόπιες… Σαν «δοκιμή», σαν «μαθητεία», σαν… Το πράγμα αγρίεψε στη συνέχεια, ειδικά μετά το 2012, όταν και οι επίσημοι μισθοί έγιναν (και συνεχίζουν να είναι) σκατά λεφτά για πολλές χιλιάδες σύγχρονους εργάτες / εργάτριες, αλλά και χιλιάδες αφεντικά έκαναν «στάση πληρωμών» προς τους εργαζόμενούς τους, όχι για ένα μήνα αλλά για έξι ή δώδεκα ή όσο…

Για να το πούμε απλά: η κατάσταση μεγάλου μέρους της εντόπιας εργατικής τάξης έγινε (από μισθολογική, άμεση και έμμεση άποψη) ακόμα χειρότερη απ’ ό,τι των μεταναστών εργατών στα ‘90s… Φυσικά υπήρχε και υπάρχει μια ουσιαστική διαφορά. Εκείνοι δεν είχαν καν πολιτικά δικαιώματα, που σήμαινε πως οποιαδήποτε στιγμή μπορούσαν να βρεθούν στα κρατητήρια· ή δολοφονημένοι απ’ την μικροαστική «ιερή αγανάκτηση». Εμείς, σαν ντόπιοι, δεν έχουμε χάσει ούτε το «δικαίωμα» του εκλέγειν, ούτε εκείνο του μηνύειν….

Όμως επειδή ο καπιταλισμός είναι καπιταλισμός, και επειδή στον καπιταλισμό δεν υπάρχει δωρεάν γεύμα, έναντι αυτής της «ανωτερότητας» (του να έχεις πολιτικά δικαιώματα…) η υλική πλευρά της υποτίμησης της εργασίας των ντόπιων έγινε ακόμα χειρότερη. Γιατί; Επειδή η πίσω πλευρά της αναγνώρισης των πολιτικών δικαιωμάτων (δηλαδή της εντοπιότητας / ιθαγένειας) είναι η σχέση πρόνοιας που λέγεται οικογένεια. Ενώ, δηλαδή, κανένας μετανάστης δεν θα δεχόταν να δουλεύει απλήρωτος ούτε ένα μήνα, οι ντόπιοι «το παλεύουν» επί μήνες… επειδή έχουν υποστηρίξη οικογενειακή. Και άρα μεγάλη αντοχή…

Το «κακό νέο» της βίαιης υποτίμησης το έφεραν εδώ, πάνω τους, έγκαιρα εκείνοι οι μετανάστες / μετανάστριες των ‘90s, αλλά δεν βρήκε παραλήπτη… Αφορούσε τους Άλλους και, σαν τέτοιο, ήταν αδιάφορο… Τώρα οι πρόσφυγες πολέμου και οι μετανάστες απ’ τις εμπόλεμες ζώνες της αφρικής και της ασίας κουβαλάνε από μακρυά ή κάπου εδώ γύρω ένα ακόμα χειρότερο καπιταλιστικό μήνυμα. Της εκμηδένισης της ζωής.

Παριστάνουμε ότι δεν μας αφορά. Εδώ έχουμε ειρήνη διάολε!..

Σωστά… (Εδώ, με τα κεφάλια στην άμμο, δεν βλέπουμε ούτε την τύφλα μας· σιγά μη δούμε το μέλλον…)

Η αλυσίδα συναρμολόγησης

Κυριακή 23 Σεπτέμβρη. Μπορεί το ψοφιοκουναβιστάν να προσπαθεί να φρενάρει την κινεζική καπιταλιστική επέκταση υψώνοντας δασμούς στις κινεζικές εισαγωγές· πόσο, όμως, «made in china» είναι τα εμπορεύματα που στα αμερικανικά τελεωνεία γράφουν made in china;

Το χαρακτηριστικό παράδειγμα λέγεται iPhone. Τα iPhone ξεφορτώνονται στα λιμάνια ή στα αεροδρόμια των ηπα σαν εισαγωγή απ’ την κίνα, με εργοστασιακή τιμή (το 7 και το 7plus) 240 δολάρια. Πάνω σ’ αυτό το νούμερο είναι που κανονικά πρέπει να μπουν οι αντικινεζικοί δασμοί.

Ωστόσο το iPhone δεν κατασκευάζεται στην κίνα. Εκεί μόνο συναρμολογείται. Όλα τα βασικά (και ακριβά) συστατικά του, όπως η οθόνη αφής, τα chips μνήμης, οι μικροεπεξεργαστές και τα υπόλοιπα παράγονται από αμερικανικές, ιαπωνικές, νοτιοκορεατικές και ταϊβανέζικες εταιρείες, με ονόματα όπως Intel, Sony, Samsung και Foxconn. Τα εργοστάσια που τα φτιάχνουν βρίσκονται κυρίως στην ταϊβάν. Τα εξαρτήματα εισάγονται στην κίνα, συναρμολογούνται, και εξάγονται σαν “made in china” iPhones.

Κάποιοι έκατσαν να βρουν πόσα απ’ τα 240 δολάρια εργοστασιακή τιμή στα αμερικανικά σύνορα (τέλη του 2016) πηγαίνουν που, με βάση την γεωγραφική διασπορά της κατασκευής ενός iPhone. Και διαπίστωσαν ότι στις ηπα και στην ιαπωνία μένουν, βαριά βαριά, 68 δολάρια στην κάθε μία· στην ταϊβάν περίπου 48· κάτι λιγότερο από 17 δολάρια πάνε στη νότια κορέα· και στην κίνα μόνο 8,46 δολάρια, ή το 3,6% της τελικής εργοστασιακής τιμής. Αυτό το ποσό αντιστοιχεί στην μπαταρία που κατασκευάζεται στην κίνα και την εργασία συναρμολόγησης. (283 δολάρια ανά κομμάτι, για ένα μοντέλο των 32 gb που στα τέλη του 2016 είχε τιμή λιανικής 649 δολάρια, πάει κατευθείαν στους λογαριασμούς της apple. Τα υπόλοιπα μοιράζονται στη γραμμή εμπορικής διάθεσης εντός ηπα: κέρδος χοντρικής, λιανικής, έξοδα μεταφοράς, αποθήκευσης, κλπ).

Αν και όχι υποχρεωτικά με τις ίδιες αναλογίες, παρόμοια ισχύουν για αρκετά απ’ τα κάμποσες χιλιάδες “made in china” εμπορεύματα που έχουν μπει στο στόχαστρο του αμερικανικού εμπορικού πολέμου. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του κινεζικού υπουργείου εμπορίου απ’ τον δεύτερο γύρο των πάνω από 6.000 ειδών, για περισσότερα απ’ τα μισά, θα επηρεαστούν λιγότερο ή περισσότερο μη κινεζικές επιχειρήσεις.

Το αμερικανικό καθεστώς θα ήθελε να πιστεύει πως όλοι αυτοί θα βολευτούν νοιώθοντας “παράπλευρες απώλειες”. Ή, ακόμα καλύτερα, θα πάρουν απ’ τον κινεζικό καπιταλισμό τους “κρίκους” που έχει (τελικούς προφανώς) και θα τους μεταφέρουν αλλού.

Ωστόσο το Πεκίνο τους προσφέρει την ανάποδη δυνατότητα: όχι να φύγουν, αλλά να μπουν ακόμα περισσότερο στην κινεζική αγορά, κρατώντας για το κινεζικό κεφάλαιο (και τους κινέζους εργάτες) τα τελικά στάδια κατασκευής. (Τα γράφαμε χτες).

Το ηθικό δίδαγμα; Είναι αδύνατο – σε γενικές γραμμές – να αποδοθεί πλήρης “εθνικότητα” στα πιο σύγχρονα απ’ τα εμπορεύματα. Άσχετα και πέρα απ’ τις ενδοκαπιταλιστικές και διακρατικές αντιθέσεις, ο πραγματικός καπιταλισμός οργώνει τον πλανήτη από άκρου σε άκρο, συχνά σαν διαδοχικοί κρίκοι των ίδιων αλυσίδων συναρμολόγησης ή διακίνησης…

(φωτογραφία: Εργοστάσιο της Foxconn).

Μεσοπρόθεσμα είμαστε όλοι νεκροί

Σάββατο 22 Σεπτέμβρη. Δεν έχουν περάσει περισσότερα από 10 ή 15 απ’ την εποχή που οι συνταξιούχοι (και οι συντάξεις) θεωρούνταν ένας δυναμικός παράγοντας για τις «αγορές» και την κατανάλωση του πρώτου κόσμου. Οι συνταξιούχοι (έλεγαν οι ύμνοι σ’ αυτούς) έχουν άφθονο χρόνο, και μπορούν να κάνουν τουρισμό, διακοπές, ταξίδια για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Μπορούν να ασχοληθούν με διάφορα (ακριβά) χόμπυ. Ή (άλλο σημαντικό) οι συνταξιούχοι του βορρά θα κατηφορήσουν για μόνιμη κατοίκηση στο νότο, επειδή το κλίμα είναι πιο ευχάριστο και υγιεινό. Αυτό, με τη σειρά του, θα τονώσει σημαντικά διάφορες «αγορές υπηρεσιών προς την τρίτη ηλικία», από ιατρικές μέχρι βοήθεια στα οικιακά, κλπ κλπ.

Άλλαξαν οι καιροί. Η επιμονή των φαιορόζ να εισάγουν τον θάνατο σαν «δημοσιο-οικονομικό παράγοντα», σαν επιχείρημα ή σαν απόδειξη λογιστηρίου, φαίνεται (τουλάχιστον) «άκομψη». Αλλά είναι συνεπής σε μια «οικονομική λογική» που διατρέχει και άλλα ζητήματα. Απ’ τον υπολογισμό ότι τα τροχαία ατυχήματα (συμπεριλαμβανομένων των θανατηφόρων) αυξάνουν το αεπ (αφού πλήθος επαγγελματικοί κλάδοι «ζουν» απ’ αυτά) ως την δόλια σύνδεση του χρόνου συνταξιοδότησης όχι με τα έτη εργασίας αλλά με το «προσδόκιμο ζωής». Πράγμα που σημαίνει ότι – ενάντια τους «μέσους όρους» – όσο αυτά τα όρια συνταξιοδότησης «τείνουν» προς διψήφια νούμερα με το 7 μπροστά, τόσο πιο πιθανό είναι ότι αρκετοί θα πεθαίνουν πριν προλάβουν να βγουν στη σύνταξη· ξαλαφρώνοντας τα ταμεία.

Γενικά μιλώντας ο θάνατος μπορεί κάλλιστα να βρίσκεται ψηλά σε διάφορους οικονομικούς υπολογισμούς. (Δεν ισχύει αυτό με τις κληρονομιές;;). Ο πόλεμος τι είναι; “Αντιπαραγωγικός” καπιταλιστικά; Κάθε άλλο!!! Ο θάνατος είναι της μόδας και συμφέρει, από διάφορες απόψεις. Προσοχή όμως: πάντα ο θάνατος των Άλλων – ποτέ ο δικός μας, ειδικά αν πρόκειται να είναι αργός και βασανιστικός.

Είναι, λοιπόν, κυνικοί ο τενεκεδένιος εξοχότατος πρωθυπουργός ή ο κυρ Ευκλείδης; Δεν έχουν συγγενείς σε ηλικία “συμφέρει να μας αδειάσεις την γωνιά”; Είναι κάτι πιο απλό: πιστοί υπηρέτες του κράτους και του κεφάλαιου. Όπως, εννοείται, και οι υπόλοιποι δεξιοί, οι «αντιπολιτευόμενοι», που κάτι έπαθαν με την προσβολή σε βάρος των «περήφανων γηρατειών» – καθότι εκλογές στον ορίζοντα…

Αν, όμως, σαν πιστοί υπηρέτες κράτους και κεφάλαιου, περιμένουν να πεθάνουν κι αυτοί οι αφέντες για να τους αφήσουν κάτι τις, μάταια ελπίζουν. (Ίσως γι’ αυτό προτιμούν να πληρώνονται καλά τοις μετρητοίς…)

(φωτογραφία: Περιμένοντας το αναπόφευκτο: μια κυβέρνηση ντυμένη “μαύρος άρχοντας”…)

Ο φιλεργατισμός των κατεργάρηδων

Δευτέρα 17 Σεπτέμβρη. Το φαιορόζ γκουβέρνο (λέει ότι) θέλει να καταργήσει τον «υποκατώτατο μισθό»… Ακόμα κι αν το «κάλλιο αργά παρά ποτέ» είναι εύλογο σχόλιο, θα πρέπει να είναι κανείς πολύ προσεκτικός. Θέλει να τον καταργήσει ή να τον μετασχηματίσει;

Τα ως τώρα στοιχεία (δεν έχει οριστικοποιηθεί το σχέδιο) δείχνουν το δεύτερο. Ναι μεν ο ονομαστικός «υποκατώτατος» (τα λεφτά που παίρνει κάποιος / κάποια δηλαδή) είναι προς κατάργηση, αλλά το φαιορόζ γκουβέρνο ψάχνει τρόπο να μην «επιβαρυνθούν» τ’ αφεντικά απ’ αυτό! Η ιδέα είναι, λοιπόν, η επιδότηση του «μη μισθολογικού κόστους» – των ασφαλιστικών εισφορών. Κατά 50% για τον πρώτο χρόνο πρόσληψης του / της κάτω των 25, και κατά 100% για τον δεύτερο χρόνο δουλειάς. Ένα είδος κρατικά επιδοτούμενης «γκρίζας» εργασίας δηλαδή, κρατώντας πάντα το ηλικιακό όριο των 25 χρόνων…

Αν θεσμοθετηθεί κάτι τέτοιο, θα σημαίνει την συντήρηση ενός «υποκατώτατου» – για το καλό των αφεντικών και της κερδοφορίας τους – με «άλλο τρόπο». Πέρα απ’ τα υπόλοιπα που θα εφεύρουν τα αφεντικά για να αυξήσουν ακόμα περισσότερο τα οφέλη τους από μια τέτοια εξέλιξη (πραγματικό σύνταγμα vs τυπικό σύνταγμα…) υπάρχει ένα ελεεινό σημείο σ’ αυτήν: αν το υπουργείο οικονομικών μετατραπεί σε «ασφαλιστή» της δουλειάς των κάτω των 25 δεν θα συμπίπτουν, άραγε, τα συμφέροντά του με εκείνα των φυσικών εργοδοτών στο να δηλώνονται επίσημα λιγότερες έως πολύ λιγότερες ώρες δουλειάς; Ναι, θα συμπίπτουν: θα έχει (το υπουργείο οικονομικών) λιγότερα έξοδα…

Μα είναι απατεώνες οι ροζ υπουργοί να αρχίσουν να κλέβουν και στο ζύγι; Συζητήσιμο… Όμως ακόμα κι αν δεν είναι, δεν θα βρίσκονται αιώνια στις καρέκλες τους. Νομοθετώντας ανοίγει κανείς έναν δρόμο που θα τον αξιοποιήσουν οι επόμενοι και οι μεθεπόμενοι…

(Ωστόσο η αλήθεια είναι σκληρή: αν είμαστε ικανοί για τίποτα παραπάνω, ας πάμε να το πάρουμε…)