Τετάρτη 17 Μάρτη. Πριν μια βδομάδα και κάτι, στις 9 Μάρτη, ο Zhang Kejian εκ μέρους της «κινεζικής εθνικής υπηρεσίας διαστήματος» (CNSA) και ο Dmitry Rogozin εκ μέρους της ρωσικής Roscosmos υπέγραψαν διακρατική συμφωνία συνεργασίας για την κατασκευή και την λειτουργία ενός «διεθνούς σταθμού έρευνας στη σελήνη»: μια κοινή βάση επί του εδάφους, τεχνοεπιστημονική και όχι μόνο.
Με τόσους δορυφόρους να περιστρέφονται γύρω απ’ την γη, κι όλο και μεγαλύτερη στρατηγική σημασία τέτοιων δορυφόρων και για στρατιωτική χρήση, το διάστημα έχει γίνει de facto πεδίο αναμέτρησης στον οξυνόμενο ενδοκαπιταλιστικό ανταγωνισμό. Και το φεγγάρι είναι η πιο κοντινή «διαστημική ήπειρος» που πρέπει να κατακτηθεί.
Το ψοφιοκουναβιστάν πρόλαβε πέρυσι να αναγγείλει το «πρόγραμμα Άρτεμις» για τον εποικισμό της σελήνης ως το 2024… «Εποικισμός» δεν σημαίνει απλά την δημιουργία κάποιας βάσης, αλλά την κατάκτηση «ζωνών ασφαλείας» στο φεγγάρι. Δηλαδή την εξασφάλιση πως από εκεί δεν θα μπορεί κάποιος να «σημαδέψει» αμερικανικούς στόχους (χερσαίους ή διαστημικούς). Αν και υπήρχε απ’ το ’90 και μετά συνεργασία μεταξύ της Nasa και της Roscosmos σε διαστημικά προγράμματα, η Ουάσιγκτον επέκλεισε την Μόσχα απ’το «πρόγραμμα Άρτεμις». Η συμφωνία με το Πεκίνο είναι η ρωσικη απάντηση.
Το Πεκίνο έχει ένα ήδη καλά εξελιγμένο διαστημικό πρόγραμμα: στις 23 Νοέμβρη του 2020 εκτόξευσε στο φεγγάρι ένα ρομποτικό όχημα (Chang’e 5) που προσεδαφίστηκε στη σκοτεινή πλευρά στις 1 Δεκέμβρη, μάζεψε σχεδόν 2 κιλά δείγματα του εδάφους και επέστρεψε στη γη στις 16 Δεκέμβρη. Αυτή ήταν η 5η κινεζική αποστολή εξερεύνησης του φεγγαριού, η πρώτη με συγκέντρωση και μεταφορά δειγμάτων του εδάφους… Και, αυτό έχει ενδιαφέρον, ήταν η πρώτη ανθρώπινη διαστημική αποστολή τέτοιου είδους απ’ το 1976, όταν παρόμοια δουλειά είχε κάνει το σοβιετικό Luna 24. Μπορεί κανείς να φανταστεί τις τεχνολογικές εξελίξεις απ’ το 1976 ως το 2020 και το γιατί η κινεζική επιχείρηση είναι (αυτή η στιγμή) η πιο άρτια τεχνολογικά, παρότι δεν έχει κάνει ακόμα ανθρώπινο πάτημα στο φεγγάρι.
Αλλά ο διαστημικός ενδοκαπιταλιστικός ανταγωνισμός που έχει ξεκινήσει ήδη δεν θα μοιάζει καθόλου με τον αμερικανο-ρωσικό των δεκαετιών του 1960 και του 1970. Τότε το φεγγάρι αυτό καθ’ αυτό ήταν αδιάφορο σαν «αξία χρήσης», είχε συμβολική σημασία, και το κύριο ζήτημα ήταν η ανάπτυξη των διηπειρωτικών πυραύλων (για πολεμική χρήση)· συνεπώς τα «διαστημικά προγράμματα» ήταν η εντυπωσιακή και για ευρεία κατανάλωση βιτρίνα τους ανταγωνισμού για την πυραυλική τεχνολογία. Τώρα όλος ο χώρος απ’ την γη ως τη σελήνη έχει αποικιοποιηθεί και αποικιοποιείται καπιταλιστικά· και κάποιου είδους «πόλεμοι στο διάστημα», ας πούμε καταστροφή δορυφόρων ή επιθέσεις έξω απ’ την ατμόσφαιρα προς την επιφάνεια της γης, δεν είναι επιστημονική φαντασία.
Μ’ αυτά τα δεδομένα το Πεκίνο έχει μεγάλες φιλοδοξίες. Όχι μόνο σχεδιάζει να δημιουργήσει μια «ειδική οικονομική ζώνη» γης-σελήνης ως το 2050 (άρα μόνιμες «μετακινήσεις» ανάμεσά τους) αλλά επίσης να προσθέσει έναν διαστημικό κλάδο στους «δρόμους του μεταξιού». Αυτό σημαίνει ότι θα προσφέρει συνεργασίες και ανταλλάγματα σε όλους τους συμμάχους της στην ασία, στην αφρική και στη λατινικη αμερική, ώστε να εγκατασταθούν εκεί διάφοροι γήινοι σταθμοί διαστημικής χρήσης.
Το βέβαιο είναι πως όταν οι δυτικοί ακούνε ότι «το Πεκίνο σχεδιάζει μέχρι τότε να…» ανατριχιάζουν. Αφενός επειδή έχουν καταλάβει ότι το κινεζικό καθεστώς έχει τους πόρους (ανθρώπους και χρήμα) για να κάνει πραγματικότητα σχέδια μαμμούθ. Αφετέρου επειδή πετυχαίνει αυτούς τους στόχους νωρίτερα απ’ τα ανακοινωμένα χρονοδιαγράμματα.
Η υπογραφή της διαστημικής συνεργασίας μεταξύ Μόσχας και Πεκίνου έχει θορυβήσει την Ουάσιγκτον· αλλά κανείς εκεί δεν πρέπει να ξαφνιάστηκε. Τώρα θα μπορούν να προσθέτουν στον κατάλογο της επικινδυνότητας των rivals και το «…θα μας πέσουν στο κεφάλι!!…»
(φωτογραφία πάνω: Η υπογραφή. Κάτω: το Chang’e 5 μάλλον σε γραφιστική αναπαράσταση).