Σάββατο 25 Γενάρη. Την επικίνδυνη δυναμική της ψηφιακής πλαστογράφησης / πλαστογραφίας την είχαμε καταγγείλει πολύ έγκαιρα, κατ’ αρχήν μέσα απ’ τις σελίδες του περιοδικού 3η γενιά, τον Γενάρη του 2002. Σημειώστε την χρονολογία: τότε δεν υπήρχε καν και καν η προοπτική (πόσο μάλλον η εξάπλωση της πανούκλας) των social media. Ήταν αρκετό, έφτανε και περίσσευε, το να αντιμετωπίσει κανείς με κριτικό τρόπο ένα καινούργιο «δόγμα» που άρχιζε να ανατέλει φορτσάτο τότε (και μάλιστα ανάμεσα σε αυτοχαρακτηριζόμενους σαν «ριζοσπάστες», «επαναστάτες» κλπ), σύμφωνα με το οποίο η διαδικτυακή / ψηφιακή ανωνυμία ήταν … ελευθερία! Μετά από 18 χρόνια είναι ίσως ευκολότερο να περιγελάσει κανείς την βαθιά βλακεία εκείνου του «δόγματος»· αλλά τώρα είναι αργά: η επικοινωνιακή «ελευθερία» και «ευκολία» έχουν αποικιοποιηθεί τόσο έντονα και συστηματικά από τους καθεστωτικούς μηχανισμούς, ώστε όποιος / όποια συνεχίζει να «ζει λεύτερα» μέσα στα social media έχει, απλά, ανοίξει διάπλατα την πόρτα του στην χειραγώγησή του.
Δεν είναι παράξενο: το ζήτημα της μαζικής (και προβοκατόρικης) πλαστογράφησης δεν αντιμετωπίζεται απαγορεύοντας (;) εκείνους που είτε ερασιτεχνικά είτε επαγγελματικά και μεθοδευμένα διασπείρουν ψέμματα. Τέτοιοι (παθολογικοί μυθομανείς, εγκάθετοι, τσατσορούφιανοι, ή κρατικοί / παρακρατικοί μηχανισμοί) υπήρχαν πάντα· και στην ψηφιακή εποχή έχουν βρει την υγεία τους. Θα συνεχίσουν να υπάρχουν, σε όλο και πιο “ανώτερο” τεχνολογικά στάδιο…
Το θέμα είναι ποιοί, πόσοι, και γιατί τους ανοίγουν την πόρτα… Η ιδέα της εξαφάνισης των «πηγών» της πλαστογράφησης είναι επικίνδυνη: μεταφέρει την ευθύνη στους «καλούς» μηχανισμούς, είτε πρόκειται για ευαίσθητες εταιρείες (σαν την facebook…) είτε για φιλαλήθη κράτη… Το αντίθετο είναι που θα έπρεπε να μας ενδιαφέρει, παρότι με τα σημερινά δεδομένα μοιάζει αδύνατο: η άρνηση της μηχανικής (αντι)κοινωνικής μεσολάβησης (social media-ting, αν μας επιτρέπεται η κατάχρηση του όρου).
Αυτό το αδύνατο είναι που πρέπει να γίνει δυνατό…