Τετάρτη 29 Ιούλη. Ένα ζευγάρι αγαλμάτων που τοποθετήθηκαν σ’ έναν ιδιωτικό νοτιοκορεάτικο κήπο σε μια ορεινή περιοχή μπορεί να έχει «σοβαρές συνέπειες στις ιαπωνο-κορεατικές σχέσεις» – διεμήνυσε χτες ο Yoshihide Suga, γραμματέας του υπουργικού συμβουλίου στο Τόκιο. «Κάτι τέτοιο είναι ασυγχώρητο για τους διεθνείς καλούς τρόπους»… Τι ερέθισε την ακροδεξιά ιαπωνική κυβέρνηση;
Το ένα άγαλμα δείχνει μια νεαρή νοτιοκορεάτισσα, με παραδοσιακό ντύσιμο, καθιστή. Είναι μνήμη των “comfort women”, των νοτιοκορεατισσών που αιχμαλωτίστηκαν απ’ τον ιαπωνικό στρατό κατοχής της χερσονήσου και κλείστηκαν σε στρατόπεδα joy division, για την «απόλαυση» των στρατιωτών. Απέναντί της ένας άντρας με δυτικό ντύσιμο, γονατιστός, σε στάση συγγνώμης.
Είναι κάποιος αυτός ο γονατιστός; Σίγουρα είναι ιάπωνας – είναι όμως κάποιος συγκεκριμένος; Οι φήμες θέλουν να είναι ο νυν πρωθ. Shinzo Abe. Για να το διαπιστώσει όμως ο οποιοσδήποτε πρέπει να ξαπλώσει, για να έρθει φάτσα με φάτσα. Ο Kim Changryeol, ιδιοκτήτης του κήπου και των αγαλμάτων κουρντίζει το Τόκιο. «Μπορεί να είναι ο Abe, μπορεί και να μην είναι… Ο άντρας αντιπροσωπεύει οποιονδήποτε έχει την ευθύνη να απολογηθεί σοβαρά στα θύματα της σεξουαλικής σκλαβιάς, τώρα ή στο μέλλον. Θα μπορούσε να είναι ακόμα και ο πατέρας της κοπέλας… Γι’ αυτό έχω ονομάσει αυτό το σύμπλεγμα «Αιώνια Εξιλέωση».
Δύσκολη η πολυσημία της τέχνης! Το ζήτημα της συγγνώμης και της αποζημίωσης των γυναικών που έγιναν σκλάβες του ιαπωνικού στρατού εκνευρίζει το Τόκιο, που περνάει εδώ και χρόνια την μιλιταριστική αναγέννησή του – ο Abe και το κόμμα του είναι βασικοί παράγοντες. Το να θεωρεί πως μπορεί να είναι η δική του φάτσα στο άγαλμα είναι ωστόσο και μια έμμεση παραδοχή προσωπικής ενοχής – στο βαθμό που αρνείται εδώ και χρόνια οποιαδήποτε κουβέντα για τις αποζημιώσεις…
Αλλά, το έχουμε ξαναπεί, η αντιπαράθεση Τόκιο και Σεούλ έχει πολύ πιο σύγχρονες αιτίες. Η ανάπτυξη του νοτιοκορεάτικου καπιταλισμού τις λίγες τελευταίες δεκαετίες γίνεται ακριβώς στους τομείς που ο ιαπωνικός θεωρούσε ότι έχει ακλόνητα πλεονεκτήματα.
Πράγμα που σημαίνει ότι ο Abe θα θύμωνε αν φτιαχτόταν στη νότια κορέα άγαλμα που να τον δείχνει γονατιστό ακόμα κι αν ήταν μπροστά στη θάλασσα…