Δευτέρα 4 Σεπτέμβρη>> Πριν λίγες εβδομάδες (Δευτέρα 24 Ιούλη, πυρκαγιές…) ανάμεσα στα υπόλοιπα γράφαμε:
… Με τον έναν ή τον άλλο τρόπο (και) τα δάση θεωρούνται πια «οικονομικός πόρος». Όχι για όσους έχουν μελίσσια ή για τους ρετσινάδες. Γενικά. Κι όταν κάτι γίνεται «οικονομικός πόρος» γενικά, υπάγεται σε καπιταλιστική διαχείριση μεγάλης κλίμακας και υψηλής έντασης. Αυτό ισχύει και για τις πυρκαγιές, εντελώς άσχετα απ’ τις αιτίες τους! «Οικονομικός πόρος» σημαίνει υποχρεωτικά «διαχείριση», «απόδοση» – και στο βάθος «ιδιοκτησία». Ναι: όποιος νομίζει ότι τα δάση, καμένα ή όχι, μπορεί να γίνουν κερδοφόρα στρέμμα – στρέμμα, μια βιλίτσα εδώ και μια μπετονένια βάση ανεμογεννήτριας εκεί, κοιτάει πίσω… Τότε υποδεικνύαμε την προοπτική των «νέων δένδρων», μ’ αλλά λόγια της γενετικής μηχανικής κλίμακας δασών, με γενετικά τροποποιημένα είδη…
Από τότε παρακολουθώντας (θέλοντας και μη) τον «δημόσιο θόρυβο» (κοινοβουλευτικό, μηντιακό, (αντι)socialμηντιακό…) με αφορμή τις φετινές δασικές πυρκαγιές, επιβεβαιώσαμε δυστυχώς πόσο μεγάλο όπλο είναι η σύγχυση, η βλακεία, η (οργανωμένη ή «αυθόρμητη»!) δημαγωγία και, πάντα, η άγνοια του σύγχρονου καπιταλισμού (και) στο ζήτημα «δάση». Δεν είμαστε εμείς που θα σώσουμε-τον-κόσμο, θα κάνουμε όμως το καλύτερο που μας αναλογεί.
Πρώτο θέμα: financialization of nature. Που σημαίνει: χρηματιστικοποίηση της φύσης.
Τι είναι αυτό; Μεταφράζουμε:
Η χρηματιστικοποίηση της φύσης περιλαμβάνει μια μεγάλη γκάμα μηχανισμών, συμπεριλαμβανόμενης της Μείωσης των Εκπομπών εξαιτίας της Αποψίλωσης και της Υποβάθμισης των Δασών, συμψηφισμούς του άνθρακα, τράπεζες βιοποικιλότητας και οικοτόπων, συμψηφισμούς βιοποικιλότητας, μεταξύ άλλων. Αυτοί οι μηχανισμοί μοιράζονται το κοινό χαρακτηριστικό της τιμολόγησης της φύσης, μετατρέποντάς την σε ένα χρηματιστηριακό περιουσιακό στοιχείο, σε κάτι που μπορεί να γίνει εμπόρευμα…
Παρακάτω, ο ίδιος ορισμός, συμπληρώνει:
… Η διαδικασία χρηματιστικοποίησης της φύσης … κάνει εφικτή την κατοχή, αγορά και πώληση ενός ολόκληρου δάσους ή ενός μεμονωμένου δένδρου, ή ακόμα και μιας λειτουργίας του δάσους, όπως για παράδειγμα η ικανότητά του να συγκρατεί το νερό ή να απορροφά διοξείδιο του άνθρακα…
Αν και μπορεί να υπάρξει μια κάποια «υποψία» του τι και πως γίνεται ήδη η χρηματιστικοποίηση της φύσης, οι κάθε φορά συγκεκριμένες μεθοδεύσεις παραπέμπουν περισσότερο σε «οικονομικές σπουδές» και λογιστήρια παρά σε οτιδήποτε φυσικό. Ο παρακάτω πίνακας, που αφορά την «εκτίμηση της οικονομικής αξίας» των δασών στις ηπα, μπορεί να δώσει μια πρώτη πιο καθαρή ιδέα:
Στην αριστερή στήλη παρατάσσονται τα επιμέρους χαρακτηριστικά (ή δυνατότητες) ενός δάσους και στην δεξιά γίνεται η μετάφρασή τους σε δις δολάρια. Κλιματική ρύθμιση, ρύθμιση των υδάτινων υποθεμάτων, προμήθεια νερού, διαμόρφωση του εδάφους, βιολογικός έλεγχος, παραγωγή τροφίμων, πρώτες ύλες, γενετικές πρώτες ύλες είναι μερικά απ’ αυτά τα χαρακτηριστικά (ή δυνατότητες) που μεταφράζονται σε δις δολαρίων.
Προσέξτε την δεύτερη απ’ τα αριστερά στήλη: NM σημαίνει κυρίως (primarily) εκτός αγοράς απ’ την φύση τους (non market in nature). Η έμφαση βρίσκεται στο «κυρίως»: το νόημα είναι, προφανώς, ότι απ’ την φύση τους δεν είναι εμπορεύματα, αλλά…
Έχουμε μήπως ήδη παραδείγματα φυσικών καταστάσεων ή φαινομένων που απ’ την φύση τους δεν είναι εμπορεύματα, αλλά…; Ναι!!!! Τον αέρα και τον ήλιο! Έχουν μετατραπεί σε «ακατέργαστες πρώτες ύλες» της ιδιωτικής (βιομηχανικής) παραγωγής ρεύματος (με τις ανεμογεννήτριες / φωτοβολταϊκά)∙ κι έτσι ενώ «δεν είναι εμπορεύματα απ’ την φύση τους» μετατράπηκαν σε ουσιαστικούς παράγοντες παραγωγής του εμπορεύματος ηλεκτρική ενέργεια… Μέχρι του σημείου να χρηματιστικοποιηθούν. (Συμβαίνει λοιπόν το εξής: οι αντιδράσεις κυρίως κατά των ανεμογεννητριών εστιάζουν στα προβλήματα που δημιουργούν, παρακάμπτωντας όμως το πιο καίριο και με προεκτάσεις ζήτημα, της ιδιωτικοποίησης / εμπορευματοποίησης φυσικών υποθεμάτων όπως ο αέρας και ο ήλιος που θεωρητικά δεν έχουν ιδιοκτήτη… Μέχρι, ίσως, να αποκτήσουν…)