Δευτέρα 23 Νοέμβρη. Εκείνο που επί μήνες, πριν τις αμερικανικές εκλογές, εμφανιζόταν σαν πόλωση μεταξύ των υποτελών, μετά την 3 Νοέμβρη εμφανίζεται σαν “η δύσκολη μετάβαση”. Επιφανειακά το ζήτημα παρουσιάζεται σαν καπρίτσιο του ψόφιου κουναβιού, που “δεν ξέρει να χάνει” – λες και πρόκειται για καυγά πιτσιρικάδων στην αλάνα για το αν η μπάλα πέρασε δεξιά, αριστερά ή πάνω απ’ την πέτρα-δοκάρι. Αλλά το ψόφιο κουνάβι, ακόμα και σαν πρόεδρος με ημερομηνία λήξης, έχει ισχυρές εξουσίες. Κι αν τα 70 εκατομύρια που τον ψήφισαν επιμένουν ότι δεν έχουν χάσει, η αριθμητική τους υστέρηση απέναντι στα 74 που ψήφισαν τον νυσταλέο Jo έχει πολύ μικρή σημασία· για όσο έχουν εξουσία, μέσω του ψόφιου κουναβιού και των κρατικών μηχανισμών που ακόμα μπορεί να ελέγξει.
Ας κάνουμε όμως ένα πείραμα σκέψης, μια υπόθεση εργασίας, για να δούμε το ζήτημα με διαφορετικό μάτι. Τι θα σήμαινε αν το ψόφιο κουνάβι και ο νυσταλέος Jo «εκπροσωπούν» διαφορετικά τμήματα του αμερικανικού κεφάλαιου τα οποία, εξαιτίας της καλπάζουσας παρακμής της αμερικανικής ηγεμονίας σε μεγάλο μέρος του πλανήτη (: διάβαζε ραγδαία άνοδος του κινεζικού κράτους / κεφάλαιου και των συμμάχων του) είναι δύσκολο έως αδύνατο να βρουν αρκετά σημεία συμβιβασμού και αμοιβαίων υποχωρήσεων, ώστε να οφεληθούν και τα δύο; Τι θα σήμαινε αν δεν πρόκειται για σύγκρουση δύο ξεπεσμένων πολιτικών βιτρινών, ούτε καν ενός «συντηρητικού» και ενός «προοδευτικού» τμήματος της αμερικανικής κοινωνίας, αλλά για σύγκρουση ενδοκαπιταλιστική ΚΑΙ ενδο-κρατική;
Παρότι δεν έχουμε κάνει κάποια συστηματική μελέτη που να αποδείξει αυτή τη θέση (που διατυπώνουμε με ερωτηματικό), υπάρχουν αρκετά στοιχεία (και όχι μόνο απ’ τις ηπα) που δείχνουν ότι μια τέτοια σύγκρουση, μέσα στα σύνορα κάθε εθνικής ή/και οικονομικής επικράτειας είναι πραγματική· και μάλιστα οξύνεται ανάλογα με την (διεθνή) πίεση που αντιμετωπίζει κάθε πλευρά μέσα στις αλλαγές που προκαλούνται απ’ την καπιταλιστική αναδιάρθρωση.
Τί εκπροσωπούμε καλύτερα το ψόφιο κουνάβι; Οι πιο «εμπορικές» επιθετικές κινήσεις του, είτε εναντίον του Πεκίνου είτε εναντίον της ε.ε., ήταν οπωσδήποτε συνηγορίες στην αγροτική / κτηνοτροφική βιομηχανία και στην βιομηχανία σχιστολιθικού πετρελαίου των ηπα…. Δυο καπιταλιστικούς τομείς (τρόφιμα, ενέργεια) που βρίσκονται ήδη στη δίνη της (παγκόσμιας) καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης· δυο τομείς που (εκτιμάμε πως) επιδιώκουν την όσο μεγαλύτερη «παράταση ζωής» έτσι όπως ήταν χτες· δυο τομείς που προσπαθούν να συντηρηθούν…
Φυσικά το ψόφιο κουνάβι κτύπησε τα τύμπανα του πολέμου και για τις 5G τεχνολογίες επικοινωνιών· προσπαθώντας να κερδίσει χρόνο για τις αμερικανικές επικοινωνιακές επιχειρήσεις υψηλής τεχνολογίας, που έχουν μείνει αισθητά πίσω απ’ τις ασιατικές (όχι μόνο την Huawei αλλά και την Samsung…) Για όσο καιρό φαινόταν πιθανό ότι ο «πόλεμος με οικονομικά μέσα» μπορεί να αποδώσει σ’ αυτό το συγκεκριμένο καπιταλιστικό πεδίο, η silicon valley (εννοημένη σαν «συλλογικό high tech κεφάλαιο») ανεχόταν το ψόφιο κουνάβι. Απ’ την στιγμή που φάνηκε ότι αυτή η εκστρατεία αποτυγχάνει, η silicon valley πέρασε στη μεριά του νυσταλέου Jo· για τον οποίο δεν ξέρουμε τι μπορεί να κάνει για να σώσει την παρτίδα (εκτός από ολοκληρωτικό πόλεμο).
Το στρατο-βιομηχανικό σύμπλεγμα των ηπα, επίσης, δεν πέρασε τις καλύτερες ημέρες του με το ψόφιο κουνάβι, παρά τις διαρκείς αυξήσεις προϋπολογισμών και παραγγελιών όπλων, και παρά την αποχώρησή του από διεθνείς συμφωνίες ελέγχου όπλων. Ένας ένοικος του άσπρου σπιτιού που επιμένει να τελειώσει διάφορες στρατιωτικές κατοχές και φαίνεται αδιάφορος για πολεμικές εκστρατείες, δεν είναι ένας πρόεδρος που θα διαφημίσει / προωθήσει έργω και λόγω τις «δουλειές» των big military. Δεν είναι ειρηνιστής, αλλά παραείναι real estater! Πώς να του εμπιστευτεί κανείς το γκουβέρνο ανάμεσα στο 2021 και το 2024, όπου θα γίνουν πράματα και θάματα; Για πόσο να τον κυνηγάει κανείς για να μην κάνει παρέα με τον κάθε Kim;
Μπορεί κάποιος να βρει τα αντίθετα απ’ την μεριά όχι του νυσταλέου Jo ειδικά, αλλά της «πολιτικής των δημοκρατικών» τόσο διαχρονικά όσο και απ’ την εποχή Obama και μετά. Δεν θα το κάνουμε εδώ…. Εκείνο που θέλουμε να υποδείξουμε είναι αυτό που θα έπρεπε να είναι αναμενόμενο σε περιόδους ριζικής καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης, και μάλιστα επιταχυνόμενης: υπάρχουν «αρκετοί που μένουν πίσω» καθώς «άλλοι εκτοξεύονται», κι αυτό δεν αφορά μόνο τις κοινωνίες και την κατάσταση των υπηκόων, αλλά και τμήματα, μερίδες του κεφάλαιου.
Αν και όταν εμφανιστούν τέτοιες ισχυρές αντιθέσεις μέσα στο Χ ή Ψ κράτος θεωρεί κανείς λογικό ότι μπορούν να λυθούν με εκλογές; Η περίπτωση της κλονιζόμενης πρώην μόνης υπερδύναμης μπορεί να είναι μια case study, για όχι εύκολες, γλυκανάλατες ή “antisocialμηντιακές” απαντήσεις…