Σάββατο 25 Γενάρη. Από πολιτική άποψη (πάντα με την έννοια των τεχνικών της εξουσίας) η τεράστια αντιαμερικανική / αντικατοχική συγκέντρωση / διαδήλωση χτες στη Βαγδάτη, ήταν ένα είδος ρελάνς στις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις που έχουν ξεκινήσει στο ιράκ απ’ τον περασμένο Οκτώβρη. Άλλοι μιλάνε για 2,5 εκατομμύρια συγκεντρωμένους, άλλοι για 4· το βέβαιο είναι ότι ήταν μια πειστική απάντηση του Muqtada al-Sadr στην τρέχουσα εσωτερική «κρίση διεύθυνσης» του ιράκ. Ο Sadr έχει ξανακαλέσει με επιτυχία τέτοιου όγκου διαδήλωση (στα τέλη Φλεβάρη του 2016, εναντίον της διαφθοράς του πολιτικού συστήματος) ενώ, αν και δεν έχει ο ίδιος κάποιο πολιτικό αξίωμα, το κόμμα του είναι συγκριτικά το μεγαλύτερο στο ιρακινό κοινοβούλιο.
Την ίδια μέρα έγινε κι άλλη συγκέντρωση. Όχι το ίδιο μεγάλη, καθόλου αμελητέο ωστόσο το γεγονός ότι κλήθηκε χτες. Στην πλατεία Tahrir της Βαγδάτης, όπου υπάρχει μόνιμος καταυλισμός αντικυβερνητικών διαδηλωτών. Το σχήμα της πλατείας Tahrir είναι μάλλον το πιο μετριοπαθές, δημιουργικό, «μητροπολιτικό» (και κατά τα φαινόμενα αυθεντικό, δηλαδή μη ελεγχόμενο από πράκτορες και φύλαρχους…) τμήμα αυτών των κινητοποιήσεων των τελευταίων μηνών· αφού δεν έχει σχέση με τις επιθέσεις (μερικές φορές «μυστηριωδώς» ένοπλες…) εναντίον σιιτικών στόχων, κυρίως στη Najaf.
Η ανθρωπογεωγραφία των δύο χθεσινών συγκεντρώσεων / διαδηλώσεων στη Βαγδάτη δείχνει και την κατάσταση στο ιράκ. Ούτε το ένα, το διώξιμο του αμερικανικού κατοχικού στρατού, ούτε το άλλο, η δημιουργία ενός πολιτικού συστήματος διεύθυνσης που να ξεπερνάει τον όποιον θρησκευτικό σεχταρισμό, είναι εύκολα θέματα· ή ζητήματα στα οποία θα μπορούσε να περιμένει κανείς γρήγορα αποτελέσματα. Επιπλέον, μετά από 16 χρόνια αμερικανικής κατοχής και ημικατοχής και μερικά χρόνια isis project, η Ουάσιγκτον έχει αποκτήσει εκείνες τις “διασυνδέσεις” μέσα στο ιράκ που της επιτρέπουν να τορπιλίσει και τα δύο: και τον αντισεχταριστικό και τον αντιιμπεριαλιστικό αγώνα. Αγοράζοντας σουνίτες πολέμαρχους (πρώην isis…) Υποθέτουμε πως αυτό θα επιχειρήσει να κάνει· και δεν χρειάζεται καν να αναλάβει ευθύνη το ψόφιο κουνάβι ή οι σωματοφύλακές του.
Στο παρελθόν ο Sadr είχε δείξει έναν (ως ένα σημείο πετυχημένο) οππορτουνισμό, που του επέτρεπε να έχει συμμαχικές σχέσεις και με σουνιτικά clan· κάτι που είναι βασικό τώρα για να αντιμετωπιστεί ένας καινούργιος γύρος προβοκατόρικου (και πληρωμένου απ’ τον τοξικό…) εμφύλιου στο ιράκ. Όμως η ασταμάτητη μηχανή εικάζει ότι με την όξυνση του 4ου παγκόσμιου πολέμου μετά την δολοφονία του Soleimani και του Abu Mahdi al-Muhandis, και το επείγον της παραμονής των αμερικανικών βάσεων στο ιράκ “με κάθε μέσο”, το να υπάρξει ένα σχετικά σταθερό ενιαίο εσωτερικό μέτωπο τόσο υπέρ των μεταρρυθμίσεων στο σύστημα διεύθυνσης όσο και εναντίον της αμερικανικής ημικατοχής, δεν είναι κάτι που μπορεί να το πετύχει η (σιιτική) Τεχεράνη· ούτε η (σουνιτική) Άγκυρα.
Μάλλον θα χρειάζονταν ανώτερες δυνάμεις: η Μόσχα και το Πεκίνο. Το δεύτερο κινείται ήδη μέσω “επενδυτικών συμφωνιών” με πολλά μηδενικά, κυρίως στον πετρελαϊκό τομέα και στις υποδομές του ιράκ – βρίσκονται και αυτές στο αμερικανικό στόχαστρο. Η πρώτη θα μπορούσε να κινηθεί; Κι αν ναι, πως;
Τα επιμέρους μέτωπα στο συριακό και στο ιρακινό πεδίο μάχης δεν είναι λίγα. Και το σαουδαραβικό καθεστώς παραμένει πάντα ένα λειτουργικό “καρκίνωμα” υπέρ της πρόκλησης καταστροφών… (Ούτε καν απ’ την υεμένη δεν έχει απαγκιστρωθεί). Χωρίς τον τοξικό και τα δολάριά του, ο άλλος τοξικός (του Abu Dahbi) θα είχε βγάλει τον σκασμό· και πολλά πράγματα, τόσο στη συρία όσο και στο ιράκ θα ήταν απλούστερα και λογικότερα.
Υπάρχει ακόμα όμως…
(Εν τω μεταξύ, παρά τις δηλώσεις περί “μηδέν απωλειών”, μετά από τόσες ημέρες ο αμερικανικός στρατός παραδέχεται πως 34 πεζοναύτες του έπαθαν “σοβαρές κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις” απ’ τις ιρανικές πυραυλικές επιθέσεις σε αμερικανικές βάσεις στις 8 Γενάρη. Το ψόφιο κουνάβι επιμένει βέβαια ότι απλά μερικοί έπαθαν πονοκέφαλο· αλλά δεν λέει “πήραν ένα ντεπόν και όλα καλά…”
Η πρώτη σκέψη: και να σκεφτείς ότι το ψοφιοκουναβιστάν είχε προειδοποιηθεί ώρες πριν για τις επιθέσεις. Η δεύτερη: μα καλά, πως κτύπησαν όλοι στο κεφάλι; Βαράγανε κουτουλιές στα ντουβάρια των μπούνκερ, ή μεταξύ τους; Περίεργο είδος ο τρομοκρατημένος πεζοναύτης Α κλάσης…)