Xρόνος

Δευτέρα 30 Οκτώβρη. Για να εξαλείψει, ή να μετριάσει, τις συνέπειες της ανεξέλεγκτης επιτάχυνσης, το καπιταλιστικό σύστημα (οι ειδικοί του) κατασκευάζουν μια ιδέα ευρείας κατανάλωσης: το διαρκές «τώρα». Η ψευδής αιωνιότητα του παρόντος συνταιριάζεται με την εξίσου ψευδή αιωνιότητα του παρελθόντος, τις μυθοποιήσεις του, που δεν κοστίζουν τίποτα ή είναι φτηνότερες απ’ τα περισσότερα εμπορεύματα. Ακολουθεί η κατά βούληση μυθοποίηση του μέλλοντος.

Το κατασκεύασμα γίνεται με χαρά ή συγκατάβαση αποδεκτό απ’ τους υποτελείς: είναι (σχετικά) καταπραϋντικό. Τους επιτρέπει (αν δεν τους υποδεικνύει) να αγαπήσουν τις αλυσίδες τους: αυτό λέγεται νοσταλγία, και σημαίνει τον πόνο (αν είναι δυνατόν: την εξαγωγή του, τον πόνο των Άλλων) στο όνομα της Επιστροφής (στο μυθοποιημένο παρελθόν).

Ή λέγεται:

Συλλογιστείτε το σκοτάδι και την παγωνιά
Σε τούτη την κοιλάδα που ηχεί απ’ τους θρήνους.
Brecht, Η όπερα της πεντάρας

Ο Fustel de Coulanges συνιστά στον ιστορικό που θέλει να ξαναζήσει μια εποχή, πως πρέπει να βγάλει απ’ το μυαλό του όλα όσα γνωρίζει από τη μετέπειτα εξέλιξη της ιστορίας. Δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος χαρακτηρισμού της μεθόδου με την οποία ήρθε σε ρήξη ο ιστορικός υλισμός. Πρόκειται για μια διαδικασία ταύτισης. Αφετηρία της είναι η νωθρότητα της καρδιάς, η ακηδία, που αρνείται απεγνωσμένα να συλλάβει την αυθεντική ιστορική εικόνα, που τόσο φευγαλέα αστράφτει. Οι θεολόγοι του μεσαίωνα τη θεωρούσαν ως την πρωταρχική πηγή της θλίψης.

Ο Flaubert, που του ήταν οικεία, γράφει: “Peu de gens deνineront combien il a fallu etre triste pour ressusciter Carthage”*. H φύση αυτής της θλίψης γίνεται σαφέστερη όταν τίθεται το ερώτημα με ποιόν ταυτίζεται στ’ αλήθεια ο ακολουθητής του ιστορικισμού. Η απάντηση είναι αναμφισβήτητη: με τον νικητή.

 Όμως οι εκάστοτε κυρίαρχοι είναι οι κληρονόμοι όλων όσων νίκησαν κατά το παρελθόν. Έτσι η ταύτιση με τον νικητή αποβαίνει κάθε φορά προς όφελος των εκάστοτε κυρίαρχων. Ο ιστορικός υλιστής ξέρει τι σημαίνει αυτό. Όποιοι μέχρι σήμερα αναδείχτηκαν νικητές βαδίζουν στη θριαμβευτική πομπή μαζί με τους σημερινούς κυρίαρχους πάνω από τους υποταγμένους. Τα λάφυρα συνοδεύουν, όπως συνέβαινε πάντοτε, τη θριαμβευτική πομπή. Ονομάζονται όλα αυτά πολιτιστική κληρονομιά και στο πρόσωπο του ιστορικού υλιστή θα συναντήσουν έναν αποστασιοποιημένο παρατηρητή. Γιατί, χωρίς εξαίρεση, οτιδήποτε εξετάζει από αυτά έχει μια καταγωγή που δεν μπορεί να τη σκεφτεί δίχως φρίκη.

Χρωστάνε την ύπαρξή τους όχι μόνο στον κόπο των μεγαλοφυών που τα δημιούργησαν, αλλά και στην ανώνυμη βαριά δουλική εργασία των συγχρόνων τους. Δεν έχει υπάρξει ποτέ τεκμήριο πολιτισμού που να μην είναι ταυτόχρονα τεκμήριο βαρβαρότητας. Κι όπως ένα τέτοιο τεκμήριο δεν στερείται βαρβαρότητας, το ίδιο ισχύει και για τη διαδικασία μεταβίβασης, με την οποία πέφτει από το ένα χέρι στο άλλο. Γι’ αυτό ο ιστορικός υλιστής απομακρύνεται από αυτό όσο γίνεται περισσότερο. Θεωρεί καθήκον του την κάθαρση της ιστορίας ενάντια στο ρεύμα**.

 * Ελάχιστοι άνθρωποι μπορούν να μαντέψουν πόσο χρειάστηκε να είναι κανείς θλιμμένος για να αναστηθεί η Καρχηδόνα.

** “…ακόμη και με πυρακτωμένη λαβίδα, αν χρειαστεί”. Έτσι ολοκλήρωνε το συλλογισμό ο Benjamin στις σημειώσεις του.

(Walter Benjamin, Θέσεις για την φιλοσοφία της Ιστορίας, 1940)

Τιμή τους και καμάρι τους!

Κυριακή 29 Οκτώβρη. Αφού έγιναν (χτες) τα επετειακά κηρύγματα για το υψηλό δημοκρατικό φρόνιμα του ελληνικού λαού και την αδιάλλακτη μάχη του κατά του φασισμού (το 1940) καιρός να γυρίσει το ελλαδιστάν στις δουλειές του. Με τον φασισμό.

Σήμερα ξεκινάει ένας ακόμα γύρος, ο νούμερο 5, των κοινών αεροναυτικών ασκήσεων Αθήνας – Καΐρου, με το όνομα «μέδουσα». Φαίνεται ότι κάποια απ’ τις δύο πρωτεύουσες βιάζεται να βελτιώσει τη φόρμα της: η προηγούμενη «μέδουσα» είχε γίνει μόλις τον περασμένο Δεκέμβρη. Του ’16. Στη «μέδουσα» του ’15 είχε τιμήσει την Αθήνα με την υψηλή παρουσία του ο ίδιος ο Sisi.

Υπάρχει λοιπόν κάποιο «επίσημο ματς» στον κοντινό ορίζοντα; Ή απλά ο αιγυπτιακός στρατός, καλοπροπονημένος όπως είναι στην εσωτερική καταστολή, προσπαθεί να ανέβει κατηγορία και εκτός συνόρων; Κι αν γίνει και η αιγυπτιακή χούντα ένας «βράχος σταθερότητας» μέσα στην «ασταθή μέση Ανατολή», τι θα κάνει ο αντίστοιχος ελληνικός; Θα παριστάνει την Σκύλα απέναντι απ’ την Χάρυβδη;

Πάντως ένα ισραηλινό «στρατο»site περιγράφει ως εξής την κατάσταση τον περασμένο Δεκέμβρη:

… Η ελλάδα και η αίγυπτος έχουν να αντιμετωπίσουν παρόμοιες αρνητικές συνέπειες απ’ την αστάθεια στη μέση Ανατολή. Η αίγυπτος είναι θύμα του ισλαμικού εξτρεμισμού και της τρομοκρατίας [αλλά, αν δεν κάνουμε λάθος, αυτοί οι παλιοτρομοκράτες δεν έχουν ούτε πλοία ούτε αεροπλάνα…] ενώ η ελλάδα ζει με το άγχος τρομοκρατικών απειλών. [;;;;] Περίπου ένα εκατομμύριο πρόσφυγες απ’ την συρία και το ιράκ πέρασαν απ’ την ελλάδα στο δρόμο για την ευρώπη, ενώ την ίδια στιγμή στην αίγυπτο βρίσκονται εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες, οι περισσότεροι σύριοι. [;;;; αυτό είναι εντελώς καινούργιο!!] Και οι δύο χώρες έχουν άσχημες σχέσεις με την τουρκία.

Για να αντιμετωπίσουν το ζήτημα της ασφάλειας, ο αιγύπτιος υπ.αμ. Sedki Sobhi και ο έλληνας Πάνος Καμμένος, συναντήθηκαν τον Απρίλη του 2015 [νωρίς νωρίς: οι φαιορόζ θα πρέπει να είχαν δει κάποιο όνειρο… με καμήλες…] και κουβέντιaσαν τις προοπτικές βελτίωσης της συνεργασίας και των σχέσεων μεταξύ των στρατών των δύο κρατών. Ένα μήνα μετά μονάδες της ελληνικής πολεμικής αεροπορίας έφτασαν στην αίγυπτο και συμμετείχαν στις κοινές αιγυπτο-ελληνικές αεροπορικές ασκήσεις «Horus 2015», και τον Δεκέμβρη του 2015 αιγυπτιακά αεροπλάνα και πλοία πήγαν στην ελλάδα και συμμετείχαν στην διακλαδική άσκηση «Medusa 2015″.

Τον Δεκέμβρη του 2015 ο αιγύπτιος πρόεδρος Abdel Fattah El-Sisi υπέγραψε μια συμφωνία με τον κύπριο ομόλογό του Νίκο Αναστασιάδη και τον έλληνα πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα που φέρνει τις τρεις χώρες σε κοινή δράση για την ενέργεια και ζητήματα ασφάλειας. Η συμφωνία επιβεβαίωσε την αποφασιστικότητα των τριών χωρών να αντιμετωπίσουν την τρομοκρατία και την παράνομη μετανάστευση, αναπτύσσοντας παράλληλα οικονομικά projects που θα οφελήσουν και τις τρεις χώρες, συμπεριλαμβανόμενου ενός σχεδίου εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων φυσικού αερίου και υδρογονανθράκων στην περιοχή…

Και «ο αγώνας κατά του φασισμού»; Μόνος του θα τον αντιμετωπίσει ο καθένας; Ας μας ενημερώσουν είτε ο ψεκασμένος, είτε ο ογκόλιθος, είτε ο ψόφιος κοριός: αυτά τα κόλπα με την «πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική» δεν τα πιάνουμε.

Εκτός αν δεν είναι «πολυδιάστατη» και είναι «πολυπλόκαμη». Κάτι σαν μέδουσα…

(Χρειάζεται να αναφέρουμε ότι στην “μέδουσα” θα είναι παρατηρητές και αμερικάνοι με ισραηλινούς; Δεν χρειάζεται…)

«Ασταθής μέση Ανατολή»…

Κυριακή 29 Οκτώβρη. Στο ενοποιημένο πια (μπορούμε να το αντιμετωπίζουμε έτσι) συρο-ιρακινό πεδίο μάχης, το ενδιαφέρον εντοπίζεται σε τρία σημεία. Το ένα είναι τα συρο-ιρακινά σύνορα, δίπλα στον Ευφράτη. Εδώ, απ’ την ιρακινή μεριά, ο στρατός και οι pmu, με μια γρήγορη προέλαση, έχουν σχεδόν ανακαταλάβει τις περιοχές του isis, και βρίσκονται κάτι παραπάνω από 10 χιλιόμετρα έξω απ’ το ιρακινό συνοριακό χωριό al Qa’im. Απ’ την απέναντι πλευρά, την συριακή, τα πράγματα δείχνουν ως τώρα πιο δύσκολα για τον στρατό του Άσαντ ‘n’ friends. Προχωρούν από δύο μεριές, πολεμώντας τον isis, προς το συριακό συνοριακό χωριό Abu Kamal, στην δυτική μεριά του Ευφράτη Αλλά οι ypg, στην ανατολική, επειδή δεν πολεμούν, κατεβαίνουν πιο γρήγορα. Και δεν αποκλείουμε να προσπαθήσουν να καταλάβουν πρώτοι το Abu Kamal, ή να προσπαθήσουν να ανακόψουν την προώθηση του μπλοκ της Αστάνα και την αποκατάσταση της συγκεκριμένης οδικής σύνδεσης ανάμεσα στη Βαγδάτη και την Δαμασκό. Αν συμβεί κάτι τέτοιο θεωρούμε πάρα πολύ πιθανό ότι θα υπάρξει σύγκρουση. (Εκτός αν οι pmu, που είναι αρκετά πιο κοντά, περάσουν τα σύνορα με την άδεια του Άσαντ, και ενισχύοντας τον απ’ τα δυτικά βραχίονα της επίθεσης του συριακού στρατού και της Χεζμπ’ αλλάχ, φτάσουν έγκαιρα στο Abu Kamal).

Τα άλλα δύο σημεία ενδιαφέροντος είναι γύρω απ’ τον κουρδικό θύλακα της Afrin (στη συρία) και κοντά στα τριεθνικά σύνορα ιράκ – συρίας – τουρκίας, στο βόρειο ιράκ. Στην συριακή περίπτωση ο τουρκικός στρατός ενισχύει τις θέσεις του στα βόρεια της περιοχής του Idlib, εντείνοντας την περικύκλωση του ypgκρατούμενου θύλακα. Στο βόρειο ιράκ πάλι, ο ιρακινός στρατός και οι pmu επιδιώκουν να «τελειώσουν την δουλειά», ανακαταλαμβάνοντας το συνοριακό πέρασμα ιρακ – τουρκίας στο χωριό Zakho, «ελευθερώνοντας» έτσι εντελώς την διαδρομή του αγωγού Κιρκούκ – Τσεϊχάν. Προς το παρόν γίνονται διαπραγματεύσεις για την αποχώρηση των περμεργκά.

Το «ζόρικο» ζήτημα τώρα είναι ένα: αν η Ουάσιγκτον, μέσω των proxies της ypg, θα προσπαθήσει ή/και θα καταφέρει όντως να κόψει τον δρόμο Βαγδάτη – Δαμασκός, που είναι επίσης ο δρόμος Τεχεράνη – Μεσόγειος. Κατά τα άλλα, παρότι υπάρχει ακόμα μια περιοχή isis μεταξύ ιράκ και συρίας, η υπόθεση έχει ουσιαστικά τελειώσει πια.

“Ασταθής μέση Ανατολή”; Αυτοί που βολεύονται με την “αστάθεια” (επειδή πουλάνε “σταθερότητα”) δεν κρύβονται πια.

Cyberπόλεμος

Κυριακή 29 Οκτώβρη. Το Kaspersky lab είναι μια πολύ γνωστή ρωσική εταιρεία κυβερνοασφάλειας, με τα κεντρικά της γραφεία στη Μόσχα, και παραρτήματα στις ηπα και αλλού. Μέχρι πρόσφατα η αμερικανική διοίκηση ήταν καλός πελάτης της Kaspersky, ακόμα και για υπολογιστικά συστήματα του πενταγώνου και της cia: οι αμερικάνοι cyberειδικοί είχαν ελέγξει και ξαναελέγξει το λογισμικό της ρωσικής εταιρείας, και δεν είχαν βρει οτιδήποτε ύποπτο ή μεμπτό.

Αλλά τώρα μπορεί να ξεσπάσει καυγάς. Ειδικά εφόσον οι ρώσοι έχουν ξαναγίνει εχθροί. Μια ισραηλινή ομάδα κυβερνοκατασκοπείας, η Unit 8200, “διέρρηξε» υπολογιστές της Kaspersky και βρήκε απόρρητα αμερικανικά ντοκουμέντα, συμπεριλαμβανομένου πηγαίου κώδικα που είναι βασικός για τα προγράμματα εθνικής ασφάλειας των ηπα.

Το πιο σημαντικό εύρημα ήταν ένας κώδικας εξελιγμένη εκδοχή του περιβόητου Stuxnet, του κώδικα που είχαν αναπτύξει από κοινού πριν λίγα χρόνια η αμερικανική nsa και η unit 8200, για να κτυπήσουν το πυρηνικό πρόγραμμα του ιράν. Αυτός ο «γυιός του Stuxnet” ήταν επίσης αμερικανοϊσραηλινής κατασκευής και προοριζόταν για στρατιωτική χρήση: για να μπλοκάρει ραντάρ και πυραυλικά συστήματα των «εχθρών». Το ότι βρέθηκε στους υπολογιστές της Kaspersky θεωρείται ξεγυρισμένο χαστούκι.

Η εταιρεία, βέβαια, δίνει μια κάποια εξήγηση: ότι το υλικό που βρέθηκε να κατέχει προερχόταν από έναν υπολογιστή πελάτη της, υπαλλήλου της nsa, που χρησιμοποίησε με λανθασμένο τρόπο ένα antivirus πρόγραμμα της Karpersky που είχε στόχο να καταστρέψει ένα malware που θα απέτρεπε την αντιγραφή του υλικού, οπότε η εταιρεία ανάγκαστηκε να κάνει την αντιγραφή για να γίνει σωστά η δουλειά. Και ότι ο ίδιος ο Eugene Kaspersky ζήτησε την καταστροφή των αμερικανικών αρχείων, ώστε να μην διαρρεύσουν σε τρίτους.

“Ατύχημα” δηλαδή… Μπορεί να στέκει, μπορεί και όχι. Εκείνο που αποκλείεται είναι να βγει η ρωσική εταιρεία και να παραδεχτεί ότι κάνει (και) κατασκοπεία. Όσο για την Ουάσιγκτον και τα μηχανήματά της; Ζήτησε να αντικατασταθεί το λογισμικό της Karpersky απ’ τους υπολογιστές των υπηρεσιών ασφαλείας. Αλλά αν όντως η ρωσική εταιρεία κάνει κατασκοπεία, δεδομένου του υψηλού επιπέδου των τεχνικών της, μπορεί να είναι αργά…

Βρώμικος πόλεμος

Κυριακή 29 Οκτώβρη. Ίσως δεν τα τσέκαραν καλά τα αρχεία τα σχετικά με την δολοφονία του Κένεντυ που δόθηκαν στη δημοσιότητα. Γιατί κάπου βρέθηκαν ορισμένες «ιδέες» που μπορεί να μην προχώρησαν τότε, αλλά θυμίζουν πολλά βρώμικα και αιματηρά των τελευταίων χρόνων:

… Μπορούμε να δημιουργήσουμε μια εκστρατεία ενός τρομοκρατικού κουβανικού πυρήνα στο Μαιάμι, σε άλλες πόλεις της Φλόριντα, ακόμα και στην Ουάσιγκτον… Η πυρoδότηση λίγων βομβών σε προσεκτικά επιλεγμένα σημεία, η σύλληψη ενός κουβανού πράκτορα και η αποκάλυψη κατάλληλα προετοιμασμένων ντοκουμέντων που θα δείχνουν την εμπλοκή της κούβας, θα βοηθούσαν στην προώθηση της ιδέας μιας ανεύθυνης κυβέρνησης αναφέρεται σε κάποιο απ’ τα αποχαρακτηρισμένα αρχεία.

It sounds familiar; Μπορεί να ονομαστεί από “προβοκάτσιες” έως και «ανορθόδοξος πόλεμος»… Παρόμοια τα έχει κάνει το ελληνικό βαθύ κράτος· δεν θα τα έχει κάνει, στην κλίμακα που του αναλογεί, το αμερικανικό και όχι μόνο;

Καταλωνία

Σάββατο 28 Οκτώβρη. Τελικά «πέρασαν το ποτάμι»: το καταλανικό κοινοβούλιο κήρυξε την ανεξαρτησία (ή, πιο σωστά: την εκκίνησή της), με 70 ψήφους υπέρ σε σύνολο 135. Μια ώρα μετά το ισπανικό καθεστώς, όπως ήταν αναμενόμενο, άλλαξε την κοίτη: ενεργοποίησε τις δυνατότητες του περιβόητου άρθρου 155· και ο Rajoy διέλυσε το κοινοβούλιο (της Καταλωνίας) και προκήρυξε εκλογές για τις 21 Δεκέμβρη. Έτσι το σύνολο της καταλανικής κοινωνίας μπαίνει σε μια δίμηνη (ίσως και μεγαλύτερης διάρκειας…) διανοητική, συναισθηματική και πολιτική πρέσσα: απ’ την μια μεριά η υπεράσπιση της κρατικής ανεξαρτησίας· και απ’ την άλλη οι προκηρυγμένες απ’ τη Μαδρίτη εκλογές. Αυτό έχει ένα τουλάχιστον κρίσιμο αποτέλεσμα: συμπιέζει δραματικά εκείνη την καταλανική στάση που ήταν όντως πλειοψηφική και δημιουργούσε προβλήματα στο ισπανικό καθεστώς: την απαίτηση για αυξημένη αυτονομία, όπως είχε συμφωνηθεί το 2006…

Τις προηγούμενες ημέρες, και ειδικά την περασμένη Πέμπτη, ο σκληρός πυρήνας των εθνικιστικών καταλανικών κομμάτων έδειξε ότι φοβάται τις εκλογές… Το ακροαριστερό cup κατήγγειλε ένα τέτοιο ενδεχόμενο σαν «ταφόπλακα της ανεξαρτησίας» προσπαθώντας να εμποδίσει τον Puigdemont να τις κηρύξει, πράγμα που εμφανιζόταν αρκετά πιθανό (εξαιτίας «πιέσεων» απ’ το ίδιο του το κόμμα…). Ο Puigdemont είχε ανακοινώσει ότι θα κάνει διάγγελμα στις 1.30 το μεσημέρι της Πέμπτης και όλοι πιθανολογούσαν ότι θα αφορά την προκήρυξη εκλογών· ύστερα το ανέβαλε για τις 2.30· μετά για τις 3.30· και στο τέλος το ακύρωσε. (Κάποιο «σπρωξίδι» συνέβαινε πίσω του…)

Ο μόνος λόγος ώστε τέτοιες πρόωρες εκλογές κηρυγμένες απ’ την Βαρκελώνη να θεωρούνται «ταφόπλακα» θα ήταν να μην έχουν πλειοψηφία, και άρα να μην σχηματίσουν κυβέρνηση μετά απ’ αυτές οι καταλανοί εθνικιστές. Αυτό είναι, πιθανότατα, που θέλει να πετύχει τώρα, το γρηγορότερο δυνατό, το ισπανικό καθεστώς. Ωστόσο: το να δηλώνει ανοικτά ένα ακροαριστερό κόμμα ότι δεν θέλει εκλογές (όχι προκηρυγμένες απ’ την Μαδρίτη, έχει τεράστια διαφορά!) επειδή θα χάσει την δυνατότητα να συν-κυβερνά δεν είναι καθόλου τιμητικό…

Κι έτσι από σήμερα υπάρχουν δύο ημι-εξουσίες στην Καταλωνία: αυτή του διαλυμένου κοινοβουλίου (ή, πιο σωστά, της πλειοψηφίας του) και το υπουργικό συμβούλιο του Rajoy, απ’ την Μαδρίτη, σαν remote «προσωρινή διοίκηση» της επαρχίας. Πιθανόν η Μαδρίτη υπολογίζει ότι θα συλλάβει μερικούς απ’ τους βουλευτές που κατάργησε ή και όλους· ο Puigdemont είναι ήδη wanted. Μάταιος κόπος: αν προχωρήσει η Μαδρίτη σε συλλήψεις και προφυλακίσεις για «στάση», εκτός απ’ το να αυξήσει τους πολιτικούς κρατούμενους της πυροδοτώντας δίκαιη κατακραυγή, εντός και κυρίως εκτός ισπανίας, θα διαπιστώσει ότι τα εθνικιστικά κόμματα μπορούν να τους αναπληρώσουν (όπως γίνεται συνήθως), σε ένα παράνομο μεν, αλλά με επιρροή «κυβερνόν βουλευτικό σώμα». Με διαφορετικά λόγια: τα εθνικιστικά κόμματα, δεξιά κι αριστέρα, δεν θα εξαφανιστούν. Ούτε οι υποστηρικτές τους.

Απ’ την άλλη μεριά εκλογές επιβεβλημένες και μάλιστα υπό ισπανική διοίκηση κάλλιστα μπορούν να θεωρηθούν «κατοχικές». Αν τα εθνικιστικά κόμματα κρίνουν ότι τα συμφέρει μπορούν να απόσχουν, κατηγορώντας τα κόμματα που θα συμμετάσχουν σαν «προδοτικά».

Για εμάς είναι πολύ καθαρό. Κάνοντας το ένα τραγικό λάθος μετά το άλλο, οι ανεξαρτησιακές πολιτικές βιτρίνες της Βαρκελώνης, ξεκινώντας απ’ τον Puigdemont (αλλά, τελικά, και οι οπαδοί τους), πέτυχαν αυτό που βολεύει τον Rajoy και το ισπανικό καθεστώς: έδωσαν μεγάλη βοήθεια στο να δημιουργηθούν συνθήκες πόλωσης μέσα στην Καταλωνία, και όχι ανάμεσα στην Καταλωνία και τη Μαδρίτη. Το μεγάλο πολιτικό και ηθικό όπλο που είχαν οι καταλανοί εθνικιστές το βράδυ της 1ης Οκτώβρη δεν ήταν το αποτέλεσμα του μισο-δημοψηφίσματος· ήταν η παγκόσμια κατακραυγή για την βία της guarda civil, που το τσάκισε. Αντί να πιάσουν τον ταύρο απ’ τα κέρατα, αντί δηλαδή να αξιοποιήσουν την φασίζουσα πρακτική της Μαδρίτης υπέρ τους, προτίμησαν την ουρά του: να κηρύξουν μετά από 8 ημέρες (!!!!) την ανεξαρτησία για να την παγώσουν αμέσως μετά, υπέρ διαπραγματεύσεων (με το ισπανικό καθεστώς).

Όταν δίνεις χρόνο, χώρο και ευκαιρίες στον αντίπαλο, κι όταν ΔΕΝ μπορείς να εφαρμόσεις αυτό που αποφασίζεις, τότε θα φας το κεφάλι σου. Οτιδήποτε συμβεί τους επόμενους δύο μήνες στην Καταλωνία (και δεν πρέπει κανείς να υποτιμά τις προβοκατόρικες δυνατότητες του ισπανικού βαθέος κράτους…) ανάμεσα στους «ναι» και στους «όχι» θα δώσει κι άλλους πόντους στη Μαδρίτη. Ωστόσο το χάσμα δεν το άνοιξε αυτή· δεν θα μπορούσε…

Αλλά υπάρχει κάτι χειρότερο: το τραύμα που έχει ανοίξει ήδη μέσα στην καταλανική επικράτεια θα βαθύνει. Κι αυτό έχει (και θα έχει) διάφορες συνέπειες…

Don’t cry…

Σάββατο 28 Οκτώβρη. Αυτά συμβαίνουν ενόσω ακόμα και στους κύκλους του Rajoy είναι σαφές ότι το «πάγωμα» της ημι-ανεξαρτησίας της Καταλωνίας ελάχιστα μπορεί να δουλέψει – αν αυτός ήταν ο σκοπός. Υπάρχουν πάμπολλα πρακτικά προβλήματα, που δεν θα τα αναφέρουμε εδώ.

Για εμάς το ζήτημα είναι διαφορετικό. Εκτός απ’ το φασιστικό «δεν θα πληρώνουμε εμείς τις φτωχές περιφέρειες» και όλα τα παρόμοια, που ωστόσο διαμορφώνουν τις πολιτικές συμπεριφορές κάμποσων καταλανών, μια σειρά κοινωνικών απαιτήσεών τους μας φαίνονται δίκαιες. Ωστόσο (κοινότοπο) δεν είναι οι κρατικές «ανεξαρτησίες» που τις εγγυόνται. Ούτε τα καινούργια σύνορα. Για μια πλούσια καπιταλιστική επαρχία σαν την Καταλωνία η κρατική αυτάρκεια δεν θα ήταν ροζ για όλους. Για παράδειγμα: υπάρχουν πάνω από 1 μύριο εργάτες και εργάτριες στην Καταλωνία, μετανάστες από άλλες (φτωχές) περιοχές της ισπανίας. Από την Extremadura, την Navarre, ή την Asturias. Αυτοί κι αυτές δουλεύουν στην Καταλωνία σαν ισπανοί ανάμεσα σε ισπανούς. Γι’ αυτούς κι αυτές οι καταλανοί είναι εργοδότες. Αφεντικά. Η ταξική σχέση είναι η βασική εμπειρία τους.

Ένα ανεξάρτητο καταλανικό κράτος σημαίνει ότι «απ’ την μια μέρα στην άλλη» όλοι αυτοί μετατρέπονται σε ξένους. Ξαφνικά θα χρειάζονταν άδεια παραμονής και εργασίας… Ακόμα κι αν η πρώτη ανεξαρτησιακή κυβέρνηση ήταν «κοινωνικά ευαίσθητη», έχουν την επίγνωση: η ανεξαρτητοποίηση συνεπάγεται διαδικασίες επιπλέον «διαχείρισης της δουλειάς των ξένων». Δεν είναι καθόλου αδικαιολόγητο που αυτή η «εργατική δύναμη» βλέπει την σκοτεινή μεριά της δημιουργίας καταλανικού κράτους, τον σοβαρότατο κίνδυνο να υποτιμηθεί· και είναι απόλυτα αντίθετη σε μια τέτοια προοπτική.

Για τους δεξιούς του Puigdemont αυτό δεν είναι “πρόβλημα”. Η άκρα αριστέρα τύπου cup απ’ την άλλη, που συμμετέχει σ’ αυτήν την ετερόκλητη, τύπου «αντιμνημονιακοί συριζα–ανελ», «ανεξαρτησιακή» κυβέρνηση, δεν μπορεί να πείσει ότι θα είναι ο φύλακας των δικαιωμάτων των (ξαφνικά) «ξένων εργατών», ακόμα κι αν ήθελε: ο εναγκαλισμός με τους καταλανούς δεξιούς στο όνομα της δημιουργίας κράτους δείχνει τις προτεραιότητες της οργάνωσης...

Το συμπέρασμά μας; Η ανακήρυξη καταλανικού κράτους δεν είναι εκβιασμός απέναντι στη Μαδρίτη· όχι, στο βαθμό, που το φασίζον ισπανικό καθεστώς κατάφερε να αξιοποιεί τον καταλανικό καιροσκοπισμό. Είναι πόλωση στο εσωτερικό της κοινωνίας στην καταλανική επικράτεια· κι αυτό δεν είναι καν και καν ένα «κόκκινο», εργατικό πραξικόπημα! Είναι ένα στρατηγικό λάθος με κεφαλαία γράματα: ο Rajoy είναι ένας φασίστας που προσπαθεί να γλυτώσει απ’ τα σκατά του (τις δωροδοκίες στελεχών του κόμματός του) και κάνει λάθη· όμως τόση και τέτοια βοήθεια απ’ τους καταλανούς εθνικιστές δεν θα την άφηνε χωρίς αξιοποίηση…

Barça

Σάββατο 28 Οκτώβρη. Το football club Barcelona είναι, ίσως, το πιο αναγνωρίσιμο διεθνώς «σήμα» της Βαρκελώνης· έμμεσα και της Καταλωνίας. Με 24 «εθνικά» πρωταθλήματα (la liga), σχεδόν 30 (εθνικά) κύπελλα, μια εικοσαριά διεθνείς τίτλους, έντεκα “χρυσές μπάλλες” σε ποδοσφαιριστές της και πολλά εκατομύρια οπαδούς σ’ όλο τον κόσμο, είναι μια υπερ-επιτυχημένη επιχείρηση. “Διαμάντι στο καταλανικό στέμμα” την αποκαλούν διάφοροι. Επιπλέον, οι αναμετρήσεις της με την Real της Μαδρίτης κουβαλούν πάντα την παρασήμανση: η μεν μαδριλένικη ομάδα είναι πάντα χρεωμένη σαν «καθεστωτική», σαν η «αγαπημένη του Φράνκο»· η δε καταλανική είναι της «αντίστασης»…

Τι θα γινόταν η Barça χωρίς την ισπανική liga; Τι θα γινόταν αν έπαιζε σε ένα καταλανικό πρωτάθλημα, χωρίς την Real, την Athletico (της Μαδρίτης) και την Athletico Bilbao (της βασκίας); Σίγουρα θα γκρεμιζόταν απ’ το τωρινό βάθρο της, πριν απ’ όλα για λόγους οικονομικούς. Θα έχανε πολλούς απ’ τους πρωτοκλασσάτους (και πανάκριβους) παίκτες της. Θα παρήκμαζε… Τι λέει, λοιπόν, περί κρατικής ανεξαρτησίας, η ανώνυμη εταιρεία Barça; (Το ίδιο ερώτημα αφορά τις επίσης καταλανικές Espanyol και Girona, που κι αυτές παίζουν στη liga).

Στην ετήσια συνέλευση των μετόχων τον περασμένο Απρίλη, ο πρόεδρος της εταιρείας Josep Maria Bartomeu δήλωσε ότι: Δεν θα βάλουμε ποτέ σε κίνδυνο την ομάδα και την συμμετοχή της σε οποιονδήποτε ανταγωνισμό. Γι’ αυτό λέω σ’ όλα τα μέλη του κλαμπ ότι θέλουμε να συνεχίσουμε να παίζουμε στην liga και ότι, ως σήμερα, η συμμετοχή μας σαν αυτή είναι διασφαλισμένη.

Στις αρχές Οκτώβρη επανέλαβε ότι δεν υπάρχει προς το παρόν ανησυχία για το μέλλον της Barcelona στην liga… Αλλά ανάλογα με το τι θα συμβεί στο μέλλον το διοικητικό συμβούλιο θα εξετάσει τις επιλογές μας… Αν κηρυχτεί ανεξαρτησία θα πρέπει να συζητήσουμε τα δεδομένα με σοβαρότητα…

Την 1 Οκτώβρη η εταιρεία συμπαραστάθηκε στους καταλανούς που πήγαιναν να ψηφίσουν στο απαγορευμένο δημοψήφισμα παίζοντας κεκλισμένων των θυρών. Ωστόσο θα μπορούσε να υπάρξει και ζήτημα «ασφάλειας» στο Camp Nou (έδρα της ομάδας): η φιλοξενούμενη Las Palmas είναι έντονα (έως ακροδεξιά…) «υπέρ της ενιαίας ισπανίας». Συνεπώς το «χωρίς οπαδούς» είχε και ένα πρακτικό νόημα.

Σαν εμπορική επιχείρηση τέτοιου βεληνεκούς, η Barça κινείται λοιπόν πάνω σε δύο αντίθετες μεταξύ τους γραμμές. Απ’ την μια μεριά είναι οι καταλανοί οπαδοί της (οι οργανωμένοι είναι υπέρ της κρατικής ανεξαρτησίας)· απ’ την άλλη είναι τα σημαντικά συμφέροντα απ’ την συμμετοχή σε ένα πρώτης κλάσης πρωτάθλημα όπως το ισπανικό. Για να παίζει εκεί, με την καταλωνία ανεξάρτητο κράτος, θα πρέπει να αλλάξουν οι κανόνες και οι νόμοι του ισπανικού πρωταθλήματος, πράγμα που συνεπάγεται ανάλογη απόφαση του ισπανικού κοινοβουλίου. Αν και θα ήταν στα μεσομακροπρόθεσμα συμφέροντα της liga να συνεχίσει εκεί η Barça, δεν θα έπρεπε να αποκλείει κανείς μια πιο κοντόφθαλμη εκδικητική στάση από διάφορους «πατριώτες» βουλευτές.

Στο αδιέξοδο ξεφύτρωσε και μια εξτρεμιστική ιδέα, ανεφάρμοστη: να αιτηθεί η Barça την συμμετοχή της στο αγγλικό πρωτάθλημα (!!!). Σε κάθε περίπτωση: το ερώτημα “Barça” είναι ενδεικτικό της καπιταλιστικής πραγματικότητας της Καταλωνίας. Δεν μπορεί κανείς να την αγνοήσει, εκτός αν δηλώνει ανοικτά και χωρίς αστερίσκους αντι-καπιταλιστής.

Όμως, αν είναι τέτοιος, θα πρέπει να το πει και στους οπαδούς της ομάδας: στα τσακίδια η επιχείρησή σας· θα ξανακάνουμε το ποδόσφαιρο ερασιτεχνικό. Αλάνα και πάλι αλάνα!

(φωτογραφία: Πάνω στην ώρα κάποιοι «θυμήθηκαν» τον Messi. Αργεντίνος είναι, αλλά … της Barça. Υποτίθεται ότι τον θυμήθηκαν «ισλαμιστές τρομοκράτες»… Για κάποιον λόγο που δεν τον πιάνουμε, τον έβαλαν φυλακή… Όπως, για παράδειγμα, θέλει να κάνει ο Rajoy με τους καταλανούς υπουργούς.

Περίεργο είδος αυτοί του isis, ε;)

Ιράκ

Παρασκευή 27 Οκτώβρη. Την προηγούμενη εβδομάδα ο αμερικάνος υπ.εξ. Tillerson, απ’ το Ριάντ, περίπου «διέταξε» την αποχώρηση των «ιρανών» απ’ το ιράκ. Δεν ξέρουμε αν το πίστευε, αν το ευχόταν ή αν, μόνο, ήθελε να δημιουργήσει μια παρακαταθήκη για μελλοντική αμερικανική δράση στην περιοχή. Μαζί με την περίπου «διαταγή» ο Tillerson διαβεβαίωσε ότι η χούντα του Ριάντ θα βοηθήσει (θα πληρώσει) την ανοικοδόμηση του ιράκ… Πίστευε, στ’ αλήθεια, ότι τα πετροδόλαρα θα αγοράσουν την υπακοή της Βαγδάτης;

Ότι και να πίστευε, εκτός απ’ την άμεση απάντηση που πήρε ενώ βρισκόταν ακόμα στο Ριάντ, πήρε και πιο «χοντρές» δόσεις όταν, στη συνέχεια, πέταξε στη Βαγδάτη, για να επιβεβαιώσει από κοντά την αμερικανική επιρροή… Ο ιρακινός πρόεδρος Abadi του το επανέλαβε από κοντά: οι pmu είναι τμήμα των ιρακινών θεσμών… και είναι η ελπίδα της χώρας και της περιοχής.

Αργότερα την ίδια ημέρα, συνεντευξιαζόμενος με αμερικανικά media, ο Abadi έγινε πιο καυστικός. Θέλουμε να κάνουμε δουλειές μαζί σας… Αλλά, παρακαλώ, μην κουβαλάτε τα προβλήματά σας στο ιράκ. Πηγαίνετέ τα οπουδήποτε αλλού… Ύστερα πρότεινε την αποχώρηση του αμερικανικού στρατού απ’ το ιράκ. Ειδικά τόνισε ότι η αμερικανική αεροπορία δεν χρειάζεται πια…

Η Ουάσιγκτον, το Τελ Αβίβ και το Ριάντ προσπαθούν να πιαστούν απ’ τα μαλλιά τους. Την περασμένη Τετάρτη διάφορα στελέχη του αμερικανικού κογκρέσσου έβγαλαν ανακοίνωση για το πως «πρέπει» να είναι το μέλλον του ιράκ:

… Καλωσορίζουμε τις σημερινές ειδήσεις ότι οι κούρδοι προτείνουν την αναστολή του αποτελέσματος του πρόσφατου δημοψηφίσματός τους με αντάλλαγμα κατάπαυση του πυρός και διαπραγματεύσεις με την κεντρική κυβέρνηση. Η Βαγδάτη θα πρέπει να αποδεχθεί αυτή την προσφορά και να ξεκινήσουν περιεκτικές διαπραγματεύσεις που να αντιμετωπίζουν τα μακροπρόθεσμα κουρδικά συμφέροντα σχετικά με την αυτονομία, το μερίδιό τους απ’ τον εθνικό προϋπολογισμό και τα αποθέματα πετρελαίου. Επιπλέον, είναι σημαντικό για την ιρακινή κυβέρνηση να πάρει υπόψη της την ανησυχία του υπ.εξ. Tillerson για τον ρόλο και τις δραστηριότητες των σιιτικών πολιτοφυλακών που υποστηρίζονται απ’ το ιράν. Ανησυχούμε πολύ για την εμπλοκή του ιράν στις τελευταίες επιχειρήσεις [εννοούν: την δράση του ιρακινού στρατού και των pmu στα βόρεια του ιράκ, κοντά στο τριεθνικό σύνορο με την συρία και την τουρκία]. Αυτές οι δυνάμεις είναι υπεύθυνες για τρομερές πράξεις, συμπεριλαμβανόμενου του θανάτου αμερικάνων. Δεν έχουν καμία θέση σε ένα ειρηνικό, ενωμένο και σταθερό ιράκ.

H Βαγδάτη δεν υπάκουσε! Δεν αποδέχτηκε την προσφορά του “παγώματος των αποτελεσμάτων του δημοψηφίσματος”, και απαιτεί την ακύρωσή τους (παρακολουθεί τον Rajoy; γιατί όχι;). Εν τω μεταξύ κοιτάει τη δουλειά της: τα ιρακινο-τουρκικά σύνορα και την χωρίς κουρδικές (και αμερικανικές…) παρεμβολές διέλευση του αγωγού Kirkuk – Ceyhan.  Κι ύστερα το δήλωσε: όταν τελειώσει ο πόλεμος οι pmu θα ενσωματωθούν στο ιρακινό στρατό. Όσο για το αμερικανικό «ενδιαφέρον» για τους κούρδους του ιράκ , ο ιρακινός αντιπρόεδρος Nouri al-Maliki το ξεκαθάρισε στον αμερικάνο πρεσβευτή στη Βαγδάτη Douglas Sliman: δεν θα επιστρέψουμε την δημιουργία ενός δεύτερου ισραήλ στο βόρειο ιράκ. Κάτι περισσότερο από σαφές…

Η Δαμασκός και οι σύμμαχοί της δεν είναι σε θέση να πουν το ίδιο. Ακόμα. Απ’ την άλλη μεριά η χούντα του Ριάντ, ελπίζει να γίνει ένα ακόμα μεγαλύτερο αμερικανικό στρατόπεδο. Η καθεστωτική σαουδαραβική εφημερίδα Ashard al-Awsat έγραψε (την προηγούμεη εβδομάδα, της επίσκεψης του Tillerson) ότι η Ουάσιγκτον σκοπεύει να αυξήσει την στρατιωτική παρουσία της στη μέση Ανατολή, με ειδικό σκοπό να αντιμετωπίσει το ιράν. Το ρεπορτάζ είχε δήλωση του στρατηγού Joseph Votel, αρχηγού της «κεντρικής διοίκησης» του αμερικανικού στρατού:

… Οι ηπα θέλουν να βοηθήσουν τα αραβικά κράτη να αντιμετωπίσουν τις ιρανικές απειλές. Το Πεντάγωνο δουλεύει γι’ αυτόν τον σκοπό και για να εξασφαλίσει την πετυχημένη εφαρμογή του. Αυτό περιλαμβάνει την εγκατάστση μεραρχιών του αμερικανικού στρατού στην περιοχή, με ειδικό σχεδιασμό για την παροχή συμβουλών και υποστήριξης…

Θα γίνει έτσι; Κάτι θα σκαρφιστεί το επιτελείο το ψόφιου κουναβιού έναντι των υποστηρικτών του, που άλλα έφαγαν πριν τις εκλογές. Όμως δεν θα έχει να αντιμετωπίσει μόνο το ιράν ο αμερικανικός στρατός στη μέση Ανατολή. Και, για μια ακόμη φορά, το τέλος ενός γύρου μαχών (του σε εξέλιξη 4ου παγκόσμιου) προοιωνίζεται την έναρξη του επόμενου…