Δευτέρα 21 Σεπτέμβρη. Δεν τελειώνουμε όμως έτσι εύκολα! Είναι «ενδημικό» στοιχείο του ανθρώπινου είδους να αποβλακώνεται μαζικά; Οι έντιμοι ιστορικοί μας δείχνουν, και δεν έχουμε λόγο να τους αμφισβητήσουμε, ότι οι ροπές προς ανορθολογικές, μεταφυσικές δοξασίες και συσχετίσεις οξύνονται και μαζικοποιούνται σε περιόδους εκτεταμένης αστάθειας, λιγότερο ή περισσότερο βίαιης «χρεωκοπίας» των σταθερών της καθημερινής ζωής, των υλικών αλλά και των συμβολικών. Στον καπιταλισμό αυτές οι περίοδοι ονομάζονται «κρίσεις», αλλά δεν είναι μόνο καπιταλιστικό φαινόμενο.
Για παράδειγμα, αυτοί που στα μέρη μας καταγγέλονται απ’ τους δημαγωγούς σαν «συνωμοσιολόγοι» λόγω covid-19, είναι ακριβώς οι ίδιοι που υποστηρίζαν ότι «η ελλάδα δεν είχε κανένα πρόβλημα μέχρι που ο καταραμένος ΓΑΠ έφερε το δντ»… Και πως «οι αληταράδες οι γερμανοί μας βασανίζουν επειδή θέλουν να πάρουν τα πετρέλαιά μας»… Όμως εκείνος ο μαζικός μικροαστικός ανορθολογισμός, όχι μόνο δεν καταγγέλθηκε απ’ τα φερέφωνα των ντόπιων αφεντικών αλλά, αντίθετα, επαινέθηκε σαν γνήσιος πατριωτισμός.
Πράγμα που μας οδηγεί στο επόμενο θέμα: σε ώριμες καπιταλιστικές συνθήκες είναι δυνατόν οι flat earthers και 5Ganticoviders, σαν μορφές «τετραγωνισμού των κύκλων της σύγχισης», να είναι χρήσιμοι; Η απάντηση είναι απερίφραστα «ναι». Τα αφεντικά ενός σύγχρονου καπιταλιστικού εργοστασίου σαφώς προτιμούν οι χιλιάδες εργάτες τους να πιστεύουν στην «τύχη» και να τζογάρουν στο στοίχημα παρά να αγωνίζονται για την αυτοδιεύθυνση (λέμε τώρα…). Αντίστοιχα τα αφεντικά ενός σύγχρονου κοινωνικού εργοστάσιου σαφώς προτιμούν μερικές χιλιάδες υποστηρικτές της «νοσηρότητας» των κεραιών παρά έστω και λίγες εκατοντάδες που εκδηλώνουν την εργατική κριτική και αμφισβήτηση του συστήματος, συμπεριλαμβανόμενης της υγείας του…
Απ’ αυτήν την άποψη οι δακτυλοδεικτούμενοι σαν «συνωμοσιολόγοι» ακόμα κι αν δεν υπήρχαν θα έπρεπε να εφευρεθούν! Και κατά την ταπεινή μας άποψη κατασκευάζονται, μάλλον εύκολα, έτσι ώστε στη συνέχεια να διαμορφώνεται η «κοινή δεξαμενή» όπου θα πεταχτεί και η έλλογη εργατική κριτική. Το είδαμε γλαφυρά τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες της 11ης Σεπτέμβρη του 2001. Οι πλέον παρανοϊκές θεωρίες εμφανίστηκαν «καλά εξοπλισμένες» διαδικτυακά, και όλες συνέκλιναν σ’ έναν κοινό στόχο: να προκαλέσουν επιπλέον «θόρυβο» και σύγχυση στην όποια πρωταρχική αμφιβολία για το τι έγινε στη Ν. Υόρκη και στο αμερικανικό πεντάγωνο. Θα μπορούσε αυτή η τεχνική της σχεδιασμένης παραγωγής “συνωμοσιολογιών” να ονομαστεί πρόληψη…
Αυτό, λοιπόν, που είναι ιστορικά αναμενόμενο, το γεγονός δηλαδή ότι σε περιόδους κρίσης, αναδιάρθρωσης, μετάβασης συμβαίνει κατά τα λόγια του Γκράμσι ότι «το παλιό έχει πεθάνει, το καινούργιο δεν έχει γεννηθεί, ενδιάμεσα εμφανίζονται νοσηρά φαινόμενα» δεν περιμένουμε να διαφεύγει απ’ τους μπηχεβιοριστές και τους δημαγωγούς του συστήματος. Αυτή η νοσηρότητα τους είναι χρήσιμη. Γιατί μέσα σ’ αυτήν και μέσα απ’ αυτήν σκοπεύουν να θάψουν οποιαδήποτε κριτική είναι αυθεντικά επικίνδυνη.
Σ’ αυτή τη διαδικασία οι 5Ganticoviders και οι caradinieri μόνο επιφανειακά είναι αντίπαλοι. Ανήκουν και οι δύο στην ίδια τάξη «πίστης» (σε διαφορετικές θεότητες μόνο προσωρινά και επιφανειακά). Και, κυρίως, διαμορφώνουν εκείνο το τακτικό δίπολο που χρειάζεται το σύστημα για να πνίξει οτιδήποτε το αμφισβητεί. Την προηγούμενη δεκαετία οι «αντι ε.ε.» και οι «φιλο ε.ε.» ήταν το ίδιο χρήσιμοι: έκρυβαν και οι μεν και οι δε τον ταξικό χαρακτήρα της κρίσης / αναδιάρθρωσης, μεταθέτοντας τα «σημεία σύγκρουσης» μακριά απ’ την παραγωγή και την εκμετάλλευση της εργασίας. Τώρα οι «ψεκασμένοι» και οι «πειθαρχημένοι» (στρατιώτες) προσφέρουν επίσης κοινές υπηρεσίες: παραμορφώνουν ένα απ’ τα βασικά στοιχεία της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, το γεγονός δηλαδή ότι το δίπολο υγεία / αρρώστια εμπίπτει πλέον στις αρμοδιότητες του βιο-πληροφορικο-ασφαλίτικου συμπλέγματος εξουσίας, διαμορφώνοντας κατάλληλα τις νέες κανονικότητες…