Μέση ανατολή

Τετάρτη 1 Νοέμβρη. Όποιος κερδίσει σ’ έναν πόλεμο έχει ένα κάποιο «πάνω χέρι», έτσι δεν είναι; Στο τέλος ενός ακόμα γύρου διαπρατεύσεων στην Άστανα χτες και προχτές (ο 7ος), οι «τρεις σωματοφύλακες» (Μόσχα, Τεχεράνη, Άγκυρα) ανακοίνωσαν επίσημα την ρωσική πρωτοβουλία για μια συνάντηση (που επρόκειτο να γίνει σε ρωσική βάση στη συρία αλλά τελικά θα γίνει στο Sochi) στις 18 Νοέμβρη, που ονομάζεται “συνέδριο για τον συριακό εθνικό διάλογο”. Σ’ αυτό το “συνέδριο” έχουν προσκληθεί 33 κόμματα και οργανώσεις (αρκετές απ’ αυτές ήταν ή λένε ότι εξακολουθούν να είναι αντι-Ασαντ)· ανάμεσά τους και το πολιτικό σκέλος των ypg. Βασικό θέμα του «συνεδρίου» θα είναι η δημιουργία ενός καινούργιου συντάγματος στη συρία…

Τι περιμένουν η Τεχεράνη, η Άγκυρα και, κυρίως, η Μόσχα απ’ αυτό το ραντεβού; Προφανώς τίποτα σπουδαίο, όχι ακόμα τουλάχιστον. Αλλά η «διαδικασία της Αστάνα» επιβεβαιώνει τακτικά και χωρίς σφαίρες και βόμβες, πολιτισμένα δηλαδή, τους συσχετισμούς στο συριακό πεδίο μάχης· ουσιαστικά επισημοποιεί το ξεδόντιασμα των αντι-Άσαντ, με τρόπο, όμως, που να μην σημαίνει «απόλυτη συντριβή». Δεν είναι μια διαδικασία που έχει ανάψει όλα τα πράσινα φανάρια για τον Άσαντ και το καθεστώς του· κι αυτό όχι μόνο επειδή συμμετέχει η Άγκυρα σαν «προστάτης των σουνιτών» της συρίας. Αλλά και επειδή ούτε η Μόσχα (πιθανολογούμε: ούτε η Τεχεράνη) θα ήθελαν επιστροφή στην προ του 2011 κατάσταση. Επειδή η απολυταρχία του Άσαντ ήταν που γέννησε, σε πρώτο χρόνο, τις συνθήκες που επέτρεψαν στην Ουάσιγκτον, στο Τελ Αβίβ, στο Ριάντ (και μέχρι το 2015 στην Άγκυρα) να επιταχύνουν την διάλυση της συριακής επικράτειας.

Συνεπώς οι «τρεις σωματοφύλακες» μπορούν να εγγυηθούν την πολιτική επιβίωση του Άσαντ και των δικών του, δεν θέλουν όμως να ξανακρατήσει τα κλειδιά της συρίας όπως πριν. Το έχει καταλάβει και ο ίδιος: κάποιου είδους ομοσπονδιοποίηση (με την εγγύηση των «σωματοφυλάκων» για χρόνια), που θα δίνει αυτοδιοικητικές ελευθερίες στις διάφορες θρησκευτικές φράξιες της συριακής κοινωνίας (με όρους εδάφους;) είναι το αντάλλαγμα που πρέπει να δώσει ο Άσαντ στους αντι-καθεστωτικούς αν πρόκειται η συρία να ξαναγίνει στοιχειωδώς ενιαίο κράτος.

Το «μπλοκ της Αστάνα» έχει σαφώς την πρωτοβουλία των κινήσεων· τι θα γίνει όμως με τις ypg και τις αμερικανικές βάσεις στα εδάφη τους; Αυτό είναι φλέγον, αλλά (κατά την γνώμη μας) δεν πρόκειται να απαντηθεί ούτε στο «συνέδριο» στο Sochi, ούτε στον επόμενο γύρο στην Αστάνα, τον ερχόμενο Δεκέμβρη. Δεν είναι καθόλου απλό να «ξεριζωθούν» οι αμερικάνοι άπαξ και φυτευτούν κάπου. Όμως το ενιαίο συρο-ιρακινό πεδίο μάχης είναι δευτερεύον· ορισμένα πράγματα σ’ αυτό ίσως κριθούν απ’ την εξέλιξη σε άλλα πεδία…

Έτσι κι αλλιώς υπάρχει μια εκκρεμότητα: ποιοι θα είναι που θα καταλάβουν την Abu Kamal.

Ιράκ

Τετάρτη 1 Νοέμβρη. Δίπλα στο τριεθνικό σύνορο ο ιρακινός στρατός πήρε τον έλεγχο δύο συνοριακών σταθμών (προς και από την τουρκία) στην θέση Khabour. Είναι η πρώτη φορά που στρατός διοικούμενος απ’ την Βαγδάτη φτάσει σ’ αυτό το σημείο από το 2003, όταν οι αμερικάνοι και οι σύμμαχοί τους εισέβαλλαν στο ιράκ. Από τότε μέχρι προχτές τον έλεγχο των ιρακινών συνόρων με την τουρκία τον είχαν οι πεσμπεργκά.

Πρόκειται για την περιοχή απ’ όπου περνάει ο πετρελαϊκός αγωγός Kirkuk – Ceyhan. Άγκυρα και Βαγδάτη πανηγύρισαν. Έχει, ωστόσο, το ενδιαφέρον της η δήλωση που έκανε ο Ayhan Bilgen, εκπρόσωπος του HDP, του κόμματος που υποστηρίζει το μεγαλύτερο μέρος των κούρδων της τουρκίας (αποφυλακίστηκε πρόσφατα), χτες:

… Οι ηγέτες του ιρακινού κουρδιστάν θα έπρεπε να ξέρουν ότι κανείς δεν μπορεί να κάνει πολιτική βασιζόμενος στο πετρέλαιο, όπως γινόταν πριν 100 χρόνια… Είναι απαράδεκτο ότι οι κούρδοι, οι τουρκμένοι, οι σουνίτες ή οι σιίτες άραβες πρέπει να πληρώσουν για τα λάθη των κούρδων πολιτικών. Αυτή η δεύτερη φράση αφορούσε στο γεγονός ότι πάνω από 150.000 κούρδοι αναγκάστηκαν να φύγουν απ’ τα εδάφη που ανακατέλαβε τις τελευταίες βδομάδες ο ιρακινός στρατός (κυρίως το Κιρκούκ).

Ρεαλισμός. Δίκαιος και ακριβής.

Εθελοντής, αλλά ψεύτης

Τετάρτη 1 Νοέμβρη. Άγνωστο πόσους έλληνες έχει γνωρίσει ποτέ στη ζωή του το ψόφιο κουνάβι· εκτός, φυσικά, απ’ την πολύτιμη συνάντησή του με τον ψόφιο κοριό. Ωστόσο κάποιος με το κοινότοπο (και από ιστορική άποψη εφιαλτικό) όνομα Γεώργιος Παπαδόπουλος απειλεί να πάρει το ψόφιο κουνάβι στο λαιμό του. Ήταν μέλος του προεκλογικού συνεργείου του το 2016 για 3 μήνες, δικηγόρος, και εμφανίζεται τώρα να ομολογεί ότι υπήρξαν (ή επρόκειτο να υπάρξουν;) «επαφές» μεταξύ της προεκλογικής ομάδας του ψόφιου κουναβιού και ρώσων (με προοπτική μια συνάντησή του με τον Πούτιν)… Με σκοπό την υπονόμευση της εκστρατείας της Κλίντον… Τώρα, σαν πρόεδρος πια, το ψόφιο κουνάβι κάνει ότι δεν τον ξέρει: ήταν ένας χαμηλόβαθμος εθελοντής λέει και είναι ψεύτης. Θα μπορούσε να πει «μα είναι έλληνας, δεν είναι αρκετό;»

Προς το παρόν δεν έχει ανακοινωθεί κάτι επιλήψιμο, εκτός απ’ το γεγονός ότι ο Γεώργιος Παπαδόπουλος σε προηγούμενη κατάθεσή του είχε κρύψει αυτά που λέει τώρα· πράγμα που επιβαρύνει τον ίδιο.

Μεγαλύτερο πρόβλημα (θα) έχει το ψόφιο κουνάβι απ’ το γεγονός ότι συνεργάτες του καταδικάζονται για ξέπλυμα (μέσω ακινήτων) χρήματος φιλορώσων ουκρανών «ολιγαρχών». Φαίνεται πως και η δική του δουλειά, σαν μπίζνεσμαν του real estate στο αμέρικα, τέτοια ήταν· ενδείξεις και υποδείξεις είναι γνωστές από καιρό. Το αν οι εισαγγελικές έρευνες θα βάλουν το δάκτυλο κατευθείαν στην τσέπη του διαβολικού-για-καλο-σκοπό προέδρου ή θα το πάνε γύρω γύρω είναι κάτι που θα φανεί. (Η ελληνική πολυπλόκαμη εξωτερική πολιτική δεν χρειάζεται ν’ ανησυχεί: ο ψόφιος κοριός συνάντησε και τον Pence, τον επόμενο αμερικάνο πρόεδρο, αν υπάρξει άδεια θέση πριν τις εκλογές του ’20…)

Ασυνήθιστο καθώς είναι σε τέτοιου είδους «κυκλωτικές κινήσεις», το ψόφιο κουνάβι γίνεται όλο και πιο διαφανές πέπλο των καραβανάδων, που είναι η πραγματική κυβέρνηση στην Ουάσιγκτον. Τώρα που πάει “ταξίδι για δουλειές” στην ανατολική ασία, οι συνομιλητές του θα κοιτάνε με τα κυάλια τον αμερικανικό στρατό στα πέριξ.

Γιατί η (πρώην) «αυτοκρατορία» ζορίζεται πάντα…

(φωτογραφία: ο μελαχρινός στη μέση, δίπλα σ’ αυτόν με τα γυαλιά, είναι ο George Papadopoulos. Ο άλλος στην άκρη, στην κορυφή του τραπεζιού, ποιός είναι;)

Καταλωνία

Τρίτη 31 Οκτώβρη. Είναι θέμα ωρών και σίγουρα όχι ημερών το να επιβεβαιωθεί ή να διαψευστεί αν ο καταλανός Puigdemont και πέντε μέλη του υπουργικού του συμβουλίου “πετάχτηκαν” στις Βρυξέλλες για να ξεφύγουν απ’ την αμεσότητα των ευθυνών τους· ή για να πάρουν μια ανάσα απ’ την πίεση του Rajoy.

Η δεύτερη εκδοχή είναι απλή: να γυρίσουν πίσω το γρηγορότερο. Εντός της ημέρας, άντε αύριο· αν έχουν τίποτα ψώνια να κάνουν.

Γιατί αν επιβεβαιωθεί ότι «την έκαναν», τότε θα έχουν δώσει οριστικό χέρι βοηθείας στο καθεστώς του Rajoy με τον πιο ελεεινό τρόπο. «Πολιτικό άσυλο»; Πέρα απ’ το δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα τους δοθεί, λαμβάνοντας υπόψη τα δεδομένα, ισοδυναμεί με προδοσία. «Εξόριστη κυβέρνηση»; Μήπως, κατά συνέπεια, να φύγουν όλοι οι καταλανοί εθνικιστές για να υπάρξει και ο αντίστοιχος «εξόριστος λαός»;

Για την ανοησία (ο πιο ήπιος χαρακτηρισμός στο λεξιλόγιό μας) των πολιτικών βιτρινών της καταλανικής κρατικής ανεξαρτησίας έχουμε γράψει πολλές φορές. Η δειλία κάμποσων ανάμεσά τους μας εντυπωσιάζει. Και πιθανότατα να τρέφει ορισμένα «ανίερα» ερωτήματα.

Καλύτερα, κρίνουμε, για τους καταλανούς που ψήφισαν «ναι» στην ανεξαρτησία την 1η Οκτώβρη, σήμερα ή αύριο ο Puigdemont και οι 5 υπουργοί του να είναι στη Βαρκελώνη…

Ανατολική ασία

Τρίτη 31 Οκτώβρη. Στο τέλος της εβδομάδας το ψόφιο κουνάβι ξεκινάει μια τουρνέ στην ανατολική ασία. Θα περάσει απ’ το Τόκιο, την Σεούλ, για να καταλήξει στο Πεκίνο. Οι αλιείς μαργαριταριών ας ετοιμάζονται.

Εν τω μεταξύ έχουν αρχίσει να μαζεύονται αμερικανικά όπλα στην περιοχή. Δύο αεροπλανοφόρα ακόμα (πέρα απ’ το ένα που είναι σε βάρδια), «στρατηγικά βομβαρδιστικά», κλπ. Ορισμένοι εκτιμάνε ότι η αμερικανική διοίκηση συγκεντρώνει στρατό στην περιοχή επειδή το ψόφιο κουνάβι θέλει να δείξει στο Τόκιο και στη Σεούλ, ειδικά στο πρώτο, ότι δεν χρειάζεται να χολοσκάει για την «ασφάλειά» του· η Ουάσιγκτον προσφέρει αρκετή από δαύτη – και θα ήθελε να πληρώνεται.

Στο Πεκίνο τι θέλει να δείξει το ψόφιο κουνάβι; Ότι έχει την δύναμη να αμφισβητήσει την κινεζική επέκταση στον Ειρηνικό; Την προηγούμενη φορά που συναντήθηκαν, στην Ουάσιγκτον, οι δύο πρόεδροι (κίνας και ηπα), το ψόφιο κουνάβι είχε την καλωσύνη να ανακοινώσει στον φιλοξενούμενό του ότι «μόλις τιμώρησε» αυτούς τους παλιοχαρακτήρες της Δαμασκού, «που σκοτώνουν παιδιά», εκτοξεύοντας μερικές δεκάδες κρουζ εναντίον τους.

Προφανώς δεν είναι αυτός που αποφασίζει· αυτός είναι μόνο μια μόστρα. Ας ευχηθούμε ότι δεν τον έχουν βάλει τα αφεντικά του του να δείξει στον κινέζο αυτοκράτορα πως τιμωρεί την Πγιονγκγιάνγκ.

Ιπτάμενες σακαράκες

Τρίτη 31 Οκτώβρη. Ενόσω θα περιμένετε (όχι να αγοράσετε αλλά) να δείτε στο κοντινό, πολύ κοντινό μέλλον, τα πρώτα εντελώς ηλεκτρικά αυτοκίνητα somewhere near you (προφανώς το ελλαδιστάν δεν είναι πρώτης γραμμής αγορά, ωστόσο έστω και δεύτερης ή τρίτης δεν θα αργήσει) ας έχετε στο νου σας και τα ιπτάμενα.

Αυτό της πανάσχημο της φωτογραφίας, ονόματι Hoverbike Raptor, λανσάρεται σαν ιπτάμενο μηχανάκι… Αρέσει δεν αρέσει (ούτε οι “γουρούνες” είναι κάποιο θαύμα κομψότητας!!), το θέμα είναι ότι αποτελούσε έκθεμα σε έκθεση αυτοκινήτων. Στη Βαρσοβία. Ίσως είναι ακόμα «ανοικτή» – αν έχετε όρεξη να πεταχτείτε ως εκεί.

Μερικά απ’ αυτά που σήμερα εμφανίζονται σαν φουτουριστικές ιδέες είναι οι αυριανές εμπορικές εφαρμογές. Ειδικά αν υπάρχει η κατάλληλη καπιταλιστική νόρμα πίσω τους. Ακόμα κι αν δεν είναι του γούστου σας οι πρώτες (οι εφαρμογές), φροντίστε να αναγνωρίζετε τις δεύτερες: τις νόρμες…

(Αν, φυσικά, σκοπεύετε να ζήσετε στον 21ο αιώνα…)

Το πεπρωμένο φυγείν αδύνατο

Τρίτη 31 Οκτώβρη. Η εξασφάλιση της αιώνιας νεότητας είναι το ένα απ’ τα παραμύθια του postmodern καπιταλισμού. Η αθανασία (ή, στην ανάγκη, μια μακροβιότητα που να μοιάζει με αθανασία) είναι μια παραλλαγή του, δανεισμένη και συσκευασμένη αλλιώς απ’ τις μονοθεϊστικές θρησκείες. Το να πουλάνε τέτοιου είδους παραμύθια δεν είναι πια παράξενο. Αν δεν πουλούσαν δεν θα υπήρχαν.

Χρειάζεται κάποια έρευνα ειδικών για να αποδείξει ότι τα γεράματα (και ο θάνατος) είναι αναπόφευκτα; Όχι. Ωστόσο έγινε μία (καθότι υπάρχουν έρευνες για τα πάντα!!!). Ερευνητές του πανεπιστήμου της Αριζόνα ασχολήθηκαν με τον «συναγωνισμό μεταξύ κυττάρων και το αναπόφευκτο των γεραμάτων στους πολυκυτταρικούς οργανισμούς». Και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η φθορά και ο θάνατος είναι μαθηματικά αναπόφευκτα.

Αυτό το «μαθηματικό αναπόφευκτο» είναι ανατριχιαστικό! Είναι το τελευταίο καρφί στο φέρετρο της (ιδέας περί) αθανασίας!!! Δεν είναι έκπληξη το ότι όλοι θα πεθάνουμε (λένε οι ερευνητές…)… πολλά πράγματα είναι προφανή επειδή έχουμε εξοικειωθεί μαζί τους…. αλλά τι γίνεται με την ηλικία μας; Έλα ντε! Τι γίνεται;

Σύμφωνα με τους ερευνητές γίνονται δύο πράγματα ταυτόχρονα: …Με το πέρασμα του χρόνου τα περισσότερα κύτταρα του ανθρώπινου οργανισμού (όπως και όλων των πολυκυτταρικών) αρχίζουν να χάνουν σε λειτουργικότητα, και επίσης σταματούν να πολλαπλασιάζονται και να αυτο-αντικαθιστώνται. Άλλα όμως κύτταρα αρχίζουν να πολλαπλασιάζονται ανεξέλεγκτα· δημιουργώντας μικρότερους ή μεγαλύτερους καρκίνους. Αν προσπαθήσει κανείς να ξεφορτωθεί τα γέρικα κύτταρα τότε θα δώσει χώρο στα καρκινικά· αν προσπαθήσει να ξεφορτωθεί τα καρκινικά τότε θα απομείνουν τα γέρικα. Δεν μπορούμε να τα βάλουμε και με τα δύο είδη ταυτόχρονα…

Δεν είμαστε σίγουροι αν οι οπαδοί (και οι επιχειρηματίες) του μετα-ανθρωπισμού συμφωνούν. Σε κάθε περίπτωση ψάχνουν ήδη μια απάντηση για την οποία θα έλεγαν ότι είναι «πέραν των γηραλέων και των τρελών / καρκινικών κυττάρων». Ίσως ένα είδος ανθρώπου με λιγότερα κύτταρα και περισσότερα ηλεκτρικά, μηχανικά, και ηλεκτρονικά «κομμάτια» να είναι μια κάποια λύση… Υπέρ της αθανασίας…

Η αντι-γήρανση έχει γίνει ήδη ζήτημα ανταλλακτικών. Το πήραν υπόψη τους οι ερευνητές εκεί στην Αριζόνα;

Ο χρόνος που φεύγει

Δευτέρα 30 Οκτώβρη. Κάτι κοντινό στη γεωγραφία και μακρινό (;) στο χρόνο. Ο Lucio Dalla, σε μια συναυλία στα τέλη των ‘70s, τραγουδάει το L’ anno que verra. Και στο γήπεδο γίνεται χαμός· ένας χαμός, όμως, μιας άλλης εποχής.

Xρόνος

Δευτέρα 30 Οκτώβρη. Εξαιτίας μιας στιγμιαίας φθινοπωρινής μελαγχολίας (αν μας επιτρέπεται) δραπετεύουμε απ’ τα τρέχοντα καθήκοντα της ασταμάτητης μηχανής. Και γυρίζουμε μπροστά, μπροστά – πίσω.

… Υποκείμενο της ιστορικής γνώσης είναι η ίδια η μαχόμενη, καταπιεσμένη τάξη. Στον Marx εμφανίζεται σαν η τελευταία υποδουλωμένη, σαν η εκδικήτρια τάξη, που ολοκληρώνει το έργο της απελευθέρωσης στο όνομα γενεών ηττημένων.

Αυτή η συνείδηση, που είχε μια σύντομη αναβίωση στον “Σπάρτακο”, ήταν ανέκαθεν απορριπτέα από τους σοσιαλδημοκράτες. Κατόρθωσαν αυτοί μέσα σε τρεις δεκαετίες να εξαλείψουν σχεδόν το όνομα ενός Blanqui, που είχε συγκλονίσει με το μεταλλικό ήχο του τον περασμένο αιώνα. Κολάκευαν τον εαυτό τους αποδίδοντας στην εργατική τάξη του ρόλου ενός λυτρωτή των μελλουσών γενεών, ακρωτηριάζοντας έτσι τα νεύρα της πιο πολύτιμης δύναμής της.

Με μια τέτοια διδασκαλία η τάξη ξέχασε τόσο το μίσος όσο και το πνεύμα θυσίας. Γιατί τρέφονται και τα δύο από την εικόνα των υποδουλωμένων προγόνων και όχι από το ιδανικό των απελευθερωμένων εγγονών.…

(Walter Benjamin, Θέσεις για την φιλοσοφία της Ιστορίας, 1940)

Xρόνος

Δευτέρα 30 Οκτώβρη. Οι μετρήσεις αφορούν πλέον μεγέθη ασύλληπτα: νανοδευτερόλεπτα. Αυτός είναι ο πραγματικός χρονισμός της λειτουργίας των νέων μηχανών. Που σέρνουν και παρασέρνουν, αδιόρατα (καθότι έξω, ακόμα, απ’ την κριτική σύλληψη) αλλά αποτελεσματικά τις διαλυμένες καθημερινότητες. Ασύλληπτος χρονισμός. Ξένος και αποξενωτικός.

Πάλι μπροστά, μπροστά – πίσω.

Η συνείδηση ότι πρόκειται να ανατινάξουν το συνεχές της ιστορίας είναι χαρακτηριστικό των επαναστατικών τάξεων τη στιγμή της δράσης τους. Η Μεγάλη Επανάσταση καθιέρωσε ένα καινούριο ημερολόγιο. Η μέρα, με την οποία τίθεται σε ισχύ ένα ημερολόγιο λειτουργεί σαν ιστορικό πυκνωτής του φιλμ του χρόνου. Και ουσιαστικά είναι η ίδια μέρα που επανέρχεται ολοένα με τη μορφή των εορτών, που είναι ημέρες ανάμνησης. Γι’ αυτό τα ημερολόγια δεν μετρούν το χρόνο όπως τα ρολόγια. Αποτελούν μνημεία μιας ιστορικής συνείδησης, ίχνη της οποίας δεν διακρίνονται πια ούτε αμυδρά στην Ευρώπη εδώ κι εκατό χρόνια.

Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της επανάστασης του Ιούλη παρεμβλήθηκε ένα επεισόδιο που έδειξε πως αυτή η συνείδηση είναι ακόμη ζωντανή. Με τον ερχομό της πρώτης βραδιάς των συγκρούσεων συνέβη να πυροβοληθούν, ανεξάρτητα το ένα από το άλλο και ταυτόχρoνα, τα ρολόγια των πύργων σε πολλά σημεία του Παρισιού. Ένας αυτόπτης μάρτυρας, που οφείλει ενδεχόμενα τη διορατικότητά του στην ομοιοκαταληξία, έγραψε:
Qui le croirait! on dit, qu’ irrites contre l’ heure
De nouveaux Josues au pied de chaque tour,
Tiraient sur les cadrans pour arreter le jour.
[Ποιος θα το πίστευε! Λένε, πως εξοργισμένοι με το χρόνο
Νέοι Ιωσίες, στη βάση κάθε πύργου
Πυροβολούσαν τις πλάκες των ρολογιών για να σταματήσουν τη μέρα.]

(Walter Benjamin, Θέσεις για την φιλοσοφία της Ιστορίας, 1940)