Δευτέρα 15 Νοέμβρη>> Γράφαμε πριν μια βδομάδα:
Είναι πολλοί, πάρα πολλοί, εκείνοι που «κοιτάνε αλλά δεν βλέπουν» απ’ τις αρχές της περασμένης χρονιάς. «Δεν το χωράει ο νους τους» και εύκολα γλυστράνε σε παρερμηνείες και απωθήσεις: δεν μπορούν να αντιληφθούν την τρελή επιτάχυνση της καπιταλιστικής και κρατικής βίας, για λογαριασμό της αναδιάρθρωσης – των – πάντων.
Το ζήτημα δεν είναι φιλοσοφικό, του είδους αν ο Ιστορικός Χρόνος έχει σταθερή, αργή και αμετάβλητη ροή ή όχι. Το ζήτημα είναι πολιτικό και μ’ έναν ιδιαίτερο τρόπο ιδεολογικό. Κάποιος που έχει ζήσει 50 χρόνια καπιταλιστικής «ειρήνης» (άρα είναι πρωτοκοσμικός…) θεωρεί αδιανόητο «ξαφνικά» να ξεσπάσει ένας θερμός πόλεμος που θα τον εμπλέκει. Αντιλαμβάνεται αυτό το «ξαφνικά» σαν ανεξήγητη και απαράδεκτη τομή, και θα προσπαθήσει να την απωθήσει με διάφορους τρόπους. Είτε αποδίδοντάς την σε «μυστηριώδεις» και «αφύσικες» διαδικασίες (άρα σε κάποιου είδους «συνωμοσία»), είτε αντιμετωπίζοντάς την σαν καιρικό φαινόμενο, με μια αντίδραση του είδους «άντε, να τελειώνουμε γρήγορα»…
Να τώρα μια ενδεικτική λίστα αναγνώρισης (με χαρά και καμάρι!) αυτής της «τρελής επιτάχυνσης» την οποία οι θιγόμενοι δεν μπορούν να κατανοήσουν σαν καπιταλιστική διαδικασία, προερχόμενη (η λίστα) απ’ την μεριά των αφεντικών. Το απόσπασμα είναι από άρθρο οικονομικής εφημερίδας στις 11 Νοέμβρη (ο τονισμός με bold δικός μας):
«Τα πρόσφατα δεδομένα δείχνουν ότι σε περίπου οκτώ εβδομάδες έχουμε κάνει άλμα πέντε ετών όσον αφορά την ψηφιακή προσαρμογή από πλευράς καταναλωτών και επιχειρήσεων» ανακοίνωσε η εταιρεία συμβούλων McKinsey τον Μάιο του 2020. Και αναφορικά με τις online αγορές στην Αμερική, η πρόοδος ήταν ακόμα γρηγορότερη: «Ανάπτυξη δέκα ετών σε τρεις μήνες».
Η Netcomm, μια ιταλική κοινοπραξία λιανικής, λέει ότι οι αγορές στη χώρα – έναν ουραγό του ηλεκτρονικού εμπορίου – πραγματοποίησαν «εξελιγκτικό άλμα δέκα ετών» προς την ψηφιακή πλευρά. Στον τραπεζικό τομέα, οι ειδικοί που ρωτήθηκαν σε έρευνα του “Economist” εκτιμούν ότι το μερίδιο των συναλλαγών χωρίς μετρητά παγκοσμίως αυξήθηκε σε επίπεδα που περίμεναν να δουν έπειτα από δύο έως πέντε χρόνια. Στην ιατρική, ένας Βρετανός γιατρός είπε στους “New York Times” ότι το Εθνικό Σύστημα Υγείας είχε υποστεί αλλαγές δεκαετίας μέσα σε μία βδομάδα, καθώς οι γιατροί έκαναν στροφή στην εξ αποστάσεως συμβουλευτική.
Είναι ξεκάθαρο από τις παραπάνω εξελίξεις ότι το επιχειρείν και η τεχνολογία βρίσκονται σε στάδιο επιτάχυνσης, μια τάση που το 2022 θα έχει σημαντικές επιπτώσεις…
Συνήθως οι «αναπτύξεις» και τα ανάλογα καπιταλιστικά κατορθώματα μετριούνται σε αναγωγές επί τοις εκατό (%), πράγμα που είναι βαρετό για την μέση σκέψη. Το γεγονός ότι στα πιο πάνω παραδείγματα το μέτρο είναι ο χρόνος κάνει το πράγμα πολύ πιο παραστατικό. Και, ίσως, κατανοητό. (Που να δείτε τι χρονικό, με την έννοια των κοινωνικών σχέσεων, «εξελιγκτικό άλμα» έχει γίνει στην μαζική εφαρμογή των βιοτεχνολογικών κατορθωμάτων∙ και τι πρόκειται να ακολουθήσει, πατώντας πάνω σ’ αυτά τα «εξελιγκτικά άλματα», όταν γενικευτούν οι 5G επικοινωνίες. Ιλιγγιώδης επιτάχυνση!)
Το θέμα μας βρίσκεται ωστόσο στο εξής: για να μπορούν οι δυναμικοί τομείς του κεφάλαιου να κάνουν «εξελιγκτικά άλματα» τόσο διευρυμένα και τόσο βίαια, πρέπει να έχουν ήδη συγκεντρώσει «δυνάμεις», “πυρομαχικά”, σε ικανή ποσότητα και ποιότητα. Αφενός με την μορφή τεχνολογικών δυνατοτήτων, αφετέρου με την μορφή γνώσεων-πάνω-στις-κοινωνικές-σχέσεις. Γνώσεων σχετικών με το κοινωνικό εργοστάσιο…
Χρειάζεται προετοιμασία χρόνων σε διάφορα «επίπεδα» – για να το πούμε αλλιώς. Αυτή η καπιταλιστική προετοιμασία ΔΕΝ έγινε κρυφά! Το αντίθετο: έγινε υπερβολικά φανερά, εν μέρει σαν επίδειξη δυνατοτήτων-σε-αναμονή, και εν μέρει σαν ιδεολογική προετοιμασία του πρώτου κύματος, της εμπροσθοφυλακής των «πιστών». Το γεγονός, μοιραίο σίγουρα, ότι όλοι οι αυτο-χαρακτηριζόμενοι/ες σαν «εχθροί του συστήματος» δεν πήραν χαμπάρι και πιάστηκαν με τα βρακιά κατεβασμένα (αναλαμβάνοντας, εξ αρχής, να κρατήσουν το φανάρι στην καπιταλιστική έφοδο) δεν οφείλεται στο ότι τα αφεντικά συνωμοτούσαν! Οφείλεται στο γεγονός ότι αυτοί οι υποτελείς βρίσκονταν εκτός ιστορικής πραγματικότητας πολύ πριν την επιτάχυνση της κρατικής / καπιταλιστικής εφόδου. Και δεν θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά: όταν σταματάς να κατοπτεύεις τις κινήσεις του εχθρού επειδή έχεις «άλλα πράγματα να κάνεις» δεν σημαίνει ότι ο εχθρός εξαφανίστηκε! (Το ίδιο, εκτός-ιστορικής-πραγματικότητας, ισχύει φυσικά και για τους «γενικούς πληθυσμούς» σχεδόν στο σύνολό τους).
Το να ζει ο καθένας και πολλοί μαζί σε μια αν-ιστορική κατάσταση δεν μοιάζει προβληματικό όταν η κρατική / καπιταλιστική κίνηση είναι (ή φαίνεται πως είναι) αργή, χωρίς εξάρσεις, χωρίς μεγάλες εντάσεις. Το προετοιμασμένο και άρα όχι απρόβλεπτο αλλά σίγουρα απότομο μαρσάρισμα των καπιταλιστικών διαδικασιών έχει το ίδιο αποτέλεσμα όπως κάθε επιτάχυνση: εκείνοι που χάζευαν πέφτουν απ’ την καρότσα – της Ιστορίας. Τρώνε την σκόνη∙ και από ένα βαθμό ναρκισσισμού και πάνω νομίζουν ότι πετάνε στα σύννεφα. Η περίπτωση του inside job της 11η Σεπτέμβρη 2001 στις ηπα σαν “καταλύτη επιτάχυνσης της ιστορίας” (ύστερα από προετοιμασία τουλάχιστον μιας δεκαετίας…) θα έπρεπε να έχει γίνει μάθημα. Δεν έγινε…
Η γενική ιδέα ήταν πως το «φαινόμενο covid» (δηλαδή η υγιεινιστική τρομοεκστρατεία) είναι κάτι «περαστικό». Και τέτοια παραμένει παρότι έχουν περάσει ήδη 22 μήνες∙ τίποτα πιο μόνιμο απ’ την «προσωρινότητα»! Η ιστορική ακρισία έχει τώρα γαλβανωθεί από έναν συνδυασμό εκνευρισμού και καιροσκοπισμού.
Εν τω μεταξύ η «τρελή επιτάχυνση» έχει και επόμενες φάσεις…