Πέξε και γέλα, εδώ είναι βαλκάνια…

Κυριακή 27 Γενάρη. Οι αντικυβερνητικές διαδηλώσεις στη σερβία γίνονται κάθε Σάββατο – καμμία συνεννόηση με τα γαλλικά «κίτρινα γιλέκα»! Αλλά και τίποτα ύποπτο: τα Σάββατο πολύς κόσμος δεν δουλεύει. Οι διαδηλωτές, σε διάφορες πόλεις, φωνάζουν υπέρ της ελευθερίας της έκφρασης, του πλουραλισμού των media, και της ακεραιότητας του δικαστικού συστήματος – και ζητούν την παραίτηση του σέρβου προέδρου Vucic, της πρωθ. Ana Brnabic, και της κυβέρνησής τους. Έχουν συμπληρώσει κάτι περισσότερο από 2 μηνες (ξεκίνησαν στις 23 Νοέμβρη), χωρίς αξιοσημείωτες εντάσεις. Θα έλεγε κανείς ότι είναι μια ρουτίνα υπέρ μιας πιο δυτικού τύπου δημοκρατίας (όπως μπορεί να φαντάζεται κάποιος βαλκάνιος τον «δυτικό τύπο δημοκρατίας»…) – αλλά έτσι θα κινδύνευε να χάσει απ’ τον ορίζοντά του μια κάποια τάση.

Δεν έχουμε στοιχεία να αμφισβητήσουμε τις βαθιά πολιτικά προσοδικές δομές του σερβικού καθεστώτος – το αντίθετο! Απ’ την άλλη μεριά υπάρχει αυτό το ριψοκίνδυνο (για ένα καθεστώς που διαθέτει, σαν προσόν, μόνο την γεωγραφική του θέση) «παιχνίδι» του πατάω σε δύο βάρκες: με το ένα πόδι στην ευρώπη και στην Ουάσιγκτον, με το άλλο στην Μόσχα. Πιο λιανά: Η κυβέρνηση του Vucic δεν θέλει (έτσι λέει) ένταξη στο νατο· θέλει μια συνεργασία μαζί του μόνο ως το σημείο να εκσυγχρονίσει τον στρατό της. Έχοντας ανοικτά «εθνικά ζητήματα» στη βοσνία και στο κόσοβο, αυτός ο γεωπολιτικός ερμαφροδιτισμός θα μπορούσε να είναι είτε «εθνική σοφία» (καλά στηριγμένη στο ανάλογο πολιτικό προσωπικό), είτε ο συνηθισμένος καιροσκοπισμός του «βλέπουμε και κάνουμε». Δεν ξέρουμε τι απ’ τα δύο – και μάλλον κανείς δεν ξέρει. Αυτά τα δείχνει η νεκροψία…

Οι αντικυβερνητικοί διαδηλωτές δεν παίρνουν θέση υπέρ του νατο (και πολύ καλά κάνουν) – αλλά στην αναμπουμπούλα και ο λύκος χαίρεται. Ή μπορεί να χαρεί – αν χρειαστεί.

Κατά την γνώμη μας δεν είναι πια καθόλου η εποχή του «αυθορμητισμού» και του «δίκιου» του. Κάποτε ίσως ήταν – όχι πια. Ή υπάρχει συγκροτημένη πολιτική οργάνωση (συμβουλιακή; ναι – θα ήταν εξαιρετικό, παρά τις δυσκολίες) που διαμορφώνει τους όρους της δράσης και είναι υπόλογη γι’ αυτούς τους όρους και την συνακόλουθη δράση· ή τον «αυθορμητισμό» τον τρώει για πρωϊνό του ο κάθε «αόρατος» καλά οργανωμένος επιτήδειος μηχανισμός, «αγνώστων λοιπών στοιχείων»…

Oh yes! Το κεφάλαιο εκτός απ’ το «Κεφάλαιο» μελέτησε και άλλα!…

(Όποιος εξακολουθεί να πιστεύει στην πολιτική ευθυκρισία του “αυθόρμητου των μαζών” πιστεύει και στον μπάτμαν!)

Πάνω στο στρωμένο χαλί

Παρασκευή 25 Γενάρη. Όταν η Ουάσιγκτον, υπό το ψόφιο κουνάβι, άρχισε να επιβάλει διάφορες “κυρώσεις” σε βάρος του καθεστώτος του Καράκας, ο καπιταλισμός στη βενεζουέλα, η κοινωνική κατάσταση (ειδικά των πληβείων) και η αποτελεσματική ηγεμονία αυτού του κράματος σοσιαλδημοκρατίας και πατερναλισμού που ονομάστηκε “τσαβισμός” ήταν ήδη σε σοβαρή κρίση. Και σίγουρα δεν είχε σχέση με την κατάσταση μια δεκαετία πριν. Ο Μαδούρο και τα επιτελεία του αποδείχθηκαν ανίκανοι να αντιμετωπίσουν γενναία τις αιτίες· κατέφυγαν σε αποτυχημένες νομισματικές ταχυδακτυλουργίες, θεωρώντας ότι η διαχείριση των συμπτωμάτων της δομικής κρίσης (η υποτίμηση του νομίσματος) θα μπορούσε να λύσει το πρόβλημα. Επιπλέον, αισθανόμενοι τον απ’ έξω κίνδυνο, κατέφυγαν σε “εξοπλιστικά προγράμματα”, αγορά όπλων κυρίως απ’ την ρωσία… Παρότι τόσο η Μόσχα όσο και το Πεκίνο είχαν κάνει διάφορα δάνεια προς το Καράκας (το Πεκίνο έναντι πετρελαίου), η γεωγραφική θέση της βενεζουέλας ήταν που ενδιέφερε – στον εντεινόμενο 4ο παγκόσμιο πόλεμο.

Το γεγονός ότι στα μέσα Δεκέμβρη του 2018 προσγειώθηκαν στο αεροδρόμιο του Καράκας δύο ρωσικά “στρατηγικά βομβαρδιστικά” tu-160, (και ένα πολιτικό ρωσικό αεροπλάνο με καμμιά 100αριά ρώσους αξιωματικούς), καθώς και οι φήμες για την δημιουργία ρωσικής στρατιωτικής βάσης στο έδαφος της βενεζουέλας, μπορεί να έδωσε στο καθεστώς Μαδούρο μια κάποια “ασφάλεια”. Απ’ την άλλη μεριά (είναι λογικό ότι) επιτάχυνε τις κινήσεις της Ουάσιγκτον και των συμμάχων της…

Προφανώς δεν διευκόλυνε την άσχημη κατάσταση (του καπιταλισμού στη βενεζουέλα) το γεγονός ότι και η Τεχεράνη ανακοίνωσε την πρόθεσή της να στείλει επίσκεψη εκεί κάποιο καταδρομικό της…

Το καθεστώς Μαδούρο, έχοντας απ’ τη μια μεριά μια εσωτερική κρίση (πρώτα και κύρια κοινωνική/οικονομική) που δεν μπόρεσε ή δεν θέλησε να αντιμετωπίσει, και απ’ την άλλη τις απειλές του ψοφιοκουναβιστάν και των συμμάχων του, φαίνεται ότι αποφάσισε να εντάξει ανοικτά το κράτος στο ευρασιατικό μπλοκ – μέσα στον οξυνόμενο ενδοκαπιταλιστικό ανταγωνισμό. Είναι μια επιλογή σωτηρίας; Ή μια επιλογή αυτοκτονίας;

Αυτό το καθεστώς εξακολουθεί να έχει μαζική πληβειακή υποστηρίξη, αλλά έχει χάσει ένα όχι ασήμαντο μέρος της σε σχέση μ’ αυτήν που είχε ο Τσάβες στις καλές εποχές: γιατι όταν πεθαίνεις από πείνα… Τελικά, όποια κι αν αποδειχθεί η απάντηση στην ερώτηση “σωτηρία ή αυτοκτονία μέσω της φυγής προς τον 4ο παγκόσμιο;”, θα την πληρώσουν αυτοί ακριβώς οι πληβείοι της βενεζουέλας…

(φωτογραφία: Συγκέντρωση μαδουρίστας χτες).

Ατυχηματάκια

Παρασκευή 25 Γενάρη. Ήταν όλα έτοιμα – ή σχεδόν. Ίσως το πιο φιλόδοξο σχέδιο του γνωστού «πρωτοπόρου» Elon Musk, το διαστημόπλοιο SpaceX, ήταν έτοιμο – τουλάχιστον για να φωτογραφηθεί. (Ο Musk ήταν πιο αισιόδοξος: είχε αναγγείλει δοκιμαστικές πτήσεις, εντός ατμόσφαιρας, τους επόμενους δύο μήνες). Το SpaceX είναι ένα σχέδιο μεταφοράς εκατό ατόμων την φορά προς το φεγγάρι (μπορεί και τον Άρη) μετ’ επιστροφής.

Μέχρι… μέχρι που φύσηξε ένα, ας πούμε δυνατό, αεράκι… Και πάρτο κάτω το SpaceX (φωτογραφία κάτω)! Τι κακό συνέβη στο γεμάτο φιλοδοξίες (και πολλά δισεκατομύρια δολάρια) διασημόπλοιο του Musk; Απλά, προκειμένου να ανταποκριθεί στον σχεδιασμό σε ότι αφορά την εξοικονόμηση καυσίμων, είναι πολύ ελαφρύ…

Πάλι καλά που ήταν προσγειωμένο. Φανταστείτε να το έπαιρνε ο αέρας στις δοκιμαστικές πτήσεις! Ποιος ξέρει ποιοί ανυποψίαστοι θα το έτρωγαν στο κεφάλι….

Δυστυχώς τα χειρότερα

Πέμπτη 24 Γενάρη. Σ’ ένα ακόμα βήμα – με – αρβύλες στην όξυνση του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού, εν προκειμένω στη λατινική Αμερική, χτες ο Juan Guaido (επικεφαλής της αντικυβερνητικής πλειοψηφίας στη βουλή της βενεζουέλας) «ορκίστηκε πρόεδρος της χώρας», μπροστά σε μια ογκώδη συγκέντρωση οπαδών του. Τους οποίους κάλεσε σε «μάχη».

Ο Maduro παραμένει μεν πρόεδρος κι αυτός – αλλά δεν αναγνωρίζεται απ’ την Ουάσιγκτον (όπως και απ’ τον «οργανισμό αμερικανικών κρατών»…) Εννοείται πως, σαν έτοιμο και ενημερωμένο απο καιρό (!!!), το ψοφιοκουναβιστάν αναγνώρισε ήδη τον Guaido…  Ακολούθησαν, σαν πολυβόλο και χωρίς δεύτερη σκέψη, η αναγνώριση του καναδά, της βραζιλίας, της παραγουάης, της κολομβίας, της αργεντινής, του περού, του εκουαδόρ, της κόστα ρίκα και της χιλής. Αλλά και του Donald Tusk, ως προέδρου του ευρωπαϊκού συμβουλίου· και της Federica Mogherini, ως “επιτρόπου εξωτερικών” της ε.ε….

Μετά απ’ τα λάθη και τις αποτυχίες του ο Maduro βρίσκεται τώρα μπροστά στο χειρότερο: το σοβαρό ενδεχόμενο ενός κανονικού εμφυλίου. Στην απέναντι μεριά του θα βρίσκονται τα περισσότερα κράτη της αμερικανικής ηπείρου.

Ακόμα κι αν ελέγχει τον στρατό (ή το μεγαλύτερο μέρος του), αυτή τη φορά η εσωτερική καταστολή δεν θα αποδόσει. Στον σχεδιασμό περιλαμβάνεται η εισβολή (στη βενεζουέλα) στρατού απ’ την κολομβία (με αμερικανική υποστήριξη, ασφαλώς!!! – ίσως και άλλων λατινοαμερικανικών καθεστώτων) με σκοπό την «αποκατάσταση της δημοκρατίας»…

Πριν 12 μέρες, το Σάββατο 12 Γενάρη, γράφαμε μεταξύ άλλων: … Η λατινική αμερική εξελίσσεται πολύ γρήγορα σε ένα ακόμα πεδίο αναμετρήσεων του 4ου παγκόσμιου πολέμου, καθώς δεν είναι «εκτός» ούτε η Μόσχα ούτε το Πεκίνο….

Μια μέρα μετά, την Κυριακή 13 Γενάρη, σημειώναμε:…Υπάρχει, όμως, και άλλη πιθανή εξήγηση για την «χρησιμότητα» ενός τέτοιου τείχους. Έχει σχέση με το τι ετοιμάζει το αμερικανικό βαθύ κράτος (ή κάποια φραξιά του…) για την λατινική αμερική. Υπάρχει η άποψη πως ετοιμάζει έναν πόλεμο «φιλικών» κρατών εναντίον της βενεζουέλας. Ακόμα κι έτσι να μην είναι ωστόσο, η κοινωνική / οικονομική καταστροφή που έχουν προκαλέσει ή/και θα προκαλέσουν αφενός αποτυχημένοι «σοσιαλισμοί» τύπου Maduro και αφετέρου μισοκαλυμένες χούντες τύπου Bolsonaro θα ξεσπιτώσουν πολλές χιλιάδες πληβείων. Που θα αναζητήσουν καταφύγιο (που αλλού;) και μια κάπως καλύτερη «τύχη» στις ηπα.

Επιβεβαιωθήκαμε (που να μην!). Θα το επαναλάβουμε λοιπόν: τα τραγικά λάθη και οι παραλείψεις του Maduro και του καθεστώτος του έγιναν το λάδι στα γρανάζια της «μεσανατολικοποίησης» της λατινικής Αμερικής. (Είναι και η κούβα στο λογαριασμό…) Προς όφελος… πεντακάθαρα ποιών… Προηγήθηκε η εκλογή του φασίστα Bolsonaro στη βραζιλία: τα βαριά βήματα εκείνου που ερχόταν ακούγονταν όλο και πιο δυνατά…

Απ’ την αδύναμη εργατική μας θέση δεν θα εξισώσουμε τις ευθύνες· ούτε θα τις αγνοήσουμε όμως.

Δυστυχώς τα χειρότερα έρχονται και σ’ αυτήν την περιοχή του πλανήτη…

(φωτογραφία πάνω: ο Guaido.

μέση: Ο Maduro χτες, μετά την αυτοανακήρυξη του Guaido σε «πρόεδρο», στο μπαλκόνι του Miraflores Palace. “Δεν θα πάω πουθενά” διακήρυξε…

τρεις κάτω φωτογραφίες: Οι οδομαχίες στο Caracas είναι χθεσινές. Κι άλλες φορές το καθεστώς Maduro βρέθηκε μπροστά σε τέτοιες εξεγέρσεις· και τις αντιμετώπισε δια της βίας. Αυτή τη φορά, όμως, τα πράγματα μας φαίνονται διαφορετικά. Η «δυαρχία» στη βελεζουέλα είναι υπερ-διεθνοποιημένο προϊόν· και οι κοντινότεροι ισχυροί φίλοι του Maduro – τουρκία, ρωσία, κίνα – είναι πολύ μακρυά για να τον βοηθήσουν άμεσα… )

Η θεία Λίτσα καθαρίζει (θα το μάθει αργότερα…) 2

Τετάρτη 23 Γενάρη. Κάτι ακόμα, απ’ αυτά που προσεκτικά αποκρύπτονται και που αποδεικνύουν (κατά την περιθωριακή μας άποψη) ότι η περιβόητη πια “συμφωνία των Πρεσπών” βρίσκεται εντελώς μέσα στην εθνική γραμμή απ’ το 1992 και μετά… Και ότι το “ναι” σ’ αυτήν δεν απέχει ιδιαίτερα απ’ το “όχι”, στο βαθμό που αντιμετωπίζει κανείς το ζήτημα απ’ την οπτική της πολιτικής (της εξουσίας) και όχι σαν παρέλαση συμβόλων και βαλτο-γεννήτρια συγκινήσεων.

Αυτό το “κάτι ακόμα” αφορά τον ελληνικό εκβιασμό για αλλαγή του συντάγματος του (βορειο)μακεδονικού κράτους. Δεν έχουμε υπόψη άλλη περίπτωση όπου ένα κράτος απαιτεί (και τελικά επιβάλλει) την αλλαγή του συντάγματος ενός άλλου. Μπορεί, πάντως, να φανταστεί κανείς τι θα συνέβαινε αν ένα κράτος ισχυρότερο απ’ το ελληνικό (π.χ. το τουρκικό) απαιτούσε την αλλαγή του ελληνικού συντάγματος (όποιο επιχείρημα κι αν χρησιμοποιούσε) έστω και κατά μία τελεία!

Είναι γνωστό πως στην πολιτική ιστορία του ελληνικού κράτους το “σύνταγμα” έχει σχετική σημασία – αν όχι για άλλους λόγους, σίγουρα επειδή “ερμηνεύεται” ανάλογα με τις περιστάσεις και τους συσχετισμούς. Είναι γνωστή επίσης η άποψή μας (κληρονομιά απ’ την ιταλική αυτονομία) ότι υπάρχει πάντα ένα τυπικό σύνταγμα (που αφορά την καταγραφή των ταξικών συσχετισμών σε μια κοινωνία κάποια δεδομένη στιγμή) και ένα πραγματικό σύνταγμα, που αντιστοιχεί στους τρέχοντες εσωτερικούς συσχετισμούς δύναμης.

Σε κάθε περίπτωση (και για κάθε κράτος) το τυπικό σύνταγμα θεωρείται η πιο επίσημη, “κεντρική” καταδήλωση της ύπαρξης και της θεσμικής του συγκρότησης. Κι αυτό πάντα είναι αποτέλεσμα εσωτερικών συσχετισμών και όχι εξωτερικών επεμβάσεων. Ή, αν ισχύει το δεύτερο, πρόκειται για ένα αποικιοκρατικό σύνταγμα.

Θα μπορούσε, για παράδειγμα, ακόμα και στη φάση όξυνσης του 3ου παγκόσμιου (ψυχρού) πολέμου, να απαιτεί η Μόσχα απ’ την Ουάσιγκτον ή/και το ανάποδο αλλαγή συντάγματος· με την απειλή αλλιώς θα…;

Από που πήρε το ελληνικό κράτος / παρακράτος το “δικαίωμα” να απαιτεί την αλλαγή του συντάγματος ενός άλλου κράτους (και μάλιστα να προσδιορίζει το περιεχόμενο αυτής της αλλαγής); Απο που πήρε το δικαίωμα να ασκεί “δικαιώματα” αποικιοκράτη; Προφανώς απ’ τους περιφερειακούς συσχετισμούς δύναμης στα μέσα της δεκαετίας του ’90 – και την φιλική μεταχείριση απ’ την Ουάσιγκτον.

Όλα για την “πρόοδο”

 

Δευτέρα 21 Γενάρη. John’s Hopkins: πανεπιστήμιο… Bristol-Myers Squibb: φαρμακευτική εταιρεία… Rockefeller Foundation: ίδρυμα χρηματοδότησης καλών προθέσεων (γενικά)… Πως σας φαίνονται σαν μαγαζιά;

Με απόφασή του στις 3 Γενάρη ο δικαστής Theodore Chuang του Maryland έκρινε ότι αυτά τα τρία ευαγή ιδρύματα πρέπει να πληρώσουν αποζημίωση 1 δισεκατομυρίου δολαρίων στα θύματα (ή στους νόμιμους κληρονόμους τους) ενός υπερμυστικού αμερικανικού κυβερνητικού προγράμματος που έγινε στη γουατεμάλα την δεκαετία του ’40: μολύνθηκαν σχεδιασμένα εκατοντάδες άτομα με σύφιλη…

Ο σκοπός του top-secret προγράμματος, που ξεκίνησε το 1946, ήταν να δοκιμαστούν ορισμένα αντιβιοτικά, στο κατά πόσον μπορούν να προλάβουν την σύφιλη και άλλα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα πριν αυτά εκδηλώσουν τα συμπτώματά τους. Είναι εύλογο ότι το αμερικανικό κράτος είχε κατά νου να προστατεύσει τους στρατιώτες του στις βάσεις που θα άνοιγε ανά τον πλανήτη, μετά την νίκη του στον β παγκόσμιο πόλεμο.

Γι’ αυτό το λόγο, σε πρώτη φάση, οι «ερευνητές» πλήρωσαν εργάτριες του σεξ στη γουατεμάλα, που είχαν σύφιλη, να κάνουν σεξ με φυλακισμένους, έτσι ώστε να χρησιμοποιήσουν αυτούς σαν πειραματόζωα – για τα αντιβιοτικά. Αργότερα, επειδή χρειάζονταν περισσότερα πειραματόζωα, μόλυναν επί τούτου εθελοντές, που δεν ήξεραν τίποτα για το πρόγραμμα (και το τι θα τους συνέβαινε). Αυτή η «συμβολή στην βελτίωση της υγείας» είχε 444 θύματα, εκ των οποίων 83 πέθαναν από αιτίες σχετιζόμενες με το ερευνητικό project. Είτε απ’ την σύφιλη, είτε από παρενέργειες των υποτιθέμενων «αντιδότων».

Το πρόγραμμα, που κράτησε 3 χρόνια (ως το 1948) έμεινε πολύ καλά κρυμμένο. Μόλις το 2010 ένας πανεπιστημιακός ανακάλυψε τα ντοκουμέντα του…

Είστε σίγουροι ότι ο ναζισμός ηττήθηκε το 1945;

(φωτογραφία: Τέσσερεις γυναίκες απ’ την γουατεμάλα, θύματα της σχεδιασμένης μόλυνσης με σύφιλη…)

Οι πρόθυμοι: next generation?

Δευτέρα 21 Γενάρη. Ψάχνοντας να βρει συμμάχους για τον έλεγχο της μέσης Ανατολής ο απ’ το ψοφιοκουναβιστάν ορμώμενος Pompeo έχει σχεδιάσει μια «σύνοδο» για τις 13 και 14 Φλεβάρη – στην πολωνία. Ναι, η ακροδεξιά πολωνική κυβέρνηση είναι πιστός σύμμαχος, και εμφανίζεται σαν συνδιοργανωτής της «συνόδου», που, κατά τις επίσημες εξηγήσεις θα εστιάζει στην σταθερότητα και στην ειρήνη, στην ελευθερία και στην ασφάλεια της περιοχής, στον εξτρεμισμό και στον πυραυλικό αφοπλισμό… Για να το πούμε απλά: θα εστιάζει στην αντιμετώπιση της Τεχεράνης (και, παρεπιπτόντως, του άλλου «ταραξία», της Μόσχας).

Είναι φανερό ότι η πρόσκληση πρόθυμων ευρωπαϊκών πολιτικών βιτρινών (που δεν είναι, δα, και οι «ειδικοί» για τη μέση Ανατολή) είναι επανάληψη της τακτικής Bush Β και Rumsfeld το 2003, παραμονές της εισβολής στο ιράκ: να ανανεωθεί το κομμάτιασμα του project europe, μεταξύ «παλιάς» (και παρακμιακής) ευρώπης, ήτοι γερμανίας, γαλλίας και άλλων που τότε δεν ήθελαν εισβολή στο ιράκ και τώρα δεν θέλουν καθόλου καυγάδες με το ιράν – και «νέας» (και ανθηρής) που είναι τα κράτη του πρώην «ανατολικού μπλοκ».

Ελλείψει «κοινής εξωτερικής πολιτικής» οι ευρωπαϊστές το βλέπουν το έργο. Η κυρά Federica Mogherini, που έχει αυτή την καλοπληρωμένη μεν αλλά και γελοία δουλειά του «επίτροπου εξωτερικής πολιτικής της ε.ε.», δήλωσε ήδη ότι έχει άλλες δουλειές και δεν θα πάει στη σύνοδο. Θα πάνε, όμως, υπουργοί από «πρόθυμα» ευρω-καθεστώτα. Υποθέτουμε τα βαλτικά έχουν πιάσει ήδη θέση.

Είναι η αμερικανική ρελάνς στην άρνηση γερμανίας, γαλλίας και αγγλίας να συμφωνήσουν με την εγκατάλειψη της συμφωνίας 5+1 για το πυρηνικό πρόγραμμα του ιράν. Υπάρχει τρόπος το Βερολίνο ή/και το Παρίσι να δεσμεύσουν τους «πρόθυμους» κάνοντάς τους λιγότερο τέτοιους;

Δύσκολο μοιάζει.

Μεσαίου – αλλά διαλυτικού – βεληνεκούς

Δευτέρα 21 Γενάρη. Δεν είναι μόνο η πιο πάνω επίθεση της Ουάσιγκτον στο project europe. Υπάρχει και μία χειρότερη – η διάλυση της συνθήκης για τους μεσαίου βεληνεκούς πυραύλους, γνωστή σαν INF. Το ψοφιοκουναβιστάν έχει δώσει «διορία» στη Μόσχα ως τις 2 Φλεβάρη, να σταματήσει όλα τα σχετικά της προγράμματα, αλλιώς… Αλλιώς θα φέρει τους δικούς του πυραύλους σε ευρωπαϊκό έδαφος. Κι αυτή τη φορά δεν θα επιχειρήσει να τους εγκαταστήσει στο (δυτικό)γερμανικό έδαφος, όπως την δεκαετία του ’80. Θα τους πάει στο πολωνικό, και σ’ άλλους (αν βρεθούν) πρόθυμους. Πού θα αρχίσουν να σημαδεύουν, σαν αντίποινα, οι ρωσικοί πύραυλοι; Όχι την φίλη γερμανία… Οπωσδήποτε όμως τους «πρόθυμους». Συνεπώς το project europe θα ζοριστεί σε βαθμό φυγοκέντρισης…

Το γεγονός ότι ακόμα και στην παρακμή του ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός βρίσκει πρόθυμους συμμάχους στην ευρώπη, απ’ το ελλαδιστάν ως την πολωνία και τα βαλτικά κράτη, δείχνει πολλά γι’ αυτούς ακριβώς τους συμμάχους. Επιπλέον δείχνει το γιατί το να εννοείται σήμερα το νατο σαν εκείνο που ήταν στη διάρκεια του 3ου παγκόσμιου («ψυχρού») πολέμου είναι από πολιτική μυωπία έως ανοησία: ουσιαστικά πρόκειται για μια συμμαχία υπό διάλυση, και σίγουρα δεν έχει σχέση με τους πραγματικούς συσχετισμούς του εξελισσόμενου 4ου παγκόσμιου. Η Ουάσιγκτον ξαναφτιάχνει τις στρατιωτικές συμμαχίες της (ή αυτό προσπαθεί να κάνει) – δεν κάθεται πάνω σ’ εκείνες που είχε πριν από 40 χρόνια.

Για τον ελληνικό ιμπεριαλισμό το νατο είναι μόνο το κέλυφος της συστράτευσής του με τον αμερικανικό. Μπορεί κανείς να «κτυπάει» το καύκαλο· αλλά ο βασικός πυρήνας των στοχεύσεων και των συμμαχιών μένει μέσα προστατευμένος και ανενόχλητος…

Κάπως έτσι τόσο η ελληνική στρατιωτική συμμαχία με την αιγυπτιακή χούντα όσο και με το ρατσιστικό, απαρτχάιντ ισραηλινό καθεστώς έχουν περάσει απαρατήρητες…

Είναι “εκτός νατο”, άρα επιτρέπονται… E;

Ο πόλεμος των chips

Σάββατο 19 Γενάρη. Προσπαθώντας (μάλλον με απόγνωση) να φρενάρει την τεχνολογική απογείωση του κινεζικού καπιταλισμού το αμερικανικό γκουβέρνο κάνει αυτό που η Ιστορία θα ονομάσει: έκαναν σμπαράλια τα πόδια τους πυροβολώντας τα. Έχει το ενδιαφέρον του: οι υποτιθέμενοι masters of capital universe του 20ου αιώνα δεν έχουν καταλάβει, τελικά, τι είναι ο καπιταλισμός!

Ένα απ’ τα ευαίσθητα σημεία της κινεζικής 4ης βιομηχανικής επανάστασης είναι ότι στηρίζεται (ή μήπως πρέπει να λέμε «στηριζόταν»;) σε μεγάλο βαθμό σε εισαγωγές μικροτσίπ από αμερικανικές εταιρείες. Παρότι η κίνα αποτελεί το 40% της παγκόσμιας αγοράς μικροτσίπ (απ’ την άποψη του κύκλου εργασιών του είδους) μόνο το 10% των αναγκών της καλύπτεται από κινεζική παραγωγή.

Έχοντας επίγνωση αυτής της «αχίλλειας πτέρνας» ο Xi ανήγγειλε τον περασμένο Νοέμβρη ένα (κρατικά επιδοτούμενο) πρόγραμμα για να γίνει ο κινεζικός καπιταλισμός κατά 40% αυτάρκης σε μικροτσίπ το 2020 και κατά 70% το 2025, όταν (με βάση το σχέδιο “made in china 2025”) «ο πλανήτης θα γίνει κόκκινος» (κινεζικός). Πως θα μπορούσε το κινεζικό κράτος να κάνει κάτι διαφορετικό; Ήδη η Ουάσιγκτον είχε δείξει τα δόντια της, όταν το υπουργείο εμπορίου απαγόρευσε στις αμερικανικές εταιρείες να προμηθεύουν με ηλεκτρονικά εξαρτήματα τηλεπικοινωνιών την κινεζική τηλεπικοινωνιακή ZTE. (Τελικά η απόφαση άλλαξε βάζοντας ένα γερό πρόστιμο στην ZTE).

Ωστόσο το ζήτημα δεν είναι, απλά, ποσοτικό. Είναι σε μεγάλο βαθμό ποιοτικό. Οι 5G τεχνολογίες επικοινωνιών, που είναι το καπιταλιστικό μέλλον (στο οποίο το Πεκίνο έχει πάρει ήδη την πρωτοκαθεδρία) σε ότι αφορά το internet of things, το cloud, κλπ, απαιτεί επεξεργαστές 5G. Προσπαθώντας η Ουάσιγκτον να «κόψει τα πόδια» της κινεζικής πρωτοπορείας απλά την αναγκάζει να επιταχύνει τόσο τις έρευνές της όσο και την παραγωγή σ’ αυτούς τους «ημιαγωγούς του μέλλοντος». (Την στιγμή που το Πεκίνο βρίσκεται μπροστά ήδη στις εφαρμογές της κβαντικής τεχνολογίας…)

Έτσι υπάρχουν+ τις τελευταίες εβδομάδες δύο παράλληλες και αντίρροπες εξελίξεις. Στην Ουάσιγκτον μια διακομματική επιτροπή βουλευτών προωθεί ένα νόμο καθολικής απαγόρευσης εξαγωγών αμερικανικών μικροτσιπς στην κίνα – για λόγους (έτσι λένε) «εθνικής ασφάλειας». Ταυτόχρονα όμως «τερατώδεις» (απ’ την άποψη των οικονομικών μεγεθών) κινεζικές επιχειρήσεις σαν την Baidu, την Alibaba και την Huawei έχουν αναγγείλει απ’ το περασμένο φθινόπωρο πολύ μεγάλα προγράμματα έρευνας / ανάπτυξης στον τομέα των ημιαγωγών 5G. Σε συνεργασία με ασιατικές εταιρείες – π.χ. την Samsung… Και ήδη έχουν αρχίσει να ανακοινώνουν τα αποτελέσματα.

Μοιάζει με αγώνα ανάμεσα σε μια ομάδα παικτών που προσπαθούν να συγκρατήσουν τους «Messi της 4ης βιομηχανικής επανάστασης» τραβώντας τους απ’ την φανέλα, κάνοντάς τους τάκλιν, και ό,τι άλλο μπορούν – και μια ομάδα από “Messi” που… Έχετε υπόψη σας μια παλιότερη φάση του ισπανικού πρωταθλήματος, όπου ένας αμυντικός αρπάζει την φανέλα του οριτζινάλ Messi για να τον ρίξει, κι αντί να γίνει αυτό ο Messi τον σέρνει πίσω του καθώς μπαίνει στην αντίπαλη μεγάλη περιοχή;

Ε, δεν έχει «που…»!! Ακόμα κι αν η Ουάσιγκτον πετύχει να λείψουν ηλεκτρονικά εξαρτήματα απ’ τον κινεζικό cutting edge καπιταλισμό, το μπλοκάρισμα θα είναι μικρής διάρκειας. Ίσως μάλιστα οι απελπισμένοι αμερικάνοι νομοθέτες ανακαλύψουν ότι χρονολογίες του είδους «2020» και «2025» ήταν τρόπος του λέγειν.

Ο πραγματικός καπιταλιστικός χρόνος των (κινεζικών) καινοτομιών που προσπαθούν να καθυστερήσουν είναι πολύ πιο γρήγορος…

(φωτογραφία: Οι αμυντικοί είναι της Levante, από προχτεσινό ματς κυπέλλου)

Η τεχνολογική διάσταση

Σάββατο 19 Γενάρη. Παρότι δεν είναι ασυνήθιστο σε κράτη να απαγορεύουν την εξαγωγή τεχνολογιών που θεωρούν “στρατηγικής σημασίας” για την ισχύ τους, θα πρέπει να έχει κανείς πλήρη συναίσθηση για το είδος των τεχνικών που είναι σήμερα στον πάγκο του διακρατικού ανταγωνισμού.

Τον καιρό της 2ης βιομηχανικής επανάστασης για παράδειγμα, όπου το ατσάλι και η κατασκευή του ήταν τεχνολογία αιχμής, το να “αντιγράψει” ή να “κλέψει” κανείς το γερμανικό know how θα μπορούσε να είναι άχρηστο (πέρα από δύσκολο). Αφού δεν θα μπορούσε να έχει την ποιότητα σιδήρου και άνθρακα της Ρουρ. Ο γερμανικός καπιταλισμός υπήρξε (και ως ένα βαθμό παραμένει) πρωτοπόρος στις εργαλειομηχανές όχι επειδή ήταν αδύνατο να ξεβιδώσει κανείς και να αντιγράψει τα εξαρτήματα που έφτιαχνε· αλλά επειδή κατείχε Α ποιότητας πρώτες ύλες.

Στην digital καπιταλιστική φάση δεν ισχύουν ούτε οι ίδιες δυσκολίες ούτε η ανάλογη «αποδοτικότητα» στην «προστασία» τεχνολογιών αιχμής. Η απόδειξη δεν είναι καινούργια. Και δεν είναι ο κινέζικος αλλά ο πακιστανικός, ο βορειοκορεατικός και ο ιρανικός καπιταλισμός που την ανεμίζουν: ανέπτυξαν σε μεγάλο βαθμό εκ των «ενόντων» το πυρηνικό know how τους και καμία διεθνής απαγόρευση δεν τους εμπόδισε. Μπορεί να τους καθυστέρησε· αλλά τελικά πέτυχαν. Σε τέτοιο βαθμό ώστε να θεωρούνται (απ’ την Ουάσιγκτον) «απειλή». Υπάρχει κι άλλο παράδειγμα: τα γενόσημα φάρμακα. Καμμία φαρμακοβιομηχανία δεν χαρίζει τις λεπτομέρειες της χημικής σύστασης των φαρμάκων της· αυτό, ωστόσο, δεν εμποδίσει τους χημικούς hackers να τα αντιγράφουν.

Μ’ αυτή την έννοια, είτε μιλάει κανείς για «κλοπή τεχνολογιών», είτε μιλάει για «παράνομη αντιγραφή», πέρα απ’ το καθαρά εμπορικό ζήτημα της κερδοφορίας που μπορεί να εξασφαλίζει ένα «τεχνολογικό μυστικό» («πνευματική ιδιοκτησία» γαρ…), μιλάει πρωτόγονα. Είναι η κυκλοφορία των know how που εξασφαλίζει την καπιταλιστική υγεία· όχι η απαγόρευσή της. Η οποία, επιπλέον, μπορεί να είναι αναποτελεσματική…

Το δράμα του αμερικανικού καπιταλισμού (και όχι μόνο) το έχουμε ξανασημειώσει: αφού, για κάποιες δεκαετίες, ήταν «καβάλα στο κύμα» της τεχνολογικής αναδιάρθρωσης (με ότι αυτό σήμαινε για την παγκόσμια ηγεμονία του), διαπιστώνει εδώ και κάτι χρόνια ότι στον ένα τομέα μετά τον άλλον το κύμα τον σκεπάζει. Όμως τι θα μπορούσε να περιμένει κανείς από έναν καπιταλισμό που έχει σα «βάση ανθρώπινου κεφαλαίου» (όπως άρεσει να λένε οι νεοφιλελεύθεροι) 1,3 δισεκατομύρια μυαλά, αν όχι το να βρει τους τρόπους όχι απλά να καβαλήσει το κύμα αλλά να το φτιάξει κιόλας; Να μείνει μια φανατικά αγροτική επικράτεια που παράγει και τρώει ρύζι;

Πριν 170 χρόνια, στα μέσα του 19ου αιώνα, η τότε υπερδύναμη (η αγγλική αυτοκρατορία) έστησε έναν πόλεμο κατά της κινέζικης αυτοκρατορίας, που είχε μείνει πίσω τεχνολογικά, προκειμένου να την αναγκάσει να πειθαρχήσει στα αγγλικά καπιταλιστικά συμφέροντα. Ονομάστηκε «πόλεμος του οπίου», και είναι μέρος της σύγχρονης κινεζικής ιστορίας.

Σήμερα διάφοροι «ειδικοί αναλυτές» υποστηρίζουν ότι τα 300 τελευταία χρόνια της ιστορίας στον πλανήτη, που έχουν υπάρξει οι αιώνες της πλανητικής ηγεμονίας της «δύσης», ήταν στην πραγματικότητα μια εξαίρεση· και ότι η κίνα ήταν επί αιώνες πριν μακράν το πλουσιότερο, το τεχνολογικά πιο αναπτυγμένο και το πιο «δυνατό» (στρατιωτικά) κράτος στη γη. Η «πτώση» του άρχισε όταν, από υπερβολική αυτοπεποίθηση (η ιδεολογία παίζει πάντα ρόλο!) δεν υιοθέτησε την 1η βιομηχανική επανάσταση…

Τώρα, που αυτό το διάλειμα τελειώνει, πιστεύουν τα αμερικανικά αφεντικά ότι μπορούν να ρεφάρουν μ’ έναν ακόμα «πόλεμο του οπίου»;