Δευτέρα 16 Σεπτέμβρη. Πρέπει να έχει κανείς υπ’όψη του, σαν “φόντο”, αυτή τη διπλή διαδικασία “απο-δολαριοποίησης” και “απο-υδρογονανθρακοποίησης” (ακόμα κι αν δεν υπάρχει ταύτιση σημείο προς σημείο μεταξύ τους) αν θέλει να καταλάβει την σημασία γεγονότων όπως ο προχτεσινός βομβαρδισμός κεντρικών εγκαταστάσεων του Ριάντ. Δεν υπάρχει γραμμική σχέση της επίθεσης με αυτή την διπλή διαδικασία· όμως η ταυτοχρονία τους δεν είναι συμπτωματική.
Είναι γνωστό ότι η πετροχούντα του Ριάντ, αντιλαμβανόμενη ότι η εποχή του πετρελαίου θα τελειώσει (όχι επειδή θα τελειώσει το πετρέλαιο), έχει ξεκινήσει εδώ και χρόνια μια προσπάθεια “εμπλουτισμού” των εξαγωγών της, ώστε να κρατήσει την γεωπολιτική σημασία που απολάμβανε στη διάρκεια του 3ου παγκόσμιου (“ψυχρού”) πολέμου. Το βασικό μη πετρελαϊκό είδος που εξήγαγε διεθνώς το Ριάντ ήταν η αποσταθεροποίηση (μέσω ιδεολογικών / θρησκευτικών ταυτοτήτων) υπέρ εκείνων που ήθελαν να αγοράσουν αυτό το “είδος”. Οι βασικοί αγοραστές “ισλαμικής τρομοκρατίας” ήταν η Ουάσιγκτον και το Τελ Αβίβ (το Παρίσι έχει την δική του παραγωγή).
Επιπλέον, υπό τον τοξικό, το Ριάντ επιχείρησε να αναδυθεί σαν “τοπική ιμπεριαλιστική δύναμη” στη μέση Ανατολή, μέσω των ένοπλων ουαχαβιτών (στη συρία και στο ιράκ οπωσδήποτε), και πάλι συνεισφέροντας σε σχεδιασμούς αμερικανο-αγγλο-ισραηλινούς. Το τελευταίο βήμα της εναλλακτικής ως προς την πετρελαϊκή “μονοκαλλιέργεια” για την χούντα του Ριάντ ήταν η εισβολή στην υεμένη, μαζί με τον άλλο τοξικό, των εμιράτων. Με σκοπό τον έλεγχο του στρατηγικής σημασίας λιμανιού του Aden και των στενών του Bab al Mandab. Μ’ αυτόν τον τρόπο τα δύο καθεστώτα θα ανέβαζαν την “γεωπολιτική αξία” τους, όχι με πετρελαϊκούς όρους…
Η εισβολή στην υεμένη δεν ήταν “όλη η ιστορία”. Ήταν αυτό που μπορούσαν να χρηματοδοτήσουν άμεσα και φανερά οι δύο τοξικοί εναντίον του ιράν (εναντίον, δηλαδή, ενός καπιταλισμού με όμοια υδρογονανθρακική “μονοκαλλιέργεια” ως προς τις εξαγωγές του, αν και με πολύ περισσότερες δυνατότητες) νοούμενου πως άλλες πλευρές του στριμώγματος και εν τέλει του γονατίσματος του ιράν θα τις αναλάμβαναν οι σύμμαχοι. Οι ηπα και το ισραήλ. Με δυο λόγια η σαουδική αραβία (και τα εμιράτα) εισέβαλαν το 2015 στην υεμένη πολεμώντας εναντίον του ιράν· μαζί με το ψοφιοκουναβιστάν και το ισραηλινό απαρτχάιντ.
Θυμηθείτε: το 2015, πριν την ρωσική απόβαση στη συρία, ο isis ήταν έτοιμος να στριμώξει τον Άσαντ σε μια στενή λωρίδα γης στα παράλια της Μεσογείου… Ήταν έτοιμος να διαπραγματευτεί την «αναγνώριση του κράτους του» – στις ηπα είχαν αρχίσει οι σχετικοί προπαρασκευαστικοί προβληματισμοί… Όλα έμοιαζαν να πηγαίνουν κατ’ ευχήν για τον άξονα Ουάσιγκτον – Τελ Αβίβ – Ριάντ. Πόσο παλιά φαίνεται πια εκείνη η εποχή!!!
Η ρωσική απόβαση και η αλλαγή γραμμής απ’ την Άγκυρα και την Ντόχα έφεραν τα πάνω κάτω… Μετά από 4 χρόνια το Ριάντ εξακολουθεί μεν να πολεμάει την Τεχεράνη στην υεμένη· αλλά οι συσχετισμοί δύναμης έχουν αντιστραφεί. Τώρα οι Houthis μεταφέρουν εύκολα τον πόλεμο όχι απλά στο εσωτερικό της σαουδικής αραβίας αλλά σε βάρος εκείνων των (πετρελαϊκών) περιουσιακών στοιχείων της που παραμένουν ακόμα με κάποια αξία· αφού, εν τω μεταξύ, η εξαγωγή αποσταθεροποίησης αγοράστηκε μεν αλλά δεν φτούρισε!
Με έναν συμβολικό αλλά και ουσιαστικό τρόπο, η εισβολή στην υεμένη, που ήταν τμήμα ενός ευρύτερου σχεδιασμού για την απαξίωση του ιρανικού πετρελαίου (και τον έλεγχο όλων των υπόλοιπων, αρχίζοντας απ’ το ιράκ και φτάνοντας ως το φυσικό αέριο του κατάρ…), αρχίζει να μετατρέπεται στο αντίθετο: σε απαξίωση του σαουδαραβικού πετρελαίου! Απ’ την άποψη του απρόσωπου καπιταλισμού δεν υπάρχει θέμα… Απ’ την άποψη, όμως, του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού υπάρχει και παραυπάρχει! Το είπαμε νωρίτερα: ποιός και πως βγαίνει στην άκρη του παιχνιδιού ή εντελώς έξω; Ποιός κερδίζει απ’ αυτό;
Εκείνος που θα είχε σοβαρό πρόβλημα με μια τέτοια απαξίωση σήμερα, αύριο, μεθαύριο, θα ήταν ο κινέζικος καπιταλισμός. Όχι μόνο εξαιτίας της μεγάλης ανόδου της τιμής (που αναμένεται από σήμερα…) αλλά και λόγω της έλλειψης. Με πρώτη την ρωσία (16% των εισαγωγών το 2018) το Ριάντ είναι ο δεύτερος προμηθευτής αργού στο Πεκίνο (13%). Τι σημαίνει όμως η συμφωνία μεταξύ Πεκίνου και Τεχεράνης για να αγοράζει με έκπτωση (το συντομότερο δυνατόν) το πρώτο ακόμα και όλη την παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου της δεύτερης· και επιπλέον να αναλάβει την «ανάπτυξη» των σχετικών εγκαταστάσεων εξόρυξης; Το Πεκίνο, που απέχει ακόμα από μια εκτεταμένη «απο-υδρογοναθρακοποίηση» δείχνει ότι, τελικά, για παραπάνω από έναν λόγους, έχει αποφασίσει ότι ανάμεσα στους δύο ανταγωνιστές «μονοκαλλιεργητές» υδρογονανθράκων θα στηρίξει το ιράν, ακόμα και με στρατό. Αν, έτσι, το Πεκίνο «ξεγράφει» προοπτικά το συμμαχικό στην Ουάσιγκτον Ριάντ είναι βέβαια επειδή βλέπει μπροστά. Μια τέτοια εξέλιξη είναι για το Ριάντ ένα διαφορετικό αλλά ακόμα πιο οδυνηρό κτύπημα σε σχέση με την προχθεσινή επίθεση των Houthis. Και η σύμπτωση αυτών των κτυπημάτων είναι ιστορική.
Αυτό μπορεί να φανεί αμέσως. Αν το Ριάντ αναγκαστεί να ρίξει στο μισό την πετρελαϊκή παραγωγή του λόγω της επίθεσης τις επόμενες ημέρες / εβδομάδες, δύο μόνο κράτη στον κόσμο (εκτός απ’ τις ηπα) έχουν περισσευάμενη παραγωγική δυνατότητα που μπορεί να καλύψει την έλλειψη. Μαντέψτε ποια… Η βενεζουέλα και το ιράν… Που είναι υπό τις αμερικανικές “τιμωρίες”… Αλλά πουλάνε “παράνομα”…
(φωτογραφία: Στην υεμένη κανείς δεν πεθαίνει μόνος του εδώ και χρόνια…)