Τρίτη 2 Μάρτη. Μακριά απ’ την δύση (που είναι, ως γνωστόν, το κέντρο του κόσμου…) και κάτω απ’ το δεδομένο υποτιμητικό βλέμμα του οριενταλισμού της, η εξέγερση / επανάσταση στην υεμένη, το 2011, είναι η τρίτη που γιόρτασε τα 10χρονά της τον περασμένο Γενάρη, μετά από εκείνη στην τυνησία και στην αίγυπτο. (Στην αίγυπτο φανερά δεν γιόρτασε κανένας).
H επίσημη αφετηρία της υεμενίτικης intifada τοποθετείται στις 27 Γενάρη (του 2011). Πάνω από 20.000 διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν στην κεντρική πλατεία της πρωτεύουσας Sana’a (και πολλοί ακόμα σε άλλες πόλεις) απαιτώντας την παραίτηση του προέδρου / δικτάτορα Ali Abdullah Saleh, που κρατούσε την καρέκλα του για 3 δεκαετίες, σκοπεύοντας να ορίσει διάδοχό του (με εκλογές πάντα…) τον γυιό του.
Οι διαδηλώσεις εξελίχθηκαν ακαριαία σε καταλήψεις πλατειών / sit-in διαρκείας. Αρχικά ο Saleh προσπάθησε να ελιχθεί προτείνοντας οικονομικές παροχές. Ο ελιγμός δεν πέρασε, οπότε απ’ τις αρχές Φλεβάρη άρχισε να κατεβάζει εναντίον των εξεγερμένων τους οπαδούς του – συχνά ένοπλους. Στις 20 Φλεβάρη το πανεπιστήμιο της Sana’a βρισκόταν υπό κατάληψη, και η καταστολή είχε αγριέψει. Στις 18 Μάρτη οι οπαδοί του Saleh σκοτώσαν τουλάχιστον 50 άοπλους διαδηλωτές στη Sana’a – πράγμα που προκάλεσε κρίση στον στρατό. Δυο μέρες μετά, στις 20 Μάρτη, ο στρατηγός Ali Mohsen al-Ahmar δήλωσε ότι συμπαραστέκεται στους εξεγερμένους και ότι αναλαμβάνει την προστασία τους. Έτσι ακολούθησε η κατάληψη της πρωτεύουσας από αντίπαλα τανκς…
Προς τα τέλη Μάρτη, έχοντας σοβαρό πρόβλημα με τον στρατό στη Sana’a, ο Saleh ανακάλεσε τις μονάδες του από άλλα σημεία της υεμένης. Αυτό διευκόλυνε την ένοπλη εξέγερση των Houthi, καταπιεζόμενης μειονότητας του υεμενίτικου βορρά, που τάχτηκαν στο πλευρό της εξέγερσης. Ήδη η εξέγερση του Γενάρη εξελισσόταν σε κανονικό εμφύλιο.
Απρίλη και Μάη ο Saleh προσπάθησε να κρατήσει την καρέκλα του άλλοτε με μαστίγιο και άλλοτε με καρότο υποσχέσεων. Στις 3 Ιούνη μια βόμβα που είχε τοποθετηθεί στο προεδρικό μέγαρο σκότωσε 7 φύλακες του Saleh και τραυμάτισε σοβαρά τον ίδιο. Την επόμενη μέρα μεταφέρθηκε στο Ριάντ (που ήταν ο πραγματικός «φύλακάς» του) και άρχισαν διαπραγματεύσεις για μια «συναινετική λύση». Ο Abd Rabbuh Mansur Hadi, εκλεκτός επίσης του Ριάντ και ως τότε αντιπρόεδρος, ανέλαβε προσωρινά το προεδρικό πόστο. Εξίσου μισητός με τον Saleh ο Hadi «κέρδισε» τις εκλογές που προκήρυξε στις 21 Φλεβάρη του 2012 με 99,8% – αλλά είχε ψηφίσει μόνο το 35% των ψηφοφόρων.
Για δύο περίπου χρόνια οι εξεγερμένοι του 2011 κινούνταν μεταξύ καταστολής και υποστηρίξης στο κίνημα των Houthi, οι οποίοι είχαν την στήριξη και ενός τμήματος του στρατού. Τον Σεπτέμβρη του 2014 οι Houthi και ο εξεγερμένος στρατός κατέλαβαν την Sana’a διώχνοντας τον Hadi (έτρεξε να κρυφτεί πού αλλού; στο Ριάντ…). Άλλα τμήματα του στρατού που ήταν στο παρελθόν «πιστά» στον Saleh πέρασαν στην αντιπολίτευση. Ως τον επόμενο Μάρτη (του 2015) είχαν καταλάβει όλες τις πόλεις στη δυτική υεμένη, φτάνοντας στα προάστια του Aden, όπου βρισκόταν η βασική συγκέντρωση οπαδών (και του υπόλοιπου στρατού) του Hadi. Ο κίνδυνος να καταληφθεί το υψηλής γεωπολιτικής σημασίας λιμάνι του Aden απ’ τους Houthi και το μεγαλύτερο μέρος του υεμενίτικου στρατού που επεδίωκαν την χειραφέτηση απ’ τον έλεγχο του Ριάντ αφορούσε και άλλους στον πλανήτη: την Ουάσιγκτον, το Λονδίνο…
Η εισβολή μισθοφόρων των δύο πετροδικτατοριών (μετά από αίτημα του «νόμιμου, εξόριστου προέδρου Hadi»…) δεν είχε απλά «ευλογίες». Ουάσιγκτον, Λονδίνο, Παρίσι, και Κάιρο (όπου η χούντα του Sisi είχε αποκαταστήσει την τάξη…) υποστήριξαν τους εισβολείς είτε με όπλα, είτε με «συμβούλους» και «intelligence», είτε και πιο άμεσα (το ναυτικό του Sisi για παράδειγμα). Φαινόταν μια εύκολη δουλειά, με αεροπορικούς βομβαρδισμούς στο ψαχνό (οι Houthi και ο υεμενίτικος στρατός που είναι μαζί τους δεν έχει αξιόμαχη αεροπορία ή αεράμυνα)…
Ας το θυμίσουμε: την ίδια εποχή, την άνοιξη του 2015, ο υποστηριζόμενος απ’ τα ίδια δυτικά και μεσανατολικά αφεντικά isis είχε ουσιαστικά δημιουργήσει δικό του κράτος στη συρία και στο ιράκ, και ετοιμαζόταν να στριμώξει τον Άσαντ σε μια λωρίδα της ανατολικής συρίας, στην άκρη της Μεσογείου. Οι τοξικοί του Ριάντ και του Αμπού Ντάμπι ένοιωθαν παντοδύναμοι, κυρίαρχοι… Οι σύμμαχοί τους το ίδιο… Η εισβολή στην υεμένη φαινόταν εύκολη δουλειά…
Αλλά δεν ήταν! Οι σκληροτράχηλοι Houthis (και το μεγαλύτερο μέρος των υεμενιτών) αποδείχθηκαν ικανοί όχι μόνο να αντέξουν τους δεκάδες χιλιάδες άμαχους νεκρούς απ’ τους αεροπορικούς βομβαρδισμούς και την αρχική προώθηση των μισθοφόρων, όχι μόνο την χολέρα που έσκασε το 2016, αλλά να περάσουν εδώ και αρκετούς μήνες στην αντεπίθεση ανακαταλαμβάνοντας σταδιακά εδάφη. Με την λίγο πολύ δεδομένη βοήθεια τόσο της Τεχεράνης όσο και της Χεζμπ’ αλλάχ του λιβάνου, αναβάθμισαν το γερασμένο πυραυλικό οπλοστάσιο του υεμενίτικου στρατού, έφτιαξαν και έμαθαν να χειρίζονται drones, κι άρχισαν να κτυπάνε μέσα στο σαουδαραβικό έδαφος, αεροπορικές ή/και πετρελαϊκές υποδομές. Η επίθεσή τους με drones στις 14 Σεπτέμβη του 2019 στις κεντρικές εγκαταστάσεις / διυλιστήρια της aramco στο Abqaiq και στο Khurais, στην ανατολική σαουδική αραβία, πάνω από 1000 χιλιόμετρα μακρυά απ’ την υεμένη, τρόμαξε πολλούς… (φωτογραφία επάνω).
Κι έτσι ο αμερικάνος και οι 3 ευρωπαίοι «ειρηνευτές» υπ.εξ. εκφράζουν τώρα πια …την ανησυχία τους για την πρόσφατη επίθεση των Houthi στην Marib και τις επιθέσεις εναντίον πολιτικών υποδομών στη σαουδική αραβία…
(φωτογραφία κάτω: Ο «εξόριστος» Hadi με έναν άλλο αμερικάνο υπ.εξ. με ανησυχίες, του Obama αυτός, τον Kerry, στο Ριάντ στις 7 Μάη του 2015….)