Ο κόσμος είναι λίγο μεγαλύτερος…

Πέμπτη 20 Απρίλη. Το κουρασμένο ύφος του (δεξιά) εξηγείται: είναι μόλις δυο μέρες μετά το δημοψήφισμα, προχτές Τρίτη δηλαδή. Η κυρία αριστέρα είναι η Liu Yandong, υπουργός παρά τω πρωθυπουργώ της κίνας. Το ταξίδι της στην Άγκυρα είχε να κάνει με την προετοιμασία της διεθνούς συνάντησης “belt and road forum”, για τους «δρόμους του μεταξιού», που θα γίνει τον ερχόμενο Μάη στο Πεκίνο. Ο Ερντογάν θα είναι εκεί φυσικά, μιας και η τουρκική επικράτεια είναι μέσα στον οδικό και σιδηροδρομικό σχεδιασμό αυτού του giga project.

Εν τω μεταξύ κάθε γνήσιος έλλην πατριώτης έχει αποκλειστικές πληροφορίες ότι ως τον Μάη η τουρκία θα έχει διαλυθεί. Πράγμα που σημαίνει ότι το κινεζικό καθεστώς δεν ξέρει τι του γίνεται (σε αντίθεση με τους γνήσιους έλληνες πατριώτες – και τους καθοδηγητές τους απ’ την ευπ…).

Μέχρι τον Μάη λοιπόν είναι τα ψωμιά του “αιώνιου εχθρού”… Του 2017; Του 3017; Κάπου εκεί τέλος πάντων!!!!

Βγήκαν οι “τουρκολόγοι” στο μεϊντάνι…

Τετάρτη 19 Απρίλη. Το 51,89% προς 48,11% είναι εντελώς, μα εντελώς διαφορετικό πράγμα απ’ το 51,35% προς 48,65%… Αααα! Όλα κι όλα!!! Του αγγλικού δημοψηφίσματος το αποτέλεσμα (51,89% υπέρ της εξόδου απ’ την ε.ε., 48,11% κατά) ΔΕΝ σήμαινε ότι θα διαλυθεί η επικράτεια της αυτού μεγαλειότητας… ΔΕΝ σήμαινε ότι αυτή η επικράτεια «μπαίνει σε μακριά περίοδο αστάθειας». Όχι, όχι, όχι!!! Φτου – φτου – φτου! (Τώρα: κάτι «θεματάκια» όπως της σκωτίας ή της βόρειας ιρλανδίας, ε, αυτά θα αντιμετωπιστούν με το απαραίτητο τοπικό και, κυρίως, διεθνές «μασάζ»… Αν αντιμετωπιστούν…)

Τι κι αν ήταν ένα δημοψήφισμα (και ένα αποτέλεσμα) σ’ ένα ερώτημα στο οποίο η τελική απάντηση θα επηρεάσει (έχει κανείς αμφιβολία;) άμεσα τις ζωές πολλών εκατομμυρίων υπηκόων; Τι κι αν ήταν ένα δημοψηφίσμα που αλλάζει ήδη ένα σημαντικό πλέγμα διεθνώς σχέσεων και καταμερισμών δύναμης; Τι κι αν το τελικό 51,89% βρωμούσε ρατσισμό και νοσταλγία αυτοκρατορικών μεγαλείων;

Επίσης, στο αγγλικό δημοψήφισμα ΔΕΝ ΕΓΙΝΕ ΚΑΜΙΑ ΝΟΘΕΙΑ!!! Όχι! Τα τερατώδη ψέμματα των φασιστών υποστηρικτών της εξόδου απ’ την ε.ε. ΔΕΝ συνιστούν νοθεία… Καθόλου! Είναι ένας ύμνος στη δημαγωγία – συγγνώμη: στη δημοκρατία…

Αντίθετα, το 51,35% υπέρ της αλλαγής του τουρκικού συντάγματος (έναντι του 48,65% εναντίον) ΑΥΤΟ ΝΑΙ!!! Αυτό δείχνει «κρίση», «αποσταθεροποίηση». Δείχνει «οριακή νίκη» και αμφισβητήσιμη (καμία σχέση με το 51,89 – 48,11….), πιθανότατα νοθεία, που «θα γυρίσει μπούμεραγκ»… Τι κι αν ήταν ένα δημοψήφισμα που αφορά την πολιτειακή συγκρότηση ενός κράτους; Τι κι αν δεν θα επηρεάσει τις διεθνείς σχέσεις; Ή μήπως όχι;

Η πανούκλα της «ενσωματωμένης (στρατιωτικά / πολεμικά – το εννούμε πια) δημοσιογραφίας» είναι διεθνής. Αλλά στα μέρη μας, με τον μόνιμο αντι-τουρκικό πυρετό, το πράγμα αποκτά κωμικές έως γελοίες διαστάσεις.

Κοίτα ποιοι μιλάνε: αυτοί που πήγαν το καλοκαίρι του 2015 και ψήφισαν σε ένα νόθο, ασαφές, στημένο δημοψήφισμα «όχι» ελπίζοντας να γίνει στην πράξη «ναι» – όπως και έγινε! Κι αυτοί που πήγαν και ψήφισαν “ναι” αλλά εννοούσαν “όχι για εμάς”! Αυτοί μιλάνε…

Συστήματα εξουσίας

Τετάρτη 19 Απρίλη. Για να ξεμπερδεύουμε με τα εύκολα: ο Ερντογάν και το ισλαμοδημοκρατικό κόμμα εκπροσωπούν τα συμφέροντα ηγεμονικών τμημάτων του τουρκικού κεφάλαιου, καθώς και της μικροαστικής – μεσοαστικής συμμαχίας που δημιουργήθηκε ήδη απ’ τα τέλη των ‘90s, με κύρια γεωγραφική προέλευση την κεντρική και ανατολική τουρκία. Εντάξει; Ας μας βρει τώρα κάποιος πολιτικές βιτρίνες πρώτης γραμμής που να μην εκπροσωπούν συμφέροντα ηγεμονικών τμημάτων των αφεντικών και των κοινωνικών συμμάχων τους – για να αποκτήσουμε κι εμείς ένα μέτρο σύγκρισης…

Μήνες (αν όχι χρόνια) τώρα, η ενορχηστρωμένη δυτική δημαγωγία (και η ελληνική σαν το πρόθυμο τσουτσέκι που μόνιμα παθαίνει «υπερβάλλοντα ζήλο» ένα πράμα, όταν πρόκειται για τα «εθνικά συμφέροντα») διατράνωσε σε όλους τους τόνους ότι το προεδρικό σύστημα στην τουρκία ισοδυναμεί με (σχεδόν) δικτατορία. Δεν έκαναν τον κόπο, φυσικά, να μας εξηγήσουν το γιατί. Να μας εξηγήσουν, δηλαδή, γιατί το γαλλικό (προεδρικό) σύστημα ή το αμερικανικό (προεδρικό) σύστημα έχουν δικτατορικές τάσεις. Για την ακρίβεια: έκαναν ό,τι μπορούσαν για να μην υπάρξει καμία τέτοια συσχέτιση: του προεδρικού συστήματος στην τουρκία (για το οποίο έγινε το δημοψήφισμα την περασμένη Κυριακή) με τα αντίστοιχα αλλού.

Με τα χίλια ζόρια, την τελευταία στιγμή, και επειδή είχαν πει δεκάδες φορές τα ίδια φλύαρα και κενά νοήματος, αποκάλυψαν στο σκάνδαλο: ο τούρκος πρόεδρος (ο Ερντογάν ή όποιος άλλος στο μέλλον) θα διαλέγει, λέει, τους υπουργούς! Ωωωωωω! Ο γάλλος και ο αμερικάνος πρόεδρος, δηλαδή, τι κάνουν; Ακόμα χειρότερο, λέει: θα μπορεί να κάνει υπουργούς και «εξωκοινοβουλευτικούς»! Ωωωωωωω! Ο αμερικάνος και γάλλος πρόεδρος, δηλαδή, τι κάνουν; Η απόδειξη, λέει, την κρυπτοδικτατορικής λειτουργίας του τουρκικού προεδρικού συστήματος: θα επιλέγει, λέει, ο πρόεδρος, τους επικεφαλής του δικαστικού συστήματος… Ωωωωω!!! Ανατριχιάσαμε!!! Δηλαδή το ψόφιο κουνάβι τι έκανε;

Το μόνο που δεν ακούσαμε είναι ότι ο Ερντογάν, σαν ενισχυμένος πρόεδρος πια, θα «ξενοκοιμάται»… Όχι, αυτά είναι προνόμια άλλων…

Όποιος θέλει να είναι Ηλίθιος (με το «η» κεφαλαίο) στις σύγχρονες δυτικές κοινωνίες όχι μόνο μπορεί να είναι τέτοιος, αλλά υπάρχουν πολλοί να του δώσουν πιστοποιητικά ευφυίας. Γι’ αυτούς που δεν θέλουν να είναι Ηλίθιοι, με πιστοποιητικά, περικεφαλαία, ή χωρίς, είναι γνωστό: στις «δυτικές δημοκρατίες» υπάρχουν δύο δομές πολιτικής εξουσίας, που θεωρούνται και οι δύο δημοκρατικές. Η «πρωθυπουργοκεντρική» και η «προεδροκεντρική». Στην πρώτη υπάρχει σαν ανώτατος άρχων ένας «πρόεδρος της δημοκρατίας» (όταν δεν υπάρχει βασιλιάς…). Ο πρόεδρος εκλέγεται έμμεσα, απ’ το κοινοβούλιο, και έχει περιορισμένες αρμοδιότητες «έκτακτης ανάγκης». Ο βασιλιάς δεν εκλέγεται από κανέναν, είναι «ελέω θεού», κι έχει κι αυτός περιορισμένες αρμοδιότητες «έκτακτης ανάγκης». Μια σειρά ευρωπαϊκά κράτη έχουν σαν ανώτατο άρχοντα «γαλαζοαίματο /η»: ισπανία, ολλανδία, βέλγιο, αγγλία, δανία, σουηδία, νορβηγία, λουξεμβούργο (αυτό έχει «μέγα δούκα»…). Και κανείς δεν αμφιβάλει για την «δημοκρατικότητά» τους… Κακώς… Θα έπρεπε!

Στο «προεδρικοκεντρικό σύστημα» (γαλλία, ηπα, ρωσία) ο πρόεδρος εκλέγεται κατευθείαν απ’ τους ψηφοφόρους, με απόλυτη πλειοψηφία (ή, στις ηπα, με απόλυτη πλειοψηφία εκλεκτόρων). Έχει ιδιαίτερα αυξημένες αρμοδιότητες, και είναι ο ανώτατος άρχων. Δεν υπάρχει άλλο πόστο πιο πάνω. Μπορεί να υπάρχει επίσης πρωθυπουργός, πιο κάτω, που εκλέγεται με χωριστές εκλογές (γαλλία, ρωσία) ή να μην υπάρχει (ηπα). Πάντως κανείς δεν έχει μιλήσει για δικτατορία ούτε στη γαλλία ούτε στις ηπα – εξαιτίας του ότι ο πρόεδρος είναι η ανώτατη πολιτική βιτρίνα… (Για την ρωσία, ο.κ., ξέρουμε…).

Που βρίσκεται, λοιπόν, το σκάνδαλο, στην μετατροπή του «πρωθυπουργικού» συστήματος στην τουρκία σε «προεδροκεντρικό»;

Οι φίλοι του περσινού πραξικοπήματος και το δημοψήφισμα

Τετάρτη 19 Απρίλη. Δεν είναι, δα, και τόσο δύσκολο το γιατί όχι ο Ερντογάν αλλά τα τμήματα των τουρκικών αφεντικών που εκπροσωπεί επέλεξαν αυτήν την συνταγματική αλλαγή: την υιοθέτηση του «προεδροκεντρικού» συστήματος στη θέση του «πρωθυπουργοκεντρικού». Το έχουν καταλάβει και αρκετοί άλλοι, τόσο διεθνώς όσο και στα μέρη μας: γι’ αυτό φρίττουν!

Όποιος ξέρει τα στοιχειώδη στην πολιτική ιστορία της τουρκίας και δεν είναι φασίστας, το γνωρίζει: επί δεκαετίες, το «πρωθυπουργοκεντρικό» μοντέλο ήταν απλά η μάσκα της στρατοκρατίας. Οι μόνιμα ασταθείς κυβερνήσεις συνασπισμού κομμάτων «έπεφταν» και «ανέβαιναν» σαν μαριονέτες: τα σκοινιά κρατούσε το πανίσχυρο «συμβούλιο εθνικής ασφάλειας», δηλαδή οι καραβανάδες. Που δεν δίσταζαν να κάνουν ανοικτά και αιματηρά ή soft πραξικοπήματα όποτε ήθελαν.

Αυτό άρχιζε να αλλάζει ριζικά απ’ το 2002, όταν το ισλαμοδημοκρατικό κόμμα («κόμμα δικαιοσύνης και ανάπτυξης», AKP) κέρδισε τις εκλογές με τέτοιο εύρος ώστε να σχηματιστεί για πρώτη φορά στη σύγχρονη τουρκική πολιτική ιστορία μονοκομματική κυβέρνηση (σαν κι αυτές που είχε η ελλάδα απ’ το 1974 ως το 2012, για παράδειγμα). Το ίδιο αποτέλεσμα (: μονοκομματικές κυβερνήσεις του AKP) επαναλήφθηκε και το 2007 και το 2011: αυτή είναι η μεγαλύτερη ως τώρα περίοδος «πολιτικής σταθερότητας της δημοκρατίας» στην τουρκία, ever – χωρίς, από ένα σημείο και μετά, το σκοτεινό και μιλιταριστικό παρασκήνιο στο βάθος.

Όμως ούτε ο Ερντογάν, ούτε το επιτελείο του, ούτε το τουρκικό κεφάλαιο που χάρη σ’ αυτή την δημοκρατική πολιτική σταθερότητα αναπτύχθηκε και αύξησε τα κέρδη του είναι ένα τσούρμο βλαμένων. Ξέρουν. Καταλαβαίνουν. Ξέρουν και καταλαβαίνουν ότι αυτή η απόλυτη κοινοβουλευτική υπεροχή (του AKP ως τώρα) δεν μπορεί να συνεχιστεί για πολύ (θα εξηγήσουμε άλλη φορά τους κοινωνικούς λόγους…) Ξέρουν και καταλαβαίνουν επίσης ότι η τωρινή κοινωνική αντιπολίτευση ΔΕΝ έχει καταφέρει (κι ούτε θα καταφέρει σύντομα) να δημιουργήσει μια εναλλακτική λύση, ένα «κεντρώο» ή «κεντροαριστερό» πολιτικό φορέα που να μπορεί μελλοντικά να πετύχει μια ανάλογη κοινοβουλευτική υπεροχή που να βγάζει μονοκομματικές, αυτοδύναμες κυβερνήσεις. Ξέρουν και καταλαβαίνουν πως όταν η εκλογική επιρροή του AKP υποχωρήσει, κι αφού δεν θα υπάρχει μια εξίσου ισχυρή διάδοχη κατάσταση, το σύστημα διεύθυνσης θα ξανακυλήσει σε κυβερνήσεις συνεργασίας μεσαίου μεγέθους και μεταξύ τους αντίπαλων κομμάτων. Ξέρουν και καταλαβαίνουν ότι στους ταραγμένους καιρούς του 21ου αιώνα και του σε εξέλιξη 4ου παγκόσμιου πολέμου, αυτές οι κυβερνήσεις θα είναι «εύκολες», έωλες, λεία σε ανταγωνιστικά εσωτερικά και, επιπλέον, διεθνή συμφέροντα. Που έδειξαν πέρυσι το καλοκαίρι, με το πραξικόπημα, τι θέλουν: έναν ακόμα εμφύλιο στη μέση Ανατολή, στην τουρκία αυτή τη φορά…

Κοιτώντας το κοντινό και μεσοπρόθεσμο μέλλον, λαμβάνοντας υπ’ όψη τους αυτά και άλλα δεδομένα, τα αφεντικά του τουρκικού κράτους / κεφάλαιου (και όχι, βέβαια, οι «κεμαλιστές» καραβανάδες…) επέλεξαν να μετατρέψουν το σύστημα πολιτικής διεύθυνσης από «πρωθυπουργοκεντρικό» σε «προεδροκεντρικό».

Ποια είναι η ουσιαστική διαφορά; Στο «πρωθυπουργοκεντρικό» πρωθυπουργός γίνεται ο επικεφαλής του πρώτου κόμματος, ακόμα κι αν έχει ψηφιστεί μόνο απ’ το 25% ή το 30% των ψηφοφόρων. Μπορεί να σχηματίσει φυσικά «κυβέρνηση συνασπισμού», αλλά όντας επιλογή μόνο ενός 25%, ή 30%, αν δεν υπάρχει μακριά και παλιά παράδοση πετυχημένων και λειτουργικών κυβερνητικών συνασπισμών (και στην τουρκία δεν υπάρχει), ο πρωθυπουργός και η κυβερνησή του είναι περιορισμένης νομιμοποίησης. Άρα εύκολος στόχος αμφισβήτησης…

Αντίθετα ο πρόεδρος εκλέγεται με απόλυτη πλειοψηφία. Είτε σε έναν γύρο όπου συμμετέχουν μόνο 2 υποψήφιοι (η αμερικανική εκδοχή), είτε σε δύο, όπου στην αρχή συμμετέχουν περισσότεροι αλλά στον δεύτερο πάλι μόνο 2 (η γαλλική εκδοχή). Εκλεγμένος με το 50%+ ο πρόεδρος έχει αυξημένη νομιμοποίηση. Και έτσι έχει, φυσικά, αυξημένες αρμοδιότητες και ενισχυμένα καθήκοντα, ακόμα περισσότερα απ’ του πρωθυπουργού (στο «πρωθυπουργοκεντρικό» μοντέλο). Ακόμα κι αν στις κοινοβουλευτικές εκλογές (που γίνονται χωριστά απ’ τις προεδρικές) προκύψει κυβέρνηση συνασπισμού, ο άμεσα εκλεγμένος πρόεδρος διατηρεί την αυξημένη νομιμοποίησή του σε σχέση με τα επιμέρους κόμματα· και κυβερνά – ενώ οι κυβερνήσεις συνασπισμού μπορεί να αλλάζουν σύνθεση, “απο κάτω”.

Αυτό είναι λοιπόν το «σκάνδαλο»: ότι το τουρκικό καθεστώς υιοθετεί μέσω δημοψηφίσματος ένα «μοντέλο πολιτικής σταθερότητας» παρμένο απ’ την δοκιμασμένη εμπειρία των δυτικών καθεστώτων – και οι διεθνείς αντίπαλοί του, που θα ήθελαν «αστάθεια» και εκεί, βγάζουν καπνούς!!!

Έγιναν, λοιπόν, “όλα καλά”;

Τετάρτη 19 Απρίλη. Σε καπιταλισμό ζούμε, και είμαστε οι τελευταίοι που θα αγοράζαμε και θα πουλάγαμε το παραμύθι ότι οι (πρώην) «αστικές δημοκρατίες» είναι αυτό που λένε. Για ολιγαρχίες πρόκειται που έχουν λιγότερα ή περισσότερα μέσα για να κρατάνε τους υποτελείς σε νηπιακή κατάσταση…

Κουβεντιάζεται, ας πούμε, το ενδεχόμενο νοθείας στο τουρκικό δημοψήφισμα… Μήπως έγινε κάποια καραμπινάτη νοθεία στις ελληνικές εκλογές του 2000;… Έτσι, ρωτάμε… Μήπως στις ηπα οι κατηγορίες για «διαμόρφωση απ’ την Μόσχα του εκλογικού αποτελέσματος» στις τελευταίες προεδρικές εκλογές είναι φαντασίωσή μας; Μήπως εκλέχτηκε εκεί πρόεδρος – νόμιμα βέβαια – κάποιος που πήρε κάτι εκατομύρια ψήφους λιγότερες απ’ την αντίπαλό του; Μήπως χέζουν οι αρκούδες στο δάσος – σχεδόν σε κάθε «δημοκρατικό» δάσος του πλανήτη;

Είμαστε σίγουροι ότι το μπλοκ εξουσίας που έχει επικεφαλής τον Ερντογάν έκανε ό,τι μπορούσε για να κερδίσει την συνταγματική αλλαγή· πάνω απ’ το τραπέζι, αλλά και από κάτω. Ωστόσο, αν έχει κάποιος τρόπο να «αλλοιώσει τα κουκιά στην κάλπη», δεν το πάει στο νήμα. Δεν αφήνει καν τους αντιπάλους του να δείξουν (πράγμα που είναι αλήθεια) ότι το ποσοστό του «ναι» ήταν μικρότερο απ’ το άθροισμα των ψήφων του AKP και των τούρκων φασιστών στις πιο πρόσφατες εκλογές. Με άλλα λόγια δεν κάνεις μια νοθεία της προκοπής δείχνοντας ότι κέρδισες μεν αλλά έχεις χάσει σε επιρροή.

Είμαστε, όμως, επίσης σίγουροι ότι το μεγαλύτερο μέρος των ψηφόφορων, είτε ψήφισαν «ναι», είτε ψήφισαν «όχι», ψήφισαν με κριτήρια άσχετα απ’ το επίδικο! (Συμβαίνει και στις καλύτερες οικογένειες…) Υπάρχει ισχυρός πατερναλισμός στην τουρκική «πολιτική ζωή», κι όσοι / όσες δεν μυθοποιούν θετικά τον Ερντογάν έχουν φτάσει να μυθοποιούν θετικά, στον 21ο αιώνα, τον Ατατούρκ… Έχουμε πάρα πολύ σοβαρές αμφιβολίες για το κατά πόσο μεγάλο μέρος των ψηφοφόρων του «ναι» και του «όχι» αποφάσισε όντως για την συστημική πολιτική σταθερότα στο μέλλον: και όχι «υπέρ» ή «κατά» του Ερντογάν. Όμως σε 15 χρόνια (αν όχι νωρίτερα) δεν θα είναι αυτός πρόεδρος…

Μ’ αυτή την έννοια, ναι: το βασικό δεν πήγε καθόλου καλά. Εξασφαλίστηκε μεν η αλλαγή μοντέλου (που θα γίνει όχι τώρα αλλά το 2019) αλλά με «μαγικό» τρόπο· εννοούμε: όχι ορθολογικό. Συναισθηματικό, συμβολικό, «συγκινησιακό». Το μοντέλο θα πρέπει να λειτουργήσει για να αποδείξει την αξία του – και τα δύο χρόνια μέχρι ν’ αρχίσει μπορεί να αποδειχθούν πολύς καιρός.

Κι αυτό, κατά την γνώμη μας, αφήνει μια «τρύπα» που δεν αποκλείεται να προσπαθήσουν να αξιοποιήσουν, από τώρα ως το 2019, όσοι (και δεν είναι λίγοι) θα προτιμούσαν η τουρκία να γίνει κάτι σαν συρία ή ιράκ…

Οι έλληνες εν τω μεταξύ, επειδή είναι τόσο καραγκιόζηδες όσο κανείς άλλος στον πλανήτη, το λένε (το εύχονται) ανοικτά. Απλώνουν τον τουρκικό χάρτη με τις πλειοψηφίες του «ναι» και του «όχι», και αναγγέλουν την διάλυση της τουρκίας… Λες και εκεί που υπήρχαν οι μεν ή οι δε πλειοψηφίες δεν υπήρχαν μειοψηφίες…. Λες και οι τούρκοι ψηφόφοροι αποφάσισαν …. αν θα ενωθούν με το ελλαδιστάν ή όχι!

Όμως τα ίδια ακριβώς δεν έκαναν με τα αποτελέσματα των εκλογών του 2011; Ναι, τα ίδια ακριβώς: με τους χάρτες, με τις προφητείες για την διάλυση της τουρκίας, κλπ κλπ…

Ηλίθιοι – και τσατσορούφιανοι! Με διεθνή πιστοποιητικά…

Συρία…

Παρασκευή 14 Απρίλη. Ενόσω το ψόφιο κουνάβι αποδεικνύεται καλό στο να σπέρνει την σύγχυση (σε όσους νομίζουν ότι θα καταλάβουν την αμερικανική ιμπεριαλιστική τακτική κοιτώντας τον στο στόμα!) υπάρχουν στην Ουάσιγκτον κάμποσοι που έχουν σταθερούς προσανατολισμούς. Να ένα μικρό απάνθισμα από κουβέντες τους, όλες υπό τον όρο της ανωνυμίας:

Α): Ο μόνος τρόπος να λύσουμε το συριακό πρόβλημα είναι με 200.000 πεζοναύτες που θα καταλάβουν την Δαμασκό, θα ρίξουν τον Άσαντ και θα προσπαθήσουν να ξαναφτιάξουν το κράτος. Έχε υπόψη σου ότι στο ιράκ δεν υπήρχε ρωσία. Πρέπει να σκεφτούμε προσεκτικά: αυτό το σχέδιο δεν δούλεψε καλά το 2003 και δεν πρόκειται να δουλέψει ούτε τώρα.

Β): Ένα μόνο κράτος κερδίζει όσο βομβαρδίζουμε την συρία· και σίγουρα όχι η συριακή αντιπολίτευση ή οι αθώοι άνθρωποι που πεθαίνουν εκεί. Κι αυτό το κράτος είναι η κίνα.

Γ): Η συρία θα μπορούσε να γίνει ο τάφος της αμερικανικής δύναμης· και δεν μπορούμε να κάνουμε πολλά για να αλλάξουμε το αποτέλεσμα εκεί. Έχουμε χαλάσει πολύ αίμα και χρήμα στη μέση Ανατολή. Απ’ το αφγανιστάν ως το ιράκ και την συρία. Που θα τελείωσει αυτό;

Δ): Το μέλλον του πλανήτη διαμορφώνεται στην περιοχή της ασίας και του Ειρηνικού. Πρέπει να αφιερωθούμε στο να εξασφαλίσουμε ότι η κίνα θα αναπτυχθεί ειρηνικά και δεν θα μετατρέψει την περιοχή σε δική της σφαίρα επιρροής. Πρέπει να σιγουρέψουμε ότι η βόρεια κορέα δεν θα συνεχίσει να αναπτύσει ακόμα πιο αποτελεσματικά όπλα. Πρέπει να αρχίσουμε να κάνουμε έξυπνες στρατηγικές επιλογές. Οι διεθνείς υποθέσεις είναι σκληρή δουλειά, και μια προσέγγιση σε στυλ μπουφέ, κάνουμε κάτι λίγο εδώ και κάτι λίγο εκεί, δεν οδηγεί πουθενά. Είναι μια στρατηγική καταστροφής.

Ο κοινός τόπος αυτών και άλλων παρόμοιων παρατηρήσεων είναι αυτός: το κύριο και το αποφασιστικό μέτωπο για το παρόν και το μέλλον του αμερικανικού ιμπεριαλισμού βρίσκεται στην ανατολική ασία και στον ειρηνικό. Οποιαδήποτε σοβαρή (στρατιωτική) ενασχόληση με τη μέση Ανατολή είναι κάτι παραπάνω από «σπατάλη δυνάμεων»: είναι παγίδα! Όσο περισσότερο «κολλάει» εκεί η Ουάσιγκτον τόσο περισσότερο αδυνατίζει στο κυρίως μέτωπο…

Συμφωνούμε, δεν είναι δύσκολο. Με μια διαφορά όμως. Αν η Ουάσιγκτον «χάσει» την αλυσίδα αφγανιστάν – ιράκ – συρία πάνω στην οποία έχει επενδύσει στρατιωτικά / κατοχικά εδώ και πάνω από 15 χρόνια, τότε θα χάσει και στο κυρίως μέτωπο! Και τώρα βρίσκεται μπροστά στη σοβαρή ανάγκη να προσπαθήσει να κρατήσει αυτήν την αλυσίδα, «σπαταλώντας» σημαντικές δυνάμεις…

Η παγκόσμια (αμερικανική) ηγεμονία έχει γίνει πολύ δύσκολη υπόθεση. Και θα γίνει ακόμα δυσκολότερη αν οι επιμέρους αντιπαλοί της ενώσουν τις δυνάμεις τους· ή, απλά, παραμερίσουν τις διαφορές τους μπροστά στην Ουάσιγκτον.

Αμερικανικός ιμπεριαλισμός

Παρασκευή 14 Απρίλη. Πριν αλλά και στη διάρκεια της διοίκησης του Μπους του Β (μέχρι λίγο μετά τα μέσα της δεκαετίας του ’00) ακουγόταν τακτικά το στρατιωτικό δόγμα της Ουάσιγκτον: οργάνωση και εξοπλισμός έτσι ώστε να μπορεί να κάνει ταυτόχρονα 2 πολέμους. Σύντομα οι «2» έγιναν «1,5». Μπορεί κανείς να δει στον χάρτη τι θα σήμαινε «1,5» πόλεμος: ένας στην ανατολική ασία και μισός κάπου αλλού· στη μέση Ανατολή για παράδειγμα.

Όμως έχει φανεί καθαρά τα τελευταία χρόνια της παγκόσμιας κρίσης / αναδιάρθρωσης ότι η συντήρηση της αμερικανικής ηγεμονίας απαιτεί την «ετοιμότητα» διεξαγωγής «μισών» πολέμων (που δεν αποκλείεται να γίνουν και ολόκληροι)… σε περισσότερα του ενός πεδία ενδοκαπιταλιστικού διακρατικού ανταγωνισμού. Η αφρική; Η κεντρική / ανατολική ευρώπη; Τίποτα πια δεν είναι πεδίο «ειρηνικής» αναμέτρησης.

Η προηγούμενη αμερικανική διοίκηση (Ομπάμα) προσπάθησε να κάνει εξοικονόμηση δυνάμεων «δουλεύοντας με εργολάβους και υπο-εργολάβους»· και δεν εννοούμε τους καθαρά ιδιωτικούς στρατούς του είδους blackrock. Φαινόταν να πετυχαίνει τους στόχους τους· μέχρι την στιγμή που η μικρή πλην καίρια εμπλοκή της Μόσχας στο δευτερεύον πεδίο μάχης που λέγεται συρία / ανατολική Μεσόγειος άλλαξε τα δεδομένα. Όχι μόνο και όχι τόσο σ’ αυτή καθεαυτή την συριακή επικράτεια. Όσο στο γενικό αμερικανικό σκεπτικό: εκεί που η Ουάσιγκτον θα προτιμούσε “μισούς” πολέμους (τους οποίους να κερδίζει) το ίδιο ακριβώς μπορούν να κάνουν και οι αντίπαλοί της, στερώντας της τις όποιες νίκες. Κι αυτό δεν αφορά μόνο την συρία. Αφορά και το αφγανιστάν. Αφορά και την βόρεια αφρική (π.χ. την λιβύη). Οπότε;

Το “america first” των συντηρητικών υπό το ψόφιο κουνάβι, πέρα απ’ τον οικονομικό προστατευτισμό (που έχει γίνει αναγκαίος με μαθηματική ακρίβεια) ήταν ασαφές ως προς τι σημαίνει (αν σημαίνει κάτι) στην παγκόσμια μιλιταριστική διάταξη του αμερικανικού ιμπεριαλισμού. Γεμίζοντας αμερικάνους πεζοναύτες την κουρδοκρατούμενη ζώνη της συρίας και βομβαρδίζοντας (έστω και συμβολικά) κατευθείαν τον στρατό του Άσαντ, η καινούργια αμερικανική διοίκηση δίνει – προς στιγμήν – την εντύπωση ότι ρισκάρει ένα μεγαλύτερο «βούλιαγμα» σ’ αυτό το δευτερεύον μέτωπο του 4ου παγκόσμιου.

Όμως αυτό δεν (μας) φαίνεται λογικό. Υπάρχει κι άλλη εναλλακτική: να αναλάβουν δράση, στο ευρύτερο συριακό πεδίο μάχης, άμεσα και καθαρά πια, οι συνοδοιπόροι του αμερικανικού ιμπεριαλισμού: το Τελ Αβίβ, το Ριάντ… Ακόμα ακόμα: να πεισθεί η Άγκυρα ότι υπάρχει και γι’ αυτήν «κάτι» αν ουδετεροποιήσει τον (λόγω κούρδων) αντιαμερικανισμό της…

Δεν είναι, φυσικά, εύκολο αυτό – τώρα πια. Σχεδόν δεν εξαρτιέται πια ούτε απ’ τα (σοβαρά) ανταλλάγματα που (ίσως…. ίσως…) θα μπορούσε να προσφέρει η Ουάσιγκτον στην Μόσχα ώστε να «αποσυρθούν αμοιβαία» απ’ το συριακό πεδίο μάχης. Για πολλούς λόγους. Η Μόσχα, για παράδειγμα, δεν έχει κανέναν μα κανέναν λόγο να διευκολύνει την Ουάσιγκτον να «συγκεντρωθεί» στο κυρίως μέτωπο, αυτό του Ειρηνικού… Επιπλέον το project europe, όποια μορφή κι αν πάρει τα επόμενα χρόνια, δεν έχει κανέναν λόγο να υποστεί τις συνέπειες των αμερικανικών «πρωτοβουλιών» οπουδήποτε στον πλανήτη… Ύστερα ο κινεζικός καπιταλισμός βρίσκεται ήδη στην αφρική καλά εδραιωμένος…

Με δυο λόγια: άσχετα απ’ αυτούς καθ’ αυτούς τους στρατιωτικούς συσχετισμούς (που ποτέ δεν φαίνονται παρά μόνο στην πράξη) η Ουάσιγκτον θα έπρεπε να αφιερώσει πολύ κόπο και να δώσει πολλά ανταλλάσματα σε πολλούς προκειμένου να πετύχει ένα ικανοποιητικό «διαίρει και βασίλευε» που θα της επέτρεπε να κάνει άξια λόγου «οικονομία δυνάμεων» εδώ κι εκεί.

Αλλά έτσι θα παραδεχόταν ότι δεν μπορεί πια να είναι first… (Πράγμα που ισχύει είτε έτσι είτε αλλιώς: όταν μια «μικρή» δύναμη σαν την βόρεια κορέα βρίσκεται μισό βήμα πριν την τεχνική δυνατότητα να κτυπήσει με πυρηνικά όλη την αμερικανική επικράτεια, τότε ποια «κορυφή»;)

Δημαγωγία και α-πληροφορικός βομβαρδισμός

Παρασκευή 14 Απρίλη. – Η ρωσία έβαλε βέτο στο συμβούλιο ασφαλείας του οηε, σε πρόταση για έρευνα για τους δράστες της επίθεσης με χημικά στην Khan Sheikhoun…

– Χμμμμ… Κάτι προσπαθούν να κρύψουν οι ρώσοι…

Το πρώτο είναι χτεσινή είδηση, που θα μπορούσε να την διαβάσει κανείς (πανομοιότυπη) σε δεκάδες ευρωπαϊκά και αμερικανικά media πρώτης γραμμής. Το δεύτερο είναι το συμπέρασμα του πρώτου, που δεν γράφτηκε συστηματικά· αφέθηκε στη «νοημοσύνη» των πελατών… Αντίθετα, γράφτηκε (πάλι πανοποιότυπα): … Είναι η όγδοη φορά που η Μόσχα βάζει βέτο σε αποφάσεις σχετικά με την συρία που είναι εναντίον του Άσαντ… Οπότε; «Ο νοών νοείτω»…

Ωστόσο ο «νοών» θα έπρεπε να αναρωτηθεί για το πρώτο, την είδηση περί ρωσικού βέτο: Γιατί; Γιατί η Μόσχα έβαλε βέτο σε μια απόφαση για έρευνα των αιτίων (και των αυτουργών) της επίθεσης με τα χημικά, ειδικά όταν η ίδια έλεγε ότι αυτό είναι που πρέπει να γίνει;

Τα καθεστωτικά μήντια μιας μεγάλης γκάμας «εθνικοτήτων» δεν θεώρησαν απαραίτητο να δώσουν μια κάποια εξήγηση για την ρωσική άρνηση. Το σερβίρισμα της «είδησης» έγινε έτσι ώστε να υπάρχει, επίτηδες, ένα λογικό κενό. Αυτό το λογικό κενό, ύστερα, θα μπορούσε να γεμίσει εύκολα με υπονοούμενα και ασκήσεις συνωμοσιολογίας. Πράγμα που έγινε.

Κάτι βρώμαγε (για την μύτη μας). Ψάξαμε (με δυσκολία) και βρήκαμε τι είχε συμβεί. Η πρόταση (στην οποία έβαλε βέτο η Μόσχα αλλά δεν έπεισε κι έναν μικρό αριθμό κρατικών αντιπροσώπων απ’ τα 15 μη μόνιμα μέλη του συμβουλίου ασφαλείας του οηε) ΔΕΝ πρότεινε την σύσταση μιας επιτροπής έρευνας, αλλά:

– Κατηγορούμε το καθεστώς Άσαντ για την επίθεση με τα χημικά, και
Απαιτούσε απ’ αυτό να συνεργαστεί στη διεξαγωγή μιας έρευνας στην Khan Shekhoun…

Αυτό ΔΕΝ λέγεται «πρόταση για έρευνα»! Και έγινε για να απορριφθεί, έτσι ώστε μετά να πουληθεί κατάλληλα «ο ύποπτος ρόλος της Μόσχας στην υπόθεση των χημικών του Άσαντ». Απ’ την μεριά της Μόσχα το βέτο ήταν λογικό: δεν είναι δυνατόν να κατηγορείται κάποιος σαν ένοχος και, ύστερα, να του ζητιέται να συνεργαστεί για την έρευνα…

Πρόκειται για ένα τελευταίο κατόρθωμα… Το είπαμε πριν 2 μέρες, θα το ξαναπούμε: η συστηματική παραπληροφόρηση απ’ τα καθεστωτικά μήντια (όχι μόνο τα δυτικά, αλλά και τα ρωσικά, τα κινέζικα, κλπ) και απ’ τον πυκνό γαλαξία των «εναλλακτικών cyber μήντια» που είναι δορυφόρος τους, έχει αποκτήσει πολεμική πυκνότητα και καθολικότητα. Είναι συστηματικό, δομικό στοιχείο της όξυνσης του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού. Δεν έχουμε καμία αμφιβολία.

Προετοιμαζόμαστε για να βρεθούμε απέναντι σε καταστάσεις που θα είναι φρικιαστικές από διανοητική και ηθική άποψη: συλλογικές παράνοιες, εγκατάλειψη κάθε προσπάθειας λογικής αναζήτησης αιτίων και λογικής συσχέτισης με αποτελέσματα, πλήρη διανοητική, ηθική, και ψυχοσυναισθηματική παράδοση των πληθυσμών, θεωρίες συνωμοσίας σαν απάντηση στα προηγούμενα, άλλες παράνοιες εκεί, κλπ κλπ.

Εσείς;

Μνήμη;

Πέμπτη 13 Απρίλη. Υποθέτουμε ότι το να βαφτίζονται δρόμοι, πλατείες, και άλλες κατασκευές δημόσιας χρήσης με ανθρώπινα ονόματα ανήκει σε μια εποχή όπου αφενός ο δημόσιος χώρος / λόγος (με την πολιτική έννοια του πράγματος) είχε πεπερασμένη, αστική (urban) συμβολική χωρητικότητα· αφετέρου η συλλογική μνήμη ήταν (ή μπορούσε να γίνει) το ίδιο άκαμπτη όσο και τα «έργα αναφοράς» της. Τα μνημεία της.

Από τότε έχει περάσει πολύς καιρός. Κυρίως έχει αλλάξει το κοινωνικό παράδειγμα όχι μία αλλά τουλάχιστον δύο φορές. Η «οδός Στουρνάρα» για παράδειγμα δεν θυμίζει με τίποτα τον τωρινό διοικητή της τράπεζας της ελλάδας, αν και πιθανά πρόκειται για μέλος της ίδιας (ευρύτερης) ιστορικής αστικής οικογένειας. Η «πλατεία Κάνιγγος» πάλι δεν θυμίζει τίποτα και σε κανέναν απ’ το πως οι μεγάλες δυνάμεις, κάποτε, έφτιαξαν το ελληνικό κρατίδιο. Το ίδιο ισχύει με όλες τις ονοματοδοσίες· ας μην αναφέρουμε παραδείγματα.

Το να «βαφτίσει» ο φαιορόζ πρωθυπουργός μια οδική σήραγγα «σήραγγα Τεμπονέρα» θα μπορούσε να θεωρηθεί ακόμα και προσβολή· αν δεν ήταν απόδειξη ενός τόσο κραυγαλέου (διανοητικού και πολιτικού) πρωτογονισμού, που προκαλεί γέλιο. Μπορεί να φανταστεί κανείς να ονομάζει (π.χ.) ένα φράγμα «φράγμα Μιχάλη Καλτέζα» ή ένα αιολικό πάρκο «πάρκο Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου»; Θα σηκώνονταν (θα έπρεπε…) όλες οι πλάκες των πεζοδρομίων. Τελικά η πολιτική και ιδεολογική γελοιότητα του «νονού» επιβεβαιώνεται στην πράξη: η «σήραγγα Τεμπονέρα» είναι made by Aktor ή made by Vinci – από τους (ταξικούς) εχθρούς του Ν. Τεμπονέρα…

Αυτά τα ξέραμε οι μερικές χιλιάδες περιθωριακοί, από παλιά. Ένα αστείο των early ‘80s, ήταν αυτό: όταν κάποιος έλεγε στην παρέα διάφορα ξεκούδουνα, κάποιος θα γύρναγε και θα του έλεγε ειρωνικά (αντί για «παράτα μας»):

Κάτι τέτοια έλεγε και η Αλεξάνδρα και την έκαναν λεωφόρο!

Ένα άλλο μνημόνιο είναι εφικτό!

Πέμπτη 13 Απρίλη. Παίζουμε με το antiglobal σύνθημα «ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός» – το θυμάται κανείς; Αν όχι, δεν πειράζει (πολύ).

Οι έλληνες είναι αλλεργικοί με τα μνημόνια, οπότε δικαιολογούνται. Πως ξέφυγε όμως απ’ τα ευρωπαϊκά καθεστωτικά μήντια η υπογραφή του «μνημονίου του Βερολίνου» στο τέλος του «5ου ανατολικού φόρουμ» στη γερμανική πρωτεύουσα; Ίσως το θεωρούν μεγαλεπήβολο· αλλά μήπως δεν γεμίζουν τις σελίδες τους, αναλογικές και ψηφιακές, με κάθε είδους εντυπωσιακή ασημαντότητα;

Το συγκεκριμένο φόρουμ (συνάντηση διάφορων επιχειρηματιών και πολιτικών) ασχολείται με την δημιουργία ενός κοινού οικονομικού χώρου απ’ τη Λισαβώνα ως το Βλαδιβοστόκ· μια (όχι και πολύ παλιά) πρόταση του Πούτιν… Δεν είναι διακυβερνητικό / διακρατικό, αν και θα μπορούσε να προετοιμάζει μελλοντικά deal κορυφής.

Το ενδιαφέρον είναι ότι ασχολείται με την οικονομική συνεργασία ευρωπαϊκής ένωσης και ευρασιατικής ένωσης – σε αδρές γραμμές, προς το παρόν. Και μέσα σ’ αυτές, το «Berlin Memorandum» επιτρέπει μια πρώτη ματιά σε ορισμένους προσανατολισμούς μιας τέτοιας οικονομικής συνεργασίας:

… Ο κοινός οικονομικός μας χώρος φέρνει μαζί χώρες με αξιοσημείωτες πηγές πρώτων υλών και χώρες με εξαιρετικά καινοτόμες επιχειρήσεις. Συνδυάζει επίσης την Δυτική πείρα και γνώση στη μηχανική με τα υψηλά προσόντα στις τεχνολογίες πληροφορικής της Ανατολής, έτσι ώστε να προωθηθεί η «τέταρτη βιομηχανική επανάσταση» στην ευρωπαϊκή ένωση, στην ευρασιατική ένωση, και στις χώρες που βρίσκονται ανάμεσα.

Ένας σημαντικός παράγοντας για πιο έντονη οικονομική συνεργασία είναι οι κοινές υποδομές. Πρέπει να αναπτυχθεί ένας διάδρομος Ανατολής – Δύσης, με κοινές επενδύσεις που θα κατευθύνονται στην ενδυνάμωση της διασύνδεσης. Η βελτίωση των συνθηκών στις μεταφορές θα επιτρέψει στην ευρασιατική ένωση να λειτουργήσει σα σύνδεσμος ανάμεσα στην ευρωπαϊκή ένωση και στην κίνα, ανάλογα με το σχέδιο της κίνας για τον δικό της Δρόμο του Μεταξιού.

Οι συζητήσεις για έναν κοινό οικονομικό χώρο θα οδηγήσει τελικά σε μια ζώνη ελεύθερου εμπορίου για πάνω από 700 εκατομύρια ανθρώπους στην ευρώπη και την ευρασία…

Τα μνημονεύουμε με συντομία αυτά όχι επειδή θα γίνουν αύριο. Αλλά επειδή, απλά, δείχνουν κάποιες (καπιταλιστικές) τάσεις: τα κράτη / μέλη της ε.ε. (και οπωσδήποτε τα ηγεμονικά του υπό διαμόρφωση κεντρικού πυρήνα της ευρωζώνης) προφανώς και έχουν συμφέρον να αποκτήσουν ευκολότερη πρόσβαση στις πρώτες ύλες της ευρασιατικής ένωσης· κι όχι μόνο τους υδρογονάνθρακες. Απ’ την άλλη μεριά τα κράτη μέλη αυτής της τελευταίας έχουν συμφέρον να βελτιώσουν το know how τους στις νέες τεχνολογίες· παρότι είναι άγνωστο (σ’ εμάς) που βρίσκονται οι σχετικές έρευνες στη ρωσία.

Με δύο λόγια, για μια ορισμένη περίοδο ιστορικού χρόνου, αυτές οι δύο ενότητες, η ευρωπαϊκή και η ευρασιατική ένωση (που βρίσκονται σε αρκετά διαφορετικές φάσεις «ολοκλήρωσης») θα μπορούσαν να συνεργαστούν. Και με την κίνα.

Εναντίον ποίου; Μαντέψτε…