Category: Cyborg

Παρασκευή 6 Σεπτέμβρη. Να λοιπόν πόσο όμορφα κι απλά, πόσο γλυκά, χαρούμενα και αόρατα, περνάει και η ελληνική κοινωνία, λίγο εδώ και περισσότερο εκεί, στα ήθη της 4^ης καπιταλιστικής βιομηχανικής επανάστασης.

Η εταιρεία που λανσάρει από το μικρό βήμα είναι ασφαλιστική. Το μικρό βήμα είναι μια «εφαρμογή» για κινητό, που (σύμφωνα με τα λεγόμενα της εταιρείας) «στοχεύει να βελτιώσει ο κόσμος την οδηγητική συμπεριφορά του». Μια ιεραποστολική προσπάθεια – έτσι δεν είναι; Να πως την περιγράφει ενθουσιασμένος ένας απ’ τους προωθητές της εφαρμογής πριν λίγους μήνες (κρατάμε τους τονισμούς του πρωτότυπου):

… Αφού την κατεβάσεις στο κινητό σου, δεχθείς τα terms & conditions και περάσεις μερικά βασικά προσωπικά στοιχεία, η εφαρμογή καταγράφει την οδηγική συμπεριφορά σου και σου δίνει ένα σκορ στο τέλος της διαδρομής. Εσύ αυτό που έχεις να κάνεις είναι να έχεις το κινητό σε ένα σταθερό – κατά προτίμηση συγκεκριμένο σημείο μέσα στο αυτοκίνητό σου και στο τέλος κάθε διαδρομής – όταν σου έρχεται το notification – να κάνει swipe left και να δηλώνεις τον τύπο της διαδρομής. Ήσουν οδηγός ή επιβάτης; Πήγαινες σε προσωπικό προορισμό ή σε δουλειά; Οδηγούσες αυτοκίνητο ή μηχανάκι;

 Όλοι οι νέοι οδηγοί που κατεβάζουν την εφαρμογή στο κινητό τους ξεκινάνε ως “Nubies”. Πρέπει δηλαδή να πραγματοποιήσουν 400 χλμ. ή 40 διαδρομές μέχρι το σύστημα να αναγνωρίσει το οδηγικό τους μοτίβο. Μόλις ολοκληρωθεί αυτό το πρώτο βήμα το app αρχίζει να λειτουργεί κανονικά δίνοντας στον οδηγό ERGO Stars και ERGO SafeMiles.

…  Τι μετράει η εφαρμογή;

– κατά πόσο χρησιμοποιείς το κινητό σου εν ώρα οδήγησης,

– πόσο απότομα φρενάρεις,

– πόσο απότομα επιταχύνεις,

– την ταχύτητα που διατηρείς όταν οδηγάς όπως επίσης και

– τις ώρες της ημέρας που οδηγάς. (00.00 με 5.00 το πρωί θεωρούνται ώρες με υψηλή πιθανότητα κόπωσης).  

Με βάση αυτά τα στοιχεία η εφαρμογή διαμορφώνει το σκορ σου…

Σπoρ, σκορ και ανταμοιβές!… Μια απλή, αθώα εφαρμογή που “σε βοηθάει να γίνεις καλύτερος οδηγός”. Ας πούμε: ο Ιαβέρης σε συσκευασία app… Ή μήπως όχι;

Το βήμα αυτό δεν γίνεται αυτή τη στιγμή με τεχνολογίες της 4^ης βιομηχανικής επανάστασης, δηλαδή με 5G επικοινωνίες και internet of things. Γίνεται με τεχνολογίες της 3^ης βιομηχανικής επανάστασης. Και λανσάρεται με την χαριτωμενιά του σπορτιβισμού και του φιλικού κτυπήματος στην πλάτη με την μορφή κάποιας «έκπτωσης» στα ασφάλιστρα…. Αλλά ο στόχος που είναι πολύ κοντά στον ορίζοντα (και η έξυπνη εταιρεία προετοιμάζεται, παίρνοντας από τώρα θέση στην «αγορά ασφαλειών») είναι α) το ίδιο το αυτοκίνητο να επικοινωνεί διαρκώς με τις βάσεις δεδομένων κάθε ασφαλιστικής εταιρείας ρουφιανεύοντας τον οδηγό· (internet of things), έτσι ώστε β) οι ασφαλιστικές να βάζουν πρόστιμα στους οδηγούς που θεωρούν ότι ανεβάζουν τα έξοδά τους, ή να μην τους ασφαλίζουν καν – θεωρώντας τους «κακούς». Δηλαδή «επικίνδυνους» στο να φορτώνουν τις ασφαλιστικές με έξοδα. Τελικός στόχος; Ακόμα μεγαλύτερα κέρδη. Τί άλλο;

Δεν τελειώνει εκεί η ιστορία. Τόσο τώρα, με την εφαρμογή (ας πάρει το ποτάμι το όνομά της, ελπίζουμε να μην θεωρηθεί διαφήμιση…: «ergo drive ‘n’ win» λέγεται) που είναι προαιρετική όσο ακόμα περισσότερο μελλοντικά (internet of things) όλα τα “data” που θα στέλνει κάθε όχημα στην ασφαλιστική υποχρεωτικά, θα μεταπωλούνται σε διάφορες διαφημιστικές ή/και θα παραχωρούνται στις αρχές ασφαλείας. Στην τελική, για να μην υπάρχουν γκρίνιες σε βάρος των ασφαλιστικών, αυτό το εμπόριο «δεδομένων κίνησης» θα χρεώνεται σε … χακαρίσματα.

Σπουδαίοι καιροί…

Πέμπτη 29 Αυγούστου. Απομένει – για εμάς… – το πολιτικό (ή «φιλοσοφικό») ζήτημα: η αλυσίδα των έμβιων χαρακτηριστικών που μηχανοποιούνται μεγαλώνει. Πρώτα η «μνήμη», μετά η «ευφυία», και τώρα αυτοοργάνωση… Μια συνθήκη που στο παρελθόν (δεν ξέρουμε για το παρόν…) είχε υψηλό ριζοσπαστικό βάρος, εφόσον η αυτο-οργάνωση των εργατών εμφανιζόταν σαν το αντίπαλο δέος όχι μόνο του κράτους και των αφεντικών, αλλά και των ιεραρχικών μορφών οργάνωσης (την μορφή κόμμα).

Η μηχανοποίηση της μνήμης έγινε εύκολα καθολικά αποδεκτή. Η μηχανοποίηση της ευφυίας επίσης. Δεν υπάρχει λόγος να μην συμβεί το ίδιο με την αυτοοργάνωση των μηχανών, με το internet of things σαν μία (όχι μιλιταριστική) εκδοχή της. Και επειδή αυτές οι μηχανοποιήσεις είναι άμεσα πρακτικές, η απελευθέρωση των έμβιων χαρακτηριστικών απ’ τις μηχανικές απομιμήσεις (ή και «βελτιώσεις») τους δεν μπορεί παρά να γίνει ένα επίσης πρακτικό ζήτημα.

Με ποια έννοια, όμως, «πρακτικό»; Οποιαδήποτε νεο-λουδίτικη, πριμιτιβιστική φαντασίωση είναι καταδικασμένη σε αποτυχία. Μόνο μια εξαιρετικά υψηλού επιπέδου ανθρώπινη συνείδηση (άρα μνήμη, ευφυία, αυτοόργανωση…) μπορεί να «αυτο-απελευθερωθεί» (αν μας επιτρέπεται η λέξη) απ’ το οικοσύστημα της γενικευμένης καπιταλιστικής μηχανοποίησης που φέρνουν η 4^η και η κοντινή 5^η βιομηχανική επανάσταση. Δεν πρόκειται για την «καταστροφή των μηχανών» αλλά για το ξεπέρασμά τους – χωρίς την «βοήθειά» τους.

Δεν έχουμε διαθέσιμες τις οδηγίες για κάτι τέτοιο!… Μπορούμε, ωστόσο, να καταλάβουμε το γενικό του περίγραμμα· τις βασικές προδιαγραφές του ανώτερης τάξης ζωντανού «αντι-μηχανοποιήσιμου»…