Tag: ε.ε.

No libra

Σάββατο 14 Σεπτέμβρη. O Zuckerberg ετοιμάζει ένα «κρυπτονόμισμα». Για την ακρίβεια ο κύριος facebook είναι ένα είδος « τεχνολογικού μπροστινού» για την δημιουργία ενός ψηφιακού νομίσματος από έναν αριθμό ιδιωτικών εταιρειών. Σε αντίθεση με το bitcoin (κι όλα τα παρόμοια κρυπτονομίσματα) που δεν έχουν κάποιο σταθερό μέτρο / αντίκρυσμα, και συνεπώς εκτός από παράνομες συναλλαγές προσφέρεται για τζόγο, το libra έχει σχεδιαστεί για να έχει το κύρος, την αξιοπιστία κανονικού νομίσματος. Θα έχει σταθερή ισοτιμία σχετιζόμενο μ’ ένα «καλάθι νομισμάτων» (ευρώ, δολάριο, γιέν, στερλίνα, δολάριο σιγκαπούρης – αλλά όχι το κινέζικο γουάν) και σαν «assets» κρατικά ομόλογα αξίας, κατ’ αρχήν, γύρω στα 200 δισεκατομύρια δολάρια. Στους συνεταίρους του libra (28 προς το παρόν) περιλαμβάνονται αμερικανικές εταιρείες «πλαστικού χρήματος» (visa, mastercard), η uber και άλλα μεγάλα μαγαζιά που δουλεύουν με ηλεκτρονικές πληρωμές.

Παρά τις εξασφαλίσεις που προσφέρει η τεχνολογία blockchain το ηλεκτρικό, ψηφιακό χρήμα δεν είναι αθώο. Αν οι ηλεκτρονικές συναλλαγές είναι γεμάτες data, το ψηφιακά νομίσματα είναι μόνο data. H διασπορά των υπολογιστών που μεσολαβούν και ελέγχουν την κυκλοφορία ενός κρυπτονομίσματος είναι μόνο μια φάρσα «δημοκρατικότητας»: είναι τέτοια η υπολογιστική ισχύς που απαιτείται για τις διαστραυρώσεις των συναλλαγών, ώστε τα σχετικά data centers και οι επεξεργαστές θα είναι ιδιοκτησία των μετόχων της libra.

Είναι προφανώς και γι’ αυτόν τον λόγο που χτες οι Bruno le Maire και Olaf Scholz (υπ.οικ. του Παρισιού και του Βερολίνου) ανήγγειλαν σχεδόν την απαγόρευση της κυκλοφορίας του libra στην ε.ε. όταν θα είναι έτοιμο (σε περίπου ένα χρόνο). Δεν είπαν καθαρά ότι το θεωρούν αμερικάνικη απόβαση στην ευρώπη. Είπαν, γενικά κι αόριστα, ότι «θα δημιουργήσει προβλήματα στους καταναλωτές και θα υπονομεύσει την χρηματοπιστωτική σταθερότητα στην ευρώπη». Πρόσθεσαν ότι θα φτιαχτεί ευρωπαϊκό ψηφιακό νόμισμα (κρυπτονόμισμα) με την εγγύηση και την ευθύνη της ευρωπαϊκής κεντρικής τράπεζας. Έχουν αργήσει. Τα τζογαδόρικα κρυπτονομίσματα τύπου bitcoin χρησιμοποιούνται και στην ευρώπη εδώ και χρόνια. Είναι δε πιθανό ότι το libra θα «χωθεί» και στις ευρωπαϊκές συναλλαγές· πιο εύκολα στα ηλεκτρονικά ψώνια απ’ τις ηπα.

Παρότι τα ψηφιακά νομίσματα εμφανίζονται σαν η ικανή και αναγκαία μορφή γενικού ισοδύναμου της αξίας σε μια εποχή γενίκευσης των ηλεκτρονικών συναλλαγών, έχει τουλάχιστον ένα σοβαρό πρόβλημα, πέρα απ’ το ότι μ’ αυτά αφήνει ο καθένας τα ίχνη του παντού. Το πρόβλημα το έχουν και οι συναλλαγές οι ίδιες· ωστόσο στην εκδοχή «μέσο συναλλαγών» το πρόβλημα μπορεί να γίνει τερατώδες: δεν υπάρχει ψηφιακό «νομισματικό μέσο» χωρίς ηλεκτρισμό…

Έχει παραμυθιαστεί κανένας ότι ο οξυνόμενος ενδοκαπιταλιστικός ανταγωνισμός θα σεβαστεί τις ηλεκτρικές υποδομές οπουδήποτε; Ρωτάμε έτσι, για να θυμίσουμε ότι ο πιο διάχυτος πλούτος της εποχής είναι η βλακεία.

Επιχείρηση χρυσότσιχλα

Πέμπτη 12 Σεπτέμβρη. Μετά από πολύ πρόσφατη απόφαση του house of commons (λίγο πριν κλείσει) η κυβέρνηση του Bor-Duk έδωσε στη δημοσιότητα ορισμένα (όχι τα πιο απόρρητα) στοιχεία της «operation yellowhammer». Των εκτιμήσεων και των σχεδίων, δηλαδή, για τις συνέπειες ενός «σκληρού» ξεσφηνώματος του βρετανικού λέοντα, και την αντιμετώπισή τους.

Η γενική ιδέα (διατυπωμένη με όσο πιο ουδέτερο τρόπο γίνεται) είναι χάος. Από ελλείψεις σε διάφορα είδη τροφίμων και φαρμάκων (που θα χτυπήσουν κυρίως τους φτωχότερους και λιγότερο οργανωμένους κοινωνικά), μέχρι ναυμαχίες άγγλων ψαράδων με «αλλοεθνείς» που ψαρεύουν στα ίδια (αγγλικά) νερά… Από διαδηλώσεις μέχρι συγκρούσεις μεταξύ αντίπαλων διαδηλώσεων… Με μια λέξη disorder: μια ωραία αγγλική κουβέντα, αγαπημένη απ’ τους punk.

Αν δει κανείς το ζήτημα λογικά, δεν πρόκειται για εκείνο το είδος των καταστάσεων που θα ήθελε κανείς να ζήσει… Όμως το “είδος λογική” είναι σε σπανιότητα από τότε που διάφοροι τύποι σαν τον Farage ή τον Bor-Duk περιόδευαν λέγοντας ψέμματα και τερατολογίες, που ωστόσο γίνονταν πιστευτά· πριν το δημοψήφισμα.

Έχουμε άλλωστε μια κάποια εμπειρία απ’ τους οπαδούς του «κόμματος της δραχμής», τους grexiters, που μεσουράνησαν στο πρώτο μισό του 2015. Ακόμα κι όταν άρχισαν να υποψιάζονται ότι «θα γίνει ένας κάποιος χαμός» (αν το ελλαδιστάν ξεφορτωθεί ευρώ και ε.ε.), επέμεναν μ’ εκείνη την αφοπλιστική αλλήθωρη αθωώτητα που ακόμα και σε υπνοβάτη είναι ασυγχώρητη, πως «Αυτό θα είναι στην αρχή… αλλά μετά… Ααααχ μετά! Μετά ‘θα αναστηθούμε’!»

Αυτή η θεολογία μιας κάποιας «γης της επαγγελίας» είναι βασικό συστατικό στοιχείο του πρωτοκοσμικού νεο-εθνικισμού / νεο-κρατισμού. Συν εκείνη την (βαθιά) χριστιανική εθελοδουλεία, ότι «αν βασανιστείς για κάποιο διάστημα τότε μετά θα ανταμειφθείς».

Ένας σκωτσέζος πολιτικός, ονόματι Drew Hendry, δήλωσε ότι μετά την αποκάλυψη αυτών των εκτιμήσεων για το τι συνεπάγεται το ξεσφήνωμα χωρίς συμφωνία, ο Bor-Duk «δεν θα ξέρει που να κρυφτεί». Το ζήτημα ωστόσο δεν είναι ότι οι hard core brexiters θέλουν κάπου να κρυφτούν… Το ζήτημα είναι πως είναι πάρα πολύ δύσκολο να πείσεις ένα, δύο, χίλια, ή και εκατομμύρια πρωτοκοσμικά Εγώ (αγγλικά εν προκειμένω) να παραδεχτούν ότι σκέφτονται βλακείες και ποντάρουν στο λάκο τους εδώ και χρόνια.

Τους είναι πολύ πιο εύκολο να τραβήξουν τον ρατσισμό και τον εθνικισμό στα όριά τους· παρά να κάνουν αυτοκριτική…

(φωτογραφία: Την περασμένη Δευτέρα ο Bor-Duk έκανε μια βόλτα απ’ το Δουβλίνο για να «πείσει» – λέει – την ιρλανδική κυβέρνηση πως έχει «καλές ιδέες» για τα σύνορα με την βόρεια ιρλανδία, και να συμφωνήσει να μην ισχύσει το σχετικό κεφάλαιο της συμφωνίας εξόδου που υπέγραψε η δόλια κυρά May. Αυτές τις «καλές ιδέες» ο Bor-Duk δεν τις λέει σε κανέναν, ούτε εντός ούτε εκτός της επικράτειας της αυτού μεγαλειότητας· κι έτσι όλοι είναι σίγουροι ότι κοροϊδεύει. Συνεπώς όταν ο ιρλανδός πρωθ. Leo Varadkar του ξεκαθάρισε Δεν μπορούμε και δεν πρόκειται – και ξέρω ότι το καταλαβαίνεις – να αντικαταστήσουμε μια νομική δέσμευση με μια υπόσχεση, ο Bor-Duk άρχισε τα καραγκιοζιλίκια, με χειρονομίες και γκριμάτσες…)

Οι κανόνες του κρίκετ

Δευτέρα 9 Σεπτέμβρη. Ένας απηυδησμένος άγγλος μπλόκερ αποφάσισε να εξηγήσει (σε ξένους) ποια είναι η τωρινή κοινοβουλευτική κατάσταση στην “παλιότερη δημοκρατία του κόσμου” σε ότι αφορά αυτό το περίπλοκο σφήνωμα του βρετανικού λέοντα στην πόρτα εξόδου απ’ την ε.ε.. Θεώρησε ταιριαστό να χρησιμοποιήσει σαν μοντέλο τους κανόνες του κρίκετ. Και ιδού το (χαριτωμένο) αποτέλεσμα:

Υπάρχει ένας αριθμός κομμάτων. Ένα απ’ αυτά θέλει να μας βγάλει, αλλά είναι μερικοί μέσα στο κόμμα που δεν θέλουν να μας βγάλει, οπότε πετάχτηκαν έξω απ’ τον τύπο που μόλις μπήκε. Με σκοπό να μας βγάλει, ο τύπος που μόλις μπήκε προσπάθησε να βγει, ώστε μετά να μπορέσει να ξαναμπεί, με σκοπό να μας βγάλει. Αλλά τον σταμάτησαν τα άλλα κόμματα, που παρότι τον θέλουν έξω, τον κρατάνε μέσα επειδή φοβούνται ότι άμα βγει θα ξαναγυρίσει και τότε θα μας βγάλει. Αν όμως μπορέσουν τον κρατήσουν για αρκετό καιρό μέσα, και τον εμποδίσουν να μας βγάλει, τότε ελπίζουν ότι λίγο μετά που θα αποτύχει να μας βγάλει, θα μπορέσουν να τον βγάλουν έξω και να μπουν αυτοί μέσα. Και ύστερα, αφού αυτός βγει έξω κι αυτοί μπουν μέσα, μπορεί αυτοί να προσπαθήσουν να μας βγάλουν ή μπορεί να προσπαθήσουν να μας κρατήσουν μέσα. Όποιος θέλει μαντεύει. Αλλά και πάλι, είναι εξαιρετικά πιθανό ότι αν καταφέρουν να μπουν μέσα, μπορεί να προσπαθήσουν να μας βγάλουν, και ύστερα να κάνουν εκστρατεία εναντίον της συμφωνίας να βγούμε, για να προσπαθήσουν να μας κρατήσουν μέσα.

Είναι τόσο απλό.

Πράγματι είναι απλό. Αλλά χρειάζεται κάποιο χώρο, ένα μεγάλο διαμέρισμα με πολλά δωμάτια – για να γυριστεί σαν σήριαλ. Να έχει πολλά “μέσα”, πολλά “έξω”, να γίνεται παιχνίδι.

Επίσης πρέπει να ξέρεις κρίκετ. (Ελπίζουμε να μην είναι απ’ αυτά τα παιχνίδια που τελειώνουν με πτώματα στα χαντάκια…)

Γύρω γύρω απ’ τη φωτιά – καίγονται…

Τετάρτη 4 Σεπτέμβρη. Αν ο Γαβράς μέχρι έναν Γιάνη έφτανε να σκηνοθετήσει, οι επόμενοι Monty Python πρέπει να μαζεύουν υλικό για «σειρά» με θέμα το Brexit. Θα σπάσει ταμεία.

Χτες ο Bor-Duk έχασε μια μάχη· ίσως για να κερδίσει τον πόλεμο. Με 328 ψήφους (όλη η αντιπολίτευση συν 21 δικούς του βουλευτές) έναντι 301 εγκρίθηκε η απόφαση να κουβεντιαστεί (και να ψηφιστεί) σήμερα νόμος που θα απαγορεύει ένα μαλλιοκούβαρα ξεσφήνωμα του βρετανικού λέοντα χωρίς την έγκριση του κοινοβουλίου. Μια κίνηση περιορισμένης ευθύνης και διάρκειας (εκ μέρους της αντιπολίτευσης), και θα το εξηγήσουμε.

Ο Bor-Duk αντεπιτέθηκε λέγοντας ότι θα κηρύξει πρόωρες εκλογές, για τις 14 Οκτώβρη. Χρειάζεται, όμως, την έγκριση των 2/3 της βουλής των κοινοτήτων. Που χτες το βράδυ δεν την είχε… Ο Corbyn (που αποδεικνύεται πανηγυρικά κατώτερος των περιστάσεων…) είπε ότι οι εργατικοί θα ψηφίσουν για πρόωρες εκλογές αφού πρώτα (σήμερα) εγκριθεί ο νόμος φρένο στην μαλλιοκούβαρη έξοδο. Ε, και;

Ο Bor-Duk θα κατέβει στις εκλογές για να ολοκληρώσει την δουλειά που έμεινε μισή το καλοκαίρι του 2016: να ηγηθεί ενός κόμματος που τυπικά θα είναι οι «τόρις», και ουσιαστικά θα είναι σε μεγάλο βαθμό ένα λεπενικό κόμμα α λά ενγκλέζ. Ένα κόμμα με ψηφοφόρους Farage… Θα προπαγανδίζει ότι οι «άλλοι» (όλοι οι άλλοι…) δεν αφήνουν τον αγγλικό λαό να βρει το ιστορικό του πεπρωμένο έξω απ’ την ε.ε., βάζοντας συνέχεια διαδικαστικά προσκόμματα. Θα έρθει πρώτος σ’ αυτές τις εκλογές. Κι αν καταφέρει να φτιάξει κυβέρνηση μαζί με τους φασίστες του dup (απ’ την βόρεια ιρλανδία) θα έχει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία είτε για να αλλάξει τον αυριανό νόμο· είτε για να εγκρίνει την μαλλιοκούβαρη έξοδο. Αν, πάλι, για οποιονδήποτε λόγο, δεν μπορέσει να σχηματίσει κυβέρνηση, θα αφήσει τους υπόλοιπους να ψάχνονται: brexiters, μισοbrexiters και remainers…

Φαίνεται αδύνατο για την «παλιότερη δημοκρατία» στη δύση, τον «λαό» και τους εκπροσώπους του, να παραδεχτούν ότι έχουν παρακμάσει τόσο ώστε ένα δημοψήφισμα ένα καλοκαίρι του 2016 ήταν, απλά, η παρέλαση των «ξεγελασμένων»… Τους είναι, όμως, αδύνατο κι αυτό: να κουβεντιάσουν για τα σύνορα (ή μη σύνορα) βόρειας ιρλανδίας / ιρλανδίας καθαρά, και με το όνομα των πραγμάτων…

Ο βρετανικός λέων, σφηνωμένος ή όχι, τρώει την ουρά του…

Η αυτοανάφλεξη (του οικολογικού καπιταλισμού…)

Δευτέρα 2 Σεπτέμβρη. Το τι είναι ο Bolsonaro και για το τι είναι ικανός είναι γνωστό. Καλύτερα απ’ όλους το ξέρουν οι προλετάριοι στη βραζιλία· και οι αυτόχθονες, εντός και εκτός ζούγκλας.

Τι αλτρουϊστικό όμως κι αυτό το διεθνές (και μάλιστα το ευρωπαϊκό) ενδιαφέρον για τις ζούγκλες του Αμαζονίου, ε; Παραλίγο να κυλήσει ένα δάκρυ στο σιδερένιο μάγουλο της ασταμάτητης μηχανής!

Ένα μέρος της σχετικής πραγματικότητας μισοακούστηκε. Παρότι σε τέτοια πυκνά δάση οι φωτιές μπορεί να ανάβουν και με φυσικό τρόπο, ειδικά σε διάφορες ζώνες του Αμαζόνιου την δουλειά την κάνουν οι τσιφλικάδες λευκοί (φίλοι του Bolsonaro, και όχι μόνο): εξασφαλίζουν με την “διαδικασία του επείγοντως” όχι οικόπεδα με θέα το ποτάμι αλλά μεγάλες εκτάσεις για να βοσκήσουν μοσχάρια και να καλλιεργήσουν σόγια. Κρέας και σόγια είναι βασικά εξαγώγιμα εμπορεύματα του βραζιλιάνιου καπιταλισμού, και καμμία ζούγκλα δε μπορεί να σταματήσει την δύναμη του επιχειρείν.

Μόνο που την ίδια ώρα που οι οικολόγοι ευρωπαίοι καθεστωτικοί κατηγορούσαν τον Bolsonaro για «αδιαφορία» απέναντι στις φωτιές (εννοώντας, πίσω απ’ τις γραμμές, «συνενοχή») και την ώρα που αυτός ο σοσιαλφιλελεύθερος γάλλος κλόουν ένοιωθε ότι «έχουν πιάσει φωτιά τα πνευμόνια της γης» (όχι τα δικά του), η ε.ε. κανονίζει εμπορική συμφωνία με την Μπαζίλια… Μεταξύ άλλων για μεγάλες εισαγωγές μοσχαρίσιου κρέατος και σόγιας στην ευρώπη. Που σημαίνει: ανοίγουν οι δουλειές των τσιφλικάδων στη βραζιλία, οπότε παίρνουν φωτιά τα τόπια… Αυτό δεν το λες «οικολογικό ενδιαφέρον» εκ μέρους της πρωτοκοσμικής κρατικο-καπιταλιστικής «ανησυχίας για το κλίμα». Συνενοχή ναι. Παρότρυνση επίσης…

Και, φυσικά, υπάρχει άλλος ένας σπουδαίος παράγοντας του ίδιου είδους και μήκους εμπρηστικού κύματος. Το Πεκίνο. Ως γνωστό, λόγω του «εμπορικού πολέμου», το Πεκίνο έχει περιορίσει σημαντικά τις εισαγωγές σόγιας απ’ τις ηπα, και έχει βρει νέο προμηθευτή: την βραζιλία. Οι ποσότητες είναι τεράστιες, η εμπορική ευκαιρία το ίδιο, κι αφού πρόκειται για καινούργιο πελάτη ρίξε κι άλλο λάδι στη φωτιά…

Πέρα απ’ αυτά όμως, υπάρχει και μια ουρά σ’ αυτήν την ιστορία. Την λέμε από τώρα γιατί η εξομολόγηση σβήνει τις αμαρτίες. Με τον τρόπο που σκηνοθετείται η Αποκάλυψη-λόγω-κλιματικής-αλλαγής, θα ήταν δυνατόν κάποιο κράτος εδώ ή εκεί να χαρακτηριστεί (όχι στο μακρινό μέλλον) οικολογικό rogue state. «Οικοτρομοκράτης» δηλαδή. Ο Bolsonaro χαρακτηρίστηκε περίπου τέτοιος, και θα του άξιζε 110% ο χαρακτηρισμός – αλλά είναι εμπορικός εταίρος των «δικαστών», οπότε επί της ουσίας η κατηγορία είναι ψεύτικη…

Ωστόσο αυτό το περιστατικό θα μπορούσε να ανοίγει σχολή… Αίφνης ένα κράτος (μικρότερο, πιο αδύναμο, και όχι υποχρεωτικά στη λίστα «με υψηλό αποτύπωμα διοξειδίου του άνθρακα»…) υποδεικνύεται σαν ανίκανο ή αδιάφορο να πράξει τα δέοντα για κάτι που βάζει σε κίνδυνο «την ζωή στον πλανήτη»… Και τότε οι «υπεύθυνες δυνάμεις» (που νοιώθουν να καίγονται τα πνευμόνια ή τα παΐδια της ανθρωπότητας…), καθαρά και μόνο για το καλό της, θα αισθανθούν την υποχρεώση να επέμβουν για να συνετίσουν τους οικο-ταραξίες… Έγινε με την θρυλική «ισλαμική τρομοκρατία» που κατασκευάσαν μόνες τους οι «υπεύθυνες δυνάμεις»… Γιατί να μην επεκταθεί πιο πέρα; Σας βομβαρδίζουμε και σας καίμε παλιοκερατάδες για να εμποδίσουμε την υπερθέρμανση του πλανήτη!

Είναι μόνο μια σκέψη (μας) βέβαια. Δεν μας φαίνεται όμως καθόλου ανεδαφική. Θα ονομαζόταν απ’ την μια μεριά «οικολογική τρομοκρατία» από κράτη (ή «οντότητες») παρίες· και απ’ την άλλη «οικολογική σωτηρία». Ιμπεριαλισμός δηλαδή, as usual…

Δεν μας αρέσει καθόλου αυτή η σκέψη…

(φωτογραφία: Προκομένη η ζούγκλα. Καθαρίζει μόνη της τα καμμένα….)

Ιστορίες καιροσκοπισμού και ανοησίας 1

Παρασκευή 30 Αυγούστου. Όταν, τον Φλεβάρη του 2016, ο δεξιός πρωθ. David Cameron, επιστρέφοντας νικητής από διαπραγματεύσεις εντός ε.ε. για ευνοϊκότερες ρυθμίσεις (για το αγγλικό κράτος /κεφάλαιο) στη σχέση Λονδίνου – ε.ε., αποφάσιζε ότι μπορεί επιτέλους να κάνει από θέση ισχύος το «θρυλικό» δημοψήφισμα για την παραμονή ή όχι, ούτε ο ίδιος ούτε κανείς άλλος πίστευε ότι το αποτέλεσμα θα ήταν οτιδήποτε άλλο από «ναι». Κυρίως δεν είχαν τέτοια ελπίδα οι δεξιοί και αριστεροί προωθητές της «εξόδου». Η κάθε πλευρά υπέρ της «εξόδου» έκανε τους δικούς της υπολογισμούς για κέρδη απ’ το δημοψήφισμα· και πουθενά δεν υπήρχε η ανησυχία ότι η «έξοδος» θα γινόταν απ’ τις 24 Ιούνη του ’16 και μετά κάτι πολύ πιο πραγματικό και απαιτητικό απ’ αυτό που ήταν ως τις 22 Ιούνη: ένα βολικό (και πολλαπλά «ερμηνευόμενο») σύνθημα…

Ιστορικά το ζήτημα της συμμετοχής ή μη του Λονδίνου στην ε.ε. είχε περάσει από διάφορες «αναστροφές» στην αγγλική πολιτική και κυρίαρχη ιδεολογία. Στα ‘70ς και στα ‘80s “ευρωσκεπτικιστές” ήταν οι εργατικοί (η καθεστωτική “αριστέρα”) και “ευρώφιλοι” ήταν οι συντηρητικοί (η καθεστωτική “δεξιά”). Οι δεύτεροι έβλεπαν την συμμετοχή τους στην εοκ (και μετά ε.ε.) σαν ευκαιρία αξιοποίησης του βρετανικού καπιταλιστικού δυναμισμού στο χωρίς σύνορα ευρωπαϊκό εμπόριο. Οι πρώτοι έβλεπαν την ε.ε. σαν το “κέλυφος” ενίσχυσης του θατσερισμού… Και σαν εμπόδιο σε μελλοντικές επανακρατικοποιήσεις…

Στα ‘90s ωστόσο ο πολισμός αυτός άλλαξε. Οι εργατικοί , μετατοπισμένοι πιο «δεξιά» (Blair), διαπίστωσαν ότι η εργατική νομοθεσία της ε.ε. κρατούσε τα βασικά σοσιαλδημοκρατικά στάνταρ, ενώ από πολιτική άποψη η ε.ε. φαινόταν αντίβαρο στον (χωρίς σοβιετικό αντίπαλο πια) αμερικανικό ηγεμονισμό. Απ’ την μεριά τους οι συντηρητικοί άρχισαν να εξοργίζονται με τις όλο και περισσότερες ευρωπαϊκές ρυθμιστικές αποφάσεις που έβαζαν φρένο στον «αναρχοφιλελευθερισμό» αμερικανικού τύπου που θεωρούσαν απαραίτητο για την ηγεμονία του αγγλικού κεφάλαιου. Επιπλέον θεωρούσαν ότι λόγω ε.ε. το Λονδίνο απομακρύνεται απ’ την Ουάσιγκτον και την «προνομιακή σχέση» / άξονα της παγκόσμιας «αγγλόσφαιρας»… Οι φασίστες είχαν ακόμα πιο καθαρούς λόγους κατά της ε.ε.: την ελεύθερη μετακίνηση των εργατών, ειδικά των «ανατολικών». (Για λόγους που δεν μπορούμε να εξηγήσουμε εδώ, η αγγλική εθνικιστική ιδεολογία έχει τον ειδικά δικό της «κόκκινο» εχθρό, που λέγεται «πολωνία». Ο πολωνός τεχνίτης που μπορούσε να εγκατασταθεί και να δουλέψει ελεύθερα στην επικράτεια της αυτού μεγαλειότητας έμοιαζε στον μέσο άγγλο φασίστα σαν αντιστροφή της «νίκης κατά του κομμουνισμού»…)

Σ’ αυτά θα πρέπει να προσθέσουμε τις αλλαγές (καπιταλιστικών) συσχετισμών που γίνονταν σταδιακά τόσο εντός ε.ε. όσο και σε σχέση με την ευρωζώνη. Η επιτυχία στην εφαρμογή των «μεταρρυθμίσεων» της γερμανικής «agenda 2010» που η τότε συμμαχία σοσιαλδημοκρατών / πρασίνων πέρασε απ’ το γερμανικό κοινοβούλιο το 2003, έδινε σταθερά παγκόσμια εμβέλεια στο γερμανικό κεφάλαιο… Πράγμα που σήμαινε ότι ο στηριγμένος στον χρηματοπιστωτισμό αγγλικός καπιταλισμός έβλεπε ενοχλημένος την γερμανική ανάπτυξη….

(φωτογραφία: Η Thatcher το 1975 – δεν ήταν ακόνα πρωθυπουργός – στην εκστρατεία υπέρ της ένταξης στην τότε εοκ…)

Ιστορίες καιροσκοπισμού και ανοησίας 2

Παρασκευή 30 Αυγούστου. Τέτοια ήταν σε γενικές γραμμές η ιδεολογική-πολιτική διάταξη την άνοιξη του 2016: η δεξιά / ακροδεξιά στο μεγαλύτερο μέρος της υπέρ της «εξόδου», παρέα μ’ ένα μέρος της «αριστεράς» των εργατικών και τμήματα της αγγλικής άκρας αριστέρας, που ήταν επίσης υπέρ της «εξόδου» – για, στα λόγια τουλάχιστον, αντίθετους λόγους απ’ τους φασίστες. Το μεγαλύτερο μέρος των υπηκόων (κυρίως από μια ηλικία και κάτω) και, αυτό έχει σημασία, τα σημαντικότερα τμήματα του βρετανικού κεφαλαίου, υποστήριζαν την παραμονή· και πάλι για διαφορετικούς λόγους ο καθένας.

Αυτό που περίμεναν είτε οι μεν είτε οι δε του “exit” δεν ήταν βέβαια να κερδίσει το «όχι»! Οι δεξιοφασίστες επεδίωκαν την πολιτική / κομματική αναδιάταξη εντός βρετανίας, με την δημιουργία μιας υπολογίσιμης σε μέγεθος, συμπαγούς, μικροαστικής «αντι-ευρωπαϊκής» δεξιάς, του είδους Le Pen: ρατσιστικής, εθνικιστικής, κλπ… Η όποια «αριστέρα / ακροαριστέρα» απ’ την μεριά της περίμενε αυτό που φαντάζεσθε (απ’ τα ντόπια δεδομένα): να αυξήσει την επιρροή της μέσα στον γαλαξία των μικροαστών…

Είναι χαρακτηριστικά τα κείμενα και οι αναλύσεις αυτού του “αριστερού / επαναστατικού” είδους πριν το δημοψήφισμα. Αφού ξεδίπλωναν αναλύσεις (όχι, κατ’ ανάγκη λαθεμένες) κατέληγαν στο πολιτικό συμπέρασμα: «ναι» στην έξοδο (κάτι σαν «εθνική απελευθέρωση» σα να λέμε), «όχι» στον περιορισμό της μετακίνησης είτε ευρωπαίων είτε μεταναστών εργατών, «όχι» στην αντι-οικολογία του αγγλικού βιομηχανικού κεφάλαιου, κλπ. (Το πώς θα μπορούσαν να συνδυαστούν αυτά μόνο μυαλά αλεσμένα απ’ την ιδεολογία θα μπορούσαν να φανταστούν….)

Είναι χαρακτηριστικό κι αυτό: όλη η «επαναστατική σοφία» δεν είχε κουβέντα για το τι θα γίνει (μετά την «έξοδο») με την βόρεια ιρλανδία. Είναι κάτι παραπάνω από χαρακτηριστικό. Είναι εντυπωσιακό! Αν για τους φασίστες θα μπορούσε να υποθέσει κανείς ότι προπαγανδίζοντας την «εθνική απελευθέρωση» τους σκόπιμα παρέλειψαν κάθε αναφορά στη βόρεια ιρλανδία, τι θα μπορούσε να πει για τους οπαδούς του “Lexit” (left exit); Δεν θα πούμε…

Το δημοψήφισμα τελικά έγινε στις 23 Ιούνη του 2016. Και προς έκπληξη των πάντων (συμπεριλαμβανομένων και εκείνων των χιλιάδων που ψήφισαν «όχι» χωρίς να ξέρουν τι ψηφίζουν…) η «έξοδος» κέρδισε! Με 17.410.742 ψήφους (51,89%) έναντι 16.141.241 (48,11%) που τάχθηκαν υπέρ της παραμονής…

Τυπικά το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος ήταν «συμβουλευτικό» και όχι «αποφασιστικό / δεσμευτικό». Ο γίγαντας Cameron όμως, σίγουρος ότι το αποτέλεσμα θα είναι «παραμονή», είχε δηλώσει προκαταβολικά ότι δεσμεύεται να εφαρμόσει την απόφαση… Μόλις την έμαθε παραιτήθηκε – έχοντας αποδειχθεί μεγαλειωδώς ηλίθιος με βάση τα κριτήρια των τεχνικών της εξουσίας…

Δεν νίκησε, φυσικά, ο «αντικαπιταλισμός» και ο «αντιρατσισμός»!.. Νίκησαν κάτι καθάρματα του είδους Nigel Farage, Boris Johnson ή Jacob Rees-Mogg, των οποίων το «σχέδιο» για την επιβίωση του αγγλικού καπιταλισμού στον 21ο αιώνα δεν είναι κρυφό. Είναι να μετατραπεί η επικράτεια της αυτού μεγαλειότητας σε παγκόσμια off shore: χαμηλή φορολογία, χαμηλή «προστασία» των εργατικών δικαιωμάτων, κλπ κλπ…

Με κάμποσο πατερναλισμό για τους αναξιοπαθούντες όμως.

Ιστορίες καιροσκοπισμού και ανοησίας 3

Παρασκευή 30 Αυγούστου. Είναι ένα ζήτημα αυτή η απίστευτη μυωπία (τέτοιος είναι ο πιο επιεικής χαρακτηρισμός απ’ την μεριά μας…) των «αριστερών / ακροαριστέρων» που νομιμοποιούν πολιτικά τους φασίστες· το ζήσαμε όσο δεν πάει στα μέρη μας, με τα «αντι-Μέρκελ», «αντι-ευρώ» και «όχι»… Υπάρχει όμως ένα μεγαλύτερο ζήτημα: πως έγινε κατορθωτή αυτή η μη αναμενόμενη νίκη του υπό διαμόρφωση ακόμα τότε «λεπενικού» μπλοκ στη βρετανία το καλοκαίρι του 2016; Και γιατί αυτό το μπλοκ εξακολουθεί να είναι ισχυρό (αν και καθόλου πλειοψηφικό) μετά από 3 χρόνια;

Όλη η εκστρατεία των μούτρων του brexit ήταν αυτό το απλό και γνώριμο: μεταστροφή / διαστροφή των συνεπειών της κρίσης / αναδιάρθρωσης στην επικράτεια της αυτού μεγαλειότητας (συνεπειών, κυρίως, σε βάρος μικροαστικών στρωμάτων και υποκειμένων σχετικά μεγάλης ηλικίας…) και απόδοση της ευθύνης …. στην ε.ε.

Γιατί το σύστημα υγείας δεν λειτουργεί ικανοποιητικά; Επειδή κάθε εβδομάδα στέλνουμε 350 εκατομμύρια λίρες στην ε.ε. έλεγε ψευδολογώντας / τερατολογώντας ο Boris Johnson στην προδημοψηφισματική περιοδεία του στην επικράτεια…

Γιατί υπάρχουν χαμηλοί μισθοί; Επειδή έρχονται οι ξένοι και δουλεύουν εδώ έλεγε ο Farage ξανά και ξανά. Γιατί περιορίζονται τα κοινωνικά επιδόματα; Επειδή παίρνουν και οι ξένοι…

Το εύκολο είναι να πει κανείς ότι «οι ψηφοφόροι ξεγελάστηκαν»… Όντως, στην ακροδεξιά εκστρατεία των brexiters χρησιμοποιήθηκαν όλα τα σύγχρονα προπαγανδιστικά / δημαγωγικά μέσα και όπλα (του είδους cambridge analytica – αν έχετε υπόψη…). Όμως κατά την ταπεινή μας άποψη η «δικαιολογία» του «αθώου» και «εύπιστου» μικροαστού βολεύει μόνο εκείνους που εξακολουθούν να ελπίζουν στην ψήφο του και τον λιβανίζουν σαν ιερή αγελάδα.

Οι αρχές του 21ου αιώνα δεν μοιάζουν καθόλου με, ας πούμε, την κατάσταση στις αρχές του 20ου ή του 19ου, απ’ την άποψη των δυνατοτήτων να ψάξει ο οποιοσδήποτε όλες τις απόψεις για ένα θέμα που τον ενδιαφέρει / αφορά· και να καταλήξει σε μια λογική και καλά θεμελιωμένη γνώμη. Και μάλιστα χωρίς καν να βγει απ’ το σπίτι του / της. Οι υποτελείς του πρώτου κόσμου κάνουν τέτοιου είδους ιντερνετικά «ψαξίματα» για θέματα που τους ενδιαφέρουν: μπορεί να είναι για το ποδόσφαιρο και το στοίχημα, μπορεί να είναι για θέματα υγείας και φάρμακα, μπορεί να είναι για θέματα «μόδας» και gossip… Ακόμα και οι (άγγλοι) συνταξιούχοι, που ενδεχομένως πολιτιστικά ανήκουν στην εποχή της μονόδρομης εκπομπής (της τηλεόρασης), έχουν σίγουρα λογαριασμούς στα social media· όπως επίσης παιδιά ή/και εγγόνια.

Αυτός ο «φουκαράς» λοιπόν, ο «απλοϊκός» ψηφόφορος, που εύκολα τον ξεγελάς, δεν υπάρχει σαν κοινωνική φιγούρα πουθενά στον πρώτο κόσμο! (Αν υπήρχε, το ερώτημα θα ήταν γιατί δεν καταφέρνουν να τον ξεγελάσουν οι ακροαριστεροί….). Οι απλοϊκές / βολικές απαντήσεις, οι ευκολοχώνευτες / συνθηματικές φόρμουλες, κι ακόμα περισσότερο εκείνες που εκδηλώνουν μνησικακία, ρατσισμό ή σεξισμό, γίνονται αποδεκτές όχι λόγω «αθωώτητας». Αλλά λόγω συμφέροντος. Οι μικροαστοί (κι εκεί έλληνες, άγγλοι, γάλλοι ή οτιδήποτε ταιριάζουν απόλυτα) καταλαβαίνουν πολύ καλά: το να «ενοχοποιείται» η ε.ε. (ή οτιδήποτε άλλο μη απτό…) για τα βάσανά τους, πραγματικά ή φανταστικά, τους απαλλάσει απ’ την ευθύνη πριν απ’ όλα να τσακωθούν στα σοβαρά με τα αφεντικά τους! Τους απαλλάσει απ’ την ευθύνη να αμφισβητήσουν τις βασικές καθημερινές παραδοχές της υποτέλειάς τους. Επιτρέπει σε μισθωτούς και εργοδότες να βρίσκονται μαζί, απ’ την ίδια μεριά, επιβεβαιώνοντας το γιατί οι πρώτοι πρέπει να θαυμάζουν και όχι να μισούν τους δεύτερους.

Καταλαβαίνουν πολύ καλά: αντί να πρέπει να πλακωθείς (ενδεχομένως κυριολεκτικά) για παράδειγμα με τους βαρώνους του χρηματοπιστωτισμού στην αγγλία και τους πολιτικούς τους εκπροσώπους, είναι πολύ φτηνότερο και βολικό να σου φταίει είτε ο μετανάστης εργάτης (επειδή τον θεωρείς αδύναμο) είτε η ε.ε. (επειδή ξεμπερδεύεις με δαύτην ρίχνοντας ένα κουκί στην κάλπη…)

Παρότι οι δημαγωγοί σ’ αυτό σκοπεύουν πάντα (στην παραπλάνηση) δεν πρέπει αυτό να αναγνωρίζεται σαν «ελαφρυντικό» για κανέναν. Ειδικά όταν τα υλικά ή/και συμβολικά συμφέροντά του ευνοούνται απ’ την «παραπλάνηση». Η «θεωρία της εξαπάτησης» είναι το ακριβώς αντίθετο της ταξικής ανάλυσης χωρίς παρωπίδες: μια μεταφυσική δήθεν εξήγηση σ’ έναν κόσμο αφόρητα υλικό… Ο εθνικισμός, ο ρατσισμός, δεν είναι ιδεολογίες και συμπεριφορές ατόμων που έχουν «εξαπατηθεί». Είναι εργαλεία μέσω των οποίων αυτά τα άτομα οργανώνουν την υπεράσπιση των συμφερόντων τους.

Και την εννοούν…

Ιστορίες καιροσκοπισμού και ανοησίας 4

Παρασκευή 30 Αυγούστου. Δεν είναι απόδειξη ιδιαίτερης ευφυίας η παρατήρηση ότι σε καιρούς «μετάβασης», Αλλαγής Καπιταλιστικού Παραδείγματος, όσο μακρόχρονες κι αν είναι, συμβαίνουν κοινωνικές αποδιαρθρώσεις και αναδιαρθρώσεις. Αν τέτοιες αλλαγές συμπίπτουν με κρίσεις (πράγμα σχεδόν βέβαιο και καθόλου πρωτότυπο…) τότε κάποιου είδους πόλωση είναι αναμενόμενη. Απ’ την μια μεριά στριμώχνονται τμήματα των κοινωνικών στρωμάτων (συμπεριλαμβανόμενου και τμήματος της εργατικής τάξης…) και του κεφάλαιου που «μένουν πίσω». Απ’ την άλλη μεριά βρίσκονται τμήματα των κοινωνικών στρωμάτων (συμπεριλαμβανόμενων άλλων τμημάτων της εργατικής τάξης) και του κεφάλαιου που προσαρμόζονται και συμμετέχουν στις όποιες αλλαγές, με μικρότερη ή μεγαλύτερη αισιοδοξία. (Η περιγραφή είναι σχηματική…)

Η μόνη αυθεντική πολιτική έκφραση των καθυστερημένων είναι η συντήρηση. Και πάντα περιλαμβάνει διάφορες μορφές «νοσταλγίας» για το πολιτικό και κοινωνικό παρελθόν. Η «συντήρηση» γίνεται υποχρεωτικά «αντίδραση» όσο περνάει ο καιρός. Και γίνεται όλο και πιο πορωμένη όσο νοιώθει ότι μπορεί να αποκτήσει κάποια «δύναμη» κεντρικής εξουσίας στα μέτρα της αντιδραστικότητάς της.

Δεν αλλάζει αυτή η κατάσταση γλύφωντάς την ή καλοπιάνοντάς την. Το αντίθετο συμβαίνει. Εκτραχύνεται. Η μόνη δυνατότητα να επηρεαστεί ένα τμήμα αυτών των υποκειμένων (πληβειακό) είναι αν το εργατικό τμήμα του άλλου, του αντίθετου πόλου, δείξει οργανωτικό και ανταγωνιστικό δυναμισμό και μαχητικότητα, ταιριαστά στα νέα δεδομένα. Μόνο αν τμήματα της κάθε φορά σύγχρονης εργατικής τάξης επιβάλλουν δυναμικά, αγωνιστικά, την δική τους επίκαιρη αντι-ερμηνεία για το τι είναι τι. Τότε (και μόνον τότε), στο βαθμό που υπάρχει απέναντι τους μια επίδειξη / απόδειξη εργατικής / πληβειακής δύναμης, είναι πιθανό τμήματα της μικροαστικοποιημένης εργατικής τάξης να αλλάξουν «ερμηνεία» για την υπεράσπιση των συμφερόντων τους· άρα και πολιτική θέση… Πιθανό – καθόλου βέβαιο. (Στην τελική οι τσάτσοι και οι ρουφιάνοι πάντα προδότες της τάξης μας ήταν…)

Δεν θα προχωρήσουμε σε παραδείγματα, παρότι έχουμε τέτοια. Το γεγονός είναι πως εκτός απ’ τις ηπα (και το κίνημα fight for 15 ή το black life matters) πουθενά αλλού στον «πρώτο κόσμο» η σύγχρονη εργατική τάξη ή κάποια δυναμικά τμήματά της δεν έχουν επιδείξει εδώ και δεκαετίες αυτήν την ανταγωνιστική «αντι-ερμηνευτική» δυναμική και συνθετότητα που θα ήταν το πραγματικό κοινωνικό / ταξικό οδόφραγμα στις «εύκολες απαντήσεις» της νεοφασιστικής δημαγωγίας.

Κι αυτή η απουσία σε μεγάλο βαθμό (αν και όχι απόλυτα) οφείλεται στα βαθιά γεράματα των οργανώσεων της πάλαι ποτέ «αριστέρας», «νέας» ή όχι και τόσο.

Πέρα απ’ αυτά, η αγγλική κοινωνία δεν θα είχε τρομερές διαφορές από οποιαδήποτε άλλη πρωτοκοσμική στη φάση αυτής της «μετάβασης», αν δεν συνέβαινε αυτό το «ατύχημα» του Ιούνη του 2016: να βρεθούν χωρίς καν την θέλησή τους (τότε) νικητές εκείνοι που το μόνο τους σχέδιο για το μέλλον είναι η «επιστροφή στα παλιά μεγαλεία» μέσω σχεδιασμένης πτώχευσης όλων εκτός απ’ τα αφεντικά και τους συμμάχους τους, και μέσω μιλιταρισμού και ρατσισμού…

Τώρα αυτή η κοινωνία βρίσκεται στο σημείο όπου το «ατύχημα» του 2016, μετά από 3 χρόνια αδιεξόδων στη διαχείρισή του, μετατρέπεται σε πειρατεία εκ μέρους του τότε ηγετικού φασιστοσυναφιού. Πειρατεία· όχι «πραξικόπημα» με τη νομική έννοια του όρου… Είναι οι ίδιοι. Ο Johnson, πίσω του ο Farage… Μετά από 3 χρόνια εμφανίζονται σαν “η μόνη λύση” – δια της βίας….

Όμως αυτό το ρεσάλτο μόνο να οξύνει την εσωτερική πόλωση μπορεί· κι αυτό συμβαίνει ήδη από προχτες. Μπορεί ο forward «πόλος» να είναι πολιτικά (και ιδεολογικά) ετερόκλητος· αυτό (που προκαλεί μια αίσθηση αδυναμίας…) τον κάνει ασυνήθιστα αθυρόστομο, επιθετικό στα λόγια. Και, ενδεχομένως, τον οδηγεί σε σύγχυση στόχων. (Όμως, για το θυμίσουμε βιαστικά: αυτό ακριβώς δεν έγινε και στην Καταλωνία, από διαφορετική σκοπιά αλλά με ανάλογο κοινωνικό υποκείμενο, γύρω από ένα δημοψήφισμα, το 2017;)

Αυτά κάνουν την πόλωση «απλά» πιο χύμα…

Η (βρετανική) γλώσσα του σώματος

Παρασκευή 23 Αυγούστου. Ο σοσιαλφιλελεύθερος Macron δεν μάσησε τα λόγια του. Όχι απέναντι στον ρημαδοΚούλη, αλλά απέναντι στον προηγούμενο επισκέπτη του, τον Bor-Duk.:

…Ακόμα κι αν επρόκειτο για στρατηγική επιλογή [το ξεσφήνωμα του βρετανικού λέοντα με τσαμπουκά] θα είχε σαν τίμημα μια υποταγή [vassalisation] της Βρετανίας… Δε νομίζω ότι αυτό θέλει ο Boris Johnson. Δε νομίζω ότι αυτό θέλει ο βρετανικός λαός.

Η vassalisation της επικράτειας της αυτού μεγαλειότητας θα προκύψει (κατά τον κ Emmanuel) απ’ την σχέση που θα αποκτήσει υποχρεωτικά με το ψοφιοκουναβιστάν έτσι και φύγει μαλλιοκούβαρα απ’ την ε.ε.

Μπορεί και να ‘χει δίκιο η γαλλική πολιτική βιτρίνα. Μιλώντας γενικά και περισσότερο για το φόντο, δεν είναι κρυφές οι δηλητηριώδεις σκέψεις των μεν εναντίον των δε στις δύο πλευρές της Μάγχης. Όμως ο εθνικο-απελευθερωτικός οίστρος των brexiters βρίσκεται, πράγματι, στον αέρα.

Είναι όμως σωστό να πετάς στα μούτρα ενός τύπου σαν τον Bor-Duk ότι θα καταντήσει υπαλληλάκος της Ουάσιγκτον; Είναι δυνατόν ένας απόφοιτος του Eton να γίνει λούστρος;

Όχι! Έτσι κι αυτός ξηγήθηκε όπως ξέρει: έδειξε στον κωλογάλλο πού τον γράφει…

(Μια συλλογή στιγμιοτύπων απ’ τις διεθνείς σχέσεις αυτούς τους καιρούς θα είχε, ίσως, την αξία της μελλοντικά…

Όσο για τον ρημαδοΚούλη; Και μόνο η σύμπτωση του ότι αμέσως μετά τον Bor-Duk πήγε στο ίδιο μαγαζί υμνώντας την ευρώπη του δίνει ένα φωτοστέφανο ευρωπαϊστή…)