Κυριάκη 3 Μάη. Εκείνο το «ελευθερία ή ασφάλεια; – ασφάλεια, ασφάλεια!» που ήταν η σημαία των έκτακτων «αντιτρομοκρατικών» νομοθεσιών σε διάφορα πρωτοκοσμικά κράτη νοιώθει κάπως ξεπερασμένο. Το διαδέχτηκε, μαστορεμένο με την ίδια υψηλή τεχνική που έχει η δημαγωγία και τα συμφέροντα των κρατών και των δυναμικών μερίδων των αφεντικών, το πολύ πιο διεισδυτικό και καθηλωτικό «ελευθερία ή υγεία; – υγεία, υγεία!» Οπωσδήποτε είναι αρκετοί στα μέρη μας που «ψήφισαν σωστά και υπεύθυνα»… Αν και εδώ, επειδή είσαι ό,τι δηλώσεις, χτες μπορεί να δήλωνες το ένα και αύριο να δηλώσεις το αντίθετο – no problem.
Αλλά το «δίλημμα» απασχολεί (…) κι άλλους πρωτοκοσμικούς. Στα σοβαρά. Το γαλλικό κράτος για παράδειγμα. Ένα ρεπορτάζ απ’ τους αμερικανικούς καθεστωτικούς new york times, πριν 2 βδομάδες, έδειχνε το δράμα:
Καθώς η γαλλία ψάχνει ιδέες για το πως θα ελέγξει τον κορονοϊό, οι ειδικοί άρχισαν να κοιτούν σ’ ένα εργαλείο που ήταν κεντρικό στη στρατηγική μερικών ασιατικών κρατών: την ψηφιακή ιχνηλάτιση επαφών. Έχοντας κατά νου τις απειλές στις “προσωπικές ελευθερίες”, ο ισχυρός υπουργός εσωτερικών απέρριψε αυτήν την λύση σαν ξένη προς την “γαλλική κουλτούρα”.
Αλλά μετά από τρεις βδομάδες και τον δεκαπλασιασμό των θανάτων, η γαλλική κουλτούρα μπορεί να αλλάζει, μαζί με την αντίστοιχη άλλων δυτικών δημοκρατιών, καθώς αγωνίζονται να βρουν την ισορροπία ανάμεσα στην ιδιωτικότητα και το δημόσιο καλό…
“Έχει να κάνει με την γαλλική ιστορία και την ευαισθησία σε ζητήματα ελευθεριών που είναι εγγενής στην γαλλική κουλτούρα” λέει ο Cedric O που είναι επικεφαλής της ανάπτυξης μιας σχετικής εφαρμογής, σαν υφυπουργός ψηφιακής πολιτικής της γαλλίας…
«Πρέπει να έχουμε μια συσκευή που είναι ταυτόχρονα καταναγκαστική για όσους έχουν μολυνθεί και όσο πιο ευγενική γίνεται για τους άλλους» λέει ο Gilles Babinet, αντιπρόεδρος του γαλλικού ψηφιακού συμβουλίου, μιας επιτροπής που είναι σύμβουλος της γαλλικής κυβέρνησης… Μια εφαρμογή που δημιουργήθηκε απ’ την ημι-αυταρχική κυβέρνηση της σιγκαπούρης, που είναι παλιός υπέρμαχος των ασιατικών αξιών, είναι η πηγή έμπνευσης για κάποιες παραλλαγές που δημιουργούνται απ’ τους γάλλους, τους γερμανούς και άλλους ευρωπαίους….
Ο Cedric O λέει ότι αφού μελέτησε την τεχνολογία ιχνηλάτησης που χρησιμοποιήθηκε στην ασία, η γαλλία επέλεξε μια λιγότερο αδιάκριτη μορφή – την εφαρμογή της σιγκαπούρης που εκεί λέγεται “TraceTogether”.
Στη γαλλία θα λέγεται “StopCovid”, θα εγκαθίσταται εθελοντικά στα smartphones, δεν θα ιχνηλατεί την θέση ή την κίνηση, και θα χρησιμοποιεί μόνο τεχνολογία bluetooth για να εντοπίζει τις πρόσφατες επαφές του ατόμου. Αν οι χρήστες της εφαρμογής προκύπτουν θετικοί στον κορονοϊό, οι πρόσφατες επαφές τους θα ειδοποιούνται αυτόματα, και θα είναι δική τους απόφαση το να πάρουν τα κατάλληλα μέτρα, δηλαδή το να κάνουν εξέταση, να αναζητήσουν θεραπεία, ή να μπούν μόνοι τους σε απομόνωση….
Χωρίς ψηφιακή ιχνηλάτηση, οι κυβερνήσεις δεν μπορούν να ξέρουν με ακρίβεια «ποιο μέρος έχει μολυνθεί, ποιο μέρος είναι καθαρό, οπότε τα κλείνουν όλα» λέει η Ki Mo-ran, μια επιδημιολόγος σύμβουλος της νοτιοκορεατικής κυβέρνησης. «Όλων οι ελευθερίες επηρεάζονται. Πρέπει να απαντήσουμε εάν η ατομική ιδιωτικότητα είναι πιο σημαντική απ’ τις ζωές μιας οικογένειας ή άλλων ανθρώπων».
Ζήτω το πάρτυ της αλγοριθμικής φυλακής! Ακόμα και στις πιο (δήθεν) «ήπιες» εκδοχές γαλλικού τύπου αναλογιστείτε μόνον αυτό: την Δευτέρα, που βγήκατε απογευματινή βόλτα, κάποιος / κάποια «εκεί γύρω» εντοπίζεται θετικός/ή· συνεπώς η μηχανή βαράει alarm, και τα λοιπά και τα λοιπά. Την Τρίτη ντουγρού για εξέταση. Αρνητική – ανακούφιση. Την Τετάρτη, στο γυρισμό απ’ την δουλειά, κάποιος / κάποια «εκεί γύρω» εντοπίζεται θετικός/ή· συνεπώς (ξανά) alarm, και τα λοιπά και τα λοιπά. Την Πέμπτη ντουγρού για εξέταση, αφού η προηγούμενη (της Τρίτης) δεν έχει αξία· μπορεί να κολλήσατε μετά… Αρνητική – (ξανα) ανακούφιση. Την Παρασκευή, στη βραδινή έξοδο, κάποιος / κάποια «εκεί γύρω» εντοπίζεται θετικός/ή· συνεπώς (ξανά) alarm, και τα λοιπά και τα λοιπά. Το Σάββατο ντουγρού για εξέταση, αφού η προηγούμενη (της Πέμπτης) δεν έχει αξία· μπορεί να κολλήσατε μετά… Αρνητική – (ξανα) ανακούφιση. Την Κυριακή ρεπό!… Μπορείτε να αναρωτηθείτε κατ’ οίκον τι ζωή είναι αυτή!.. Ίσως την επόμενη Δευτέρα πάτε σε μοναστήρι, να αφιερωθείτε στον μεγαλοαδύναμο· γιατί έχετε αρχίσει να ισορροπείτε επικίνδυνα στο σκοινί μιας καπιταλιστικά κατασκευασμένης μαζικής τρέλας!…
Αυτά στην «ήπια» και «εθελοντική» app, εντάξει; Αυτήν που είναι «ευγενική» απέναντι στην προσωπική ζωή… Γιατί υπάρχουν κι άλλες που είναι αγενείς και υποχρεωτικές. (Αυτές θα κερδίσουν τελικά!)
(Η ασταμάτητη μηχανή το ξεκαθάρισε πάντως απ’ την αρχή: όταν θα μας έχουν αρρωστήσει εντελώς, τότε θα μας πουν πως, επιτέλους, είμαστε «υγιείς»… Καλό θα είναι λοιπόν οι κάθε είδους «φίλοι της υγείας μέχρις θανάτου», όλοι αυτοί κι αυτές που δεν αναρωτήθηκαν ούτε για μισό λεπτό μήπως τους έκαναν επί μέρες, βδομάδες και μήνες πλύση εγκεφάλου και μαζικές ενέσεις φόβου, αυτοί κι αυτές που αδιαφόρησαν για το στοιχειώδες, το να αναπτύξουν δηλαδή την απαραίτητη πολιτική ανοσία, να αναλάβουν ξανά τις κοινωνικές τους ευθύνες… Και να τις «φορέσουν» όλες αυτές τις apps. Τα αφεντικά θα καταχαρούν.
Όσο για το “Her” στον τίτλο είναι αναφορά στην ομώνυμη ταινία, του Spike Jonze – 2013. Ενδιαφέρουσα, θα την προτείναμε σαν “μάθημα” – παίζει ο Joaquin Phoenix, πριν γίνει joker…).