Παρασκευή 11 Σεπτέμβρη. Για λόγους αναλυτικής τακτικής αλλά και ουσίας η ασταμάτητη μηχανή προτιμάει να υποδείξει ότι, κατ’ αρχήν, η «τηλε-εργασία» είναι δουλειά στο σπίτι.
Από την στιγμή που αναφερόμαστε σε «δουλειά στο σπίτι» στην αφετηρία της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, ξετυλίγεται μπροστά μας αυτό που βρίσκεται πίσω και πλάι μας: όλες οι μορφές και οι εκδοχές «δουλειάς στο σπίτι», από εκείνες που προηγήθηκαν της γέννησης του καπιταλισμού (οι υφάντρες στην αγγλία…) μέχρι αυτές που συνυπήρχαν σε όλες τις φάσεις του 19ου, του 20ου και του 21ου αιώνα, μέχρι σήμερα.
Για να γίνει ξεκάθαρη η σημασία αυτής της γενεαλογίας (και, έτσι, να αρχίζουμε να καταλαβαίνουμε μερικά βασικά χαρακτηριστικά της τωρινής «επιστροφής της δουλειάς στο σπίτι», μέσω δικτυώσεων) αρκεί να υποδείξουμε / τονίσουμε τον βασικό ορισμό της μισθωτής / εξαρτημένης εργασίας, όπως αυτός περιλαμβάνεται στην ελληνική εργατική νομοθεσία. Πώς διακρίνεται η μισθωτή εργασία από άλλες μορφές εργασίας; Με τρία κριτήρια:
Α) Τον τόπο εργασίας: αυτός προσδιορίζεται απ’ τον εργοδότη.
Β) Τον χρόνο εργασίας: το ωράριο. Κι αυτό επίσης προσδιορίζεται και ελέγχεται απ’ τον εργοδότη.
Γ) Το αντικείμενο εργασίας: προσδιορίζεται επίσης, ακόμα και σε καθημερινή βάση, απ’ τον εργοδότη.
(Ας σημειώσουμε ότι ο τρόπος πληρωμής ΔΕΝ συνιστά κριτήριο αποφασιστικής σημασίας! Ήταν μάλλον η παράνομη πίεση των αφεντικών και η άγνοια απ’ την μεριά των εργαζόμενων που μετέτρεψαν τους «μπλοκάκηδες» σε de facto «ελεύθερους επαγγελματίες / εργολάβους»).
Αν μια σχέση εργασίας έχει αυτά τα πιο πάνω τρία χαρακτηριστικά τότε είναι μισθωτή / εξαρτημένη, και υπόκειται σε όλες τις νομικές ρυθμίσεις της μισθωτής εργασίας. Αν δεν τα έχει;
Εύκολα καταλαβαίνει ο καθένας ότι η «δουλειά στο σπίτι» χάνει τα 2 απ’ τα 3 βασικά στοιχεία της μισθωτής / εξαρτημένης σχέσης εργασίας (ακόμα κι αν η πληρωμή εξακολουθήσει να έχει την μορφή του μηνιάτικου…). Αν τόπος εργασίας γίνει το σπίτι, κι αν το καθημερινό ωράριο είναι ασαφές, τότε απομένει μόνο το 3ο κριτήριο.
Μόνο του… Αλλά βρισκόμαστε σε μεταβατική φάση…