Tag: γαλλία

Norte Dame

Τετάρτη 17 Απρίλη. Μια φωτιά είναι μια φωτιά. Μια φωτιά σε ένα μνημείο είναι φωτιά σε ένα μνημείο. Μια φωτιά σ’ ένα χριστιανικό μνημείο, δεν είναι τίποτα άλλο από μια φωτιά σ’ ένα χριστιανικό μνημείο.

Με το συμπάθειο, αλλά η «παγκόμια συγκίνηση» για την φωτιά στη Norte Dame είναι, απλά, δημαγωγική προβοκάτσια. Η φωτογραφία με τον σταυρό μέσα στην μισοκαμμένη εκκλησία (όργανο βασανιστηρίων που έκανε top ιερό σύμβολο η πιο διεστραμμένη θρησκεία ever) είναι σκέτη προπαγάνδα.

Με όλο τον σεβασμό (ή την φιλική ανοχή…) στα μνημεία όλων των πολιτισμών όλου του πλανήτη, για τα οποία ωστόσο ισχύει (κατά πως έλεγε ένας Walter Benjamin) ότι … δεν έχει υπάρξει ποτέ τεκμήριο πολιτισμού που να μην είναι ταυτόχρονα τεκμήριο βαρβαρότητας, για την ασταμάτητη μηχανή ισχύουν αδιαπραγμάτευτα τα λόγια ενός τούρκου κομμουνιστή:

… Για μένα, το λοιπόν, το πιο εκπληκτικό

πιο επιβλητικό, πιο μυστηριακό και πιο μεγάλο

είναι ένας άνθρωπος που τον ‘μποδίζουν να βαδίζει,

είναι ένας άνθρωπος που τον αλυσοδένουνε.

Οι γάλλοι υπήκοοι χρηματοδοτούν και στηρίζουν τον στρατό τους να σκοτώνει στη ζώνη του Sahel. Και τώρα φλέγονται από εθνική συγκίνηση και ενότητα γύρω από μια εκκλησία… (Για να συνεχίσει ο στρατός τους να σκοτώνει).

Ακόμα κι αν έτσι γουστάρουν, αυτό δεν είναι «παγκόσμια υπόθεση»!

Το ξέρουμε με βεβαιότητα. Το ξέρουν και πολλοί / πολλές ακόμα.

Η καλύτερη βάση…

Σάββατο 13 – Κυριακή 14 Απρίλη. Μπαίνει η νότια κύπρος στη στρατιωτική πλευρά του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού στην ανατολική Μεσόγειο; Ναι. Είχε δίκιο η Μόσχα που φώναζε πριν κάποιους μήνες ότι η Λευκωσία «κάνει παιχνίδι» για κάποιου είδους αμερικανική βάση εκεί; Όλα δείχνουν πως ναι.

Το θρυλικό γαλλικό αεροπλανοφόρο Charles de Gaulle έχει παρκάρει εδώ και κάτι μέρες στο λιμάνι της Λεμεσού – παρέα με άλλα τρία πολεμικά (ένα γαλλικό, ένα ολλανδικό και ένα αγγλικό). Ως εδώ θα έλεγε κανείς ότι είναι κάτι προσωρινό – μια άσκηση κάπου εδώ γύρω, η ξεκούραση του πληρώματος, ο ανεφοδιασμός, όλα αυτά τα «ροζ»…

Αλλά όχι. Η νότια κύπρος διαθέτει ένα στρατιωτικό λιμάνι στο Μαρί, ανάμεσα στη Λεμεσό και στη Λάρνακα – το οποίο «φλερτάρει» το Παρίσι. Έχουν γίνει οι σχετικές αυτοψίες απ’ τους (γάλλους) ειδικούς: το νοτιοκυπριακό καθεστώς δηλώνει ότι δεν (θα) είναι «μόνιμη βάση» για το γαλλικό ναυτικό (σαν τις αγγλικές, ας πούμε…) αλλά ότι θα προσφέρονται εκεί μόνιμες υπηρεσίες… Στο γαλλικό πολεμικό ναυτικό. Δεν θα είναι «Γιάννης». Θα είναι «Γιαννάκης»…

Μόνο τις γαλλικές αρβύλες θα γυαλίζουν εκεί; Γιατί «μόνο»; Αυτό που θέλει το αμερικανικό και το ισραηλινό πεντάγωνο (όπως ακριβώς το γαλλικό) απ’ το «χρυσοπράσινο φύλλο ριγμένο στο πέλαγο» δεν είναι τα ακριβά συμβόλαια των μόνιμων βάσεων· αλλά οι πολύ φτηνότερες μόνιμες «εξυπηρετήσεις» (σε λιμάνια και αεροδρόμια), με τις κατάλληλες εγκαταστάσεις και υποδομές, τις οποίες θα φροντίζουν βέβαια οι ανάλογοι στρατοί… Αλλά δεν θα λέγονται «βάσεις». Πιπέρι στο στόμα εκείνου που θα τολμήσει!

Πού είχαμε μείνει; Α, ναι: η ελλάδα (και η νότια κύπρος) είναι «πυλώνες σταθερότητας στην ανατολική Μεσόγειο». Έχετε δει «πυλώνες» να είναι βάσεις για πυροβόλα; Έχετε δει “πυλώνες” να τινάζονται στον αέρα; Όχι. Ούτε κι εμείς.

Αλλά πάντα υπάρχει η δυνατότητα.

Οι ανίερες εξεγέρσεις και πάλι – κάπου εδώ γύρω…

Σάββατο 13 – Κυριακή 14 Απρίλη. Δεν το έχει πει κανείς απ’ τους γνωστούς «σοφούς» της πρωτοκοσμικής δημαγωγίας: οι εξεγέρσεις στην αλγερία και στο σουδάν δεν είναι δουλειά της cia· ούτε είναι οι «επαναστάσεις των social media» (όπως διαδόθηκε εκ των υστέρων με επιτυχία για τις αραβικές εξεγέρσεις του 2011, ώστε να διαστρεβλωθεί ο χαρακτήρας τους και να μειωθεί η σημασία τους). Και στις δύο περιπτώσεις πρόκειται για αυθεντικές μαζικές κινητοποιήσεις διαρκείας, που ξεκίνησαν με απτές, υλικές αφορμές.

Στην αλγερία το καθεστώς Bouteflika (που στηρίζεται στον στρατό) είναι μια πατερναλιστική «σοσιαλίζουσα» δικτατορία, που διαμορφώθηκε σταθερά και συστηματικά μετά τη νίκη της αντι-αποικιακής επανάστασης (κατά της γαλλικής κατοχής) το 1962. Αυτό το μιλιταριστικό καθεστώς, επέζησε του εμφυλίου που το ίδιο προκάλεσε στην δεκαετία του ’90, όταν ακύρωσε τον δεύτερο γύρο των βουλευτικών εκλογών επειδή θα τις κέρδιζε το λαϊκό «ισλαμικό μέτωπο σωτηρίας» (FIS). Το FIS ήταν ένα συντηρητικό ισλαμικό κόμμα, αλλά η βασική του πρόκληση ήταν ότι θα ξαναπέταγε τα γαλλικά αφεντικά (που είχαν ανακτήσει τον οικονομικό έλεγχο του αλγερινού καπιταλισμού μετά την στρατιωτική τους ήττα) στη θάλασσα. Εκείνος ο εμφύλιος (στον οποίο το αλγερινό καθεστώς χρησιμοποιήσε κάθε βρώμικη και προβοκατόρικη τακτική, πάντα με την κάλυψη του Παρισιού) τέλειωσε το 2002· εν τω μεταξύ το 1999 ο Abdelaziz Bouteflika είχε εκλεγεί σαν ο “σωστός” πρόεδρος.

Με εγκεφαλικό απ’ το 2013 (στα 76 του…), καθηλωμένος σε αναπηρικό καρότσι χωρίς ιδιαίτερη επαφή με την πραγματικότητα από τότε, ο Bouteflika «συντηρήθηκε» στη θέση του προέδρου σαν βιτρίνα του στρατού και των μηχανισμών πολιτικής προσόδου της αλγερίας. Μ’ αυτά τα δεδομένα στα μέσα του περασμένου Φλεβάρη ανακοίνωσε ότι θα συμμετάσχει και στις επόμενες προεδρικές εκλογές (ήταν προγραμματισμένες για την φετεινή άνοιξη)· ένα λείψανο βιτρίνα…. Ήταν η σπίθα που άναψε το φυτίλι: στις 22 Φλεβάρη άρχισαν οι καθημερινές μαζικές διαδηλώσεις, οι μεγαλύτερες εδώ και 20 χρόνια. Τα αιτήματα ξεκίνησαν απ’ την εναντίωση στην «αιώνια προεδρία» του Bouteflika και προχώρησαν στην απαίτηση για εκδημοκρατισμό….

Στο σουδάν οι διαδηλώσεις κατά του καθεστώτος ξεκίνησαν πριν 4 μήνες, όταν αποφασίστηκε ο τριπλασιασμός της τιμής του ψωμιού. Ο τυπικά πρόεδρος Omar al-Bashir ήταν ουσιαστικά δικτάτορας, αφού κέρδιζε πάντα – και με μεγάλη διαφορά – τις όποιες εκλογές. Κι εκεί, το αρχικό αίτημα ξεπεράστηκε στην εξέλιξη των διαδηλώσεων, που έγιναν γενικευμένα αντικυβερνητικές / αντικαθεστωτικές.

Και οι δύο εξεγέρσεις νίκησαν πρόσφατα: τόσο ο Bouteflika όσο και al-Bashir «έπεσαν». Αλλά – υπάρχει ένα γνώριμο «αλλά»: είναι ο στρατός και στις δύο περιπτώσεις που ανέλαβε την εξουσία.

Κι εδώ είναι που η συλλογική μνήμη διατρέχει τις συνειδήσεις. Στην αλγερία ένα απ’ τα συνθήματα των διαδηλώσεων που συνεχίζονται (εναντίον των καθεστωτικών ελιγμών) είναι: Δεν θα γίνει της αιγύπτου! Εννοούν: δεν θα μας ξεγελάσετε με «συνταξιοδοτήσεις»… Στο σουδάν η στάση των διαδηλωτών είναι: Συνεχίζουμε και περιφρουρούμε την επανάστασή μας. Το να υπακούσουμε στην απαγόρευση των διαδηλώσεων [που έχει επιβάλει ο στρατός μετά την «απομάκρυνση» του al-Bashir] είναι σα να αναγνωρίζουμε την κλωνοποίηση της προηγούμενης κατάστασης…

Οι εξεγέρμενοι τόσο στην αλγερία όσο και στο σουδάν αντιμετωπίζουν όχι μόνο τα ντόπια αφεντικά και τους μηχανισμούς τους, αλλά και τους διεθνείς συμμάχους της. Στο σουδάν ο φασιστοκαραβανάς Sisi υποστηρίζει τον στρατιωτικό νόμο. Παρότι η μουσουλμανική αδελφότητα του σουδάν (που συμμετέχει μαζικά στην εξέγερση) έχει διαφορές με εκείνη της αιγύπτου, ο χουντοκαραβανάς χασάπης του Καΐρου φοβάται ότι αν δεν κατασταλεί δια πυρός και σιδήρου στο σουδάν, θα γίνει σημείο αναφοράς (και ενίσχυσης της αντιπαλότητας) στο δικό του καθεστώς. Κάτι ανάλογο ισχύει και για την αλγερία: το πολιτικό ισλάμ είναι υπαρκτή και υπολογίσιμη πραγματικότητα εκεί (παρά την βίαιη καταστολή των ‘90s) και το Παρίσι δεν θα ήθελε να βρεθεί προ δυσάρεστων εκπλήξεων αν το αλγερινό καθεστώς αναγκαστεί να εκδημοκρατιστεί. Κανείς δεν θέλει είτε στο Χαρτούμ είτε στο Αλγέρι κάποιον Mossi ή κάποιον Erdogan… Κανείς δεν θέλει οποιονδήποτε αμφισβητεί τις πρωτοκοσμικές ιμπεριαλιστικές σταθερές.

Ουάσιγκτον και Λονδίνο υποστηρίζουν ήδη την στρατιωτική εξουσία στο σουδάν. Το Παρίσι ίσως σκέφτεται να στείλει στο Αλγέρι την «εγνωσμένης αξίας» στρατοαστυνομία του, για να βοηθήσει στη «δημοκρατικά tested» καταστολή· όπως σκεφτόταν να κάνει στις αρχές του 2011 για να σώσει τον Ben Ali στην Τύνιδα…

Όλα δείχνουν προς την μεριά της καταστολής. Και, ταυτόχρονα, όλα δείχνουν πως σ’ αυτήν την μεγάλη ζώνη του πλανήτη που οι πρωτοκοσμικοί μόνιμα υποτιμούν, ο κοινωνικός (και σχεδόν πάντα ο εργατικός) ανταγωνισμός καίει μόνιμα.

Χωρίς, ευτυχώς, να ζητάει την έγκρισή μας…

Η γκλίτσα του τσοπάνη

Κυριακή 7 Απρίλη. Μέχρι να “τελειώσει το νατο” ο κόκκινος Κατρού προλαβαίνουν τα αφεντικά του θα δείξουν την συμμαχική τους πειθαρχία και προσήλωση… Που; Στη μαύρη θάλασσα. Η νατοϊκή άσκηση “θαλάσσια ασπίδα 2019” ξεκίνησε εκεί προχτές και θα διαρκέσει ως τις 13 Απρίλη.

Αν και είναι καθιερωμένη ετήσια άσκηση, φέτος γίνεται μετά την απόφαση του νατο “να ενισχύσει την ουκρανία και την γεωργία”. Έτσι, παρότι το Κίεβο και η Τυφλίδα δεν ανήκουν στο νατο, θα συμμετάσχουν λιγάκι στη «θαλάσσια ασπίδα 2019». Αυτό είναι καινούργιο – και προβοκατόρικο.

Το θίξαμε στο παρελθόν, ας το θυμήσουμε: η Ουάσιγκτον θα προσπαθήσει να «ανεβάσει την πίεση» κατά της Μόσχας στην ανατολική Μεσόγειο όσο πιο κοντά γίνεται στην Κριμαία. Η μαύρη θάλασσα δεν είναι εύκολη υπόθεση, αφού απαιτεί την (αντιρωσική) συνεργασία της Άγκυρας, που δεν φαίνεται στον ορίζοντα. Το Αιγαίο είναι κάπως ευκολότερο, αφού υπάρχει η διαθεσιμότητα της Αθήνας. Που δείχνεται έμπρακτα.

Έχει ξαναπάρει μέρος ο ελληνικός ιμπεριαλισμός σε τέτοια κόλπα. Ήταν το 1919 και η «εκστρατεία της Κριμαίας» ήταν μέρος της δυτικής επίθεσης κατά των μπολσεβίκων. Αν και η πρωτοβουλία ερχόταν απ’ το Παρίσι, ο γίγαντας Βενιζέλος χάρηκε τόσο πολύ που (αρχικά) προσέφερε περισσότερο στρατό απ’ όσο θα έβαζαν οι γάλλοι…. Τελικά συμβιβάστηκε να στείλει περίπου τον ίδιο (2 μεραρχίες, συν 4 πολεμικά). Ο ελληνικός στρατός, όμως, αποδείχθηκε πιο πορωμένος απ’ τον γαλλικό: κάμποσες εκατοντάδες γάλλοι ναύτες στασίασαν και σηκώνοντας την κόκκινη σημαία ενώθηκαν με τους μπολσεβίκους της Σεβαστούπολης. Ποιοι ανέλαβαν να τους «συνετίσουν»; Ένας ελληνικός λόχος…

Ποιο ήταν το αποτέλεσμα εκείνης της «περιπέτειας»; Ατυχές λέει η επίσημη ιστορία, λέξη που είναι ο ευφημισμός της δεινής ήττας – και δεν περιλαμβάνεται στη διδακτέα ύλη της σχολικής ιστορίας… Ήταν «συντριβή μετ’ ιμπεριαλιστικών συμμαχικών επαίνων» – αλλά οι σχεδόν 400 (απ’ τον ελληνικό στρατό) που άφησαν τα κοκκαλάκια τους για χάρη του εθνικού συμφέροντος δεν το γιόρτασαν.

Εκατό χρόνια μετά ο ελληνικός ιμπεριαλισμός και οι υπηρέτες του συνεχίζουν να τρίβονται… Εύκολο: ποιός τους εμποδίζει;

Η Μεσόγειος στενεύει

Σάββατο 6 Απρίλη. Ούτε και στο λιβυκό πεδίο μάχης τα νέα είναι “ευχάριστα” για τον άξονα – παρότι, κατ’ αρχήν, οι χαμένοι είναι κατ’ αρχήν το Λονδίνο και η Ρώμη.

Ο στρατηγός Khalifa Haftar ξεκίνησε προχτές την αναγγελμένη (ενημερώσαμε στις 17 Μάρτη: λιβύη) επίθεση κατάληψης της Tripoli που είναι η «επίσημη» πρωτεύουσα της «διεθνώς αναγνωρισμένης κυβέρνησης» του Fayez al-Serraj. Και ο στρατός του, αφού κατέλαβε χωρίς σοβαρή αντίσταση τις ενδιάμεσες κωμοπόλεις, βρίσκεται ήδη στα νότια προάστεια της πόλης.

O Haftar μπορεί να διάλεξε προσεκτικά την στιγμή της «τελευταίας επίθεσης» για να «αποκτήσει η λιβύη μια και μόνο, ενιαία κυβέρνηση»: χτες στην Tripoli βρισκόταν ο γ.γ. του οηε Antonio Guterres… Ίσως για να δώσει κουράγιο στον al-Serraj… Ή, ίσως, για να κανονίσουν τις λεπτομέρειες της διαφυγής του, μια απ’ τις επόμενες ημέρες. Το σίγουρο είναι ότι ο ίδιος, ενώ σκόπευε να κάτσει μια βδομάδα, την έκανε γρήγορα και “με βαριά καρδιά” όπως δήλωσε…

(Ο Guterres, μαζί με την Federica Mogherini εκ μέρους της ε.ε., τον Ahmad Abulgheit γενικό γραμματέα του αραβικού συνδέσμου και τον Moussa Faki απ’ το δ.σ. της αφρικανικής ένωσης, σαν «κουαρτέτο για τη λιβύη», δοκίμασαν τα διπλωματικά τους ταλέντα πριν μια βδομάδα στην Τύνιδα – για να λύσουν το «λυβικό πρόβλημα». Πήγαν, κουβέντιασαν, έφαγαν και έφυγαν – χωρίς αποτέλεσμα…)

Την Tripoli θα την υπερασπιστούν, υποτίθεται, διάφορες ένοπλες οργανώσεις που πρόσκεινται στην όπουναναιξεψυχάει «κυβέρνηση εθνικής ενότητας». Αλλά ο Haftar πλησιάζει (και μπαίνει στην πόλη) από δυο μεριές, νότια και δυτικά. Οπότε έχουμε αμφιβολίες για το αν αυτοί οι ένοπλοι θα προτιμήσουν να πεθάνουν για μια τελειωμένη υπόθεση αντί να κάνουν ένα συμβιβασμό με τον Haftar καταθέτοντας τα όπλα. Θα φανεί.

Αν η Tripoli «πέσει» στα χέρια του Haftar (και αργά ή γρήγορα δεν προβλέπεται κάτι άλλο, εκτός αν το Λονδίνο και η Ουάσιγκτον στείλουν την αεροπορία τους…) η Μόσχα, το Παρίσι και το Κάιρο θα έχουν νικήσει εντελώς· σίγουρα σ’ αυτή τη φάση. Και υποθέτουμε ότι ειδικά η γνωστή εμπλοκή της πρώτης στο πλάι του Haftar, θα εκνευρίσει ακόμα περισσότερο κάποιους απ’ τον άξονα – σε ότι αφορά τον έλεγχο της Μεσογείου. Με (ίσως) κάποια ρωσική βάση στη βόρεια λιβύη, με μη ελεγχόμενες απ’ την Ουάσιγκτον επίσημες εξαγωγές λιβυκού πετρελαίου σε μεγάλη κλίμακα (και σήμερα γίνονται, λαθραία…), και με κινεζικής αξιοποίησης λιμάνια στην Τεργέστη και στη Γένοβα (το Παλέρμο το κρατάμε για «άσσο»…) η κεντρική Μεσόγειος γίνεται πολύ επικίνδυνα «δρόμος του μεταξιού»… Ε;

Άρα «κάποιοι» θα εκνευριστούν πολύ. «Κάποιοι»….

Ένας αυτοκράτορας στο πριγκηπάτο

Πέμπτη 28 Μάρτη. Τον σκοπό της επίσκεψης του Xi στο Παλέρμο τον υποθέσαμε (βάσιμα..) Αλλά για την στάση του στο Μονακό δεν ξέραμε. Μάθαμε. Πέρα απ’ την τουριστική συνεργασία (!…) το πριγκηπάτο υπέγραψε συμβόλαιο και θα είναι το πρώτο «κρατικό μόρφωμα» στην ευρώπη που θα καλυφθεί εξ ολοκλήρου από τα 5G δίκτυα της Huawei – ως το τέλος της χρονιάς (2019). Μπορεί να μην ακούγεται εντυπωσιακό κατ’ αρχήν. Αλλά με τους επισκέπτες που έχει θεωρήστε το σαν καλή και πρακτική διαφήμιση (την οποία θα πληρώσει ο πρίγκηπας…).

Στα υπόλοιπα ραντεβού του αποκόμισε κάτι ο Xi; Τα κινεζικά καθεστωτικά μήντια θριαμβολογούν – αλλά τέτοια είναι η δουλειά τους. Αν επιβεβαιώθηκε κάτι είναι ότι τα ευρωπαϊκά αφεντικά (τα πιο δυναμικά αναμεσά τους σίγουρα) θέλουν την πρόσβαση στην «κινεζική αγορά», αλλά οι πολιτικές βιτρίνες, σαν εκφραστές «γενικών καπιταλιστικών συμφερόντων» ανά κράτος, φοβούνται και προσπαθούν να ελέγξουν το ανάποδο: μια χωρίς περιορισμούς έφοδο του κινεζικού καπιταλισμού στην αγορά της ε.ε. Θέλουν να συμμαζέψει το Πεκίνο τους περιορισμούς στην ιδιοκτησία των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων που ανοίγουν εργοστάσια στην κίνα (στους στρατηγικούς τομείς είναι υποχρεωτική η μετοχική συμμετοχή κινέζων), αλλά ταυτόχρονα προετοιμάζονται για κρατικοποιήσεις στους «εθνικούς πρωταθλητές» τους – για να τους προστατέψουν απ’ τις κινεζικές εξαγορές.

Θα μπορούσαν να γίνουν κάποιες συμβιβαστικές διευθετήσεις. Το έδαφος για να υπάρξουν, όμως, είναι η στάση του αμερικανικού καπιταλισμού· τόσο απέναντι στον κινέζικο όσο και στην ε.ε. (ειδικά τον γερμανικό καπιταλισμό). Όσο το ψοφιοκουναβιστάν τρίζει τα δόντια απειλώντας με τιμωρίες, «κυρώσεις» κλπ, τόσο πιθανότερο γίνεται να υπάρξουν αμοιβαίες υποχωρήσεις μεταξύ Πεκίνου και ευρωπαϊκών κρατών. Έτσι ώστε να συντηρηθούν οι οικονομικοί (και όχι μόνο) ιμπεριαλισμοί τους.

Είναι κάτι σαν μάθημα ιστορίας σε πραγματικό χρόνο! Όποιος έχει την διάθεση (και τον τρόπο) να το παρακολουθεί θα ωφεληθεί με πολλούς τρόπους. Αλλιώς; «Μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι»…

(φωτογραφία: Η «δημοκρατική συμμετοχή» στα κλιμάκια της εξουσίας του ψοφιοκουναβιστάν απαιτεί την δημιουργία «επιτροπών». Να μια, φρέσκια…)

‘Ενας Χι στην ευρώπη

Τετάρτη 27 Μάρτη. Στην Ρώμη οι “άλλοι” της ευρώπης τον σνόμπαραν… Δεν πειράζει. Πήγε και στο Παλέρμο – κι αυτό, παρακαλούμε, να μην το ξεχάσετε…

Στο Παρίσι η επίσκεψη ήταν κάπως διαφορετική. Το γαλλικό καθεστώς προσπαθεί να παριστάνει ότι έχει «σχέδιο» για το project europe. Φυσικά, το καλωσυνάτο αφεντικό του Πεκίνου, είχε και για τον μικρό Λουδοβίκο (Μακρόν) δώρα. Ας πούμε μια γενναία αύξηση της παραγγελίας για πολιτικά αεροπλάνα – προς τιμήν της airbus. Και μερικές ακόμα οικονομικές / εμπορικές συμφωνίες…

Στο Παρίσι (και όχι στη Ρώμη…) προσέτρεξαν κι άλλοι ευρωπαίοι. Η κυρία Merkel και ο κυρ Juncker (δυστυχώς η δόλια κυρά May είναι απασχολημένη με άλλα). Έτσι δόθηκε η ευκαιρία στον κυρ Xi, εκτός απ’ τις μπίζνες, να ξεδιπλώσει το όνειρό του για έναν «καλύτερο κόσμο»…

Τέσσερα ελλείμματα στις παγκόσμιες υποθέσεις πρέπει να αντιμετωπίσουμε από κοινού είπε. Πρώτον, τα ελλείμματα στους δημόσιους προϋπολογισμούς (δεν αφορούν Πεκίνο και Βερολίνο). Δεύτερον, το έλλειμμα εμπιστοσύνης μεταξύ κυβερνήσεων, λαών, πολιτισμών. Τρίτον, το έλλειμμα ειρήνης στις διεθνείς σχέσεις. Και τέταρτον το έλλειμμα ανάπτυξης.

Ο καπιταλισμός δεν προχωράει (και δεν προχώρησε ποτέ) χωρίς αυτά τα ελλείμματα – οι «διαφορές» είναι που εξασφαλίζουν τον «δυναμισμό» του! Όπως η «διαφορά δυναμικού» εξασφαλίζει την κυκλοφορία του ρεύματος.

Όχι, ο κυρ Xi δεν είπε χτες απ’ το Παρίσι ότι πρέπει ο πλανήτης να τον ξεφορτωθεί τον παλιοκαπιταλισμό (αυτά τα λέει στα συνέδρια του κ.κ. κίνας). Απλά, ευελπιστώντας ότι οι σχέσεις κίνας – ε.ε. θα εξελιχθούν διαφορετικά απ’ τις σχέσεις κίνας – ηπα (κι έτσι θα γίνει: το δείχνει η Ρώμη, το δείχνει και το Παλέρμο, το global Παλέρμο…) κερδίζει τον χρόνο που είναι αναγκαίος στον κινεζικό καπιταλισμό / ιμπεριαλισμό.

Ωστόσο ας μην υποτιμήσουμε την συγκυρία: η πρωτοβουλία των δρόμων του μεταξιού (Belt and Riad Initiative – BRI) είναι ένα πολλαπλάσιο και πολύ πιο εκτεταμένο «σχέδιο Μάρσαλ». Ο πρώτος που υφίσταται τις συνέπειές του θα είναι το ψοφιοκουναβιστάν. Όσο αυτό συμβαίνει, οι υπόλοιποι μπορούν να δοκιμάσουν κάποιο είδος (προσωρινής) ανακωχής μεταξύ τους.

Αυτός είναι ο μοναδικός λόγος που το ασύμμετρο (όπως εξελίσσεται) project europe μπορεί ακόμα να ελπίζει και να φτύνει τον κόρφο του ευχόμενο «μακριά από εμάς» (η «τύχη» του αμέρικα)…

Ιστορικό προηγούμενο

Δευτέρα 25 Μάρτη. Πριν έναν αιώνα, στις 25 Γενάρη του 1919 και στις 28 Ιούνη της ίδιας χρονιάς δημιουργήθηκε η “κοινωνία των εθνών”. Σαν ένας διεθνής θεσμός μεσολαβήσεων και διαπραγματεύσεων με σκοπό το “ποτέ ξανά” μετά το σφαγείο του Α παγκόσμιου πολέμου… Για τα παγκόσμια ιστορικά δεδομένα η ελπίδα ότι δεν θα ξαναγίνει ποτέ πόλεμος όπως μορφοποιήθηκε με την δημιουργία της “κοινωνίας των εθνών” ήταν κάτι ιδιαίτερα προχωρημένο. Ήταν η πρώτη μορφή “διεθνούς νομιμότητας” στον σύγχρονο καπιταλιστικό κόσμο.

Παρότι η “κοινωνία των εθνών” είχε μερικές επιτυχίες στην αποφυγή ή στον τερματισμό κάποιων περιφερειακών συρράξεων, ήταν αδύνατο – προφανώς – να κάνει τον καπιταλιστικό ανταγωνισμό “ειρηνικό”. Το 1933 η φρεσκο-ναζιστική γερμανία και η μιλιταριστική ιαπωνία απλά αποχώρησαν απ’ την “κοινωνία” των εθνών. Το 1935 ο Μουσολίνι έστειλε 400.000 στρατιώτες να καταλάβουν την αβυσσηνία (αιθιοπία) – η “κοινωνία των εθνών” ανίκανη για οτιδήποτε άλλο επέβαλε “οικονομικές κυρώσεις” στο φασιστικό καθεστώς… Το 1937 ο Μουσολίνι απλά αποχώρησε απ’ τον διεθνή θεσμό…

Κι ωστόσο αυτές οι “αποχωρήσεις” δεν θεωρήθηκαν το τέλος της “κοινωνίας των εθνών” και της “διεθνούς νομιμότητας” που, υποτίθεται, επρόκειτο να εγγυάται. Τον Μάρτη του 1938 ο στρατός του γ ράιχ εισέβαλε στην τσεχοσλοβακία, και κατέκτησε την σουδιτία (suderenland) – ούτε κι αυτό, όμως, θεωρήθηκε το «τέλος της κοινωνίας των εθνών». Ενώ, ουσιαστικά, ο Β παγκόσμιος είχε ξεκινήσει, οι πάντες παρίσταναν πως «όχι»… «τίποτα δεν θα συμβεί»…

Τυπικά η «κοινωνία των εθνών» συνέχισε την ύπαρξή της ακόμα και σ’ όλη την διάρκεια του Β παγκόσμιου (!!!). Η έδρα της ήταν στη Γενεύη (στην ουδέτερη ελβετία…) και συνέχισε να συνεδριάζει ακόμα κι ως τις αρχές του 1946… Τότε αντικαταστάθηκε από μια καινούργια θεσμοθέτηση της «διεθνούς νομιμότητας», τον «οργανισμό ηνωμένων εθνών»… Που πήρε και τα όποια περιουσιακά στοιχεία της «κοινωνίας των εθνών»…

Η διάλυση τέτοιων θεσμών, που πάντα γίνεται παράλληλα με την εντατικοποίηση των ενδοκαπιταλιστικών συγκρούσεων, μπορεί να κρατάει αρκετό καιρό. Όποιος, όμως, δεν την βλέπει ενόσω ξετυλίγεται είναι θεόστραβος…

(φωτογραφία: Ούτε μια επέτειο δεν αξίζει…)

Ένας κινέζος στο Παρίσι

Σάββατο 23 – Κυριακή 24 Μάρτη. Μετά την θριαμβευτική επίσκεψή του στη Ρώμη ο Xi θα πάει (μέσω Μονακό!) στο Παρίσι. Ο «μικρός Λουδοβίκος» Macron, σαν τωρινός εκπρόσωπος του γαλλικού κράτους / κεφάλαιου, βρίσκεται σε διαφορετική θέση απ’ τις ιταλικές βιτρίνες – κι όχι για ιδεολογικούς λόγους. Το Παρίσι δεν παραδέχεται την διεθνή υποτίμησή του – και ο στρατός που έχει αμολύσει στην υποσαχάρια αφρική, στις πρώην γαλλικές αποικίες, το αποδεικνύει. Μπορεί ο εφιάλτης του Παρισιού να είναι το Βερολίνο· μπορεί να προσπαθεί να κάνει την αδυναμία δύναμη με «ευρωπαϊκά οράματα» (μόνο στα μέτρα του!), αλλά είναι σίγουρο ότι απέναντι στο Πεκίνο έχει – ή θα ήθελε να έχει – μια πιο ευέλικτη στάση. Άλλοτε «ευκαιρία» (: η κινεζική αγορά) και άλλοτε «αντίπαλος». Σίγουρα στην Αφρική.

Σε αντίθεση, λοιπόν, με τη Ρώμη, το Παρίσι θέλει οπωσδήποτε να κρατήσει τα αγέρωχα προσχήματά του. Μπορεί; Μεσοπρόθεσμα ναι. Όμως υποθέτουμε ότι τα αφεντικά του γαλλικού κεφάλαιου δεν είναι ηλίθια. Ισχύει; Θα φανεί. Αν, σε δέκα χρόνια (μια λογική μονάδα χρόνου) το ιταλικό κεφάλαιο έχει αναγεννηθεί χάρη στις συνεργασίες του με το κινεζικό, ο πρώτος που θα το καταλάβει θα είναι το γαλλικό! Σε ότι αφορά τους «περιφερειακούς ανταγωνισμούς» κανείς απ’ τους δύο, ούτε το Παρίσι ούτε η Ρώμη, δεν κρύβουν εδώ και χρόνια τον εκνευρισμό τους έναντι του άλλου. Και, προοπτικά, η οικονομική αποικιοποίηση της βόρειας αφρικής είναι ένα απ’ τα πεδία σύγκρουσης και μεταξύ τους. Προς το παρόν το Παρίσι έχει το πάνω χέρι (περίπτωση λιβύης). Αλλά για πάντα;

Αν οι κινεζικοί δρόμοι φτάσουν ως την “ιταλική μπότα”, το Παρίσι θα πρέπει να βάλει χαλινάρια στους ιταλο-δράκους… (Μόνο η υπεροψία του γαλλικού καπιταλισμού θα μπορούσε να ελπίζει σε κάτι τέτοιο…)