Δευτέρα 16 Αυγούστου>> Υπάρχουν κι άλλες αλλαγές, αυτή τη φορά ανάμεσα στο 1996 και το 2021. Οι ταλιμπάν (μαθητές ιεροδιδασκαλίων: talib) που καταλάμβαναν την Καμπούλ τον Σεπτέμβρη του 1996 δεν είναι οι ίδιοι μ’ αυτούς που την απελευθέρωσαν τώρα. Όχι σαν άτομα. Τότε είχαν την υποστήριξη των πακιστανικών μυστικών υπηρεσιών σαν στήριγμα, που ήθελαν ένα σταθερό καθεστώς στο αφγανιστάν αντί για έναν διαρκή εμφύλιο μεταξύ τοπικών (και φυλετικών) πολέμαρχων, που αργά ή γρήγορα θα μετέφεραν στην σύγκρουση και στο βόρειο πακιστάν.
Μετά από 20 χρόνια κατοχής και ένοπλης αντίστασης οι ταλιμπάν έχουν μάθει πολλά για την διεθνή γεωπολιτική και την μετατόπιση του «άξονα περιστροφής» του καπιταλιστικού πλανήτη στα ανατολικά, στην ασία. Έχουν πολύ περισσότερους συμμάχους και – κατά συνέπεια – μεγαλύτερα περιθώρια μιας ορθολογικής καπιταλιστικής ανάπτυξης σε μια κοινωνία που παραμένει βασικά αγροτική και φυλετική.
Το 1996 οι ταλιμπάν ήταν κυρίως pasthun, η πολυπληθέστερη φυλή στο αφγανιστάν και στο βόρειο πακιστάν. Στο βόρειο αφγανιστάν ήταν συγκεντρωμένες φυλές καταγωγής απ‘ τα γειτονικά ουζμπεκιστάν και τατζικιστάν, αντίπαλες των pasthun και των ταλιμπάν· με πιο γνωστό πολέμαρχο τον ουζμπέκο Abdul Rashid Dostum, που συμμάχησε με τον αμερικανικό στρατό (“βόρεια συμμαχία”) όταν έγινε η εισβολή το 2001. Τώρα η ευκολία (σχεδόν χωρίς μάχες) που οι ταλιμπάν απελευθέρωσαν πρώτα πρώτα όλη την βόρεια ζώνη του αφγανιστάν (σε μεγάλο βαθμό την ζώνη ελέγχου του Dostum), αλλά και η ευκολία με την οποία παραδόθηκε (τελευταία πριν την Καμπούλ) η Mazar-i-Sharif του τατζίκου πολέμαρχου Atta Mohammad Noor στα βόρεια / βορειοανατολικά, δείχνει καθαρά ότι όλοι αυτοί οι πολέμαρχοι / επιχειρηματίες (μαύροι ή λευκοί) προσανατολίζονται πια προς το ευρασιατικό project. Το οποίο εκπροσωπούν (και θα διαχειριστούν) κατά κύριο λόγο οι ταλιμπάν. Μια κάποια «συμφωνία κυρίων» για τις προσόδους και τις επιχειρηματικές ευκαιρίες απ’ τους κινέζικους «δρόμους του μεταξιού» μέσα στην αφγανική επικράτεια καθώς και απ’ την (μη δυτική) εκμετάλλευση του πλούσιου σε ορυκτά αφγανικού υπεδάφους μπορεί να εξηγήσει γιατί στάθηκε τόσο εύκολη και ανώδυνη η παλινόρθωση των ταλιμπάν.
Αλλαγές υπάρχουν (και θα εκδηλωθούν) και στα κοινωνικά ζητήματα. Την πενταετία 1996 – 2001 οι ταλιμπάν απ’ την μια μεριά εφάρμοσαν ένα ακραία συντηρητικό / ιδεολογικό πρόγραμμα «ελέγχου της κοινωνικής αναπαραγωγής» κυρίως σε βάρος των γυναικών· κι απ’ την άλλη ένα πρόγραμμα «παραγωγικής ανασυγκρότησης» εξαφανίζοντας, σχεδόν, την καλλιέργεια παπαρούνας και την παραγωγή πρώτης ύλης ηρωΐνης: πίστεψαν τις αμερικανικές υποσχέσεις για «ανάπτυξη μέσω αγωγών πετρελαίου»…
Τα 20 χρόνια της κατοχής που ακολούθησαν, ο νατοϊκός στρατός εκτός απ’ το να σφάζει αμάχους «περιφρούρησε» την παραγωγή οπίου επιτρέποντάς της να εκτοξευτεί, και προκάλεσε την γιγάντωση ενός ακραίου συστήματος πολιτικού προσοδισμού με κέντρο την εγκάθετη κυβέρνηση της Καμπούλ και τον στρατό. Τώρα οι ταλιμπάν υπόσχονται ότι έχουν «μάθει»: θα αναγνωρίσουν δικαίωματα στην εκπαίδευση και άλλες ελευθερίες στις γυναίκες, και θα καταπολεμήσουν την «διαφθορά». Για το πρώτο μπορεί κανείς να υποθέσει ότι είναι ειλικρινείς: κανένας απ’ τους συμμάχους τους, συμπεριλαμβανόμενου του συντηρητικού ιράν, δεν ευνοεί ένα κοινωνικό σύστημα τόσο ακραίας καταστολής σε βάρος των γυναικών, όπως εκείνο που είχαν εφαρμόσει στα ‘90s. Η «κοινωνική αναπαραγωγή» σ’ ένα περιβάλλον επενδύσεων σε υποδομές συγκοινωνιών, επικοινωνιών και στον τριτογενή τομέα δεν μπορεί να γίνει ομαλά με τις γυναίκες φυλακισμένες στα σπίτια τους – οι ταλιμπάν το έχουν καταλάβει. Τα γυναικεία χέρια και μυαλά θα χρειαστούν σ’ ένα πρόγραμμα καπιταλιστικής ανάπτυξης με διευρυμένη αγορά μισθωτής εργασίας που τώρα μοιάζει ρεαλιστικότερο από ποτέ… (Και, τελικά, δεν υπάρχει στον κόσμο θρησκευτικό δόγμα που να μην επιδέχεται ελαστικές ερμηνείες απ’ την όποια εξουσία!)
Η «διαφθορά», δηλαδή ο πολιτικός προσοδισμός, είναι διαφορετικό ζήτημα! Συναντιέται και στα «καλύτερα» μαγαζιά…. Και το ζήτημα της ηρωΐνης επίσης. Η καλλιέργεια της παπαρούνας είναι η μόνη πηγή ενός κάποιου εισοδήματος για τους φτωχούς αφγανούς αγρότες. Η παραγωγική αναδιάρθρωση εδώ (και όχι απλά η καταστροφή των φυτειών), η αλλαγή καλλιεργειών δηλαδή με βελτίωση της καθημερινότητας των αφγανών αγροτών, θα χρειαστεί πολύ ενεργητική βοήθεια απ’ το κινέζικο καθεστώς, σε ιδέες και μέσα (έχει πάντως την πείρα…). Και θα χρειαστεί επίσης κάποιο χρόνο.
Εκτός συνόρων όμως, απ’ το αφγανικό όπιο συντηρούνται πολύ ισχυρά μαφιόζικα κυκλώματα και μυστικές υπηρεσίες πολλών και διάφορων εθνικοτήτων. Οι ταλιμπάν λένε τώρα ότι θα απαγορεύσουν αυστηρά την διακίνηδη ηρωΐνης στο εσωτερικό του αφγανιστάν· αφήνοντας να εννοηθεί ότι θα «κάνουν τα στραβά μάτια» στις εξαγωγές. Αν γίνει έτσι σημαίνει ότι δεν σκοπεύουν να αναμετρηθούν άμεσα με τις διεθνείς και πανίσχυρες ναρκομαφίες και τους κρατικούς / παρακρατικούς εταίρους τους.
Όλα αυτά είναι αυτή τη στιγμή πληροφορίες και εκτιμήσεις. Το κοντινό μέλλον θα δείξει…
(φωτογραφίες από πάνω προς τα κάτω:
Περιπολίες του κατοχικού στρατού στα αφγανικά παπαρουνοχώραφα. Έχουν υπάρξει αποκαλύψεις (και φωτογραφίες) ακόμα και για μεταφορά μεγάλων ποσοτήτων οπίου με αμερικανικά στρατιωτικά μεταγωγικά αεροπλάνα…
Θα πρέπει επ’ ευκαιρία να θυμίσουμε ότι το όπιο χρησιμοποιείται επίσημα απ’ τις φαρμακοβιομηχανίες, και υπάρχει μια διεθνώς καθορισμένη «νόμιμη ποσότητα» καθώς και ποσοστώσεις εκτάσεων και ποσοτήτων ανά κράτος για τους παραγωγούς του – με αυστηρή περιφρούρηση και ελέγχους. Αυτό σημαίνει ότι το νέο αφγανικό καθεστώς μπορεί να διεκδικήσει το νόμιμο μερίδιό του απ’ την διεθνή αγορά με πελάτες τις φαρμακοβιομηχανίες, που όμως θα είναι πολύ μικρότερο σε όγκο παραγωγής απ’ ότι τώρα…
Κάτω: Μια μικρή δόση εντόπιας υποστηρίξης στο «βαρύ έργο του λευκού κατακτητή»…. Το να υποδείξουμε, σαν ελάχιστο δείγμα της αληθινής κτηνωδίας, το video της περασμένης Δευτέρας, είναι άχρηστο – προφανώς… Υπάρχουν και πολύ χειρότερα ντοκουμέντα σφαγών – πάντως… Στην αυστραλία, για παράδειγμα, ακόμα προσπαθούν να αθωώσουν τους πεζοναύτες τους που βασάνιζαν και εκτελούσαν άοπλους αφγανούς αγρότες για πλάκα, για να περάσουν την ώρα τους…)