Η Ιφιγένεια του Λονδίνου

Πέμπτη 28 Μάρτη. Σε μια μοναδική συντεταγμένη εκδήλωση του χάους (μήπως η «βουλή των κοινοτήτων» δικαιούται το επόμενο νόμπελ στη φυσική;), οι άγγλοι βουλευτές που αποφάσισαν να πάρουν στα χέρια τους την υπόθεση του brexit απέρριψαν και τις 8 (ολογράφως: οκτώ) «εναλλακτικές» πάνω στις οποίες κλήθηκαν να αποφασίσουν χτες! (Η πιο μικρή διαφορά εκδηλώθηκε στην πρόταση για δεύτερο δημοψήφισμα: 295 κατά έναντι 268 υπέρ· και σε μια πρόταση για παραμονή στην ευρωπαϊκή τελωνειακή ένωση: 272 κατά έναντι 264 υπέρ…). Ήταν ένας θρίαμβος της δημοκρατίας· ακόμα περισσότερο όμως ήταν ένας θρίαμβος του δόγματος του γίγαντα Slavoj Zizek: δεν ξέρετε τι να κάνετε αλλά κάντε το γρήγορα!

Είναι σωστό ότι «στις δημοκρατίες δεν υπάρχουν αδιέξοδα». Υπάρχουν όμως ροτόντες, στρογγυλές πλατείες με πολλούς δρόμους ακτινωτά… Και το house of commons δεν βγαίνει από κανέναν· γυρίζει γύρω γύρω… Έχει απομείνει κάτι; Ναι. Η πρόταση της δόλιας κυρά May να παραιτηθεί απ’ την πρωθυπουργική καρέκλα αν πρόκειται να εγκριθεί η συμφωνία της με την ε.ε. Αυτό μοιάζει σαν something new ώστε να μπει στον πάγκο, για τρίτη φορά, αυτή η συμφωνία που κατέληξε δυο φορές στον κουβά. Μόνο που το pressing (μέχρι χτες) έδειχνε ότι παρά την «θυσία της Ιφιγένειας» δεν θα πνεύσει ούριος άνεμος για ένα ομαλό και μετριοπαθές brexit: οι 10 φασίστες βουλευτές του DUP (απ’ την προτεσταντική αποικία της βόρειας ιρλανδίας) επιμένουν στο «όχι» τους· όπως και κάμποσοι hardbrexiters συντηρητικοί.

Τίποτα άλλο; Ίσως. Να μείνει η δόλια κυρά May στην πρωθυπουργία για λίγο ακόμα, για να ζητήσει μεγάλη παράταση απ’ την ε.ε. χωρίς συμμετοχή στις ευρωεκλογές, έτσι ώστε να συνεχίσει η κυκλοφορία γύρω απ’ την ροτόντα μέχρι να αρχίσουν οι άγγλοι βουλευτές να ζαλίζονται και να σωριάζονται· να μείνει τόσο όσο χρειάζεται για να κηρύξει εκλογές (θα λύσουν κάτι για το θέμα brexit;) ζητώντας γι’ αυτό το λόγο μεγαλύτερη παράταση· ή να φάνε τσεκουριά στο κεφάλι αρκετοί hardbrexiters, να εγκρίνουν με τα πολλά την συμφωνία της κυρα May, και μετά να γίνουν εκλογές (αφού θα παραιτηθεί).

Είτε σαν Νικίας είτε σαν Ιφιγένεια η συμπαθής στην ασταμάτητη μηχανή κυρά May έχει τελειώσει τους δικούς της κύκλους. Η βρετανική ζαλάδα συνεχίζεται όμως. Αν υπάρχει τέτοια πρόβλεψη στα στοιχηματικά γραφεία της ασίας και κάποιος την έχει ποντάρει, θα έχει βγάλει λεφτά με ουρά…

Δόλια κυρά May

Τρίτη 26 Μάρτη. Να πεις ότι η κυρά May δεν τίμησε ξανά και ξανά το house of commons ρωτώντας το, ξαναρωτώντας το, και βάλε; Όχι, θα ήταν ατιμία μια τέτοια άρνηση! Τότε τι τρώγεται αυτό το house και ψήφισε χτες αργά το βράδυ «να πάρει περισσότερο έλεγχο των αποφάσεων, ψηφίζοντας και για διάφορα εναλλακτικά ενδεχόμενα» (την άλλη Τετάρτη, 3 Απρίλη), ε; Μόνο για να σπρώξει την πρωθυπουργό του ακόμα περισσότερο στην (συγκρατημένη) απελπισία;

Δεν βγαίνει νόημα. Η συμφωνία που έκανε η δόλια κυρά May με την ε.ε. δεν προχωράει (και η 12 Απρίλη πλησιάζει). Άλλες ιδέες είτε δεν υπάρχουν είτε είναι ανεφάρμοστες. Τι είδους είναι αυτά τα «εναλλακτικά ενδεχόμενα» που το πολιτικό προσωπικό του Λονδίνου θέλει να εξετάσει την ώρα που βουλιάζει;

Υπάρχει μια όχι μικρή λεπτομέρεια που τραβάει την προσοχή της ασταμάτητης μηχανής. Σύμφωνα με τα λεγόμενα απο ‘δω κι απο ‘κει το «ενωμένο βασίλειο» δεν μπορεί να πάρει μια μεγάλη (αντάξια του μεγέθους του!) «παράταση εξόδου», μια extension της προκοπής τέλος πάντων, επειδή αν την πάρει θα πρέπει να συμμετάσχει στις ευρω-εκλογές στα τέλη Μάη. Που σημαίνει ότι η 12η Απρίλη είναι η τελευταία των τελευταίων ημερών (τότε κλείνουν οι κατάλογοι των ευρω-υποψηφίων). Κι αν, λέμε αν, το house of commons αποφάσιζε ότι (υπό τις παρούσες συνθήκες) ΔΕΝ πρόκειται ο λαός να ευρω-ψηφίσει ζητώντας, με βάση αυτή τη δέσμευση, μια παράταση κάποιων μηνών, πού θα ήταν το πρόβλημα;

Η ε.ε. θα ήταν ευχαριστημένη. Το «ενωμένο βασίλειο» θα συνέχιζε να εφαρμόζει όλους τους νόμους της (αφού θα συνέχιζε να είναι τυπικά μέλος) χωρίς καμμία πολιτική εκπροσώπηση και συνδιαμόρφωση οποιασδήποτε απόφασης (αφού ψάχνει τρόπο να φύγει). Οι βρετανοί εθνοπατέρες απ’ την άλλη μεριά θα είχαν χρόνο για να κάνουν ότι νομίζουν: εκλογές, νέο δημοψήφισμα, κυνήγι αλεπούς, εξερεύνηση «εναλλακτικών δεδομένων», κηδεία της αυτού μεγαλειότητας… Οτιδήποτε. Αν σχεδόν 3 χρόνια αποδείχθηκαν λίγα στον βρετανικό λέοντα για να ξεφρακάρει απ’ την πόρτα εξόδου, ας πάρει κάμποση παράταση ακόμα. Μήπως χάσει λίπος και τα καταφέρει να κάνει είτε μπρος είτε πίσω…

Τα νομικά αυτού του ενδεχόμενου δεν τα ξέρουμε. Όμως έτσι κι αλλιώς όλοι οι εκπρόσωποι της αυτού μεγαλειότητας αποχώρησαν απ’ τα όργανα της ε.ε. την επόμενη ημέρα του δημοψηφίσματος· παρότι τυπικά το Λονδίνο παρέμενε ακόμα μέλος. Είναι ένα limbo που μπορεί να μην αρέσει στους προτεστάντες (καθότι είναι έμπνευση των καθολικών) αλλά έχει κρατήσει ήδη σχεδόν 3 χρόνια. «Λίγο πάνω λίγο κάτω» τι θα αλλάξει;

Ενώ, λοιπόν, η δόλια κυρά May (: Νικίας…) θα σχολάσει μάλλον ατιμωτικά, δεν βλέπουμε ποιον συμφέρει τελικά μια μαλλιοκούβαρα (: χωρίς συμφωνία) αγγλική έξοδος όπου νάναι. Δεν χάθηκε ο κόσμος αν η προβληματική αγγλία συνεχίσει να την βγάζει στην «αυλή» της ε.ε., στο «σπιτάκι του σκύλου» (μιλώντας από «πολιτική άποψη» πάντα…). Θα τρώει εκεί, θα κάνει τα κακάκια της εκεί, θα γαυγίζει και κανάν περαστικό – cool δηλαδή…

(φωτογραφίες: Δεν είναι δύσκολο να πέσει κανείς «θύμα των εντυπώσεων» – είναι και πειρασμός! Πάνω το βρετανικό house of commons. Πρόκειται για το παλιότερο κοινοβούλιο στο πλανήτη. Και οι πράσινες ταπετσαρίες στα καθίσματα μοιάζουν να είναι χοντρικά το ίδιο παλιές. Από αισθητική άποψη σίγουρα (: δερματίνη…) Στριμωγμένο, με 650 βουλευτές να κάθονται σχεδόν ο ένας πάνω στον άλλο, λίγο καλύτερο απ’ του Γκίνη, έχει μια πατίνα παλιών και περασμένων μεγαλείων – ή δικαστικής αίθουσας του 19ου αιώνα. Διακρίνεται όρθια η δόλια κυρά May, κι αυτή είναι όλη κι όλη η θέση του / της πρωθυπουργού όταν αγορεύει: μπροστά σ’ έναν πάγκο κάπως καλύτερα τακτοποιημένο απ’ το τραπέζι μου… Μ’ ένα επίχρυσο ματσούκι στην άκρη, που δεν αποκλείεται να είναι αυτό που δίνει η βασίλισσα στον καθε φορά εκλεγμένο πρωθυπουργό, για να του δείξει την εύνοιά της… (Όποιος ξέρει σίγουρα μας λέει…)

Κάτω το γερμανικό κοινοβούλιο (bundestag), χωρητικότητας 709 βουλευτών. Άλλος αέρας. Πρωτευουσιάνικος, τεχνοκρατικός, λουσάτος…

Θα πείτε: ναι, αλλά το πάνω κοινοβούλιο φαίνεται πιο άμεσο, πιο δημοκρατικό. Σωστά: φαίνεται…)

Ιστορικό προηγούμενο

Δευτέρα 25 Μάρτη. Πριν έναν αιώνα, στις 25 Γενάρη του 1919 και στις 28 Ιούνη της ίδιας χρονιάς δημιουργήθηκε η “κοινωνία των εθνών”. Σαν ένας διεθνής θεσμός μεσολαβήσεων και διαπραγματεύσεων με σκοπό το “ποτέ ξανά” μετά το σφαγείο του Α παγκόσμιου πολέμου… Για τα παγκόσμια ιστορικά δεδομένα η ελπίδα ότι δεν θα ξαναγίνει ποτέ πόλεμος όπως μορφοποιήθηκε με την δημιουργία της “κοινωνίας των εθνών” ήταν κάτι ιδιαίτερα προχωρημένο. Ήταν η πρώτη μορφή “διεθνούς νομιμότητας” στον σύγχρονο καπιταλιστικό κόσμο.

Παρότι η “κοινωνία των εθνών” είχε μερικές επιτυχίες στην αποφυγή ή στον τερματισμό κάποιων περιφερειακών συρράξεων, ήταν αδύνατο – προφανώς – να κάνει τον καπιταλιστικό ανταγωνισμό “ειρηνικό”. Το 1933 η φρεσκο-ναζιστική γερμανία και η μιλιταριστική ιαπωνία απλά αποχώρησαν απ’ την “κοινωνία” των εθνών. Το 1935 ο Μουσολίνι έστειλε 400.000 στρατιώτες να καταλάβουν την αβυσσηνία (αιθιοπία) – η “κοινωνία των εθνών” ανίκανη για οτιδήποτε άλλο επέβαλε “οικονομικές κυρώσεις” στο φασιστικό καθεστώς… Το 1937 ο Μουσολίνι απλά αποχώρησε απ’ τον διεθνή θεσμό…

Κι ωστόσο αυτές οι “αποχωρήσεις” δεν θεωρήθηκαν το τέλος της “κοινωνίας των εθνών” και της “διεθνούς νομιμότητας” που, υποτίθεται, επρόκειτο να εγγυάται. Τον Μάρτη του 1938 ο στρατός του γ ράιχ εισέβαλε στην τσεχοσλοβακία, και κατέκτησε την σουδιτία (suderenland) – ούτε κι αυτό, όμως, θεωρήθηκε το «τέλος της κοινωνίας των εθνών». Ενώ, ουσιαστικά, ο Β παγκόσμιος είχε ξεκινήσει, οι πάντες παρίσταναν πως «όχι»… «τίποτα δεν θα συμβεί»…

Τυπικά η «κοινωνία των εθνών» συνέχισε την ύπαρξή της ακόμα και σ’ όλη την διάρκεια του Β παγκόσμιου (!!!). Η έδρα της ήταν στη Γενεύη (στην ουδέτερη ελβετία…) και συνέχισε να συνεδριάζει ακόμα κι ως τις αρχές του 1946… Τότε αντικαταστάθηκε από μια καινούργια θεσμοθέτηση της «διεθνούς νομιμότητας», τον «οργανισμό ηνωμένων εθνών»… Που πήρε και τα όποια περιουσιακά στοιχεία της «κοινωνίας των εθνών»…

Η διάλυση τέτοιων θεσμών, που πάντα γίνεται παράλληλα με την εντατικοποίηση των ενδοκαπιταλιστικών συγκρούσεων, μπορεί να κρατάει αρκετό καιρό. Όποιος, όμως, δεν την βλέπει ενόσω ξετυλίγεται είναι θεόστραβος…

(φωτογραφία: Ούτε μια επέτειο δεν αξίζει…)

Πακέτο!

Παρασκευή 22 Μάρτη. Δεν ξέρουμε τι θα γράψουν οι ιστορικοί του μέλλοντος. Όμως όταν η υπόθεση του brexit πάει να ξεμυτίσει λίγο απ’ την εσωτερική φάκα, απ’ την φάκα μιας εθνικιστικής έπαρσης που δεν έχει πραγματικό έρεισμα στον τωρινό καπιταλιστικό κόσμο και στους συσχετισμούς του, πέφτει στη φάκα της ε.ε.

Η δόλια κυρά May ζήτησε μια παρατασούλα ως τις 30 Ιούνη, χωρίς να είναι δημόσια γνωστό (και σίγουρα όχι αποφασισμένο απ’ το δόλιο house of commons) τι θα την κάνει. Και τι πήρε; Πήρε μια πολύ μικρότερη παρατασούλα, κι αυτήν a la carte. Δείτε ποια ήταν η «σοφή» (έως μακιαβελική…) απόφαση της ε.ε.:

– Αν η δόλια κυρά May καταφέρει να κάνει μια ακόμα ψηφοφορία στη βουλή της την ερχόμενη εβδομάδα, και σ’ αυτήν την ψηφοφορία καταφέρει να εγκριθεί η δυο φορές γκρεμοτσακισμένη συμφωνία της με την ε.ε. (: χωρίς σύνορα μεταξύ ιρλανδίας και βόρειας ιρλανδίας…), τότε η ε.ε. δίνει παράταση ως τις 22 Μάη, για να διευθετηθούν οι τεχνικές λεπτομέρειες του soft διαζυγίου…

– Αν η δόλια κυρά May χάσει κι αυτήν την ψηφοφορία (ή αν αυτή δεν γίνει καν)· κι αν, άρα, η αγγλική πολιτική σκηνή συνεχίσει να μην μπορεί να αποφασίσει τι θέλει, τότε η παράταση τελειώνει 6 βδομάδες νωρίτερα, στις 12 Απρίλη. Μέχρι τότε η κυρά May θα πρέπει να έχει ξεκαθαρίσει μόνο αν το «ενωμένο βασίλειο» θα πάρει μέρος στις ευρωεκλογές ή όχι…

«Κουλό»; «Κουλό»!! Πως θα ήταν δυνατόν να αποφασίσει η δόλια ότι «συμμετέχουμε στις ευρωεκλογές» (δηλαδή: ε, λέμε να φύγουμε απ’ την ε.ε. αλλά θα κάτσουμε ακόμα… μέχρι να φύγουμε…) αφού θα αιωρείται πάνω απ’ το κεφάλι της κυβέρνησής της ένα “BREXIT” με τεράστια γράμματα; Ακόμα κι αν έχει τυπικά την αρμοδιότητα, πως θα πάρει τέτοια απόφαση;

Κι όμως! Αυτοί οι παλιοσαδιστές της ε.ε. συμφώνησαν να «προσφέρουν» στη δόλια κυρά May, σαν δούρειο ίππο, αυτήν την «επιλογή» (της συμμετοχής στις ευρωεκλογές) που πρακτικά σημαίνει μια αισθητά μεγαλύτερη παράταση (μπορεί και για κανά χρόνο) για να αποφασίσει η «κυβέρνα βρετανία» (σαν κοινοβούλιο; σαν «λαός» με ένα ακόμα δημοψήφισμα;) αν θα κάτσει ή θα φύγει απ’ την ε.ε. Αλλά μετά από τόσο brexit ντόρο, δύο χρόνια διαπραγματεύσεων, μια συμφωνία εξόδου, και τα κοινοβουλευτικά μελοδράμaτα των τελευταίων βδομάδων, η συμμετοχή στις ερχόμενες ευρωεκλογές (έστω υπό το πρόσχημα «πάρτε τον χρόνο σας να το σκεφτείτε κι άλλο») δεν μοιάζει με «έξοδο». Μάλλον με συνεσταλμένη επιστροφή του ασώτου μοιάζει…

Αυτό σημαίνει ότι από σήμερα η δόλια κυρά Μay κάνει τον εξής εκβιασμό στο κόμμα της, που θα τον έχει φέρει φρεσκοσυσκευασμένο απ’ τις Βρυξέλλες (προσβάλλοντας, αυτό είναι βέβαιο, την «εθνική μύτη» τους…): είτε θα ψηφίσετε την συμφωνία μου που δεν την γουστάρετε και την έχετε απορρίψει δυο φορές για να φύγουμε ομαλά στις 22 Μάη· είτε πάμε για μαλλιοκούβαρη έξοδο (που την έχετε απορρίψει) στις 12 ή στις 13 Απρίλη… Μοιάζει σα να τους λέει: Βλέπετε αυτό το πιστόλι που κρατάω; Αν δεν με αφήσετε να σας πυροβολήσω στα πόδια, θα πυροβολήσω τα δικά μου… (Αυτό ούτε ο Γιάνης δεν θα το σκεφτόταν!!!)

Τέλεια!!! Για μια πρώην αυτοκρατορία χειρότερα δεν γίνεται! Υπάρχει «λύση 3»; Ίσως: να ρίξουν οι ίδιοι οι βουλευτές της την κυρά May, θεωρώντας την αποτυχημένη διαπραγματεύτρια… Και να πάνε σε εκλογές, για να εκλέξει ο λαός κάποιον «ικανότερο»…

Θα βγει κάτι έτσι; Χλωμό – αλλά στα δράματα η λογική συχνά περισσεύει…

(φωτογραφία πάνω: Αν σκεφτείτε ότι από πολιτική άποψη η «μεγάλη βρετανία» χωράει αυτή την εποχή στο κενό του χτεσινού high five του Tusk με τον Juncker, μπορεί και να μην κάνετε λάθος.

Κάτω: Όχι, η δόλια κυρά May δεν κλαίει στη διάρκεια της ενημέρωσης των δημοσιογράφων μετά την απόφαση της ε.ε… Είναι δυνατός χαρακτήρας· κι άλλωστε έχει την καραpunk συμπάθεια της ασταμάτητης μηχανής· οπότε δεν φοβάται τίποτα!)

Αγγλικές ξινίλες

Πέμπτη 21 Μάρτη. Η δόλια κυρά May ζήτησε, τελικά, μια παρατασούλα ως τις 30 Ιούνη, αλλά μέσα σε μαύρα σύννεφα… Ο δαιμόνιος friend of spirit Junker δήλωσε ότι «αν είναι να αποφασίσουν κάτι να την συζητήσουμε την παράταση – αλλά δεν φαίνεται οτι θα γίνει έτσι. Οπότε δεν μπορούμε να αποφασίσουμε ακόμα».

Μ’ αυτά τα δεδομένα η δόλια κυρά May ίσως σκέφτηκε να αρχίσει κάτι που θα μπορούσε να είναι προεκλογική εκστρατεία. Για πρώτη φορά στη διάρκεια του κοινοβουλευτικού δράματος έκανε μνεία του «λαού»:

Ο κόσμος περιμένει μια απόφαση εδώ και σχεδόν τρία χρόνια. Κουράστηκε απ’ τις αποτυχίες του κοινοβουλίου – και η πρωθυπουργός [σ.σ.: τρίτο πρόσωπο μεγαλοπρέπειας!] μοιράζεται την απογοήτευσή του…

Μήπως να καταργηθεί αυτό το ανίκανο κοινοβούλιο κυρα May; Ή μήπως, στο 95φεύγα, να βάλει επιτέλους την μπάλα στο πλεκτό; Αν το ποδόσφαιρο ήταν κάποτε ένα απ’ τα βασικά εξαγώγιμα είδη του βασιλείου, το «κλωτσάμε την μπάλα στα περιστέρια» δεν ήταν ποτέ χαρακτηριστικό του. Με ποδοσφαιρικούς όρους το βρετανικό κοινό θα έπρεπε να παρακαλάει να σφυρίξει το κοράκι το τέλος αυτού του ματς νωρίτερα, όχι αργότερα. Για να απαλλαγεί απ’ το βάσανο.

Αλλά δεν πρόκειται για μπάλα. Η ε.ε. (μάλλον) θα αποφασίσει μία ή δύο μέρες πριν τις 29 Μάρτη να δώσει μια παρατασούλα – όμως αυτή τη στιγμή δεν ξέρουμε αν θα είναι ως τις 23 Μάη (πριν τις ευρωεκλογές) ή ως τις 30 Ιούνη, που παρακαλάει η κυρά May.

Σε κάθε περίπτωση, όσο η δόλια κυρά πρωθυπουργός βρίσκεται στο κέντρο της σκηνής του δράματος, θα χρειαστεί να κάνει κάποιο αεροπλανικό.

Βόρεια ιρλανδία 1…

Τετάρτη 20 Μάρτη. Η πολύ πρόσφατη παραπομπή σε δίκη ενός άγγλου πεζοναύτη, με την κατηγορία ότι σκότωσε δύο ιρλανδούς άοπλους διαδηλωτές υπέρ των πολιτικών δικαιωμάτων στις 30 Γενάρη το 1972 στο Derry – μετά από 47 ολόκληρα χρόνια! – είναι αυτό που απέμεινε από μια συστηματική προσπάθεια του αγγλικού κράτους να «ξεπλύνει» εκείνο το έγκλημα. Το έγκλημα που καταγράφτηκε στην ιστορία σαν «Ματωμένη Κυριακή» (Bloody Sunday) έμεινε και παραμένει στη συλλογική μνήμη των ιρλανδών, κι όχι μόνο του βορρά. (Το γεγονός ότι, σαν τραγούδι διαμαρτυρίας η υπενθύμιση της Bloody Sunday έγινε μια απ’ τις μεγαλύτερες διεθνείς επιτυχίες των ιρλανδών U2 το 1983, σχετικά στην αρχή της καριέρας τους, είναι συμπληρωματικό. Εδώ μια απ’ τις παλιότερες συναυλίες των U2 με το Bloody Sunday, όταν ο Bono δεν ήταν ακόμα ο καραγκιόζης που έγινε μετά· εδώ ολόκληρη η εντυπωσιακή ταινία / ντοκουμέντο, του 2002, γι’ αυτό το θέμα· κι εδώ το trailer της… Στην ακριβέστατη από ιστορική άποψη ταινία, αν δεν την έχει δει ήδη, θα διαπιστώσετε, μεταξύ άλλων, πού έμαθε τα βασικά ο ισραηλινός στρατός για να κάνει αυτά που κάνει κατά των Παλαιστίνιων..).

Η παραπομπή ενός μόνο απ’ τους δολοφόνους του αγγλικού στρατού εκείνης της σφαγής (του “στρατιώτη F”: για την δολοφονία των διαδηλωτών James Wray και William McKinney, και την απόπειρα δολοφονίας των Joseph Friel, Michael Quinn, Joe Mahon και Patrick O’Donnell) πέφτει, σαν μια «συνωμοσία της Ιστορίας», στη χειρότερη στιγμή τα τελευταία 20 χρόνια, σε σχέση με το «ζήτημα της βόρειας ιρλανδίας». Σε 21 ημέρες απο σήμερα (στις 10 Απρίλη) θα συμπληρωθούν 20 χρόνια απ’ την υπογραφή της «συμφωνίας της μεγάλης Παρασκευής» (του 1998), στο Μπέλφαστ, που «έλυσε» το ζήτημα… Κι ωστόσο το αγγλικό κράτος / κεφάλαιο παραπατάει με τέτοιο τρόπο ώστε να το ξανανοίγει… Πολύ άσχημη σύμπτωση: ένας μόνο που παραπέμπεται σε δίκη (αντί για 17, που ήταν το «απόσπασμα θανάτου»…) επιβεβαιώνει τον ιμπεριαλισμό του Λονδίνου στην ιρλανδία· σε μια στιγμή που όλη η φαντασίωση της επανάκτησης του «αγγλικού μεγαλείου» (συμπεριλαμβανομένου του στρατιωτικού) μέσω brexit κρέμεται σ’ αυτή τη φάση, ακριβώς, απ’ το «ζήτημα της βόρειας ιρλανδίας». Σε μια καινούργια version, συνέχεια όλων των προηγούμενων.

Μιας και η ιστορία της ιρλανδίας δεν είναι γενικά γνωστή στα μέρη μας (όχι, σίγουρα, για τις νεώτερες / ους), μια σύντομη αναδρομή σ’ αυτήν δείχνει το γιατί όλη η ρητορική για το brexit μαζί με την ψήφο υπέρ του απ’ τον «πάντα αθώο (;)» λαό, δεν ήταν απλά μια φάρσα. Μπορεί να αποδειχθεί εγκληματική φάρσα.

(φωτογραφία: Μια στιγμή απ’ την πραγματική «Ματωμένη Κυριακή»…)

Βόρεια ιρλανδία 2…

Τετάρτη 20 Μάρτη. Η ιστορία της κατοχής της ιρλανδίας πάει πίσω στο 1167, όταν εισέβαλλε ο αγγλο-νορμανδικός στρατός και κατέλαβε το νησί. Το ανακάτεμα των πληθυσμών τους επόμενους αιώνες ήταν μικρό, και στην πραγματικότητα ιρλανδοί και άγγλοι έποικοι ζούσαν δίπλα δίπλα αλλά χωριστά.

Η κατάσταση επιδεινώθηκε όταν ο προτεστάντης άγγλος βασιλιάς Ερρίκος ο 8ος “τα έσπασε” με τη Ρώμη και τον πάπα, κάνοντας την θρησκεία (τον προτεσταντισμό) σημαία της ηγεμονίας του – και στην ιρλανδία. To 1534 το τότε αγγλικό κοινοβούλιο ψήφισε τον «νόμο της υπεροχής» που χαρακτήρισε τον Ερρίκο «ανώτατο επικεφαλής σ’ όλο τον κόσμο της αγγλικής εκκλησίας». Την ίδια χρονιά, το 1534, έγινε η πρώτη εξέγερση των (καθολικών) ιρλανδών κατά του αγγλικού στέμματος.

Οι εξεγέρσεις συνεχίστηκαν· αλλά ταυτόχρονα πήρε σάρκα και οστά το σχέδιο της αγγλίας για αλλαγή της δημογραφικής σύνθεσης στην ιρλανδία (που το βλέπουμε τα τελευταία χρόνια;… που το βλέπουμε;…). Εκτάσεις ιρλανδών γαιοκτημόνων κατασχέθηκαν με αποφάσεις του Λονδίνου, και δημιουργήθηκαν διάφοροι οικισμοί προτεσταντών απ’ την αγγλία, την σκωτία και την ουαλλία – ειδικά στο βορρά. Σε πιο μικρούς αριθμούς μέχρι την δεκαετία του 1650, οπότε (υπό τον Cromwell) χλιάδες στρατιώτες του Λονδίνου προικοδοτήθηκαν με γη και εγκαταστάθηκαν στον ιρλανδικό βορρά.

Οι εξεγέρσεις συνεχίστηκαν· και δυνάμωσαν μετά την γαλλική επανάσταση, με την ιρλανδική επανάσταση του 1798 σαν μια κορυφαία στιγμή – εξέγερση που καταστάλθηκε με μεγάλη βαρβαρότητα.

Στις αρχές του 20ου αιώνα, κι ενώ ολόκληρη η ιρλανδία ήταν «επαρχία» του «ενωμένου βασιλείου», δημιουργήθηκε το ιρλανδικό κόμμα Sinn Fein («εμείς μόνοι μας») και δημιουργήθηκαν οι πρώτες ένοπλες πολιτοφυλακές. Τόσο απ’ τους ιρλανδούς όσο και απ’ τους προτεστάντες εποίκους του βορρά. Το 1916, ενώ συνεχιζόταν ο Α παγκόσμιος πόλεμος, οι ιρλανδοί ξαναξεσηκώθηκαν – και πάλι καταστάλθηκαν με κάθε δυνατότητα τρομοκρατικής βίας που διέθετε το «ενωμένο βασίλειο». Αλλά όταν ένα χρόνο μετά, στις εκλογές του 1917, οι 73 βουλευτές του Sinn Fein αρνήθηκαν την συμμετοχή τους στο αγγλικό κοινοβούλιο και δημιούργησαν ένα παράνομο ιρλανδικό αντίστοιχο, άρχισε να γίνεται σαφές ότι η αγγλική κυριαρχία δεν θα μπορούσε να διαρκέσει για πολύ ακόμα. Εν τέλει, το 1937, το Λονδίνο αναγνώρισε την ανεξαρτησία του μεγαλύτερου μέρους του νησιού (κι έτσι δημιουργήθηκε το ιρλανδικό κράτος), όχι όμως και του βορρά, που παρέμεινε αγγλική κτήση.

Παρότι η δημιουργία ιρλανδικού κράτους μετρίασε τις «πιέσεις» προς το «ενωμένο βασίλειο», η μόνο μερική υποχώρηση και η διαίρεση του νησιού με την συνεχιζόμενη κατοχή του βορρά έγινε η βάση ενός καινούργιου γύρου συγκρούσεων…

Και ανασταίνεται σήμερα χάρη στους … brexiters…

Βόρεια ιρλανδία 3…

Τετάρτη 20 Μάρτη. Η εξέγερση (στην βόρεια ιρλανδία πια) ξαναβγήκε στην πρώτη γραμμή το 1966 – μέσα στον γενικότερο (παγκόσμιο) ρεύμα του νεολαιίστικου ριζοσπαστισμού. Η καταστολή ήταν πάντα σκληρή. Το 1969 δημιουργήθηκε το ένοπλο τμήμα της εξέγερσης: ο «provisional irish republican army», γνωστός σαν (P)IRA, με πολιτικό στόχο την απελευθέρωση του βορρά απ’ τους άγγλους και την ενοποίηση της ιρλανδίας. Ο αγώνας του IRA εντάχτηκε ομαλά στον παγκόσμιο γαλαξία των απελευθερωτικών/ αντιαποικιακών κινημάτων της περιόδου εκείνης, στη λατινική αμερική, στην αφρική, στην ανατολική ασία (βιεντάμ, ινδοκίνα), στη μέση Ανατολή (παλαιστίνη). Το “παγκόσμιο ’68”, το απροειδοποίητο και γιγάντιο ξέσπασμα των αρνήσεων του οποίου διάφοροι άσχετοι και ανιστόρητοι βαυκαλίζονται ακόμα να παριστάνουν τους απογόνους, είχε πάρα πολύ “βόρεια ιρλανδία” – όπως είχε και πάρα πολύ “παλαιστίνη”…

Kαι έδωσε συγκλονιστικές (αν και αποτυχημένες) κορυφώσεις, όπως η μαζική απεργία πείνας των αιχμάλωτων / φυλακισμένων μελών του IRA με στόχο την αναγνώρισή τους ως πολιτικών κρατουμένων, το 1981. Μια φοβερή εκστρατεία «το σώμα μου σαν όπλο» σε μια ακόμα τρομερή εποχή· που τέλειωσε σε βαθύ πένθος: με τον θάνατο 10 απεργών πείνας (ο πιο γνωστός ήταν ο πρώτος νεκρός, ο Bobby Sands…)

Η σφαγή της «ματωμένης Κυριακής» τον Γενάρη του 1972 είχε δώσει ήδη μεγάλη ώθηση στον IRA και στην ένοπλη δράση του· αλλά και η σκληρότητα του αγγλικού στρατού και των ένοπλων προτεσταντών εποίκων μεγάλωνε επίσης. Η κλιμάκωση, μετά την αποτυχία της απεργίας πείνας λόγω της αδιαλλαξίας της Θάτσερ, οδηγούσε, απλά, σ’ ένα στρατιωτικό αδιέξοδο. Ωστόσο η κατάρρευση του ανατολικού μπλοκ και το τέλος του «ψυχρού» (3ου παγκόσμιου) στις αρχές της δεκαετίας του ’90, άλλαξαν τα δεδομένα. Εκείνο που αποδείχθηκε επιπλέον καθοριστικό ήταν η εκλογή του Bill Clinton στην Ουάσιγκτον το 1992: οι ιρλανδοί των ηπα (μετανάστες απ’ τα τέλη του 19ου αιώνα οι περισσότεροι) ήταν βασικοί ψηφοφόροι των «δημοκρατικών»· ενώ, επιπλέον, «το τέλος της ιστορίας» και «η νίκη του φιλελευθερισμού» δεν μπορούσαν να δικαιολογήσουν την συνέχιση του εσωτερικού πολέμου στην αγγλία.

Έτσι, αρχίζοντας απ’ τον Δεκέμβρη του 1993, το Λονδίνο άρχισε να υποχωρεί σταδιακά. Ύστερα από εντατικές διαπραγματεύσεις (με την μεσολάβηση και των κυβερνήσεων Clinton), τον Απρίλη του 1998 ψηφίστηκε στο Μπέλφαστ η «συμφωνία της μεγάλης Παρασκευής» που τέλειωνε οριστικά τον πόλεμο, αναγνώρισε ορισμένες αρμοδιότητες (και θεσμικές σχέσεις) του ιρλανδικού κράτους στην βόρεια ιρλανδία, διαμόρφωσε ένα «μικτό σύστημα» διακυβέρνησης της βόρειας ιρλανδίας (μικτές τοπικές κυβερνήσεις από κόμματα των καθολικών και των προτεσταντών) διατηρώντας ωστόσο την βόρεια ιρλανδία σαν τμήμα της επικράτειας του «ενωμένου βασιλείου». Ένα απ’ τα βασικά σημεία της συμφωνίας ήταν ότι το Λονδίνο αναγνώριζε, για πρώτη φορά στην ιστορία, ότι η θέληση ενός μεγάλου μέρους των βορειο-ιρλανδών (οι καθολικοί) για ένωση με την ιρλανδία είναι νόμιμη. Όπως ότι είναι νόμιμο δικαίωμά τους να έχουν μαζί με την αγγλική και την ιρλανδική υπηκοότητα· ή και μόνο την δεύτερη. Ένα ακόμα βασικό σημείο, απ’ την άλλη μεριά, ήταν ότι το Δουβλίνο έβαλε στο ιρλανδικό σύνταγμα άρθρο που αναγνωρίζει ότι η βόρεια ιρλανδία ανήκει στο «ενωμένο βασίλειο».

Σημαντικός παράγοντας της επίτευξης της συμφωνίας εκείνης, πέρα απ’ τις αμερικανικές πιέσεις στο Λονδίνο, ήταν οπωσδήποτε το γεγονός ότι Λονδίνο και Δουβλίνο ανήκαν στην ε.ε.. Πράγμα που σήμαινε ότι ένας μεγάλος όγκος ελευθεριών που καταργούσε τα ενδο-ευρωπαϊκά σύνορα διαμορφωνόταν ήδη σαν ευρωπαϊκή νομοθεσία. Η κατάργηση των συνόρων ανάμεσα στη βόρεια και την υπόλοιπη ιρλανδία ήταν, τεχνικά και πρακτικά, μια εύκολη υπόθεση…

Κι αυτό είναι το ζήτημα που έχει ξαναμπεί στον πάγκο του χασάπη με την υπόθεση του brexit: αν το Λονδίνο βγεί απ’ την ε.ε., ποια θα είναι η «τύχη» της βόρειας ιρλανδίας; Θα πρέπει να ακολουθήσει το Λονδίνο, και άρα να ξαναχωριστεί απ’ το ιρλανδικό κράτος, τινάζοντας έτσι την πριν 20 χρόνια συμφωνία; Θα πρέπει να κρατήσει τις σχέσεις που έχει τώρα (να παραμείνει, δηλαδή, στην ε.ε.) ενώ είναι ταυτόχρονα μέρος του «ενωμένου βασιλείου», μεταφέροντας όμως μ’ αυτόν τον τρόπο τα σύνορα (τα τελωνεία, τους αστυνομικούς ελέγχους κλπ) στα δυτικά λιμάνια της σκωτίας, της αγγλίας και της ουαλίας;

(φωτογραφία: Ο Bobby Sands – δεξιά, με το κόκκινο πουλόβερ, εννοείται: πριν φυλακιστεί! Ο αργός, μέρα τη μέρα θανατός του, όπως και των υπόλοιπων ιρλανδών φυλακισμένων απεργών πείνας του IRA το 1981, μαζί με τον θάνατο από απεργία πείνας του μέλους της γερμανικής αντάρτικης οργάνωσης RAF Holger Meins, που είχε προηγηθεί – το 1974 – ήταν γεγονότα που σημάδεψαν ανεξίτηλα το πάθος αλλά και το αδιέξοδο, το αδιέξοδο αλλά και το πάθος μιας εποχής παγκόσμιου εργατικού / κοινωνικού / πολιτικού ριζοσπαστισμού…

Κανείς δεν περίμενε τότε ότι κάποτε θα έρθει μια στιγμή όπου κάθε τσόλι θα καμαρώνει παριστάνοντας εκ του ασφαλούς το “βαρύ πεπόνι”. Κανείς δεν περίμενε αυτόν τον selfie βούρκο των τωρινών καιρών. Οι περισσότεροι χώθηκαν έγκαιρα ή όποτε τους δόθηκε η ευκαιρία και έχουν βολευτεί στη ζεστούλα του.

Οπότε και εναντίον του είμαστε υποχρεωμένοι να πολεμάμε…)

Βόρεια ιρλανδία 4…

Τετάρτη 20 Μάρτη. Η (επιφανειακά τουλάχιστον) cool στάση της κοινωνικής βάσης και η μάλλον παραπλανητική ειδησειογραφία υποτιμούν το ζήτημα στους τωρινούς καιρούς. Είναι μια αόρατη απώθηση. Το προτεσταντικό (ακροδεξιό) κόμμα στη βόρεια ιρλανδία δεν δέχτηκε την συμφωνία του 1998. Για να γίνουν τα πράγματα χειρότερα σήμερα, αυτό το κόμμα (DUP), με τους 10 βουλευτές του, είναι το κόμμα – κλειδί για την κυβέρνηση των συντηρητικών της δόλιας κυρά May. Χωρίς αυτούς η κυβέρνησή της πέφτει, καθόλου ηρωϊκά… Και δείχνει διάθεση το DUP να πάρει την ρεβάνς απ’ την «συμφωνία της μεγάλης Παρασκευής»: απορρίπτει την συμφωνία της κυρά May με την ε.ε. ακριβώς επειδή δεν ξαναφτιάχνει σύνορα μεταξύ ιρλανδίας και βόρειας ιρλανδίας. Πάντα οι προτεστάντες απόγονοι των άγγλων αποίκων ήταν πολωτικοί στη βόρεια ιρλανδία· και τώρα θεωρούν ότι έχουν βρει την ευκαιρία να σύρουν το κάρο του brexit τραβώντας ξανά το Μπέλφαστ μακριά απ’ το Δουβλίνο…

Όμως και το ιρλανδικό κράτος είναι στην ε.ε.! Καμμία κυβέρνηση στο Δουβλίνο δεν πρόκειται να κάνει ούτε μισό βήμα απ’ την τωρινή κατάσταση στις σχέσεις ιρλανδίας – βόρειας ιρλανδίας. Εννοείται πως οι καθολικοί ιρλανδοί είτε στο βορρά είτε στο νότο δεν έχουν καμία όρεξη για νέο αντάρτικο. Μια χαρά ζουν τα τελευταία 20 χρόνια. Αλλά όσο το brexit είναι «η μόνη απόφαση στην πόλη» είναι πρακτικά αδύνατο να μείνουν όλοι ευχαριστημένοι.

Ούτε η δόλια κυρά May (φανατική bremainer, μην το ξεχνάμε) θα ήθελε να βάλει φωτιά στα τόπια! Όμως μόλις 9 ημέρες πριν το (με τα τωρινά δεδομένα) «σφύριγμα της λήξης» για την «έξοδο», χωρίς «γη της επαγγελίας» να ανοίγεται κάπου στον ορίζοντα, το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να παρακαλέσει (κυριολεκτικά…) για μια μικρή παράταση – με άγνωστο περιεχόμενο και σκοπό.

Όλα είναι δύσκολα πια. Με ή χωρίς την παράταση. Τσάι και προσευχή προτείνει η αγγλικανική εκκλησία…. Ίσως και τσίγκινα σωβρακάκια…

Τόσους αιώνες μετά την «κατάκτηση της ιρλανδίας», 80 και κάτι χρόνια μετά την δημιουργία ιρλανδικού κράτους στο διαμελισμένο νησί και 20 χρόνια μετά την επίτευξη μιας συμβιβαστικής ειρηνικής διευθέτησης για το «βορειο-ιρλανδικό πρόβλημα», πλησιάζοντας στην κορύφωση των ενδοκαπιταλιστικών αναμετρήσεων για μια ακόμα φορά, στον 21ο αιώνα πια, το γεγονός ότι ο αγγλικός ιμπεριαλισμός κράτησε για λογαριασμό του αυτό το κομμάτι γης που λέγεται «βόρεια ιρλανδία» γονατίζει («πολιτικά» σίγουρα…) τις ελπίδες των αφεντικών του για ανασύσταση της global britain…

Δεν υπάρχει θεός, και διάφοροι νομίζουν ότι ξεπέρδεψαν, φροντίζοντας χωρίς ενοχές για την επι γης κόλαση. Υπάρχει, όμως, η Ιστορία – που δεν τέλειωσε!… (Κι αυτό θα έπρεπε να το έχουν καταλάβει τα διάφορα μαθητούδια της αγγλικής αυτοκρατορίας εδώ κι εκεί…) Δεν υπάρχει κανένας “νόμος της ιστορίας” που να απαγορεύει τα πισωγυρίσματα. Δεν υπάρχει κανένας νόμος της ιστορίας που να λέει πως όταν ξύνεις τις πληγές δεν θα ξαναματώσουν.

Δεν υπάρχει κανένας νόμος της ιστορίας που να αποφαίνεται “αυτοί νίκησαν για πάντα”…

Όχι αστεία!

Τρίτη 19 Μάρτη. Εκτός απ’ την ασταμάτητη μηχανή χιούμορ φαίνεται ότι δεν έχει ούτε ο John Bercow (πάνω φωτογραφία…) – που συμβαίνει να είναι άγγλος και πρόεδρος του house of commons… Δεν έφαγε την «τρίπλα» της δόλιας κυρά May, και της έβγαλε όχι κίτρινη αλλά κόκκινη κάρτα: Δεν μπορείς κυρία πρωθυπουργέ να βάλεις ξανά σε ψηφοφορία το ίδιο σχέδιο που απορρίφθηκε τις προάλλες! Μόνο αν έχουν γίνει αξιόλογες αλλαγές.. Έχουν γίνει; Όχι. Οπότε τρίτη ψηφοφορία γιοκ!!!

Ο (κατά την γνώμη μας) γελοίος εκβιασμός της κυρά May κόπηκε εν τη γεννέσει του. Τώρα, το μόνο που της απομένει, είναι να πάει στις Βρυξέλες και να πείσει τους «εταίρους» για μια μικρή παράταση, δύο μηνών χοντρικά. Και μέσα σ’ αυτό το δίμηνο; Νέο δημοψήφισμα; Εκλογές; Κηδεία; Θα φανεί. Ωστόσο ακόμα κι αυτή η μικρή παράταση δεν είναι σίγουρη. Οι χαιρέκακοι στην ήπειρο (: ευρώπη) μιλάνε για «βρετανικό τσίρκο» που, απλά, θα συνεχίσει τα ίδια νούμερα και τους επόμενους μήνες. Οποία αγένεια προς την αυτού εξοχότητα την βασίλισσα!!!Οποία αγένεια προς τον γέροντα βρετανικό λέοντα!

Υπάρχει, πάντως, ακόμα ελπίδα. Κι αυτή βρίσκεται στην ιστορική συνέχεια του αγγλικού φλέγματος. Λένε ότι στη διάρκεια της Μεγάλης Κρίσης στις αρχές της δεκαετίας του ’30, o τότε βασιλιάς George ο 6ος έκανε περιοδείες «ανύψωσης του ηθικού» στις παρηκμασμένες βιομηχανικές πόλεις, με τις στρατιές των ανέργων και τα συσσίτια, συστήνοντας υπομονή και προσευχή.

Τώρα, οι αρχιτράγοι του York και του Canterbury, συνεπείς στην αποστολή «ψυχραιμία παιδιά», συστήνουν προσευχή και τσάι…

Πάλι καλά. Θα μπορούσαν να συμβουλέψουν τον λαό να έχουν όλοι δαγκωμένες στις πιστωτικές τους κάρτες – σε μια παραλλαγή του παλιού γνωστού ανέκδοτου…

Είτε 10 μέρες απομένουν για το brexit, είτε 110, δεν θα γίνει δα και η συντέλεια του κόσμου!!!