Τετάρτη 4 Σεπτέμβρη. Στα τέλη του Β παγκόσμιου πολέμου τα αμερικανικά χαλυβδουργεία (βασικός τομέας της καπιταλιστικής παραγωγής βιομηχανικών πρώτων υλών) είχαν τα πάντα για να κυριαρχήσουν παγκόσμια. Παρήγαγαν τα ¾ της παγκόσμιας ζήτησης, επωφελούμενα απ’ το ότι τα «καμίνια» των ανταγωνιστών τους (γερμανία, ιαπωνία) ήταν ερείπια. Για το προβλέψιμο μέλλον, δηλαδή για τις δεκαετίες του δεύτερου μισού 20ου αιώνα, η παγκόσμια παραγωγή χάλυβα θα εξαρτιόταν απ’ τις αμερικανικές «3 μεγάλες»: την Bethlehem, την U.S. Steel και την Republic. Δεν έγινε έτσι.
Το 1948, σ’ ένα μικρό χαλυβδουργείο στο αυστριακό Linz, οι μηχανικοί δοκίμασαν μια καινούργια μέθοδο παραγωγής. Ήταν τόσο πετυχημένη, που η εταιρεία εκείνη μετά από 4 χρόνια, το 1952, είχε εξελιχθεί σε πλήρως αναπτυγμένη εμπορική βιομηχανία παραγωγής χάλυβα. Η νέα μέθοδος είχε τα πάντα με το μέρος της: η κατασκευή των εγκαταστάσεων και των φούρνων της νέας μεθόδου ήταν 40% με 50% φτηνότερη απ’ την παλιά· τα λειτουργικά κόστη ήταν 25% μικρότερα· και η παραγωγικότητα τετραπλάσια. Το όνειρο της κερδοφορίας!
Το Linz έγινε κάτι σαν «Μέκκα» για την χαλυβουργία του καπιταλιστικού κόσμου. Η μέθοδος της εμφύσησης οξυγόνου υιοθετήθηκε παντού. Εκτός απ’ τις ηπα. Οι «3 μεγάλες», καθισμένες πάνω στην δόξα τους, απέρριψαν τη νέα μέθοδο εφευρίσκοντας πλαστά επιχειρήματα. Ακόμα κι όταν το 1957 το κογκρέσσο ενδιαφέρθηκε για το θέμα, οι εκπρόσωποι των «3 μεγάλων» καμάρωσαν ότι έχουν τρομακτική παραγωγικότητα, και σε μια ποιότητα που κανείς δεν μπορεί να φτάσει.
Έκαναν τραγικά λάθος. Όταν στη δεκαετία του ’60 η U.S. Steel αποφάσισε τελικά να υιοθετήσει την εμφύσηση οξυγόνου, το παιχνίδι είχε χαθεί: όλος ο καπιταλιστικός βορράς είχε χειραφετηθεί σε μεγάλο βαθμό απ’ την αμερικανική παραγωγή… Εκείνο που θα επεδίωκαν τα επόμενα χρόνια οι «3 μεγάλες» για να συγκρατήσουν, πια, την δική τους αγορά, ήταν δασμούς στις εισαγωγές…
Αυτή η μικρή (αν και καθόλου μοναδική στο νόημά της) ιστορία υπενθυμίζει, απλά, ότι είναι ένα πράγμα ο καπιταλισμός σαν σύστημα εκμετάλλευσης της εργασίας και ανάπτυξης / αξιοποίησης της τεχνολογίας, και εντελώς διαφορετικό πράγμα τα κάθε φορά συγκεκριμένα αφεντικά, η «εθνικότητά» τους, οι τακτικές τους, οι ιδέες του, οι ιδεοληψίες τους, κλπ…