Ο μπαμπάς στη λάσπη

Πέμπτη 21 Δεκέμβρη. …Έθνος το οποίο δεν είναι έτοιμο να κερδίσει ένα πόλεμο, είναι έθνος που δεν μπορεί να αποτρέψει ένα πόλεμο… Αυτή είναι μία απ’ τις “σοφίες” του δόγματος 17 (δικό μας το όνομα!), του νέου menu της “εθνικής ασφάλειας” των ηπα.

Μπορείτε να το συλλαβίσετε, αργά αργά, για να καταλάβετε αυτό που είναι είτε αντίφαση όρων είτε προειδοποίηση. Απλά, πολύ απλά, δεν υπάρχει “έθνος έτοιμο να χάσει ένα πόλεμο” – είναι γελοίο ακόμα και σαν παιδική απορία. Όλοι οι πολεμοκάπηλοι “έτοιμοι να νικήσουν” είναι – ρωτήστε την Ιστορία για το τι έλεγε η πολωνική κυβέρνηση λίγο πριν την επίθεση του γ ράιχ: ήταν έτοιμοι να καταλάβουν το Βερολίνο, και ήταν απόλυτα σίγουροι ότι θα το πετύχουν…

Συνεπώς η “ετοιμότητα για την πολεμική νίκη” είναι θεωρητική. Έως φαντασιωτική. Ανάμεσα στη βόρεια κορέα και στις ηπα και οι δύο είναι “έτοιμοι να νικήσουν” – θαυμάσια… Ωστόσο, σε ότι αφορά τις ηπα, δεν αμφιβάλει πια κανείς για την “ετοιμότητα”· αμφιβάλλουν όλο και περισσότεροι για την “ικανότητα”: στο αφγανιστάν, μετά από 16 χρόνια, η Ουάσιγκτον “έχει πρόβλημα”…

Αυτή η διεθνής αμφιβολία (έως αμφισβήτηση) είναι που έχει μπει, σαν καρφί, στα πλευρά του αμερικανικού ιμπεριαλισμού. Αυτή είναι που κινητοποιεί, άρον άρον, το “america first”. Αυτήν την αυθάδεια είναι που θα συναντήσει σήμερα, στην παρακμιακή κυριλέ γραφειοκρατία του οηε, η Ουάσιγκτον.

Καταλωνία

Πέμπτη 21 Δεκέμβρη. Η μέρα των καταλανικών εκλογών που όρισε πραξικοπηματικά (ή κάνουμε λάθος;) η Μαδρίτη έφτασε. Και (προς έκπληξή μας…) η περίοδος της «πολιτικής επιστράτευσης» του άρθρου 155 κύλησε ομαλά στην καταλωνία. Ούτε πολιτική ανυπακοή, ούτε κάποιου άλλου μαζική αντίσταση στο ρόλο που το ισπανικό καθεστώς ανέθεσε στον εαυτό του. Εν τέλει η συμμετοχή στις αυριανές εκλογές είναι η τελευταία και πιο εμφατική πράξη νομιμοποίησης της ενεργοποίησης του άρθρου 155 (πρώτη φορά στην μετα-φρανκική ισπανική ιστορία), όσες «κατάρες» κι αν είχαν ακουστεί πριν εφαρμοστεί.

Σημαίνουν κάτι όλα όσα έχουν γίνει (ή δεν έχουν γίνει) απ’ το δημοψήφισμα της 1ης Οκτώβρη μέχρι σήμερα στην καταλωνία; Για την ασταμάτητη μηχανή ναι. Το καθεστώς Rajoy αποδείχθηκε τριπλά νικητής. Πρώτον, έκανε επίδειξη καταστολής την 1η Οκτώβρη χωρίς να το πληρώσει. Δεύτερον, «έπαιξε» τον ρόλο του «πατέρα / σωτήρα» της ισπανίας γλυτώνοντας, ως τώρα, απ’ τα σοβαρά προβλήματα των «σκανδάλων» στα οποία θα έπρεπε να έχει βουλιάξει – σε βαθμό όχι χειροπέδας αλλά σιδερένιας μπάλας στα πόδια. Και τρίτον επιβεβαίωσε την ισχύ του ισπανικού συντάγματος (μέσω της εφαρμογής του άρθρου 155) όταν απ’ την καταλανική μεριά (και όχι μόνο) το αντίθετο θα έπρεπε να είναι το αδιαπραγμάτευτα ζητούμενο: η συνταγματική αναθέωρηση.

Μετά απ’ αυτές τις νίκες (μέσα σε ένα τόσο σύντομο χρονικό διάστημα) έχει κάποια σημασία το αποτέλεσμα των σημερινών εκλογών; Ακόμα κι αν τα εθνικιστικά κόμματα καταφέρουν να ξαναφτιάξουν κυβέρνηση, ο πολιτικός τους βηματισμός θα είναι πίσω, πολύ πιο πίσω απ΄ το σημείο που βρισκόταν το βράδυ της 1ης Οκτώβρη. Θα ξανακάνουν δημοψήφισμα; Θα ήταν γελοίο. Θα θεωρήσουν ότι επιβεβαιώνεται μέσα απ’ τις βουλευτικές εκλογές το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος; Μα αυτές οι εκλογές θα αναδείξουν πολύ αντιπροσωπευτικότερα, όπως και νάχει, ένα σχίσμα σε σχέση με την κρατική ανεξαρτησία της καταλωνίας· και όχι κάποιο μυθικό «90% υπέρ»! Θα ανακαλέσουν τη «ναι και όχι» ανακήρυξη της ανεξαρτησίας στα μέσα Οκτώβρη; Θα ήταν τυχοδιωκτικό…

Ίσως κάποτε αυτοί οι σχεδόν 3 μήνες της καταλανικής πολιτικής ιστορίας να διδάσκονται σε διάφορα πανεπιστήμια σαν η επιτομή του μικρο-μεσοαστικού καιροσκοπισμού στην «αριστερή» εκδοχή του…

(φωτογραφία: Το κίτρινο θεωρείται το χρώμα της καταλανικής κρατικής ανεξαρτησίας. Γιατί όμως αυτά τα φιογκάκια μας φαίνονται αστεία; Σαν τάματα σε κάποιον άγνωστο άγιο; Ίσως επειδή έχουμε old fashion απόψεις…)

Με το συμπάθειο

Πέμπτη 21 Δεκέμβρη. Δεν είναι του γούστου μας (καθόλου). Αλλά δεν αντέξαμε στον πειρασμό: σ’ αυτό το στιγμιότυπο (που θα μπορούσε να είναι από οποιαδήποτε «πτέρυγα της βουλής»…) θα έβαζε κανείς τη λεζάντα: έτοιμοι ενώπιον του μέλλοντος. Και το μέλλον θα λυνόταν στα γέλια: ο 21ος αιώνας, σ’ αυτήν του την φάση έστω, έχει περιθώρια και για το γελοίο…

Η μούχλα που αναδύεται δεν αφορά την ηλικία αλλά τον επαγγελματισμό: εθνοπατέρες, με φόντο μαρμάρινες επενδύσεις, γαλουχημένοι με τις κάλπες – που απλά βαριούνται… (Και τι άλλο θα μπορούσαν να κάνουν, δηλαδή;)

Για υψηλόμισθοι υπάλληλοι μια χαρά την βγάζουν με την βαρεμάρα τους.

Μόρια

Τετάρτη 20 Δεκέμβρη. Ο ανθρωπιστής υπουργός Μουζάλας, με τους ζεστούς μισθούς στο πορτοφόλι, προέβλεψε πρόσφατα ότι «μπορεί να υπάρχουν και φέτος νεκροί». Δεν εννοούσε στο σόι του. Δεν εννοούσε στους φίλους του. Δεν εννοούσε στο υπουργικό του συμβούλιο. Εννοούσε στους πρόσφυγες / μετανάστες στα νησιωτικά στρατόπεδα συγκέντρωσης / εξορίας. Εννοούσε: και φέτος μπορεί να σκοτώσουμε μερικούς – μην ανησυχείτε… Ακούστηκε σαν «προφητεία» ο θάνατος των Άλλων. Λάθος. Ήταν υπόσχεση. Δέσμευση. Απ’ τις λίγες που τηρεί (και) η τωρινή διοίκηση.

Οπότε οι αποψινές συγκρούσεις στη Μόρια, και ό,τι άλλο συμβεί σ’ αυτό ή οποιοδήποτε άλλο κάτεργο μέσα στον χειμώνα, για τον ανθρωπιστή υπουργό Μουζάλας και όλη την παρέα του, πολιτική και μη, μπορεί να είναι υλικό του στοιχήματος που παίζουν· σε κάποιο γραφείο στη μακρινή Ασία.

Σκοτώνουν που σκοτώνουν τα φαιορόζ καθάρματα (όπως, άλλωστε, έκαναν κι οι προκατοχοί τους) – να μην τζογάρουν κιόλας;

To 92’…

Τετάρτη 20 Δεκέμβρη. Για άλλους σημαίνει «λήξη του ματς», για άλλους σημαίνει Ζωή ή Θάνατο. Όσοι / όσες απ’ την πρώτη κατηγορία μίλησαν και είπαν για κάποιους απ’ τη δεύτερη, οφείλουν πολύ περισσότερα απ’ το να περιμένουν το ιστορικό «σφύριγμα του διαιτητή» των αφεντικών του πλανήτη (κι αυτής εδώ της κωλοχώρας…)

Απ’ τους fentagin ως την θύρα 13, κι όσο μακρυά πηγαίνει, υπάρχει ένας ανοικτός λογαριασμός που φωνάζει και αιμορραγεί ξανά: FREE PALESTINE!

Μην περιμένει κανείς όρθιος στην εξέδρα: οι καιροί είναι σκληροί, οι καιροί είναι για τους τίμιους.

Οι κτίστες

Τετάρτη 20 Δεκέμβρη. Το Πεκίνο σκοπεύει να ξανακτίσει την συρία· ή, οπωσδήποτε, ένα καλό κομμάτι της. Δεκάδες κινεζικές εταιρείες μεταξύ των οποίων «κολοσσοί» όπως η china energy engineering corporation και η china construction fifth engineering division έχουν κλείσει συμφωνίες (ή προσύμφωνα). Μιλάμε για κατασκευαστικές που φτιάχνουν από φράγματα, δρόμους ταχείας κυκλοφορίας και σιδηροδρομικά δίκτυα, μέχρι συγκροτήματα κατοικιών, ηλεκτρικά δίκτυα και ότι παρόμοιο.

Προφανώς δεν είναι μόνο κινέζοι οι εργολάβοι: ρωσικές και ιρανικές εταιρείες θα κάνουν επίσης δουλειές. Αλλά αυτές είναι σχετικά μικρότερες απ’ τις κινεζικές. Που έχουν επιπλέον το πλεονέκτημα των μεγάλων δανείων που μπορεί να δώσει το Πεκίνο στη Δαμασκό για τέτοια μεγάλα project.

Σε τι αποσκοπεί το Πεκίνο; Όχι απλά σε κέρδη. Αλλά στην πρακτική διαμόρφωση των υλικών προϋποθέσεων για τους «δρόμους του μεταξιού» του. Συνεπώς τα όποια «μεγάλα έργα» στη συρία θα είναι η προέκταση ανάλογων τόσο στο ιράκ όσο και στο ιράν.

Παρότι θα χρειαστούν κάποια χρόνια για να ολοκληρωθούν τέτοιου μεγέθους υποδομές, δεν πρέπει κανείς να έχει σαν μέτρο την διάρκεια των «μεγάλων έργων» στην ελλάδα. Επιπλέον το Πεκίνο μπορεί να στείλει στη συρία (όπως κάνει και αλλού στον κόσμο) όση επιπλέον ζωντανή εργασία (εργάτες δηλαδή) είναι απαραίτητη για να προχωρήσουν γρήγορα οι κατασκευές.

Σε άλλες περιπτώσεις αυτοί οι «εξαγόμενοι» κινέζοι εργάτες είναι φυλακισμένοι· που εκτίουν τις ποινές τους off shore… Σε άλλες περιπτώσεις υπάρχει η φήμη ότι είναι στρατιώτες· που κάνουν την θητεία τους plus: αποτελούν undercover στρατιωτικές αποστολές αν και χωρίς τον βαρύ οπλισμό που τους αντιστοιχεί…

Μαντεύουμε ότι υπάρχουν κάποιοι σ’ αυτόν τον πλανήτη που δεν γουστάρουν καθόλου τέτοιες εξελίξεις. Ούτε πουθενά αλλού, ούτε στη μέση Ανατολή…

Προπαγάνδα

Τετάρτη 20 Δεκέμβρη. Μιας που γράφουμε εδώ και κάτι καιρούς για τον σε εξέλιξη 4ο παγκόσμιο πόλεμο, θα μπορούσαμε, άραγε, να πάρουμε την αρθρογραφία (και το εξώφυλλο!!!) του καθεστωτικού newsweek σαν «απόδειξη»;

Όχι βέβαια!!! Πρώτον, επειδή το newsweek μιλάει, στα τέλη Δεκέμβρη του 2017, για «3ο» – έχει μείνει έναν παγκόσμιο πόλεμο πίσω. Και ύστερα επειδή το σχετικό άρθρο δεν λέει σχεδόν τίποτα σχετικό με τον τίτλο του!!! Πρόκειται για ένα (μάλλον φτηνό) παράδειγμα πρωτοκοσμικής προπαγάνδας: βάζουμε στο μπλέντερ διάφορα σχετικά και άσχετα, τα λιώνουμε, και τα σερβίρουμε χωρίς καμία συνοχή κάτω από έναν εντυπωσιακό τίτλο.

Δεδομένου ωστόσο ότι το newsweek είναι ευρείας κυκλοφορίας, η προπαγάνδα του έχει μια αξία, αν θεωρηθεί σαν αυτό που είναι: σκόπιμη παραπληροφόρηση.

Υπάρχει μέσα στον χυλό ένα πραγματικό γεγονός που θα μπορούσε να έχει σημασία· και ένα είδος απολογισμού που ομολογεί έμμεσα αλλά καθαρά την “ενόχληση” της Ουάσιγκτον. Το γεγονός είναι ότι πριν ένα μήνα, στα τέλη Νοέμβρη, ο Πούτιν ζήτησε (πράγματι) απ’ τις στρατηγικές ή απλά μεγάλες ρωσικές βιομηχανίες να έχουν σχέδια και ετοιμότητα να αυξήσουν την στρατιωτική τους παραγωγή· με μια διαταγή. Αυτό μοιάζει με προετοιμασία· αλλά όχι υποχρεωτικά με μεθόδευση!

Σ’ ότι αφορά τον απολογισμό; Το καθεστωτικό αμερικανικό περιοδικό βάζει μια φράση στο στόμα “ανώνυμου άγγλου αξιωματικού ασφαλείας”: …Η ρωσία δαπάνησε ένα πολύ μικρό ποσοστό αίματος και εξόδων σε σχέση μ’ αυτά που επένδυσαν οι ηπα και οι σύμμαχοί τους στο ιράκ· και κέρδισε σημαντικό διπλωματικό κεφάλαιο εκεί… Μ’ άλλα λόγια: ο ρωσικός ιμπεριαλισμός έχει επιτυχίες (έως και καθαρές νίκες) στη μέση Ανατολή με ελάχιστα έξοδα σε σχέση με τον αντίπαλο αμερικανικό. Αυτό, πράγματι, μπορεί να είναι απειλητικό γενικά!!!

Που έγκειται, ακριβώς, η απειλή; Για δεκαετίες, τόσο στη διάρκεια του 3ου (ψυχρού) παγκόσμιου πολέμου όσο, ακόμα περισσότερο, μετά την λήξη του, η αμερικανική αυτο-επιβεβαίωση της απόλυτης παγκόσμιας στρατιωτικής υπεροχής προπαγανδιζόταν με βάση όχι μόνο (ή όχι τόσο) την “τεχνική πολεμική ανωτερότητα” αλλά την μεγάλη διαφορά στα ποσά που πηγαίνουν άμεσα και έμμεσα στον στρατό, στη συντήρησή του, στις πολεμικές βιομηχανίες, κλπ. Συγκρίνοντας τέτοια μεγέθη η Ουάσιγκτον ήταν σίγουρη νικήτρια. Και εξακολουθεί να αυτο-προβάλλεται έτσι, όχι μόνο απέναντι στη Μόσχα αλλά απέναντι και στο Πεκίνο.

Εκείνα που παραβλέπουν σκόπιμα τέτοιες συγκρίσεις είναι πολλά. Για παράδειγμα οι μόνιμες υπερκοστολογήσεις των όπλων που αυξάνουν θεαματικά τα κέρδη των αμερικανικών πολεμικών βιομηχανιών· κάτι που δεν ισχύει αλλού, αν τα αντίστοιχα εργοστάσια και ερευνητικά γραφεία είναι κρατικής ιδιοκτησίας. Ή τις μεγάλες διαφορές στο “κόστος εργασίας”, ανειδίκευτης, ειδικευμένης ή υπερειδικευμένης. Ή, ακόμα, το είδος (και το πραγματικό κόστος) των ερευνών που γίνονται στα πεδία των νέων τεχνολογιών.

Η σχέση, λοιπόν, “κόστους – αποτελέσματος” είτε στην “ειρηνική” καπιταλιστική παραγωγή είτε στη στρατιωτική, ακόμα και στα πεδία μάχης, δεν είναι αυτή που θα βόλευε τις ηπα και τους συμμάχους τους: ανεβαίνει το πρώτο άρα θα ανέβει και το δεύτερο!!! Αντίθετα, πρώτα στο αφγανιστάν και μετά στο ιράκ ξαναείδε μπροστά της η Ουάσιγκτον (αλλά και οι σύμμαχοί της) εκείνο που είχε μάθει στο βιετνάμ, και προτιμούσε να απωθεί: ότι, δηλαδή, αντίπαλοι με χαμηλό έως πολύ χαμηλό budget, χρησιμοποιώντας πιο έξυπνα και πρακτικά το μυαλό τους, μπορούν όχι απλά να ζορίζουν μια “υπερδύναμη” αλλά ακόμα και να την αναγκάζουν σε ήττες. Στο κάτω κάτω αυτό ακριβώς έπαθε (και) η σοβιετική ένωση στο αφγανιστάν (απέναντι στη cia)!…

Όχι μόνο η Μόσχα· όχι μόνο το Πεκίνο· αλλά ακόμα και η Τεχεράνη είναι (ή μπορεί να αποδειχθεί) πολύ σκληρότερος αντίπαλος για τον αμερικανικό στρατό, αν χρειαστεί, απ’ ότι θα ήθελαν να πιστεύουν τα αμερικανικά μούσκλια…

Αυτός είναι ο κρυφός (;) φόβος της Ουάσιγκτον: ότι ενόσω βρυχάται και επιδεικνύει το οπλοστάσιό της δεν φοβίζει και δεν αποτρέπει πια τους αντιπάλους της!!! Και ότι ίσως αναγκαστεί τελικά να κάνει εκείνο το βήμα που θα την φέρει αντιμέτωπη με το ομολογημένα απρόβλεπτο αλλά και αναπότρεπτα επίφοβο: ένα δεινό καθολικό στραπάτσο…

Παραλίγο κράτος…

Τετάρτη 20 Δεκέμβρη. Αυτό που συμβαίνει στο ιρακινό κουρδιστάν είναι προμήνυμα του τι θα συμβεί στο υποτιθέμενο «κουρδικό κράτος στη συρία» που σπρώχνουν Ουάσιγκτον και Τελ Αβίβ: όχι απλά εργατικές διαδηλώσεις κατά της «κυβέρνησης»· αλλά διαδηλώσεις στις οποίες οι μπάτσοι (ναι, μπορεί να μην υπάρχει κράτος, μπάτσοι όμως υπάρχουν πάντα!) σκοτώνουν – άοπλους διαδηλωτές.

Σε μια σειρά πόλεις του ιρακινού κουρδιστάν (Sulaimani, Halabja, Rania, Chamchamal, Seyid Sadiq, Qaladize, Taq Taq, Kalar, και Rawanduz) έγιναν την περασμένη Δευτέρα μαζικές διαδηλώσεις, κυρίως (αλλά όχι μόνο) δασκάλων και άλλων δημόσιων υπαλλήλων, που είναι απλήρωτοι επί μήνες, μπορεί και χρόνια! Πέρα απ’ τους μισθούς τους οι διαδηλωτές απαιτούσαν μεταρρυθμίσεις, ενώ στρέφονταν κατά της “διαφθοράς” των κυβερνώντων κουρδικών κομμάτων. Έκαψαν γραφεία, συγκρούστηκαν με την μπατσαρία, που απάντησε στις πέτρες των διαδηλωτών με σφαίρες. Όπως, ακριβώς, κάνει το Τελ Αβίβ κατά των παλαιστινίων πληβείων της 3ης εξέγερσης / intifada.

Ένα καθεστώς που ελπίζει σε γεωπολιτικές προσόδους, σε “παροχές” δηλαδή σε χρήμα ή/και σε είδος από “διεθνείς εταίρους” (ηπα, ισραήλ, σαουδική αραβία – στη συγκεκριμμένη περίπτωση) είναι επίσης ένα καθεστώς που πολύ εύκολα τσεπώνει αυτά τα γεωπολιτικά νοίκια. Είναι εύλογο κι απλό: οι περσόνες κάνουν τα νταραβέρια, άρα δικαιούνται τα περισσότερα βαζάκια του μελιού. Αν, τώρα, αυτές οι πρόσοδοι μειωθούν επειδή “έγινε στραβή”, θα μειωθούν τα ψίχουλα που προορίζονται για τους πληβείους. Για τους ιρακινούς κούρδους πληβείους που, ας το θυμίσουμε, ψήφισαν τον περασμένο Σεπτέμβρη υπέρ ενός δικού του κράτους· δηλαδή υπέρ της διαιώνισης της δικής τους, “εθνικής” φεουδαρχίας.

Το Erbil (η διοικητική πρωτεύουσα του ιρακινού κουρδιστάν) έχασε τα πετρέλαια του Κιρκούκ, απ’ το λαθρεμπόριο των οποίων εξασφάλιζε κάποια έσοδα. Εννοείται ότι οι καθεστωτικοί συνεχίζουν να περνάνε καλά, και μάλλον πληρώνουν και τους μπάτσους τους. Απλά δεν περισσεύει τίποτα για το πόπολο. Οπότε αυτό το πόπολο παίρνει πέτρες. Μπορεί και εμπρηστικά κοκτέιλ. Και το καθεστώς απαντάει πυροβολώντας στο ψαχνό.

Θα έλεγε κανείς στα αφεντικά του ιρακινού κουρδιστάν: εύγε!!! Έχετε όλα τα υποκειμενικά προσόντα για να στήσετε κράτος· αλλά κανένα αντικειμενικό…

(φωτογραφία: Απ’ τις προχθεσινές διαδηλώσεις στο Sulaimani…)

Ψαράκι;

Τετάρτη 20 Δεκέμβρη. Κάτι πιο ελαφρύ, αν μας επιτρέπεται, για να κλείσουμε την ημέρα ποδοσφαιρικά: κάτι παθαίνουν τα ματάκια των ισπανών διαιτητών με τα γκολ (αλλά, στο συγκεκριμένο ματς, και με τα οφσάιντ!!) της Barcelona. Τρίτη φορά που η μπάλα περνάει την γραμμή καθαρά και… «το ματς συνεχίζεται» – απέναντι στη La Coruna αυτή τη φορά. Την Κυριακή που πέρασε. Το συγκεκριμένο «διαιτητικό σφάλμα» δεν είχε συνέπειες (4 – 0 στο φωτεινό ταμπλώ), αλλά υπάρχει κάτι παραπάνω;

Περιμένει η ισπανική «παράγκα» το αποτέλεσμα των αυριακών εκλογών στην Καταλωνία;

(Φωτογραφία; Πως σας φαίνεται; Το έβαλε ο Suarez ή όχι;)

Τυχοδιώκτες

Τρίτη 19 Δεκέμβρη. Για λόγους που είναι και λίγο φυσιογνωμικοί ο από κάτω (ο “light”ακροδεξιός πρωθ. της αυστρίας) μας θυμίζει τον πάνω. Τον παπά στην ταινία “it will be blood” (θα χυθεί αίμα). Χριστιανός και δημαγωγός ο παπάς, χριστιανός και δημαγωγός η νέα πολιτική βιτρίνα της Βιέννης. Έτοιμος να αρπάξει τα πάντα για να ανέβει ο παπάς, έτοιμος να αρπάξει τα πάντα για να ανέβει ο Kurz.

Υπάρχουν και διαφορές. Η ουσιαστικότερη ίσως είναι ότι την εποχή που διαδραματίζεται η υπόθεση με τους «πρωτοπόρους πετρελαιάδες» στις ηπα (τέλη 19ου, αρχές 20ου αιώνα) η έννοια του γιάπη δεν υπήρχε… Ίσως για αυτό ο πετρελαιάς (ο απίστευτος σαν ερμηνεία, όπως πάντα άλλωστε, Daniel Day-Lewis) στο τέλος σκοτώνει τον παπά: σα να λέμε το κεφάλαιο, στη φάση της ανάπτυξής του, ξεφορτώνεται την θρησκεία και την εξουσία της, την οποία είχε προσκυνήσει στο ξεκίνημά του: είναι πια ένα περιττό έξοδο…

Στον κλυδωνιζόμενο όλο και εντονότερα καπιταλιστικό κόσμο του 21ου αιώνα οι πετρελαιάδες σαν τέτοιοι ξεπερνιούνται σταδιακά· και οι γιάπηδες επιστρατεύονται για να παίξουν τον ρόλο του «νέου» σε μια σκηνή (αυτή του πολιτικού θεάματος) που μπορεί να συνεχίσει να καθοδηγεί τα κοπάδια των υποτελών μόνο με θρησκευτικούς όρους: ο εθνικισμός είναι ένα απ’ τα παλιά drugs που έχει πέραση τέτοιους καιρούς…

Είναι ίσως η τελευταία παράσταση λειτουργικότητας του γιαπισμού: παπάδες “κοσμικών θρησκειών” μέσα στους περιστρεφόμενους καθρέφτες της καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης και της “δημιουργικής καταστροφής” – την οποία οι καπιταλιστικές προσταγές έχουν όλο και μεγαλύτερη ανάγκη…