Tag: αγγλία

Σε ποιο γήπεδο αυτό λέγεται “τρίπλα”;

Δευτέρα 18 Μάρτη. Ξανά και ξανά: αυτή τη βδομάδα η δόλια κυρά May θα ξαναφέρει την συμφωνία της με την ε.ε. για την light έξοδο στο κοινοβούλιο, για μια τρίτη ψηφοφορία – παρότι έχει απορριφθεί ήδη δυο φορές. Περίεργα τα πολιτικά ήθη στην επικράτεια της αυτού μεγαλειότητας: Οι αποφάσεις των εθνοπατέρων (εκλεγμένων αντιπροσώπων του λαού, μην το ξεχνάμε…) δεν θεωρούνται και τόσο σοβαρές, οπότε για το ίδιο θέμα επιτρέπεται να ψηφίζουν και να ξαναψηφίζουν και να ξαναψηφίζουν κάθε βδομάδα, μπορεί κι ως την δεύτερα παρουσία. Αντίθετα, η ψήφος του λαού σ’ ένα δημοψήφισμα θεωρείται ιερή, ακόμα κι αν ο λαός (έχει αποδειχθεί πια αυτό) πήγε στις κάλπες «ντίρλα».

Έχει κάτι καινούργιο η πρόταση, κάτι που άλλαξε απ’ την προηγούμενη απόρριψή της με 149 ψήφους διαφορά πριν λίγες μέρες; Μπα. Τότε; Το καινούργιο είναι ο εκβιασμός που σκοπεύει να κάνει η δόλια κυρά May: Ή θα εγκρίνετε την μόνη υπαρκτή συμφωνία και θα πάω να ζητήσω μια μικρή, τεχνική παράταση ως τον Ιούνη, για να προετοιμάζουμε τα τεχνικά ζητήματα… Ή δεν θα την εγκρίνετε, οπότε θα ζητήσω μεγάλη παράταση, οπότε θα πρέπει να πάρουμε μέρος στις ευρωεκλογές, οπότε θα εκλέξουμε ευρωβουλευτές, οπότε μπορεί και να μην φύγουμε ποτέ…

Για όποιον δεν έχει το εγγλέζικο χιούμορ αυτός ο εκβιασμός είναι, επιεικώς, γελοίος. Δεν έχουμε μάθει από πουθενά ότι αν το house of commons επιμείνει να απορρίψει, για τρίτη φορά, την συμφωνία τότε η ε.ε. θα χεστεί επάνω της και θα δώσει στην κυρα May μια μεγάλη παράταση, ώστε να πάρει μέρος το Λονδίνο στις ευρωεκλογές, κλπ κλπ. Αν τα ευρωαφεντικά επρόκειτο να εγκρίνουν μια τέτοιου είδους λαθραία παραμονή της αγγλίας στην ε.ε., θα το έκαναν χωρίς το Λονδίνο να έχει οποιοδήποτε δικαίωμα στις ευρωπαϊκές υποθέσεις – άρα ούτε ευρωβουλευτές. Από που ως που η δόλια κυρά May απειλεί τους hard core brexiters ότι αν επιμείνουν να είναι τέτοιοι θα τους «κυκλώσει» με την βοήθεια των ευρωπαίων φίλων της σπρώχνοντάς τους στην παγίδα του ευρωκοινοβουλίου;

Μπορεί να έχει κάνει «μυστική συμφωνία» με τον κυρ Γιούνκερ… ποιός ξέρει; Παρά την συμπάθεια που έχει αποκτήσει η ασταμάτητη μηχανή για την κυρά δόλια, με μυστικές συμφωνίες ή χωρίς, απορεί: αυτές οι 149 ψήφοι διαφορά υπέρ της απόρριψης της συμφωνίας πριν λίγες μέρες θα εξαφανιστούν μεθαύριο με τέτοιον ελιγμό; Και το κοινό θα χειροκροτήσει;

Απ’ ότι ξέρουμε κάτι τέτοια στο ποδόσφαιρο δεν λέγονται «τρίπλα». Λέγονται «έχεις πέσει στο χόρτο και σφαδάζεις μπας και σε λυπηθεί ο διαιτητής» – και τιμωρούνται με κίτρινη κάρτα για θέατρο.

Απ’ την άλλη πάντα μπορεί να μάθουμε κάτι – ειδικά αν έχουν γίνει αλλαγές στους κανονισμούς.

Που πέφτουν οι Συρακούσες in english; Στις Βρυξέλες;

Κυριακή 17 Μάρτη. Ο αριστοκράτης Νικίας, που είχε εκλεγεί στρατηγός των Αθηναίων στη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου, παρά το αξίωμά του ήταν οπαδός ενός έντιμου συμβιβασμού με τους Σπαρτιάτες, ώστε να τελειώσει το κακό. Με τα πολλά πέτυχε μέσω διαπραγματεύσεων μια κατάπαυση του πυρός (ονομάστηκε “Νικίειος ειρήνη”) το 421 π.χ., αλλά αυτή κράτησε μόνο 6 χρόνια.

Όταν, στη συνέχεια, ο φιλόδοξος Αλκιβιάδης δημαγωγώντας για τα αθηναϊκά μεγαλεία έπεισε τον λαό, κι αυτός (δημοκρατικά πάντα, δηλαδή με “δημο-ψήφισμα”) αποφάσισε να γίνει η εκστρατεία στη Σικελία, ο ρεαλιστής Νικίας ήταν εντελώς αντίθετος. Εξήγησε στη λαοσύναξη πόσο λάθος θα ήταν ένας τέτοιος τυχοδιωκτισμός. Παρ’ όλα αυτά, και για κακή του τύχη, ο λαός όχι μόνο την είδε αλλιώς, αλλά τον όρισε στρατηγό και σ’ αυτήν την εκστρατεία… Λες και ήθελε να τον εκδικηθεί για τον ρεαλισμό του.

Είναι γνωστό που κατέληξε εκείνη η αθηναϊκή, δημοκρατική ιμπεριαλιστική μεγα-φαντασίωση. Ο μεν Αλκιβιάδης την έκανε έγκαιρα, με ελαφρά πηδηματάκια, και βρήκε καταφύγιο στην Σπάρτη… Ήταν ένας freelancer! Ο δε Νικίας έμεινε στο πόστο του μέχρι την οριστική ήττα του αθηναϊκού στρατού, πιάστηκε αιχμάλωτος απ’ τους Συρακούσιους, και εκτελέστηκε – σαν επικεφαλής των εισβολέων. Παρ’ όλα αυτά οι συμπολίτες του τον έκλασαν κυριολεκτικά. Αυτόν που τους είχε προειδοποιήσει να μην αμολυθούν για τόσο μακριά και, παρ’ όλα αυτά, “έμεινε πιστός στο καθήκον που του ανέθεσαν”, δεν τον ανέφεραν καν στην τιμητική στήλη των στρατηγών που έφαγαν τα μούτρα τους στη Σικελία. Τον Νικία οι αθηναίοι τον τιμώρησαν με λήθη· επειδή είχε δίκιο, κι αυτό η δημοκρατική μνησικακία τους δεν μπορούσε να το χωνέψει.

Τι σημασία έχει αυτό το μακρινό ιστορικό ιμπεριαλιστικό παρελθόν της τότε “μόνης δημοκρατίας” στον πλανήτη; Μικρό. Η δόλια κυρά May, πριν το δημοψήφισμα του 2016, ήταν φανατική bremainer, εξηγώντας στον αγγλικό λαό πόσο λάθος είναι η έξοδος απ’ την ε.ε. και τι καταστροφικές συνέπειες θα έχει. Όμως μετά το δημοψήφισμα, με τον γίγαντα Cameron να την κάνει, το κόμμα της την εξέλεξε πρωθυπουργό για να διαπραγματευτεί το brexit… Κι αυτή το έκανε, ως εκεί που ήταν ρεαλιστικά δυνατόν.

Καθώς έχει αρχίσει να γίνεται «της σικελικής εκστρατείας το σιδηρούν κιγκλίδωμα» σε βρετανική παραλλαγή (της εξόδου το κάγκελο δηλαδή…) η κυρά May κινδυνεύει να έχει την ατυχία εκείνου του παλιού αθηναίου στρατηγού. Να έχει κάνει το καθήκον της για κάτι στο οποίο ήταν αντίθετη, να έχει ηττηθεί όπως ήταν αναμενόμενο και όπως το είχε προβλέψει, ο τυχοδιωκτισμός του λαού να δαγκώνει την ουρά του, και να είναι αυτή που θα εισπράξει όλο το ανάθεμα. Πολύ ελληνικό αλλά πολύ πιο cool…

Κυρά May: αν και φουλ καθεστωτική, έχεις αρχίσει να γίνεσαι συμπαθητική στην inner punk καρδιά μας! Να είσαι σίγουρη ότι η ασταμάτητη μηχανή θα σε μνημονεύει, ακόμα κι αν ο λαός σου σε διαγράψει απ’ τα κατάστιχά του!

Παρακαλώ μπορώ να έχω λίγο τσάι στο καυτό νερό μου;

Παρασκευή 15 Μάρτη. Ποιοί θέλουν την έξοδο της επικράτειας της αυτού μεγαλειότητας απ’ την ε.ε.; Ποιοί θέλουν την παραμονή; Οι πρώτοι ξέρουν τι θέλουν;

Μια έρευνα που έγινε λίγο μετά το δημοψήφισμα του Ιούνη του 2016, σε 12.369 που ψήφισαν σ’ αυτό (δειματοληπτικά θεωρείται αξιόπιστη), έδειξε ότι οι έγχρωμοι υπήκοοι της βασίλισσας, οι εθνικές μειονότητες και οι νέοι σε ηλικία (όλοι και όλες με προβλήματα εξαιτίας της ανεργίας και της λιτότητας) ψήφισαν σαφέστατα υπέρ της παραμονής. Ειδικά οι μουσουλμάνοι υπήκοοι της αυτού μεγαλειότητας ψήφισαν κατά 70% υπέρ της παραμονής στην ε.ε. Επίσης, απ’ τους εργάτες / εργάτριες που ανήκουν σε συνδικάτα, το 60% ψήφισε υπέρ της παραμονής στην ε.ε. Μιλώντας συνολικά οι σκωτσέζοι, οι καθολικοί της βόρειας ιρλανδίας, οι εργάτες του Λίβερπουλ, του Μάτζεστερ, του Λήντς, του Μπρίστολ, του Λονδίνου, οι περισσότεροι έγχρωμοι και μειονοτικοί ψηφοφόροι και τα τρία τέταρτα των νέων ψήφισαν υπέρ της παραμονής στην ε.ε. Σε σύγκριση με την γενική (ιδεοπολιτική) θέση τους, το 68% των ψηφοφόρων των συντηρητικών ψήφισαν έξοδο και το 64% των ψηφοφόρων των εργατικών ψήφισαν παραμονή.

Αυτά τα νούμερα δεν υποδεικνύουν μια ξεκάθαρη ταξική διάκριση ανάμεσα στους brexiters και τους bremainers· ωστόσο τέτοια ξεκάθαρη ταξική διάκριση μπορεί να μην υπάρχει πουθενά στις πρωτοκοσμικές κοινωνίες για όσο καιρό ο μικροαστισμός είναι μια ρευστή μάζα που αγκαλιάζει ένα καλό μέρος της σύγχρονης εργατικής τάξης και φτάνει ως τους I gonna be φιλόδοξους της κοινωνικής ανόδου, μελλοντικούς μεσοστρωματικούς. Είναι ενδεικτικά ωστόσο για να ισχυριστεί κανείς βάσιμα ότι ο βρετανικός εθνικισμός (και η νοσταλγία της αυτοκρατορίας) ΔΕΝ είναι επιλογή μεγάλου (έως πολύ μεγάλου) μέρους της σύγχρονης εργατικής τάξης στην αγγλία.

Στην κορυφή, όμως, της πολιτικής εκπροσώπησης, μετά τις πρόσφατες ψηφοφορίες, προκύπτει ότι ένας αριθμός από 278 έως 308 εθνοπατέρες (ανάλογα με το ποιος πρότεινε τι), σε σύνολο 650, υποστηρίζουν ακόμα και μια άγρια, χωρίς κανόνες έξοδο – που θα πέσει ολόκληρη πάνω στις πλάτες των εργατών και εργατριών στην αγγλία. Απ’ τους υπόλοιπους, από 342 έως 372, σ’ ένα καλό ποσοστό τους θέλουν μια έξοδο με άλλη συμφωνία απ’ αυτή που έχει κάνει η κυρά May· θέλουν μια σωτήρια ουτοπία δηλαδή.

Χωρίς την δημαγωγία των φασιστών το δημοψήφισμα του ’16 δεν θα είχε το αποτέλεσμα που είχε. Το γεγονός, όμως, ότι οι άγγλοι εθνοπατέρες, ως τώρα, κινούνται σα να είναι αδέσποτοι, σε ότι αφορά μεν τα αφεντικά του αγγλικού καπιταλισμού μπορεί, ίσως, να εξηγηθεί με την «αποεδαφικοποίηση» του χρηματοπιστωτισμού… Σε ότι αφορά, όμως, την εντελώς εδαφοποιημένη «εκπροσώπηση» αναδεικνύει ένα χάσμα μεταξύ της βάσης (και του πως διαμορφώνονται οι γνώμες της) και των εθνοπατέρων.

Κάποιοι μιλούν για «αυτοκαταστροφή» του παραδοσιακού πολιτικού συστήματος στην άλλοτε «κυβέρνα βρετανία»…

(Εν τω μεταξύ ακούγεται πως μετά και την χθεσινή ψηφοφορία, όπου 413 έναντι 202 της ανέθεσαν να ζητήσει παράταση, έτσι, χωρίς πρόγραμμα, η κυρά May θα επιχειρήσει ένα τελευταίο αεροπλανικό: θα ξαναβάλει την υπάρχουσα συμφωνία (που έχει απορριφθεί δυο φορές) σε τρίτη ψηφοφορία την επόμενη εβδομάδα. Και, λέει η κυρά May: αν εγκριθεί (ε;;;) θα ζητήσει παράταση ως τις 30 Ιούνη, για να τακτοποιηθούν τα γραφειοκρατικά… κι αν απορριφθεί, θα ζητήσει μεγαλύτερη παράταση… Με ποια δικαιολογία; Άγνωστο…

Μάλλον πρέπει να εγκαταλείψει το γρηγορότερο τον μάταιο τούτο κόσμο η αυτού μεγαλειότης. Το μακρύ πένθος θα είναι καλή δικαιολογία για μεγάλη παράταση…)

(φωτογραφία: Μήπως φταίει η στενότητα χώρου; Παρά τα 650 μέλη του το house of commons δείχνει μικρότερο απ’ το ΜΑΧ – αν ξέρετε το θρυλικό «μεγάλο αμφιθέατρο των χημικών» στο πολυτεχνείο… Ούτε ν’ ακουμπήσουν κάπου τα χαρτιά τους δεν έχουν οι άνθρωποι…)

Poor Britain

Τετάρτη 13 Μάρτη. Δεν ήταν συντριβή, του είδους 8 – 0, όπως την προηγούμενη φορά. Το φωτεινό ταμπλό ωστόσο έγραψε πάλι συντριπτικό σκορ: 5 – 0. Με 391 κατά και 242 υπέρ η κυρ;a May έχασε και την χθεσινή ψηφοφορία. H ήττα ήταν αναμενόμενη, η διαφορά όχι. Αντί για 240 ψήφους στο κεφάλι (η προηγούμενη διαφορά) η συμφωνία ομαλής εξόδου του Λονδίνου απ’ την ε.ε. έφαγε χτες 149. «Μόνο»; Εξαρτιέται πως μετράει κανείς: μένουν ακόμα 17 ημέρες ως την (μέχρι τώρα) ημερομηνία εξόδου.

Σήμερα το ίδιο κοινοβούλιο θα ψηφίσει αν θέλει μια έξοδο μαλλικούβαρα ή όχι. Ευκολάκι: όχι, δεν θέλει… Κι αύριο θα ψηφίσει αν έχει πέσει κάτω και σφαδάζει, κι αφού ροκάνισε τον χρόνο θα παίξει «καθυστέρηση». Ευκολάκι: ναι, θέλει…

Η ασταμάτητη μηχανή αναγνωρίζει ότι δυσκολεύεται να ερμηνεύσει με εργαλεία του είδους «το συμφέρον των αφεντικών» αυτό: το γεγονός δηλαδή ότι η προσφυγή σ’ ένα δεύτερο δημοψήφισμα, με την φροντίδα να είναι πολύ πιο τίμιο απ’ το προηγούμενο, αποτελεί ακόμα ζήτημα ταμπού για τις πολιτικές βιτρίνες στο Λονδίνο. Παρότι είναι πια ξεκάθαρο ότι οι υποστηρικτές του «τα μαζεύουμε και φεύγουμε» πριν 2,5 χρόνια όχι μόνο δεν είχαν σχέδιο (γιατί αν είχαν θα προπαγάνδιζαν σαν «εθνικά επωφελή» την μαλλιοκούβαρα έξοδο…) αλλά ήταν κοινοί απατεώνες. (Το ξέρουμε αυτό το είδος των δημαγωγών και απ’ τα μέρη μας. Καθώς και τα χαρακτηριστικά της «επιρροής τους στο λαό»).

Γιατί είναι ταμπού το να πει κάποιος ότι έχει χρέος κατ’ αρχήν απέναντι στην αξιοπρέπειά του να επανεξετάσει μια γνώμη που είχε μια δεδομένη στιγμή είτε με λάθος στοιχεία είτε παραμυθιασμένος; Γιατί η «προσφυγή στο λαό» έχει αξία μόνο σαν μεμονωμένη τουφεκιά που αποκλείεται να επανεξεταστεί;

Τελικά αυτό θα γίνει – είτε άμεσα (με νέο δημοψήφισμα), είτε έμμεσα (με εκλογές)! Όμως αυτή η βρετανική δυσκοιλιότητα (που έχει συνέπειες τόσο κοντοπρόθεσμες όσο και μακροπρόθεσμες) μας φαίνεται ανεξήγητη – με κριτήρια καπιταλιστικού ορθολογισμού.

Το μόνο που πλησιάζει σε κάτι σαν εξήγηση είναι αυτό: η χρηματοπιστωτική βιομηχανία, ίσως η βασικότερη στο έδαφος της αυτού μεγαλειότητας, δεν έχει πρόβλημα: μπορεί να μετακομίσει, αν χρειαστεί, πολύ εύκολα…

Αν εκεί βρίσκεται ο πυρήνας αυτού που εμφανίζεται σαν «αδέσποτο πολιτικό προσωπικό» (χαμένο στις αδυναμίες του)· αν δηλαδή το πιο απεδαφικοποιημένο τμήμα του σύγχρονου καπιταλισμού είναι όχι το διαμάντι αλλά ολόκληρο το στέμμα του (υπολογίσιμου) βρετανικού κεφάλαιου, τότε ίσως δεν χρειάζονται ούτε δημοψηφίσματα ούτε εκλογές εκεί.

Ένα σύννεφο φορμόλης θα μπορούσε να κάνει ό,τι χρειάζεται…

Τι φρακάρισμα κι αυτό, ε;

Τρίτη 12 Μάρτη. Το μεν Βερολίνο μπορεί να βγάζει αφρούς με την αμερικανική επιθετικότητα… Το Λονδίνο, όμως, τι κάνει; Μέρα την μέρα, καθώς το “εκτός ε.ε.” είναι λίγα μέτρα μπροστά, φαίνεται ότι τα γόνατα (του λέοντα…) τρέμουν. Το ψοφιοκουναβιστάν το δήλωσε καθαρά πολλές φορές: θέλει μια αγγλία ξεβράκωτη οικονομικά και, κατά συνέπεια, πολιτικά. Ποιές είναι, όμως, οι ηγεμονικές μερίδες του αγγλικού κεφάλαιου; Τι συμβουλεύουν τα συμφεροντά τους; Ακόμα και η ελπίδα τους για κάποια “προνομιακή σχέση” με την Ουάσιγκτον ενισχύεται ή αδυνατίζει εκτός ε.ε.;

Υπάρχει άμεσο μέλλον για το αγγλικό κράτος / κεφάλαιο εκτός ε.ε.;

(Σε μια κίνηση της τελευταίας στιγμής, η ε.ε. παραχώρησε χτες – Δευτέρα – αργά το βράδυ στην κυρά May δύο “δεσμεύσεις”. Πρώτον, πως αν το Λονδίνο νοιώσει μελλοντικά ότι “παγιδεύεται” σε ότι αφορά την μη ύπαρξη συνόρων μεταξύ βόρειας ιρλανδίας και ιρλανδικού κράτους, θα μπορεί να καταφύγει .. στα δικαστήρια, κατά της ε.ε.. Και δεύτερον, ότι ως το τέλος του 2020, θα γίνουν διαπραγματεύσεις για να αντικατασταθεί αυτό το καθεστώς με κάτι άλλο. Είναι μια συμβολική κίνηση – εκ μέρους της ε.ε. – μήπως και καταφέρει η κυρά Μay να πείσει αρκετούς απ’ τους βουλευτές της ώστε να εγκριθεί σήμερα στο σχέδιό της.

Πρόκειται για ένα είδος αόριστης “μετάθεσης στο μέλλον” που, σίγουρα, από κάποιους θα θεωρηθεί κοροϊδία. Μένει να φανεί σήμερα για πόσους…

Αυτό που μας εντυπωσιάζει πάντως είναι η ψυχραιμία του “αγγλικού λαού”! Μάλλον δεν έχει πάρει χαμπάρι τίποτα…)

Ο λέων έχει σφηνώσει για τα καλά

Κυριακή 10 Μάρτη. Απ’ την ερχόμενη Τρίτη θα ξεκινήσει ένα τριήμερο ψηφοφοριών στο αγγλικό κοινοβούλιο, για τις οποίες η πρόβλεψη είναι ότι θα πέφτουν η μία μετά την άλλη στο ντουβάρι που ο κυρίαρχος αγγλικός λαός έκτισε με τα χεράκια του: ένα brexit αλλά τι brexit;

Την Τρίτη (12 Μάρτη) οι εθνοπατέρες θα κληθούν να ξαναψηφίσουν για την συμφωνία της κυρά May με την ε.ε., που απέρριψαν συντριπτικά τον περασμένο Γενάρη (με 230 ψήφους διαφορά…). Τώρα προβλέπεται η διαφορά να είναι μικρότερη· αλλά η συμφωνία πάει για δεύτερη φορά στον κουβά…

Αν γίνει αυτό, τότε την Τετάρτη οι εθνοπατέρες θα κληθούν να αποφασίσουν αν δέχονται ένα brexit μαλλιοκούβαρα, χωρίς συμφωνία. Οι προβλέψεις συγκλίνουν ότι δεν το αντέχει το στομάχι τους, οπότε κι αυτό το ενδεχόμενο θα απορριφθεί….

Την Πέμπτη θα γίνει η πιο ξεκούδουνη ψηφοφορία. Αφού οι άγγλοι εθνοπατέρες θα έχουν σιγουρευτεί ότι το ένα τους ξυνίζει και τ’ άλλο τους βρωμάει, θα κληθούν να αποφασίσουν αν θα ζητήσουν (απ’ την ε.ε.) μια μικρή παράταση στις «διαπραγματεύσεις». Αντί το θέμα «η συμμετοχή του Λονδίνου στην ε.ε.» να κλείσει στις 29 Μάρτη, να πάει λίγο παρακάτω. Αρχές Ιούνη (αμέσως μετά τις ευρωεκλογές, στις οποίες το Λονδίνο δεν θα συμμετάσχει…)

Η ψηφοφορία είναι ξεκούδουνη, γιατί η ε.ε. σταθερά και επίμονα έχει δηλώσει (και το τηρεί) ότι δεν πρόκειται να δεχτεί αλλαγές στην συμφωνία (που θα έχει απορριφθεί για δεύτερη φορά στις 12 Μάρτη). Τώρα, περιπαιχτικά έως σαδιστικά, διάφοροι ευρωπαίοι απαντούν στο ενδεχόμενο τους αιτήματος μιας μικρής παράτασης «ναι, γιατί όχι, για κανά δυο μήνες… αρκεί να υπάρχει σοβαρός λόγος». Σαν «σοβαρό λόγο» στην ε.ε. εννοούν είτε την προκήρυξη εκλογών, είτε την προκήρυξη νέου δημοψηφίσματος.

Κι εδώ το αγγλικό δράμα γίνεται φάρσα α λα Monty Python: στην ψηφοφορία της Πέμπτης οι άγγλοι εθνοπατέρες θα πρέπει να αποφασίσουν αν θα ζητήσουν παράταση (ή όχι) χωρίς να αποφασίσουν για ποιον «σοβαρό λόγο» θα την ζητήσουν. Δεν θα αποφασίσουν, δηλαδή, ούτε για εκλογές ούτε για δημοψήφισμα…

Τι θα κάνει, λοιπόν, η δόλια κυρά May αν το κοινοβούλιο πει (α λα ελληνικά!) «να το τρενάρουμε»; Θα πάει στις Βρυξέλλες λέγοντας «θέλω ο διαιτητής να σφυρίξει την λήξη με δυο μήνες καθυστέρηση αλλά δεν ξέρω γιατί» – ε; Ή μετά τις 14 Μάρτη το αγγλικό ψυχόδραμα «Τhe Glorious Brexit» θα αλλάξει script και θα γίνει: να πάμε σε εκλογές ή να πάμε σε δημοψήφισμα, ιδού η απορία – χμμ;

Με βαθιά απόγνωση η ασταμάτητη μηχανή κλείνει τα μάτια σ’ αυτό το φρικτό θέαμα: ενώ ο κόσμος καίγεται ο αγγλικός λέων έχει σφηνώσει σε μια πόρτα και δεν μπορεί να πάει ούτε μπροστά ούτε πίσω. Δείχνει μάλιστα έντονα συμπτώματα vertigo…

Και δεν ξέρουμε πως νοιώθει η αυτού μεγαλειότης για όλα αυτά…

(φωτογραφία: Αφίσα πρόσκλησης για κατάταξη στον αγγλικό στρατό, του 1915, στη διάρκεια του Α παγκόσμιου.. Τότε που ο βρυχηθμός του λέοντος ακουγόταν overseas….)

Μαθήματα (πολιτικής οικονομίας)

Σάββατο 2 Μάρτη. Ο τίτλος είναι: το χάος στη Δύση δείχνει ότι η δημοκρατία έχει περισσότερα από ένα αρώματα. Είναι χθεσινό άρθρο γνώμης απ’ την κινεζική καθεστωτική λαϊκή ημερησία· στην ηλεκτρονική της έκδοση. Κρατείστε μερικά αποσπάσματα· μπορεί και να σας χρειαστούν στο μέλλον:

Μια λαϊκή ιδέα στη Δύση είναι ότι ο κόσμος θα ήταν πολύ καλύτερος αν όλες οι χώρες έμοιαζαν και δρούσαν περισσότερο σαν τον Δυτικό κόσμο. Πράγματι, η Δύση απήλαυσε μεγάλο πλούτο και ανάπτυξη επί χρόνια. Αλλά η αυξανόμενη αστάθεια του Δυτικού κόσμου έχει προκαλέσει αμφιβολίες για το δυτικό στύλ δημοκρατικής διακυβέρνησης.

… Το Brexit, για παράδειγμα, συμπυκνώνει τους κινδύνους και τα λάθη αυτού του τύπου δημοκρατίας. Τον Ιούνιο του 2016 ο λαός του Η.Β. ψήφισε να φύγει απ’ την Ευρωπαϊκή Ένωση, και τουλάχιστον με τα τωρινά δεδομένα, αυτό πρέπει να γίνει ως τις 29 Μαρτίου, με ή χωρίς να υπάρχει σχέδιο. Το ανορθολογικό άλμα στο άγνωστο και το χάος που ακολούθησε έχει δημιουργήσει μια προβληματική κατάσταση στη χώρα, όπως και σε άλλα μέρη του κόσμου, προκαλώντας σοβαρά ερωτήματα για την αποτελεσματικότητα και τη νομιμότητα της δημοκρατίας αγγλικού τύπου.

Το αν θα μείνει μια χώρα στην Ε.Ε. ή θα φύγει είναι ένα σύνθετο ζήτημα, που απαιτεί προσεκτική μελέτη και ορθολογικές αποφάσεις, από ανθρώπους που έχουν τις γνώσεις και είναι καλά πληροφορημένοι. Είναι ανορθολογικό το να βγάζεις απλά τον κόσμο στο δρόμο για μια ψήφο σ’ ένα τόσο σημαντικό ζήτημα όπως το Brexit. Για παράδειγμα, λίγες μέρες μετά το δημοψήφισμα εκείνο, ένα σχόλιο στο site του περιοδικού TIME έγραφε ότι το δημοψήφισμα δεν ήταν θρίαμβος της δημοκρατίας αλλά ένα δύσμορφο λαϊκίστικο φιάσκο.

… Εν τω μεταξύ μια άλλη ιστορία εξελίσσεται στην Ασία. Κατά την διάρκεια του «κλεισίματος» της αμερικανικής κυβέρνησης, που κράτησε παραπάνω από ένα μήνα σπάζοντας το ιστορικό ρεκόρ, και η Κίνα επίσης έγραψε ιστορία – προσεληνώνοντας το διαστημόπλοιο Chang-4 στη σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού. Όπως σχολίασε ένας αμερικάνος γερουσιαστής στη διάρκεια του «κλεισίματος», η κίνα τετραπλασίασε το αεπ της απ’ το 2001, ενώ οι ηπα δεν είναι ικανές καν και καν να κρατήσουν ανοικτή την δημόσια διοίκηση. Αποκάλεσε την κατάσταση στις ηπα «γελοία».

Σίγουρα η δημοκρατία Δυτικού τύπου δεν είναι «το τέλος της ιστορίας» όπως κάποιοι πρόβλεψαν και ήλπιζαν. Αυτό δεν σημαίνει ότι το Δυτικό σύστημα έχει αποτύχει ή ότι το Κινεζικό σύστημα είναι ανώτερο απ’ αυτό. Αλλά είναι δίκαιο να πούμε ότι το σύστημα της Κίνας ταιριάζει καλά στη χώρα και πετυχαίνει τα καλύτερα αποτελέσματα για τον Κινεζικό λαό.

Για παράδειγμα, η Κίνα έχει κατασκευάσει το μεγαλύτερο και υψηλής ποιότητας δίκτυο γρήγορων τραίνων στον πλανήτη. Είναι αντικείμενο ζήλειας για πολλούς στον κόσμο, ακόμα και για πολλούς αμερικάνους, συμπεριλαμβανόμενου του πρώην προέδρου Barack Obama που, σχεδόν πριν 10 χρόνια, παρουσίασε ένα σχέδιο για ένα εθνικό δίκτυο επιβατικών τραίνων υψηλών ταχυτήτων, το οποίο οραματίστηκε ότι θα μετασχημάτιζε τις μετακινήσεις στην Αμερική. Αυτό το σχέδιο, όπως πολλά άλλα, αποδείχθηκε ένα Αμερικάνικο Όνειρο που δεν έγινε ποτέ πραγματικότητα. Μόλις πρόσφατα στην Καλιφόρνια, ο νέος κυβερνήτης της πολιτείας, ακύρωσε την κατασκευή μιας γραμμής υψηλών ταχυτήτων που θα συνέδεε το Λος Άντζελες με το Σαν Φραντσίσκο – ένα σχέδιο που ήθελε ο προηγούμενος κυβερνήτης Jerry Brown, αλλά δεν κατάφερε να υλοποιήσει παρότι έμεινε στο πόστο για 4 θητείες.

… Μία απ’ τις βασικές διαφορές του αμερικανικού συστήματος με το κινεζικό, είναι ότι το κινεζικό έχει στο κέντρο του τον λαό ενώ το αμερικανικό τις ψήφους. Σε σχέση, για παράδειγμα, με την «κρίση ασφαλείας και ανθρωπισμού» στα νότια σύνορα της χώρας, ο κόσμος ρωτάει «που είναι η κρίση;». Κι εκεί βρίσκεται το δίλημμα: οι αποφάσεις, όπως αυτή του Trump για κήρυξη έκτακτης κατάστασης εθνικής ανάγκης, γίνονται για την συγκέντρωση ψήφων. Το Δυτικό μοντέλο υποτιμάει τους ανθρώπους κάνοντάς τους πηγή ψήφων, μετατρέποντας ουσιαστικά την δημοκρατία σε ένα παιχνίδι likes….

Θα μπορούσε ακόμα και να δικαιολογήσει κάποιος το κινεζικό καθεστώς που σηκώνει (κομψά και διακριτικά) το μεσαίο του δάκτυλο προς την μεριά του Λονδίνου και της Ουάσιγκτον. Ειδικά απ’ τον αγγλικό ιμπεριαλισμό έχει υποστεί πολλά. Ωστόσο συγκρατείστε αυτό: όταν ένα απολυταρχικό (καπιταλιστικό) πολιτικό σύστημα μπορεί να αποδείξει όχι απλά ότι καταφέρνει να μιμείται την υποτιθέμενα «δημοκρατική» (και στην πράξη ολιγαρχική) «δυτική υπεροχή» (από άποψη μεγεθών, τεχνολογικών ικανοτήτων, κλπ) από κάποια απόσταση αλλά καταφέρνει να την ξεπεράσει, πολύ γρήγορα και με μεγάλη ταχύτητα, τότε μπορεί να γίνει πρότυπο – όχι στην «ανατολή», αλλά στη «δύση»…

Η «τάση» αυτή (στη «δύση») είναι ήδη ορατή στα δικά μας μάτια· και «απ’ τα πάνω» και «απ’ τα κάτω»… Γι΄αυτό αρχίζουμε πλέον να μιλάμε δημόσια για νεοκρατισμό· επιφυλασσόμενοι να μιλήσουμε στο μέλλον πιο αναλυτικά.

(Μάταιο βέβαια κι αυτό μας το έργο… )

(φωτογραφία: Αξιοποιώντας τα 5G δίκτυα που κινεζικές εταιρείες κατασκευάζουν και εγκαθιστούν, το κινεζικό καθεστώς κτίζει καινούργιες πόλεις, εκ του μηδενός, για τις οποίες ο χαρακτηρισμός «smart» έχει αρχίσει να παλιώνει, αφού ο σχεδιασμός τώρα είναι για “super smart” cities. Το πλεονέκτημα που έχει ένας καπιταλισμός τέτοιου μεγέθους διευθυνόμενος από το μοντέλο κράτος – κόμμα (το οποίο στην ιστορία της δύσης ονομάζεται «ολοκληρωτισμός»…) είναι ότι διέτρεξε την 3η βιομηχανική επανάσταση και έχει μπει με ορμή στην 4η βάσει ενιαίου, κεντρικού σχεδιασμού. Ενώ οι καινοτομίες προέρχονται συχνά από πειραματισμούς των «απο κάτω» – αυτό για το οποίο παινεύονταν στις αρχές των ‘90s οι δυτικές δημοκρατίες – η αξιοποίηση και η κεφαλαιοποίησή τους είτε διευθύνεται είτε οργανώνεται και υποστηρίζεται απ’ το κράτος. Στη βάση ετήσιων, πενταετών και δεκαετών πλάνων…)

Καϋμένη βρετανία…

Δευτέρα 25 Φλεβάρη. Αν ένας μήνας στη λατινική αμερική μπορεί να περάσει και άπραγος (αλλά οι μέρες σου είναι μετρημένες…) ένας μήνας στην πολιτική ζωή της επικράτειας της αυτού μεγαλειότητας μπορεί να είναι το ίδιο άσφαιρος;

Το Λονδίνο βρίσκεται μόλις 4 μέρες και ένα μήνα απόσταση απ’ την ημερομηνία της εξόδου του απ’ την ε.ε.. 29 Μάρτη – αυτό ισχύει ως τώρα, και θα συνεχίσει να ισχύει εκτός αν η κυρά May ζητήσει μια παρατασούλα (έχουν γίνει όλοι έλληνες εκεί;). Αν υπάρχει κάποια τακτική απ’ την μεριά της (κι αυτό θα κριθεί απ’ το αποτέλεσμα) αυτή είναι να φέρει μια ακόμα ψηφοφορία για την αποδοχή ή την απόρριψη της συμφωνίας που έχει κάνει ήδη με την ε.ε. τόσο κοντά στο σφύριγμα της λήξης, ώστε οι αντιρρησίες και οι hardcore απ’ το κόμμα της να κάνουν πίσω.

Πετώντας χτες προς το αιγυπτιακό θέρετρο Sharm el-Sheikh (όπου θα γίνει η σύνοδος ε.ε. – αραβικής λίγκας) μετατόπισε την ημερομηνία που είχε υποσχεθεί «για να το ξαναδούμε». Απ’ τα τέλη Φλεβάρη, στις 12 Μάρτη. Η αντιπολίτευση απ’ τη μεριά της προωθεί νόμο που θα δίνει στο κοινοβούλιο το δικαίωμα να επιβάλλει στην May να ζητήσει παράταση εξόδου αν στις 13 Μάρτη δεν υπάρχει συμφωνία στην μία και μοναδική υπαρκτή συμφωνία. Αυτός ο νόμος θα ανατρέπει βέβαια προηγούμενη κοινοβουλευτική απόφαση πως «ότι και να γίνει, στις 30 Μάρτη έχουμε φύγει». Τι να κάνεις όμως; Κάπως θα πρέπει να λέγεται στα αγγλικά το «βλέποντας και κάνοντας» (αλλά μην ρωτήσετε τον π.ε.τ.!)

Το (εγγλέζικο) χιούμορ των απο κάτω συνοψίζεται σε σχόλια του είδους “συνεχίστε να κλωτσάτε το τενεκάκι, και στο τέλος θα χειροκροτήσουμε αυτό!” Πράγματι, μετά από 2,5 χρόνια διαπραγματεύσεων για την ηρωϊκή απελευθέρωση απ’ τις αλυσίδες της ε.ε., τι άλλο έχει μείνει για χειροκρότημα;

Ίσως η αγωνία των φασιστών διαφόρων ειδών και προελεύσεων μήπως στις αναπόφευκτα κοντινές επόμενες εκλογές γίνει πρωθυπουργός ο Corbyn…

Συγγνώμη…

Κυριακή 24 Φλεβάρη. …Που το καταλάβαμε… Για την ακρίβεια: το υποψιαστήκαμε βάσιμα. Λοιπόν: αυτοί οι 200 + 200 αμερικάνοι πεζοναύτες που θα παραμείνουν σε αμερικανικές βάσεις στη συρία, δεν θα πεθάνουν από μοναξιά. Οι 200 – του – βορρά θα έχουν παρέα άγγλους, γάλλους και αυστραλούς ομοίους τους (οι αριθμοί δεν έχουν ανακοινωθεί ακόμα), πέρα από τυχόντες μισθοφόρους. Μια “πολυεθνική δύναμη κατοχής” δηλαδή, που όμως επίσημα δεν θα είναι “κατοχής”. Θα είναι για την εξασφάλιση μιας “ζώνης ασφαλείας” στα συρο-τουρκικά σύνορα….

Συγκινητικό! Σχεδόν ανατριχιαστικό! Υποψιαζόμαστε (καθότι φιλύποπτοι) πως δεν θα το φάνε ούτε η Άγκυρα ούτε το μπλοκ της Αστάνα. Θα ζυγίσουν όμως προσεκτικά τις κινήσεις τους – αν η κατοχή στη βόρεια και βορειοανατολική συρία πάρει τέτοια μορφή.

Οι ένοπλές αραβικές αντικατοχικές οργανώσεις σ’ αυτή τη ζώνη θα κληθούν (εκτιμάμε) να σηκώσουν το βάρος του μεσανατολικού «yankees and friends go home». Δίκοπο μαχαίρι, αφού οι κατοχικές αρβύλες μπορεί να αυξηθούν στην εξέλιξη των πραγμάτων.

Η κατάσταση στη συρία δείχνει να γυρνάει στο σημείο που βρισκόταν πριν το ψόφιο κουνάβι αναγγείλει μεγαλοπρεπώς την «αποχώρηση» του στρατού του.

Αλλά (κάποιος το έχει πει αυτό….) δεν μπορείς να μπεις στο ίδιο ποταμίσιο νερό δυο φορές…

Η άλλη παγκοσμιοποίηση

Τρίτη 19 Φλεβάρη. Να μια ιστορία που θα φανεί οικεία. Μια μεγάλη δύναμη, αξεπέραστη από στρατιωτική άποψη και τεχνολογική ικανότητα, εξάγει το εμπορικό της μοντέλο του ελεύθερου εμπορίου σ’ όλο τον κόσμο. Τα σύνορα εξαφανίζονται, οι αποστάσεις μικραίνουν, και ο κόσμος μοιάζει να είναι κι αυτός μικρότερος. Αλλά μετά εμφανίζεται μια άλλη δύναμη – που η ισχύς της έχει κτιστεί πάνω σ’ ένα σύστημα οικονομικού εθνικισμού και βιομηχανικής πολιτικής καθοδηγούμενης απ’ το κράτος. Καθώς η δεύτερη αναπτύσσεται η πρώτη συρρικνώνεται, κι αυτό οδηγεί όχι μόνο σε πόλεμο αλλά και σε μια δεκαετή υποχώρηση του παγκόσμιου εμπορίου και των χρηματοπιστωτικών αξιών…

Σας φαίνεται οικείο; Ασφαλώς. Η πρώτη “δύναμη” (σκεφτήκατε) είναι οι ηπα, η δεύτερη η κίνα…

Λάθος:

… Αναφέρομαι, φυσικά, στο προηγούμενο κύμα παγκοσμιοποίησης στο οποίο ενεπλάκησαν η μεγάλη βρετανία και η γερμανία. Είναι εκείνο το κύμα που πέθανε πρακτικά με τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο και την Μεγάλη Ύφεση. Είχε προηγηθεί μια οικονομική έκρηξη που κράτησε οκτώ δεκαετίες, στη διάρκεια των οποίων το παγκόσμιο εμπόριο και η οικονομική ελευθερία σχεδόν διπλασιάστηκαν. Παρ’ όλα αυτά, όπως σημείωνε η Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών στην ετήσια έκθεσή της το 2007, “η κατάρρευση του πρώτου κύματος ήταν τόσο εντυπωσιακή όσο και η δημιουργία του”…

Αυτά σημειώνει η “οικονομική αναλύτρια” Rana Foroohar στους καθεστωτικούς financial times. Η ασταμάτητη μηχανή τα έχει υπόψη της αυτά εδώ και 25 χρόνια. Ας τα πούμε «γνώση της ιστορίας»: σαν (χάρτινο) Sarajevo είχαμε σοβαρούς λόγους όταν κρίναμε έως και κατηγορούσαμε την χαρούμενη αφέλεια του «φαινομένου της αντιπαγκοσμιοποίησης» που ήταν τόσο απολίτικο ώστε δεν μπορούσε καν να αναγνωρίσει τον εαυτό του μέσα στην ιστορία των καπιταλιστικών «παγκοσμιοποιήσεων» και των καταρρεύσεών τους…

Ωστόσο το να κάνει κάποιος αναλογίες ανάμεσα στην βρετανική αυτοκρατορία (τότε) και την αμερικανική (πρόσφατα), απ’ την μια μεριά, και την ανάδυση του γερμανικού καπιταλιστικού δυναμικού (τότε) με τον κινεζικό τώρα, είναι υπερβολικά σχηματικό. Τότε η «μοιρασιά» (ή η αλληλοκαταστροφή) έπρεπε υποχρεωτικά να επικεντρωθεί στην ευρωπαϊκή ήπειρο – πράγμα που, ωστόσο, απ’ την μια γέννησε την Οκτωβριανή επανάσταση (με πολλαπλές συνέπειες για δεκαετίες…), και απ’ την άλλη επέτρεψε σε μια ως τότε «μικρομεσαία» δύναμη, τις ηπα, να βρει τα περιθώρια για την δική της άνοδο.

Τώρα δεν υπάρχει κανένας (σαν κράτος / κεφάλαιο) που να είναι έξω απ’ τις κύριες εξισώσεις δύναμης· όπως ήταν οι ηπα στα μέσα της δεύτερης δεκαετίας του 20ου αιώνα. Επιπλέον δεν υπάρχει έδαφος στον πλανήτη που να είναι το αποκλειστικό «κέντρο» της αντίθεσης: αυτή απλώνεται παντού.

Το υποδεικνύει, μ’ έναν φουτουριστικό τρόπο, το οπλοστάσιο της Μόσχας (που αργά ή γρήγορα θα το αποκτήσουν κι άλλοι): ρομποτικοί πύραυλοι τροφοδοτούμενοι από μικρούς πυρηνικούς κινητήρες, ικανοί να περιπλανώνται για πολλές δεκαετίες στον αέρα ή στα βάθη της θάλασσας μέχρι να “κτυπήσουν” – οπουδήποτε…