Αναμνήσεις απ’ το μέλλον

Δευτέρα 7 Απρίλη (00.07) >> … Έχουμε εδώ λοιπόν ένα ακραίο παράδειγμα της δυσαρμονίας μεταξύ ξενικού και ειδικού συμφέροντος. Κάθε κράτος, σε μια προσπάθεια να βελτιώσει την σχετική του θέση, παίρνει μέτρα βλαβερά για την ευημερία των γειτόνων του∙ κι αφού αυτή η τακτική δεν περιορίζεται μόνο σε ένα κράτος, ο καθένας υφίσταται πολύ περισσότερες συνέπειες απ’ τις παρόμοιες λογικές που εφαρμόζουν οι γείτονές του απ’ τα οφέλη που έχει ο ίδιος απ’ αυτές τις επιλογές. Πρακτικά όλα τα λαοφιλή γιατρικά που κυκλοφορούν σήμερα είναι τέτοιου αλληλοεξοντωτικού χαρακτήρα. Ανταγωνιστικές μειώσεις μισθών, ανταγωνιστικοί δασμοί, ανταγωνιστική ρευστοποίηση περιουσιακών στοιχείων στην αλλοδαπή, ανταγωνιστικά οικονομικά προγράμματα – η κατάσταση του θα κάνω τον γείτονα ζητιάνο. Κι αυτό γιατί το έξοδο του ενός είναι κανονικά το έσοδο κάποιου άλλου. Έτσι, καθώς προσπαθούμε να βελτιώσουμε το δικό μας περιθώριο κέρδους, μειώνουμε το περιθώριο κέρδους κάποιου άλλου∙ και εάν η ίδια πρακτική ακολουθηθεί παντού θα χειροτερέψει την κατάσταση όλων. Οποιοσδήποτε ιδιώτης οδηγούμενος από την προσωπική κατάσταση στην οποία βρίσκεται, μπορεί να περικόψει τις συνηθισμένες του δαπάνες, και κανείς δεν μπορεί να τον κατηγορήσει γι’ αυτό. Αλλά ας μη νομίζει κανείς ότι μ’ αυτόν τον τρόπο υπηρετεί κάποιο συλλογικό συμφέρον.

Ο μοντέρνος καπιταλισμός είναι πλεύση καλού καιρού. Όταν ξεσπάσει η καταιγίδα ο καπιταλιστής εγκαταλείπει τα καθήκοντα του καπετάνιου, και μπορεί να βουλιάξει ακόμα και τις βάρκες που θα τον γλύτωναν, από τη λύσσα του να σπρώξει τον κοντινό του έξω απ’ τη βάρκα για να μπει αυτός…

Σαρκαστικός έως προκλητικός τότε – το ίδιο θα ήταν και σήμερα: ο εξοχότατος John Maynard Keynes, λαμπρό τέκνο της βρετανικής ιντελιγκέντσιας, αλλά τι τέκνο! Δηλητηριώδες.

Ως όνομα διάφοροι (θα πουν ότι) τον ξέρουν. Ως κατατεθειμένες γραπτά απόψεις σιγά μην… (Το απόσπασμα είναι από την διάλεξή του Η κατάσταση της παγκόσμιας οικονομίας, το 1932.*)

Αυτά τα έγραφε ο Keynes τότε, όταν μετά την «Μεγάλη Κρίση» του 1929 τα δυτικά καπιταλιστικά κράτη (οι «μεγάλες δυνάμεις» της δύσης…) άρχισαν να παίρνουν αλυσιδωτά τέτοιου είδους μέτρα για να «προστατέψουν την εσωτερική παραγωγή» τους – σε βάρος των ανταγωνιστών τους.

Ο Keynes διέβλεπε τότε (αν και απευχόταν, τουλάχιστον στα λόγια) ότι τελικά ένας μεγάλης κλίμακας πόλεμος θα έδινε την διέξοδο (στην «κρίση υπερσυσσώρευσης» λόγω τεχνολογικού άλματος τότε) – έτσι έγινε…. Όχι μόνο για την ανακατανομή των «σφαιρών επιρροής» στον πλανήτη. Αλλά και για την πρόκληση καταστροφής τέτοιας κλίμακας ώστε να «αναζωογονηθεί» η καπιταλιστική πραγματοποίηση της υπεραξίας.

Τώρα; Τώρα οι δημαγωγοί της πεντάρας μιλούν ψευτοχαρούμενα για «μιλιταριστικό Κεϋνσιανισμό»…

*Από τις κόκκινες σελίδες – περισσότερα εδώ.

Comments are closed.