Ελληνικές “ενστάσεις”…

Σάββατο 11 Μάρτη. Εννοείται πως και η Αθήνα έχει τα προβληματάκια της μ’ αυτές τις εξελίξεις – πως θα μπορούσε να συμβαίνει διαφορετικά; Ο εξοχότατος πρωθυπουργός επέλεξε να κρυφτεί πίσω απ’ την στάση «ναι μεν αλλά» (τα «αλλά» ήταν άκυρα…)· απλά επειδή, από ευγένεια και θεσμική υποχρέωση, ρώτησαν και την δική του γνώμη. Όχι ότι έχει κάποια σημασία…

Πιο αποφασισμένος, έτοιμος να κτυπήσει την γροθιά του στο μαχαίρι, δείχνει ένας άλλος παράγοντας του ντόπιου δημόσιου βίου, εκπρόσωπος σοβαρού τμήματος του ελληνικού κεφάλαιου. Ο κυρ Βασίλης Κορκίδης, πρόεδρος της «ελληνικής συνομοσπονδίας εμπορίου και επιχειρηματικότητας». Κατά το ρεπορτάζ της «ναυτεμπορικής» (ο τονισμός δικός μας):

…. Σύμφωνα με τον Β. Κορκίδη δεν είναι τυχαίο ότι τα τελευταία επτά χρόνια των μνημονίων, όχι μόνο αδυνατούμε να ακολουθήσουμε τον δείκτη του ευρωπαϊκού κλίματος, αλλά το τελευταίο εξάμηνο ξεμακραίνουμε επικίνδυνα. Σε κάθε περίπτωση, όπως υπογραμμίζει, η ΕΣΕΕ έχει προετοιμαστεί να συνεισφέρει με μια πλατφόρμα ιδεών στην εμπορική ταυτότητα της Ευρώπης του μέλλοντος. Τα κείμενα που θα διαμορφωθούν μέχρι το τέλος του 2017 από την Ε.Ε. σχετικά με την ανάπτυξη της κοινωνικής διάστασης της Ευρώπης, την εμβάθυνση της οικονομικής και νομισματικής ένωσης, θα πρέπει επιτέλους να συμπεριλάβουν χωρίς καμία εξαίρεση τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα της Ελλάδας, αναφέρει χαρακτηριστικά

Ξέρουμε καλά ποια είναι αυτή η «πλατφόρμα ιδεών» που μπορούν να προσφέρουν τα ντόπια μικρομεσαία αφεντικά στην «κοινωνική διάσταση» της ευρώπης:

Α) Οδηγίες για το πως να μην πληρώνουν τα αφεντικά τους εργάτες τους.

Β) Οδηγίες για το πως να τους εκβιάζουν να δουλεύουν ωράρια κατά βούληση.

Γ) Οδηγίες για το πως να κλέβουν τις εισφορές στα ασφαλιστικά ταμεία.

Δ) Οδηγίες για το πως να κλέβουν τον φπα.

Ε) Οδηγίες για το πως να μην πληρώνουν φόρους.

ΣΤ) Οδηγίες για το πως να ξεπλένουν μαύρο χρήμα.

Ζ) Οδηγίες για το πως να κρύβουν τα κέρδη τους.

Η) Οδηγίες για το πως να κλαίγονται ότι δεν βγαίνουν, ότι υποφέρουν…

ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ θα πρέπει αυτές οι οδηγίες να γίνουν ευρωπαϊκές ντιρεκτίβες, και ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ θα πρέπει τα ντόπια μικρομεσαία αφεντικά να αναγνωριστούν διεθνώς σαν πρωτοπόροι, και να ανταμοιφθούν ανάλογα.

Άντε!!! Πολύ τους ανέχτηκε αυτούς τους παλιοευρωπαίους η ελληνική «φτωχομικρομεσαία» εργοδοσία! Επιτέλους!….

(φωτογραφία: Εκείνη λέει: Μην ανησυχείς, βλέπω το ελατήριο της ελληνικής ανάπτυξης να εκτοξεύεται χάρη σ’ εσένα! Εκείνος σκέφεται: Λες; Νόμιζα ότι μόνο εγώ το έβλεπα… Λες; Το κλου είναι το περιπαικτικό ύφος του Juha Sipila, πρωθ. της φινλανδίας, από δίπλα, την ώρα που ετοιμάζεται να κάτσει: Τόφαγες καϋμένε;)

Ιστορική υπενθύμιση

Πέμπτη 9 Μάρτη. Πολλά θα γραφτούν και θα ειπωθούν υπέρ και κατά της διαδικασίας “αναβάθμισης” του project ευρώπη, όπως αυτό προχωράει σε μια συμβολική στιγμή πύκνωσης, στις 25 του μήνα. Ακόμα περισσότερα θα ειπωθούν μετά: δεν πρόκειται για instant process («φραπεδιά» στα ελληνικά!) αλλά για μακρόχρονη διαδικασία, που ξεκίνησε από πέρυσι το καλοκαίρι, μετά το βρετανικό δημοψήφισμα. Και επιταχύνθηκε μετά την εκλογή του ψόφιου κουναβιού. Μια μακρόχρονη διαδικασία που, όπως όλες οι παρόμοιες στην ιστορία της ε.ε., δεν θα είναι «ευθύγραμμη»: οι αποκλίσεις των εθνικών καπιταλιστικών συμφερόντων στην ευρώπη, ακόμα και οι αντιθέσεις μεταξύ τους, δεν έχουν ξεπεραστεί, ούτε καν ανάμεσα στο Παρίσι και το Βερολίνο. Όμως υπάρχουν όντως «καινούργια δεδομένα» (όχι απρόβλεφτα…) που κάνουν ρεαλιστικό (και από κάποιες απόψεις αναγκαίο) ένα ακόμα ευρωπαϊκό forward.

Η αποχώρηση του Λονδίνου απ’ την ε.ε. (μια αποχώρηση που δεν έχει ξεκινήσει ακόμα επίσημα, και δεν είναι σίγουρο ούτε το πότε ούτε το πως θα ολοκληρωθεί) είναι ευκαιρία για το Παρίσι. Το γαλλικό κράτος / κεφάλαιο (: plus ιμπεριαλισμός) είναι πολύ ουσιαστικότερο τόσο για «εμπρός» όσο και για «πίσω» στην ιστορία της ευρωπαϊκής πολιτικής και οικονομικής ολοκλήρωσης απ’ ότι νομίζουν οι ανίδεοι έλληνες, που βολεύονται να βρίζουν το Βερολίνο για τα πάντα. Γαλλική «ανάγκη» και πρωτοβουλία ήταν η ε.κ.α.χ. («ευρωπαϊκή κοινότητα άνθρακα / χάλυβα»), η μήτρα της ε.ο.κ., για να ελεγχθεί στοιχειωδώς η μεταπολεμική γερμανική βιομηχανία… Γαλλική «ανάγκη» και πρωτοβουλία ήταν το ευρώ, για να ελεγχθεί η γερμανική ενοποίηση. Απ’ την άλλη μεριά γαλλική ήταν επίσης η ακύρωση του ευρωσυντάγματος.

Αυτό δεν σημαίνει, φυσικά, ότι το γερμανικό κράτος / κεφάλαιο (: plus ιμπεριαλισμός) είναι «θύμα». Σημαίνει αυτό: κανένα βήμα ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης δεν προχώρησε ποτέ σ’ αυτά τα 60 χρόνια της μακρόχρονης διαδικασίας αν δεν εξυπηρετούσε και τα γαλλικά συμφέροντα.

Επέκταση και εμβάθυνση

Πέμπτη 9 Μάρτη. Στα ‘90s, μετά την διάλυση του «ανατολικού μπλοκ», μετά την γερμανική ενοποίηση (που τρόμαξε, όχι χωρίς λόγο, τόσο το Λονδίνο και το Παρίσι όσο και την Ουάσιγκτον) και το «χαλινάρι» (που αποδείχθηκε στην πράξη ότι δεν δούλεψε) στον γερμανικό καπιταλισμό με την αντικατάσταση του ηγεμονικού μάρκου απ’ το «κοινό» ευρώ, συγκρούστηκαν ήπια δύο διαφορετικές προσεγγίσεις για το μέλλον της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Για το Βερολίνο προτεραιότητα είχε η θεσμική «εμβάθυνση». Δηλαδή η ενίσχυση των ενιαίων θεσμίσεων μεταξύ των τότε κρατών μελών της ε.ε. Για το Παρίσι, αντίθετα, προτεραιότητα είχε η «επέκταση». Η ένταξη, δηλαδή, στην ε.ε., το γρηγορότερο, όσο το δυνατόν περισσότερων κρατών απ’ το πρώην «ανατολικό μπλοκ».

Η διαφορά στην τακτική ήταν ουσιαστική. Για το δυναμικά εξελισσόμενο Βερολίνο των αρχών της δεκαετίας του ’90 σημασία είχε η διαμόρφωση ενός ισχυρού μπλοκ ευρωπαϊκών κρατών, γύρω απ’ το οποίο τα κράτη του πρώην «ανατολικού μπλοκ» θα είχαν δορυφορική λειτουργία, οικονομικά και πολιτικά. Για το Παρίσι, αντίθετα, η ένταξη όσο το δυνατόν περισσότερων απ’ αυτά στην ε.ε. με πιο χαλαρές δεσμεύσεις σήμαινε πιθανά ή βέβαια (π.χ.: πολωνία) αντίβαρα απέναντι στην ανατέλλουσα γερμανική ισχύ.

Τι έγινε τελικά; «Της γαλλίας». Και με σιωπηλό τρόπο (αντίθετα απ’ τα γαλλικά συμφέροντα) «της αγγλίας». Σε αντίβαρο, και για λόγους στοιχειώδους συνοχής, η «συνθήκη του Μάαστριχτ» τον Φλεβάρη του 1992, διαμόρφωσε τα κριτήρια μιας ορισμένης «δημοσιονομικής πειθαρχίας», που ταίριαζαν περισσότερο στον ορθολογισμό του γερμανικού κράτους / κεφάλαιου, (όπως και των κεντρο/βορειοευρωπαϊκών): ετήσιο έλλειμμα όχι μεγαλύτερο του 3% του αεπ για κάθε κράτος / μέλος, χρέος όχι μεγαλύτερο απ’ το 60%. To 1994 μπήκαν στην ε.ε. η αυστρία, η φινλανδία και η σουηδία· το 2004 η σλοβενία, η ουγγαρία, η σλοβακία, η πολωνία, η λιθουανία, η εσθονία, η λετονία, η μάλτα και η (νότια) κύπρος· το 2007 η ρουμανία και η βουλγαρία· το 2013 η κροατία.

Τι είναι αυτό που γίνεται τώρα; Η επέκταση έχει ανασταλεί εδώ και κάποια χρόνια (για τα κράτη της δυτικής βαλκανικής). Η αποχώρηση του Λονδίνου αλλάζει την πολιτική γεωμετρία της ε.ε. (αν και παράγοντες αστάθειας υπάρχουν και θα συνεχίσουν να υπάρχουν) αφήνοντας στο Παρίσι το περιθώριο να ξαναδιαπραγματευτεί (με το Βερολίνο και τους συμμάχους του) την «εμβάθυνση». Την δημιουργία, σα να λέμε, ενός δυναμικού πυρήνα σχετικά μεταβλητής σύνθεσης που είτε θα σέρνει τους «δορυφόρους» του, είτε θα τους αφομοιώνει· με αυστηρές προϋποθέσεις.

Διαφορική ολοκλήρωση

Πέμπτη 9 Μάρτη. Η ιδέα “συμμαχιών των προθύμων” μέσα στην ε.ε. και την ευρωζώνη δεν είναι καινούργια. Τόσο η ευρωζώνη και οι ιδιαίτεροι θεσμοί της (σε σχέση με την ε.ε.) όσο και η “συνθήκη Σέγκεν” ανήκουν σ’ αυτήν την κατηγορία “ευέλικτης” διαχείρισης των διαφωνιών (ή των κρατικό / καπιταλιστικών ιδιαιτεροτήτων) μέσα στο σώμα της ε.ε.

Ωστόσο έχει αποκτήσει ιστορική επικαιρότητα και, με μια έννοια, πυκνότητα ενδεχομένων μέσα στον οξυνόμενο παγκόσμιο ενδοκαπιταλιστικό ανταγωνισμό. Εκείνο στο οποίο φαίνεται να συμφωνούν τώρα Βερολίνο, Ρώμη, Μαδρίτη, Παρίσι (αλλά και Άμστερνταμ, Βρυξέλες, Βιέννη, Λισσαβώνα, και θα δούμε ποιοί άλλοι) είναι μελλοντικές διακρατικές συμφωνίες στις οποίες δεν θα έχει πλέον ισχύ το “βέτο” ενός κράτους / μέλους (ή περισσότερων), ειδικά εντός ευρωζώνης. Οι τομείς που κρίνονται ήδη κρίσιμοι για τέτοιες μελλοντικές συμφωνίες “παραπάνω ολοκλήρωσης” υψηλής προτεραιότητας έχουν ήδη προδιαγραφεί, απ’ την θεματολογία των πέντε εγγράφων που θα καταθέσει η ευρωπαϊκή επιτροπή προς διαβούλευση μεταξύ των κρατών / μελών, τους επόμενους μήνες:

1) Στα τέλη Απρίλη θα γίνει η εισήγηση για την κοινωνική πολιτική·

2) Στα μέσα Μάη θα γίνει η εισήγηση για την αντιμετώπιση των κοινωνικών αντιθέσεων που έχουν προκληθεί απ’ την φιλελευθεροποίηση του παγκόσμιου εμπορίου (“παγκοσμιοποίηση”)·

3) Στα τέλη Μάη θα γίνει η εισήγηση για την εμβάθυνση της νομισματικής και οικονομικής ενοποίησης (ευρωζώνη)·

4) Στις αρχές Ιούνη θα γίνει η εισήγηση για την διαμόρφωση μιας περισσότερο “ευρωπαϊκής” στρατιωτικής πολιτικής·

5) Στα τέλη Ιούνη θα γίνει η εισήγηση για την ενίσχυση του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού και των κοινών ευρωπαϊκών προγραμμάτων.

Οι τίτλοι δεν διευκρινίζουν ακριβώς το περιεχόμενο, δείχνουν ωστόσο μια κατεύθυνση. Ακόμα περισσότερο αν εννοηθούν στον συνδυασμό τους. Για παράδειγμα η περιβόητη “μεταφορά πόρων απ’ τον πλούσιο βορρά στον φτωχότερο νότο”, που έτσι κι αλλιώς συμβαίνει μέσα από διάφορες διαδικασίες και προγράμματα (αλλά ταυτόχρονα θεωρείται, για καθαρά ιδεολογικούς λόγους, ανάθεμα στον βορρά) μπορεί να ενισχυθεί (σημεία 1 και 2) με ταυτόχρονη θεσμοθέτηση κάποιου είδους “ευρωπαϊκού υπουργείου οικονομικών” και “ευρωπαϊκού υπουργείου περιφερειακής ανάπτυξης” με αυξημένες οικονομικές αρμοδιότητες και πολιτικές ευθύνες απέναντι στα κράτη μέλη, ειδικά τα πιο “προβληματικά” (σημείο 3).

Αν και είναι νωρίς να σχολιάσουμε τις τελικές διευθετήσεις, δεν είναι καθόλου νωρίς να εντοπίσουμε τις τάσεις. Δεν φαίνεται στο ορίζοντα η τολμηρή (γερμανικής προέλευσης) αλλά και ορθολογική ιδέα ενός “ευρωσυντάγματος”. Αυτή “κάηκε”. Αντίθετα (φαίνεται ως τώρα ότι) θα ακολουθηθεί, σε ότι αφορά την “εμβάθυνση”, μια τακτική “κομμάτι κομμάτι”, σε τομείς όπου μπορεί να υπάρξει κοινωνική συναίνεση. Επιπλέον, θα πρέπει οι συμφωνίες (που λογικά θα συνεπάγονται μεγαλύτερη μεταφορά αρμοδιοτήτων εδώ κι εκεί σε υπερεθνικούς / ευρωπαϊκούς θεσμούς) να είναι συμβατές με τα συντάγματα των εθνικών κρατών. Και ειδικά του γερμανικού, όπου υπάρχει μια παράδοση αυστηρότητας στην τήρηση των ορίων του.

Ελληνική αδυναμία

Πέμπτη 9 Μάρτη. Αν η Αθήνα “τρύπωσε” τόσο στην ε.ε. όσο και στην ευρωζώνη πειρατικά, κάνοντας κατάχρηση της πολιτικής ερμηνείας διάφορων κριτηρίων (και των γεωπολιτικών συμφερόντων του Παρισιού…), τώρα, ευρισκόμενη σε ένα limbo στην άκρη της ευρωζώνης, δεν μπορεί να ελπίζει ότι θα «πείσει» ότι είναι ικανή για τα ευρωπαϊκά παραπάνω του 21ου αιώνα. Ο «αναξιοπρεπής επαίτης», όπως θα έλεγε ο Κονδύλης, παραείναι τέτοιος για να έχει και αξιώσεις!

Φυσικά οι επαγγελματίες και ερασιτέχνες πατριώτες φρίττουν για την «ευρώπη των πολλών ταχυτήτων», ως εάν η ελληνική επικράτεια είναι μιας, και μόνο μιας, ταχύτητας… Απ’ την λίστα των 5 προς συζήτηση τους επόμενους μήνες θεμάτων φαίνεται ότι το προσοδικό ελληνικό κράτος / κεφάλαιο θα λιγουρευόταν τα σημεία 1 και 2 (με απλωμένο το χέρι, όπως συνήθως…), θα έφριττε με το 3ο, και θα ήθελε να πλασσαριστεί σαν «ισότιμο μέλος» στο 4ο. Χμμμ…

Θα μπορούσε…. αν πρώτα έλυνε τις συνοριακές διαφορές του με σχεδόν το σύνολο των γειτόνων του: το αλβανικό κράτος, το τουρκικό, και το κράτος της μακεδονίας… Κάτι περισσότερο από απίθανο!! Άραγε γιατί τα άλλα κράτη μέλη της όποιας μελλοντικής ενισχυμένης ευρωπαϊκής στρατιωτικής συμμαχίας να «υιοθετήσουν» τις ελληνικές εθνικιστές «εκκρεμότητες»; Γιατί να φορτωθούν την ελληνική ιμπεριαλιστική παρελκυστικότητα; Δεν μπορούν να «αξιοποιήσουν» (εντός ή εκτός εισαγωγικών) απευθείας τα βαλκανικά κράτη;

Το σίγουρο είναι, πάντως, αυτό: τους μήνες που αλλού θα κουβεντιάζουν για το όποιο ευρωπαϊκό καπιταλιστικό / ιμπεριαλιστικό μέλλον, το ελλαδιστάν θα εξακολουθεί να πιστεύει ότι είναι «το κέντρο του κόσμου»… και θα στέκεται μπροστά στα ταμεία της ευρώπης μουρμουρίζοντας «λίγα ψίχουλα αγάπης σου γυρεύω…»

Η αιτία

Τρίτη 7 Μάρτη. Το θυμάται, άραγε, κανείς; Μετά από 7 χρόνια οργιώδους δημαγωγίας, μικροαστικών φαντασιώσεων, παγκόσμιων συνωμοσιών (κατά των ελλήνων, φυσικά!), αναμνήσεων απ’ τα χρόνια της βρώμικης, βγαλμένης απ’ το αίμα των μεταναστών εργατών, ευδαιμονίας των ’90, και παρέλασης “πουλημένων” ή απλά “ανίκανων” (εκλεγμένων…) πολιτικών, το να το θυμίζουμε μπορεί να μοιάζει “τρελό”: η αιτία όλων των “δεινών” βρίσκεται στο ότι το ελληνικό κράτος (και, μαζί του, μεγάλο μέρος του ντόπιου επιχειρείν και οι ελληνικές τράπεζες) δεν θεωρείται αξιόπιστο σα δανειζόμενος απ’ τους αγοραίους δανειστές χρήματος. Τις περιβόητες “αγορές”. Αυτοί οι διεθνείς έμποροι χρήματος κρίνουν ότι το ελληνικό κράτος (με βάση το ιστορικό του αλλά και τα δομικά χαρακτηριστικά του) ΔΕΝ είναι ικανό να ξεπληρώνει τα χρέη του. Και έχουν σοβαρά επιχειρήματα γι’ αυτήν την εκτίμηση.

Αυτό, όλο κι όλο. Η εφταετία των μνημονίων ΔΕΝ αφορά τίποτα άλλο απ’ την “διόρθωση” ορισμένων οφθαλμοφανών αδυναμιών του ελληνικού κράτους / κεφάλαιου, έτσι ώστε να ξαναγίνει αξιόχρεο, όχι απέναντι στο Βερολίνο ή στο δντ, αλλά απέναντι στις διεθνείς αγορές χρήματος.

Αυτό, όλο κι όλο. Κι αυτό έχει αποδειχθεί ΑΔΥΝΑΤΟ! Όχι μόνο (ή κυρίως) επειδή τα “προγράμματα δομικής προσαρμογής” των τρισκατάρατων πολιτικών δανειστών είναι καλύτερα ή χειρότερα, αυστηρότερα ή πιο χαλαρά, απάνθρωπα ή φιλάνθρωπα… Αλλά επειδή επί τόσα χρόνια ΚΑΜΙΑ κοινωνική και πολιτική συμμαχία στην ελλάδα ΔΕΝ αναγνώρισε, έστω με διαφορετική προσέγγιση απ’ αυτήν την δανειστών, ότι ΟΝΤΩΣ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΣΟΒΑΡΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ στο ελληνικό σύμπλεγμα κράτους / κεφάλαιου, και ΚΑΜΙΑ διαφορετική πρόταση για την επίλυσή τους δεν προτάθηκε, συζητήθηκε, εγκρίθηκε, εφαρμόστηκε…

“Κανένα πρόβλημα δεν είχαμε – όλα τα δημιούργησαν οι τρισκατάρατοι ξένοι”. Αυτή είναι η mainstream ελληνική αλήθεια. Κι αφού είναι αυτή, μετά από εφτά χρόνια, το ελληνικό κράτος / κεφάλαιο ΕΙΝΑΙ ΑΚΟΜΑ ΠΙΟ ΑΝΑΞΙΟΠΙΣΤΟΣ δανειζόμενος, διεθνώς…

Η αιτία 2

Τρίτη 7 Μάρτη. Είναι τόσο βαθιά αυτή η “βεβαιότητα” σχεδόν απ’ την στιγμή 0 ως σήμερα ώστε τα προβλήματα του ελληνικού συμπλέγματος κράτους / κεφάλαιου έχουν πάψει προ πολλού να είναι απλά “οικονομικά”. Εκτός από εκείνους που από “ανθρωπιστική ευαισθησία” (και θεαματική απλοϊκότητα…) λυπούνται για τα χάλια των ελλήνων δεν θα πρέπει να υπάρχει άνθρωπος στην ευρώπη που να μην καταλαβαίνει ότι τα ελληνικά προβλήματα είναι, ουσιαστικά, “διανοητικά”: αδυναμία (ή άρνηση, ή απώθηση) αναγνώρισης “χοντρών” πλευρών της πραγματικότητας. Πάγια εθελοτυφλία. Μεμψιμοιρία. Πείτε το όπως θέλετε.

Για παράδειγμα το περιβόητο κόμμα της δραχμής κάτω απ’ τις σημαίες του “εθνικού νομίσματος” ΔΕΝ προτείνει καμία λύση στη διεθνή χρεο-αναξιοπιστία του έθνους / κράτους που θέλει, υποτίθεται, να σώσει. ΟΥΤΕ καν την αναγνωρίζει σαν ζήτημα. Απλά προσπαθεί να την προσπεράσει (και να την οξύνει) μέσα απ’ την μυθολογία του παντοδύναμου “εθνικού νομίσματος”. Το οποίο (αναγκαστικά) θα γίνει το μόνο εργαλείο δανεισμού χρήματος, “εσωτερικού” αναπόφευκτα, μέσα απ’ την παραγωγή του νομισματοκοπείου…

Ούτε, όμως, το κόμμα του ευρώ (αν υποθέσουμε ότι υπάρχει τέτοιο…) ΔΕΝ έχει καμία λύση αφού επίσης ΔΕΝ αναγνωρίζει τα δομικά προβλήματα.

Μήπως αυτά είναι μυστικά ή μυστηριώδη; Μήπως αυτοί οι “απ’ έξω”, είτε είναι έμποροι χρήματος είτε τεχνοκράτες της καπιταλιστικής οικονομολογίας και διοίκησης βλέπουν τόσο μεροληπτικά (γιατί;) την θέσμιση του κεφάλαιου και του κράτους στην ελλάδα ώστε να κάνουν πουλάκια τα μάτια τους; Το κωμικοτραγικό είναι ότι αυτά ακριβώς τα προβλήματα τα περιγράφουν διαρκώς οι έλληνες στην καθημερινή τους ζωή ελεεινολογώντας ασύστολα· αρκεί να κουβεντιάζουν μεταξύ τους και μόνο!! Τέτοια είναι η πραγματικότητα της πραγματικότητας, που δεν αφορά την πολιτική οικονομία του κεφάλαιου αλλά την ηθική οικονομία του μικροαστισμού: “απ’ έξω κούκλα (δηλαδή μόνιμη πόζα) – από μέσα πανούκλα (δηλαδή τα ξέρουμε μια χαρά τα σκατά μας, αλλά είναι οικογενειακή υπόθεση)”. Εννοείται ότι στην πανούκλα δεν λύνεται τίποτα. Απλά συμβαίνει…

Η συγκυρία

Τρίτη 7 Μάρτη. Η αντίθεση δεν θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερη. Στην ιστορική φάση που τα κράτη / μέλη της ε.ε. και οπωσδήποτε τα κράτη / μέλη της ευρωζώνης πρόκειται να μπουν στη διαδικασία update της συλλογικής τους υπόστασης (με την έννοια των κρατικο/καπιταλιστικών θεσμίσεων, των συγκλίσεων και των αποκλίσεων διάφορων συμφερόντων μέσα στον παγκόσμιο ανταγωνισμό) ένα απ’ αυτά, και μόνο ένα, σέρνεται με όλο και μεγαλύτερο ζόρι, αρνούμενο (όχι μόνο οι πολιτικές βιτρίνες αλλά, επιπλέον, ο “λαός”) ότι έχει σοβαρά δομικά προβλήματα, αρνούμενο να συζητήσει γι’ αυτά, να συγκρουστεί εσωτερικά γι’ αυτά, να βρει «λύσεις». Ένα απ’ αυτά, και μόνο ένα, είναι ανίκανο να πείσει καν και καν τους διεθνείς εμπόρους χρήματος ότι μπορούν να το εμπιστευτούν και να το δανείσουν με λογικά επιτόκια· άρα είναι ανίκανο για πολύ περισσότερα με διεθνή αξία (είναι ικανό μόνο για γεωπολιτικές προσόδους, αν και όταν βρεθούν τέτοιες). Ένα απ’ αυτά, και μόνο ένα, νομίζοντας ότι παραμένει στο κέντρο του κόσμου περιμένει κάποιον από μηχανής θεό.

Κι έτσι, μήνα Μάρτη του 2017, ενώ στο Παρίσι (για παράδειγμα) οι πολιτικές βιτρίνες τεσσάρων απ’ τα σημαντικότερα κράτη μέλη του κλαμπ της ευρωζώνης κηρύσσουν την έναρξη μιας διαφορικής διαδικασίας μεγαλύτερης όσμωσης και ολοκλήρωσης στην ευρώπη, ένα απ’ τα μέλη του κλαμπ, και μόνο ένα, προσβλέπει απελπισμένα σε κάποια σύνοδο των “τεχνικών κλιμακίων”, σε κάποιο euroworking group, μπας και πείσει ότι αξίζει έναν ακόμα γύρο πολιτικού δανεισμού, και μάλιστα από κράτη / μέλη φτωχότερα. Ενόσω διατηρεί σε φορολογική ασυλία τα αφεντικά του, την εκκλησία του, τους βουλευτές του… Ενόσω οι υπήκοοι δεν καταλαβαίνουν καν και καν ότι η αύξηση της φορολογίας στους μισούς είναι το αντίτιμο της α-φορολόγησης των άλλων μισών…

Δεν είναι ολοφάνερο; Αυτό το ένα κράτος δεν ανήκει πλέον στην ευρωζώνη· στο βαθμό που αυτή υπήρξε (και εξακολουθεί να είναι) το προηγούμενο ιστορικά update της καπιταλιστικής ευρώπης. Δεν ανήκει ούτε στην διαδικασία εξέλιξής της, ούτε καν και σε οποιοδήποτε ενδεχόμενο στασιμότητάς της. Είναι εκτός. Όχι νομισματικά· αυτό είναι το μόνο που έχει απομείνει (αλλά ευρώ χρησιμοποιεί και το montenegro σαν επίσημο νόμισμα, χωρίς να είναι καν στην ε.ε…). Είναι εκτός σε κάθε άλλη πλευρά: δεν έχει τους θεσμούς, δεν έχει τους τρόπους. Είναι ένα failed state. Όπως λένε εκτός συνόρων όλο και συχνότερα: μια χαμένη υπόθεση.

Δεν φταίει η σκληρότητα του δντ γι’ αυτό, παρόλο που αυτή είναι δεδομένη. Φταίει αυτό το απλό: τόσο η πολιτική ελίτ όσο και ο μικροαστισμός και ο μεσοαστισμός στην ελλάδα ΔΕΝ αναγνώρισαν ποτέ ανοικτά ότι έχουν σοβαρά προβλήματα συγκρότησης, ΔΕΝ ασχολήθηκαν ποτέ με το να τα προσδιορίσουν με ακρίβεια και να βρουν τις εναλλακτικές για την λύση τους, ΔΕΝ συγκρούστηκαν ποτέ πάνω σε πιθανές αντίθετες (αλλά πραγματικές, ουσιαστικές) λύσεις. Κι αυτό που ισχύει σε ατομική κλίμακα ισχύει ακόμα περισσότερο σε κρατικο/καπιταλιστική: αν παριστάνεις πως «όλα είναι ο.κ.» (και φταίνε οι καταραμένοι ξένοι), αν φυλάς δηλαδή ζηλότυπα το «απ’ έξω κούκλα από μέσα πανούκλα» όταν το πρώτο δεν ισχύει πια καν και καν, τότε είσαι άξιος της μοίρας σου…

(φωτογραφία: είναι για την επικοινωνία με το enterprise… έφυγε βιαστικά και… εεε… καταλαβαίνετε…)

Η συγκυρία 2

Τρίτη 7 Μάρτη. Θα ήταν δυνατόν, παρά το γεγονός ότι τέτοια είναι η πολιτική πραγματικότητα στην ευρώπη (και στον πλανήτη), να διατηρηθεί η Αθήνα στην ευρωζώνη μόνιμα διασωληνωμένη; Αν και τίποτα δεν μπορεί να αποκλεισθεί, η ιστορική λογική (έστω η δική μας) λέει πως όχι. Για να το πούμε ωμά: σε τελευταία ανάλυση, για τον ελληνικό καπιταλισμό, που περνάει όλο και μαζικότερα στη φάση της μαύρης συσσώρευσης και του μαφιόζικου κράτους, καμία διαπραγμάτευση δεν είναι πλέον εφικτή. Ό,τι ήταν να πάρουν τα ντόπια αφεντικά απ’ την διεθνή βοήθεια των ομοίων τους τα πήραν ως και το 2013 ή, έστω, το 2014. Από τότε και μετά, κάθε απαιτούμενη σοβαρή μεταρρύθμιση θίγει τα συμφέροντα και τις διαδικασίες της κερδοφορίας τους.

Αυτό το ξέρουν οι καταραμένοι “δανειστές”. Γι’ αυτό και το μόνο που τους ενδιαφέρει πια (μετά την τελευταία και διαψευσμένη ελπίδα τους, την άνοιξη του 2015, για ένα ελληνικό ρεφορμιστικό potential) είναι να πάρουν τα λεφτά που έχουν δανείσει το ελλαδιστάν. Όμως γι’ αυτό δεν χρειάζεται να ανήκει η Αθήνα στην ευρωζώνη! Χρειάζεται επιτήρηση, “διεθνής έλεγχος”, αυτό ναι, έχει ξαναγίνει πολλές φορές. Αλλά θα ήταν προτιμότερο αυτός ο “διεθνής έλεγχος” να αφορά κάποιον εκτός κλαμπ.

Το κόμμα της δραχμής θα αγαλιάσει αν τα πράγματα εξελιχθούν όπως δείχνουν οι πραγματικές ιστορικές τάσεις… Ή μήπως όχι; Ένα μέρος του ασφαλώς και θα χαρεί· έχει επενδεδυμένα συμφέροντα στην άγρια νομισματική υποτίμηση εργασίας και κεφάλαιου. Ένα άλλο μέρος όμως, το πιο μικροαστικό, θα χαρεί στην αρχή και μετά θα λυσσάξει. Θα είναι αργά. Και πάντα θα είναι αργά.

Το είναι ο καπιταλισμός ηλίθιε! τους αξίζει μεν· αλλά δεν θα το καταλάβουν ούτε στην τρίτη μεταθάνατο ζωή τους.

(Το θέμα δεν είναι το “αν” αλλά το “πότε” και το “πως”: αυτός είναι ο εκτός συνόρων ψίθυρος για την “μικρή ασθενή”…)

Κεντρομόλες τάσεις

Κυριακή 5 Μάρτη. Αύριο (Δεύτερα) οι υπ.εξ. της ε.ε. (των 27) θα υπογράψουν στις Βρυξέλλες τις λεπτομέρειες ενός μικρού μιλιταριστικού βήματος υπέρ της (σχετικής…) “στρατιωτικής ενοποίησης” της ένωσης. Πρόκειται για υλοποίηση κατ’ αρχήν απόφασης που είχε ληφθεί τον περασμένο Δεκέμβρη: την δημιουργία “ευρωπαϊκής στρατιωτικής δομής” για επεμβάσεις εκτός ε.ε. Στη διεύθυνση της Military Planning and Conduct Capability (και όχι “διοίκηση” είπαν, υπάρχει πρόβλημα με τις λέξεις…) θα ενταχθούν προς το παρόν οι “εκπαιδευτικές” στρατιωτικές αποστολές στη σομαλία, στο μάλι και στην κεντροαφρικανική δημοκρατία, που απ’ την Δευτέρα και μετά θα γίνονται με την σημαία της ε.ε.

Η δομή έγινε εφικτή μετά την “πίεση” του Βερολίνου, του Παρισιού και της Ρώμης – η “έξοδος” του Λονδίνου που ήταν φανατικά εναντίον διευκόλυνε. Είναι ως εκ τούτου απαραίτητο να παρακολουθούμε όσο πιο συστηματικά γίνεται τις σχετικές εξελίξεις· γιατί αλλού στον πλανήτη θα αρχίσουν να βλέπουν τα ευρωπαϊκά αστέρια σε χακί και όχι σε γαλάζιο φόντο…