Παρασκευή 8 Γενάρη. Ο Μαρξ δεν θα μπορούσε σε καμμία περίπτωση να φανταστεί πόσο κοινότοπο θα γινόταν το επίθετο «έξυπνος» σαν χαρακτηρισμός μηχανών: έξυπνα τηλέφωνα, έξυπνες (ψηφιακές) «οικιακές βοηθοί», έξυπνα αυτοκίνητα, ακόμα ακόμα και έξυπνα «εμβόλια» – ένας κόσμος μαγικός! Ένας κόσμος στον οποίο «επιτέλους!» (από καπιταλιστική άποψη) μεγάλα τμήματα της (ανθρώπινης) διανοητικής εργασίας μηχανοποιούνται με εντυπωσιακό τρόπο· έτσι ώστε να μπορεί να αλλάξει δυναμικά και ριζικά, για άλλη μια φορά, ο τεχνικός καταμερισμός (εκμετάλλευσης) της εργασίας… Όχι, απλά, η πόλωση / διαστρωμάτωση ανάμεσα σε «χειρωνακτική» και σε «διανοητική» εργασία, αλλά η πόλωση / διαστρωμάτωση στο εσωτερικό αυτής της τελευταίας, σε διάφορα επίπεδα «διανοητικής» μεν αλλά «ανειδίκευτης» (άρα φτηνής) εργασίας ρουτινιάρικων χειρισμών … των «έξυπνων» μηχανών….
Όχι, ο Μαρξ δεν είχε τόση φαντασία. Είχε όμως ικανοποιητική κριτική διαύγεια. Κι έτσι το 1848 έγραψε και υπέγραψε (μαζί με τον Έγκελς) κι αυτήν την φράση: … Με ποιόν τρόπο ξεπερνά η μπουρζουαζία τις κρίσεις; Απ’ τη μια μεριά καταστρέφοντας αναγκαστικά ένα σωρό παραγωγικές δυνάμεις και απ’ την άλλη με το να κατακτά νέες αγορές και να εκμεταλλεύεται πιο εντατικά, πιο πλατιά όλες τις παλιές αγορές…
Ο Κάρολος δεν είχε δει ούτε μισό αισθητήρα στη ζωή του· και αγνοούσε ότι το γενετικό υλικό των κυττάρων μπορεί να «τροποποιηθεί» κατά βούληση… Δεν προέβλεψε καν ότι η μπουρζουαζία θα εξαφανιστεί / αντικατασταθεί από ένα καινούργιο είδος αφεντικών. Εκατονεβδομήντα χρόνια μετά, εκείνοι που ζουν μέσα σε αισθητήρες (αισθητήρες παντού προσεχώς!) είδαν την σχετικά αναίμακτη (κατ’ αρχήν) καταστροφή ενός σωρού παραγωγικών δυνάμεων δίπλα τους και αναφώνησαν «αααα! το κράτος είναι αντικαπιταλιστικό!»… (πράγμα που δεν είχαν σκεφτεί όταν έπεφταν πρωτοκοσμικές βόμβες στο αφγανιστάν και στο ιράκ…). Έζησαν (και ζουν) την καταστροφή της δικής τους παραγωγικής δυνάμης αναφωνόντας «ζήτω η κατ’ οίκον φυλάκιση!»…. Ζουν την μετατροπή των κυττάρων τους σε κρίκους της high tech (φαρμακευτικής προς το παρόν…) βιομηχανίας και αναφωνούν «όλοι γερά να εμβολιαστούμε – μην λείψει κανείς – είναι επαναστατικό καθήκον»! Δεν τους περνάει ούτε σαν ελάχιστη υποψία απ’ το μυαλό πως τα κύτταρα τους είναι μια νέα αγορά που κατακτιέται…
God bless them!!!
(συνεχίζεται)