Tag: ε.ε.

London calling

Πέμπτη 29 Νοέμβρη. Το προφανές ενός δικαιώματος (οποιουδήποτε) συνεπάγεται και άλλα προφανή. Για παράδειγμα την γνώση του πως (με ποιον τρόπο) και πότε (υπό ποιους όρους) θα το ασκήσεις. Όμως είναι άλλο πράγμα το δικαίωμα να φύγεις απ’ το σπίτι των γονιών σου (βάζεις τα απαραίτητα σε μια βαλίτσα και ορμάς…) και άλλο το δικαίωμα να φύγεις από μια πέρα για πέρα καπιταλιστική συμφωνία· για το καλό του δικού σου «εθνικού» καπιταλισμού…

Συνεπώς, μετά από 29 μήνες, οι «εκπρόσωποι του λαού» και ο «λαός» της αυτού μεγαλειότητας ο ίδιος, βρίσκονται πάντα μπροστά στους ίδιους δαίμονες, όπως κι εκείνον τον όχι μακρινό Ιούνη. Κυρίως βρίσκονται μπροστά στο φάντασμα μιας ξεπερασμένης προ πολλού αυτοκρατορικής αυτοδυναμίας, ενός ξεπεσμένου μεγαλείου, μιας «φλεγματικής» ψύχωσης: θέλουμε καλύτερους όρους λένε οι εθνικιστές του brexit, θα ξαναδιαπραγματευτούμε – δεν μας κάνει αυτή η συμφωνία.

Το ότι η άλλη πλευρά με κωδικό «Βρυξέλλες» λέει take it or leave it· λέει ότι «δεν υπάρχει άλλη συμφωνία ή άλλη διαπραγμάτευση» δεν λαμβάνεται υπόψη. Γιατί; Επειδή κοντράρει τις εθνικές φαντασιώσεις (του λαού της αυτού μεγαλειότητας, κλπ κλπ). Δεν είμαστε παντοδύναμοι; Αποκλείεται!!!

Να πως μένουν στέρεες αυτές οι φαντασιώσεις: άγνοια της ιστορίας. Το βασίλειο της αγγλίας, της σκωτίας, της ουαλίας και της βόρειας ιρλανδίας ήταν αδύναμο ήδη όταν κτύπησε την πόρτα της τότε εοκ, το ’63. «Έφαγε (γαλλική) πόρτα»… Ξανακτύπησε το ’67. «Ξαναέφαγε (γαλλική) πόρτα»… Κτύπησε τρίτη φορά, το ’69 – η αίτηση έγινε δεκτή. Πριν 50 χρόνια: το αγγλικό κεφάλαιο παρακαλούσε να μπει (και το Παρίσι το δέχτηκε με τα χίλια ζόρια) σε μια καπιταλιστική ευρωπαϊκή συμμαχία την οποία είχε ανάγκη. Αν όχι οι δημαγωγίες τι είναι εκείνο που κάνει αυτό το αγγλικό κεφάλαιο (ή τα πιο λαχανιασμένα τμηματά του) «ποιο δυνατά», σε θέση να απαιτούν βολικές ρυθμίσεις, επειδή «δεν έχουν ανάγκη» την ε.ε. τώρα πια;

Μήπως η θέληση των σκωτσέζων; Μήπως η θέληση των καθολικών της βόρειας ιρλανδίας; Ή μήπως το γεγονός ότι ξανάεγινε ένας συμπαγής βιομηχανικός και αγροτικός καπιταλισμός που δεν έχει ανάγκη πια τον χρηματοπιστωτισμό;

Υπάρχει ένα (αγγλικό) αστείο που αποδίδει το παραμύθι της «εθνικής υπεροχής» του ενωμένου βασιλείου. Όταν χαλάει ο καιρός στη Μάγχη (λέει το αστείο) η σωστή παρατήρηση των άγγλων μετεωρολόγων είναι «κακοκαιρία αύριο στα στενά… θα αποκλειστεί η ήπειρος»… Απ’ το νησί…

Φαίνεται πως είναι ακόμα αρκετοί εκείνοι που, έτσι, χωρίς σχέδιο και χωρίς σχέση με την πραγματικότητα, είναι βαθύτατα πεπεισμένοι πως «θα καταστραφεί η ήπειρος» αν φύγει το νησί…

Μήπως είναι κι αυτοί έλληνες; Για το ηλιακό σύστημα τι λένε;

Turkstream

Τετάρτη 28 Νοέμβρη. Η ασταμάτητη μηχανή αναγνωρίζει πως έμεινε λίγο πίσω σε ότι αφορά το θέμα. Ενώ, πράγματι, εκκρεμεί μια τυπική έγκριση από την ε.ε. προκειμένου το ρωσικό γκάζι (και οι αγωγοί της gazprom) να ανηφορίσουν απ’ την Αδριανούπολη προς τα βαλκάνια σαν προέκταση του turkstream, η ρωσική εταιρεία έχει κάνει τις «σωστές κοινοπραξίες» με ευρωπαϊκές ενεργειακές εταιρείες (ακολουθώντας το μοντέλο του nord stream 2) έτσι ώστε το project να είναι συμβατό με τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές. Απόδειξη της προετοιμασίας που έχει γίνει (κι αυτό που αγνοούσαμε…) είναι ότι η gazprom έχει υπογράψει ήδη 7ετή σύμβόλαια τροφοδοσίας (με αφετηρία τον Οκτώβρη του 2022) με την σλοβακία, για 4,4 δις κυβικά μέτρα, απ’ τα οποία η αυστρία θα λαμβάνει τα 3,8 δις, με την ουγγαρία για 4,7 δις κυβικά, με την σερβία για 2 δις κυβικά και με την βουλγαρία για 4,8 δις. (Σύνολο 15,9 – η δυναμικότητα του δεύτερου σκέλους του turkstream). Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι έχει γίνει ο σχεδιασμός για την κατασκευή όλων των απαραίτητων αγωγών, ενδιάμεσων σταθμών κλπ, μέσα στα επόμενα τρία χρόνια, σ’ αυτές τις περιοχές που δείχνει ο πιο πάνω χάρτης.

Πέρα απ’ την ασήμαντη λεπτομέρεια ότι πιθανά «ελληνικά όνειρα» για πέρασμα του κυρίως γκαζοσωλήνα για όλο αυτό το δίκτυο από το βορειοελλαδιστάν είναι για γέλια και για κλάματα (η ιταλία δεν θα είναι πελάτης, τουλάχιστον με τα τωρινά δεδομένα), το ερώτημα είναι η αντίδραση του ψοφιοκουναβιστάν.

Το 2014 ένας παρόμοιος αγωγός στον βυθό της Μαύρης Θάλασσας, που δεν θα «έπιανε» τουρκικό έδαφος αλλά θα περνούσε κατευθείαν στη βουλγαρία, με το όνομα South Stream, «πνίγηκε» απ’ την διοίκηση Ομπάμα. Που άσκησε την «γοητεία της» (δηλαδή τις απειλές της…) κατ’ αρχήν στο βουλγαρικό κράτος και, στη συνέχεια, στους υπόλοιπους δυτικοβαλκάνιους και κεντροευρωπαίους πελάτες του ρωσικού γκαζιού. Ο τρόπος με τον οποίο, τελικά, η ε.ε. ακύρωσε το Νοέμβρη του 2014 τον South Stream ήταν ότι (λόγω της ιδιοκτησίας της gazprom) ήταν αντίθετος με την αντιμονοπωλιακή νομοθεσία της.

Το 2014 είναι το 2014 και το 2018 είναι το 2018. Η εποχή Obama πέρασε, και ήρθε η εποχή Trump. Το ψοφιοκουναβιστάν βρυχάται πια με κάθε αφορμή κατά του project europe (και όχι μόνο) – πράγμα που δεν αρέσει ακόμα και στους ευρωπαίους ομοϊδεάτες των αμερικάνων εθνικιστών – ενώ η Μόσχα φρόντισε εν τω μεταξύ να είναι “τυπικά εντάξει”.

Τώρα η Ουάσιγκτον νοιώθει ακόμα εντονότερο «κόψιμο» (και) στα ενεργειακά πεδία μάχης του 4ου παγκόσμιου πολέμου…

Turkstream – σαν φρένο

Δευτέρα 26 Νοέμβρη. Αλλά υπάρχει κάτι εξίσου ή ακόμα περισσότερο σημαντικό απ’ το γεγονός οτι η gazprom είτε σαν «παραγωγός» αερίου είτε σαν «μεταπωλητής» του γκαζιού άλλων (π.χ. ιράν, κατάρ…) καθιερώνεται σαν πολύ βασικός προμηθευτής της ευρώπης από βορρά (north stream 2) και νότο (turkstream) παρακάμπτοντας τα αναχώματα (πολωνία και ουκρανία) που έχει στήσει η Ουάσιγκτον – «στρατηγικός» σύμμαχος της Αθήνας, για να μην ξεχνιέσθε… Κι αυτό είναι το σε τι νομίσματα θα τιμολογείται (και θα πληρώνεται) όλο αυτό το γκάζι.

Για τον north stream 2 υπάρχει ήδη συμφωνία «όχι δολάριο – ευρώ και ρούβλια». Για την ως την τουρκική επικράτεια παροχή η συμφωνία είναι «όχι δολάριο – ρούβλια και λίρες». Αν προεκταθεί στα βαλκάνια θα είναι πάλι «όχι δολάριο – ευρώ και ρούβλια». Πράγμα που σημαίνει: όσο απλώνεται η gazprom (και οι όχι λίγοι ή αμελητέοι τούρκοι και ευρωπαίοι συνεταίροι της) τόσο περιορίζεται η χρήση του δολαρίου σαν διεθνούς νομίσματος.

Με άλλα λόγια δεν πρόκειται μόνο για την ενεργειακή πρώτη ύλη. Αλλά και για την διεθνή (νομισματική, και όχι μόνο) ηγεμονία. Μπορεί οι υδρογονάνθρακες να μην έχουν την πριν από 30 ή 40 χρόνια απόλυτη κυριαρχία στην παραγωγή ενέργειας· μπορεί η εποχή του πετρελαίου να τελειώνει με πάταγο· αλλά το να γίνεται η τιμολόγηση και η αγοραπωλησία πρώτων υλών ενέργειας «όχι με δολάριο» σημαίνει ότι και για άλλα εμπορεύματα θα αρχίσει να συμβαίνει το ίδιο. Η αντιστροφή του κύκλου των θρυλικών “πετροδολαρίων”.

Κυρίως παίρνει μορφή ένας διεθνής προσανατολισμός που αλλού στρατηγικά και αλλού ευκαιριακά ενώνει πολλά και διάφορα αφεντικά: η απο-δολαριοποίηση είναι η «ασύμμετρη» απάντηση στην αμερικανική τακτική των κυρώσεων, των εμπάργκο, των τιμωριών. Το έχουμε ξαναπεί: όσο περιορίζεται ο διεθνής κύκλος κυκλοφορίας του δολαρίου τόσο θα αποδυναμώνεται «ανεπαισθήτως» η όποια αμερικανική ισχύς. Και όχι μόνο η οικονομική τέτοια…

Στριμωγμένη στον οξυνόμενο ενδοκαπιταλιστικό ανταγωνισμό η Ουάσιγκτον σήκωσε την μεγάλη πέτρα της μονομέρειας, για να την πετάξει στους ανταγωνιστές της. Όμως κάτω απ’ την μεγάλη πέτρα είχε έναν μεγάλο λάκο.

Ποιος τον είδε και δεν τον φοβήθηκε;

Εξαφανίζοντας τους ενοχλητικούς – και μετά τους υπόλοιπους

https://www.youtube.com/watch?v=08HTBl9omnQ

Παρασκευή 16 Νοέμβρη. Μία απ’ τις πρακτικές συνέπειες της απαγόρευσης των μκο διάσωσης να δρουν στην κεντρική Μεσόγειο διαδραματίζεται αυτές τις μέρες (ή ώρες) σ’ ένα λιβυκό λιμάνι: ένα διερχόμενο απ’ τα ανοικτά κοντεϊνεράδικο διέσωσε 94 πρόσφυγες / μετανάστες απ’ την ερυθραία, την σομαλία, το μπαγκαλντές και το σουδάν, όταν βούλιαξε το καΐκι που τους μετέφερε προς ιταλία.

Η επόμενη ερώτηση του (όποιου) καπετάνιου είναι λογική: που θα τους αποβιβάσουμε; Και η απάντηση είναι κοφτή: στη λιβύη…

Το συγκεκριμένο πλοίο έδεσε πράγματι σε λιβυκό λιμάνι· αλλά οι πρόσφυγες / μετανάστες αρνούνται να κατέβουν. Ένας 19χρονος σουδανός είπε το γιατί: προτιμώ να πεθάνω παρά να γυρίσω πίσω στη λιβύη… είναι φυλακή…

Περί αυτού πρόκειται. Τα πλοία διάσωσης των μκο δεν το συζητούσαν ότι θα γυρίσουν πίσω όσους τραβούσαν απ’ την θάλασσα. Τους μετέφεραν σε ιταλικά ή μαλτέζικα λιμάνια, σαν τα πιο κοντινά. Και, κυρίως, ευρωπαϊκά – απ’ την άποψη των στοιχειωδών εγγυήσεων για την ζωή των προσφύγων / μεταναστών. Αντίθετα τα τυχαία εμπορικά (και ακόμα πιο καθαρά τα πολεμικά ή τα στρατολιμενικά) γυρίζουν πίσω στη λιβύη. Μετά από μια τυπικά καταγραφή από υπηρεσίες του οηε οι πρόσφυγες / μετανάστες κλείνονται σε λιβυκά στρατόπεδα.

Με ότι (είναι γνωστό…) σημαίνει αυτό.

Ανθρωπιστικός μιλιταρισμός; Ούτε καν. Σκέτος: θα πεθάνετε, είτε έτσι είτε αλλιώς…

(Το πιο πάνω πρόσφατο ντοκυμαντέρ (του al jazeera), διάρκειας 25 λεπτών, δείχνει μερικά πράγματα. Αν τα αγγλικά σας το επιτρέπουν δείτε το οπωσδήποτε).

Υπάρχει κανάς Θουκυδίδης στα πέριξ;

Πέμπτη 15 Νοέμβρη. Είναι γεγονός ότι η πλανητική ηγεμονία των ηπα (στο σύντομο διάστημα των ‘90s, όταν ανακηρύχτηκε σαν “η μόνη υπερδύναμη του πλανήτη”…) έχει στριμωχτεί σοβαρά. Και, με την πλάτη στα σκοινιά, η Ουάσιγκτον θέλει να «πιστεύει πραγματικά…» οτιδήποτε την κάνει να νοιώθει πιο δυνατή.

Υπάρχει, όμως, ένας βασικός παράγοντας στις ενδοκαπιταλιστικές / διακρατικές αντιθέσεις και εντάσεις, που παίζει μεγάλο ρόλο στις τακτικές, στις στρατηγικές και στα «πραγματικά πιστεύω…» της κάθε πλευράς. Θα τον λέγαμε υποκειμενικό. Δεν αναφερόμαστε στην προσωπικότητα του όποιου ψόφιου κουναβιού ή του όποιου Pence. Αναφερόμαστε στον γενικό ιστορικό υποκειμενισμό των υποτελών και των αρχόντων κάθε κράτους / κεφάλαιου, όπως αυτός διαμορφώνεται μέσα στην ιστορία.

Η ιστορία των ηπα είναι ιστορία διαρκούς επέκτασης (της ισχύος της). Απ’ τον εποχή του “let’s go west”… Απ’ τον 19ο αιώνα και σ’ όλον τον 20ο (δηλαδή επί αρκετές γενιές) το αμερικανικό imperium απλωνόταν: νίκησε σε 3 παγκόσμιους πολέμους, κι αυτό είναι πολύ σημαντικό στο πως «γράφει» στην όποια συλλογική «εθνική συνείδηση» η ιδέα της «ακαταμάχητης ισχύος». Προφανώς η επανάληψη διαμορφώνει μεταφυσική πίστη…

Ο αμερικανικός ηγεμονισμός δεν έχει στριμωχτεί ποτέ πραγματικά. Ούτε καν στη διάρκεια του 3ου παγκόσμιου (του λεγόμενου «ψυχρού») πολέμου, τον οποίο ο πολεμοκάπηλος Pence νομίζει ότι μπορεί να επαναλάβει. Γιατί όταν η Ουάσιγκτον, μαζί με το Λονδίνο, ξεκίνησε εκείνον τον 3ο παγκόσμιο (αμέσως μετά το τέλος του 2ου…) η εδαφική επικράτεια / επιρροή του αντίπαλου «ανατολικού μπλοκ», του οποίου τα «σύνορα» ο ακροδεξιός Τσώρτσιλ ονόμασε «σιδηρούν παραπέτασμα», ήταν ήδη διαμορφωμένη· σίγουρα σε ότι αφορούσε το βόρειο (καπιταλιστικό) ημισφαίριο.

Υπήρχαν, φυσικά, «θερμές» (θερμότατες!!!) περιφερειακές αναμετρήσεις μεταξύ των δυο μπλοκ στο «νότο», στην ασία, στην αφρική και στη λατινική αμερική. Ωστόσο, παρά τις πολεμοκάπηλες ρητορικές, ούτε η ήττα στο βιετνάμ (και στην υπόλοιπη νοτιοανατολική ασία), ούτε η επαναστατημένη κούβα έθεταν υπαρξιακά ζητήματα για τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό. Αυτό που θα μπορούσε να του θέσει τέτοια ζητήματα ήταν ένας κανονικός και πλήρης πόλεμος με την εσσδ· και πάλι μόνο λόγω των διηπειρωτικών πυραύλων που θα έφερναν τον πυρηνικό όλεθρο εντός ηπα. Κατά τα άλλα η ευρώπη θα πλήρωνε το μάρμαρο…

Τώρα, όμως, τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά. Κατ’ αρχήν είναι πολύ πιο ρευστά τα «σύνορα», εφόσον άλλωστε δεν υπάρχουν οριστικά διαμορφωμένα μπλοκ. Κατά δεύτερον η ευρώπη (ή διάφορα κράτη σ’ αυτήν) δεν είναι καθόλου «δεδομένη» για τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό. Τρίτο και σημαντικότερο: ο τρόπος που επεκτείνεται και ηγεμονεύει ο κινέζικος καπιταλισμός είναι «η αγορά», το ιερό και όσιο της άλλοτε αμερικανικής (οικονομικής και γεωπολιτικής) κυριαρχίας!

Αυτό είναι, πράγματι, πρωτάκουστο!!! Απ’ την Μόσχα, επί εσσδ, η Ουάσιγκτον μπορεί να κινδύνευε από πυραύλους με πυρηνικές κεφαλές· με κανέναν τρόπο, όμως, δεν κινδύνευε απ’ την επέκταση ενός «υπό κομμουνιστικό έλεγχο» πανομοιότυπου καπιταλιστικού «συστήματος αιμοδοσίας», όπως είναι το εμπόρευμα και η αγορά!!! Μ’ άλλα λόγια δεν κινδύνευε η υλική βάση της αμερικανικής (και συνολικά της «δυτικής») υπεροχής. Αντίθετα: μπορούσε να υπάρχει η σιγουριά ότι το «δυτικό σύστημα» είναι ανώτερο από κάθε άποψη και ότι, κατά συνέπεια, δεν μπορεί παρά να νικήσει· εκτός απ’ την περίπτωση ολικής καταστροφής της ζωής στον πλανήτη.

Τώρα τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά. Ο κινεζικός καπιταλισμός / ιμπεριαλισμός μπορεί να κρατάει κόκκινες σημαίες με σφυροδρέπανα, αλλά δεν κτυπάει εξάγωντας «την ανατροπή του καπιταλισμού». Κτυπάει εξάγοντας καπιταλισμό, εμπορεύματα, και μάλιστα όλο και πιο ανώτερης ποιότητας – και σε καλύτερες τιμές!!!

O tempora o mores!!!

Όχι…

Πέμπτη 15 Νοέμβρη. Πρόκειται, λοιπόν, για δύο «πράγματα» που συμβαίνουν ταυτόχρονα. Πρώτον, ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός / καπιταλισμός / μιλιταρισμός αμφισβητείται στην πράξη και στριμώχνεται. Δεύτερον, δεν στριμώχνεται με ένα τρόπο όμοιο με κάτι άλλο του παρελθόντος (έτσι ώστε να υπάρχει κάτι σαν manual στη συλλογική αμερικανική μνήμη υποτελών και αρχόντων…) αλλά μ’ έναν ολωσδιόλου διαφορετικό και, κυρίως, ριζικό τρόπο: στην καρδιά της καπιταλιστικής πραγματοποίησης της υπεραξίας, στο εμπόρευμα (επιπλέον και εξίσου σημαντικό: και στο νόμισμα…).

Είναι δυνατόν ένα κρατικο-καπιταλιστικό σύμπλεγμα που ποτέ ως τώρα δεν είχε στριμωχτεί-μέσω-της-παρακμής του να αντιδράσει «ορθολογικά» σ’ αυτήν την πρωτόγνωρη κατάσταση; Ειπωμένο διαφορετικά: ένα τέτοιο σύμπλεγμα έχει τις «εφεδρείες», σαν ιδεολογία, σαν στελέχη διοίκησης, σαν ιστορική εμπειρία, σαν «εναλλακτικές» (ακόμα και σαν «ψυχραιμία», σαν ψυχοδιανοητικές σταθερές) να παράξει μια ορθολογικά συντεταγμένη στάση που, είτε θα αντιστρέψει την παρακμή/στρίμωγμα είτε, στην χειρότερη περίπτωση, θα ελέγξει και θα περιορίσει τις συνέπειές της; (Κάποιος θα μπορούσε να το διατυπώσει και ως εξής: είναι δυνατόν οι ηπα να διαπραγματευτούν την δεύτερη ή την τρίτη θέση στον πλανήτη γη;)

Η εκτίμηση της ασταμάτητης μηχανής είναι πως όχι, κάτι τέτοιο είναι εξαιρετικά απίθανο (στα όρια του αδύνατου)!! Ειδικά για τον αμερικανισμό: είναι (από ιστορική άποψη) πολύ πρόσφατος και πολύ ρηχός σα know how ηγεμονίας. Είναι και μονοκόμματος: κανόνια, αρβύλες – και γαυγίσματα. Δεν ξέρει τι σημαίνει να ήσουν κάποτε βασιλιάς και να γίνεσαι νομάρχης. Και δεν πρόκειται να ακούσει τις συμβουλές του Λονδίνου – που ξέρει…

Απόδειξη είναι όχι αυτά που απειλεί ο Pence το Πεκίνο, αλλά το γεγονός πως η Ουάσιγκτον έχει κηρύξει, πρακτικά, τον (οικονομικό ως τώρα) πόλεμό της απέναντι στους πάντες!!! Απ’ τη μια μεριά αυτό είναι ένας αταβίστικος αυτοματισμός: όσοι αμφισβητούν την καπιταλιστική / εμπορευματική της υπεροχή είναι εχθροί!!! Απ’ την άλλη είναι «αυτοκτονία σε αργή κίνηση»: αν πραγματικοί «πιστοί» σύμμαχοι είναι το Τελ Αβίβ, το Τελ Αβίβ, το Τελ Αβίβ, ο τοξικός, ο τοξικός, ο τοξικός, και η Αθήνα με την Λευκωσία (υπερδυνάμεις!!!), τότε… Που ακούστηκε ότι αν μαζευτούν οι παρακμιακοί και οι ξεπερασμένοι απ’ την ιστορία θα επιβληθούν;

Είναι χαρακτηριστικό της σπασμωδικότητας της Ουάσιγκτον όχι το τι «πιστεύει πραγματικά…» κατά του Πεκίνου αλλά το τι «πιστεύει πραγματικά…» κατά ευρωπαϊκών κρατών, όπως η γερμανία ή η γαλλία. Τα οποία μπορεί να μην είναι «υπολογίσιμοι αντίπαλοι» στρατιωτικά, είναι όμως οικονομικά / εμπορευματικά· ειδικά το πρώτο. Τι κάνει, λοιπόν, η Ουάσιγκτον; Απειλές, προσβολές, τιμωρίες, είτε με την μορφή δασμών («θάνατος στα ευρωπαϊκά αυτοκίνητα»!!) είτε με την μορφή κυρώσεων («θάνατος στο ρωσικό αέριο»!).

Συμβαίνει το εξής: καθώς ο αμερικανικός καπιταλισμός χάνει έδαφος στην παγκόσμια αγορά, (χάνει, σα να λέμε, την υλική, καπιταλιστική βάση της ηγεμονίας του) προσπαθεί να βγάλει στην παρανομία μεγάλα τμήματα αυτής της παγκόσμιας αγοράς!!! Απίστευτο – αλλά αληθινό!!! Παράλογο και ανιστόρητο – αναμενόμενο, όμως, από μια «αυτοκρατορία» λίγων μόνο δεκαετιών, που δεν τα πάει καθόλου καλά με την ιστορία…

Ακόμα κι αν μόνο αυτό ήταν η διαφορά της τωρινής ιστορικής φάσης από εκείνη ανάμεσα στο 1945 και το 1990 (3ος παγκόσμιος…), η διαφορά δηλαδή ότι τότε η αναμέτρηση πουλιόταν σαν ιδεολογική («ελευθερία εναντίον κομμουνιστικού ολοκληρωτισμού») ενώ τώρα είναι καθαρά και ξάστερα αγοραία, είναι τόσο καίρια αυτή η διαφορά, τόσο δομική, τόσο καθοριστική, ώστε μόνο φασίστες σαν τον Pence, οπαδοί της ιδέας ότι η μορφή κράτος μπορεί να πάει κόντρα στις καπιταλιστικές λειτουργίες, μόνο τέτοιοι ξεπεσμένοι χριστιανοφασίστες θα «πίστευαν πραγματικά…» ότι μπορούν να γυρίσουν στο παρελθόν, στα γνωστά και πεπατημένα, και ότι οι ηπα μπορούν να ρεφάρουν κατά της κίνας επαναλαμβάνοντας την τακτική τους εναντίον της εσσδ… (Αφού το έκαναν μια φορά μπορούν να το ξανακάνουν.. ε;)

Ωστόσο το ότι είναι φασίστας και εκτός πραγματικότητας ο Pence δεν τον κάνει λιγότερο «αντιπροσωπευτικό» για το τι κάνει η Ουάσιγκτον. Κι αυτό που κάνει το αμερικανικό κράτος / παρακράτος είναι το μοναδικό που ξέρει να κάνει: αν οι Ινδιάνοι τολμούσαν να νικήσουν σε κάποια μάχη τους λευκούς αποίκους της «νέας γης», η τύχη τους ήταν προδιαγεγραμμένη: θα καιγόταν όλη η περιοχή τους, με κάθε μέσο.

Γι’ αυτό έκαιγαν τα δάση στην ελλάδα εναντίον του δημοκρατικού στρατού, και ύστερα στο βιετνάμ εναντίον των βιετκόνγκ: επειδή αν φτιάχνεις βόμβες όλα λύνονται με βομβαρδισμούς… Επειδή αν μεγαλουργείς σα σφυρί όλοι οι αντίπαλοί σου είναι πρόκες.

Αμ δε!!!

Κυκλοφορία

Πέμπτη 15 Νοέμβρη. Η Ουάσιγκτον φαίνεται να πιστεύει ότι ελέγχοντας μια εσωτερική αγορά 350 εκατομυρίων ανθρώπων μπορεί να γονατίσει το Πεκίνο που έχει εσωτερική αγορά 1,3 δισ. Οι εφευρέτες της ιδέας περί “ανθρώπινου κεφάλαιου” και της σημασίας του για την καπιταλιστική ανάπτυξη ξέμειναν από βεβαιότητες μόλις είδαν αυτό το “ανθρώπινο κεφάλαιο” να είναι σχιστομάτικο!!! Οι αμερικανικές κυρώσεις και οι δασμοί προκαλούν πράγματι προβλήματα τις κινεζικές εξαγωγές προς τις ηπα· όμως αυτό δεν θα έπρεπε να λογαριάζεται ούτε καν σαν τακτική νίκη της Ουάσιγκτον… Πολύ λιγότερο σαν στρατηγικός μοχλός για να πειθαρχήσει τον κινεζικό καπιταλισμό. (Το ότι με τέτοιο τρόπο, συν κάτι χρηματιστηριακά κόλπα με το γιεν, ανέσχεσε η Ουάσιγκτον στις αρχές των ’90s τον ιαπωνικό καπιταλισμό δεν σημαίνει ότι το κόλπο θα επαναληφθεί πετυχημένα! Στο κάτω κάτω εκεί, στην ιαπωνική επικράτεια, υπήρχαν και υπάρχουν κάτι τεράστιες αμερικανικές βάσεις… Στην κινέζικη όχι!)

Μία απ’ τις απαντήσεις σ’ αυτά τα αμερικανικά κόλπα έρχεται με την αντικατάσταση του δολαρίου, μετά από διακρατικές συμφωνίες (ή την δημιουργία ενός ισχυρού χρηματιστηρίου σε γουάν…) στις παγκόσμιες εμπορικές συναλλαγές. Μπορεί, ακόμα, ο όγκος των διεθνών συναλλαγών που αποχωρεί απ’ το δολάριο να είναι σχετικά μικρός. Δεν θα πρέπει όμως να λαθέψει κανείς για τα βασικά χαρακτηριστικά αυτής της ενέργειας “ασύμμετρου πολέμου”.

Η έκταση και η ένταση της διεθνούς χρήσης ενός εθνικού νομίσματος αποφέρει (στο μητρικό κράτος / κεφάλαιο) ένα σταθερό ποσοστό υπεξαίρεσης της διεθνώς αποσπώμενης υπεραξίας. Το νόμισμα είναι γενικό μέτρο της αξίας, συνεπώς ένα νόμισμα διεθνούς χρήσης μεταφέρει ένα ποσοστό αυτής της αξίας (: υπεραξίας καθώς πραγματοποιείται, καθώς γίνεται εμπόρευμα) στην κεντρική τράπεζα (και στο κράτος / κεφάλαιο) που ελέγχει την “παραγωγή” αυτού του νομίσματος. Πρόκειται για τυπική καπιταλιστική διαδικασία, που την γνωρίζουν πολύ καλά στο Λονδίνο, από τότε που η στερλίνα ήταν το νο 1 νόμισμα (μέτρο της αξίας) παγκόσμιας χρήσης· απ’ την εποχή, δηλαδή, της αυτοκρατορίας – που – ποτέ – δεν – έδυε – ο – ήλιος. Παλιά μεγαλεία…

Το πριόνισμα του διεθνούς κύκλου κυκλοφορίας του δολαρίου η Ουάσιγκτον προσπαθεί να το εμποδίσει απαγορεύοντας διεθνείς συναλλαγές! Κάτι ανάλογο με την απαγόρευση της διεθνούς αγοράς! Μάταιο!! Όχι επειδή οι αντίπαλοί της είναι δόλιοι… Αλλά επειδή είναι υποχρεωμένοι να είναι τέτοιοι για το καλό του καπιταλισμού τους· και του καπιταλισμού γενικά. Απέναντι στην πανικόβλητη παρακμιακή άλλοτε μόνη υπερδύναμη, οι ανταγωνιστές της είναι υποχρεωμένοι να παρακάμπτουν τις απαγορεύσεις της (π.χ. στο swift…) καταστρέφοντας τις απεγνωσμένες προσπάθειες της Ουάσιγκτον να προφυλάξει τον καπιταλισμό της δρώντας…. μισοφεουδαρχικά!

Οπότε ιδού το οξύμωρο: το «κομμουνιστικό κόμμα κίνας», ακριβώς επειδή ηγείται μιας θυελλώδους καπιταλιστικής ανάπτυξης με όρους και αγοράς, είναι σημαιοφόρος του ελεύθερου παγκόσμιου εμπορίου (έστω και σε εισαγωγικά), δηλαδή ένα de facto καπιταλιστικό μοτέρ πρώτης κλάσης… την ίδια περίοδο που το αμερικανικό κράτος συστρέφεται σαν άρνηση του ιστορικού εαυτού του, και γίνεται μερκαντιλιστικό· δηλαδή αντιδραστικό.

Που μπορούν να οδηγήσουν όλα αυτά; Κάποιοι, ανατρέχοντας στον Θουκυδίδη, υποστηρίζουν ότι υπ’ αυτές τις συνθήκες όπου, από στρατιωτική άποψη, φοβάται ο Γιάννης το θεριό και το θεριό τον Γιάννη, δημιουργείται το έδαφος για στιγμιαία λάθη, ολισθήματα, απρόσεκτους χειρισμούς, ή και για προβοκάτσιες (ακόμα και από τρίτους) που θα σπρώξουν κάποια απ’ τις αντίπαλες πλευρές σε πολεμική δράση, αναγκάζοντας και τις υπόλοιπες να ακολουθήσουν. Σε έναν πόλεμο «που κανείς τους δεν ήθελε».

Αυτή (κρίνει η ασταμάτητη μηχανή) είναι μια φαινομενολογική προσέγγιση. Θεωρητικά και τον Τρωϊκό πόλεμο θα μπορούσε να ισχυριστεί ο Αγαμέμνονας ότι δεν τον ήθελε· τον ανάγκασε ο Μενέλαος· που τον ανάγκασε ο πόνος του (και ο εγωϊσμός του) για την φυγή της Ωραίας Ελένης… Εν τέλει, όπως το έθεσε ο Σαββουπολάμστελ στους «Αχαρνείς» του, ο πόλεμος εκείνος έγινε για τρεις πουτάνες! (: τις τρεις θεές, την Αθηνά, την Ήρα και την Αφροδίτη, εκ των οποίων η μία, η Αφροδίτη, έδωσε σαν βραβείο στον Πάρι το χρυσό μήλο, του οποίου η τοις μετρητοίς εξαργύρωση ήταν η Ωραία Ελένη…).

Για την μυθολογία αυτά είναι καλά, έως και καταπραϋντικά. Στην καπιταλιστική πραγματικότητα ωστόσο, το ζήτημα της (εμπόλεμης) «ξαναμοιρασιάς» του κόσμου (ακόμα κι αν, πια, αυτός ο «κόσμος» δεν περιορίζεται στον πλανήτη γη αλλά περιλαμβάνει και το ηλιακό σύστημα…) είναι πολύ παλιό για να υποστηρίζεται ότι «κανείς δεν το ήθελε»! Ένας (παγκόσμιος πόλεμος), δεύτερος, τρίτος… : ε, το «έγινε κατά λάθος, ποτέ ξανά!» είναι χάπι απεριορίστης βλακείας.

Συνεπώς, για να γίνουμε «Κασσάνδρες», το θέμα (ήδη απ’ τις αρχές των 90s…) δεν ήταν και δεν είναι το «αν» του 4ου. Είναι το «πως» και «πότε» της κορύφωσής του…

(Θα έλεγε κανείς ότι το ζητούμενο είναι επίσης το «πως» και «πότε» της αντίστασης σ’ αυτόν… Αλλά σήμερα η ασταμάτητη μηχανή δεν έχει όρεξη να γίνει γραφική. Άλλη μέρα…)

Combat-proven

Δευτέρα 12 Νοέμβρη. Το ελλαδιστάν, μαθημένο στα κόλπα του γεωπολιτικού προσοδισμού, προσπαθεί να επωφεληθεί μέσω της ιδιαίτερης συμμαχίας και αδελφοποίησής του με το απαρτχάιντ ισραηλινό καθεστώς όχι μόνο σαν θέση πάνω στον άξονα Ουάσιγκτον – Λονδίνο – Τελ Αβίβ – Ριάντ, αλλά και μέσα απ’ τις μπίζνες της frontex με ισραηλινές εταιρείες θανάτου.

Τον περασμένο Σεπτέμβρη η frontex ανακοίνωσε την έναρξη δοκιμαστικών πτήσεων drones στην ιταλία, την ελλάδα και την πορτογαλία – για την αντιμετώπιση των «μεταναστευτικών ροών». Η israel aerospace industries ήταν η μία απ’ τις δύο εταιρείες που κέρδισαν ένα συμβόλαιο: 5,5 μύρια δολάρια για 600 ώρες δοκιμαστικών πτήσεων, του drone Heron. Η ισραηλινή εταιρεία είναι περήφανη για τις δυνατότητες του Heron, εφόσον το διαφημίζει στο site της σαν «δοκιμασμένο στη μάχη». Σύμφωνα με την ορολογία του ισραηλινού μιλιταρισμού, την διάκριση combat-proven παίρνουν όπλα που έχουν χρησιμοποιηθεί σε τρεις τουλάχιστον σημαντικές επιθέσεις στη λωρίδα της Γάζας τα τελευταία δέκα χρόνια. Και, πράγματι, το Heron είναι «διαμάντι» στο στέμμα της israel aerospace industries. Στην εκστρατεία μαζικής σφαγής με το όνομα operation cast lead που έκανε ο ισραηλινός στρατός στη Γάζα απ’ τα τέλη του 2008 ως τα μέσα του 2009 (μεταξύ της εκλογής και της ανάληψης καθηκόντων απ’ τον Obama…) πολλές δεκάδες άμαχοι δολοφονήθηκαν από πυραύλους που εκτοξεύτηκαν από drones Heron.

Δεν είναι η πρώτη φορά που η frontex συνεργάζεται με το ισραηλινό στρατο-αστυνομικό σύμπλεγμα· εναντίον των προσφύγων μεταναστών, ακόμα κι αν προς το παρόν δεν τους σκοτώνει όπως κάνει το Τελ Αβίβ στους παλαιστίνιους. Οι ρατσιστικές / μιλιταριστικές δυνατότητες του ισραηλινού κράτους και, κυρίως, το δικαίωμα που έχει αποκτήσει (απ’ όλα τα πρωτοκοσμικά κράτη…) να τις δοκιμάζει πρακτικά και να διαπιστώνει τοις μετρητοίς την αποτελεσματικότητά τους, τοποθετούν τα επιτεύγματά του στο πάνω ράφι της σχετικής αγοράς. Σκεφτείτε αυτό το (ωωω, απίστευτο!): η israel aerospace industries (όπως και άλλες παρόμοιες) έχει πελάτη και το ψόφιο κουνάβι, προμηθεύοντάς του εξοπλισμό για το τείχος στα σύνορα ηπα-μεξικό…

Ωστόσο ας μην πέρασει απ’ το μυαλό των όποιων «ευαίσθητων φίλων των μεταναστών» ότι η αντιπαλότητά τους στο ισραηλινό, μιλιταριστικό, απαρτχάιντ καθεστώς (και η υποστηρίξη της παλαιστινιακής εξέγερσης) θα έπρεπε να είναι μέρος των βασικών αντιρατσιστικών και antifa καθηκόντων τους εδώ και χρόνια… Όχι, μην τους περάσει απ’ το μυαλό τέτοιο πράγμα.

Το κουνέλωμα είναι προτιμότερο… Όχι τόσο βολικό απ’ την άποψη της συνείδησης, αλλά ποιος την γαμάει και την συνείδηση την σήμερον ημέρα;

Στόματα να υπάρχουν, να εκτοξεύουν δικαιολογίες (επιπέδου καφενείου) και σύγχυση (επιπέδου νηπιαγωγείου)….

Πυρετός κυρώσεων 1

Τρίτη 6 Νοέμβρη. Είναι αλήθεια ότι το ψόφιο κουνάβι είχε απειλήσει πριν λίγους μήνες ότι θα επιβάλει τόσο σκληρή τιμωρία στην Τεχεράνη (στην πραγματικότητα: στους πετροπελάτες της) ώστε να μηδενιστούν οι εξαγωγές πετρελαίου (!!) Όμως αυτή η απειλή συνδεόταν άμεσα με την δυνατότητα της πετροχούντας του Ριάντ να αυξήσει την δική της παραγωγή ώστε να υπάρξει εναλλακτική λύση (για τους πελάτες της Τεχεράνης).

Ένας τέτοιος λογαριασμός ήταν εκτός πραγματικότητας. Πρώτον επειδή το Ριάντ δεν μπορούσε να αυξήσει τόσο την παραγωγή του. Και δεύτερον επειδή για μια σειρά πελάτες της Τεχεράνης (ας πούμε την ινδία) το ιρανικό πετρέλαιο έχει μικρότερα κόστη μεταφοράς σε σχέση με το σαουδαραβικό. Επιπλέον το Πεκίνο, η Άγκυρα και η Σεούλ, εκτός απ’ το κόστος, απέρριπταν τους αμερικανικούς εκβιασμούς.

Αλλά οι “εξαιρέσεις” που παραχώρησε η Ουάσιγκτον σε 8 κράτη (μεταξύ των οποίων και το ελλαδιστάν), που τους επιτρέπουν να εισάγουν ιρανικό πετρέλαιο, είναι αφενός για μικρότερες ποσότητες (απ’ ότι ως χτες) και δεύτερον για ένα εξάμηνο. Υποθέτουμε ότι η αυστηρή υπερδύναμη θέλει να (παριστάνει ότι) ελέγχει το παγκόσμιο εμπόριο πετρελαίου.

Αυτές οι εξαιρέσεις δίνουν το περιθώριο στο ιρανικό καθεστώς να πανηγυρίζει ότι “οι ηπα ηττήθηκαν” (επειδή δεν επέβαλαν καθολική απαγόρευση). Αλλά τέτοια κορδώματα είναι περισσότερο ενέσεις ηθικού για εσωτερική κατανάλωση παρά η ακριβής πραγματικότητα. Με δεδομένο ότι οι εξαγωγές πετρελαίου (και φυσικού αερίου) αντιστοιχούν στο 80% των εσόδων της Τεχεράνης από εξαγωγές, το να πέσουν απ’ τα 2.125.000 βαρέλια την ημέρα (ο μέσος όρος εξαγωγών το 2017) στα 1.000.000 βαρέλια απο εδώ και στο εξής, θα σημαίνει ετήσια μείωση εσόδων γύρω στα 30 δισεκατομύρια δολάρια (ανάλογα με την τιμή). Είναι ένα ποσό που θα λείψει απ’ το ιρανικό καθεστώς, χωρίς καμμία αμφιβολία.

Ωστόσο, επειδή μιλάμε για σύγκρουση μεταξύ μπλοκ κρατών, και επειδή η Τεχεράνη δεν είναι πλέον “μόνη της”, θα δοκιμαστούν (with a little help from friends…) διάφορα κόλπα – ας τα ονομάσουμε «λαθρεμπόριο», με την τυπική και όχι την ηθική έννοια της λέξης. Ένα απ’ τα κλειδιά της αμερικανικής τιμωρίας είναι το κατά πόσον μπορεί όντως να ελέγχει τις ποσότητες πετρελαίου που θα εξάγονται, όταν οι πληρωμές δεν θα γίνονται σε δολάρια ή μέσω του swift…

Κι εκεί είναι που οι εξελίξεις τρέχουν γρηγορότερα απ’ τις αμερικανικές κυρώσεις. Εφόσον Μόσχα και Πεκίνο έχουν σε λειτουργία «κλώνους» του swift που δεν ελέγχονται απ’ την Ουάσιγκτον, κι εφόσον η ε.ε. έχει αποφασίσει να κάνει κάτι αντίστοιχο, το πιθανότερο είναι ότι οι πωλήσεις του ιρανικού πετρελαίου θα πέσουν μεν, όχι όμως στο δραματικό βαθμό που θα ήθελε η Ουάσιγκτον.

Γίνεται, σ’ αυτήν την ιστορική στιγμή, ένα είδος οικονομικού ανταρτοπολέμου – απέναντι στην Ουάσιγκτον…

Κυρώσεις, ποινές και τιμωρίες (εχθροί αληθινοί, αλλά και φίλοι)

Σάββατο 3 Νοέμβρη. Ενώ το ψόφιο κουνάβι κάνει αυτό που είχε αναγγείλει, ξαναφέρνει δηλαδή μονομερώς σε ισχύ όλες τις (τότε διεθνείς) “κυρώσεις” κατά της Τεχεράνης που ίσχυαν πριν την συμφωνία 5+1 (του 2015) μεγαλώνοντας μάλιστα τη λίστα των ατόμων και των θεσμών που στοχοποιούνται, η ε.ε. εξακολουθεί να “διαχωρίζει την θέση της”. Χωρίς να είναι σαφές αν έχουν ολοκληρωθεί τα πρακτικά μέτρα (η δημιουργία, για παράδειγμα, ενός θεσμού εκκαθαρίσεων των εμπορικών πληρωμών εκτός swift) που απαιτούνται από μεθαύριο, όταν θα μπει σε εφαρμογή το αμερικανικό ποινολόγιο.

Υπάρχουν, ωστόσο, ένα καλό και ένα καλούτσικο νέο για την Τεχεράνη. Το καλούτσικο είναι ότι η Ουάσιγκτον έκανε την καρδιά της πέτρα και θα επιτρέψει σε μια σειρά κρατών (συμμάχων της) να αγοράζουν κάποιες ποσότητες ιρανικού πετρελαίου: ιταλία, τουρκία, ινδία, ιαπωνία, νότια κορέα, βασικοί πελάτες της Τεχεράνης, είναι στη λίστα· ενώ (υποτίθεται) γίνονται διαπραγματεύσεις και με το πεκίνο, να εξαιρεθεί κι αυτό απ’ την πύρινη αμερικανική ρομφαία εναντίον όσων τολμούν να κάνουν δουλειές με την Τεχεράνη. Χωρίς τον υπολογισμό του λαθρεμπορίου (: δηλαδή της παράβασης των περιορισμών) η Τεχεράνη υπολογίζει ότι θα κρατήσει τελικά την ημερήσια «παραγωγή» της πάνω απ’ το 1 μύριο βαρέλια (στην πιο πρόσφατη κορύφωση είχε φτάσει τα 2,5 μύρια).

Το καλό νέο είναι ότι ο σύμμαχος της Τεχεράνης, το Πεκίνο, πρόκειται να αγοράσει ουσιαστικά την γειτονική Ισλαμαμπάντ. Υπάρχει ίσως μια υπερβολή στο «θα αγοράσει την Ισλαμαμπάντ», όχι μεγάλη όμως.

Να γιατί. Ο νέος πρωθ. του πακιστάν (και πρώην παίκτης κρίκετ) Imran Khan ανέλαβε πριν δυο μήνες, με μια διάθεση «αναθεώρησης» των στενών σχέσεων με το Πεκίνο· αρχίζοντας απ’ το σχέδιο του «σινο-πακιστανικού διαδρόμου» που, σαν παρακλάδι των «δρόμων του μεταξιού», θα έδινε ελεύθερη πρόσβαση στις κινεζικές μεταφορές στην αραβική θάλασσα, σαν εναλλακτική παράκαμψης των (προς το παρόν αμερικανοκρατούμενων) στενών της Malacca. Το deal ήταν μεγέθους 60 δισεκατομυρίων δολαρίων, και η πρώτη σκέψη ήταν ότι ο Khan θα έκανε τον «σκληρό» στο Πεκίνο – σα να μην βιαζόταν να ξεκινήσουν οι δουλειές…

Ευρισκόμενος ήδη εκεί, για 3ήμερη επίσημη επίσκεψη, παραδέχτηκε το λάθος του… («αυταπάτες» που θα έλεγαν και στην Αθήνα…) Και δεν θα μπορούσε να κάνει διαφορετικά: το πακιστανικό κράτος είναι στο χείλος της χρεωκοπίας, αφού μέσα στο 2018 τα διαθέσιμά του σε «σκληρό νόμισμα» έπεσαν κατά 42%, στα μόλις 8 δισεκατομύρια. Ίσα ίσα για κάλυψη των εισαγωγών δύο μηνών. Μ’ άλλα λόγια ο Khan θέλει επειγόντως δάνειο, μεγάλο δάνειο – αλλιώς έχει δντ, με ότι συνεπάγεται αυτό (και γι’ αυτούς που τον ψήφισαν…)

Ο Xi τον διαβεβαίωσε ότι θα κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί, μιας και η σινοπακιστανική φιλία είναι στρατηγική και «all weather». Το γνωστό: οι φίλοι στα δύσκολα φαίνονται. Και πράγματι ο κινεζικός καπιταλισμός και τα αφεντικά του θα κάνουν «ό,τι καλύτερο μπορούν» (με το αζημείωτο), και μάλιστα ένα «καλύτερο» αρκετά μεγάλο ώστε να μην σκάσει η Ουάσιγκτον (ως δντ…), τέτοιους καιρούς σ’ ένα τόσο κρίσιμο γεωπολιτικά σημείο σαν το πακιστάν.

Το οποίο (να το θυμίσουμε;) βόρεια συνορεύει με το αφγανιστάν… To οποίο, επίσης, έχει σχέσεις (ανάγκης; επιλογής; θα φανεί) με τον τοξικό. Μεταξύ άλλων του παρέχει (επ’ αμοιβή…) στρατό…