Τρίτη 12 Μάη. Ο αυτοκράτορας Yong Le είχε κι άλλα φιλόδοξα σχέδια. Χρηματοδότησε την κατασκευή του «μεγάλου καναλιού» γυρνώντας ένα μεγάλο μέρος του νερού του κίτρινου ποταμού προς τις πεδιάδες της Yangtze. Και έφτιαξε το ανακτορικό σύμπλεγμα που ονομάστηκε «απαγορευμένη πόλη». Έργα μεγαλεπήβολα – και πανάκριβα.
Μόλις η κατασκευή της «απαγορευμένης πόλης» τελείωσε, το 1421, έπιασε φωτιά και καταστράφηκε μεγάλο μέρος της. Για την κομφουκιανή αντίληψη του κόσμου αυτό έδειχνε δυσαρμονία ανάμεσα στον ουρανό και την κοσμική εξουσία. Οι ευνούχοι του παλατιού βρέθηκαν κατηγορούμενοι γι’ αυτήν την δυσαρμονία. Ο επόμενος αυτοκράτορας της δυναστείας Zhu Gaozhi (1424 – 1425) άρχισε να αναρωτιέται τι αξία έχουν οι πανάκριβες ναυτικές / εμπορικές αποστολές όταν η αυτοκρατορία παράγει όλα τα αγαθά που χρειάζεται. Ο Zhu Zangi που τον διαδέχτηκε (1426 – 1435) είχε να αντιμετωπίσει δυσκολίες στα αυτοκρατορικά ταμεία, εισβολές νομαδικών φυλών απ’ τον βορρά, και επιπλέον την αυξανόμενη αντιπαλότητα της αυτοκρατορικής γραφειοκρατείας προς την αναπτυσσόμενη κινεζική εμπορική ελίτ που ευνοούσε τα εξερευνητικά ταξίδια, τις διεθνείς εμπορικές αποστολές και αντιπροσωπείες σε διάφορα μέρη της νότιας ασίας και της αφρικής, και την αίγλη του Zheng He. (Θα μπορούσε να μιλήσει κανείς για την ανάδυση μιας κινεζικής αστικής τάξης αιώνες νωρίτερα απ’ την αντίστοιχη ευρωπαϊκή…)
Με διαδοχικές διαταγές του ο Zhu Zangi αρχικά επέβαλε περιορισμούς και στη συνέχεια απαγόρευσε εντελώς το διεθνές εμπόριο και τα μεγάλα ναυτικά ταξίδια. Ο Zheng He πέθανε (το 1433 ή το 1435), τα πλοία του στόλου καταστράφηκαν, όπως και όλα τα αρχεία και τα ντοκουμέντα σχετικά με εκείνες τις εξερευνήσεις. Η δυναστεία των Ming εγκατέλειψε οριστικά τους δρόμους της θάλασσας, επιστρέφοντας στις παραδόσεις του αγροτικού κονφουκιανισμού και στην προσπάθεια προστασίας των βόρειων χερσαίων συνόρων. (Η οχύρωση που ονομάζεται «σινικό τείχος» αν και ξεκίνησε πολύ νωρίτερα σαν επιμέρους οχυρά, ήταν έργο κυρίως της δυναστείας των Ming, για την αντιμετώπιση των μογγολικών εισβολών, ένα τείχος που έγινε επιτακτικό μετά την ήττα του αυτοκράτορα της δυναστείας των Ming Ying Zong και ενός στρατού 500.000 ατόμων απ’ τις μικρότερες δυνάμεις των Oirat τον Σεπτέμβρη του 1449…)
Οι «νότιες θάλασσες» άδειασαν απ’ το σαφέστατα υπέρτερο κινεζικό ναυτικό την «κατάλληλη στιγμή»… Ο πλανήτης άρχισε να καταλαμβάνεται από ευρωπαίους τυχοδιώκτες, για λογαριασμό ευρωπαίων βασιλιάδων και εμπόρων. Οι λεηλασίες των κατακτήσεων αποδείχθηκαν η άγρια, πρωταρχική συσσώρευση που γέννησε στη συνέχεια το πιο επιθετικό αλλά και παραγωγικό μοντέλο εκμετάλλευσης και εξουσίας που είχε εμφανιστεί ποτέ στον πλανήτη: τον καπιταλισμό. Το κινεζικό αυτοκρατορικό μοντέλο (που δεν επεδίωκε κατακτήσεις εδαφών αλλά εμπορικές συναλλαγές και φόρου υποτέλεια) παρέμεινε εσωστρεφές και συντηρητικό. Στις αρχές του 15ου αιώνα το κινεζικό καθεστώς ήταν τεχνολογικά πολύ πιο μπροστά απ’ τα ευρωπαϊκά. Τους επόμενους άρχισε να χάνει σταθερά έδαφος σ’ αυτόν τον κρίσιμο τομέα. Ώσπου απ’ το 1839 ως το 1860 ο «αφέντης του κόσμου», η αγγλική αυτοκρατορία, με δύο εκστρατείες («πόλεμοι του οπίου») απ’ την άλλη άκρη του κόσμου, επέβαλε στην κινεζική αυτοκρατορία ταπεινωτικούς, σχεδόν αποικιοκρατικούς όρους.
Τον αιώνα αυτόν, απ’ το 1840 ως το 1949, ένα διάλειμα παρακμής σε 50 αιώνες συνεχούς ύπαρξης, η επίσημη κινεζική ιστορία τον θυμάται. Τον ονομάζει αιώνα της ταπείνωσης…