Υπόθεση Assange 2

Δευτέρα 15 Απρίλη. Δεν θα πέσουμε στις γραφικότητες περί «ιερής ελευθερίας του τύπου». Όπως και κάθε άλλη ελευθερία (εντός ή εκτός εισαγωγικών) στον καπιταλιστικό πρώτο κόσμο, έτσι κι αυτή ήταν πάντα σχετική. Αυτή η σχετικότητα δεν ορίζεται ποτέ από αφηρημένα ιδεώδη· μόνο από πραγματικούς συσχετισμούς δύναμης.

Αυτό που δεν θα γινόταν εναντίον του Assange πριν 10 χρόνια, γίνεται τώρα. Τώρα, για παράδειγμα, μια (προφανώς προπληρωμένη…) πρωτοκοσμική δημαγωγική εκστρατεία δυσφήμισης (έως γελοιοποίησής) του είναι εφικτή. «Αρρώστησε», «παρανόησε», «έβαζε σκατά στους τοίχους» (του δωματίου στην πρεσβεία), «δεν πρόσεχε την γάτα του»: αυτά είναι τα tips μιας εκστρατείας με στόχο το μην ασχολείστε με δαύτον, δεν αξίζει τον κόπο… Μπορεί αυτή η διαχείριση να προέρχεται απ’ τα καλύτερα manual του μοντέρνου ολοκληρωτισμού (όπου οι διαφωνούντες έπρεπε να επιδεικνύονται σαν «άρρωστοι», “ψυχικά διαταραγμένοι”, κλπ), ωστόσο έχει πιθανότητες να δουλέψει και στον μεταμοντέρνο καπιταλιστικό κόσμο – για μια persona. Μια persona που αυτο-φυλακίστηκε στην υπόγεια αντινομία: αν η “ψηφιακή αποκαλυπτική δημοσιογραφία” (τα wikileaks) είναι – και πρέπει να είναι – απρόσωπη, δεν γίνεται να είναι ταυτόχρονα και ισχυρά προσωποποιημένη· παρά μόνο σαν κάποια “διαταραχή”…

Δεν πρόκειται, λοιπόν, απλά για την ελευθερία (ποιά ελευθερία;) του τύπου (ποιού τύπου;) στην εποχή της γενικευμένης ψηφιακής παραπληροφόρησης / αποπληροφόρησης / χειραγώγησης. Πρόκειται, ταυτόχρονα, για την επιστράτευση των “παλιών” εξουσιατικών, κρατικών και παρακρατικών μεθόδων, άλλοτε δαιμονοποίησης και άλλοτε γελοιοποίησης του “εχθρού”, κατά προτίμηση σαν προσώπου / ατόμου.

Στην κατασκευή των “παράλληλων πραγματικοτήτων” δεν επιπλέει η ανοχή, αφού μία και μοναδική είναι η επιτρεπόμενη πραγματικότητα: η εξουσιαστική θέληση της εκμηδένισης οποιουδήποτε εμποδίου…. Πρωτόγονη αλλά πάντα ισχυρή (πραγματικότητα). Που ενισχύεται απ’ την μαζική εγωϊκή κενοδοξία των υπηκόων.

(Το ότι αυτό επιβεβαιώνεται στο Λονδίνο και όχι στην Καμπούλ – για παράδειγμα – κρατείστε το…)

(φωτογραφία: Ο Lauri Love, ηλεκτρολόγος μηχανικός στην αγγλία, κατηγορήθηκε απ’ την Ουάσιγκτον σαν μέλος των anonymus, και πιο συγκεκριμένα ότι συμμετείχε σε χακαρίσματα που έγιναν το 2012 και το 2013 με στόχους το fbi, τη nasa, τον αμερικανικό στρατό, το υπουργείο άμυνας και το υπουργείο οικονομικών. Το ψοφιοκουναβιστάν ζήτησε την έκδοσή του, πράγμα που σήμαινε ότι κινδύνευε με καταδίκη 100 χρόνων φυλακή.

Τον Φλεβάρη του 2018 αγγλικό δικαστήριο απαγόρευσε την εκδοσή του – με αιτιολογία, ωστόσο, τους κινδύνους για την υγεία του: ο Love έχει διαγνωστεί για το σύνδρομο Aspreger. Αυτή ήταν μια καλή για τον Love αλλά μεσοβέζικη στάση του αγγλικού κράτους..)

Υπόθεση Assange 3

Δευτέρα 15 Απρίλη. Ο Assange και η «τύχη» του, πέρα απ’ αυτήν καθεαυτήν την προσωπική διάσταση, είναι ένας δείκτης. Ο βετεράνος John Pilger, ρεπόρτερ μιας «άλλης εποχής», σωστά το θυμίζει σ’ ένα προχθεσινό του άρθρο με αφορμή την σύλληψη του «κυρίου wikileaks»:

… Στη δεκαετία του ’70 συνάντησα την Leni Reifenstahl, στενή φίλη του Χίτλερ, της οποίας τα φιλμ βοήθησαν σημαντικά τη ναζιστική προπαγάνδα στη γερμανία.

Μου είπε ότι το μήνυμα των ταινιών της, η προπαγάνδα, δεν εξαρτιόταν από «εντολές απ’ τα πάνω» αλλά απ’ αυτό που η ίδια ονόμαζε «η υπάκουη κενότητα» του κοινού.

– «Περιλαμβανόταν σ’ αυτήν την υπάκουη κενότητα και η φιλελεύθερη, μορφωμένη διανόηση;» την ρώτησα.

– «Φυσικά» μου απάντησε, «ειδικά η διανόηση… Όταν ο κόσμος σταματάει να κάνει σοβαρές ερωτήσεις, γίνεται υπάκουος και χειραγωγήσιμος. Οτιδήποτε μπορεί να συμβεί έτσι».

Και έτσι έγινε. Τα υπόλοιπα, θα μπορούσε να προσθέσει, είναι ιστορία.

Ο κόσμος έχει ξανασταματήσει να κάνει σοβαρές ερωτήσεις. Τρέφεται με σκατά (όχι του Assange στους τοίχους ενός δωματίου σε μια πρεσβεία!) και νομίζει ότι κάνει κάτι πολύ σοβαρό.

Αυτή η ναρκισσιστική πρωτοκοσμική κοπρολαγνεία είναι που έχει αλλάξει δραματικά τους συσχετισμούς δύναμης σε ότι αφορά πολλά, μεταξύ των οποίων και οι μυθικές “ελευθερίες”… Αυτό είναι που κάνει σήμερα εφικτό εκείνο που χθες έμοιαζε αδιανόητο…

Οι ανίερες εξεγέρσεις και πάλι – κάπου εδώ γύρω…

Σάββατο 13 – Κυριακή 14 Απρίλη. Δεν το έχει πει κανείς απ’ τους γνωστούς «σοφούς» της πρωτοκοσμικής δημαγωγίας: οι εξεγέρσεις στην αλγερία και στο σουδάν δεν είναι δουλειά της cia· ούτε είναι οι «επαναστάσεις των social media» (όπως διαδόθηκε εκ των υστέρων με επιτυχία για τις αραβικές εξεγέρσεις του 2011, ώστε να διαστρεβλωθεί ο χαρακτήρας τους και να μειωθεί η σημασία τους). Και στις δύο περιπτώσεις πρόκειται για αυθεντικές μαζικές κινητοποιήσεις διαρκείας, που ξεκίνησαν με απτές, υλικές αφορμές.

Στην αλγερία το καθεστώς Bouteflika (που στηρίζεται στον στρατό) είναι μια πατερναλιστική «σοσιαλίζουσα» δικτατορία, που διαμορφώθηκε σταθερά και συστηματικά μετά τη νίκη της αντι-αποικιακής επανάστασης (κατά της γαλλικής κατοχής) το 1962. Αυτό το μιλιταριστικό καθεστώς, επέζησε του εμφυλίου που το ίδιο προκάλεσε στην δεκαετία του ’90, όταν ακύρωσε τον δεύτερο γύρο των βουλευτικών εκλογών επειδή θα τις κέρδιζε το λαϊκό «ισλαμικό μέτωπο σωτηρίας» (FIS). Το FIS ήταν ένα συντηρητικό ισλαμικό κόμμα, αλλά η βασική του πρόκληση ήταν ότι θα ξαναπέταγε τα γαλλικά αφεντικά (που είχαν ανακτήσει τον οικονομικό έλεγχο του αλγερινού καπιταλισμού μετά την στρατιωτική τους ήττα) στη θάλασσα. Εκείνος ο εμφύλιος (στον οποίο το αλγερινό καθεστώς χρησιμοποιήσε κάθε βρώμικη και προβοκατόρικη τακτική, πάντα με την κάλυψη του Παρισιού) τέλειωσε το 2002· εν τω μεταξύ το 1999 ο Abdelaziz Bouteflika είχε εκλεγεί σαν ο “σωστός” πρόεδρος.

Με εγκεφαλικό απ’ το 2013 (στα 76 του…), καθηλωμένος σε αναπηρικό καρότσι χωρίς ιδιαίτερη επαφή με την πραγματικότητα από τότε, ο Bouteflika «συντηρήθηκε» στη θέση του προέδρου σαν βιτρίνα του στρατού και των μηχανισμών πολιτικής προσόδου της αλγερίας. Μ’ αυτά τα δεδομένα στα μέσα του περασμένου Φλεβάρη ανακοίνωσε ότι θα συμμετάσχει και στις επόμενες προεδρικές εκλογές (ήταν προγραμματισμένες για την φετεινή άνοιξη)· ένα λείψανο βιτρίνα…. Ήταν η σπίθα που άναψε το φυτίλι: στις 22 Φλεβάρη άρχισαν οι καθημερινές μαζικές διαδηλώσεις, οι μεγαλύτερες εδώ και 20 χρόνια. Τα αιτήματα ξεκίνησαν απ’ την εναντίωση στην «αιώνια προεδρία» του Bouteflika και προχώρησαν στην απαίτηση για εκδημοκρατισμό….

Στο σουδάν οι διαδηλώσεις κατά του καθεστώτος ξεκίνησαν πριν 4 μήνες, όταν αποφασίστηκε ο τριπλασιασμός της τιμής του ψωμιού. Ο τυπικά πρόεδρος Omar al-Bashir ήταν ουσιαστικά δικτάτορας, αφού κέρδιζε πάντα – και με μεγάλη διαφορά – τις όποιες εκλογές. Κι εκεί, το αρχικό αίτημα ξεπεράστηκε στην εξέλιξη των διαδηλώσεων, που έγιναν γενικευμένα αντικυβερνητικές / αντικαθεστωτικές.

Και οι δύο εξεγέρσεις νίκησαν πρόσφατα: τόσο ο Bouteflika όσο και al-Bashir «έπεσαν». Αλλά – υπάρχει ένα γνώριμο «αλλά»: είναι ο στρατός και στις δύο περιπτώσεις που ανέλαβε την εξουσία.

Κι εδώ είναι που η συλλογική μνήμη διατρέχει τις συνειδήσεις. Στην αλγερία ένα απ’ τα συνθήματα των διαδηλώσεων που συνεχίζονται (εναντίον των καθεστωτικών ελιγμών) είναι: Δεν θα γίνει της αιγύπτου! Εννοούν: δεν θα μας ξεγελάσετε με «συνταξιοδοτήσεις»… Στο σουδάν η στάση των διαδηλωτών είναι: Συνεχίζουμε και περιφρουρούμε την επανάστασή μας. Το να υπακούσουμε στην απαγόρευση των διαδηλώσεων [που έχει επιβάλει ο στρατός μετά την «απομάκρυνση» του al-Bashir] είναι σα να αναγνωρίζουμε την κλωνοποίηση της προηγούμενης κατάστασης…

Οι εξεγέρμενοι τόσο στην αλγερία όσο και στο σουδάν αντιμετωπίζουν όχι μόνο τα ντόπια αφεντικά και τους μηχανισμούς τους, αλλά και τους διεθνείς συμμάχους της. Στο σουδάν ο φασιστοκαραβανάς Sisi υποστηρίζει τον στρατιωτικό νόμο. Παρότι η μουσουλμανική αδελφότητα του σουδάν (που συμμετέχει μαζικά στην εξέγερση) έχει διαφορές με εκείνη της αιγύπτου, ο χουντοκαραβανάς χασάπης του Καΐρου φοβάται ότι αν δεν κατασταλεί δια πυρός και σιδήρου στο σουδάν, θα γίνει σημείο αναφοράς (και ενίσχυσης της αντιπαλότητας) στο δικό του καθεστώς. Κάτι ανάλογο ισχύει και για την αλγερία: το πολιτικό ισλάμ είναι υπαρκτή και υπολογίσιμη πραγματικότητα εκεί (παρά την βίαιη καταστολή των ‘90s) και το Παρίσι δεν θα ήθελε να βρεθεί προ δυσάρεστων εκπλήξεων αν το αλγερινό καθεστώς αναγκαστεί να εκδημοκρατιστεί. Κανείς δεν θέλει είτε στο Χαρτούμ είτε στο Αλγέρι κάποιον Mossi ή κάποιον Erdogan… Κανείς δεν θέλει οποιονδήποτε αμφισβητεί τις πρωτοκοσμικές ιμπεριαλιστικές σταθερές.

Ουάσιγκτον και Λονδίνο υποστηρίζουν ήδη την στρατιωτική εξουσία στο σουδάν. Το Παρίσι ίσως σκέφτεται να στείλει στο Αλγέρι την «εγνωσμένης αξίας» στρατοαστυνομία του, για να βοηθήσει στη «δημοκρατικά tested» καταστολή· όπως σκεφτόταν να κάνει στις αρχές του 2011 για να σώσει τον Ben Ali στην Τύνιδα…

Όλα δείχνουν προς την μεριά της καταστολής. Και, ταυτόχρονα, όλα δείχνουν πως σ’ αυτήν την μεγάλη ζώνη του πλανήτη που οι πρωτοκοσμικοί μόνιμα υποτιμούν, ο κοινωνικός (και σχεδόν πάντα ο εργατικός) ανταγωνισμός καίει μόνιμα.

Χωρίς, ευτυχώς, να ζητάει την έγκρισή μας…

Brexit ολέ!

Πέμπτη 11 Απρίλη. Με τον βρετανικό λέοντα πάντα σφηνωμένο στην πόρτα της εξόδου, η ε.ε. πήρε μια απόφαση προκλητικής γενναιοδωρίας. Αντί για μια ακόμα παράταση στην παράταση ως τα τέλη Ιούνη που ζητούσε η δόλια κυρά May κατ’ εντολή του κοινοβουλίου της, της έδωσε – so large! – μια παράταση στην παράταση ως τις 31 Οκτώβρη! Πράγμα που σημαίνει ότι αν το κοινοβούλιό της και η ίδια την δεχτούν, θα πρέπει η επικράτεια της αυτού μεγαλειότητας να συμμετάσχει … στις ευρωεκλογές! Κι αν δεν την δεχτούν; Θα πρέπει να αποχωρήσουν μαλλιοκούβαρα … αύριο!

Τι δηλητηριώδης (και καλά υπολογισμένη) γενναιοδωρία, ε; Αφού εδώ και σχεδόν 3 χρόνια η «κυβέρνα βρετανία» φεύγει, σε ενάμισυ μήνα θα συμπεριφερθεί σα να μένει! Θα το αντέξουν αυτό οι αποφασισμένοι brexiters; Θα ρίξουν την δόλια κυρά May (για την οποία λένε ήδη ότι δεν ήθελε την έξοδο και έκανε τα λιγότερα δυνατά γι’ αυτήν); Θα πηδήξουν στην κοντυνότερη θάλασσα ή στο κοντινότερο ποτάμι με πέτρες στις τσέπες;

Η προσφορά ανακοινώθηκε ήδη, οι λεπτομέρειες θα ξεκαθαριστούν σήμερα το πρωί. Θα (μας) μείνει αυτή η απορία: στο Βατερλώ τί είπαμε ότι έγινε;

(Εμ, βέβαια: άμα σαν ε.ε. έχεις κάνει τις συμφωνίες σου με το Πεκίνο, δείχνεις μεγάλο μεσαίο δάκτυλο στους φευγάτους!)

Ένα rock σκουπιδάκι στο μάτι

Παρασκευή 5 Απρίλη. Όταν η επικράτεια της αυτού μεγαλειότητας (κι αυτή είναι μόνο μία!) μπήκε στην ε.ο.κ. το 1973, ο βράχος του Γιβραλτάρ χαρακτηριζόταν επίσημα απ’ τις υπηρεσίες της σαν “αποικία του στέμματος”. Crown colony. Και το ’74, και το ’84, και το ’94… Το 2002 το Λονδίνο αποφάσισε ότι αυτός ο βράχος δεν είναι “αποικία» αλλά «υπεράκτια βρετανική περιοχή». Ωστόσο δεν τσίνισε όταν το ευρωπαϊκό δικαστήριο αποφάσισε δυο φορές, το 2006 και το 2017, ότι το Γιβραλτάρ είναι «αποικία του βρετανικού στέμματος». Ξεκίνησε να ανησυχεί όταν η Μαδρίτη άρχισε να βάζει θέμα – στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για το brexit.

Πρόσφατα το ευρωκοινοβούλιο επιβεβαίωσε ότι πρόκειται για «αποικία». Οι 33.000 γιβραλταριανοί δεν θέλουν να σταματήσουν να είναι τέτοιοι, «αποικία του στέμματος» (οι ειδικές φορολογίες κάνουν το θαύμα τους), δεν θέλουν όμως ούτε να φύγουν απ’ την ε.ε. Δεν είναι τόσο μεγάλο ζήτημα όσο η βόρεια ιρλανδία – είναι όμως ένα ζητηματάκι, αφού η Μαδρίτη καραδοκεί. Και πανηγυρίζει που ο βράχος εξακολουθεί να θεωρείται «αποικία».

Ανάλογα με το είδος (και το timing) της «βρετανικής εξόδου» απ’ την ε.ε., η Μαδρίτη θα ήθελε να ξεκινήσει έναν αντιαποικιακό αγώνα. Άλλωστε, απ’ το 1713 όταν το Γιβραλτάρ έγινε ένα μεσογειακό μαργαριτάρι στο βρετανικό στέμμα έχουν περάσει μόνο 300κάτι χρόνια.

Τι αξία έχουν, όμως, οι προηγούμενοι αιώνες μπροστά στον 21ο;

Επιπλέει το ενωμένο βασίλειο;

Τρίτη 2 Απρίλη. Αξιοποιώντας, ίσως, μια εναλλακτική ερμηνεία της λέξης «commons» οι οικολόγοι ακτιβιστές της φωτογραφίας ξεβρακώθηκαν χτες στο αγγλικό “house o commons” διαμαρτυρόμενοι / ες για την απραξία του σε σχέση με την κλιματική αλλαγή.

Κάποιος θα έλεγε ειρωνικά: «βρήκαν τη μέρα»… Ωστόσο αυτήν την εποχή δεν υπάρχει κατάλληλη μέρα για τέτοια ζητήματα. Οι εθνοπατέρες της αυτού μεγαλειότητας ασχολούνται με το να απορρίπτουν (με κοινοβουλευτική κομψότητα είν’ αλήθεια!) οτιδήποτε. Εδώ και πολλές ημέρες δεν υπάρχει πρόταση εκεί που να συγκεντρώνει πλειοψηφία – εννοείται, για το θρυλικό brexit.

Το ζήτημα δείχνει να έχει περάσει απ’ το στάδιο της τραγωδίας, μετά απ’ το στάδιο της φάρσας, και τώρα να τείνει στο απεριόριστο στάδιο της ρουτίνας: επί μήνες, ως το τέλος της χρονιάς, μπορεί να συνεχίζονται οι ψηφοφορίες για το brexit (εμβόλιμα κάποιοι πονηροί θα βάλουν ερωτήματα για την σφαιρικότητα της γης…) όπου τα πάντα (θα) απορρίπτονται. Μέχρι που κανείς (ούτε καν ο νέος βασιλιάς Κάρολος…) δεν (θα) ασχολείται.

Είναι πραγματικά λυπηρό το γεγονός ότι η ασταμάτητη μηχανή εισακούγεται όταν είναι αργά. Αλλά η αίσθηση του καθήκοντος που την βαραίνει, συν την postpunk συμπάθεια προς την δόλια κυρά May, την αναγκάζει να επαναλάβει την πρότασή της: Έι, εσείς λιοντάριa του Westminster! Μια «τράμπα» είναι η λύση: αναλαμβάνεται εσείς τις ελληνικές υποθέσεις, και στέλνουμε τους έλληνες εθνοπατέρες να διαχειριστούν το brexit! Να δείτε τι ωραίο ροντέο θα προκύψει!

(Μήπως η οικολογική βρετανική διαμαρτυρία είχε ευρύτερες προεκτάσεις; Κάτι σαν always ‘n’ everywhere greek summer –  ε;)

Η προσπάθεια μετράει (;)

Σάββατο 30 Μάρτη. Κάθε φορά που η δόλια κυρά May ζητάει απ’ το house of commons να ψηφίσει για την συμφωνία της με την ε.ε. «τσιμπάει» περίπου 40 κουκιά. Στις 15 Γενάρη, άλμα νο 1, πήρε μόνο 202 (έναντι 432 που ήταν εναντίον). Συντριβή. Στην δεύτερη προσπάθεια, άλμα νο 2, στις 12 Μάρτη, πήγε στους 242 (έναντι 391). Στην τρίτη, άλμα νο 3, που έκανε χτες, έφτασε τους 286 (έναντι 344). Δεν το λες “ντέρμπυ”, το λές όμως «προσωπικό ρεκόρ», με σαφή τάση βελτίωσης! Αν υπήρχε περιθώριο για μια ακόμα προσπάθεια, ένα τέταρτο άλμα, θα μπορούσε να πιάσει τους 325 (έναντι 300)… Μόνο που στο «εις μήκος» αν δεν καταφέρεις να κάνεις έγκυρο άλμα με 3 προσπάθειες δεν υπάρχει τέταρτη…

Κι έτσι, ενώ η δόλια κυρά May έχει καταφέρει κάτι αξιόλογο, να ξεκινήσει με μόνο 196 συντηρητικούς βουλευτές (του κόμματός της) υπέρ της συμφωνίας της στα μέσα Γενάρη και να τους κάνει 277 στα τέλη Μάρτη, βρίσκεται πια στο δρόμο προς το λογιστήριο. Για να πάρει το χαρτί της απόλυσης…

Σε πρώτη ανάγνωση φαίνεται πως οι πολιτικοί εκπρόσωποι του βρετανικού λαού εξακολουθούν πεισματικά να μην ξέρουν τι θέλουν – παραμένοντας, όπως και ο βρετανικός λαός, cool. Λίγο πιο προσεκτικά να κοιτάξει κανείς όμως, πρέπει να σημειώσει αυτήν την εξέλιξη: οι συντηρητικοί, κατά σημαντική πλειοψηφία υπέρ του αποφασιστικού brexit, μ’ αυτήν την επίμονη προσπάθεια «ξανά και ξανά και ξανά» της δόλιας κυρά May, έχουν μετατοπιστεί αισθητά υπέρ της συμφωνίας της για light brexit. Ενώ οι εργατικοί, κατά πλειοψηφία bremainers, παραμένουν μεν σταθερά κατά της «συμφωνίας May», αλλά αυτό – είναι σαφές – οφείλεται περισσότερο στους αντιπολιτευτικούς στόχους τους, παρά στο είδος των σχέσεων που θα ήθελαν με την ε.ε. (όπου το «May brexit» τους είναι σαφώς προτιμότερο από το «μαλλιοκούβαρα brexit»).

Είναι γνωστό ότι πριν γίνει πρωθυπουργός η δόλια κυρά May ήταν φανατική bremainer. Το κόμμα της της ανέθεσε να κάνει κάτι κόντρα στις πεποιθήσεις της, και κέρδισε την συμπάθεια της ασταμάτητης μηχανής για τον αδιέξοδο επαγγελματισμό της! Αν, τώρα, αυτό που έχει απομείνει στο Λονδίνο είναι εκλογές, κι αν η επόμενη κυβέρνηση είναι των (κατά πλειοψηφία bremainers) εργατικών, η μετατόπιση που πέτυχε η δόλια κυρά May στο δικό της κόμμα θα είναι μια πολύτιμη προίκα!

Φυσικά, εκλογές τέτοια ώρα σημαίνει πολύμηνη παράταση για την «έξοδο». Με συμμετοχή στις ευρωεκλογές; Εικάζουμε πως όχι – αυτό θα ήταν το πιο λογικό. Η ε.ε. δεν διαπραγματεύεται την «συμφωνία May». Θα μπορούσε όμως να δώσει μια τέτοια παράταση, στην προοπτική μιας κυβέρνησης Corbyn, και μιας κάποιας «συμφωνίας Corbyn» – ελάχιστα διαφορετικής απ’ την «συμφωνία May», τόσο όσο (όμως) ώστε να εγκριθεί απ’ το Westminster και τελειώνει η αγγλική ζαλάδα. Υπάρχουν πολύ σοβαρότερα θέματα για την ε.ε.!

Κυβέρνηση Corbyn; Χμμμμ… Μια καλή εκδοχή για να σβήσουν οι φωτιές μεταξύ Λονδίνου και ε.ε…. Και να ανάψουν αλλού. Στην Ουάσιγκτον και στο Τελ Αβίβ… (Τι θα κάνουν έναντι μιας τέτοιας προοπτικής;)

Η Ιφιγένεια του Λονδίνου

Πέμπτη 28 Μάρτη. Σε μια μοναδική συντεταγμένη εκδήλωση του χάους (μήπως η «βουλή των κοινοτήτων» δικαιούται το επόμενο νόμπελ στη φυσική;), οι άγγλοι βουλευτές που αποφάσισαν να πάρουν στα χέρια τους την υπόθεση του brexit απέρριψαν και τις 8 (ολογράφως: οκτώ) «εναλλακτικές» πάνω στις οποίες κλήθηκαν να αποφασίσουν χτες! (Η πιο μικρή διαφορά εκδηλώθηκε στην πρόταση για δεύτερο δημοψήφισμα: 295 κατά έναντι 268 υπέρ· και σε μια πρόταση για παραμονή στην ευρωπαϊκή τελωνειακή ένωση: 272 κατά έναντι 264 υπέρ…). Ήταν ένας θρίαμβος της δημοκρατίας· ακόμα περισσότερο όμως ήταν ένας θρίαμβος του δόγματος του γίγαντα Slavoj Zizek: δεν ξέρετε τι να κάνετε αλλά κάντε το γρήγορα!

Είναι σωστό ότι «στις δημοκρατίες δεν υπάρχουν αδιέξοδα». Υπάρχουν όμως ροτόντες, στρογγυλές πλατείες με πολλούς δρόμους ακτινωτά… Και το house of commons δεν βγαίνει από κανέναν· γυρίζει γύρω γύρω… Έχει απομείνει κάτι; Ναι. Η πρόταση της δόλιας κυρά May να παραιτηθεί απ’ την πρωθυπουργική καρέκλα αν πρόκειται να εγκριθεί η συμφωνία της με την ε.ε. Αυτό μοιάζει σαν something new ώστε να μπει στον πάγκο, για τρίτη φορά, αυτή η συμφωνία που κατέληξε δυο φορές στον κουβά. Μόνο που το pressing (μέχρι χτες) έδειχνε ότι παρά την «θυσία της Ιφιγένειας» δεν θα πνεύσει ούριος άνεμος για ένα ομαλό και μετριοπαθές brexit: οι 10 φασίστες βουλευτές του DUP (απ’ την προτεσταντική αποικία της βόρειας ιρλανδίας) επιμένουν στο «όχι» τους· όπως και κάμποσοι hardbrexiters συντηρητικοί.

Τίποτα άλλο; Ίσως. Να μείνει η δόλια κυρά May στην πρωθυπουργία για λίγο ακόμα, για να ζητήσει μεγάλη παράταση απ’ την ε.ε. χωρίς συμμετοχή στις ευρωεκλογές, έτσι ώστε να συνεχίσει η κυκλοφορία γύρω απ’ την ροτόντα μέχρι να αρχίσουν οι άγγλοι βουλευτές να ζαλίζονται και να σωριάζονται· να μείνει τόσο όσο χρειάζεται για να κηρύξει εκλογές (θα λύσουν κάτι για το θέμα brexit;) ζητώντας γι’ αυτό το λόγο μεγαλύτερη παράταση· ή να φάνε τσεκουριά στο κεφάλι αρκετοί hardbrexiters, να εγκρίνουν με τα πολλά την συμφωνία της κυρα May, και μετά να γίνουν εκλογές (αφού θα παραιτηθεί).

Είτε σαν Νικίας είτε σαν Ιφιγένεια η συμπαθής στην ασταμάτητη μηχανή κυρά May έχει τελειώσει τους δικούς της κύκλους. Η βρετανική ζαλάδα συνεχίζεται όμως. Αν υπάρχει τέτοια πρόβλεψη στα στοιχηματικά γραφεία της ασίας και κάποιος την έχει ποντάρει, θα έχει βγάλει λεφτά με ουρά…

Δόλια κυρά May

Τρίτη 26 Μάρτη. Να πεις ότι η κυρά May δεν τίμησε ξανά και ξανά το house of commons ρωτώντας το, ξαναρωτώντας το, και βάλε; Όχι, θα ήταν ατιμία μια τέτοια άρνηση! Τότε τι τρώγεται αυτό το house και ψήφισε χτες αργά το βράδυ «να πάρει περισσότερο έλεγχο των αποφάσεων, ψηφίζοντας και για διάφορα εναλλακτικά ενδεχόμενα» (την άλλη Τετάρτη, 3 Απρίλη), ε; Μόνο για να σπρώξει την πρωθυπουργό του ακόμα περισσότερο στην (συγκρατημένη) απελπισία;

Δεν βγαίνει νόημα. Η συμφωνία που έκανε η δόλια κυρά May με την ε.ε. δεν προχωράει (και η 12 Απρίλη πλησιάζει). Άλλες ιδέες είτε δεν υπάρχουν είτε είναι ανεφάρμοστες. Τι είδους είναι αυτά τα «εναλλακτικά ενδεχόμενα» που το πολιτικό προσωπικό του Λονδίνου θέλει να εξετάσει την ώρα που βουλιάζει;

Υπάρχει μια όχι μικρή λεπτομέρεια που τραβάει την προσοχή της ασταμάτητης μηχανής. Σύμφωνα με τα λεγόμενα απο ‘δω κι απο ‘κει το «ενωμένο βασίλειο» δεν μπορεί να πάρει μια μεγάλη (αντάξια του μεγέθους του!) «παράταση εξόδου», μια extension της προκοπής τέλος πάντων, επειδή αν την πάρει θα πρέπει να συμμετάσχει στις ευρω-εκλογές στα τέλη Μάη. Που σημαίνει ότι η 12η Απρίλη είναι η τελευταία των τελευταίων ημερών (τότε κλείνουν οι κατάλογοι των ευρω-υποψηφίων). Κι αν, λέμε αν, το house of commons αποφάσιζε ότι (υπό τις παρούσες συνθήκες) ΔΕΝ πρόκειται ο λαός να ευρω-ψηφίσει ζητώντας, με βάση αυτή τη δέσμευση, μια παράταση κάποιων μηνών, πού θα ήταν το πρόβλημα;

Η ε.ε. θα ήταν ευχαριστημένη. Το «ενωμένο βασίλειο» θα συνέχιζε να εφαρμόζει όλους τους νόμους της (αφού θα συνέχιζε να είναι τυπικά μέλος) χωρίς καμμία πολιτική εκπροσώπηση και συνδιαμόρφωση οποιασδήποτε απόφασης (αφού ψάχνει τρόπο να φύγει). Οι βρετανοί εθνοπατέρες απ’ την άλλη μεριά θα είχαν χρόνο για να κάνουν ότι νομίζουν: εκλογές, νέο δημοψήφισμα, κυνήγι αλεπούς, εξερεύνηση «εναλλακτικών δεδομένων», κηδεία της αυτού μεγαλειότητας… Οτιδήποτε. Αν σχεδόν 3 χρόνια αποδείχθηκαν λίγα στον βρετανικό λέοντα για να ξεφρακάρει απ’ την πόρτα εξόδου, ας πάρει κάμποση παράταση ακόμα. Μήπως χάσει λίπος και τα καταφέρει να κάνει είτε μπρος είτε πίσω…

Τα νομικά αυτού του ενδεχόμενου δεν τα ξέρουμε. Όμως έτσι κι αλλιώς όλοι οι εκπρόσωποι της αυτού μεγαλειότητας αποχώρησαν απ’ τα όργανα της ε.ε. την επόμενη ημέρα του δημοψηφίσματος· παρότι τυπικά το Λονδίνο παρέμενε ακόμα μέλος. Είναι ένα limbo που μπορεί να μην αρέσει στους προτεστάντες (καθότι είναι έμπνευση των καθολικών) αλλά έχει κρατήσει ήδη σχεδόν 3 χρόνια. «Λίγο πάνω λίγο κάτω» τι θα αλλάξει;

Ενώ, λοιπόν, η δόλια κυρά May (: Νικίας…) θα σχολάσει μάλλον ατιμωτικά, δεν βλέπουμε ποιον συμφέρει τελικά μια μαλλιοκούβαρα (: χωρίς συμφωνία) αγγλική έξοδος όπου νάναι. Δεν χάθηκε ο κόσμος αν η προβληματική αγγλία συνεχίσει να την βγάζει στην «αυλή» της ε.ε., στο «σπιτάκι του σκύλου» (μιλώντας από «πολιτική άποψη» πάντα…). Θα τρώει εκεί, θα κάνει τα κακάκια της εκεί, θα γαυγίζει και κανάν περαστικό – cool δηλαδή…

(φωτογραφίες: Δεν είναι δύσκολο να πέσει κανείς «θύμα των εντυπώσεων» – είναι και πειρασμός! Πάνω το βρετανικό house of commons. Πρόκειται για το παλιότερο κοινοβούλιο στο πλανήτη. Και οι πράσινες ταπετσαρίες στα καθίσματα μοιάζουν να είναι χοντρικά το ίδιο παλιές. Από αισθητική άποψη σίγουρα (: δερματίνη…) Στριμωγμένο, με 650 βουλευτές να κάθονται σχεδόν ο ένας πάνω στον άλλο, λίγο καλύτερο απ’ του Γκίνη, έχει μια πατίνα παλιών και περασμένων μεγαλείων – ή δικαστικής αίθουσας του 19ου αιώνα. Διακρίνεται όρθια η δόλια κυρά May, κι αυτή είναι όλη κι όλη η θέση του / της πρωθυπουργού όταν αγορεύει: μπροστά σ’ έναν πάγκο κάπως καλύτερα τακτοποιημένο απ’ το τραπέζι μου… Μ’ ένα επίχρυσο ματσούκι στην άκρη, που δεν αποκλείεται να είναι αυτό που δίνει η βασίλισσα στον καθε φορά εκλεγμένο πρωθυπουργό, για να του δείξει την εύνοιά της… (Όποιος ξέρει σίγουρα μας λέει…)

Κάτω το γερμανικό κοινοβούλιο (bundestag), χωρητικότητας 709 βουλευτών. Άλλος αέρας. Πρωτευουσιάνικος, τεχνοκρατικός, λουσάτος…

Θα πείτε: ναι, αλλά το πάνω κοινοβούλιο φαίνεται πιο άμεσο, πιο δημοκρατικό. Σωστά: φαίνεται…)

Ιστορικό προηγούμενο

Δευτέρα 25 Μάρτη. Πριν έναν αιώνα, στις 25 Γενάρη του 1919 και στις 28 Ιούνη της ίδιας χρονιάς δημιουργήθηκε η “κοινωνία των εθνών”. Σαν ένας διεθνής θεσμός μεσολαβήσεων και διαπραγματεύσεων με σκοπό το “ποτέ ξανά” μετά το σφαγείο του Α παγκόσμιου πολέμου… Για τα παγκόσμια ιστορικά δεδομένα η ελπίδα ότι δεν θα ξαναγίνει ποτέ πόλεμος όπως μορφοποιήθηκε με την δημιουργία της “κοινωνίας των εθνών” ήταν κάτι ιδιαίτερα προχωρημένο. Ήταν η πρώτη μορφή “διεθνούς νομιμότητας” στον σύγχρονο καπιταλιστικό κόσμο.

Παρότι η “κοινωνία των εθνών” είχε μερικές επιτυχίες στην αποφυγή ή στον τερματισμό κάποιων περιφερειακών συρράξεων, ήταν αδύνατο – προφανώς – να κάνει τον καπιταλιστικό ανταγωνισμό “ειρηνικό”. Το 1933 η φρεσκο-ναζιστική γερμανία και η μιλιταριστική ιαπωνία απλά αποχώρησαν απ’ την “κοινωνία” των εθνών. Το 1935 ο Μουσολίνι έστειλε 400.000 στρατιώτες να καταλάβουν την αβυσσηνία (αιθιοπία) – η “κοινωνία των εθνών” ανίκανη για οτιδήποτε άλλο επέβαλε “οικονομικές κυρώσεις” στο φασιστικό καθεστώς… Το 1937 ο Μουσολίνι απλά αποχώρησε απ’ τον διεθνή θεσμό…

Κι ωστόσο αυτές οι “αποχωρήσεις” δεν θεωρήθηκαν το τέλος της “κοινωνίας των εθνών” και της “διεθνούς νομιμότητας” που, υποτίθεται, επρόκειτο να εγγυάται. Τον Μάρτη του 1938 ο στρατός του γ ράιχ εισέβαλε στην τσεχοσλοβακία, και κατέκτησε την σουδιτία (suderenland) – ούτε κι αυτό, όμως, θεωρήθηκε το «τέλος της κοινωνίας των εθνών». Ενώ, ουσιαστικά, ο Β παγκόσμιος είχε ξεκινήσει, οι πάντες παρίσταναν πως «όχι»… «τίποτα δεν θα συμβεί»…

Τυπικά η «κοινωνία των εθνών» συνέχισε την ύπαρξή της ακόμα και σ’ όλη την διάρκεια του Β παγκόσμιου (!!!). Η έδρα της ήταν στη Γενεύη (στην ουδέτερη ελβετία…) και συνέχισε να συνεδριάζει ακόμα κι ως τις αρχές του 1946… Τότε αντικαταστάθηκε από μια καινούργια θεσμοθέτηση της «διεθνούς νομιμότητας», τον «οργανισμό ηνωμένων εθνών»… Που πήρε και τα όποια περιουσιακά στοιχεία της «κοινωνίας των εθνών»…

Η διάλυση τέτοιων θεσμών, που πάντα γίνεται παράλληλα με την εντατικοποίηση των ενδοκαπιταλιστικών συγκρούσεων, μπορεί να κρατάει αρκετό καιρό. Όποιος, όμως, δεν την βλέπει ενόσω ξετυλίγεται είναι θεόστραβος…

(φωτογραφία: Ούτε μια επέτειο δεν αξίζει…)