Τετάρτη 5 Φλεβάρη. Ειδωμένη απ’ την γεωγραφική θέση του Idlib η (τουρκική) μεταφορά σύρων αντικαθεστωτικών ενόπλων στη λιβύη για λογαριασμό του Sarraj, είναι μέρος της προσπάθειας της Άγκυρας να αδυνατίσει την άμυνα του θύλακα (με το προφανές όφελος να ενισχύσει την άμυνα του Sarraj). Το κίνητρο είναι οικονομικό. Ο Sarraj πληρώνει τα τετραπλάσια απ’ αυτά που πληρώνει ο τοξικός· και, επιπλέον, στη λιβύη οι ένοπλοι ενδέχεται να πολεμήσουν πολύ λιγότερο απ’ ότι στο Idlib· άρα να ζήσουν.
Στο λιβυκό πεδίο μάχης ο “τζενεράλ” Haftar όχι μόνο έχει αποτύχει να καταλάβει την Tripoli· έχει σταματήσει καν να το προσπαθεί. Απασχολεί τους δικούς του μισθοφόρους γύρω απ’ τη Σύρτη, χωρίς ωστόσο αποτελέσματα άξια λόγου. Ουσιαστικά στο λιβυκό πεδίο μάχης η προέλαση του «τζενεράλ» έχει σταματήσει προ πολλού· και είναι απίθανο να επαναληφθεί οποτεδήποτε στο μέλλον.
Θα μπορούσε να αναρωτηθεί κανείς τι δουλειά έχουν αντικαθεστωτικοί του συριακού πεδίου μάχης στη λιβύη. Είναι μια ερώτηση που αξίζει απάντηση για την υποκειμενική πλευρά της· πέρα απ’ τον γεωπολιτικό ενδοκαπιταλιστικό ανταγωνισμό.
Αρκετοί απ’ τους αντικαθεστωτικούς του συριακού πεδίου μάχης είναι λίβυοι! Πέρα απ’ αυτό, μετά από μια σχεδόν δεκαετία proxies πολέμων τόσο στη μέση Ανατολή όσο και στην αφρική, έχει διαμορφωθεί ένας όγκος πολλών δεκάδων χιλιάδων για τους οποίους ο μόνος τρόπος βιοπορισμού είναι ο πόλεμος. Είτε απ’ τους μισθούς τους, είτε απ’ τις λεηλασίες και τα λαθρεμπόρια που κάνουν.
Τα «ιδεολογικά» ζητήματα και οι σχετικές επιλογές, γι’ αυτό το είδος ανθρώπων που δεν έχουν (ή δεν βλέπουν) πια κανένα μέλλον εκτός απ’ το να είναι μισθοφόροι (και που δεν έχουν κανένα άλλο συμφέρον εκτός απ’ το να υπάρχει ζήτηση για αυτό που μπορούν να προσφέρουν…), υποχωρούν πολύ εύκολα μπροστά στο ζήτημα του μισθού του νοικιασμένου οπλοφόρου. Αυτό είναι το όχι και τόσο παράπλευρο αποτέλεσμα του (αμερικανοκρατούμενου) «πολέμου κατά της τρομοκρατίας»: διαμόρφωσε πολλές δεκάδες χιλιάδες ανθρώπων που, ακόμα κι αν ξεκίνησαν με ιδεολογικά (ουαχαβίτικα) κίνητρα, βρίσκονται πλέον σε ένα παγκοσμιοποιημένο limbo: δεν μπορούν να τα παρατήσουν και να γυρίσουν πίσω στα σπίτια τους (γιατί θα καταλήξουν σε μπουντρούμια σαν «τρομοκράτες»), και δεν μπορούν να ζήσουν τους εαυτούς τους και τις όποιες οικογένειες έχουν με άλλο τρόπο εκτός απ’ τα κουπόνια του πολέμου.
Σαν «επαγγελματίες» πια, κάνουν μια χαρά σε κάθε academi του οποιουδήποτε Eric Prince. Υπάρχουν πάντως πολύ περισσότεροι και διαφορετικοί εργοδότες. Τελικά, το να μετακομίσει κάποιος που επί 9 χρόνια βιοπορίζεται με το όπλο στο χέρι απ’ το συριακό στο λιβυκό ή στο αφγανικό πεδίο μάχης (ή και σε οποιοδήποτε άλλο) δεν είναι «σκάνδαλο». Είναι η φυσιολογική «επαγγελματική» κινητικότητα σ’ αυτό το είδος δουλειάς…
Σχεδόν 20 χρόνια «προληπτικού πολέμου κατά της τρομοκρατίας» (που μόνο τέτοιος δεν ήταν…) έχουν κατασκευάσει δεκάδες χιλιάδες guns for hire. Απ’ τον «πρώτο» κόσμο, απ’ τον «τρίτο» – από παντού. Ένα απ’ τα κατορθώματα του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού στον 21ο αιώνα είναι αυτό: η μαζική κατασκευή μισθοφορικών σκυλιών του πολέμου. Πολύ περισσότερο από τους διακηρυγμένους στόχους αυτά τα σχεδόν 20 χρόνια έχουν δημιουργήσει μια χειροπιαστή λούμπεν επαγγελματική προοπτική, που παρά τα «εργατικά ατυχήματά» της εξακολουθεί να είναι η μόνη εκδοχή (ή η βασική προτίμηση…) για εκατοντάδες χιλιάδες αρσενικών σε πάμπολλα μέρη του κόσμου.
Αυτή η στρατιωτικοποίηση, που είναι ιδιωτική, «εθελοντική» και «απ’ τα κάτω», δένει μια χαρά με την στρατιωτικοποίηση «απ’ τα πάνω». Που έχει διάφορες μορφές. Απ’ το πρωτοκοσμικό «κατατάξου για να ζήσεις την περιπέτεια» (ή “για να πληρώσεις τα δίδακτρα του πανεπιστημίου σου”) μέχρι την (συχνά επίσης πρωτοκοσμική) αξιοποίηση του διάχυτου δυναμικού που λέγεται «ο θάνατος των άλλων είναι η ζωή μου».
Έχει φτάσει το σημείο εκείνο στο οποίο η «προσφορά» δολοφονικής εργασίας είναι τόσο μαζική ώστε να αποκτήσει και την δυνατότητα πολιτικών πρωτοβουλιών, με άλλα λόγια να συντηρεί πολέμους που θα μπορούσαν να έχουν λήξει; Δύσκολη ερώτηση και ακόμα πιο δύσκολη η απάντηση. Φαίνεται ωστόσο πως για όσο καιρό υπάρχουν εργοδότες ή «πόροι προς λεηλασία» (κι εδώ η πιο γνωστή περίπτωση είναι οι ypg και τα συριακά πετρέλαια, αλλά υπάρχουν ανάλογες περιπτώσεις και στην αφρική) το Παράδειγμα του τριαντακονταετούς πολέμου στη ευρώπη, όπου οι μισθοφόροι (καθώς πληρώνονταν με το κεφάλι…) είχαν αυτονομήσει σε κάποιο βαθμό την «επαγγελματική δεοντολογία» τους απ’ τα στενά συμφέροντα των εργοδοτών τους, αυτό λοιπόν μπορεί να επαναλαμβάνεται – σε διάφορα μέρη του κόσμου και σε διάφορες παραλλαγές.
Φυσικά τώρα το σύστημα λέγεται καπιταλισμός και όχι φεουδαρχία. Σωστά. Γι’ αυτό και δεν αναμένεται μια “συνθήκη της Βεστφαλίας”!… Αν αυτός ο καπιταλισμός είναι τώρα σε μεγάλο βαθμό μαφιόζικος (είναι!), αν δηλαδή στο χείλος της 4ης βιομηχανικής επανάστασης ένα απ’ τα βασικά ζητούμενα είναι και πάλι η άγρια, πρωταρχική συσσώρευση (κάτι που κατά τη γνώμη μας ισχύει!), τότε οι αναλύσεις που στηρίζονται αποκλειστικά στα «νόμιμα» χαρακτηριστικά της καπιταλιστικής λειτουργίας δεν ισχύουν…
(φωτογραφία: Ο Άσαντ στο Idlib τον περασμένο Οκτώβρη…)