Year: 2020

Η γενετική μηχανική ξανά προς την δόξα τραβά!

Δευτέρα 14 Σεπτέμβρη. Το ότι η AstraZeneca πήρε, σε ελάχιστες ημέρες, την άδεια της αγγλικής «ρυθμιστικής αρχής υγείας» να συνεχίσει τις έρευνές της για το anticovid εμβόλιο δεν θα πρέπει να εκπλήσσει. Τα λεφτά είναι πολλά, πάρα πολλά. Βρήκε μήπως αυτή η «αρχή» την σχέση ανάμεσα στο εμβόλιο και στην σοβαρή παρενέργεια που προκάλεσε σε ένα ανθρώπινο πειραματόζωο; Κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν είναι το εμβόλιο η αιτία; Ας σοβαρευτούμε! Στην σχετική ανακοίνωση δεν αναφέρεται τίποτα καθησυχαστικό – επειδή, απλά, δεν αναφέρεται τίποτα. Εξάλλου μια σοβαρή και αξιόπιστη έρευνα τέτοιου είδους θα χρειαζόταν πολλούς μήνες, και δεν είναι σίγουρο αν θα έβρισκε άκρη. Συνεπώς; «Βάζουμε την περίπτωση στο αρχείο και συνεχίζουμε…»

Αυτό το εμβόλιο που όλα δείχνουν ότι απλά δεν χρειάζεται (σε οποιονδήποτε άλλον εκτός απ’ αυτούς που θα το πουλήσουν…) θα είναι λοιπόν ασφαλές; Η ασταμάτητη μηχανή (και κάθε νοήμων άνθρωπος που δεν είναι φίλος της καραντίνας) είναι καχύποπτη. Όχι χωρίς αιτία.

Η τεχνολογία που χρησιμοποιεί η AstraZeneca είναι καινούργια και δεν έχει ξαναχρησιμοποιηθεί σε φάρμακο / εμβόλιο. Πρόκειται για την γενετική τροποποίηση ενός αδενοϊού που προσβάλει ένα συγκεκριμένο είδος πιθήκων, έτσι ώστε να παράξει μια πρωτεϊνη του covid-19. Για να κινητοποιηθεί εναντίον της το ανοσοποιητικό σύστημα, κυρίως μέσω της παραγωγής αντισωμάτων. Παρότι αυτή η γενετική παρέμβαση δεν είναι τόσο «σκληροπυρηνική» όπως στα mRNA εμβόλια που ετοιμάζουν άλλες φαρμακοβιομηχανίες, δεν παύει να είναι εφαρμογή γενετικής μηχανικής σε μικρο-οργανισμό (τον αδενοϊό).

Οι αδενοϊοί είναι συνηθισμένοι και στο είδος μας: προκαλούν συνήθως ήπια συμπτώματα, παρόμοια με της γρίπης, και προτιμούν τους ίδιους ηλικιακούς στόχους (μικρά παιδιά και ηλικιωμένους) – έχουν δηλαδή διαφορετική «μολυσματική οικονομία» απ’ τον covid 19. Είναι άγνωστο το γιατί η αγγλική φαρμακοβιομηχανία προτίμησε έναν αδενοϊό πιθήκων – το ρωσικό εμβόλιο sputnik v, για παράδειγμα, κάνει γενετική τροποποίηση σε ανθρώπινο αδενοϊό. Εκτός απ’ την AstraZeneca δυο ακόμα φαρμακοβιομηχανίες προωθούν εμβόλιο με το ίδιο engineering: η αμερικανική Johnson & Johnson και η κινεζική CanSino.

Μήπως έχουν περάσει αιώνες από τότε που η «απελευθέρωση γενετικά τροποποιημένων οργανισμών» (σε φυτοφάρμακα…) καταγγελόταν σαν εγκληματική πρακτική; Όχι – μόνο ελάχιστες δεκαετίες. Τώρα οι γενετικά τροποποιημένοι μικροοργανισμοί είναι έτοιμοι να «απελευθερωθούν» σαν φάρμακα στα ανθρώπινα σώματα. Το να μετατρέψει κάποιος έναν ιό ώστε να «συμπεριφέρεται» σαν άλλος (και αν…) θα έπρεπε να θεωρείται τρομακτικό. Το να χρησιμοποιείται ο «μεταλλαγμένος» ιός σαν φάρμακο τρομακτικότερο. Όμως οι φαρμακοβιομηχανίες και οι βιοτεχνολόγοι μηχανικοί δεν σταματούν σε τίποτα… αν δεν αναγκαστούν με μεγάλη ένταση.

Ας το επαναλάβουμε: τα εμβόλια αυτής της τεχνολογίας (συμπεριλαμβανόμενου του ρωσικού) χρησιμοποιούν γενετικά μεταλλαγμένο ιό. Νοιώθετε ήσυχοι;

Οι μπηχεβιοριστές (κι αυτοί…) στην εξουσία!

Δευτέρα 14 Σεπτέμβρη. Πριν δημιουργηθεί η Ομάδα Συμπεριφορικών Μελετών (Behavioural Insights Team) μερικά απ’ τα μέλη της δούλευαν στο Κυβερνητικό Ινστιτούτο, υπό την αιγίδα του υπουργικού συμβουλίου, για να συγγράψουν μια αναφορά σε σχέση με τον επηρεασμό των συμπεριφορών, σε συνεργασία με ακαδημαϊκούς απ’ το London School of Economics και το Imperial College.

Το αποτέλεσμα αυτής της δουλειάς ήταν η έκθεση MINDSPACE, που υπήρξε καθοριστική στο να καθιερωθεί η Ομάδα Συμπεριφορικών Μελετών στην καρδιά της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου. Η έκθεση MINDSPACE συνεχίζει να χρησιμοποιείται απ’ αυτήν την Ομάδα σαν το πλαίσιο εφαρμογής της επιστήμης του συμπεριφορισμού στις διαδικασίες λήψης πολιτικών αποφάσεων. Η έκθεση εντοπίζει εννιά απ’ τις πιο στιβαρές επεμβάσεις στις συμπεριφορές μας, που έχουν ενσωματωθεί σε έναν απλό και εύκολο να θυμάται κανείς όρο: MINDSPACE.

Αυτά έγραφε μια σύντομη αναφορά στις αρχές του 2010 – πριν πάνω από δέκα χρόνια… Υποψιάζεσθε ίσως περί τίνος πρόκειται: «επιστημονικές οδηγίες» για την μαζική χειραγώγηση και τροποποίηση των συμπεριφορών πλήθους. Εκείνο που δεν φαντάζεσθε ίσως είναι πως αυτό το manual που προφανώς αντιγράφτηκε από πολλούς ενδιαφερόμενους ήταν και παραμένει η σπονδυλική στήλη της υγιεινιστικής τρομοεκστρατείας – η πρώτη μαζική εφαρμογή με σκοπό την επιτυχία ενός σκοπού που έχει αναγγελθεί ήδη σαν προαπαιτούμενο της επιτυχίας των νέων καπιταλιστικών νορμών, της 4ης βιομηχανικής επανάστασης: της χειραγώγησης των συμπεριφορών.

Βασική θέση της έκθεσης MINDSPACE είναι η ότι … Οι συμπεριφορικές προσεγγίσεις ενσωματώνουν μια γραμμή σκέψης που φεύγει απ’ την ιδέα του αυτόνομου υποκειμένου που παίρνει λογικές αποφάσεις, προς ένα υποκείμενο ‘εγκαθιδρυμένων’ αποφάσεων, του οποίου το μεγαλύτερο μέρος της συμπεριφοράς είναι αυτόματο, και επηρεάζεται απ’ την «προσαρμογή στο περιβάλλον».

Πράγμα που σημαίνει πως είναι αρκετό να φτιαχτεί ένα «ολικό» περιβάλλον μέσω δημαγωγικού carpet bombing, ασφυκτικό σε όσο μεγαλύτερο βαθμό και ένταση γίνεται, για να ελπίζουν οι μπηχεβιοριστές της εξουσίας ότι θα διαμορφώσουν τις ανάλογες υποτελείς συμπεριφορές.

Εξακολουθείτε να νομίζετε ότι είστε «αυτόνομα υποκείμενα που παίρνουν λογικές αποφάσεις»; Αν ναι, μία είναι η επιλογή σας. Το «όχι»!

Η υγεία σαν πολιτική κατηγορία του κεφάλαιου

Δευτέρα 14 Σεπτέμβρη. Το έχουμε πει ήδη, και προφανώς δεν έχει γίνει κατανοητό. Θα το ξαναπούμε και θα το ξαναπούμε αναλυτικότερα, όμως και πάλι ελάχιστοι θα καταλάβουν στα μέρη μας. Θα επιμείνουμε: «υγεία» (και «αρρώστια») έχει πάψει προ πολλού να είναι αυτό το ατομικό συμβάν, η προσωπική κατάσταση που βιώνει ο καθένας και η καθεμιά, τελεία και παύλα. Είναι πια ένας σύνθετος καπιταλιστικός μηχανισμός εκμετάλλευσης και ελέγχου. Το ίδιο συμβαίνει και με άλλες έννοιες / καταστάσεις, που εξακολουθούν μεν να βιώνονται ατομικά, είναι όμως έρμαια της μεγαμηχανής. Όπως η φιλία ή το σώμα (μου).

Στην εισαγωγή της έκθεσης MINDSPACE (που παραδόθηκε στα τέλη του 2009…) οι «επιστήμονες» συντάκτες της έγραφαν με ωμό και σαφή τρόπο:

Η επίδραση στις συμπεριφορές των ατόμων δεν είναι κάτι καινούργιο για την Κυβέρνηση, που χρησιμοποιεί συχνά εργαλεία όπως η νομοθεσία, οι ρυθμίσεις ή η φορολόγηση για να πετύχει τα επιθυμητά σύμφωνα με την πολιτική της αποτελέσματα. Αλλά πολλές απ’ τις μεγαλύτερες πολιτικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε τώρα – όπως η αύξηση των ανθρώπων με χρόνια προβλήματα υγείας – θα λυθούν μόνο αν πείσουμε τους ανθρώπους να αλλάξουν τις συμπεριφορές τους, τον τρόπο της ζωής τους ή τις καθημερινές τους συνήθειες.

Ευτυχώς την τελευταία δεκαετία, οι γνώσεις μας για την επιρροή πάνω στις συμπεριφορές έχουν αυξηθεί σε μεγάλο βαθμό, κι αυτό ανοίγει τον δρόμο για νέες προσεγγίσεις και νέες λύσεις.

Έτσι, παρόλο που η συμπεριφορική θεωρία έχει ήδη εφαρμοστεί σε διάφορα πεδία με καλά αποτελέσματα, έχει πολύ περισσότερες δυνατότητες να μας βοηθήσει. Για να καταλάβουμε αυτές τις δυνατότητες, πρέπει να οικοδομήσουμε τις ικανότητές μας και να σιγουρέψουμε το ότι έχουμε μια σύνθετη κατανόηση του τι είναι αυτό που επηρεάζει τις συμπεριφορές….

Η ερώτηση «γιατί η υγεία» αναφέρεται σαν παράδειγμα εκστρατειών μαζικής χειραγώγησης των συμπεριφορών ήδη απ’ το 2009 είναι μεν εύλογη – αλλά η απάντηση δεν είναι απλή και εύκολη όπως θα φανταζόταν κανείς. Για παράδειγμα θα προτεινόταν σαν πειστική η απάντηση ότι «μα η υγεία ενδιαφέρει τα κράτη επειδή επιβαρύνει τα κόστη των δημόσιων συστημάτων υγείας»… Το τρώτε; Και οι πόλεμοι επιβαρύνουν τα κόστη των υπουργείων άμυνας, αλλά αυτό δεν οδηγεί στην ειρήνη – έτσι δεν είναι;

Όχι λοιπόν. Αν η υγεία έγινε η «golden bullet» του ελέγχου επί των πληθυσμών, σε διάφορα κύματα, ήδη απ’ την δεκαετία του 1970, αυτό δεν οφείλεται στο ότι οι κυβερνήσεις αποφάσισαν να περιορίσουν τα κέρδη των φαρμακοβιομηχανιών! Αλλά – όπως δείξαμε στο τελευταίο Sarajevo.pdf – στο ότι η διαχείριση της υγείας / αρρώστιας είναι απ’ την ένδοξη εποχή της επαναστατικής αστικής τάξης, τα τέλη του 18ου και τις αρχές του 19ου αιώνα, η λεωφόρος της κατασκευής και του ελέγχου εκείνου που λέγεται ως και τις ημέρες μας κοινωνική κανονικότητα. Η οποία «κοινωνική κανονικότητα» δεν είναι, και ούτε θα μπορούσε να είναι, η «αιώνια υγεία» ή και η «αθανασία»! Είναι οι υπακοή στους νόμους και τους κανόνες που έρχονται απ’ τα πάνω, με «όχημα» την «υγεία».

Πρώτα η αστική τάξη σαν οργανωτής της «κανονικότητας» και, στη συνέχεια, ο καπιταλισμός σαν η μηχανή / γεννήτρια των μέσων, των προσανατολισμών, και των επικερδών σκοπών αυτής της κάθε φορά «κανονικότητας» πήραν το δίπολο υγεία / αρρώστια απ’ την αρμοδιότητα της εκκλησίας (όπου ήταν ταυτισμένο με το δίπολο πίστη / αμαρτία) και το εκκοσμίκευσαν – αλλά με τον ίδιο πάντα στόχο. Τον έλεγχο του πεδίου των συμπεριφορών, άρα τον έλεγχο των κοινωνικών σχέσεων.

Τέτοιου είδους μεγα-αναδιαρθρώσεις έχουν γίνει 4 ή 5 στην καπιταλιστική ιστορία των σχεδόν 2 αιώνων. Η βία και τα επιμέρους χαρακτηριστικά που έχει η τωρινή είναι σίγουρο ότι θα «γαργαλούσαν» τους μπηχεβιοριστές, τους διαφημιστές, όλους τους «επιστήμονες και τεχνικούς διαμόρφωσης της κοινής γνώμης». Ξέρουμε τώρα με βεβαιότητα ότι πολλές καλοπληρωμένες ομάδες αυτών των «ειδικών» βρίσκονταν με το δάκτυλο στην σκανδάλη αρκετό καιρό πριν εμφανιστεί ένας τσαχπίνης ιός!

Ξέρουμε πια με κάθε βεβαιότητα ότι οι γενναίοι στρατιώτες στον πόλεμο κατά του αόρατου εχθρού, οι κοινωνικά υπεύθυνοι φίλοι της καραντίνας, ήταν τα θύματα και η στατιστική επιτυχία των τεχνικών του συμπεριφορισμού. Ένα μνημείο προς τιμήν του «άγνωστου στρατιώτη», όπου θα καταθέτουν στεφάνια οι δολοφόνοι του, θα πρέπει να φτιαχτεί επειγόντως στο κέντρο κάθε πρωτοκοσμικής πρωτεύουσας!

Σπουδή στον καταναγκασμό

Δευτέρα 14 Σεπτέμβρη. Τα παιδιά που από σήμερα θα πρέπει να φοβούνται ότι «μεταφέρουν κάτι επικίνδυνο» που μπορεί να εκτοξευτεί απ’ το στόμα ή/και την μύτη ως χτες έπαιζαν κανονικά. Σας διαβεβαιώνουμε: τα χαζεύαμε σε πολλά μέρη αυτής της κωλοεπικράτειας. Λιάζονταν, σπρώχνονταν, έτρεχαν, έπεφταν, έπαιζαν, τσακώνονταν, τα ξαναέβρισκαν, φιλιόντουσαν, φλέρταραν – ότι κάνουν δηλαδή αυτές οι ανθρώπινες ηλικίες. Όταν έχουν το περιθώριο να είναι οι ηλικίες τους.

Το φορντικό εκπαιδευτικό σύστημα, μπορεί να διακήρυσσε πως είναι διαδικασία απόκτησης γνώσεων, όμως κύρια και πάνω απ’ όλα ήταν μηχανισμός πειθάρχησης. Απ’ το ωράριο, το πρωϊνό ξύπνημα και το κουδούνι (εκπαίδευση για την δουλειά στο εργοστάσιο ή σε οτιδήποτε σαν εργοστάσιο) μέχρι την προσευχή, τον εθνικό ύμνο και την πειθάρχηση των σωμάτων στην καθιστή στάση, το φορντικό μαζικό εκπαιδευτικό σύστημα παρήγαγε (ή αυτό επεδίωκε) μαζικά πειθαρχημένα σώματα και μυαλά, δηλαδή πάλι σώματα. Δεν πετύχαινε πάντα…Αλλά αυτός ήταν ο στόχος.

Αυτό το σύστημα έχει χάσει την ιδεολογική και πειθαρχική αξία του προ πολλού – για την γνωσιολογική ούτε λόγος! Οι ανάγκες της καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης δεν το χρειάζονται. Φαίνεται όμως ότι βρέθηκε μια ακόμα αποστολή να εκληρώσει πριν αρχίσει να χάνεται στα βάθη της ιστορίας: την εκπαίδευση στον υγιεινιστικό τρόμο!

Οι ανήλικοι χαρακτηρίστηκαν «υγιεινομικές βόμβες» νωρίς νωρίς – και είναι μεγάλη τύχη για τους ιερείς της σωτηρίας μας και κάθε είδους καθάρματα ειδικούς το ότι αυτοί οι ανήλικοι δεν συνωμότησαν να τους φτύνουν όπου τους πετυχαίνουν. Αφού δεν υπήρξαν οι πρέπουσες αντιδράσεις, τώρα τα σχολεία γίνονται light σανατόρια. Ο ιός δεν είναι φονικός, οι ανήλικοι δύσκολα τον μεταδίδουν, και οι μάσκες είναι άχρηστες – υπάρχει όμως κάτι που απ’ την αρχή ήταν έξω και πάνω απ’ τις υγιεινομικές τρομοϋστερίες. Κι αυτό εμφανίζεται ξανά όσο πιο ωμά γίνεται: η διαταγή, και η τιμωρία.

Υποθέτουμε ότι σήμερα έξω απ’ τις καγκελόπορτες των σχολείων θα τσακώνονται γονείς με γονείς, γονείς με εκπαιδευτικούς, ακόμα και παιδιά με παιδιά. Υποθέτουμε επίσης (κι αυτό είναι ακόμα πιο βάσιμο) ότι οι ειδικοί της εξουσίας θα παρατηρούν, θα καταγράφουν, θα φτιάχνουν αλγόριθμους και καμπύλες γι’ αυτές τις αντιδράσεις. Θα βυθομετρούν τα πάθη, θα στέλνουν τους δημαγωγούς τους να κάνουν «ρεπορτάζ», θα ελεεινολογούν και θα επαινούν. Ο χορός των κανίβαλων θα ξαναστηθεί γύρω απ’ την «μάσκα στα σχολεία» – και οι μασκαράδες θα χειροκροτούν με τα παχουλά τους χεράκια.

Σε κάποιον απ’ τους ειδικούς ξέφυγε πριν λίγες ημέρες: τις νεαρές ηλικίες είναι πιο εύκολο να τις εκπαιδεύσουμε… είπε.

Σε τι; Στη νεκροφιλία… Δεν το είπε, αλλά έχει σημασία; Το παλιό έχει πεθάνει, το καινούργιο γεννιέται με βία, και επωφελείται απ’ τη νοσηρότητα της μετάβασης. Σε τέτοιες εποχές οι νεκρόφιλοι προσπαθούν να γίνουν μόδα…

(φωτογραφία: Είναι από σχολεία της ταϋλάνδης… Διάφοροι θα ήθελαν να τα αντιγράψουν ακριβώς – αλλά καταλαβαίνουν ότι χρειάζεται κάποια αυτοσυγκράτηση. Στο τέλος μπορεί να κάνουν και λίγο πίσω – αλλά οι επιδιώξεις τους είναι ξεκάθαρες…)

Τι τραβάνε και οι caradinieri!

 

Σάββατο 12 Σεπτέμβρη. Σαν κάτι να έχει αρχίσει να σπάει στην υγιεινιστική τρομοεκστρατεία. Μικρές ρωγμές ίσως, αλλά πάντως ρωγμές. Όταν, για παράδειγμα, οι καθεστωτικοί μεγαδημαγωγοί του ψοφιοκουναβιστάν, που ήταν επί μήνες συγχρονισμένοι απόλυτα με το βιο-πληροφορικο-ασφαλίτικο μπλοκ, επιτρέπουν τώρα «αμφιβολίες» για την αποτελεσματικότητα και την χρησιμότητα των καθολικών απαγορεύσεων, τι μπορεί να σκεφτεί η «χριστιανοταλιμπάν» (όπως την στόλισαν οι ντόπιοι γενναίοι στρατιώτες του νέο-κρατισμού…) ασταμάτητη μηχανή;

Ή όταν οι ναυαρχίδες της εντόπιας τρομοεκστρατείας αναρωτιούνται μήπως το αιρετικό «πείραμα της σουηδίας» πέτυχε τελικά (είναι οι ίδιοι που το ελεεινολογούσαν επί μήνες…) τι να υποθέσει κανείς;

Προς στιγμήν η εργατική κριτική σηκώνει τα χέρια! Υπάρχουν κανά δυο ζητήματα που δείχνουν την όχι απόλυτη επιτυχία της τρομοεκστρατείας, ειδικά αν ληφθεί υπόψη ότι ένας απ’ τους πραγματικούς στόχους της ήταν οτιδήποτε σχετίζεται με τις «νέες τεχνολογίες» εμβολίων και φαρμάκων. Το ένα αφορά την μαζικοποίηση των αντιδράσεων. Αν αυτή περιοριζόταν στα απαγορευτικά μέτρα, το θέμα θα ήταν διαχειρίσιμο απ’ τα αφεντικά και τους λακέδες τους. Φαίνεται όμως ότι αφορά όχι μόνο το πρόσφατο παρελθόν, αλλά και το εγγύς μέλλον: τα εμβόλια. Όλο και περισσότεροι πρωτοκοσμικοί απορρίπτουν το ενδεχόμενο να εμβολιαστούν με τα χρηματοκιβώτια των φαρμακοβιομηχανιών… Και ενώ είναι εύκολη η σπέκουλα των caradinieri περί «ψεκασμένων» και «ακροδεξιών» (αναμφίβολα υπάρχουν και τέτοιοι!) είναι δύσκολο να αγνοηθεί ότι πρόκειται σε μεγάλο βαθμό για τους ψηφοφόρους – μάζα που είναι χρήσιμοι σε άλλες περιστάσεις.

Το δεύτερο «κρακ» είναι η πρώτη παραδοχή για σοβαρή παρενέργεια σ’ ένα ανθρώπινο πειραματόζωο της φάσης 3 των δοκιμών του θρυλικού εμβολίου της AstraZeneca. Παρότι ο επιχειρηματικός κυνισμός θα έλεγε ότι μια τέτοια περίπτωση βρίσκεται στατιστικά εντός των επιτρεπτών ορίων, είναι νομίζουμε η πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια που ένα φάρμακο, το οποίο θέλει να επωφεληθεί απ’ την μαζική υγιεινιστική φοβία, γίνεται διάσημο για τις παρενέργειές του πριν καν υπάρξει στην αγορά! Είναι η ενδιαφέρουσα ιστορική στιγμή που το έδαφος πάνω στο οποίο στηρίχτηκε η τρομοεκστρατεία του covid-19, οι ατομικές υγιεινιστικές φοβίες δηλαδή, στρέφεται ενάντια όχι στην τρομοεκστρατεία αυτή καθ’ αυτή, αλλά ενάντια στην υποσχόμενη «σωτηρία»! Ακόμα κι αν οι σοβαρές ή και θανατηφόρες επιπλοκές είναι της τάξης του 1 προς 1000 ποιός πρωτοκοσμικός άραγε είναι διατεθειμένος να είναι αυτός το 1, ή – ακόμα χειρότερα – το παιδί του; Κανένας υποθέτουμε, εκτός ίσως απ’ τους real «κοινωνικά υπεύθυνους» φίλους της καραντίνας, που θα θυσιαστούν για το καλό του κοινωνικού συνόλου. (Ίσως υπάρξει πρόβλημα ακόμα και μεταξύ των εθελοντών που έχουν προσφερθεί για τις δοκιμές. Θα συνεχίσουν να δίνουν τα μπράτσα τους με κίνδυνο της ζωής τους;)

Όμως δεν τελειώνει εδώ η ιστορία, και κανείς δεν πρέπει να επαναπαυθεί. Το έχουμε υποδείξει έγκαιρα: υπάρχει στη φαρέτρα των αφεντικών η “nuclear option” της απειλής του συνδυασμού κάποιας γρίπης με covid… Το κόλπο που ξεκίνησε την περασμένη άνοιξη στους δυτικούς καπιταλισμούς είναι πολύ μεγάλο και κομβικό για να σταματήσει έτσι, μ’ ένα «συγγνώμη λάθος»…

Κάτι θα σκεφτούν.

Η χρυσή (αιμάτινη) διαφορά

Σάββατο 12 Σεπτέμβρη. Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα σ’ έναν οποιονδήποτε ξένο, στο οποίο το ελληνικό κράτος δίνει διαβατήριο, άδεια παραμονής, άδεια ελεύθερης μετακίνησης σ’ όλη τη ζώνη σέγκεν, και μάλιστα όχι μόνο στον ίδιο αλλά και σ’ όλους τους ανιόντες και κατιόντες συγγενείς του πρώτου βαθμού, και σε έναν ξένο στο οποίο δίνει μόνο κλωτσιές; 250 χιλιάρικα, για 8 ακόμα και 9 ή 10 άτομα. Οι λεγόμενες «χρυσές βίζες» δεν αποτελούν μόνο απόδειξη της ευχέρειας του ελληνικού κράτους (και αρκετών ακόμα ευρωπαϊκών) να δωροδοκούνται πουλώντας κάθε είδους νομική εξασφάλιση σ’ όποιον μπορεί να πληρώσει. Αποτελούν επίσης απόδειξη του πόσο κοστολογείται η ζωή των προσφύγων και των μεταναστών. Αν μια πολυμελής οικογένεια διέθετε χοντρικά 30 χιλιάρικα το κεφάλι δεν θα έλιωνε στη Μόρια και στην κάθε Μόρια. Θα ταξίδευε όπου ήθελε εις τα ευρώπας, νομιμότατα. Αν όμως δεν τα έχει…

Το θεώρημα ότι το ελληνικό κράτος δεν μπορεί να δώσει ευρωπαϊκά διαβατήρια, άδειες παραμονής και ελεύθερης μετακίνησης στους πρόσφυγες και στους μετανάστες, και ότι φταίει η ε.ε. που δεν τους δέχεται, είναι κτηνώδες ψέμμα απ’ την αρχή ως το τέλος. Μπορεί! Αλλά αυτοί δεν έχουν λεφτά. Είναι προλεταριοποιημένοι. Κι αφού δεν έχουν λεφτά να αγοράσουν την ελευθερία τους, υφίστανται την «τιμωρία»…

Τόσο απλά, τόσο ωμά.

Η δουλειά μετά (την τρομοκρατία) 4

Σάββατο 12 Σεπτέμβρη. Τι ήταν εκείνο που θύμωσε τόσο πολύ τα αγγλικά αφεντικά κάπου στον 19ο αιώνα απέναντι στις υφάντρες που δούλευαν στο σπίτι έτσι ώστε να αποφασίσουν να στήσουν δικούς τους αργαλειούς, σε δικούς τους χώρους, τραβώντας την ειδικευμένη εργασία έξω απ’ το σπίτι, για να την μαντρώσουν στις πρώτες μανιφακτούρες; Πριν τους έδιναν τα υλικά, έκλειναν συμβόλαια παράδοσης συγκεκριμένης ποσότητας υφασμάτων σε συγκεκριμένο χρόνο, και πλήρωναν σταδιακά μέχρι την στιγμή της τελικής παραλαβής και την εξόφληση. Τι ήταν όμως εκείνο που δεν πήγαινε καλά;

Η εργατική αρνητικότητα. Δουλεύοντας στα σπίτια τους και άρα έξω απ’ τον άμεσο έλεγχο του εμπόρου / παραγγελιοδόχου, οι υφάντρες εύρισκαν διάφορες δικαιολογίες και προφάσεις για να καθυστερούν, ζητώντας επιπλέον λεφτά. Συνήθως «χαλούσε ο αργαλειός»… Μ’ άλλα λόγια ο παραγγελιοδόχος δεν μπορούσε να ελέγξει την εργατική αποδοτικότητα. Μπροστά σ’ αυτό το εμπόδιο το πρωτόλειο κεφάλαιο, πέρα απ’ την μορφή «χρήμα» και την μορφή «εμπόρευμα» έπρεπε να ολοκληρωθεί με την μορφή «πάγιο κεφάλαιο»: κτίρια και μηχανές ιδιοκτησίας του αφεντικού, σ’ έναν συγκεκριμένο τόπο εργασίας, με ωράρια και – κυρίως – έναν κάποιο έλεγχο.

Αυτή η πρώιμη μορφή δουλειάς στο σπίτι που οδήγησε στα θρυλικά υφαντουργεία του Μάτζεστερ και του Όλνταμ, κατέγραψε και το μόνιμο «εκ γενετής» πρόβλημα του καπιταλισμού: τον εργοδοτικό έλεγχο πάνω στους χρόνους και τους ρυθμούς εργασίας. Όλες οι τεχνολογικές καινοτομίες, όλοι οι μηχανολογικοί νεωτερισμοί που εφαρμόστηκαν στην οργάνωση της παραγωγής απ’ τον Ταίηλορ και μετά, και εφαρμόζονται μέχρι σήμερα και αύριο, έχουν το ίδιο ζητούμενο: τον αποτελεσματικότερο έλεγχο στον χρόνο, στον ρυθμό, στην «απόδοση» της εργασίας.

Στο ίδιο διάστημα (απ’ τα πρώτα εργοστάσια στον 19ο αιώνα μέχρι και το τέλος της 3ης βιομηχανικής επανάστασης) η δουλειά στο σπίτι δεν εξαφανίστηκε. Ανάλογα με την περίοδο, την διάρθρωση της παραγωγής, τα τεχνικά μέσα και το συνολικό πραγματικό σύνταγμα των ταξικών σχέσεων, συνέχισε να υπάρχει λίγο πολύ στην περίμετρο της βασικής και συμβασιοποιημένης μισθωτής σχέσης. Υποκείμενη ωστόσο σε όλο και πιο αυστηρούς έως ασφυκτικούς ελέγχους, είτε σαν «σύμβαση έργου» είτε σαν «δουλειά με το κομμάτι»: αυστηρά χρονικά όρια, αυστηρά συμβόλαια, ρήτρες μη έγκαιρης παράδοσης, κλπ. Με δυο λόγια, ένα μέρος απ’ τις γνώσεις γύρω απ’ τον έλεγχο της εργασίας που τα αφεντικά αποκτούσαν και εφάρμοζαν στους όχι οικιακούς χώρους / χρόνους εργασίας (στα εργοστάσια δηλαδή) μεταφερόταν στον έλεγχο και της δουλειάς στο σπίτι. Συναρμολόγηση παιχνιδιών ή ρολογιών τοίχου; Αρχιτεκτονικά σχέδια ή μακέτες; Μεταφράσεις ή επιμέλειες κειμένων; Ράψιμο ή ζαχαροπλαστική; Αυτά και άλλα περιεχόμενα δουλειάς στο σπίτι απόκτησαν (ή αυτό ήταν πάντα ο στόχος) την ένταση και την επίβλεψη της τυπικής «γραμμής παραγωγής», παρότι βρίσκονταν μακριά απ’ τους τοίχους του τυπικού εργοστάσιου.

Και, εννοείται, θεωρούνταν εργολαβίες…

Η δουλειά μετά (την τρομοκρατία) 5

Σάββατο 12 Σεπτέμβρη. Η εξελιγμένη (νομικά, τεχνικά, ιδεολογικά) δυνατότητα των σύγχρονων αφεντικών να ελέγχουν εκείνο που δεν μπορούσαν οι μακρινοί τους πρόγονοι, την δουλειά στο σπίτι (εννοημένη σαν εργολαβία), είναι το περιβάλλον μέσα στο οποίο πρέπει να εννοηθούν οι καινούργιες μορφές της: η δικτυωμένη κατ’ οίκον εργασία, για τον 21ο αιώνα.

Πριν απ’ όλα ένα μάθημα απ’ το παρελθόν, που παραμένει διδακτικό. Με την δουλειά στο σπίτι δεν επεκτείνεται η οικειότητα της κατοικίας πάνω στην εργασία, ακόμα κι αν αρχικά έτσι φαίνεται. Μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα συμβαίνει το αντίθετο: η αποξένωση της εργασίας επεκτείνεται στους οικείους χώρους / χρόνους. Δεν γίνεται η δουλειά χουζουρλίδικη – γίνεται το σπίτι εργοτάξιο.

Ένα πρώτο ερώτημα τώρα είναι κατά πόσον (και ως πιο βαθμό) η δουλειά μέσω υπολογιστών και δικτύων είναι ελέγξιμη (απ’ τους εργοδότες, τους προϊστάμενους, κλπ). Η απάντηση είναι γνωστή, πριν καν τεθεί ζήτημα «τον υπολογιστή σου και στο σπίτι»! Προφανώς και είναι! Οι επικοινωνίες 5ης γενιάς, με τις ταχύτητες και τους όγκους δεδομένων που υπόσχονται, θα κάνουν αυτόν τον έλεγχο ρουτίνα. Μηχανική ρουτίνα: κάποιος έξυπνος αλγόριθμος, προσαρμοσμένος στο αντικείμενο της Α ή της Β δουλειάς, θα κάνει παιχνιδάκι τον έλεγχο του χρόνου, του ρυθμού και της αξιοπιστίας στην εργασιακή χρήση οποιουδήποτε pc, είτε αυτός βρίσκεται στο γραφείο, είτε στο σπίτι, είτε στην ταράτσα, είτε στην τουαλέτα.

Ένα δεύτερο ερώτημα αφορά αυτό: κατά πόσον η «φυσική απουσία» είτε του εργοδότη είτε του προϊστάμενου στις δουλειές που γενικά θεωρούνται διανοητικές (τριτογενής τομέας), εφόσον αυτές θα γίνονται από το σπίτι, θα επιτρέψει ακόμα κι εκεί που δεν υπήρχε ως τώρα την κεντρική εμφάνιση της φιγούρας του «πελάτη» σαν παράγοντα εντατικοποίησης και ελέγχου. Ο «πελάτης» δεν θα εμφανιστεί φυσικά αυτοπροσώπως! Θα είναι παρών ψηφιακά. Και θα αξιολογεί άμεσα.

Ένα τρίτο ερώτημα, σχεδόν απαντημένο, αφορά εκείνο που λέγεται «σχόλασμα». Δουλεύοντας στο σπίτι κανείς δεν μπορεί να πει «φεύγω, πάω σπίτι μου» – είναι στο σπίτι του! Συνεπώς δεν υπάρχει «τέλος ωραρίου» με την παλιά έννοια. Θα μπορούσε φυσικά να υπάρχει συγκεκριμένο ωράριο – οι υπολογιστές έχουν ρολόι! Αν όμως πολλοί θεωρούν πλεονέκτημα της δουλειάς στο σπίτι μέσω υπολογιστή και δικτύωσης την κατά βούληση διακοπή της δουλειάς για άλλες ασχολίες, αυτό επίσης μπορεί κάλιστα να στραφεί εναντίον τους. Πρακτικά «δεν σχολάς» παρά μόνο όταν έχεις τελειώσει το καθήκον που σου ανατέθηκε! (Ο Ταίηλορ, ο εφευρέτης της οργάνωσης της εργασίας μέσω tasks, θα πανηγυρίζει απ’ τον τάφο του!)

Το επιχείρημα “θα μπορώ να ασχολούμαι και με το παιδί” οδηγεί στις νόρμες της εργολαβίας...

(συνεχίζεται)

Φωτιά στο αδιέξοδο

Παρασκευή 11 Σεπτέμβρη. Η πιο γυμνή απ’ τις γυμνές ζωές δεν έχει περιθώρια. Εκρήγνυνται.

Στις 9, 10 και 11 του περασμένου Μάρτη οι κρατούμενοι στις περισσότερες ιταλικές φυλακές εξεγέρθηκαν. Οι συνηθισμένοι συμπαραστάτες τους έλειπαν όμως. Στη διάρκεια εκείνων των εξεγέρσεων κάηκαν διάφορες φυλακές. Οι συνηθισμένοι συμπαραστάτες δεν πανηγύρισαν… Γύρισαν το βλέμμα τους αλλού. Τουλάχιστον 12 κρατούμενοι δολοφονήθηκαν στη διάρκεια των επιχειρήσεων «αποκατάστασης του νόμου και της τάξης». Οι συνηθισμένοι συμπαραστάτες ήταν πια με την μεριά του νόμου και της τάξης. Μουδιασμένα ή ολόθερμα: εκεί ήταν. Οι μόνοι που μαζεύτηκαν έξω απ’ τις φυλακές (και έφαγαν το ξύλο τους) ήταν οι συγγενείς των φυλακισμένων.

Γιατί οι εξεγέρσεις; Μαντέψτε. Εξαιτίας των «μέτρων προστασίας απ’ τον covid 19». Είχαν απαγορευτεί τα επισκεπτήρια… Αλλά οι πιο γυμνές απ’ τις γυμνές ζωές της «νέας κανονικότητας» δεν είχαν περιθώρια. Σε αντίθεση με τους άλλοτε συνηθισμένους συμπαραστάτες, που εν τω μεταξύ είχαν περάσει στο κράτος. Έτσι οι μπάτσικες δολοφονίες στις ιταλικές φυλακές «εξαφανίστηκαν». Κουμάντο έκανε το θέαμα των φερέτρων απ’ το Bergamo.

Η Μόρια κάηκε. Έτσι έπρεπε να γίνει κι έτσι έγινε. Το σχέδιο είχε ανακοινωθεί πριν. Μια περίμετρος μπάτσων, έτσι ώστε να απαγορεύεται οποιαδήποτε έξοδος και είσοδος απ’ το κάτεργο. Ύστερα ένας δεύτερος κύκλος αστυνομίας, στο εσωτερικό του κάτεργου, στον οποίο θα αποκλείονταν οι positive. Και στη μέση κάτι υποτυπώδες, σαν ιατρείο, για τις στατιστικές μάλλον παρά για οτιδήποτε άλλο. Αλλά η πιο γυμνή απ’ τις γυμνές ζωές δεν έχει περιθώρια.

Και τώρα; 13.000 αιχμάλωτοι παραμένουν αιχμάλωτοι. Και οι συνηθισμένοι συμπαραστάτες έχουν περάσει με την μεριά του υγιεινιστικού νόμου – τι άλλο;

Ας πούμε αυτό: αφού ο βασιλιάς Macron συμπάσχει με το ελλαδιστάν, χαρτιά σε όλους και σε όλες για την γαλλία.

Ναι, είναι κοινότοπο απ’ την μεριά μας. Αλλά δεν είμαστε με το νόμο και την τάξη. Ακόμα και οι κοινοτοπίες μας είναι έντιμες.