Ένα σήμα δημοφιλές αλλά παλιό – ίσως και παμπάλαιο… Κάποτε το έβρισκες παντού. Αλλά τα χρόνια πέρασαν, και οι παλιοί «όχι, ευχαριστώ!» ίσως νοιάζονται τώρα περισσότερο για το αν θα υπάρχει ρεύμα για να δουλεύουν τα αρκουδίσια (: aircondition) στην κρεβατοκάμαρα… Ναι, είχαν τέτοια και στο χωριό που μεγάλωσαν…
Δευτέρα 25 Ιούλη>> Γιατί, λοιπόν, τα πυρηνικά είναι «η λύση στην – τεχνητή – κρίση»; Ο Ίωνας Σταματελάτος, με τον μακρόσυρτο τίτλο «διευθυντής ερευνών στο ινστιτούτο πυρηνικών και ραδιολογικών επιστημών, τεχνολογίας, ενέργειας και ασφάλειας του εθνικού κέντρου φυσικών επιστημών ‘Δημόκριτος’, και προϊστάμενος του εργαστηρίου του ερευνητικού πυρηνικού αντιδραστήρα», συνεντευξιαζόμενος στις 4 Γενάρη του 2022 στο site Αθηνέα, σαν οπαδός του «Πυρηνική ενέργεια; Ναι, ευχαριστώ!» υποστηρίζει ότι:
… Στην περίπτωση της πυρηνικής ενέργειας, το μέσο κόστος κιλοβατώρας καθορίζεται από το πολύ υψηλό κόστος της κατασκευής του σταθμού. Ωστόσο, το κόστος του καυσίμου και της λειτουργίας του σταθμού είναι σχετικά χαμηλά. Μελέτες στις ΗΠΑ έδειξαν ότι το κόστος ανά κιλοβατώρα ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται σε πυρηνικούς σταθμούς είναι τελικά χαμηλότερο από αυτό σε μονάδες που λειτουργούν με καύση ορυκτών καυσίμων, χωρίς μάλιστα να ληφθεί υπόψη και η αβεβαιότητα από την πιθανότητα επιβολής στο μέλλον φόρων άνθρακα ή αυστηρότερων κανονισμών για τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.
Επιπλέον, ένας πυρηνικός σταθμός μπορεί να παρέχει στο ηλεκτρικό δίκτυο ισχύ βασικού φορτίου σε εικοσιτετράωρη βάση και σε όλες τις καιρικές συνθήκες. Η ισχύς βασικού φορτίου αναφέρεται στην ελάχιστη ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας που απαιτείται για την τροφοδοσία του ηλεκτρικού δικτύου ανά πάσα στιγμή. Αντίθετα, η παραγωγή ενέργειας από τον ήλιο και τον άνεμο εξαρτάται έντονα από τις καιρικές συνθήκες και απαιτείται η ύπαρξη εφεδρικής ισχύος όταν ο ήλιος δύει ή ο άνεμος σταματά να φυσάει. Οι πυρηνικοί σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής μπορούν να λειτουργούν με ευελιξία για να ανταποκρίνονται στις διακυμάνσεις της παραγωγής ενέργειας από τις ανανεώσιμες πηγές και επομένως έχουν τη δυνατότητα να παρέχουν την απαραίτητη σταθερότητα στα ηλεκτρικά δίκτυα, ιδιαίτερα εκείνα με υψηλή συμβολή από τις μεταβλητές ανανεώσιμες πηγές…
…Ακούγοντας τις λέξεις «πυρηνική ενέργεια» συνήθως έρχονται στο μυαλό μας εικόνες τεράστιων σταθμών παραγωγής ενέργειας και πύργων ψύξης. Ωστόσο, σήμερα αναπτύσσονται και νέες τεχνολογίες, για παράδειγμα οι σύγχρονοι μικροί αρθρωτοί αντιδραστήρες (Small Modular Reactors), που αλλάζουν το πρόσωπο και την απήχηση της πυρηνικής ενέργειας και ίσως έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον και για τη χώρα μας.
Οι μικροί αρθρωτοί αντιδραστήρες είναι πολύ μικρότεροι σε ισχύ και χρησιμοποιούν καινοτόμες τεχνολογίες με πολλά εγγενή χαρακτηριστικά ασφάλειας. Παρά τη σημαντική τεχνολογική πρόοδο που έγινε τα τελευταία χρόνια, οι μικροί αρθρωτοί αντιδραστήρες απέχουν ακόμη από την ανάπτυξη σε μεγάλη κλίμακα. Ωστόσο, η χώρα μας πρέπει να παρακολουθεί τις εξελίξεις και τις δυνατότητες που παρέχουν οι νέες αυτές τεχνολογίες…
…Τα στατιστικά στοιχεία εδώ και έξι δεκαετίες δείχνουν ότι η πυρηνική ενέργεια είναι ένα πολύ ασφαλές μέσο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Όπως σωστά αναφέρατε, υπήρξαν δύο μεγάλα ατυχήματα στην ιστορία της πυρηνικής ενέργειας, το Τσερνόμπιλ και η Φουκουσίμα. Στην περίπτωση του Τσερνόμπιλ ο ελαττωματικός σχεδιασμός του αντιδραστήρα και η ανεπαρκής εκπαίδευση του προσωπικού που παρέκαμψε τα συστήματα ασφάλειας κατά τη διάρκεια δοκιμής μιας εφεδρικής γεννήτριας του σταθμού είχαν ως αποτέλεσμα την υπερθέρμανση των ράβδων καυσίμου του αντιδραστήρα αρ. 4 του σταθμού, προκαλώντας καταστροφική έκρηξη και διασπορά ραδιενεργού υλικού σε όλη την Ευρώπη. Στη Φουκουσίμα, το τσουνάμι προκάλεσε ζημιές στους τρεις σε λειτουργία αντιδραστήρες του σταθμού, με αποτέλεσμα την απώλεια της εφεδρικής ηλεκτρικής ενέργειας, την υπερθέρμανση των στοιχείων που φυλάσσονταν στην αποθήκη χρησιμοποιημένου καυσίμου του σταθμού και τη διασπορά ραδιενέργειας.
Και στις δύο περιπτώσεις, χρειάστηκε να γίνει εκκένωση του πληθυσμού στις περιοχές γύρω από τους σταθμούς. Αυτά είναι και τα μόνα μεγάλα ατυχήματα που έχουν συμβεί σε περισσότερα από 18.500 αθροιστικά έτη λειτουργίας αντιδραστήρων για την παραγωγή πυρηνικής ενέργειας.
Ο κίνδυνος ατυχημάτων σε πυρηνικούς σταθμούς είναι πολύ χαμηλός και συνεχώς μειώνεται με την ανάπτυξη νέων τύπων αντιδραστήρων με εγγενή χαρακτηριστικά ασφάλειας. Η προσπάθεια για την πρόληψη των ατυχημάτων δεν περιορίζεται μόνο στην ύπαρξη πολλαπλών και επικαλυπτόμενων τεχνικών συστημάτων ασφάλειας, αλλά και στην εκπαίδευση του προσωπικού σε αυτό που είναι γνωστό ως κουλτούρα ασφάλειας και διασφαλίζει την ασφαλή λειτουργία των πυρηνικών εγκαταστάσεων. Καθώς η τεχνολογία συνεχίζει να προοδεύει, η πυρηνική ενέργεια γίνεται ολοένα και πιο ασφαλής ως επιλογή και ίσως ασφαλέστερη από άλλες μορφές παραγωγής ενέργειας…
Όπως θα προσέξατε ένας επαγγελματίας απολογητής των πυρηνικών ΔΕΝ χρειάζεται κανέναν «αποδιοπομπαίο τράγο» για να εκθειάσει τα προτερήματά τους… Όπως ακριβώς οι απολογητές της γενετικής τροποποίησης της ζωής όταν μιλάνε μεταξύ τους ΔΕΝ χρειάζονται κανέναν «ιό/φονιά» για να καμαρώσουν για τα δικά τους σχέδια. Όλα είναι επιστημονικά (αλλοίμονο!), ασφαλή, ακίνδυνα, αποτελεσματικά∙ και κυρίως προμελετημένα υπέρ της κατάκτησης νέων αγορών και της εντατικότερης εκμετάλλευσης των παλιότερων, όπως είχαν υποδείξει κάποτε, πριν πολλά πολλά χρόνια, κάτι … «ψέκα».