Tag: πόλεμος

Τίνος ο αιώνας;

Κυριακή 2 Ιούνη. Η “χρυσή” (ή η “πιο χρυσή” ως τώρα) περίοδος του αμερικανικού καπιταλισμού ξεκίνησε απ’ την στρατιωτική νίκη του στην αναγκαστική καταστροφή ενός σωρού παραγωγικών δυνάμεων (αποκλειστικά των αντιπάλων του) που ονομάστηκε Β παγκόσμιος πόλεμος.

Το 1944, ένα χρόνο πριν την τελική λήξη της αναγκαστικής καταστροφής (των άλλων) οι ηπα, ανέγγιχτες “υπαρξιακά” απ’ την καταστροφή, είχαν εκπληκτική υπεροχή σε όλους τους τομείς έναντι οποιουδήποτε άλλου κράτους είτε στην ευρώπη είτε στην ασία. Παρήγαγαν στο έδαφός τους το μισό της παγκόσμιας παραγωγής άνθρακα, τα δύο τρίτα της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου, και πάνω απ’ το μισό της παγκόσμιας παραγωγής ηλεκτρισμού. Ήταν σε θέση να παράγουν σε πολύ μεγάλους αριθμούς πλοία, αεροπλάνα, χερσαία οχήματα, πυρομαχικά, εργαλεία, εργαλειομηχανές, χημικά. Είχαν προσελκύσει πολλά απ’ τα καλύτερα μυαλά της (δυτικής) ευρώπης στις επιστήμες, στην τεχνολογία, ακόμα και στην τέχνη.

Κι αν αυτά έμοιαζαν λίγα, οι ηπα διέθεταν κι άλλα. Κατείχαν το 80% των παγκόσμιων αποθεμάτων χρυσού (συν τοις άλλοις διακρατώντας “για λόγους ασφαλείας” τα αποθέματα των ευρωπαϊκών κρατών που είχαν φυγαδεύσει στις ηπα το χρυσάφι των κεντρικών τους τραπεζών για προστασία στη διάρκεια του πολέμου), είχαν έναν στρατό δυνατό και αποτελεσματικό· και σύντομα επρόκειτο να επιδείξουν σε βάρος του στρατηγικού τους αντιπάλου (της ιαπωνίας) ένα όπλο που δεν είχε κανένας άλλος: την ατομική βόμβα.

Ακόμα κι έτσι όμως ο αμερικανικός καπιταλισμός έπρεπε να προνοήσει για την μακροπρόθεσμη κυριαρχία του. Όλοι οι αμερικάνοι αξιωματούχοι συμφωνούσαν μεγαλόφωνα:

Χρειαζόμαστε αγορές, τεράστιες αγορές σ’ όλο τον κόσμο. Χρειαζόμαστε αγορές πρώτων υλών για να αγοράζουμε, χρειαζόμαστε αγορές εμπορευμάτων για να πουλάμε.

Και οπωσδήποτε ένα νόμισμα διεθνούς χρήσης – που να λέγεται “αμερικανικό δολάριο”. Η αυτοκρατορία του δολαρίου ξεκίνησε με τις συμφωνίες του Bretton Woods.

Στην εποχή που το «ανθρώπινο κεφάλαιο» θα ανακηρυσσόταν σαν η νο 1 «μηχανή» καπιταλιστικής ανάπτυξης (στους καιρούς μας δηλαδή) έμοιαζε αδιανόητο τόσο στην Ουάσιγκτον όσο και στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες πως θα ήταν ποτέ δυνατό να βρεθούν αντιμέτωποι (σαν καπιταλισμοί) με μεγέθη που κόβουν την ανάσα. Η πρωτοκοσμική υπεροψία και ο ιστορικός αποικιακός έλεγχος διαβεβαίωναν ότι αυτό που λέγεται «ασία» θα ήταν πάντα περιοχή «φτηνής εργασίας / παραγωγής» και «αγορά εμπορευμάτων»· ποτέ σοβαρός ανταγωνιστής. Ο μόνος κίνδυνος θα μπορούσε να προέλθει απ’ τον ιαπωνικό καπιταλισμό, των 120.000.000 «ανθρώπινων κεφαλαίων». Όταν το made in japan σήκωσε απειλητικά κεφάλι, η Ουάσιγκτον φρόντισε στις αρχές των ’90s να του το κόψει, κάνοντας έναν ανελέητο «νομισματικό πόλεμο» κατά του γιέν.

Συνεπώς, το ότι ένα κράτος / εθνικό κεφάλαιο / εθνικό συμφέρον μεγέθους 1,35 δισεκατομυρίων «ανθρώπινων κεφαλαίων» (αισθητά μεγαλύτερο απ’ το άθροισμα των «ανθρώπινων κεφαλαίων» των ηπα, της ε.ε., του καναδά, και της ιαπωνίας μαζί!) θα έφτανε ποτέ σε τέτοιο επίπεδο εκπαίδευσης, τεχνολογικής ανάπτυξης, αξιοποίησης φυσικών πόρων και καινοτομιών, και σχεδιασμού ώστε να είναι έτοιμο ήδη για τον δικό του «χρυσό αιώνα», αυτό είναι το αληθινό Σοκ και Δέος – για το ψοφιοκουναβιστάν και όχι μόνο! Πως μπορεί να αντιμετωπιστεί ένας τέτοιος «καπιταλιστικός υπερδράκος» που σέρνει ήδη το μεγαλύτερο μέρος της παρακατιανής ασίας (σαν δορυφορικά κράτη / καπιταλισμούς) στο κέντρο του παγκόσμιου καπιταλισμού, εκτοπίζοντας κάθε πρωτοκοσμική (ή ειδικά αγγλοσαξονική) φαντασίωση κυριαρχίας;

Η ιαχή «αγορές – αγορές – αγορές» μπορεί να ακούγεται από παντού· αλλά τα συμβόλαια γράφονται όλο και περισσότερο στα κινεζικά! Η αναγκαία καταστροφή ενός σωρού παραγωγικών δυνάμεων βρίσκεται πάντα πάνω στον πάγκο· αλλά τίνος θα είναι ο κατεστραμμένος σωρός, ειδικά όταν ο «καπιταλιστικός υπερδράκος» έχει συμμαχήσει μ’ έναν εντελώς ισότιμο (προς τις ηπα) από άποψη ικανοτήτων, τεχνολογιών και όπλων στρατό όπως ο ρωσικός; Ο καπιταλισμός δεν είναι “υποκείμενο” – τα κράτη αποφασίζουν, τα κράτη κερδίζουν ή χάνουν· ο καπιταλισμός προχωράει είτε έτσι είτε αλλιώς…

Προς στιγμήν μοιάζει (απο στρατιωτική άποψη) να φοβάται ο Γιάνης το θεριό και το θεριό τον Γιάννη. Το ψοφιοκουναβιστάν προσπαθεί να εξαντλήσει όλα τα μη στρατιωτικά μέσα που διαθέτει για την «ανάσχεση» – αλλά τα αποτελέσματα α) θα είναι και σε βάρος του, και β) αν επρόκειτο να είναι ικανοποιητικά θα εμπόδιζαν την οργανική καπιταλιστική αναγκαιότητα για καταστροφές μεγάλης ή πολύ μεγάλης κλίμακας.

Είναι αδύνατο να είναι κανείς φανατικός οπαδός του καπιταλισμού και να πηγαίνει κόντρα στις νομοτέλειές του!

Πρώτες ύλες

Πέμπτη 30 Μάη. Χτες (στη μακρινή Ανατολή) σημειώναμε αυτό που θεωρείται ένα απ’ τα «όπλα μαζικής καταστροφής» του Πεκίνου στον «εμπορικό πόλεμο» που του έχει κηρύξει η Ουάσιγκτον: το σχεδόν «φυσικό» μονοπώλιο στις σπάνιες γαίες. Περισσότερες λεπτομέρειες που δημοσιοποιούνται δείχνουν το γιατί το Πεκίνο έχει την άνεση να διασκεδάζει και μόνο με τις φήμες ότι μπορεί να κόψει τον ομφάλιο λώρο των αμερικανικών εταιρειών με την 4η βιομηχανική επανάσταση· και να αφήσει την Ουάσιγκτον πρακτικά χωρίς νέα παραγωγή όπλων.

Έχει έξοδο κινδύνου ο αμερικανικός καπιταλισμός απέναντι σε τέτοια απειλή; Άμεσα και κοντοπρόθεσμα όχι. Ορισμένοι αναφέρουν, σαν εναλλακτική, πολύ μεγάλα κοιτάσματα που έχουν ανακαλυφθεί στην ιαπωνική αοζ, κοντά στο νησί Minamitori, 1850 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά του Τόκιο. Οι εκτιμήσεις δίνουν στην εκμετάλλευση αυτών των κοιτασμάτων χρονική διάρκεια αιωνιότητας: με τα σημερινά επίπεδα ζήτησης, υπάρχει εκεί ύτριο που μπορεί να καλύψει τις παγκόσμιες ανάγκες για 780 χρόνια, δυσπρόσιο για 730 χρόνια, ευρώπιο για 620 χρόνια και τέρβιο για 420. (Το που χρησιμοποιούνται τα παράγωγα αυτών των υλικών μιαν άλλη φορά).

Έχει λόγους να ελπίζει η Ουάσιγκτον και να ανησυχεί το Πεκίνο γι’ αυτά τα κοιτάσματα; Όχι και στα δύο! Βρίσκονται θαμμένα σε βάθος 6.000 στον βυθό του Ειρηνικού, κι αυτή την στιγμή δεν υπάρχει εμπορικά αξιοποιήσιμη τεχνολογία εξόρυξης για τέτοια βάθη! Αν εφαρμόζονταν τεχνικές που έχουν δοκιμαστεί στα 5.000, για την εξόρυξη 1000 τόνων σπανίων γαιών θα έπρεπε να εξορυχθούν περισσότεροι από ένα εκατομύρια τόνοι βυθού. Κάπου να αποθηκευτούν για να γίνουν αντικείμενο διαλογής, και ύστερα να κουβαληθούν και να ξαναριχτούν στη θάλασσα. Ακόμα χειρότερα: από την στιγμή που θα βρεθεί ένα κοίτασμα σπανίων γαιών στη στεριά, χρειάζονται 10 χρόνια μέχρι να αναπτυχθούν οι εργοστασιακές υποδομές για να παραχθεί αξιοποιήσιμο υλικό… Αυτό στην ξηρά.

Ακόμα και στις καλύτερες των περιπτώσεων λοιπόν, θα χρειαστούν κάμποσα χρόνια για να φτάσει η ιαπωνική παραγωγή στο σημείο να σπάσει το κινεζικό μονοπώλιο. Για να επιτευχθεί τι όμως; Αντί η αμερικανική τεχνολογική βιομηχανία να εξαρτιέται απ’ το Πεκίνο να εξαρτιέται απ’ το Τόκιο. Που, μην έχετε καμμία αμφιβολία, θα εξαντλήσει τις δυνατότητες αξιοποίησης αυτής της υπεροχής· και δεν εννοούμε μόνο τις οικονομικές.

Για τις ηπα, που φρόντισαν να «απεξαρτηθούν» σχεδόν απ’ τις εισαγωγές πετρελαίου, το ότι δεν ευλογήθηκαν απ’ τον θεό να είναι ανεξάρτητες (με τα ως τώρα δεδομένα) και στις νο 1 στρατηγικές πρώτες ύλες είναι πραγματική κατάρα. Απο που ως που θεωρούν ότι μπορούν να κάνουν τσαμπουκάδες στο Πεκίνο δεν το ξέρουμε.

Δεν αποκλείεται όμως να μην έχουν πάρει ως τώρα σοβαρά το ζήτημα. Συμβαίνει κι αυτό: το team των αμερικάνων πολεμοκάπηλων έφτιαξε τις ιμπεριαλιστικές του απόψεις την εποχή του πετρελαίου…

Παλιά πιόνια

Πέμπτη 30 Μάη. «Εμπορικός» πόλεμος εναντίον του Πεκίνου. «Εμπορικός» πόλεμος εναντίον της Μόσχας. «Εμπορικός» πόλεμος εναντίον της Τεχεράνης. Στρατιωτικές κινήσεις εναντίον και των τριών. Φαίνεται ότι το ψοφιοκουναβιστάν κινείται μονοδιάστατα με βάση την μεγάλη σκακιέρα (the grand chessboard: american primacy and its geostrategic imperatives) του γνωστού Zbigniew Brzezinski. Εκδόθηκε το 1997, για να αποτραπεί εκείνο που συμβαίνει ήδη: η συμμαχία Πεκίνου – Μόσχας – Τεχεράνης… Μάλιστα ο Brzezinski δεν είχε προβλέψει ότι στην «ευρασιατική συμμαχία» θα μπορούσαν να συγκλίνουν η Άγκυρα και η Ισλαμαμπάντ…

Αν η Ουάσιγκτον έκανε μια πραγματική προσπάθεια για να εμποδίσει ένα τέτοιο ενδεχόμενο, αυτή ήταν ο προληπτικός πόλεμος (κατά της τρομοκρατίας)· «προληπτικός», όμως, όχι κατά της «τρομοκρατίας» αλλά κατά της πιθανότητας να προκύψει κάπου στην ευρασία ένας ισχυρός ανταγωνιστής. Ήταν λοιπόν το 2001 (με την εισβολή στο αφγανιστάν) και το 2003 (με την εισβολή στο ιράκ). Το γεγονός ότι εν έτει 2019 δεν έχει καταφέρει να αποτρέψει την δημιουργία του βασικού «εχθρικού» τριγώνου απομονώντας μεταξύ τους τις κορυφές μπορεί να ξεπεραστεί με επίθεση στο σύνολό του;

Το αντίπαλο στον αμερικανικό ιμπεριαλισμό (επίσης ιμπεριαλιστικό) μπλοκ έχει ήδη διαμορφωθεί – δεν μπορούμε να κάνουμε τους ανήξερους. Η τωρινή φάση της όξυνσης μοιάζει σα να έχει έναν έσχατο στόχο για την Ουάσιγκτον και τους δικούς της (ελάχιστους δηλωμένους ανοικτά, προς το παρόν) συμμάχους: το να αφαιρέσουν συμμάχους απ’ το «ευρασιατικό» μπλοκ, καθυστερώντας, εμποδίζοντας, προβοκάροντας την οικονομική του βάση. Κάνοντας την συμμετοχή τους στα ευρασιατικά project οικονομικά δυσβάστακτη (αυτό αφορά και την ε.ε.)

Δεν είναι βέβαιη η απόδοση αυτού του αμερικανικού σχεδιασμού (στο βαθμό που υπάρχει και έχει κάποια συνοχή). Σε κάθε περίπτωση, επειδή τις επιθετικές πρωτοβουλίες της αναλαμβάνει η Ουάσιγκτον, έχει κάνει και την μεγαλύτερη (σχετικά) χρήση των όπλων της· χωρίς ως τώρα να έχει επιτύχει οτιδήποτε που να μπορεί να θεωρήσει σταθερή νίκη.

“Σας βλέπουμε!”

Πέμπτη 30 Μάη. Το αμερικανικό καθεστωτικό πρακτορείο ειδήσεων bloomberg αποκάλυψε χτες ότι στις 7 Μάη η γραμματεία του αμερικανικού υπ.οικ. που είναι υπεύθυνη για την τρομοκρατία και την οικονομική κατασκοπεία έστειλε ένα τελεσίγραφο στις Βρυξέλες, με θέμα το (χρηματοπιστωτικό) «όχημα ειδικού σκοπού» που έχει κατασκευαστεί (Instex) για να παρακάμπτονται οι αμερικανικές κυρώσεις κατά του ιράν στις συναλλαγές ευρωπαϊκών εταιρειών ή/και κράτων με την Τεχεράνη.

«Σας προειδοποιώ να λάβετε σοβαρά υπόψη τις πιθανές κυρώσεις για το Instex” έγραψε η γραμματέας Sigal Mandelker. «Η συμμετοχή σε δραστηριότητες που αντιτίθενται στις αμερικανικές κυρώσεις μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες, συμπεριλαμβανόμενης της απώλειας της πρόσβασης στο αμερικανικό χρηματοπιστωτικό σύστημα».

Σύμφωνα με ανώνυμο αμερικάνο αξιωματούχο, η Ουάσιγκτον αποφάσισε να προχωρήσει σ’ αυτό το τελεσίγραφο (- «Τι είναι αυτό; Απειλή;» – «Όχι. Προειδοποίηση» – «Α!») επειδή μέσω κατασκοπείας συμπέρανε ότι ενώ επίσημα διάφοροι ευρωπαίοι καθησυχάζουν το ψοφιοκουναβιστάν ότι «ντάξει μωρέ, δεν είναι τίποτα σπουδαίo», εννοούν πολύ σοβαρά να χρησιμοποιήσουν – το Instex.

Όντως, λένε ψέμματα οι ευρωπαίοι… Προσανατολίζονται κι αυτοί στο να παρακάμψουν την χρήση του δολαρίου (αλλά, κυρίως, τους αμερικανοκρατούμενους μηχανισμούς διεθνών πληρωμών) σε εμπόριο με «τιμωρημένα» κράτη – πράγμα που σημαίνει αυτό που ξέρετε ήδη (αν παρακολουθείτε σταθερά αυτές τις γραμμές): περιορισμό του διεθνούς κύκλου κυκλοφορίας / αξιοποίησης του νομίσματος που «κόβει» η αμερικανική κεντρική τράπεζα. Το εμπόριο και οι ευρωπαϊκές επενδύσεις στο ιράν είναι βέβαια ένα θέμα· αλλά είναι και case study για τις τεχνικές παράκαμψης (στην «παρανομία»…) του δολαρίου και των μηχανισμών του.

Τα αμερικανικά αφεντικά, και οπωσδήποτε οι τωρινές πολιτικές βιτρίνες τους, δεν έχουν κανένα πρόβλημα να στρίψουν το λαρύγγι των ευρωπαίων ομοίων τους. Απ’ την μια μεριά δασμοί και απειλές δασμών, κυρώσεις και απειλές κυρώσεων στις δι-ατλαντικές οικονομικές σχέσεις. Απ’ την άλλη απαγόρευση συναλλαγών με όποιον δεν αρέσει στην Ουάσιγκτον.

Πρόκειται για ασφυξία – που δεν γίνεται να λυθεί «συναινετικά»… Τα ήξεραν αυτά οι προχτεσινοί ψηφοφόροι για την ευρωβουλή;

(φωτογραφία: Τι να σου κάνει και η δόλια κυρά Mogherini τώρα που έχουν βγει τα πιστόλια;)

Στην μακρινή Ανατολή

Τετάρτη 29 Μάη. Ενώ την προσοχή (όχι άδικα) έχει τραβήξει η όξυνση του «οικονομικού πολέμου» των ηπα κατά του Πεκίνου (με τωρινό κέντρο την Huawei…), μια άλλη πλευρά αυτής της ενδο-καπιταλιστικής σύγκρουσης έχει περάσει απαρατήρητη: η στρατιωτική.

Μια διακομματική πρωτοβουλία στο αμερικανικό κογκρέσσο (ότι ένας απ’ τους πρωτόβουλους είναι ο γνωστός φασίστας Marco Rubio είναι εγγύηση για το «πνεύμα» της πρωτοβουλίας) προωθεί την ψήφιση νόμου για επιβολή κυρώσεων κατά του Πεκίνου για τις δραστηριότητές του στη νότια θάλασσα της κίνας. Ο προτεινόμενος νόμος, που είναι κλιμάκωση ενός προηγούμενου (του 2017) προβλέπει κυρώσεις σε 25 κινεζικές επιχειρήσεις πρώτης κατηγορίας: στη λίστα περιλαμβάνονται η κινεζική εταιρεία πετρελαίων, η εταιρεία εκμετάλλευσης off shore υδρογονανθράκων, η china mobile, η china telecom και η china aerospace science and industry corporation. Επιπλέον υποδεικνύει την εντατικοποίηση της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας στη νότια θάλασσα της κίνας, για “την προστασία της ελευθερίας της ναυσιπλοΐας”…

Έχει πραγματική βάση το να θεωρεί το Πεκίνο ότι δέχεται πολύπλευρη επίθεση απ’ την Ουάσιγκτον. Και είναι εύλογο ότι θα πρέπει να απαντήσει, με τρόπους που είτε θα μειώνουν αισθητά την συνολική αμερικανική “πίεση”, είτε θα ανεβάζουν πολύ το κόστος της για το ψοφιοκουναβιστάν.

Κάποιοι έχουν αρχίσει να μνημονεύουν το γεγονός ότι το Πεκίνο είναι, σήμερα, το παγκόσμιο φυσικό (σχεδόν) μονοπώλιο των “σπανίων γαιών” – πρώτων υλών που είναι κρίσιμες για όλη τη γκάμα των νέων τεχνολογιών. Η κίνα διαθέτει απ’ το 85% ως το 95% των παγκόσμιων αποθεμάτων σε “σπάνιες γαίες”, και έχει εντοπισμένα και εκμεταλλεύσιμα αποθέματα 44 εκατομυρίων τόνων, ενώ παράγει 120.000 τόνους τον χρόνο. Οι ηπα έχουν αποθέματα 1,4 εκατομύρια τόνους, και παράγουν 15.000 τόνους τον χρόνο. Αυτό σημαίνει ότι μια απότομη απαγόρευση των εξαγωγών προς τις ηπα θα προκαλέσει μεγάλου μεγέθους κρίση στις αμερικανικές κατασκευαστικές του οτιδήποτε υψηλής τεχνολογίας, πολιτικής ή στρατιωτικής χρήσης. Με κατ’ αρχήν κόστος (για το Πεκίνο) την απώλεια εσόδων.

Σ’ αυτή τη φάση το Πεκίνο μπορεί να δοκιμάζει τις συνέπειες των φημών για το τι μπορεί να κάνει, χωρίς να χρειάζεται να το κάνει. Αλλά είναι απίθανο το ψοφιοκουναβιστάν να κάνει πίσω σε πιο συμβιβαστική στάση. Όλα δείχνουν το αντίθετο: κουρντίζει το ελατήριο…

Μέση Ανατολή – μέσω μακρινής

Τετάρτη 29 Μάη. Ευρισκόμενο στο Τόκιο το ψόφιο κουνάβι έκανε κάποιες δηλώσεις σε σχέση με το ιράν. Του είδους «εμείς δεν θέλουμε πόλεμο, ούτε να αλλάξουμε το καθεστώς θέλουμε – μόνο ειρήνη και να μην υπάρχουν πυρηνικά». Για να προσθέσει «το ιράν είναι σπουδαίο έθνος, μπορεί να κάνει πολλά… Αλλά…»

Το ότι αναλώθηκε λέγοντας μερικές κουβέντες για το ιράν απ’ το Τόκιο δεν είναι ανεξήγητο για το ψόφιο κουνάβι. Το ιαπωνικό καθεστώς (που αγοράζει πετρέλαιο απ’ το ιράν αλλά τώρα πρέπει να ζητάει την αμερικανική άδεια…) εμφανίζεται διατεθειμένο να κάνει τον μεσολαβητή μεταξύ Τεχεράνης και Ουάσιγκτον για να «αποκλιμακωθεί η ένταση». Ο ιρανός υπ.εξ. Zarif πέρασε απ’ το Τόκιο στις 16 Μάη, στην τουρνέ που κατέληξε στο Πεκίνο και στη Μόσχα. Αυτός ο συνδυασμός γεγονότων (η μεσολαβητική διάθεση του Τόκιο και οι έπαινοι του ψόφιου κουναβιού για το οικονομικό potential της Τεχεράνης) θυμίζουν έντονα την ψοφιοκουναβική στάση απέναντι στην Πγιονγκγιάνγκ. Και θεωρείται «θετική εξέλιξη».

Το θέμα είναι ότι το ψόφιο κουνάβι είναι τόσο βιτρίνα όσο δεν γίνεται. Θεωρητικά εξακολουθεί να λέει τον Kim «φίλο» του, και εξακολουθεί να κοκορεύεται για την «σπουδαία σχέση» τους. Στο Hanoi όμως δεν έπαιξε τάβλι μαζί του. Ακολούθησε, την στιγμή που χρειάστηκε, τις οδηγίες του «πομπηία» και των υπόλοιπων: αναποδογύρισε το τραπέζι και «πάγωσε» κάθε διαπραγμάτευση. Τα «καλά λόγια» έχουν μείνει· όπως και όλες οι κυρώσεις / απαγορεύσεις, παρά τις μεσολαβητικές προσπάθειες της Σεούλ…

Αν το ψόφιο κουνάβι είχε τον έλεγχο κι αν εννοούσε τον «θαυμασμό του για το σπουδαίο ιρανικό έθνος και τις εξαιρετικές οικονομικές του δυνατότητες» δεν θα επέβαλε ποινές και τιμωρίες σε οποιονδήποτε συναλλάσσεται μαζί του· και δεν θα προκαλούσε επιπλέον τριβές με τους «ευρωπαίους συμμάχους» γι’ αυτό το θέμα.

Στον πόλεμο που έχει κηρύξει μονομερώς η Ουάσιγκτον στην Τεχεράνη η κύρια αφορμή είναι το γεγονός ότι η επιρροή της δεύτερης (μέσω και του μπλοκ της Αστάνα) έχει φτάσει ως τις όχθες της ανατολικής Μεσογείου. Εκείνοι που έχουν εξοργιστεί μ’ αυτήν την εξέλιξη (επειδή μεθόδευσαν στη συρία τα αντίθετα) είναι κυρίως το Τελ Αβίβ και το Ριάντ – γι’ αυτά τα καθεστώτα η ήττα στη συρία είναι πολλαπλάσια οδυνηρή. Και τα δύο αυτά κράτη – μέλη του άξονα έχουν οργανική συμμετοχή στην τωρινή αμερικανική επιθετικότητα· και δεν τρέφουν κανένα θαυμασμό για το «σπουδαίο ιρανικό έθνος». Το αντίθετο.

Όταν το ψόφιο κουνάβι μαζί με τους σωματοφύλακες προωθεί (χωρίς επιτυχία ως τώρα) ένα «αραβικό νατο κατά του ιράν» μπορεί να έχει κυρίως στο μυαλό του να πουλήσει ακόμα περισσότερα όπλα. Ωστόσο απευθύνεται σε συμμάχους· που για να αγοράσουν τα αμερικανικά όπλα θέλουν ανταλλάγματα και δεσμεύσεις της Ουάσιγκτον. Σ’ αυτό το νταραβέρι το ψόφιο κουνάβι δεν γίνεται ψόφιο κουνέλι.

Το μέγιστο που μπορεί να κάνει το ψόφιο κουνάβι (και αυτό είναι που κάνει) είναι να κοροϊδεύει όσους μπορεί, για όσο καιρό μπορεί. Ως εκεί φτάνουν οι «πολιτικές ικανότητες» ενός μεσίτη / πλυντηριά! Αυτό που του είπε ο Abe, ότι δηλαδή ο ιαπωνικός καπιταλισμός είναι πελάτης του ιρανικού πετρελαίου και θίγεται απ’ τις απαγορεύσεις, μπορεί να το καταλάβει. Δεν μπορεί όμως να το απαντήσει με τίποτα περισσότερο από «καλά λόγια» και υποσχέσεις ότι «δεν είμαι παλιάνθρωπος, είμαι ειρηνοποιός».

Ο Abe σχεδιάζει να πάει στην Τεχεράνη κάποια στιγμή τον ερχόμενο Ιούνιο, για μεσολαβητής. Όσες κυρώσεις κι αν επιβάλει η Ουάσιγκτον κάτι τέτοια δεν μπορεί να τα εμποδίσει. Μπορεί, μόνο, να παραστήσει “στο καλό και με τη νίκη!”

Πριν ξεσπάσει η καταιγίδα τα σύννεφα κουνιούνται· μπορεί ακόμα, εδώ ή εκεί, να τρυπώσει και λίγος ήλιος…

(φωτογραφία: Το ψόφιο κουνάβι με τον ιάπωνα ακροδεξιό πρωθυπουργό στις 26 Μάη, στο Τόκιο)

Η βία επιταχύνεται 1…

Σάββατο 25 Μάη. Είναι οπωσδήποτε εντυπωσιακό: μια σειρά εταιρείες αιχμής “κόβουν τις πωλήσεις” τους κατόπιν διαταγής. Η διαταγή προέρχεται απ’ το ψοφιοκουναβιστάν· σημαδεύει σ’ αυτή τη φάση την κινεζική ναυαρχίδα επικοινωνιακών τεχνολογιών αιχμής (την Huawei) αλλά καθόλου μόνον αυτή· και υιοθετείται όχι μόνο από αμερικανικές αλλά και από αγγλικές· έως και ιαπωνικές (toshiba) επιχειρήσεις. Είναι αξιοπρόσεκτα παράδοξο: όχι το που θα βρει η κινεζική εταιρεία ανταλλακτικά, αλλά που θα πουλάνε όλες αυτές οι επιχειρήσεις όλα όσα αγόραζε ως τώρα η γιγάντια Huawei; Που θα πουλάνε όταν απαγορευτούν κι άλλες κινεζικές (ή και ευρωπαϊκές…) εταιρείες / πελάτες τους; Υπακούοντας δεν προχωρούν άραγε σε μια “κρίση πραγματοποίησης” (της υπεραξίας που αποσπούν, δηλαδή) των “κερδών” τους; Γιατί αποδέχονται μια κρατική διαταγή χωρίς, σχεδόν, να βγάλουν κιχ;

Θα μπορούσαν να δοθούν διάφορες απαντήσεις. Π.χ. ότι οι ceo τους ελπίζουν ότι αυτός ο «εμπορικός πόλεμος» θα κρατήσει λίγο, και όλα θα επιστρέψουν σύντομα στην «εμπορική ειρήνη»… Ή ότι θα βρουν «ανεπίσημους» τρόπους να συνεχίσουν κανονικά τις πωλήσεις τους, μέσω τρίτων…

Το δεύτερο πράγματι μπορεί να συμβεί· έχει γίνει ακόμα και στις πιο αιματηρές περιόδους κανονικών πολέμων μεταξύ υποτιθέμενα αντίπαλων («εθνικά») αφεντικών. (Φυσικά τέτοιες λύσεις – μέσω – εμπορικών – proxies είναι υποδεέστερες απ’ τις κανονικές εμπορικές σχέσεις).

Το πρώτο, όμως, είναι απλή απώθηση: όλοι οι πόλεμοι αρχίζουν για να «κρατήσουν λίγο», επειδή εκείνοι που τους ξεκινούν θεωρούν δεδομένο ότι ο αντίπαλος θα ηττηθεί πολύ γρήγορα. Αν, όμως, αποδειχθεί ικανός και ανθεκτικός; Μα τέτοιος θα αποδειχθεί! Αν δεν ήταν, θα είχε ηττηθεί χωρίς πόλεμο!

Η ιστορική γνώση (το προηγούμενο σχόλιο ήταν μια ελάχιστη περίληψη) δείχνει το γιατί ο «εμπορικός πόλεμος» που έχει κηρύξει το ψοφιοκουναβιστάν, στον οποίο «μπαίνουν» (για τον α ή β λόγο) όχι μόνο οι αμερικανικές εταιρείες, είναι δρόμος χωρίς γυρισμό. Η άλλοτε σημαιοφόρος της «παγκόσμιας απελευθέρωσης του εμπορίου» (που ήταν τέτοια όσο θεωρούσε πως έχει τον απόλυτο έλεγχο των κλάδων αιχμής) υποχωρεί προσπαθώντας να σηκώσει τείχη και να «περιφρουρήσει» τμήματα της παγκόσμιας αγοράς αποκλειστικά για λογαριασμό της. Επιτίθεται κτίζοντας τείχη, αλλά ταυτόχρονα δέχεται την αντεπίθεση, που προς το παρόν είναι «αργή» (νομισματική, γεωπολιτική) αλλά μπορεί να γίνει οποιαδήποτε στιγμή ακόμα και ακαριαία (πρώτες ύλες: σπάνιες γαίες, αμερικανικά κρατικά δάνεια…)

Δεν είναι ψοφιοκουναβικό καπρίτσιο ο «εμπορικός πόλεμος»! Είναι υποχρεωτική κίνηση μιας άλλοτε υπερδύναμης που υποχωρεί, υποχωρεί, υποχωρεί, στο πεδίο που θεωρούσε πως είναι ανίκητη: στην παγκόσμια αγορά εμπορευμάτων και υπηρεσιών! Στην υποχώρησή της είναι ικανή ακόμα και να αφήνει πίσω και γύρω της «καμμένη γη» – αρκεί να μην επωφελούνται οι ανταγωνιστές της. Στην πράξη έχει προσπαθήσει ήδη να κάνει κάτι τέτοιο (στη μέση Ανατολή…).

Η βία επιταχύνεται 2…

Σάββατο 25 Μάη. Η ερώτηση εξακολουθεί να ισχύει: γιατί υπακούουν εταιρείες παγκόσμιου βεληνεκούς στην κρατική διαταγή με τρόπο που “κόβει τα χέρια” τους; Η μόνη λογική απάντηση είναι αυτή: επειδή διαβλέπουν ότι μεσοπρόθεσμα έτσι κι αλλιώς τα χέρια τους θα κοντύνουν!

Πράγματι: οι αμερικανικές αιτιάσεις στον «εμπορικό πόλεμο» που έχει ξεκινήσει το ψοφιοκουναβιστάν (και όχι μόνο κατά του Πεκίνου) είναι ολοφάνερα γελοίες αν τις πάρει κανείς τοις μετρητοίς; Θα «εξαρτηθεί ενεργειακά η ευρώπη απ’ την Μόσχα» μέσω του nord stream 2; Και τι παριστάνει η Ουάσιγκτον; Τον με το ζόρι «απελευθερωτή»; Η Τεχεράνη έχει απλώσει την επιρροή της ως τον λίβανο; Και γιατί η Ουάσιγκτον δεν αγοράζει ή δεν διαβρώνει αυτές τις «επιρροές» όπως έκανε κατά του ανατολικού μπλοκ στη διάρκεια του 3ου παγκόσμιου («ψυχρού») πολέμου, όταν δεν μπορούσε να επιβάλει εμπορικές απαγορεύσεις; Θα κάνει η Huawei κατασκοπεία μέσω των 5G δικτύων της; Ίσως – αλλά αυτό δεν κάνουν και οι αμερικανικές αντίστοιχες; Αγοράζει η Άγκυρα ρωσικά όπλα πρώτης γραμμής «υπονομεύοντας» το νατο; Ναι – αλλά γιατί δεν της επιτράπηκε να αγοράσει αμερικανικά, σε λογική τιμή, όταν τα ζήτησε; Κι άλλωστε ποιο νατο;

Πίσω από τέτοιες γελοίες «δικαιολογήσεις» δεν είναι δύσκολο να διακρίνει κανείς επιχειρηματικά συμφέροντα· άλλοτε επείγοντα εδώ και τώρα, και άλλοτε επείγοντα μεσοπρόθεσμα. Είναι προφανές ότι για να πουλάνε αμερικανικές εταιρείες σχιστολιθικό πετρέλαιο και αέριο διεθνώς, σε μια περίοδο που αναμένεται η γρήγορη μείωση της ζήτησης (ειδικά για το πρώτο), κάποιοι άλλοι δεν πρέπει να πουλάνε. Είναι επίσης προφανές ότι με την ταχύτητα που εξελίσσεται ο κινεζικός καπιταλισμός σε όλες τις τεχνολογίες αιχμής, σε συνδυασμό με το χαμηλότερο (εργασιακό, ερευνητικό) κόστος, είναι απλά ζήτημα χρόνου να στριμώξει στα σκοινιά τα περισσότερα απ’ τα παγκόσμια «άνθη» της silicon valley. Είναι τέλος προφανές ότι η “εξαγορά” επιρροών γίνεται ακριβότερη όταν εκείνος που δωροδοκεί δεν μπορεί να κρύψει την εντεινόμενη αδυναμία του. Ακόμα και στην πολεμική βιομηχανία, όταν αμερικανικά project αιχμής (όπως τα f-35) αποδεικνύονται όχι μόνο πανάκριβα αλλά και πολύ ευαίσθητα (λόγω τεχνολογικής συνθετότητας) είναι λογικό ότι θα βρεθούν άλλοι κατασκευαστές με φτηνότερες και πιο αξιόπιστες λύσεις. (Η boeing και τα πολιτικής χρήσης «αναβαθμισμένα συστήματα ασφαλείας» της είναι μια πρόσφατη απόδειξη…).

Το από πρώτη ματιά παράδοξο ξεκαθαρίζει! Υπακούουν αδιαμαρτύρητα διάφορα αφεντικά στην κρατική διαταγή περιορισμού του κύκλου εργασιών τους (και των κερδών τους) όχι επειδή ελπίζουν να ρεφάρουν με λαθρεμπόριο· αλλά επειδή η μορφή κράτος (και όχι αυτές οι ίδιες οι επιχειρήσεις), η μορφή κράτος που είναι το δικό τους «γενικό επιτελείο», έχει τα μέσα να καταστρέψει τον όποιο ανταγωνιστή τους. Προσοχή: να τον καταστρέψει· όχι απλά να τον φρενάρει για λίγο…

Στις «ειρηνικές» περιόδους του καπιταλισμού ο ανταγωνισμός μεταξύ των αφεντικών για απόκτηση ή αύξηση «μεριδίων αγοράς» γίνεται με τους γνωστούς τρόπους. Η «φιλελευθεροποίηση» του παγκόσμιου εμπορίου είχε νόημα για όσο καιρό φαινόταν ότι οι δυτικές επιχειρήσεις θα κατακτούν τον πλανήτη (ίσως και άλλους…) με μόνο ζήτημα τον μεταξύ τους ανταγωνισμό· «ήπιο» για όσο θα υπήρχαν «νέες ήπειροι» (κυριολεκτικά ή μεταφορικά) προς κατάκτηση…

Τώρα που αυτό έληξε, αυτές οι ίδιες επιχειρήσεις (οι αμερικανικές σ’ αυτή τη φάση) δέχονται να χάσουν δια της (κρατικής) βίας αγορές που έτσι κι αλλιώς θα έχαναν, υπό τον όρο όχι απλά ότι οι ανταγωνιστές τους θα μείνουν έξω απ’ τις «δικές τους» αγορές («προστατευτισμός») αλλά ότι με τον έναν ή τον άλλο τρόπο θα καταστραφούν.

Γιατί (δεν το ξέρετε;) ο καπιταλισμός είναι δυναμικό σύστημα εκμετάλλευσης που σπάει παντού και πάντα τα όρια, τους περιορισμούς, τους φραγμούς που συναντάει, όταν «αναπτύσσεται». Δεν «αναπτύσσεται» σε περιφραγμένους χώρους / χρόνους, παρά μόνο, ίσως, σε κάποια πολύ αρχική φάση. Δεν είναι σύστημα ενυδρείου… Δεν είναι ένα σύστημα όπου τα αφεντικά μπορούν να μοιράσουν μεταξύ τους ειρηνικά, όμορφα και for ever τις αγορές εργασίας, εμπορευμάτων και πρώτων υλών… Μόνο ανταγωνιστικά, άρα επιθετικά μπορεί να «αναπτύσσεται».

Γι’ αυτό ο ιμπεριαλισμός είναι οργανικό, αναπόσπαστο στοιχείο του καπιταλισμού· και όχι κάτι δευτερεύον, που εξαρτιέται απ’ τα ήθη της μιας πολιτικής βιτρίνας ή της άλλης, του ενός στρατηγού ή του άλλου.

(φωτογραφία: Τα στενά του Ορμούζ).

O Bannon πήρε το όπλο του

Πέμπτη 23 Μάη. Ο αμερικάνος φασίστας Steve Bannon έχει αναθέσει στον εαυτό του καθήκοντα «ιεραπόστολου». Μπορεί να απολύθηκε από σύμβουλος στρατηγικής του ψόφιου κουναβιού, αλλά αυτό δεν τον εμποδίζει (με την κατάλληλη χρηματοδότηση…) να δρα σαν «παράλληλος υπουργός εξωτερικών» του αμερικανικού παρακμιακού imperium: πως θα απονευρωθεί εντελώς το project europe (απ’ τους ευρωπαίους φασίστες) μένοντας απλά μια οικονομική ζώνη στην οποία η Ουάσιγκτον θα κάνει πετυχημένους εκβιασμούς· πως τα φασιστόμουτρα τύπου Bolsonaro θα ισχυροποιηθούν και θα επεκταθούν στη νοτιοαμερικάνικη «πίσω αυλή» του ψοφιοκουναβιστάν· και, last but not least, πως θα γίνει επειγόντως ένας πόλεμος κατά της κίνας.

Σ’ ένα πρόσφατο (αρχές Μάη) άρθρο του στην καθεστωτική washington post ο στρατηγός Bannon εξήγησε γιατί η αναμέτρηση των ηπα με την κίνα είναι «ιερά» αναπόφευκτη. Θα μπορούσε κανείς να προσπεράσει το κατά Bannon ευαγγέλιο του 4ου παγκόσμιου πολέμου σαν πόνημα ενός (έστω διάσημου) «περιθωριακού» φασίστα. Ωστόσο, από επαγγελματικό καθήκον, ο Bannon υποδεικνύει τα σημεία εκείνα που μπορούν, πρέπει, και είναι σχετικά εύκολο να ξεσηκώσουν την «ιερή» αγανάκτηση του «ελεύθερου κόσμου»:

– η κίνα προωθεί τον κρατικό καπιταλισμό που ευνοεί την κομματική νομεκλατούρα νομιμοποιώντας την κλοπή της (ατομικής / επιχειρηματικής) «πνευματικής ιδιοκτησίας»…

– η κίνα είναι ένα ολοκληρωτικό, στρατοκρατικό κράτος, με «εκατομμύρια κρατούμενους σε στρατόπεδα συγκέντρωσης»…

– η κίνα είναι ένα αυταρχικό κράτος που καταπιέζει τους υπηκόους του…

– εξαιτίας των πιο πάνω η κίνα απειλεί την ευημερία των αμερικάνων, σε βαθμό που να είναι (έτσι γράφει) «η μεγαλύτερη υπαρξιακή απειλή που αντιμετώπισαν ποτέ οι ηπα»…

Ελπίζουμε να έχετε την επίγνωση (ή, έστω, την διαίσθηση) να καταλάβετε το γιατί τα πιο πάνω μπορούν και να πουληθούν μαζικά, και μαζικά να αγοραστούν. Αν έχετε την απορία πως είναι να ζει κανείς στους αρμούς και στις πυκνώσεις της Ιστορίας (ειδικά εκείνης που καθορίζεται από τα καπιταλιστικά / ιμπεριαλιστικά συμφέροντα) έχετε, μέσω Bannon, την απάντηση: έτσι διαμορφώνεται η επιστράτευση των πληθυσμών, έτσι συγκροτούνται τα εμπόλεμα μπλοκ των υπηκόων. Τώρα, στον 21ο αιώνα: ο Bannon, σε αντίθεση με εκείνους που σημαδεύει, δεν είναι ηλίθιος. Κάθαρμα ναι, σκουλήκι ναι, ηλίθιος όχι!

Τα υπόλοιπα πέρα απ’ την προπαγάνδα του είναι δουλειά των αφεντικών του…

(φωτογραφία: Το αμερικανικό αεροπλανοφόρο Carl Vinson πλέει στη νότια θάλασσα της κίνας. Το ηλιοβασίλεμα όπως φαίνεται απ’ το κατάστρωμα, ανάμεσα σε πολεμικά και πύργους ελέγχου, θα μπορούσε να θυμίζει κάτι στίχους του είδους:

… Ο καιρός θάταν όμορφος στο δάσος, θάταν όμορφος στο δάσος

αν δεν κουφαίνονταν τα φύλλα απ’τον κρότο, αν δεν πάγωνε ο ήλιος απ’ τον κρότο…

Τα παιδιά αν δεν τρώγανε σκουπίδια, τα αεροπλάνα αν δεν καίγανε καλύβια…

… Φο Μι Τσιν… Α! Το κορίτσι σου θα ‘παιρνες για βόλτα χέρι χέρι,

στο δάσος για βολτίτσα χέρι χέρι,

τα αεροπλάνα αν δεν καίγανε καλύβια…)

Πριν την αρχή του κόσμου

Πέμπτη 23 Μάη. Στην κινεζική μυθολογία Hongmeng είναι το όνομα της κατάστασης του σύμπαντος πριν την δημιουργία του. Το γεγονός ότι Hongmeng λέγεται το λειτουργικό σύστημα της «παγκόσμιας πέτρας των σκανδάλων» κινεζικής Huawei που πρόκειται να αντικαταστήσει το android της google πριν καν η αμερικανική εταιρεία (και το πεντάγωνο πίσω της) καταλάβουν τι έγινε, ίσως συμβολίζει την κινεζική καπιταλιστική έπαρση: και έτσι, μ’ αυτό το λειτουργικό, αρχίζει η δημιουργία του σύμπαντος!..

Το Hongmeng αναπτύσσεται στο πανεπιστήμιο Jiao Tong της Σαγκάης απ’ το 2012 – εδώ και πολλά κινεζικά χρόνια δηλαδή. Πράγμα που σημαίνει ότι δεν θα πρέπει να υπάρχουν εκ των προτέρων αμφιβολίες για την αξιοπιστία του. Είναι «κτισμένο» πάνω στο Linux, είναι συμβατό με όλες τις εφαρμογές του android σε οποιαδήποτε συσκευή, του μοιάζει, θα υιοθετηθεί εύκολα και, επιπλέον, επιτρέπει την δημιουργία νέων εφαρμογών.

Επειδή ο κινεζικός καπιταλισμός είναι αυτό που καταγγέλει ο σερίφης Bannon, κρατικά διευθυνόμενος δηλαδή, οι εκτιμήσεις για το πόσο χρόνο θα χρειαστεί η υιοθέτηση του Hongmeng απ’ όλες τις κινεζικές κατασκευαστικές είναι «μια σύντομη μονάδα χρόνου», κάτι σαν ρεκόρ: το πολύ έξι μήνες. Έξι μήνες είναι αρκετός χρόνος για την απώλεια ποσοστών στην παγκόσμια αγορά· όχι, πάντως, μεγαλύτερος απ’ τον χρόνο που έχασε η νοτιοκορεατική Samsung όταν άρχισαν να ανατινάζονται οι λεπτές μπαταρίες κάποιου μοντέλου smart phone της σειράς galaxy· για να τον κερδίσει γρήγορα αμέσως μετά.

Εκείνο που είναι άγνωστο, και θα επηρεάσει πολλά, είναι ότι εκτός απ’ το να αναπτύσσει το Hongmeng απ’ το 2012, παραμένει άγνωστο τι άλλο έκανε παράλληλα είτε το συγκεκριμένο κινεζικό πανεπιστήμιο είτε άλλα ερευνητικά συγκροτήματα. Πόσες εφαρμογές 5G είναι ήδη έτοιμες πάνω σ’ αυτό το λειτουργικό, για να το κάνουν παγκόσμια μόδα;

Όπως και νάχει, ισχύει κι αυτό, παρμένο απ’ τα βασικά του μεταμοντερνισμού: η Ουάσιγκτον, ποινικοποιώντας, επικηρύσσοντας την Huawei, έχει αναλάβει (με δικά της έξοδα) την μεγαλύτερη ever εκστρατεία διαφήμισής της! Όπως είχε παρατηρήσει κάποτε ο Umberto Eco, το ιδανικό που θα ήλπιζε μια περιθωριακή παρέα βλάσφημων του βατικανού θα ήταν να τους κάνει μήνυση ο πάπας…

Η Huawei, σαν κινεζική καπιταλιστική επιχείρηση, είναι μ’ έναν τρόπο βλάσφημη, αλλά όχι περιθωριακή. Ωστόσο το ψοφιοκουναβιστάν ανέλαβε να την κάνει κάτι άλλο από κινεζική καπιταλιστική επιχείρηση. Ανέλαβε να την κάνει παγκόσμιο σύμβολο του αντιαμερικανισμού.

Αργά ή γρήγορα η κατοχή ενός 5G κινητού της Huawei θα είναι σα να πετάς ένα παπούτσι στα μούτρα του ψόφιου κουναβιού και των σωματοφυλάκων του…

Ποιός θα το περίμενε ότι μια σκληρή σύγκρουση μέσα στην παγκόσμια αγορά θα έδινε σε ένα εμπόρευμα, σε μια φίρμα, τέτοιον έξτρα φετιχισμό;