Δευτέρα 25 Οκτώβρη>> … Οι συνέπειες της πανδημίας covid-19 ήταν συντριπτικές σε βάρος της πετρελαϊκής βιομηχανίας το 2020, σπρώχνοντας τις τιμές του αμερικανικού πετρελαίου στο να γίνουν αρνητικές για πρώτη φορά στην ιστορία. Μέσα σε λίγες ώρες στις 20 Απρίλη, τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης [futures] για τον Μάη του 2020 και για το West Texas Intermediate [σ.σ.: τύπος πετρελαίου που χρησιμοποιείται για την διεθνή τιμολόγηση, όπως το brent] βούλιαξε απ’ τα 18 δολάρια το βαρέλι στα -37 δολάρια.
Οι εταιρείες εξόρυξης πετρελαίου βρέθηκαν με μια θάλασσα πετρελαίου ζορισμένες στο να βρουν χώρο για να το αποθηκεύσουν ενώπιον αυτής της υπερπαραγωγής. Και οι τιμές του brent βούλιαξαν, κλείνοντας στα 9,12 δολάρια το βαρέλι στις 21 Απρίλη, πολύ κάτω απ’ τα 70 δολάρια που ήταν η τιμή στις αρχές του 2020.
Αν και η πτώση των αμερικανικών πετρελαϊκών futures σε αρνητικό έδαφος δεν κράτησε πολύ, το γεγονός ότι η πτώση στη ζήτηση ήταν τόσο γρήγορη και εκρηκτική οδηγεί πολλούς να αναρωτηθούν για το αν η πετρελαϊκή βιομηχανία θα καταφέρει να ανακάμψει πλήρως το 2021…
Αυτά γράφονταν μεταξύ άλλων σ’ ένα (σοβαρό…) χρηματιστηριακό site στα τέλη του περασμένου Σεπτέμβρη. Αν δεν καταλαβαίνετε τι σημαίνει «αρνητική τιμή ενός εμπορεύματος» (και μάλιστα στρατηγικής σημασίας), είναι το να πρέπει ο πωλητής (πετρελαίου) να πληρώσει τον αγοραστή 37 δολάρια το βαρέλι για να το ξεφορτωθεί! Τόσο καλά!!!
Την στιγμή που γραφόταν το συγκεκριμένο άρθρο, πριν σχεδόν ένα μήνα, η απάντηση είχε δοθεί: φυσικά και «μπορεί να ανακάμψει» το εμπόρευμα υδρογονάνθρακες (πετρέλαιο και φυσικό αέριο) παρά την σχεδιαζόμενη «αλλαγή ενεργειακού μοντέλου»! ‘H, ίσως, για να αποκτήσει αυτή η αλλαγή τόσο χειροπιαστά δραματικό χαρακτήρα ώστε να εμφανίζει σαν καινούργιο και κάτι παλιό: τα πυρηνικά…
Στα μέσα Αυγούστου του 2021 το brent είχε πάει στα 71 δολάρια το βαρέλι – και οι τζογαδόροι των «συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης» θα το ήθελαν ακόμα και στα 100 πριν το τέλος του χρόνου. Κάπως πρέπει να βγουν τα σπασμένα του 2020, και αυτό το «κάπως» είναι παιχνιδάκι για τ’ αφεντικά: μια «κρίση», και οι δουλειές επιστρέφουν στην κανονικότητά τους (παλιά ή καινούργια η ίδια είναι).
Η αναζήτηση των αιτίων που οι ειδικοί επικαλούνται για να κάνουν την τρέχουσα «ενεργειακή κρίση» σχεδόν αυτονόητη είναι σπουδή στην καπιταλιστική συσκότιση. Για παράδειγμα, σε ότι αφορά το φυσικό αέριο και την δική του συμβολή στην «ενεργειακή κρίση», μπορεί κανείς να συναντήσει εδώ κι εκεί πραγματικούς λόγους, των οποίων όμως η αιτία παραμένει σκόπιμα θολή και μυστηριώδης. Οι αποθήκες φυσικού αερίου (να κάτι που μπορεί να επιβεβαιωθεί) στην ευρώπη δεν γέμισαν φέτος όσο θα έπρεπε, άρα να ένας λόγος έλλειψης / αύξησης της τιμής του… Ναι, αλλά γιατί δεν γέμισαν; Αυτό που δεν λέγεται είναι πως επρόκειτο για σκόπιμη παράλειψη εκ μέρους των εμπόρων (αλλά και των τζογαδόρων του είδους), με προοπτική αυτό που συμβαίνει τώρα. Επιπλέον ο ενδοκαπιταλιστικός ανταγωνισμός των ιδιωτικών εταιρειών εμπορίου ηλεκτρικού ρεύματος (με παραγωγή από φυσικό αέριο…) με προσφορές μειωμένων τιμών για τους ιδιώτες καταναλωτές, σε διάφορα ευρωπαϊκά κράτη, είχε γίνει εκνευριστικός για τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις του κλάδου. Μια αύξηση στις τιμές της πρώτης ύλης (του φυσικού αερίου) πετάει έξω τους σχετικά μικρότερους προμηθευτές ηλεκτρισμού, ενισχύοντας την κεφαλαιακή «συγκεντροποίηση» του κλάδου. Not bad από καπιταλιστική άποψη. Να προσθέσουμε ότι μια «ενεργειακή κρίση» μετατρέπεται εύκολα σ’ αυτήν την τόσο επιθυμητή και αναγγελμένη από καιρό «κρίση τροφίμων» ή θα σας τρομάξουμε;
Το ότι αυτές οι δύο καινούργιες κρίσεις, «ενεργειακή» και «πρώτων υλών τροφίμων», κτίζονται πάνω στην «υγιεινιστική» χρησιμοποιώντας την σαν το νο 1 ακλόνητο υπερ-επιχείρημα μπορεί να θεωρηθεί απλά σαν επιβεβαίωση των καπιταλιστικών θαυμάτων! Οι τερατολόγοι, που κατά βάθος βολεύονται μια χαρά απ’ τον καπιταλισμό αλλά δεν αντέχουν εκείνες τις αιχμές του που στρέφονται εναντίον τους, θα αναζητήσουν κι εδώ κάποια «προδοσία», κάποια «συνωμοσία»! Ίσως για να μειωθεί (πάλι;) ο παγκόσμιος πληθυσμός… Η αλήθεια όμως είναι ότι σε κάθε ιστορική περίοδο δομικών αλλαγών, Αλλαγών Παραδείγματος στην καπιταλιστική «ανάπτυξη», οι «κρίσεις» είναι το πασίγνωστο λιπαντικό επιτάχυνσης (βίαιης πάντα…) της συσσώρευσης / αναδιάρθρωσης. Κι η ακόμα μεγαλύτερη αλήθεια είναι ότι αν σε τέτοιες «ταραγμένες» περιόδους, ακόμα περισσότερο απ’ τις «ήρεμες», δεν υπάρχει ο καλά οργανωμένος και με πολύ καλή γνώση των πραγματικών δεδομένων ταξικός αντίπαλος (τμήματα έστω της εργατικής τάξης), το λιπαντικό των κρίσεων εκτός απ’ τις δημιουργικές καταστροφές διευκολύνει και την αποβλάκωση.
Απομένουν άφωνοι όλοι όσοι (με απεριόριστη εξυπνάδα και σοφία…) είδαν στην υγιεινιστική τρομοεκστρατεία το αντίθετό της: κάποιου είδους καπιταλιστική υποχώρηση. Και χάρηκαν…
Κρίμα μωρέ… Κρίμα…