Δευτέρα 14 Σεπτέμβρη. Πριν δημιουργηθεί η Ομάδα Συμπεριφορικών Μελετών (Behavioural Insights Team) μερικά απ’ τα μέλη της δούλευαν στο Κυβερνητικό Ινστιτούτο, υπό την αιγίδα του υπουργικού συμβουλίου, για να συγγράψουν μια αναφορά σε σχέση με τον επηρεασμό των συμπεριφορών, σε συνεργασία με ακαδημαϊκούς απ’ το London School of Economics και το Imperial College.
Το αποτέλεσμα αυτής της δουλειάς ήταν η έκθεση MINDSPACE, που υπήρξε καθοριστική στο να καθιερωθεί η Ομάδα Συμπεριφορικών Μελετών στην καρδιά της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου. Η έκθεση MINDSPACE συνεχίζει να χρησιμοποιείται απ’ αυτήν την Ομάδα σαν το πλαίσιο εφαρμογής της επιστήμης του συμπεριφορισμού στις διαδικασίες λήψης πολιτικών αποφάσεων. Η έκθεση εντοπίζει εννιά απ’ τις πιο στιβαρές επεμβάσεις στις συμπεριφορές μας, που έχουν ενσωματωθεί σε έναν απλό και εύκολο να θυμάται κανείς όρο: MINDSPACE.
Αυτά έγραφε μια σύντομη αναφορά στις αρχές του 2010 – πριν πάνω από δέκα χρόνια… Υποψιάζεσθε ίσως περί τίνος πρόκειται: «επιστημονικές οδηγίες» για την μαζική χειραγώγηση και τροποποίηση των συμπεριφορών πλήθους. Εκείνο που δεν φαντάζεσθε ίσως είναι πως αυτό το manual που προφανώς αντιγράφτηκε από πολλούς ενδιαφερόμενους ήταν και παραμένει η σπονδυλική στήλη της υγιεινιστικής τρομοεκστρατείας – η πρώτη μαζική εφαρμογή με σκοπό την επιτυχία ενός σκοπού που έχει αναγγελθεί ήδη σαν προαπαιτούμενο της επιτυχίας των νέων καπιταλιστικών νορμών, της 4ης βιομηχανικής επανάστασης: της χειραγώγησης των συμπεριφορών.
Βασική θέση της έκθεσης MINDSPACE είναι η ότι … Οι συμπεριφορικές προσεγγίσεις ενσωματώνουν μια γραμμή σκέψης που φεύγει απ’ την ιδέα του αυτόνομου υποκειμένου που παίρνει λογικές αποφάσεις, προς ένα υποκείμενο ‘εγκαθιδρυμένων’ αποφάσεων, του οποίου το μεγαλύτερο μέρος της συμπεριφοράς είναι αυτόματο, και επηρεάζεται απ’ την «προσαρμογή στο περιβάλλον».
Πράγμα που σημαίνει πως είναι αρκετό να φτιαχτεί ένα «ολικό» περιβάλλον μέσω δημαγωγικού carpet bombing, ασφυκτικό σε όσο μεγαλύτερο βαθμό και ένταση γίνεται, για να ελπίζουν οι μπηχεβιοριστές της εξουσίας ότι θα διαμορφώσουν τις ανάλογες υποτελείς συμπεριφορές.
Εξακολουθείτε να νομίζετε ότι είστε «αυτόνομα υποκείμενα που παίρνουν λογικές αποφάσεις»; Αν ναι, μία είναι η επιλογή σας. Το «όχι»!